Komende week begint de
islamitische vastenmaand
Toenemende eenheid Belgische kerken
Openbaring
verlost
mormonen
van talrijke
problemen
Nieuwe secretaris
vandaag;
Geldactie in noorden zeer succesvol
KERK IN DE WERELD
Chileens vicariaat
kandidaat Nobelprijs
FNV: Marokkanen
niet uitwijzen
VOORBIJGANG»
VRIJDAG 28 JULI 1978
KERK
TROUW/KWARTET
tIJI
DEN HAAG (ANP) - De ruim
200.000 moslims, die ons land
telt, beginnen hun jaarlijkse
vastenmaand, de Ramadan,
op 5 of 6 augustus. Begin vol
gende week komt de federatie
moslim organisaties Neder
land met een definitie! advies
over de begindatum. Het be
palen van de Juiste dag blijkt
een moeilijke zaak. Onlangs
zijn de Europese islamleiders
hierover in Londen bijeen ge
weest. 22 Juli hebben verte
genwoordigers van de 23 Ne
derlandse islamorganisaties
die bij de federatie zijn aange
sloten de kwestie bekeken.
Een krappe meerderheid was
voor 5 augustus. Nu wordt
nog gewacht op nadere infor
matie uit het buitenland.
O profeet Mohammed heeft voorge
schreven met vasten te beginnen bi)
het zien van de nieuwe maan. Is de
maan onzichtbaar, dan moet de nieu
we maan berekend worden door de
maand tot 30 dagen vol te maken.
Maar hoe moet dat ln Nederland? In
beginsel ia het zien van de nieuwe
maan in een moslimland de algemene
maatstaf, maar berichten daarover
bereiken de Nederlandse moslims
niet U)dlg. Daarom is besloten zeil te
berekenen welke dag de eerste van de
Ramadam zal zijn, en wel na gege
vens opgevraagd te hebben bij de
sterrenwacht, aangezien de nieuwe
maan in het algemeen niet zichtbaar
is voor moslims in Nederland.
Een groep mohammedaanse vrouwen gekleed in de zgn. roekoeh. het
traditionele kleed der vrouwen tijdens de godsdienstoefeningen in de
Ramadan
Gezamenlijk
De federatie hoopt aldus te bereiken
dat praktisch alle moslims in ons
land dit jaar voor het eerst gezamen
lijk de vastentijd beginnen en eindi
gen. Dit heeft belangrijke voordelen.
Wanneer eenmaal het einde van de
vastenmaand, dat gevierd wordt met
een groot feest, het „eind el fitr".
gezamenlijk en vooraf is vastgesteld
lean veel gemakkelijker bij werkge
vers en bij scholen worden aange
drongen op een vrije dag. kunnen er
van te voren ruimten worden ge
huurd voor de feestgebeden en is het
minder lastig berichten over de feest
dag door te geven, vooral ln de speci
ale radio- en tv-programma's voor
Marokkanen, Turken en 8urinamers.
De moslims vasten in-dé Ramadan
maand omdat ln die maand de pro
feet Mohammed indertijd de eerste
openbaring kreeg van de Koran, het
heilige boek van de Islam. Van enige
tijd voor zonsopgang tot zonsonder
gang is het tijdens de Ramadan een
moslim niet toegestaan te eten. te
drinken, te roken of enig aenot te
kennen.
Vasten is voor de moslims geen boete,
maar eerder een lof- of dankbetuiging
aan de Schepper. Zij vasten omdat
Allah dit bevolen heeft. Door het op
volgen van dit gebod komen zij de
Schepper naderbij. Ook leert men zo
het voedsel weer als een door Ood
verleende gunst te ervaren. Vasten
betekent ook geduld, dat volgens de
profeet de helft van het geloof is. Het
is een medicijn tegen onverdraag
zaamheid en tegen het ongeduld van
de mensheid. De Ramadan is een van
de vijf fundamenten van de Islam. De
andere grondslagen zijn: het geloof in
Allah en zijn profeet, het vijfmaal
daags verrichten van de gebeden, het
geven van aalmoezen en een pelgrim
stocht maken naar Mekka. Indien dit
financieel mogelijk is. Het vasten in
Europa is extra zwaar, omdat de tijd
tussen zonsopgang en zonsondergang
veel langer is dan ln de moslimlan
den. Zo duurt 6 augustus de vasten
dag maar liefst 17,5 uur. De komende
Jaren wordt het nog erger, omdat de
vastenmaand elk jaar 10 dagen eer
der begint Niettemin houden de
meeste moslims zich strikt aan de
voorschriften. Wel is het zo dat steeds
meer moslims tijdens de Ramadan
naar hun vaderland gaan. zeker nu
deze maand in de vakantietijd valt.
