tossen met vrachtauto's
Dvermatig gekruid schotschrift
KUNST
Reders tegen Eemshaven
Gas kan industrie in
't Noorden bevorderen
t/ILM
onvoy
aio
oto nemen kost
lan het leven
Johan Daisne
overleden
Onderzoek
naar boycot
Koolmonoxide
ook op pakje
sigaretten
Aan land brengen in Eemshaven biedt voordelen
Leidingen klaar,
route veiliger dan
naar Maasvlakte
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
Tijdens de vakantie van onze filmredactrice Willy
Wielek-Berg wordt de filmrubriek verzorgd door
Dick Ouwendijk.
ie.1
naam Sam Peckinpah staat er borg voor, dat het er in een
or hem geregisseerde film bar en boos toe zal gaan. Men
I3fnke aan films als „The wild bunch", „Straw Dogs", „The get
ay" etc.
aantrekkelijk meisje In een open geval. En in een grootscheepse de-
sportwagen. Dit wordt prompt aan- monstratie sluiten ze zich aaneen,
leiding tot een flirt-race, waarbij zich Een snelheidskaravaan trekt nu over
een drietal vrachtwagens aansluiten, de Amerikaanse wegen.
enige dat aan Peckinpah moet
rden meegegeven is, dat hij on-
nks al het buitensporige in zijn
ns vrijwel nooit de grens van het
it onaanvaardbare overschrijdt. Al
het bij hem altijd, van dik hout
ig Je planken, hij gaat het dikke
it nooit te lijf met een figuurzaag-
noch zal hij ooit een boomzaag
ruiken voor het fijnere werk. Hij
de dingen in excessief formaat en
it zijn filmmiddelen daarbij aan.
ene keer indrukwekkend, een an
keer weer pathetisch. Daardoor
•n film van Peckinpah nooit iets
an je zegt. dat het „ergens tus-
zit. De beelden worden met
forsheid op het doek gekwakt,
|je wel geboeid moet blijven kij-
Subtiliteit moet men er niet bij
achten. Maar daar zijn weer an-
:e filmers voor.
Peckinpah heeft zijn talenten nu ge
wijd aan een onderwerp dat sinds
enige tijd heel erg in trek is: het
doorcrossen van de V.S. met een aan
tal auto's die, in woeste snelheids
drift, alle voorschriften van politie en
wetgever tarten. Het is een omkering
van het spelletje auto pesten door
autoriteiten. Het zijn nu de auto's, die
de autoriteiten pesten. Luxe wagens
zijn voor de alles in het groot doende
Peckinpah te klein, het moeten bij
hem vrachtauto's zijn. En niet zulke
kleintjes ook, maar de slagschepen
van de grote weg. Dat gebeurt in een
film, die de titel draagt „Convoy".
Kalm begin
Het begint allemaal heel kalm. De
chauffeur van een 18-wielige tankau
to wordt treiterig ingehaald door een
Het meisje geeft ten slotte de race op
en opgemonterd door de rit beginnen
de chauffeurs onderling een geani
meerd plaagspelletje via hun radio's.
Het mikpunt is een sheriff, die zich
als de natuurlijke vijand van vracht
wagenchauffeurs gedraagt. De man
stelt een val op en de chauffeurs
tuimelen erin. Ze worden beboet voor
te snel rijden. Als de heren elkander
later in een wegrestaurant ontmoeten
draait die ontmoeting uit op een
enorme vechtpartij. Een vechtpartij
a la Peckinpah. waarbij vuistslagen
worden uitgedeeld die een neushoorn
zouden vellen; maar niet de vechters
bazen zelf. Omdat politie erbij be
trokken is. staan de chauffeurs er niet
zo best voor. Ze worden het voorwerp
van epn „officiële" achtervolging. Via
hun „.boordradio's" raken allerlei
truckchauffeurs op de hoogde van het
Stunts
De film wordt overeind gehouden
door de stunts die erin ten beste
worden gegeven. Een auto, met de
vermaledijde sheriff, vliegt door het
dak van een schuur, via een kerkje
dat tot een bezoek uitnodigt. Vervol
gens wordt de auto met de sheriff
tussen twee vrachtauto's in geman
geld. De leidende tankauto komt, on
der vuur genomen door een heel ba
taljon militairen (weer een Peckin-
pah-buitensporigheid) tot ontplof
fing, wat tot een verrassende ontkno
ping leidt (al zit er voor de gehaaide
bioscoopbezoeker maar weinig ver
rassing in). Op die manier komt de
hele film wel aan haar einde. Intussen
heeft zij gezorgd voor een paar uur
behoorlijk kijkplezier. Meer niet,
maar laten we dat maar eraan
toevoege ook niet minder.
