Spelen '28
tegen wil en dank
Een halve eeuw terug veel
verzet tegen Olympisch toernooi in Amsterdam
Liesblessure
kost
Van Santen
profcarrière
Theo de Rooy
winnaar van
Rijnland-Tour
Drie nationale
zwemrecords
sneuvelen in VS
Fok moeiteloos
naar kwartfinales
^Lichte roeiers
Succesvol op
perste WK-dag
Elferlies Heerenveen
Hoor eigen doelpunt
'$este seizoentijd
»a)vett op 1500 m
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1978
SPORT
TROUW/KWARTET
EN8CHEDE Het ls nagenoeg ze
ker dat Henk van Santen met be
taald voetbal moet stoppen. Even
zag het er naar uit dat de verdediger
van FC Twente de training volledig
zou mogen hervatten, maar club
arts Oosthoek beroofde hem on
langs van die illusie. „Het is voor 99
procent zeker dat ik afgekeurd
word", stelde de voormalige Aja-
cied. Van Santen lijdt aan een bles
sure in de linkerliesstreek. Sinds
kort ondervindt hij ook hinder van
de andere lies. „Operatief ingrijpen
heeft weinig zin", aldus de onfor
tuinlijke voetballer. „Geen enkele
dokter kan mij garanderen dat ik
weer kan spelen." Henk van Santen
is al bijna twee seizoenen uit de
roulatie.
Michel Platini
NANCY Michel Platini heeft de
uitnodiging afgeslagen om op 30
augustus met een „wereldelftal" in
New York tegen de Cosmos te spe
len. De Fransman heeft trainer Me-
notti meegedeeld dat hij zich liever
spaart voor Frankrijk-Zweden, een
wedstrijd die drie dagen later wordt
gespeeld voor de voorronden van
het toernooi om het Europese kam
pioenschap.
De Argentijnse club River Plate zal
aan drie spelers die zijn uitgenodigd
om in het wereldelftal te spelen
tegen de New York Cosmos op 30
augustus geen toestemming geven,
om te spelen. Het zijn de doelverde-
diger Ubaldo Fillol, de verdediger
Daniel Pasarella en de spits Leopol-
do Luque, die alle drie ook uitkwa
men in het nationale elftal van Ar
gentinië dat in juni de wereldtitel
veroverde door een 3-1 zege op Ne
derland.
River Plate speelt namelijk zelf op
31 augustus een wedstrijd tégen het
Engelse Sheffield United wegens de
transfer van Alejandro 8abeila naar
deze Engelse vereniging. De Argen
tijnen hadden zien contractueel
verbonden met al hun internatio
nals uit te komen in deze ontmoe
ting.
Mundialito
MONTEVIDEO Uruguay heeft
afgezien van de organisatie van
„Mundialito", het kleine wereld-
kampioenschapstoemooi. De wed
strijdreeks met Uruguay, Italië,
Brazilië, Argentinië, Engeland en
West-Duitsland, die landen die ooit
wereldkampioen waren, zou in 1980
worden gehouden ter herinnering
aan het feit dat Uruguay in 1930 het
eerste toernooi om het wereldkam
pioenschap won. De voorzitter van
de Uruguayaanse voetbalbond Ya
rn andu Flaginl maakte bekend dat
de regering geen toestemming had
gegeven en dat daardoor de finan
ciële basis aan het toernooi ontval
len was en tegelijkertijd de zeker
heid van uitzendingen in kleur op
televisie.
Ruud Krol
AMSTERDAM De komende twee
weken zal Ruud Krol niet kunnen
deelnemen aan de voorbereidings
werkzaamheden van AJax op het
nieuwe seizoen. De Oranje-aanvoer
der kampt met een slijmbeursont
steking in de bilstreek, die hij op
liep tijdens het Wereldkampioen
schap in Argentinië. De Amster
damse specialist Dlcke, gerouti
neerd ln het verhelpen van dit soort
ongemakken, schreef hem twee we
ken rust voor. Na die periode zal
worden bekeken of het kwetsuur
genezen is en zo niet dan moet er
operatief ingegrepen worden.