Anderen blijven toch maar liever in
Nederland, omdat met name de fees
ten na de vastentijd handenvol geld
kosten. Vaak wordt verwacht dat de
gene die in het buitenland werkt dan
voor de kosten opdraait.
Een toenemend aantal werkgevers
houdt enige rekening met de Rama
dan. Hier en daar is er een ruimte om
de gebeden te zeggen. De moslims
zijn overdag snel vermoeid, omdat ze
weinig nachtrust krijgen, aangezien
ze na het Invallen van de duisternis
en voor dag en voor dauw moeten
eten. De federatie hoopt dat ook de
scholen hun medewerking willen ver
lenen. zeker nu de Ramadan dit jaar
samenvalt met het voor veel kinderen
inspannende begin van het school
jaar. Volgens de federatie van mosli
morganisaties hebben de 200.000
moslims in ons land nog onvoldoende
vrijgestelde geestelijke leiders: 3 Ma
rokkanen en een Turk. Het overige
werk wordt gedaan door vrijwilligers.
Naast de moskee van Almelo zijn er
enige kerken tot moskee omge
bouwd, zoals in Amsterdam. Eindho
ven en Rotterdam. Verder zijn 40 50
kleinere gebedsruimten. In de ge
meenten waar vele moslims wonen
zijn besprekingen gaande over de op
richting van islamitische centra. De
moslims in Nederland zijn vooral af
komstig uit Turkije, Marokko, Suri
name, Tunesië, Pakistan. Oeganda
en Egypte. Ook zijn er een paar hon
derd Nederlandse moslims. Het aan
tal moslims over de gehele wereld
wordt op 700 miljoen geschat. Van
hen bevinden zich drie miljoen ln de
Verenigde Staten en Canada en onge
veer zeven miljoen ln West-Europa,
waar zij werken of studeren.
BRUSSEL In België, waar de protestanten tot voor kort
zich mede vooral ook als een verdeelde minderheid manifes
teerden. groeit de wederzijdse toenadering. Zo zal vanaf
september één gemeenschappelijk blad, „De Ring", verschij
nen voor drie Nederlandstalige gemeenten in de Brusselse
agglomeratie.
Dit interkerkelijk blad komt in de
plaats van de ook in ons land beken
de „Silobode" van de protestantse
Semeente te Laken. „Tyndaler
'leuws" van de gemeente te Vilvoor
de. en de maandelijkse brief van de
gemeente te Anderlecht. Met het uit
geven van het gemeenschappelijke
blad beogen de bestuurders hun drie
gemeenten dichter bij elkaar te bren
gen Er wordt zelfs al gesproken van
..een mogelijke eerste stap naar één
Nederlandstalige protestantse kerk
bode voor heel het Brusselse gebied
UTRECHT (ANP) De federatie Ne
derlandse Vakbeweging (FNV) vindt
dat de 182 Marokkaanse hongersta
kers om menselijke redenen niet uit
ons land mogen worden gezet. In een
brief aan staatssecretaris Haars
vraagt de FNV de Marokkanen niet
uit te wijzen. Terugkeer naar Marok
ko zou voor de Marokkanen ongetwij
feld tot moeilijkheden met de politie
in hun vaderland leiden, vreest de
FNV
DRIEBERGEN In verband met de
start van het gereformeerd Jeugd
werk is door het Landelijk Centrum
voor Gereformeerd Jeugdwerk een
folder samengesteld, getiteld ..We be
ginnen weer.In jeugd- en jonge
rengroepen. sociëteiten, bezinnings-
en aktiviteiten- en dienstgroepen
kunnen jongeren zich aan het plaat
selijk werk verbinden. De kleurrijk
uitgevoerde startkrant geeft daaro
ver en over het werk van het LCGJ de
nodige informatie. Door het plaatse
lijk werk is de oplage 150.000
nagenoeg geheel besteld. Tijdens de
jeugdweek, welke door de meeste
plaatsen eind augustus/begin sep
tember wordt, georganiseerd, zal deze
startkrant worden uitgereikt aan
Jong en oud.
