Paus wordt begraven onder de Sint Pieter
ICCC herdenkt
30-jarig bestaan
Uit brieven van lezers
KERK IN DE WERELD
Nederlandse bisschoppen:
Kostbaar pontificaat
Meneer de
president,
ik ben bang
VANDAAG
VOORBIJGANGERS
WOENSDAG 9 AUGUSTUS 1978
KERK
TROUW/KWARTET
ROME (UPI, Reuter. AP) Paus Paulus VI zal zaterdagmiddag worden begraven In de crypt
onder de Sint Pieter op de plaats, die hij zelf heeft uitgezocht.
De man. die zich zoveel bezighield
met zijn dood. had vier Jaar geleden
al nauwkeurige aanwijzingen gege
ven aan architecten en kunstenaars,
hoe zijn araf eruit zou moeten zien
Zo wilde nlj, dat de gewelfde nis be
kleed zou worden met een modern
mozaïek, dat de opstanding van de
doden moet afbeelden.
In de catacomben onder de reusachti
ge Slnt-Pieters-basiliek liggen acht
tien pausen en honderden martelaren
begraven. Volgens de overlevering
zou ook de apostel Petrus op deze
plaats begraven zijn De vroeger duis
tere en klamme catacomben, waar
men alleen gebukt kon lopen, zijn
geheel vernieuwd onder toezicht van
paua Pius XII.
Voorganger
Paus Paulus wilde, dat hij bijgezet
zou worden aan het einde van een
gang. naast een van zijn minst beken
de voorgangers. Marcellus II. die
maar 22 dagen paus is geweest. Mar
cellus werd tot paus gekozen op 9
april 1955 en hij stierf al op 1 mei. 53
Jaar oud.
Marcellua moet ook een van de
vroomste pausen zijn geweest Hij
UTRECHT In een gezamenlijke verklaring hebben de
Nederlandse bisschoppen gisteren uitgesproken, dat Paulus
VI een kostbaar pontificaat heeft uitgeoefend ln een zeer
moeilijke tijd.
„Hij heeft zich onschatbare diensten
verworven door het tweede Vaticaan
se concilie tot een zo vruchtbaar ein
de te voeren, door het onvermoeibaar
op te nemen voor de vrede en de
gerechtigheid, voor de menselijke
waardigheid en voor het menselijk
leven, alsook voor een toenadering
tussen de christelijke kerken." aldus
de Nederlandse bisschoppen. ZIJ roe
pen alle gelovigen op. Ood te danken
voor het vele goede, dat hij ln Paulus
VI heeft gegeven en te bidden voor de
lielerust van de paus.
Woensdagavond 16 augustus zal ln de
w§lnt Jacobskerk ln Den Haag een
Tpontiflcale mis worden opgedragen
♦voor de zlelerust van de overleden
-paus. Hoofdcelebrant is de aposto
lisch pronuntius ln Nederland, mgr
John Oordon met als concelebranten
mgr Slmonis als plaatselijke bis
schop en nog een Nederlandse bis
schop. Alle Nederlandse bisschoppen
zullen aanwezig zijn behalve kardi
naal Wlllebrands. die gisteravond
naar Rome is afgereisd Voor deze
requiemmis wordt grote belangstel
ling verwacht.
'Verder zullen de Nederlandse bis
schoppen de overleden paus ook elk
I afzonderlijk ln hun bisdommen her
denken. Bisschop GIJsen gaat zater
dagavond om zes uur in de Roer-
mondse kathedraal voor in een re
quiemmis. In een brief aan zijn gelo
vigen in Limburg zegt bisschop Glj-
sen: „Wij kunnen onze bewogenheid
over het sterven van deze grote paus
en onze verbondenheid met Rome
wellicht niet beter uitdrukken dan
door trouw te zijn aan het ene geloof,
dat hij zo vurig beleed en verkondig-
de. en aan kerk. die hij zo gewetens- KoninfiTin
vol diende".
was een van de voorzitters van het
bekende concilie van Trente. dat in
antwoord op de Reformatie de kerk
van Rome van binnenuit wilde zuive
ren van misstanden Hij was een fel
tegenstander van het Romeinse ne
potisme (vriendjespolitiek). Zo ver
bood hij zijn broer, toen hij paus
geworden was. dat deze zich bij hem
zou voegen in Rome. en hij weigerde
aan een neef een audiëntie.