PEC
ZWOLLE B. en W. van Zwolle
heeft bij de gemeenteraad een voor
stel ingediend voor gelden om te
komen tot de bouw van een speciaal
gebouw op het gemeentelijk sport
park van Zwolle, waar PEC zijn
wedstrijden in de eredivisie moet
spelen, waar eventuele baldadige
toeschouwers kunnen worden op
gesloten. Het is de eerste maal ln
ons land dat dergelijke voorstellen
door vroede vaderen van een ge
meente worden gedaan.
John Fuhler
ZWOLLE - De 23-jarige spitaspeler
John Fuhler. die gespeeld heeft
voor PEC, Oo Ahead Eagles en FC
Groningen, heeft een contract voor
een Jaar getekend voor De O raaf-
schap, dat uitkomt ln de eerste divi
sie.
MAINZ De 21-jarige student Theo
de Rooy (foto) heeft de dertiende in
ternationale Ronde van Rijnland
Palts voor wleleramateurs gewonnen.
Hij behield 1 minuut en 46 seconden
voorsprong op de Westduitser Peter
Weibel.
De Pool Krysztof Sujka won de tien
de en laatste etappe. In het eindklas
sement werden Jo Maas derde en
Bert Oosterbosch vierde. De Neder
landse ploeg, met als leider Rini
Wagtmans. zegevierde in het alge
meen ploegenklassement.
Het is de derde maal dat een Neder
landse wielrenner deze etappewed
strijd op zijn naam schrijft. Eerder
waren dat Fedor den Hertog (1969) en
Aad van den Hoek (1974).
Eindklassement: 1. Theo de Rooy (Ned) 37 uur. 10
min. en 3D «ec.. 2. Peter Weibel (WDld) op 1 min. en
40 sec.. 3. Jo» Maat (Ned) op 1 min. en SS sec 4.
Bert Oostcrboseh (Ned) op 2 min. en 17 «ec5.
Peter Muckenhuber (Oo«) op 3 min. en 2S «ec.. 0.
Ulrich Rottier (WDld) op 3 min. en 3» aec.. 7.
Stefan Mutter (Zwt) op 3 min en 40 aec.. S Kurt
Ehrens Berger (Zwl) op 5 min en 23 «ec 0.
Tadeusz Mytnlk (Pol) op 6 min. en 43 sec.. 10.
Wüfiied Trott (WDld) op 7 mui cn 20 secDe
klasseringen van de overige Nederlander* 20
Jacques Verbmgge op 17 min. en 2 sec 37 Henk
Mutsaars op 1 uur. 2 min. en 38 aec., 40. Jan
Jonkera op 2 uur. 0 min. en 13 aec.
WOODLANDS Drie nationale re
cords zijn verbeterd op de tweede dag
van de Amerikaanse zwem kampioen
schappen in Woodlands. Tracy Caul-
kins stelde het record op de 100 meter
schoolslag scherper door de finale te
winnen ln 1 minuut 10,97 seconde. Ze
bleef slechts 0,11 seconden boven het
wereldrecord van de Oostduitse Han-
nelore Anke. Cynthia Woodhead
zorgde met een Ujd van 1 minuut
59,49 seconde voor een nieuw record
op de 200 meter vrije slag en Joan
Pennington op de 100 meter vlinder
slag door te zegevieren ln 1 minuut
00,58 seconde.
Opmerkelijk was dat Tracy Caulklna
de grootste moeite had om zich eer
der op de dag te kwalificeren voor de
eindstrijd. In de series kwam ze op de
acht na beste tijd wat haar nog juist
ln de finale bracht Cynthia Wood
head was met haar 1 minuut 59,49
seconde de derde zwemster ter wereld
die de 200 meter vrije slag binnen de
twee minuten aflegde. Slechts de
Oostduitse Barbare Krause (1.59,04)
en Kornelia Ender (1.59,26) waren
sneller.
LEIDEN In Lelden werd een A-
toemooi gehouden ter voorbereiding
op de nationale titelstrijd. De als eer
ste geplaatste Wouter Fok stond
slechts één game ai aan de Joy Mo
zaïek-speler Hermie Brakel: 6-1 6-0.
Ook Marian Laudin, tweede ge
plaatst. Peter Vaartles (derde) en
Fried Schmltz (vierde) drongen moei
teloos door tot de kwartelndstrijden.