i een paar jaren op de plank te hebben gelegen is Pasolini's
m „Salo of de honderd twintig dagen van Sodom" nu in
ulatie gebracht. De reden van het opbergen van de film
eft gelegen in een vertoningsverbod door de voormalige
ksfilmkeuririg.
hans gedeeltelijk, want het is al
er enige tijd geleden, dat de vroe-
e bevoegdheden van die keuring
liet zijn gedaan. Wat ook zal heb-
meegeteld, zal de onzekerheid
i geweest ten aanzien van het ap-
iciatie-vermogen van het bioscoop
bliek. Wat in Pasolini's film héél
rk aan bod komt is, de zelfverla-
g waartoe de mens onder de beder-
ïde invloed van zijn machts-usur-
tie kan ontaarden. Maar bij de uit-
flding van zo'n zelfverlaging dringt
'i haast onvermijdelijk de vraag
hoe ver je daarin kunt gaan zon
de grenzen van een eigen zelfver-
ing te forceren? Voor sommigen
kwestie van moraal, voor anderen
kwestie van humanistische -
ilek. En in beide opzichten heeft
solini zich tot het uiterste toe ge-
agd. Volgens mij. bewust. Omdat
een intense haat koesterde ten
tichte van het bederf van de
cht. In die haat kende hij geen
lerkingen. De tijd waarin het „ver-
il" zich afspeelt is de slotfase van
fascistische bewind in Italië Be-
- ermd door nazistische militairen
"^ft een groep van vier fascistische
chthebbers zich genesteld in een
leis, dat hermetisch van de buiten-
reld wordt afgesloten.
acht
vier zijn representanten van de
schillende vormen van macht: de
verein. de uitvoerende macht, de
htspraak en de geestelijke macht.
ondanks verschil in „bevoegd-
len" handelen ze in hun machts-
irpatie volstrekt eender: schen-
ig en vernedering van de mensen in
door hun seksualiteit. Om dit uit
beelden heeft Pasolini zijn film
[edeeld in „kringen", vermoedelijk
vertalen als de beruchte traditione-
helle-kringen. Er is een kring van
nseiijke vernedering, een kring
bloed en een kring van uitwerpse
len. Waren de traditionele hellekrin
gen gebaseerd op een zekere analyse
van „de mystiek van het kwaad", de
door Pasolini gemaakte indeling
wekt sterk de indruk van een mathe
matisch uitgedachte opzet. Een mat-
hematisme dat ook doorwerkt in de
hele sfeerstructuur van de film. Aan
de slachtoffers van de usurpators
worden regels gedicteerd, waaraan zij
zich hebben te houden, op straf van
marteling en dood. De symboliek is.
dat het onderdanige volk alleen be
staat ter wille van de bevrediging
in welke vorm ook van de macht
hebbers.
Oververhit
In de uitbeelding van die bevrediging
heeft Pasolini, onder toepassing van
oververhitte seksuele clichés, duide
lijk willen schokken. Maar het is alle
maal te cerebraal georganiseerd. In
de zin van: vernedering van de mens
is het best uit te beelden via zijn
onderworpenheid in het seksuele en
zijn verschillende ingewandslozin
gen. De twee worden gecombineerd
in „de kring van de uitwerpselen
Pasolini heeft met zijn film zoveel
willen „bewijzen", dat hij de bewijs
kracht van zijn beelden zelf in gevaar
heeft gebracht. De vier representan
ten van de macht willen hun eigen
gevoelens en die van hun slachtoffers
laten prikkelen door verhalen van
prostituées over hun ervaringen.
Scene uit 'Salo'
Doorzichtig
tONTIGNAN. Frankrijk (ANP)
25-jarige H. J. Versieyen uit het
mburgse Horst is in de Zuidfranse
lat.s Frontignan omgekomen toen
van het dak van een treinwagon af
foto wilde nemen Daarbij kwam
in contact met de bovenleiding,
was op slag dood. Hij was op
antie.