Als hij er de tijd voor had gekregen,
zou hij ook de pauselijke lijfwacht, de
Zwitserse garde, hebben afgeschaft.
Hij zei. dat het voor een paus beter
was. zich te laten doden, dan zelf de
wapens op te nemen. Marcellus was
ook een voorbeeld van soberheid. Hij
wilde niets weten van het destijds
gebruikelijke vuurwerk, de artillerie-
schoten en fanfares bij zijn kroning
en hij gaf de helft van zijn geschen
ken weg aan de armen. Een van zijn
eerste daden als paus was. dat hij de
gouden en zilveren borden van de
pauselijke maaltijden afschafte.
Marcellus is nog het meest bekend
geworden door een muzikaal mees
terwerk van de componist Palestrina.
Volgens de overlevering wilde deze
paus de muziek uitbannen uit de ere
dienst. omdat hij deze ongepast
vond. Palestrina vroeg hem toen. te
wachten met zijn besluit tot hij de
mis gehoord had. waaraan deze bezig
was MarceUus veranderde van ge
dachten toen hij dit stuk gehoord
had. dat de geschiedenis is ingegaan
als „La Messa di Papa Marcello".
Namens de Nederlandse regering tekent de minister van verkeer Tuynman het condoleance
register ter gelegenheid van het overlijden van paus Paulus VI in het kantoor van de
apostolische pronuntius (de vertegenwoordiger van de paus in Nederland) in Den Haag.
Paulus de Grote
Bisschop 8lmonls zal de paus zondag
ln de Rotterdamse kathedrale kerk
herdenken. In een brief aan zijn dio-
cesanen noemt bisschop 8imonis de
overleden paus „Paulus de Grote",
die beter dan wie ook in staat was de
..menselijkerwijs onmogelijke taak"
als opvolger van Johannes XXIII. die
zoveel sympathie genoot, het tweede
Vaticaanse concilie tot een goed ein
de te brengen.
Namens de koningin heeft haar
grootmeester, mr. C. J. van Schelle,
gistermorgen een condoléancebezoek
gebracht aan de apostolisch pronun-
tlus mgr Oordon in Den Haag Na
mens de regering kwam minister
Tuynman van verkeer.
Naast Marcellus liggen achtereenvol
gens begraven een andere paus uit de
zestiende eeuw. Innocentius IX, en
koningin Christina van Zweden, die
omdat zij tot het rooms-katholicisme
overging ln 1654 moest aftreden als
koningin en toen naar Rome trok,
waar zij in 1689 stierf. Naast haar graf
is dat van paus Johannes XXIII. de
directe voorganger van paus Paulus.
Vanavond zal het lichaam van de
paus uit diens zomerverblijf in Castel
Gandolfo, 25 kilometer ten zuiden
van Rome. naar het Vaticaan worden
overgebracht. Twintigduizend men- Postzegels
sen hebben maandag en gisteren aan
de baar gestaan. Vandaag zal de kist
worden gesloten wegens de grote
warmte. De temperatuur ln Rome en
Castel Gandolfo ls 35 graden.
De paus wordt in drie in elkaar pas
sende kisten begraven, een van eiken
hout. een van lood en een van cypres-
senhout. Volgens de traditie wordt
aan zijn voeten in de kist een fluwe
len zak gelegd met munten, die tij
dens zijn ambtsperiode geslagen zijn.