Eerder hadden zich Hans Adema van
Scheltema, Allard Casteleyn en Mi-
chiel Schapers geplaatst bij de laat
ste acht. Bij de dames bereikten Het
ty Tahoorn, Trudy Walhof. Els Veen-
tjer, die het toernooi vorig Jaar op
haar naam bracht, en Yvonne van de
Eeckhout de halve finales.
ZEILEN De ge broeder» Joop en Robert van
Werkhoven UJn al» vijfde (etlndlgd in de «trtld
om het wereldk«mploen»chap In de 47bkJa»se
De Amerikanen Davtd UUman en Tom Unaky
verdedigden hun titel met succes De Japanners
Ogasawasa en Nakaglma won diteren de laat
ste race.
BASKETBAL De ln da eredivisie uitkomen
de Oronlngse vereniging Donar heeft voor het
komende aelsoen twee Amerikanen aangetrok
ken. Het gaat om de 21-jarlge Clinton Johnaon
en de 2ft-jar1ge Ted Rogera.
ZEILEN Hans en Lex Cox gaan onverdroten
voort op weg naar Europe» titel ln de Flying
Junlor-kiaaae In de vijfde race. die gisteren
werd gezeild, eindigden de Nederland* broer»
opnieuw als eerste en versterkten daarmee hun
leidende poalUe ln bet algemeen kiaaaement
CRICKET - Het Nederlandse crickette»m zal
met veertien andere landen moeten uitvechten
welke twee ploegen naa*t West-India. India
Nieuw Zeeland. Australië. Engeland en Pakis
tan van 9 tot 23 Juni van het volgende Jaar deel
zullen nemen aan de strijd om de wereldbeker
Nederland ls Ingedeeld ln poule 3 met Israël, de
Verenigde Staten. Olbraltar en 8rl Lanka.
In 1976 had Montreal zijn deel daar
van. In 1980 is Moskou met de eerste
echte Staatsspelen geen punt. Maar
in 1984 organiseert Los Angeles weer
de Spelen en men zoekt nu nog naar
de juiste en door het Internationaal
Olympisch Comité gedoogde wijze
van financiering.
Voor de Spelen van Amsterdam was
dat niet anders. Een aspect dat vrij
wel verdwenen is achter de superla
tieven die de geschiedschrijvers von
den om Amsterdam te prijzen voor de
organisatie van gestroomlijnde (ui
terst bureaucratische, zeggen sommi
gen) Spelen, die de Olympische ge
dachte en daaruit voortvloeiende
soms zeer puriteinse wensen alle eer
aan deden.
Het Internationaal Olympisch Comi
té stelde na de Eerste Wereldoorlog
een lijstje op van landen die in aan
merking kwamen om de Spelen met
voorrang te organiseren. Nederland
kwam ook op dat lijstje voor, het
NOC het voor 1920 en 1924 zijn beurt
voorbij gaan maar kreeg in 1921 vage
toezeggingen los voor de Spelen van
1928. Voldoende echter om onder lei
ding van Frederlk Willem Christlaan
Henderik baron Van Tuyll van Se-
rooskerken aan de slag te gaan. Van
Tuyl van Serooskerken was oprichter
van het NOC en tot 1924, het jaar
waarin hij overleed, de eerste voorizt-
ter. De brede straat recht tegenover
de hoofdingang van het Olympisch
Stadion is naar hem genoemd.
Truc
Het werk bleek echter wat voorbarig.
Want in 1922 stelden Rome en Los
Angeles ook hun kandidatuur voor de
Spelen. De aanslag werd echter met
een truc verijdeld. Toen ln 1923 ln
nota bene Rome het IOC-congres
moest gaan beslissen over de stad
waar ln 1928 de Spelen zouden wor
den gehouden, vroeg en kreeg de Ne
derlandse gezant in Rome, dr. Van
Rooyen, het eerste woord. Van Tuyl
van Serooskerken had hem bereid
gevonden om namens de Nederland
se regering en het NOC te spreken.
Tot verbazing van de congresgangers
bedankte Van Rooyen hen met recht
hartelijk voor het in Nederland ge
stelde vertrouwen bij de organisatie
van de Spelen van 1928. De IOC-leden
waagden het daarna niet meer om
Nederland het affront aan te doen
alsnog te gaan spreken over de kandi
datuur van Rome of Los Angeles.