De enscenering is hier zo openlijk
gericht op het extreme, dat 'alle han
delingen. tot de weerzinwekkendste
toe. bij de eerste aanzet al doorzichtig
worden. Ze krijgen de doorzichtig
heid van trucs. Het gevolg is. datje de
hele film met onverschilligheid aan je
voorbij laat gaan. De beelden zijn
realistisch sterk bewogen. Maar on
danks dat staan ze door hun en door
gerationaliseerde symboliek zo ver
van enig direct voelbare realiteit af.
dat je eerder denkt aan poppenspel
dan aan een menselijke tragedie En
de tragedie had Pasolini toch voor
ogen: de tragedie van het alom dóór
vretende menselijke machtsbederf.
Maar de maat van de tragedie een
onherroepelijke voorwaarde voor de
overtuigende kracht ervan is te
grof overschreden. Ik zal niet zeggen
dat de film daardoor een betoog is
geworden, maar zij heeft toch veel
weg van een overmatig gekruld
schotschrift.
Amsterdam Alhambra I. 16 jr.
GENT De bekende Vlaamse acteur
en filmcriticus Johan Daisne (pseu
doniem voor Herman Thierry) is
woensdag op 65-Jarige leeftijd na een
hartaanval in Gent overleden. Tot
zijn bekendste romans behoort het in
1948 geschreven „De man die zijn
haar kort liet knippen" dat evenals
de roman „De trein der traagheid"
werd verfilmd.
In 1942 debuteerde hij met de roman
„De trap van steen en wolken". Hij
publiceerde ook veel poëzie en novel
len en schreef verhandelingen over
film en filmproduktie. Voor zijn „De
neusvleugel der muze", een geroman
tiseerde autobiografie, kreeg hij in
1960 de driejaarlijkse Belgische
staatsprijs voor proza. Hij was sinds
1945 directeur van de Openbare
Stadsbibliotheek in Gent.
Vervolg van pagina 1
regelen" nodig zijn, aldus de reders
vereniging. Wel wordt aangenomen,
dat die maatregelen voldoende zullen
zijn „bij de zeer beperkte aanvoer,
zoals nu voorzien wordt." Neemt die
aanvoer toe. dan zijn nieuwe voorele
ningen onmisbaar.
De KNVR had de notitie niet open
baar willen maken om iedere sugges
tie te vermijden „dat de reders de
politieke besluitvorming zouden wil
len beïnvloedenNa de uitlatingen
van Van der Pols werd het stuk gis
teravond toch openbaar. De Rotter
damse loco-burgemeester presenteer
de gisteren een nota, waarin de Maas
vlakte als de meest gewenste plaats
voor het aan land brengen van het
gas wordt geschetst. Van der Pols
was bang dat de besluitvorming in
hoge mate wordt beïnvloed door poli
tieke aspecten, met name de nadruk
op de slechtste werkgelegenheidssi
tuatie in het noorden. Hij stelde daar
tegenover, dat het Waterweggebied
(„het trekpaard van onze economie")
de komende jaren veel arbeidsplaat
sen dreigt te verliezen.
„De industriële functie van de haven
loopt grote risico's en daarmee ook
een groot stuk werkgelegenheid in de
Rotterdamse regio". De vrees geldt
vooral de aardolieraffinage, de che
mie en de scheepsbouw. Van der Pols
beklemtoonde ook, dat voorstanders
van de Eemshaven hun hoop niet
moeten vestigen op de komst van
chemische industrie. „Dat is onhaal
baar. De tijd van grote industriële
ontwikkelingen in zeehavens is voor
bij." „Als je voor de Eemshaven kiest
kun je zo 'n distributie-rol wel verge
ten," meende Van der Pols.
Zowel Rotterdam als de regering
heeft berekend, dat de aanvoer van
gas in de Eemshaven duurder is dan
in Rotterdam. Dit bij een LNG-im-
port van twaalf miljard kubieke me
ter. wat de regering voorlopig als
maximum ziet.
In het gisteren verschenen FNV-blad
worden de berekeningen „ergerlijk
eenzijdig" genoemd. Volgens „de
vakbondskrant" wordt er geen reke
ning gehouden met investeringen die
al in de Eemshaven gedaan zijn. met
de kosten van de hogere werkloos
heid in het noorden en met economi
sche stimuleringsmaatregelen, die
nog onvoldoende effect hebben. De
FNV heeft zich al eerder uitgespro
ken voor de Eemshaven. De Rotter
damse loco-burgemeester schamper
de dat „de FNV gewoon het rapport
van haar noordelijke afdeling heeft
overgenomen". Van der Pols vroeg
zich af of de voorstanders van de
Eemshaven wel over voldoende ken
nis en Inzicht beschikken.
