Libanees leger stuit op
verzet van christenen
VS betreuren houding Sadat
Zwarte partij gispt
Rhodesische aanval
Zuid-Afrika speelt toneel in kwestie Namibië
'Arabische boycot
zal met name
Europa treffen'
Vietnam en Cambodja
opnieuw op de vuist
Militairen nog steeds in Mozambique
Ziekenhuis stort in
Hanoi beschuldigt China
Zorg over
Amerikanen
in Oeganda
India: vooralsnog
geen kernexplosie
Indonesië zou
wapens in
Europa kopen
DINSDAG 1 AUGUSTUS 1978
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
LONDEN (AP) Europa en met
urne Groot-Brittannië tal het in de
toekomst het swaarst te verduren
krijgen van de gevolgen van de Ara-
bische handelsoorlog tegen Israël.
De Verenigde Staten hebben clch
met hun wetgeving tegen de Arabi
sche boycot van Amerikaanse be
drijven tegen de gevolgen van een
nieuw offensief In de handelsoorlog
tegen Israël ingedekt
Dit ls de conclusie die Terrence Prit-
tle en Walter Henry Nelson trekken
In hun gisteren in Londen gepubli
ceerde boek 'De Economische Oorlog
tegen de Joden' trekken.
Prlttle en Nelson proberen In hun
boek aan te tonen hoe de Arabieren
in de toekomst van plan sljn om hun
rijkdom te gebruiken om derde lan
den te dwingen hun handel met Is
raël op een laag pitje te setten of
selfs geheel stop te setten.
De Amerikaanse wetgeving die be
drijven verbiedt om xich aan de be
palingen van de Arabische boycot te
houden zou de Arabieren dwingen
om zich voornamelijk tegen de Euro
pese handel met Israël te keren. In
vele Europese landen is er nog geen
speciaal op de Arabische boycot
geënte wetgeving. Wel zijn bijvoor
beeld het Engelse en het Nederland
se parlement bezig om de gevolgen
en de praktijken van de Arabische
boycot te onderzoeken.
Prittie en Nelson menen dat Europa
alleen op het niveau van de Europese
Gemeenschap in staat zal zijn om het
nieuwe offensief van het Arabische
boycotbureau in de Syrische hoofd
stad Damascus het hoofd te bieden.
Met name Groot-Brittannië zou mak
kelijkslachtoffer van de Arabische
boycot kunnen worden in de ogen
van Prittie en Nelson vanwege de
slechte economische situatie in het
land, de rol die Londen binnen de EG
en in de internationale politiek
speelt en het feit dat Londen een
internationaal financieel centrum is.
Prittie en Nelson menen dat Groot-
Brittannië „een gewillig slachtoffer
van de Arabische chantage is gewor
den" vanwege de „wanhopige wens"
om van de Arabische rijkdommen te
profiteren.
In het boek beschuldigen zij de Brit
se regering ervan Engelse bedrijven,
die op de zwarte lijst van het Arabi
sche boycotbureau dreigen te wor
den geplaatst niet voldoende be
schermen. Bovendien zou het Britse
ministerie van buitenlandse zaken
en Britse kamers van koophandel
ingaan op de door het Arabische
boycotburau gestelde eisen.
BEIROET, TEL AVTV (AP, UPI, Reuter) Door Israël gesteunde rechtse christenen ln Zuid-
Libanon hebben voorlopig een streep gehaald door pogingen van het geregelde Libanese leger
om naar het zuiden van het door oorlog geteisterde land terug te keren. De vijfhonderd man
van de geregelde Libanese leger werden gisteren door de rechtse christenen, die het vuur op
hen openden gedwongen om veertig kilometer ten noord-oosten van hun oorspronkelijk doel
te blijven.
WASHINGTON, CAIRO, JERUZALEM (UPI, Reuter) Ame
rikaanse regeringsfunctionarissen toonden zich gisteren aan
de vooravond van de reis van minister van buitenlandse
zaken, Cyrus Vance, naar het Midden-Oosten teleurgesteld
over president Sadats weigering met Israël te praten zolang
Jeruzalem zich niet bereid verklaard om de in 1967 bezette
gebieden terug te geven.