PHOENIX De ..vrouwelijke theb-
logie" krijgt al duidelijk ruimere be
kendheid. Bijvoorbeeld in het kan
toor van een groot openbaar nutsbe
drijf in Phoenix. Arizona. VS, staat
een (op aich nog heel gebruikelijk in
Amerika) vroom bordje te lezen:
„Vertrouw op God. Zij zal voorzien."
DRIEBERGEN Verschenen Is
„Gevoelens en Gevoeligheden ln en
om het Gezin." Dit is een gespreks
boekje bij en ter voorbereiding op het
gelijknamige thema van de interker
kelijke gezlnsweek van 1978. Deze
najaarsgezinsweek wordt van 15 tot
22 oktober gehouden. In plaatselijke
gemeenten, kerken en parochies
komt het gesprek, dat de commissie
wil bevorderen, direct na de vakantie
op het werkprogramma, in groeps
werk. enz. De interkerkelijke com
missie is gevestigd: De Horst 5 te
Driebergen.
LEEUWARDEN - De hervormde-
Jongerenactie in Leeuwarden voor de
Sahel heeft ruim vier maal het streef
bedrag van 30.000 gulden opgebracht.
De actie, georganiseerd door 3 Jonge-
rengroeperingen te Leeuwarden, had
tot doel geld ln te zamelen voor de
droogtebestrijdlng in de Sahellan-
den. Het streefbedrag zqu worden af
gedragen aan de Generale Diakonale
Raad der Hervormde Kerk. die het
geld zou bestemmen voor projecten
in Niger, Mali. Mauretanië. Opper
Volta en Tsjaad. Op de afsluitingsdag
van de actie was het streefbedrag al
ver overtroffen ('s avonds was reeds
75.000.- binnen), enige weken later
was dit bedrag aangegroeid tot
105.000.-. Dit succes, mede te dan
ken aan de fantastische medewer
king van vele kerkgemeentes en jon
gerengroepen in Groningen, Fries
land en Drenthe, was voor de organi
satoren aanleiding om in overleg met
de Provinciale Hervormde Jeugdraad
in Friesland en de Generale Diakona
le Raad de mogelijkheden te bekij
ken om de opbrengst te bestemmen
voor één project ln een Sahelland. Als
dit zou lukken dan kon van dit pro
ject eens per halfjaar of kwartaal een
krantje worden uitgegeven met Infor
matie over het te financieren project.
Dit krantje zou dan verspreid worden
over de groeperingen in Groningen.
Friesland en Drenthe, die de actie
hebben gesteund door hun geldelijke
bijdragen. De betrokkenheid van de
mensen bij de Sahelproblematlek zou
op deze manier kunnen worden ver
groot en men zou weten waar het geld
naartoe ging en wat er mee zou ge
beuren. De actie zou dan nog enige
Jaren door kunnen gaan met de mo
gelijkheid van nog meer financiële
steun d.m.v. extra collectes tijdens
kerkdiensten e.d. Nu, ruim vier maan
den na de actie, is de opbrengst geste
gen tot meer dan 120.000. een be
drag. wat de organisatoren niet voor
mogelijk hadden gehouden. Verder is
het de Generale Diakonale Raad ge
lukt. na veel overleg, om een project
te vinden en wel het bouwen van
dammen tb.v. irrigatie in Mali.