Het NOC was met zijn voorbereidin
gen al aardig op streek. Geraamd
werd dat de Spelen ongeveer twee
miljoen gulden zouden gaan kosten.
Daarvoor was een dekkingsplan ont
worpen. De helft zou komen van de
stad Amsterdam, de provincie Noord-
door Ruud Verdonck
«precies vijftig jaar geleden was Amsterdam in deze tijd van
3 het jaar het sportieve middelpunt van de wereld. Op 28 juli
-van dat jaar begonnen in Amsterdam de (negende) Olympi
sche Spelen. Een belangrijk moment. Want behalve dat
3 Nederland de Spelen binnen zijn grenzen kreeg op het mo
ment dat de uitvinding van Pierre baron De Coubertin alom
gjerkenning en belangstelling kreeg, betekenden de Spelen ook
>r dat de Nederlandse bevolking massaler dan ooit aan sport
ging doen.
ïf
it. Hoewel, dat laatste geldt niet voor de
Ohele bevolking. Want in de aanloop
naar de Olympische Spelen van 1928
^viel Nederland ln twee kampen uit
een: de voorstanders en de tegenstan
ders van de Spelen. Dat kwam met
-Kiame tot uiting toen ln 1925 de Twee
de Kamer drie dagen debatteerde
pver de toekenning van een subsidie
voor de organisatie. De subsidie werd
^Uiteindelijk afgewezen, maar Amster
dam of beter het Nederlands Olym
pisch Comité verwierf toch de fond
sen om het spektakel in 1928 door-
urgang te kunnen laten vinden.
De Olympische Spelen zijn sinds '28
-Veranderd. Ze zijn grootser, uitgebrei
der en pompeuzer geworden. De
kunstmanifestatie die bij de Spelen
hoorde is helemaal naar de achter-
lu^rond verdreven. Maar rond 1928 wa
nten de Spelen al aan het veranderen,
tepe uiterlijkheden werden steeds be-
i glangrijker. In 1920 ln Antwerpen werd
de eerste Olympsiche vlag gepresen-
ieerd. In 1924 had Parijs de primeur
,Lvan het eerste Olympische Dorp,
"Weliswaar nog een verzameling tijde-
'6lijke houten optrekjes langs zandwe
gen, maar toch. Amsterdam kwam in
"Ü1928 met de eerste Olympische vlam.
is [n Los Angeles in 1932 was er het
fierste echte Olympische Dorp, ge-
iouwd van steen en bedoeld om ook
ha de Spelen dienst te doen.
§ie uiterlijkeheden bestaan nog
eeds. Maar er ls meer waar men nu
Dg geen afscheid van heeft kunnen
«emen. Met als opvallende overeen-
i.gfcomst: de financiële problemen om
de Spelen te kunnen organiseren.
jgKOPENHAGEN Op de eerste dag
Hran de FISA-kampioenschappen
inboor lichte roeiers hebben drie van de
lsTler Nederlandse boten de volgende
:9 onde bereikt. Slechts de acht werd
)p het Bagvaerdsmeer bij Kopenha-
{en naar de herkansingen verwezen.
ite
dai>e vier zonder stuurman Orca/Ne-
ht eus maakte een voortreffelijke in-
66lruk door de voorwedstrijd met twee
—engten voorsprong te winnen. Skif-
Rieur Frans Goebel had weinig moeite
lm zich onder de eerste drie te klasse-
>8- en wat voldoende was voor deelne-
ning aan de halve finales. Ed Maan
b Roel Michels hadden bij de dubbel
weeën ook al aan een derde plaats
"1 'oldoende om de halve eindstrijden
Ue bereikten. ZIJ gingen als derde
r de finish.
vier van Orca-Nereus trof ln de
•oorwedstrijd meteen de andere fa-
orieten Australië, Denemarken en
Iwitserland. De Nederlandse combi-
latie heeft dit seizoen nog niet verlo-
en. Direct na de start leidden Neder-
and en Australië. Nederland bouwde
'22*en voorsprong op die na 500 meter
halve lengte bedroeg. Dat ver-
1 °thil werd langzaam maar zeker ult-
ebouwd tot twee volle lengten.
■■èe Nederlandse acht was, zoals ver-
r ijacht mocht worden, kansloos tegen
Australië en Engeland. Nederland
[x^iioest later ook de Denen nog laten
Vxjasseren. De Australiërs maakten
£:j:?et een tijd van 5 min. 52 sec. veel
Ixjadnik.