Sadat had dit zondag na afloop van
een gesprek met de reizende Ameri
kaanse ambassadeur Alfred Atherton
te kennen gegeven. Vance wordt later
deze week in het Midden-Oosten ver
wacht. Tijdens zijn reis wil de Ameri
kaanse minister een nieuwe Egyp-
tlsch-Israëiische ministersconferen
tie op touw zetten. Politieke waarne
mers meenden de afgelopen weken
dat de Egyptische tactiek erop ge
richt was de VS te dwingen met eigen
vredesvoorstellen te komen.
De woordvoerder van het Amerikaan
se ministerie van buitenlandse zaken,
Hodding Carter meende gisteren dat
Sadats uitlatingen „nieuwe omstan
digheden" had gecreëerd. Hij vond
speculaties over de mogelijkheid dat
Washington nu daadwerkelijk eigen
vredesvoorstellen op tafel zou leggen
echter „voorbarig".
Bereid
Egyptische regeringsfunctionarissen
benadrukten gisteren dat Cairo geen
afstand had gedaan van z'n vredesini
tiatief en dat Egypte nog steeds in
principe bereid is met Israël rond de
tafel te gaan zitten. Zij wezen echter
op het feit dat Egypte de Israëlische
eis van aanvaarding van het principe
van een territoriaal compromis in de
bezette gebieden als een voorwaarde
voor nieuwe onderhandelingen op
vat. Daarom zou president Sadat
voor een harde opstelling in deze fase
van het vredesproces hebben
gekozen.
In Cairo beschouwt men in het licht
gezien van Israëls huidige standpunt
inzake de bezette gebieden een ak
koord met Jeruzalem als een onmoge
lijkheid. Daarom stoort Egypte zich
aan de Amerikaanse druk op Sadat
om akkoord te gaan met een nieuwe
Amerikaans-Egyptisch-Israëlische
ministersconferentie.
gen zijn om te bewijzen dat Egypte
geen nieuwe voorwaarden aan be
sprekingen met Israël heeft gekop
peld. Egypte gaat het alleen maar
erom dat Israël zijn eis van een terri
toriaal compromis als voorwaarde
voor nieuwe besprekingen Intrekt.
In regeringskringen in Cairo sprak
men gisteren van de mogelijkheid dat
de voor 9 augustus geplande Ameri-
kaans-Egyptlsch-Israëlische minis
tersconferentie begin september
plaats zou kunnen vinden.
Egypte gaat ervan uit dat Israël tot
een standpuntsverandering gedwon
gen zou kunnen worden door een
combinatie van binnenlandse druk,
Amerikaanse druk. en eigen vredes
voorstellen door Washington.
De druk op Sadat om zich met de
tegenstanders van z'n vredesinitiatief
in de Arabische wereld te verzoenen
is de afgelopen dagen toegenomen.
Gisteren voerde Sadat overleg met de
Saoedische kroonprins Fachd en de
Saoedische minister van buitenland
se zaken, prins Feisal. Het was de
eerste keer sinds Sadats bezoek aan
Jeruzalem dat hoge Saoedische func
tionarissen Egypte bezochten.
Verzoening
Breuk lijmen
Amerikaanse druk
Egyptische regeringsfunctionarissen
lieten zich er gisteren veel aan gele-
In Jeruzalem meenden Israëlische re
geringsfunctionarissen dat Sadat
door middel van zijn harde opstelling
mogelijkerwijs bezig is om zijn in
november verleden jaar begonnen
vredesinitiatief op te geven en de
schuld voor het mislukken van de
onderhandelingen in de schoenen
van Israël te schuiven. Als reden hier
voor meent men dat Sadat van me
ning is dat hij de breuk met z'n Arabi
sche tegenstanders weer moet lijmen.
Saoedi-Arabië heeft zich de afgelo
pen maanden zeer bezorgd getoond
over de verdeeldheid binnen de Ara
bische wereld ten gevolge van Sadats
vredesinitiatief. Daarom zou men in
Riad op dit ogenblik zoeken naar een
mogelijkheid voor een verzoening
tussen met name Egypte en Syrië
waarbij geen van beide partijen ge
zichtsverlies zou hoeven te lijden.
De huidige Egyptische opstelling in
het vredesproces in het Midden-Oos
ten zal mogelijkerwijs de taak van
Fachd vergemakkelijken. Na afloop
van zijn besprekingen met de Saoedi
sche kroonprins verklaarde Sadat.
„Wij hebben alles besproken en wij
zijn het altijd eens." Fachd vertrok
gisteren naar de Syrische hoofdstad
Damascus voor besprekingen met
president Assad.