Intussen arriveren van over de hele
wereld de kardinalen om de rouw-
plechtigheden bij te wonen en later
deze maand aan het conclaaf deel te
nemen ter verkiezing van een nieuwe
paus.
opschrift „sede vacante" (zetel va
cant) en zonder de pauselijke ordete
kens. Deze zijn traditioneel zeer in
trek bij verzamelaars.
kes, een prominente bookmaker, is
kardinaal Pignedoli met 5-2 favoriet.
Baggio en Poletti noteerden 7-2 en
Benelli 4-1.
De internationale vergadering van «r
anglicaanse bisschoppen, de Lam- "HHrQCNng
beth-conferentie. die deze weken in
Canterbury. Engeland, wordt gehou
den. heeft drie r.k. bisschoppen uitge
nodigd. om donderdagavond een re
quiemmis voor paus Paulus op te
dragen in de zaal. waar de anglicaan
se kerkleiders vergaderen.
De Franse kardinaal Jean Villot, die
nu tijdelijk met de leiding van de
kerk belast is. heeft speciale postze
gels en munten laten maken met het
In Engeland is verontwaardiging ge
rezen over het feit. dat nog geen 24
uur na de dood van paus Paulus
bookmakers al druk bezig waren wed
denschappen af te sluiten over wie
zijn opvolger zal worden. Bij Ladbro-
De Russische krant Izwestia schreef
een waarderend commentaar over de
overleden paus. Genoemd werden
zijn inspanningen voor ontwapening
en vermindering van de internationa
le spanningen en zijn ijver voor nor
malisering van de betrekkingen van
het Vaticaan met communistische
landen. Ook de krant van de Italiaan
se communistische partij, L'Unita.
gaf opvallend veel aandacht aan het
overlijden. De eerste vier en een halve
pagina van de krant waren aan de
paus gewijd.
Doze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
berichten, artikelen en commentaren, en rwet voor open brieven, gedichten,
oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
worden) Oe redactie behoudt zich het recht van bekorting voo» Hierover of over
het met plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wi| helaas niet corresponde
ren Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw. Postbus 859.
Amsterdam Bi| publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver vermeld.
Marokkanen (1)
Een mens moet heel wat weten om te
kunnen beseffen dat hij nog maar
heel weinig weet. In verband met de
i uitwijzing van Marokkaanse gastar
beiders zou dit kunnen betekenen dat
degenen die nu daartegen proteste-
ren weinig onder de indruk zijn van
de uitspraak van onze regering dat zij
alle aspecten van de zaak ln haar
beoordeling heeft betrokken. Haar
machteloosheid lijkt vee) op die van
Herodes. die vanwege een gezworen
eed het hoofd van Johannes de Doper
wel moest offeren. Zijzelf Immers kan
ter verantwoording worden geroepen
voor haar falen bij het in bedwang
houden van de koppelbazen (om
maar eén aspect te noemen). De ge
rechtigheid waarop de Amsterdamse
hongerstakers een beroep mogen
doen ls dan ook wat anders dan het
recht van vrouwe Justltia met haar
onafscheidelijke blinddoek.
augustus wordt voorbijgegaan aan de
oprechtheid van de Marokkanen in
De Duif en de groepen achter hen,
zoals Amnesty en de groep Nederlan
ders die ln De Duif ln hongerstaking
is gegaan. De angst voor „een conti
nue Oodslastering" lijkt mij onge
grond. vanwege de ernst waarmee de
zaak door deze mensen wordt bena
derd. Bedenk dat 't een laatste nood
sprong is. De woordkeuze van het
commentaar en de oppervlakkigheid
waarmee de argumenten van Amnes
ty en de fouten ln het beleid van de
staatssecretaris teniet worden ge
daan. passen niet in een krant als
Trouw Het lijkt erop dat koste wat
kost dit beleid moet worden verde
digd.
(2) het volgende: 1. Het is te gemakke
lijk om aan de hand van één zinsnede
de toespraak van David Wllkerson te
bekritiseren. 2. Wilkerson hield geen
bijbelstudie maar gaf een evangelisa
tie-toespraak voor mensen die in zelf
moord situaties verkeren (hetzij per
soonlijk of naaste omgeving). Daarbij
wees hij op de feiten die de Bijbel ons
geeft: n.l. Het is geen mens gegeven
om zelf een eind aan leven te maken.