Van een onzer redacteuren
Zwarten worden sinds kort toegelaten
als priester in de kerk van Jezus Chris
tus van de laatste dagen, gewoonlijk de
mormonen genoemd. De maatregel ls
Senomen, nadat Spencer Kimball, de
4-jarige profeet van de kerk. een god
delijke openbaring kreeg. Door de
maatregel ls een twistpunt uit de wereld
geholpen dat de kerk sinds haar ont
staan ln 1830 verdeeld hield.
Op 9 juni JL maakte Kimball bekend dat God na
langdurige en aanhoudende smekingen geopen
baard heeft dat alle waardige mannen zonder
onderscheid van huidskleur priester gewijd kun
nen worden Het nieuws baarde groot opzien on
der de vier miljoen leden van de kerk. Zwarte
leiders en president Carter prezen Kimball en
historici noemden het de belangrijkste ontwikke
ling onder de mormonen sinds de afschaffing van
de polygamie ln 1890
Priesterschap
Mormoonse mannen kunnen vanaf hun twaalfde
jaar tol het priesterschap geroepen worden. Tot
Spencer Kimball
dusver waren de ongeveer duizend zwarte mormo
nen hiervan uitgezonderd en zij konden dus geen
leidende rol spelen in het kerkelijk leven, zij
konden geen tempelrites lelden en mochten geen
huwelijken bevestigen
Op 11 Juni werd reeds de eerste zwarte mormoon
priester gewijd Het was Joseph Freeman, een
zwarte telefonist in Oranger in Utah Achteraf
bleek echter dat Freeman niet de allereerste zwar
te murmonenprtester was. Volgens enkele ge
schiedkundigen zou de stichter van de kerk. Jo
seph Smith, in de eerste tien jaar dat de kerk
bestond reeds enkele zwarten hebben gewijd. De
bekendste was Elijah Abel een aannemer ln de
mormonenvestiging van Nauvoo In Illinois, die in
1837 werd gewijd. De broer van Joseph Smith,
William, wijdde ongeveer tegelijker tijd een zwar
te kapper uit Lowell in Massachusetts met de
naam Walker Lewis tot priester.
Onderscheid
Traditioneel werden zwarten voor het priester
schap afgewezen op grond van een tekst in het
mormoonse bijbelboek van Abraham, waarin de
nakomelingen.van Cham werden uitgesloten van
het priesterschap, omdat hij zijn vader Noach had
bespot. In de mormoonse theologie bestaat ook
een traditie volgens welke de nakomelingen van
Cham en zijn vrouw Egyptus aanvankelijk had
den geaarzeld in hun partijkeuze tussen Christus
en Lucifer en dat zij daar hun zwarte huid aan
hadden overgehouden.
De mormonen hebben echter niet absoluut aan
hun afwijzing van zwarten vastgehouden. Zo zijn
vroeger ook wel Polynesiërs, met een veel zwarte
re huid dan Afrikaanse negers, gewijd, zonder dat
dit moeilijkheden opleverde. De mormonen zijn
nogal op afstamming van de mensen en maakten
daarom onderscheid tussen zwarten die uit Afrika
komen en zwarten van elders. Ook Amerikaanse
Indianen en oosterlingen hebben nimmer moei
lijkheden gehad.
De reden waarom Afrikanen werden uitgesloten
was de laatste tijd niet duidelijk meer. Mormoon
se theologen zeiden dat alleen God dit wist.
Geen moeilijkheden meer
Nu elke hindernis als gevolg van de openbaring
aan profeet Kimball is weggevallen, worden de
mormonen verlost van heel wat moeilijkheden. In
het verleden weigerden soms zwarte sportlieden
ln wedstrijden mormonen te ontmoeten wegens
hun racistisch vooroordeel. Ook de presidents
kandidaten George Romney en Morris Udall. die
beide mormoons waren opgevoed, is hun relatie
met deze kerk door zwarte leiders herhaaldelijk
nageworpen. Het lastigste probleem dat door de
goddelijke openbaring nu uit de weg geruimd is.
wordt vermoedelijk echter gevormd door het feit
dat ln Latijns-Amertka veel mannen tot priester
zijn gewijd, die bij nader inzien gedeeltelijk zwar
te voorouders blijken te hebben. Deze kunnen nu
gewoon hun functie in de kerk behouden.