De bij de FNV aangesloten industrie
bond NVV heeft nog geen standpunt
ingenomen in de keus tussen het
Rijnmondgebied en de Eemshaven
voor het aan land brengen van het
vloeibaar aardgas. De Industriebond
meent dat er eerst nog naar alterna
tieven gezocht moet worden. Te den
ken valt aan een rechtstreekse pij
pleiding vanuit Algerije of aan een
overslagplaats in volle zee. aldus de
Industriebond NVV
„Wij vinden dat niet altijd de werkge
legenheidsargumenten de doorslag
moeten geven, maar dat de
veiligheidsaspecten zwaarder moeten
wegen. Wij zijn van mening dat ook
die alternatieven eerst goed moeten
worden bekeken, aldus economische
medewerker Liesbeth van Dril.
Afwijking
Dit is zeker niet de sterkste troef van
Rotterdam. In nog niet gepubliceerde
gegevens voor de Tweede Kamer zegt
de regering dat „de kwestie van door
voer geen doorslaggevende rol speelt
bij de keuze van een aanvoerplaats."
De gegevens van Rotterdam wijken
op een aantal punten af van de gege
vens van regeringszijde. Zo stelt Rot
terdam: „In geen enkele Nederlandse
haven kan vloeibaar aardgas veiliger
worden aangevoerd dan in Rotter
dam. Het risico voor aanvaringen en
strandingen is minder dan in de
Eemsmond." Volgens de mededelin
gen aan de Kamer is de kans op
aanvaringen even groot. Wel biedt de
route naar de Eemshaven „een on
gunstiger beeld" voor strandingen. a
Vervolg van pagina I
gewelddadige ontwikkelingen in
Rhodesië.
De Kamerleden Scholten en Van den
Bergh vinden dat er nu genoeg aan
leiding is om de Nederlandse regering
een onderzoek te laten instellen naar
de activiteiten van Shell. Vanuit hun
fracties is in voorgaande jaren al
meermalen op onderzoek aangedron
gen, maar de regering heeft toen al
tijd de boot afgehouden. Mocht de
regering zelf geen onderzoek willen
Instellen dan zou. aldus de Kamerle
den, de Tweede Kamer zelf het initia
tief kunnen nemen. Vooralsnog ga ik
er vanuit, zei 8cholten, dat de rege
ring positief op ons verzoek zal reage
ren. „8ancties van de Veiligheidsraad
moeten worden nageleefd. Het is een
hoogst ernstige zaak als grote con
cerns die zomaar aan hun laars kun
nen lappen. Tot dusver had Shell de
schijn tegen en het wordt alleen maar
slechter", aldus de heer Scholten.
Door de gebrekkige Nederlandse boy
cotwetgeving is het niet duidelijk of
Shell, of dan wel de heer de Bruyne
persoonlijk, in Nederland vervolgd
zou kunnen worden. Een betere boy-
cotwet is enkele maanden geleden in
de Eerste Kamer gestrand.
De Engelse wetgeving is echter veel
duidelijker: daar zou wel een vervol
ging tegen Shell ingesteld kunnen
worden.
Van onze redacteur
wetenschappen
DEN HAAG Behalve het teer- en
nicotinegehalte, moet ook de hoe
veelheid koolmonoxide in de rook op
pakjes sigaretten en shag worden
aangegeven. Dit schrijft de Stichting
volksgezondheid en roken (SVR) aan
de Adviescommissie Warenwet, als
reactie op het ontwerp-besluit over
deze zaak.
De SVR vindt een verplichte vermei
ding „Roken bedreigt de gezondheid"
op zichzelf onvoldoende. Die waar
schuwing zou een officieel karakter
moeten krijgen door het ministerie
van volksgezondheid als waarschu
wende instantie te vermelden, zoals
dat ook in andere landen gebeurt. In
Engeland is het zelfs „Hare Majes-
teits Regering" die de roker telken
male op de riskante aspecten van zijn
of haar gewoonte wijst.