3. Wij zijn geen rechters. (Zó heeft
Wllkerson zich ook niet voorgesteld.
Men moet zijn hele toespraak hebben
gehoord om zijn uitspraken juist te
kunnen plaatsen). Wél zijn wij onze
„Broedershoeder". Dat maakt ons
mede verantwoordelijk voor leven of
dood van de ander. 4. Wllkerson heeft
gesteld dat God oordeelt naar de ken
nis die de mens omtrent Hem en Zijn
normen heeft.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het is volgende week dertig jaar geleden,
dat in de Engelse Kerk op het Begijnhof in Amsterdam de
internationale raad van christelijke kerken (ICCC) werd opge
richt. Dit feit zal 15 en 16 augustus in Amsterdam worden
herdacht.
Den Haag
A. Venema
David Wilkerson (slot)
Wllkerson zou dus zelfmoord gekwali
ficeerd hebben als een ticket naar de
hel. Deze noodsituatie verschrikke
lijk! is een ervaring van de hel.
Rhenen
Ruurlo
Edward B. Plooij
Marokkanen (2)
Het is onmogelijk, dat een klein land
als Nederland alle mensen, die den
ken in hun eigen land vervolgd te
zullen of te kunnen worden, zou kun
nen herbergen iMen denke tevens
aan de godsdienstoorlogen). Gunsten
afdwingen door middel van honger
staking ln kerken e d is minderwaar
dig en zal daarom nooit van blijvende
waarde kunnen zijn.
Poeldijk
J.C. Kohier
Marokkanen (3)
In het commentaar in Trouw van 5
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4. Rotterdam
Tel. 010-115588
(Red.)
Schiedamsevest 52
Te! 010-115700 (adv.)
DEN HAAG LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel 05200-17030.
David Wilkerson (4)
Het is altijd jammer, om steeds weer
kritiek te moeten ervaren op campag
nes zoals die van David Wilkerson. En
vaak van mensen die er zelf niet eens
geweest zijn. Ik ben er wel geweest en
ik moet zeggen dat het een geweldige
bijeenkomst was. Maar waar mensen
werken worden nu eenmaal fouten
gemaakt. Persoonlijk heb ik geen me
ning over het feit of zelfmoord inder
daad een plaatsbewijs is voor de hel.
maar daar gaat het nu niet om. Waar
om altijd de negatieve dingen opnoe
men. er waren genoeg positieve. La
ten we ophouden om altijd maar op
de verkeerde dingen te letten. Wees
blij om al diegenen die gered zijn. die
misschien voor het eerst in hun leven
Jezus hebben aangenomen als hun
Verlosser. Maar wie er alleen maar
komt om de verkeerde dingen er uit
te halen is in wezen een beklagens
waardig iemand, en zo iemand kan
ook niet gezegend worden.
Groningen Hanny Plas-Schilstra
David Wilkerson (5)
David Wilkerson had het in zijn preek
óók over het gevaar van zijn uit
spraak. dat zelfmoord een ticket naar
de hel is. Hij vertelde dat hij opgebeld
werd door een meisje, van wie de
moeder pas zelfmoord gepleegd had.
Ze zei dat ze erg geschokt was over
zijn uitspraak, die als kop ln vele
kranten prijkte. David Wllkerson ant
woordde haar dat niet hij de beslis
sing had over dood en leven En dat
ledereen geoordeeld wordt naar het
geen hij ln zijn leven geopenbaard
wordt Voor iedereen, die de preek
van Wllkerson heeft gehoord, is zelf
moord Inderdaad een ticket naar de
hel Voor anderen die nooit zo over
zelfmoord hebben horen praten, «el-
den andere maatstaven, die alleen
Ood weet. Daarom is het fout alleen
de uitspraak, „zelfmoord is een ticket
naar de hel", te citeren.