EERENVEEN Door een eigen
3 v(pelpunt heeft Heerenveen, zoals be-
rtui^nd uitkomend in de eerste divisie,
o ^steravond met 0-1 verloren van FC
<e pen Haag. De treffer ontstond twin-
3rn£ minuten na rust toen Eddie Bos-
'g v^an zijn doelman verkeerd aanspeel
bar^. De 2500 toeschouwers zagen in de
«terende minuten een iets beter FC
roy£n Haag dat echter niet kon impo-
ien een. Arbiter Bart Ram kon de touw-
penes gemakkelijk wat laten vieren
to*mt grote overtredingen deden zich
let voor.
t c.fSC heeft eveneens een oefenwed-
m». Irijd met 0-1 gewonnen. Dat ge beur-
fd e tegen de zaterdagamateur ONS
sllt Sneek. Het winnende doelpunt
et Herd halverwege de eerste helft ge-
armioord door Carry Stelnvoort. PEC
loedaakte tegen deze tweede klasser
in uitermate povere Indruk, kon
len enkele snelheid ontwikkelen en-
h lp zich met fantasieloze aanvallen
5lo,Jêds vast in het web van ONS.
3 "sis
opp.
0 48LO Tijdens internationale atle-
00*k wedstrijden in Oslo zijn twee bes-
wereldseizoenpreetatlefl gevestigd.
0 Brit Steve Ovett won de 1500
kmaeter ln 3.35.8. In deze race bleven
let minder dan zes lopers onder de
es tens van 3.40,0. De Amerikaan 8teve
Ca£ott werd tweede in 3.36,0.
•e Westduitser Michael Wessing
4erp de speer 94,22 meter, ruim tien
p.leter verder dan nummer twee, de
^A*>or Terje Thorslund.
De opening van de Olympische Spelen op 28 juli te Amsterdam. Harry Denis, de toenmalige aanvoerder van het Neder
lands voetbalelftal, legt omgeven door vlaggen van de deelnemende landen de Olympische eed af.
er zeer juist meer tot uitdrukking
gebracht.
Het Algemeen Handelsblad haalde
zich met een commentaar vervolgens
nog de gram van de christelijken op
de hals. Het Handelsblad: „Men kan
niet verwachten, dat ook de door dr.
Kuyper politiek georganiseerde half-
analphabeten begrip zullen tonen
voor cultuurverschijnselen, In hun
oog dient ook de duivel vaak. wie de
wetenschap dient of de kunst. Maar
den tot oordeelen bevoegden moet
worden bewezen, dat hetgeen door
dit wetsontwerp van het Nederland-
sche volk gevraagd werd. iets vol
strekt eerbiedwaardigs, iets volko
men honorabels was. Het zal niet
gemakkelijk vallen het buitenland na
de beslissing van heden te overtui
gen, dat het Nederlandsche volk in
zijn geestelijke meerderheid wordt
beleedigd, indien men het stelt op het
peil, waarop de bestrijding van dit
wetsontwerp zich heeft gesteld".
De Nieuwe HAAGSCHE Courant
noemde het „atavisme". „Terugkeer
tot de eigenaardigheden van vroeger
periode, deed thans het Handelsblad
dezen onwaardigen toon aanslaan".
Holland en particuliere giften. De an
dere helft zou komen via een subsidie
van de Nederlandse regering. De
christelijke coalitie regering van Co-
lijn had die toezegging gedaan nadat
men op principiële gTonden de toe
stemming had geweigerd voor het
houden van een Olympische loterij.
Taxatiefout
Al snel bleek echter dat die toezeg
ging berustte op een ernstige taxatie
fout. Voor de subsidie diende een
wetsontwerpje tot verhoging van de
staatsbegroting aangenomen te wor
den. De reactie op dat voorstel, ln het
voorjaar van 1925, was onthutsend.
Al meteen bleek dat er ln de Tweede
Kamer geen meerderheid voor te vin
den zou zijn. Terwijl ook bulten het
parlement de reactie veelal scherp
veroordelend was.
Toch hield de regering in zijn Memo
rie van Antwoord vol dat de subsidie
voor Amsterdam er moest komen.