Lubomir Mirejovski
door Relnler Gosker
De (Praagse) Christelijke Vredesconferentie (CVC) heeft
een nieuwe secretaris. Het Voortzettingscomite van de
CVC, dat na afloop van het congres ln juni in Praag
vergaderde, liet zijn keuze vallen op de Tsjechische
predikant Lubomir Mirejovski.
De nu 58-Jarlge Mirejovski stu
deerde theologie aan de Hus-fa-
culteit in Praag en aan het Theolo
gisch Seminarie in San Francisco.
In 1949 keerde hii terug naar zijn
vaderland om er dienst te doen als
hulpprediker ln de Broederge
meente in Karlsbad. Drie jaar la
ter werd hij ln Tabor bevestigd als
predikant in de Evangelische
Kerk der Tsjechische Broeders.
Zesentwintig Jaar heeft hij deze
gemeente gediend en dit zou zijn
levenswerk geworden zijn, wan
neer hij de roep tot generaal-se-
kretaris van de CVC had kunnen
weerstaan. HIJ schatte echter het
werk van de CVC zo hoog in, dat
hij besloot de gemeente ln Tabor
voortijdig te verlaten. Voortijdig,
.want het begon erop te lijken,
dat een predikant ln Tabor toch
gauw op dertig Jaar rekenen moet.
Mirejovski's voorganger diende
zijn gemeente tenminste ruim der
tig jaar en „predikanten van kor
tere duur" kent deze gemeente in
haar geschiedenis niet Maar dat
heeft een andere oorzaak dan dat
gemeente en predikant zo goed
met elkaar overweg zouden kun
nen. Drie eeuwen lang hebben de
„Taborieten" het namelijk zonder
predikant moeten doen.
Lijden
De geschiedenis van het Tsje
chisch protestantisme ls er niet
één van een triomferende kerk.
Integendeel, na de verpletterende
nederlaag, die het in 1620 leed
tegen de legers van de roomskat-
holleke keizer Ferdinand n, is het
in de meest letterlijke zin van
het woord stil geworden rond de
Tjechische protestanten. Het
land, waar de Reformatie al hon
derd Jaar oud was. toen Luther
begon te vermoeden, dat er met de
kerk iets niet ln orde was, heeft
eeuwenlang moeten lijden onder
Rome's reaktie op de Tweede Re- HrOmSQKd
in de wereld. Zij ziet niet af van
bepaalde rechten, die ze zou heb
ben. maar wil in het geheel geen
aanspraken laten gelden op deze
wereldse rechten. Want „elke dag
ls een genadegave van God. en dat
is genoeg voor een gemeente van
Jezus Christus".
Stil spreken
De traditie van het „stil spreken'
leeft in de Evangelische Kerk der
Tsjechische Broeders voort. Maai
er wordt om gevochten. Vorig Jaar
stelden 31 predikanten en leken
een petitie op over de situatie van
de kerk ln Tsjechoslowakije. Zij
wezen erop dat de Tsjechische wet
weliswaar spreekt over het recht
van het Individu om zijn geloof te
belijden, maar zwijgt over het
recht van individuen om zich tot
een kerk aaneen te sluiten. De wet
zegt niets over het bestaan van
kerken, en daaruit zouden tal van
problemen voorkomen. Enkele
weken na de publikatie van deze
petitie reageerden hoogleraren in
de theologie aan de Comeniusfa-
culeit van Praag op de positiebe
paling van „de eenendertig". De
acht thesen, die zij opstelden,
moeten begrepen worden als de
jongste bijdrage aan de traditie
van het „stil spreken". In de laat
ste stelling komt dat wellicht het
meest tot uitdrukking: „Wij gelo
ven, dat de kerk eigendom van
haar Heer blijft, ook in ongewone
en moeilijke omstandigheden.
Onze hoop, dat ze behouden blijft
en dat ook haar omgeving erkent*
dat ze niet een vijandig volksdeel
is. funderen we alleen op de Chris
tus' belofte en op zijn opstanding.