Rotterdam
Maar de hel heeft niet het laatste
woord! Ik denk aan Filippenzen 2
Cees Posthusmus vers 10 en Openbaring 5 vers 13 Dat
geeft hoop! En kinderen Gods mogen
pleiten op Gods belofte, gegeven in
de wet des Heren dat Hij barmhar
tigheid doet aan duizenden dergenen
die God liefhebben en Zijn geboden
onderhouden. Elders spreekt de Hei
lige Schrift van duizend geslachten.
De ICCC werd gesticht als fundamen
talistische tegenhanger van de
wereldraad van kerken, die tezelfder
tijd, ook in Amsterdam, in het leven
werd geroepen. President is vanaf de
oprichting de Amerikaan dr. Carl.
Mclntire. Secretaris-generaal is de
Nederlandse christelijke gerefor
meerde predikant dr. J. C. Maris. Tot
de ICCC behoren thans meer dan 250
protestantse kerken en kerkjes uit de
gehele nlet-communistische wereld.
Zij zijn over het algemeen klein en de
meeste zijn gedurende tientallen ja
ren ontstaan door afsplitsing van gro
tere kerken, omdat deze in meer „oe
cumenische" wateren kwamen. De
.meesten zijn baptist, methodist, in
dependent, presbyteriaal of gerefor
meerd.
Bijbelgetrouw
Zó groot is Gods liefde en waardevol
het offer van Christus. Geprezen zij
Zijn naam!
Alle zijn fundamentalistisch, of. zoals
men ln ICCC-kringen liever zegt: bij
belgetrouw. Na het uittreden van de
christelijke gereformeerde kerken in
1977 is er geen Nederlandse kerk
meer bij de ICCC aangesloten. Wel
worden er vanuit het bureau in De
Bilt veel activiteiten ontwikkeld, on
der meer door het maandblad Ge
trouw en de afdeling voor christelijk
hulpbetoon „internationale christe
lijke handreiking". Dinsdag 15 augus
tus zijn er twee openbare jubileum
bijeenkomsten in Hotel Krasnapols-
ky op de Dam. 's Middags (half twee
tot vier uur) spreken na de opening
door dr. Maris president dr. Mclntire
en dr. K. L. Nasir uit Pakistan. In de
avondvergadering (vanaf half acht)
worden toespraken gehouden door
ds. J. J. Wesley uit India en ds. K. C.
Quek uit Singapore. Allen behoren
tot het uitvoerend comité van de
ICCC. Voor vertaling in het Neder
lands wordt gezorgd. Tussen de bij
eenkomsten is er vanaf half vijf een
informele receptie. Woensdagavond
16 augustus om half acht is er in de
Engelse kerk op het Begijnhof een
dankdienst, waar o.a. dr. Mclntire en
dr. Maris zullen spreken. De jubilem-
viering in Amsterdam valt samen
met een vergadering van het uitvoe
rend comité ter voorbereiding van
het tiende wereldcongres van de
ICCC. dat in juni 1979 in Cape May
(VS) zal worden gehouden.
Dr. K. L. Nasir
Mevr. Wilkerson kreeg
juwelen van bendeleider
DEN HAAG De uit diens hotelka
mer in Den Haag gestolen Juwelen
blijken niet van evangelist David Wil
kerson (47) te zijn, maar van zijn
echtgenote Gwen. Mevrouw Wilker
son vergezelde haar man op zijn Eu
ropese toernee, in het kader waarvan
hij vorige week een driedaagse cam
pagne in Den Haag hield. De sieraden
waren ongeveer tienduizend gulden
waard.