De terugkeer van het geregelde Liba
nese leger naar Zuld-Libanon werd
ruim een Jaar geleden overeengeko
men tijdens besprekingen tussen Sy
rië, Libanon en de Palestijnse Bevrij
dingsbeweging (PLO). De gisteren ge
stuurde eenheden waren de eerste die
overeenkomstig het akkoord naar het
zuiden trokken. Zij zouden zich in het
gebied van het dorpje Tibnine neerla
ten. Volgens een verklaring van de
vredesmacht van de Verenigde Na
ties in Zuid-Libanon werd een Liba
nese soldaat gisteren gewond. De Li
banese soldaten beantwoordden het
vuur van de rechtse christenen echter
niet.
Libanons premier Selim el Hoss ver
klaarde gisteren dat hij de leider van
de rechtse christenen, majoor 8aad
Haddad en enkele andere officieren,
die allen formeel deel uitmaken van
het geregelde Libanese leger, bevolen
heeft om zich naar de hoofdstad Bei
roet te begeven. Hoss kon niet zeggen
of dit bevel ook daadwerkelijk zou
worden opgevolgd. Haddad zou het
afgelopen weekeinde in de christelij
ke enclave Marajoen een spoedbij-
eenkomst hebben bijeengeroepen
waarop hij tot verzet tegen het Liba
nese leger opriep.
Standpunt veranderd
De leider van de Nationaal Liberale
partij, die tot het blok van de rechtse
christenen behoort verklaarde giste
ren in Beiroet dat Israël plotseling
van standpunt inzake de terugkeer
van het Libanese leger naar het zui
den was veranderd. Israël zou zich
oorspronkelijk niet er tegen hebben
verzet. Maar gisteren verklaarden Is
raëlische regeringsfunctionarissen
dat het terugkerende Libanese leger
„Syriërs zijn onder een Libanese ver
momming". Volgens diplomatieke
kringen in Israël zouden de Verenigde
Staten de afgelopen dagen bij Is-
rae'ijl hebben aangedrongen om de
rechtse christenen tot terughouding
te manen.
De gisteren begonnen terugkeer van
SALISBURY (Reuter, UPI) Een zwarte partij binnen de overgangsregering in Rhodesië
heeft felle kritiek laten horen op de aanvallen op wat worden genoemd „guerillakampen" in
het buurland Mozambique.
De veroordeling kwam van de vleugel
van dominee Sithole.
Ondertussen bevinden de Rhodesi-
sche militairen zich nog steeds in
Mozambique. Volgens het militaire
opperbevel in Salisbury zijn negen
guerillastrijders tot nu gedood, kwam
één zwarte burger om het leven bij
i een door de guerilleros „uitgelokt"
I vuurgevecht, en werden drie zwarten
gedood door „terroristen". Sinds het
j begin van de acties, afgelopen vrij-
I dag, zouden twee blanken om het
i leven zijn gekomen.
De militaire operatie in Mozambique
is de vierde in twee jaar. Er wordt in
Salisbury slechts mondjesmaat
nieuws over gegeven, en de berichtge
ving is gecensureerd.
Vast staat dat grondtroepen vanuit
de lucht worden ondersteund, door
Rhodesische gevechtsvliegtuigen.
Bij vorige invallen zouden meer dan
1500 guerrillastrijders zijn gedood.
Deze acties zouden alle gericht zijn
geweest tegen hun bases, maar vol
gens de guerrillabronnen werden
vluchtelingenkampen aangevallen en
hebben vooral vrouwen en kinderen
SALISBURY Het militaire
hoofdkwartier in Salisbury heeft be
kendgemaakt dat de actie van de
Rhodesische strijdkrachten tegen
guerrillabases in Mozambique met
succes bekroond is.
de dood gevonden. Noch van guerril
lazijde, noch door Mozambique is tot
nu toe op de jongste Rhodesische
acties gereageerd.
De gematigde zwarte Rhodesische
leider bisschip Abel Moezorewa blijft
optimistisch, na bezoeken aan de
Verenigde Staten en Groot-Brittan
nië.