„Thans acht de Regeering het een
zaak van internationaal fatsoen, dat
ons land op zijn beurt den plicht der
gastvrijheid zal betrachten. Dit is het
standpunt niet slechts van den minis
ter van Onderwijs K. en W., maar van
het gansche kabinet." Het kabinet
dat daarop dan wel botste op de UflZGCIGlljK
fracties die het kabinet normaal
steunden.
In tegenstelling tot de christelijke
fracties was de regering er ook van
overtuigd dat de Spelen niet tot uit
spattingen en onzedelijkheid aanlei
ding zouden geven. De deelnemers
waren immers topsporters die slechts
na langdurige training en scherpe se
lectie toegelaten werden. Van deze
mensen kan men niet verwachten dat
zij zich na het leveren van prestaties
over zouden geven aan uitspattingen.
Natuurijk bestond het gevaar dat er
toeschouwers door het dolle zouden
raken, maar, zo vroeg de regering zich
af, moet men dan ook de nationale
feestdagen maar afschaffen omdat
ook dan enkelen zich wellicht niet
weten te beheersen en tot excessen
overgaan?
Op 1 mei, de dag van de arbeid er
waren dan ook nogal wat socialisten
afwezig begon ten slotte het Ka
merdebat over de beloofde subsidie.
De regering had uitgebreid overleg
gepleegd met het NOC dat een kleine
ramp voorzag en akkoord was gegaan
met bij voorbeeld de sportloze zonda
gen. Maar de kaarten waren voor.het
debat al geschud. De christelijke en
katholieke partijen waren tegen sub
sidie. Samen vormden zij de meerder
heid.
Het zwaarste geschut kwam van de
christelijke partijen die nog zeer ern
stige bedenkingen hadden tegen
sportwedstrijden. Lichamelijke op
voeding mocht dan sinds kort ver
plicht op de lesroosters van de scho
len prijken, dat was toch meer licha
melijk onderhoud dan het zich met
elkaar meten ln sportieve vaardig
heden.
Namens de Anti Revolutionairen be
toogde fractieleider prof. H. Visscher
dat de subsidie op vier punten afge
wezen moest worden: „Het subsidie
spot met de nagestreefde bezuinigin
gen; het druischt ln tegen de roeping
der Overheid; het bevordert de ont
kerstening der natie en is in strijd
met het Apostolische woord, dat de
lichamelijke oefening tot weinig nut
is."
Met name op dat laatste punt moest
Visscher met andere christelijke par
tijen weer in debat omdat hij het
Apostolische woord niet helemaal
juist zou hebben uitgelegd.
Maar, zo jubelde de Nieuwe Haagsche
Courant, Prof. Visscher „hanteerde
argumenten van graniet". „Waarom
steunde de Regering het Eucharis
tisch congres onlangs niet? Omdat
Rome te hoog staat voor zo iets subsi
die te vragen; doch ook omdat de
Minister zou zeggen: dit ligt niet op
mijn weg. Hoe kan thans dezelfde
Regering die op bezuinigingen en
spaarzaamheid aandringt, de ver
kwisting in de hand werken? Zullen
niet vele zuurverdiende penningen op
het altaar der brooddronkenheid ge
offerd worden"?
Zo kreeg de minister van OK W, dr.
De Visser (CHU) er van langs. Ook
van zijn eigen fractie die op principië
le gronden deze sportbeoefening af
wees. Trouwens, waarom zouden de
sportliefhebbers niet gewoon voor
hun eigen genoegens betalen? De li
beralen zetten groffer geschut daarte
gen ln. Er werd een motie ingediend
dat er gerust op de zondagen gesport
kon worden. Maar die motie werd
later toch weer Ingetrokken, hoewel
sommige katholieken inmiddels weer
in verwarring waren gebracht want
hun sportbeoefening voltrok zich nu
een maal op de zondagmiddag tussen
hoogmis en lof.
De conmunistische woordvoerder
Van Ravesteijn was het ook oneens
met de subsidie de tijden verande
ren. Hij sprak over de Olympische
Spelen als een „modern kapitalische
vertooning voor leegloopers en niets
nutten." De socialisten stonden ge
heel achter de regeringsvoorstellen.
Daaruit concludeerde de Nieuwe
Haagsche Courant dat er voorlopig
van een samengaan tussen rechts en
links geen sprake kon zijn.