WIJ wijzen de mening af. dat de
kerk bijzondere privileges moet
afdwingen en door middel van een
pressie-strategie actie moet on
dernemen tot eigen voordeel en
zelfbehoud."
formatie, zoals de Hervormingsbe
weging uit de zestiende eeuw door
Tjechische theologen wel ge
noemd wordt.
Tot 1781 was het roomskathoiicls-
me in de Tsjechische landen de
enig toegestane godsdienst. Maar
ook nadat deze periode van intole
rantie voor bij was. heeft zij het
Tsjechisch protestantisme eron
der weten te houden. Eerst toen
Tsjechoslowakije in 1918 een zelf
standige staat werd, waar gods
dienstvrijheid heerste, bleek dat
dit protestantisme alles behalve
dood was. Anderhalve eeuw ver
volging en een evenlang durende
periode van tolerantie waren niet
voldoende geweest om het Tsje
chisch protestantisme met wortel
en tak uit te roeien. ZIJ heeft de
periode van de roomse geloofsdic-
tatuur óverleefd ln de traditie van
de „tichost", wat zoveel betekent
als „stil spreken".
De Tsjechische protestanten, die
ook wel de „Stillen ln den lande"
genoemd werden, hebben in de
geschiedenis geleerd wat het bete
kent een al dan niet gedulde min
derheidskerk te zijn. En met „stil
spreken" bedoelen zij dan ook iets
anders dan de weg van de minste
weerstand te gaan. Het is de weg
van de lijdende Christus, die hun
kerk-opvatting bepaald heeft. Dat
betekent, dat de kerk rechtloos is
Welnu, deze traditie van het „stil
spreken" heeft ook Lubomir Mire
jovski herkend als de traditie,
waarin hij staat. In hetdeels gese-
kulariseerde, deels roomskatholiey
ke Tabor stelde hij zich tot taak
de rol van een kleine protestantse
gemeente ln het socialisme als po
sitief element ln de samenleving
uit te werken. Hij ondervond daar
bij steun van de Tsjechische theo
loog Hromadka, die hij weliswaar
niet als zijn leraar beschouwt,
maar wiens theologie hij ervaarde
als „een bron van Inspiratie en
hoop in de moeilijke situaties van
zijn leven.
(Als autoriteit wil hij Hromadka
alleen laten gelden voorzover het
gaat om het verstaan van de op
dracht der christenen in een socia
listische samenleving. Wat dat be
treft acht Mirejovski de theologi
sche reflexies van Hromadka over
de socialistische revolutie in het
Rusland van 1917 van fundamen
teel belang. Hromadka zag deze
revolutie namelijk niet als een
noodlot, dat over ons gekomen
was. maar als een gericht van
God, dat tegelijkertijd als verlos
sing begrepen mag worden. Daar
mee ls voor Mirejovski de moge
lijkheid gegeven, dat de gemeente
van Jezus Christus zich be
schouwt als een positief element
ln de socialistische samenleving.
DEN HAAO Op verzoek van de
Westduitse „Initiative Internationale
christliche Chile-solidariteit" heeft
Pax Christi Nederland besloten het
voorstel van deze groep te steunen
om het Vicariaat van de Solidariteit
'ANTIEK TOERISME'
De programma's van radio en tv.,<
kranten, de bladen staan in deze
dagen vol van toeristische tips. Eet
mensenleven is tekort en met
normale adem ls het niet bij te ben
wat er allemaal te zien en te beleve
valt. Tegenover het bekende „Wie
verre reizen doet.zou Ik toch
willen herinneren aan dat andere:
„Het is dichterbij dan u denkt". Ik
kwam op deze overwegingen door:
lezen van één van de merkwaardig
toeristische tips die wel ooit ergen:
zijn verschenen, en die daarom bij:
de Couperiaanse naam „antiek
toerisme" verdient. De negentiend
eeuwse ds. C. E. van Koetsveld
vertelt ervan in zijn posthuum
verschenen bundel „Losse bladen
mijnpastoraalboek". Het speelt ln
„Pijnacker" en handelt over een
zekere Engeltje van der Vlies, een
vrouw die haar leven lang ln de
pastorie gediend heeft om tenslott
bij een ongetrouwde
domineesdochter te gaan wonen.