Tijdens zijn bezoek aan de Verenigde
Staten heeft hij een „goed gehoor"
gevonden voor de „binnenlandse re
geling" in Rhodesië, en Moezorewa
verwacht van Groot-Brittannië het
zelfde. De „binnenlandse regeling" is
een overeenkomst tussen gematigde
zwarte leiders, en de blanke minder
heidsregering. waarvan de guerillabe-
weging in het land niets moet heb
ben. Ook Groot-Brittannië en de Ver
enigde Staten hebben grote aarzelin
gen over een dergelijke oplossing
voor Rhodesië. al was het alleen maar
omdat de guerrillaleiders (Joshua
Nkomo en Robert Moegabe) worden
buitengesloten.
„In de Verenigde Staten heb ik het
kampioenschap wat betreft democra
tie en mensenrechten even opge
schud", aldus Moezorewa in Londen.
„Van Groot-Brittannië verwacht ik
dat het zich verplicht tot het demo
cratisch proces dat zich nu in Zim
babwe (Rhodesië) afspeelt."
Maar Moezorewa gaf tijdens een pers-
gesprek in Londen toe. dat hij van de
Britten tot nu toe niet heeft gekregen
wat hij wilde. „De Britse politiek is
niet veranderd".
De Verenigde Staten zouden „in prin
cipe" bereid zijn de economische
sancties tegen Rhodesië op te heffen,
maar in Groot-Brittannië kreeg Moe
zorewa wat dat betreft geen voet aan
de grond.
In de Iraanse hoofdstad Teheran is een ziekenhuis ingestort Zeker acht
mensen kwamen daarbij om het leven, en meer dan twintig werden onder
het puin bedolven. Personeel van het ziekenhuis, waar overwegend mensen
uit de sloppenwijken zouden worden verpleegd, zei dat het hospitaal hard
toe was aan vernieuwing. De ingestorte vleugel was zeventig jaar oud. Het
geld dat vorig jaar beschikbaar was voor herstelwerkzaamheden zou de
Iraanse regering aan andere zaken hebben besteed.
het Libanese leger gebeurt tegen de
achtergrond van een Syrische-Israëli
sche strijd om Invloed in Libanon.
Premier Begin riep verleden week de
wereld op om de christenen in Liba
non te beschermen. De rechtse chris
tenen beweren dat Syrië Libanon vol
ledig wil bezetten terwijl men in Da
mascus beweert dat het om de voor
koming van de stichting van een on
afhankelijk christelijke staat in Liba
non met Israëlische steun gaat.
Voorhoede
Volgens Westerse militaire kringen in
Beiroet maken de gisteren naar zuid-
Libanon gestuurde troepen deel uit
van de „voorhoede van het Libanese
leger", een van de vleugels van het
uiteen gevallen geregelde leger, dat
zich tijdens de burgeroorlog aan de
kant van Syrië schaarde.
Israël heeft strikte voorwaarden ver
bonden aan de terugkeer van het
Libanese leger naar Zuid-Libanon. Is
raël eist dat Palestijnse guerrillastrij
ders uit het gebied moeten worden
geweerd, dat de christelijke militia's
niet onderdrukt mogen worden en
dat de grensovergangen tussen Israël
en zuid-Libanon openblijven. Boven
dien mogen majoor Haddad en zijn
medewerkers niet uit hun functies
worden ontslagen.
BANGKOK (Reuter, AFP, UPI) Nieuwe gevechten tussen
Vietnam en Cambodja zijn de zwaarste sinds maanden, en
niets wijst erop dat er snel een einde aan komt.
Het felst zou worden gevochten even
ten noorden van de papegaaiebek
(een punt van Cambodja, die in Viet
nam opsteekt), maar ook elders langs
de grens wordt strijd geleverd. Cam
bodja heeft gemeld dat de afgelopen
maand 1200 Vletnamezen zijn ge
dood, terwijl 2500 gewond zouden zijn
geraakt. Het land gaat ondertussen
door de Vletnamezen ervan te be
schuldigen dat ze Cambodja willen
bezetten. Omgekeerd heeft Vietnam
gemeld dat de afgelopen week ver
scheidene Cambodjaanse bataljons
buiten gevecht zijn gesteld. Er werd
geen melding gemaakt van slachtof
fers.
De Vietnamese ambassadeur in Pe
king heeft China ervan beschuldigd
zijn land aan te vallen via Cambodja.
De Chinese vice-premier Tsjen Hsi-
lien beloofde een Cambodjaanse de
legatie alle steun in de strijd tegen de
„agressors".