Minister De Visser kon ondanks een
gloedvol betoog de Kamer niet over
tuigen van zijn gelijk. „Er klonken
eenige bravo's en waarlijk, de verde
diging had niet beter kunnen zijn",
schreef de Nieuwe Haagsche Cou
rant. „Maar de bezwaren waren niet
weggenomen"
Dat bleek bij de stemming. De subsi
die voor de Olympische Spelen, die
kapitalistische, heidendse, vreedza
me 8pelen die slechts tot verwording
en verwildering konden lelden (om
maar eens enkele kwalificaties op een
rijtje te zetten), werd met 48 stemmen
Een luchtfoto van het Olympisch Stadion tijdens de opening van de Spelen, een halve eeuw tegen en 36 voor afgewezen. De ver
geleden. houding tussen rechts en links werd
De regering Colijn zocht in zijn Me
morie van Antwoord naarstig naar
argumenten vóór subsidie. Zo was
met het NOC overeengekomen dat de
geldelijke steun er alleen maar zou
komen als er op zondagen geen mani
festaties werden gehouden. Daar
naast werden er maatregelen overwo
gen om de werkgevers ertoe te bren
gen hun werknemers op zaterdag
(„althans een deel daarvan") vrijaf te
geven zodat zij de wedstrijden zou
den kunnen bezoeken.
De katholieken brachten nog niet
eens opmerkelijk zwaar geschut in
stelling. Natuurlijk, de zwemwedstrij
den voor dames met die onzedelijke
kledij waar nota bene heren naar
zaten te kijken om nog maar te zwij
gen van de kiekjes die er genomen
werden van de deelneemsters, dat
pleitte sterk tegen subsidie. Maar
daarnaast meenden de katholieken
dat het niet aan ging om een miljoen
uit te geven voor een sportevenement
zo kort nadat de regering salarisver
lagingen had doorgevoerd om maar
een sluitende begroting te krijgen.
Hoewel de subsidie werd afgewezen
kwamen de Spelen er toch. Er werd
een comité opgericht dat de gelden
onder particulieren moest verzame
len. Van Tuyll van Serooskerken
overleed een maand nadat het comité
was opgericht. Onder leiding van de
nieuwe NOC-voorzitter mr A. baron
Schimmelpenninck werd de actie een
succes. Uiteindelijk werd anderhalf
miljoen gulden bijeengebracht.
Voorstanders en tegenstanders ble
ven elkaar echter tot de 8pelen be
strijden. De Amsterdamse burge
meester De Vlugt kreeg verwijten
naar zijn hoofd voor zijn werk om de
Spelen mogelijk lte maken. Koningin
Wilhelmina wilde uiteindelijk de Spe
len niet openen om met dat gebaar
niet een belangrijk deel van de bevol
king voor het hoofd te stoten.
Maar daar stond dan tegenover dat
de Nederlandse Spoorwegen de be
zoekers van de Olympische Spelen
een .korting van Vijfentwintig pro
cent op de treinkaartjes boden. De
KLM zegde toe dat er tijdens de wed
strijden geen vliegtuigen over het
Olympisch Stadion zouden vliegen
zodat de atleten niet uit hun concen
tratie konden worden gebracht.
Het Olympisch Stadion werd ge
bouwd met het oog op de toekomst.
Er kwam een parkeerterrein dat
plaats bood aan 350J auto's en 2000
fietsen. Op hoogtijdagen tijdens de
Spelen werden daar uiteindelijk zo'n
750 auto's en de helft minder fietsen
neergezet.
Op 28 juli 1928 begonnen de Spelen.
Minister De Visser sprak het wij
dingswoord. Prins Hendrik verrichtte
de opening. De voetballer Harry De-
nis legde de Olympische eed af. Er
waren duiven en er was een groot
koor dat stemmige liederen zong. Op
29 Juli verschijnt de Nieuwe Haag
sche Courant zonder een woord over
de gebeurtenissen in Amsterdam.
Maar een dag later staat er op de
achterpagina toch een foto van een
stel atleten. Het bijschrift luidt:
„AAN BELANGSTELLENDEN
VOOR ATLETIEK ontbreekt het ln
Mexico niet. Aan den jaarlijkschen 5
K.M. loop namen niet minder dan
duizend jongelieden deel".