Een woordvoerder van Teen Chal
lenge. de door Wilkerson gestichte
organisatie voor opvang van o.a.
drugsverslaafden, verklaarde dat me
vrouw Wllkerson, de juwelen heeft
gekregen, van onder meer Nicky
Cruz. Cruz was vroeger leider van een
jeugdbende, kwam door Wilkerson
tot geloof en is tegenwoordig evange
list.
door Aldert Schipper
Ruim tien jaar na de Praagse Lente is
de hoop op een menselijk socialisme
in Tjechoslowakije niet dood Het
lijkt er zelfs op dat de dragers van de
beweging opnieuw moed grijpen om
hun gedachten aan de orde te stellen,
nu hun blijkt dat het huidige verlich
te stalinistische regime in hun land
niet „werkt".
Het regime-Husak heetf na de val van
Du beek een politiek gevolgd die zich
wellicht het beste laat kenmerken
door twee dingen hardhandige ver
volging van andersdenkenden en ver
wijdering van alle originaliteit uit het
maatschappelijk verkeer en daar
naast verhoging van de levensstan
daard voor de arbeiders De con
sumptiemogelijkheden van de door
snee Tsjech zijn inderdaad aanzien
lijk vergroot sinds tien jaar Maar hij
geniet van zijn ruimere materiële mo
gelijkheden binnenskamers of hoog
stens in zijn datsja. ergens in de bos
sen Want de CSSR wordt beheerst
door voorzichtigheid
David Wilkerson (6) Onder de Intellectuelen heerst angst.
Daarvan getuigt een recente brief
van de filosoof Julius Tomin, een
medewerker van de grote Machovec,
die hij aan de president van de repu
bliek zond. Hij heeft het daarin over
de woekering van de veiligheidsdien
sten in de CSSR. die in plaats van een
gevoel van veiligheid juist angst op
roepen.
Veiligheid?
R. van Balen
„Meneer de president", schrijft To
min. „ik ben bang. In ons land
spreekt men ambtelijk niet van poli
tie. maar van veiligheiddienst. Ik ben
bang mijn brievenbus te openen:
daar zal een oproep voor een verhoor
liggen. Ik ben bang als de bel gaat. er
zullen veiligheidsagenten voor de
deur staan Ik ben bang als er 's
nachts een auto voor ons huis stopt:
ze zijn gekomen om me te halen. Ik
ben bang vanwege mijn nieuwe be
roep. mijn plaats als nachtwaker in
de dierentuin: ze hebben mijn vriend,
een psycholoog, van een soortelijke
plaats gewipt. Ik ben bang om in dit
land te wonen:medewerkers van het
minsterie van Binnenlandse Zaken
drongen er bij mij op aan te emigre
ren uit Tsjechoslowaklje. ik vrees dat
zij er alles aan doen dat ik zal moeten
gaan Wat kunnen ze mij nog meer
aandoen. Zij ontnamen mij de moge
lijkheid te werken in het vak waar
voor ik mijn hogeschoolopleiding
heb. zij ontnamen mijn vrouw haar
baan. zij ontnamen mijn oudste zoon
de mogelijkheid te studeren. Welke
middelen staan hen nog meer ter be
schikking? Morgen moet ik voor een
verhoor naar het gebouw van het
gewestelijk bureau van de SNB
(korps nationale veiligheid) op de
Bartholomeüsstraat 7. Ik ben bang
dat ik zal worden gearresteerd. Zoals
Jtrf Grusa, die gearresteerd werd om
dat hij een boekje schreef. Ik kan niet
ophouden met schrijven en mijn brief
kan niet voorbijgaan aan de situatie
waarin ik me bevind. Toen medewer
kers van BZ mij uitnodigden om mij
met de hun eigen aandrang de moge
lijkheid tot ogenblikkelijke emigratie
aan te bieden, zei de oudste tegen
mij, dat er in dit lang geen filosofen
nodig zijn die het Grieks beheersen.
Ik was niet in staat dat licht op te
nemen, ik denk erover een stuk te
schrijven, met als titel: „Zijn wij niet
nodig?" En vanuit die vraagstelling
wil ik enkele gedachten overwegen
die ik ben tegengekomen bij het lezen
van filosofen uit de oudheid. Van
daag ben ik nog nachtwaker in de
dierentuin: hoelang zal ik me nog vrij
kunnen bewegen en van buitenaf kij
ken naar hen die achter tralies zitten?