Volgens de Vietnamese ambassadeur
Nguyen Trong-Vinh is een Cambod
jaanse militaire delegatie in Peking
op bezoek om de Chinees-Cambod-
jaanse aanval op zijn land te coördi
neren. De Cambodjaanse delegatie
leider Son Sen. die de functie van
vice-premier bekleedt, pleitte in de
Chinese hoofdstad voor een solide
samenwerking tussen Peking en
'Phnom Penh met het oog op het
Vietnamees „expansionisme". De'
Chinese vice-premier Tsjen Hsi-lien
sprak van een hegemonlsme in Indo
china wat uitgelegd kan worden als
een beshuldiging aan het adres van
Moskou.
De Vietnamese ambassadeur in Chi
na zei dat de besprekingen tussen
Vietnam en China, die op 8 augustus
zullen worden geopend, niet alleen
zullen gaan over het vluchtelingen
probleem van de etnische Chinezen
in zijn land.
NEW DELHI (Reuter, UPI) India
zou atoomexplosies kunnen gebrui
ken voor vreedzame doelen (winning
van mineralen of olie). Maar premier
Morarji Desai zou dat alleen overwe
gen als onderzoekers hem ervan over
tuigen dat het noodzakelijk is, ver
klaarde hij gisteren in het Hogerhuis.
„Maar ik denk.niet dat het noodzake
lijk is", zo besloot hij zijn jongste
poging om het regeringsstandpunt
duidelijk te maken.
Vorige week maakte Desai in het par
lement onderscheid tussen ontplof
fingen met een technisch doel
(„blast") en andere („explosion"). De
eerste categorie kon nodig zijn voor
ontwikkelingsprojecten, de tweede
sloot hij uit. Omdat Desai eerder alle
atoomexplosies had uitgesloten, lok
te dit bezorgde vragen uit van de
Amerikaanse ambassadeur Robert
Goheen.
JAKARTA (UPI) Indonesië zou
wapens willen kopen in Europa, in
stede van in de Verenigde Staten.
Zegslieden in Jakarta hebben dat la
ten weten. De voorkeur zou worden
gegeven aan Europees oorlogsvoer
tuig. omdat dat goedkoper is in on
derhoud, hoewel het duurder is in
aanschaf. Het zou gaan om een be
drag van 250 miljoen gulden, te beste
den aan lichte wapens. Indonesië
heeft zijn defensiebudget verdub
beld. en heeft oorlogsmaterieel nodig
vooral voor de troepen op het bezette
Oost-Timor, aldus de zegsman. Vlieg
tuigen zou de regering Jakarta wel
weer in de Verenigde 8taten willen
kopen. Zij vindt de Amerikaanse
Skyhawk beter dan de Franse
Mirage.
KAMPALA (UPI) - In Oeganda,
waar honderdduizenden zwarten over
de kling zijn gejaagd, bestaat nu weer
bezorgdheid over het lot van de Ame
rikanen in het land.
Dit nadat de Amerikaanse Senaat
zich met 73 tegen 1 stemmen uitsprak
voor een vrijwel volledige handels
boycot tegen Oeganda, omdat het
regime van president Idi Amin zich
schuldig maakt aan volkerenmoord.
Koffie uit Oeganda zou in de Verenig
de Staten niet meer mogen worden
ingevoerd, terwijl de uitvoer uitge
zonderd die van levensmiddelen
eveneens zou moeten worden stop
gezet.
Anderhalf Jaar geleden botste Amin
ook met de regering Carter, waarna
een groot aantal Amerikanen het
land verliet. Op het ogenblik zijn er
nog zo'n 200 over.
Tot nu toe heeft de Oegandese pers
geen melding gemaakt van de beslis
sing van de Amerikaanse senaat, ter
wijl president Amin zich op het ogen
blik onledig gaat houden met een
autotocht door het land.
De Oegandese economie is vrijwel
geheel van de uitvoer van koffie af
hankelijk, en staat al op wankelen
sinds de uitzetting van 40.000 Aziaten
in 1973. Zij hielden de bedrijvigheid
in Oeganda, als in veel andere Afri
kaanse landen, grotendeels gaande.