Het zeer giftige, kleurloze gas kool
monoxide wordt verdacht van een rol
bij het bevorderen van hart- en vaat
ziekten bij de roker. Ook voor het
lagere gewicht en de hogere sterfte
kans van baby's van rokende moe
ders zou het mede verantwoordelijk
zijn.
door Jan Sloothaak
GRONINGEN Het lot van Groningen lijkt sterk verbonden met aardgas. Dit goedje zit bij
grote hoeveelheden ln de bodem en Groningen vlast erop dat het nu ook nog in vloeibare vorm
wordt Ingevoerd. Dit lijkt water naar zee dragen, maar in feite gaat het om de vraag of er vijf
jaar na de opening nu toch een toekomst begint te gloren voor de Eemshaven. Het aan land
brengen van vloeibaar gas uit Algerije kan wellicht de hefboom zijn die de nu al zolang
verbeide Industrialisatie van de grond tilt.
Er zijn twee kandidaten voor het aan
land brengen van LNG. (Liquified Na
tural Gas): Rotterdam en Groningen.
Uit het feit dat beide havengebieden
zo amechtig touwtrekken om het gas,
valt op te maken dat het LNG meer
belangen in zich bergt dan het simpe
le opslaan van een energiedrager en
de nog geen honderd werknemers die
er op den duur werk door kunnen
krijgen.
De gedachte dringt zich op dat men
zich in de Rijnmond aanvankelijk
verkeken heeft op de Eemshaven als
serieuze concurrent. Rotterdam ging
er als vanzelfsprekend vanuit dat het
de aangewezen invoerhaven voor
LNG was. In het pakket van de „ener
gie-haven van Europa" mocht toch
ook deze peiler niet ontbreken. Er
werden dan ook hoge eisen gesteld,
met name op het gebied van de veilig
heid, wat tot extra-kosten zou leiden.
Wellicht heeft de Gasunie de Eems
haven aanvankelijk ook alleen maar
gebruikt als stok achter de deur, ln de
hoop de autoriteiten in de Rijnmond
wat te matigen. Allengs bleek echter
dat de Eemshaven bepaalde voorde
len biedt en schielijk kwam toen
Zuid-Holland terug op de aanvanke
lijke eis dat het explosieve gas alleen
ln zee (op de Voomedam) mocht wor
den opgeslagen. Eind juli draaide het
Zuidhollandse college om als een
blad aan de boom. Bij nader inzien
was aan land brengen op de Maas
vlakte toch best aanvaardbaar. Rot
terdam heeft zich inmiddels ook aan
geboden als invoerhaven van LPG en
daaraan onmiddellijk toegevoerd dat
het voordelig is dit in combinatie te
zien met de invoer van LNG. Beide
explosieve stoffen kunnen als een
pakket worden aangepakt en samen
in een veiligheidssysteem worden on
dergebracht.
Nog explosiever
Groningen heeft voor zover bekend
Rotterdam niet direct gevolgd met
dat LPG-aanbod. Dit goedje is nog
veel explosiever dan LNO. Het lijkt
bovendien de vraag of combinatie
van de aanvoer van beide gassen wel
het veiligste is. Wellicht is gescheiden
behandeling op geruime afstand van
elkaar wel veiliger.
Dit geldt temeer omdat het grootste
gevaar schuilt ln ongelukken met
schepen. De aanvoerroute naar de
Eemshaven is veel minder druk beva
ren en dus ook veiliger. Bovendien
kan men in de Eemsmond prat gaan
op een moderne radarsysteem dan in
de Rijnmond. De beslissing is nu aan
de regering, die eind deze maand uit
sluitsel zal geven.
dam is dat ln de Rijnmond de „volg-
industrieën" bestaan die zullen profi
teren van vloeibaar gas en de moge
lijkheden daaromheen. Het is toch
logisch dat gas er zo dicht mogelijk
bij te brengen, zo redeneert men
Feit is inderdaad dat die volg-indu-
strieën er in Groningen nog niet zijn.
Feit is echter evenzeer dat die er ook
nooit zullen komen als er niet ergens
een begin wordt gemaakt. Het LNO
zou een start kunnen zijn.
Consequenties
Bij de komende regeringsbeslissing
gaat het daarom mede om de vraag of
de regering de consequenties trekt
uit het feit dat er ooit dure investerin
gen zijn gepleegd om de noordelijke
haven te bouwen. Het Noorden heeft
allerlei teleurstellingen moeten ver
werken. Laatstelijk ging het om het
staatsbedrijf D8M. waarvan de con
touren steeds meer vervagen. Of
DSM komt is een vraag, en komt het
LNG ook niet dan mag men zich
afvragen of het ooit wat zal worden
bij de Eemshaven.