Afgeranseld
Tomin zet het geval van zijn collega
Hejdanek uiteen, die door leden van
de veiligheidsdienst ernstig mishan
deld werd Toen hij later werd opge
zocht werden de bezoekers. Ivan Me-
dek en Bohumil Dolezal naar een bos
VREEMDE TOERISTEN
De zomer is de tijd dat de mensen
reizen. Alle verkeersleiders ten spijt
en wat moeten we ze dankbaar zijr
dat ze ook betere apparaturen en
meer mankracht eisen trekken er
hele horden de grenzen en de oceanei
over Onder die miljoenen zijn er ook
altijd allerlei geloofspredikers die
van mening zijn dat zij aan andere
christenen de weg nog eens nader uit
moeten leggen, daar veel geld in
steken en daar ook veel gehoor op
verwachten. Niet zelden worden zij
tot zulke dingen ook weer door
anderen aangezet Meestal is datgerw
wat ze zeggen zo bekend als de weg
naar Kralingen. maar dat blijkt niet
te hinderen. Het gaat meer om de
wijze waarop ze het zeggen, nl. in het
Engels en met stemverheffing.
Mensen die werkelijk iets te zeggen
hebben trekken zelden zover. Die
denken zeker: als ze 't weten willen,
dan komen ze maar hierheen. Ik heb
nooit gehoord dat Kuyper en
Bavinck. of dat Miskotte en
Noordmans, om maar een paar
mensen te noemen die werkelijk iets
te zeggen hadden, de wereld
introkken om massa's toe te spreken
Ze bleven gewoon op hun post.
Noordmans bleef zelfs „gewoon"
dominee in „Laren" (en dat was niet
eens het beroemde kunstenaarsdorp
Zo was er vorige week ook weer een
prediker, ene David Wilkerson. Hij
kwam hier een boodschap brengen.
Voor zover ik het uit het verslag
begrepen heb. had hij geen direct
blijde boodschap. Hij sprak maar
meteen over zelfmoord. Dat kwam
tegenwoordig veel meer voor. Is dat
zo? Ik herinner me dat er vroeger een
dominee was die ook elke week
minstens één mens ontmoet had die
een poging gedaan had tot zelfmoord
of er sprong iemand voor zijn huis de
gracht in. Een collega die even verder
woonde, had dat nog nooit
meegemaakt. Men doet alsof
zelfmoord zo'n kleinigheid ls. Wat
erger is: deze prediker deed alsof hij
daar alles vanaf wist. Hij noemde de
zelfmoord op een bijzonder
onsmakelijke manier: een ticket naar
de hel, en verklaarde dat zelfmoord
iets met „de onvergeeflijke zonde" te
maken had. daarmee tonende dat
schriftuitleg niet z'n sterkste kant
was. Hoeveel ouders zou hij met deze
boodschap geholpen hebben?, zou je
je kunnen afvragen, 't Lijkt me
bijzonder onkies om zoiets
aangrijpends als zelfmoord op die j
manier in een grote vergadering aai
de orde te stellen. Ik betwijfel of we
verlegen zitten om dit soort toeristen;
Er is over zelfmoord wel wat andersle,
zeggen.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK I
Beroepen te Baarn (toez.): L. J. Gelul
te Zwolle. I 6
Aangenomen naar Arum en Kim
werd (part time): drs J. J. v.d. Wal
pastoraal medewerker aldaar; naar 1 jj
Harde (b.wM. Jorritsma, eervol onj b
heven predikant met de bevoegdhei b
van een emeritus (leraar Nassau-cfli I'
lege) te Heerenveen.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepbaar: H. J. Siegers, Hoofd
straat 6. Kampen.
Beroepen te Uithuizen. H. J. Siegers P'
kand. te Kampen.