Zijn autotocht maakt Amin in het
kader van een „rally voor de econo
mie". die vrijdag begint. Staatszaken
worden tijdelijk waargenomen door
zijn vrouw Medina, terwijl een andere
echtgenote tijdelijk verlof heeft ge
kregen van haar zelfmoordregiment
om hem te vergezellen.
door Hennle Serfontein
JOHANNESBURG Ondanks de harde verklaringen en verhulde
dreigementen, die de Zuidalrikaanse premier John Vorster en zijn
minister van buitenlandse zaken Pik Botha de afgelopen dagen hebben
laten horen, lijkt het nog steeds mogelijk dat de westerse voorstellen
over Namibië, die vorige week door een resolutie van de Veiligheidsraad
bekrachtigd werden, vandaag aanvaard zullen worden als het Zuidafri-
kaanse kabinet bijeen komt.
De Zuidafrikaanse regering speelt waar
schijnlijk een gevaarlijk diplomatiek spel,
nu ze. voor binnenlandse consumptie, een
definitieve beslissing uitstelt en haar poli
tieke blunders in de kwestie van de Walvis
baai tracht te verhullen. Het maakt alle
maal deel uit van een poging internationaal
en nationaal het gezicht te redden; een
poging die een diplomatieke nederlaag
moet camoufleren.
De Zuidafrikaanse regering heeft de afgelo
pen week meermalen de indruk gewekt dat
zij op het punt stond haar steun aan het
westerse plan. die ze drie maanden geleden
gegeven heeft, te onttrekken. De regering
was woedend omdat de westerse landen
zich akkoord verklaarden met een resolutie
van de .Veiligheidsraad waarin opgeroepen
werd de omstreden Walvisbaai in Namibië
op te nemen.
In de steek
Premier Vorster legde vrijdag een speciale
verklaring af waarin hij de resolutie van de
Veiligheidsraad onvoorwaardelijk van de
hand wees als zijnde onwettig. Hij legde er
nog eens de nadruk op dat het gebied
volgens internationale wetten tot Zuid-Afri
ka behoorde. En minister Botha liet voor de
Amerikaanse televisie weten dat Zuid-Afri
ka zich in de steek gelaten voelde door de
westerse steun voor de Walvisbaai-resolu
tie, omdat het gebied niet genoemd werd in
de overeenkomst die zijn regering drie
maanden tevoren had ondertekend. Dit
Zuidafrikaanse vuurwerk kwam los. terwijl
de Amerikaanse minister van buitenlandse
zaken. Cyrus Vance, slechts categorisch aan
de Veiligheidsraad had meegedeeld dat de
resolutie de legale status van de Walvisbaai
niet aantastte en opriep tot onderhande
lingen.
De kwestie van de Walvsibaai heeft de vorig
week de voorpagina's van de Zuidafrikaan
se kranten gesierd. Vorige week zondag liet
Voster de vijf westerse landen (De Verenig
de Staten. Canada. Groot-Brittannië.
Frankrijk en West-Duitsland) in een brief
weten dat de Walvisbaai niet opgenomen
kon worden in een overeenkomst over Na
mibië. Daarna zag minister Botha af van
plannen New York te bezoeken. De rege
ringsgezinde kranten kwamen allemaal
met. duidelijk door de regering geïnspireer
de. berichten dat Zuid-Afrika zich terug zou
trekken uit de regeling over Namibië als het
Westen de Walvisbaai-resolutie in de Veilig
heidsraad zou steunen.
Maar dinsdag vertrok Botha toch naar New
York vanwege een diplomatieke nota van
de westerse vijf waarin deze Zuid-Afrika
bepaalde toezeggingen zouden hebben ge
daan. De regeringsgezinde kranten kwamen
daarop met grote koppen, met de inhoud
„de westerse vijf hebben toegegeven", en
suggereerden daarmee dat het Westen een
nederlaag wat betreft de Walvisbaai had
geleden.
Toneelspel
Het is nu echter duidelijk dat Zuid-Afrika's
„diplomatieke toneelspel", zoals een wes
terse diplomaat het omschreef, op een volle
dige mislukking is uitgelopen. Het Westen
steunde wel degelijk de Walvisbaai-resolu
tie. in tegenstelling tot de voorspellingen ln
de regeringsgezinde pers.
Het is nu duidelijk dat de westerse toezeg
gingen inzake de Walvisbaai geen verande
ringen inhielden van hun oorspronkelijk
standpunt en zeker niet het resultaat waren
van Zuidafrikaanse dreigementen. Het was
hetzelfde standpunt als dat welke het Wes-
PRETORIA (AFP, UPI, Reuter) De rege
ring van Zuid-Afrika is gisteren in een
speciale zitting bijeen geweest om zich uit
te spreken over het aanvaarden of verwer
pen van de eerste resolutie van de veilig
heidsraad van de V.N. over de uitvoering
van het westerse voorstel Inzake de onaf
hankelijkheid van Namibië.