Het aan land brengen van vloeibaar
gas biedt een aantal mogelijkheden.
Zo komt er bijvoorbeeld koude vrij
als het vloeibaar goedje in gasvorm
wordt omgezet. Dat kan de basis wor
den voor koelhuizen en het biedt ook
mogelijkheden om de termische ver
ontreiniging (warm water) van de
elektriciteitscentrale aan het Wad te
neutraliseren. Ook zijn er mogelijk
heden voor een zogenaamde lucht-
scheidingsfabriek en het „kraken"
van autobanden, een milieu-vriende
lijker oplossing dan de kwalijke ver
branding van die banden. Verder le
vert het gas grondstof voor de chemi
sche industrie
Pijpleidingen
Een voordeel van Groningen is ook
dat er vanaf de gasbel onder Slochte-
ren pijpleidingen klaar liggen voor
probleemloos transport naar alle de
len van Europa. De concentratie van
Johan Daisne
allerlei soorten gas biedt eveneens
perspectief. Op het ogenblik wordt er
al gas aangevoerd van het Ekofisk-
veld ln de Noordzee. De Eemshaven is
bovendien genoemd als kandidaat
voor de fabricage van gas uit Polen.
Een van de argumenten van Rotter- Kolen kunnen gemakkelijk uit Polen
worden aangevoerd en de Eemshaven
leent zich uitstekend voor kolen-tran
sport. Het hoog-calorisch gas uit Al
gerije zou zo met het kolengas kun
nen worden gemengd dat het net zo
laag-calorlsch wordt als het gas in
eigen bodem. Dit is van belang omdat
de gasapparatuur in Nederland is af
gesteld op dit laagcalorische gas.
Enorm kostbare ombouw van die ap
paratuur is niet nodig zolang dit soort
gas wordt gehandhaafd.
Overigens kan wat dit betreft het
Algerijnse gas pas op langere termijn
een rol gaan spelen, omdat ook het
Noord2eegas met kolengas kan wor
den gemengd Verder bieden de ver
schillende soorten gas ook uiteenlo
pende mogelijkheden voor de chemi
sche industrie en in Groningen reali
seert men zich heel goed dat industri
eën in de gehele wereld op de hoogte
zijn van dit soort projecten en zich
kunnen gaan prepareren op de moge
lijkheden in de Eemsmond.
Scheepvaart
De Eemshaven als mogelijke aan-
voerhaven voor gas begon pas vor
men aan te nemen toen duidelijk
werd dat de scheepvaartmogelijkhe
den ruimschoots voldoende zijn. On
derzoek heeft uitgewezen dat tankers
tot 125.000 ton de haven normaal
kunnen bereiken. Anders wordt het
als ooit de zogenaamde „Verolme
schepen" (driehonderddertlg duizend
ton) worden gemaakt Die zullen de
Eemshaven ln geen geval kunnen be
reiken. De Verolme-giganten brengen
echter zoveel scheepvaartkundige
problemen mee, dat het plan alsnog
als futuristisch wordt beschouwd.
Dit laatste geldt trouwens ook voor
de mogelijkheid om de zoutkoepels in
de Groningse bodem (dezelfde die
voor kernafval worden genoemd) te
gebruiken voor veilige opslag van het
LNG. Er zijn deskundigen die hierin
een reële mogelijkheid zien. maar an
deren bestrijden dit weer Groningen
beschouwt dit voorlopig als hooguit
een idee dat wellicht een nader onder
zoek rechtvaardigt, maar gebruikt
het voor zover bekend voorals
nog niet als „verkoopargument
Tenslotte is er nog het kostenaspect.
Gecommitteerde Arte van Dijk van
de Rljnmondraad beweerde onlangs
dat aan land brengen In de Eemsha
ven twee keer zo duur zou zijn. In
Groningen vraagt men zich af in hoe
verre dit opgaat De bewering is geba
seerd op een rekensommetje, dat
erop neerkomt dat de iets langere
vaarweg naar de Eemshaven drietien-
de cent per kubieke meter gas duur
der is Over eer. periode van twintig
jaar komt men dan uit op een gekapi
taliseerd bedrag van tweehonderd tot
driehonderd miljoen gulden.