Aangenomen naar Aduard: Tj. d Zi
Boer. kand. te Kampen, die bedankt gt
voor Nieuwleusen. voor Oestgeesl sl
Lisse, Sneek-Koudum en voor Onnefin
(Gr.).
gesleept en afgeranseld.
Hoeveel vrienden hielden op dr. Hej
danek te bezoeken? Zij allen zenden
dagelijks hun „telegram" naar BZ
„wij zijn bang geworden, u beslist
erover, wie wij mogen bezoeken en
wie niet". Het ministerie van BZ ver
taalde die „telegrammen" in haar ei
gen taal: „wij doen ons werk goed". Ik
heb de theologische Comenius-facul-
tiet bezocht, de filosofische faculteit
van de Karelsuniversiteit en het filo
sofisch instituut CSAV. Overal ken
nen ze daar dr Hejdónek goed en
achten hem op z'n minst een promi
nent Tsjechisch filosoof. Ik ben ervan
overtuigd dat filosofen en theologen
ut de aard van hun beroep— een
bijzondere verantwoordelijkheid dra
gen jegens de samenleving. Ik ben me
daarom tot hen gewend met de sim
pele boodachap: „Het welbewuste
streven om angst op te wekken
noemt men terreur. Zover is het dus
nu gekomen, dat een marxistische
filosoof de theologen vergeefs vraagt
om hulp aan een mishandelde colle
ga.
„Maar ik vond er niet één. die genoeg
moed bezat Toen Ivan Medek naar
het bos gesleept was en mijn vrouw
naar de Bartholomeüsstraat ge
bracht. heb ik enkele redacties van
onze persorganen bezocht: Mlady
Svet. Mladó fronta. Prace en Rude
Privo. Ik vroeg hen hun reporters te
sturen naar het huis waar dr Hejdé-
nek woont. Ze hadden het lef niet
CHR. GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Purmerend: 1
Jonkman, kand. te Apeldoorn.
Ds. G. Breijer
Op 53-jarige leeftijd is in het ziekeij W
huis te Deventer aan de gevolgen vajm
een verkeersongeluk overleden ds. w<
Breijer te Nieuwlande (Dr.). Hij ge
maar vier maanden predikant in vol) de
rechten in de hervormde kerk gflne
weest. Ds. Breijer behoorde namelij ta
tot de groep hulppredikers, die n sc
lange discussies dit voorjaar kracl iu
tens besluit van de generale synod o\
tot predikant konden worden beve er
tigd. Hij was van 1960 tot 1963 kati (e
cheet in de gemeenten Rhenoy e ze
Gellicum in de Betuwe, vervolger
pastoraal medewerker in Ruïne p
wold, IJhorst en De Wijk. van 1969tc
1974 hulpprediker in Weiteveen (Dr
en sindsdien in Nieuwlande. De b<
grafenis is vrijdag In Nieuwlande. pl
Michael Molale
De Zuidafrikaanse politie heeft
Anglicaanse deken van Botswan
Michael Molale. op vrije voeten g< 1
steld. Hij werd op 26 juli aangehoi
den. toen hij in Zuid-Afika was cf"'
doorreis van Botswana naar Tran
kei. Hij ls deze twee weken ond« j
vraagd over zijn aandeel in de hul
aan Zuid-Afrikanen, die naar Botsw
na vluchten. Vorig jaar nam de Zui
afrikaanse politie zijn agenda in b<
slag. toen hij in Zuid-Afrika was
terugreis van een conferentie in Six v
gapore.
Opbrengst collecte
zendingsdag: ƒ270.000
Reagerend op David Wllkerson (1) en
ZEIST Op de grote zendingsi
verleden week vanwege de gerefi
meerde zendingsbond in de hervort
de kerk gehouden in het Driebergei
se bos. is 270.000 gulden bijeeng
bracht voor het zendingswerk. Dit
20.000 gulden meer dan op de z«
dingsdag van verleden jaar. De hoi
opbrengst wordt mee bepaald do<
de goed geslaagde verkoop van go
deren.
da
efi