Na de kabinetszitting is bij monde van de
zuidafrikaanse minister van buitenlandse
zaken, Pik Botba, bekendgemaakt dat het
land bereid is de speciale vertegenwoordi
ger van de V.N., voor Namibië te ont
vangen.
De regering Vorster zal dan het rapport
van die speciale vertegenwoordiger, de Fin
Martti Athisaari, afwachten, over de ma
nier waarop volgens hem het voorstel van
de vijf (Canada, V.S., Engeland, Frankrijk
en West-Duitsland) ten uitvoer gebracht
moet worden.
Wanneer Athisaari zijn rapport heeft uit
gebracht zal Zuid-Afrika beoordelen of het
in overeenstemming is met de strekking
van het voorstel dat het land in april heeft
aanvaard.
De resolutie van de veiligheidsraad over
de Walvisbaai heeft de Zuidafrikaanse re
gering afgewezen omdat hij iedere concre
te en legale grondslag mist.
ten al lang aan de Zuidafrikaanse regering
had overgebracht. Er bestaat weinig twijfel
over dat de regering in Pretoria dit wist
Maar de regering had besloten, ten dele om
interne politieke redenen, van de Walvis
baai een nieuwe politieke zaak te maken,
hoewel zij wist dat het Westen een voorstel
zoals in de resolutie van de Veiligheidsraad
was opgenomen, zou steunen.
Dilemma
De zuidafrikaanse regering ziet zich, door
haar harde opstelling, opnieuw geplaatst
voor een ernstig politiek dilemma, omdat
het „Democratische Turnhalle Verbond" en
vrijwel alle andere Namiblsche politieke
partijen, voorstanders zijn van een onaf
hankelijk Namibië waarin de Walvisbaai is
opgenomen.
En de regering-Vorster heeft het Turnhalle
Verbond tot op heden gesteund Vorsters
harde standpunt moet de Namlbische be
vrijdingsbeweging SWAPO wel in de kaart
spelen en zal het Turnhalle Verbond waar
devolle stemmen kosten bij de komende
verkiezingen.
Het is daarom van groot belang dat de
voorzitter van het Turnhalle Verbond. Dirk
Mudge. onlangs in een verklaring de resolu
tie van de Veiligheidsraad verwelkomde en
stelde dat deze kwestie het onafhankelijk
heidsproces niet mocht vertragen.
En het regeringsgetrouwe ochtendblad
„Die Burger" voorspelde afgelopen zater
dag in een hoofdartikel „dat de overeen
komst als zodanig, mèt Zuidafrikaanse
deelname, overeind zal blijven, maar dat
Zuid-Afrika onvermurwbaar blijft ln zijn
weigering de resolutie van de Veiligheids
raad te aanvaarden."
Obstakel
In kringen van het ministerie van buiten
landse zaken werd onofficieel meegedeeld
dat Zuid-Afrika op het punt stond de door
het Westen voorgestelde regeling te accep
teren. een visie die gesteund werd door een
ander bericht in Die Burger. Er bestaat
echter een belangrijk obstakel voor een
Zuidafrikaanse aanvaarding. Het kabinet is
sterk verdeeld, waarbij de haviken, onder
leiding van minister van defensie P W.
Botha, aandringen op verwerping van de
overeenkomst. Hij geniet behoorlijk veel
steun in het kabinet en in de rijen der
nationalisten.
Vorster is duidelijk bevreesd voor een recht
se reactie in eigen gelederen en vadaar de
harde uitspraak deze week dat Zuid-Afrika
niet van plan is zich door het Westen of de
Verenigde Naties te laten ringeloren.
Toch gelooft men hier dat in de laatste
instantie minister Pik Botha in staat zal
zijn het kabinet ervan te overtuigen dat
verwerping van de overeenkomst voor Zuid-
Afrika vernietigende gevolgen zal hebben.
Het land zal de westerse goodwill, die het
tijdens de onderhandelingen heeft opge
bouwd. verliezen en het zal een aarzelend
Westen dwingen onmiddellijk over te gaan
tot het opleggen en uitvoeren van sancties.