Engeltje is een wonder. Ze vast
volstrekt en wordt daardoor niet
magerder noch ziek.
Het wonder wordt spoedig bekend!
in verband gebracht met bijzondei|
vroomheid, zodat het vrome volk
weldra niet van de deur van de klei|
woning is weg te slaan. Menig
gesprek werd er in het huisje gevo^
over „de zonderlinge wegen des
Heeren", die volgens de schrijver Bi
den Uyl zelden aangenaam zijn. ZoJ
ook hier. Van Koetsveld schrijft:
zoo kregen ook de Engelschen haarl
hun reisboek. En men weet: al wat
daarin staat, moeten zij zien (door
wie is deze rol vandaag
overgenomen?), zoodat zulk een
toerist, op een dorpje in Zwitserlaa|
gekomen in zijn Journaal
aantekende: .Goddank! hier is niet|
te zien'. Van nu af aan konden de
Engelsche vastelanders, die alles
moeten zien, zonder iets te
bewonderen, als zij de Nieuwe Kerlf
te Delft hadden gezien, niet laten of
Pijnacker te bezoeken, er tien
minuten te blijven zonder van de
spraakzame juffrouw Hoek (de
domineesdochter) iets te verstaaj
met Yes! Yes! en een goede fooi hel)
huisje verlaten."
Hoe het verhaal verder gaat? Eeni
laat gedurende zes weken de juffrq
dag en nacht bewaken en moet
besluiten dat zij inderdaad niets U
zich neemt dan water, dat zij niet
doorslikt. Tenslotte sterft EngeltJ
Onmiddellijk stort een
Geneeskuhdige Commissie, onda val
wie een professor, zich op het lijkV^pi
wordt geopend en wat blijkt. Het»,
blijft staan in „de karnemelk met rn<
grutjes". De man en vrouw die haaBet
de laatste tijd van haar ie ven
verzorgd hadden beriepen zich voo
dit bedrog op hun armoede en op „i at
wégen des Heeren". Milder dan mil leg
eindigt Van Koetsveld zijn verhaal ,t
met: „Elk beproeve zich zeiven eni
toe!"
t t
;ek
imb
pre
ota
beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Hien-Dodewaard: C
Sjollema te 't Waal.
Afscheid op 30 Juli van Roordel
zum: H. J. E. Caron wegens emi 'e'
taat; van Twello: C. Hoogendo
ber. te Terneuzen; van Ontswei!
W. J. C. van Renes ber. te JBpr
(NBr)
Intrede te Krabbendijke: kand
Bekkenkamp uit Amerongen; te
kange (part time): J. C. Kools
eervol ontslagen predikant van
venbergen met de bevoegdheid-
een emeritus en laatstelijk lttf*1
godsdienstonderwijs aan de
scholengemeenschap te Zwolle,
blijft als predikant van Koek« f
tevens part time leraar aan gen» "P
de scholen gemeenschap; te Wil
minadorp (part time): Ph. Kroes^
Haarlem-Schoten, tevens part
geestelijke verzorger van het
pleeghuis Ter Valke te Goes.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Zwijndrd
Groote Lindt: J. G. Los voorb
predikant te Nieuw-Caledonië (C
anië). ■nD
Afscheid van Nes en Wierum: J. d£'
ber. te Appingedam.
pm
bj
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te Sneek in combinatiel
Koudum: Tj. de Boer kand. te Kl
pen; te Drachten: H. Hidding te D
Haag-Loosduinen.
CHR. GEREF. KERKEN
Bevestiging te Rijswijk (ZH): Oer
aan de chr. scholengemeenschap!
P. v.d. Boomgaard uit Amsterdafl
VRIJE EV. GEM.
Afscheid van Franeker: E. J. Wam!
wegens benoeming tot leraar go
dienstonderwijs en maatschappij!
aan het Johannes Calvijn Lyceum
Kampen.
in Chili voor te dragen voor de Nobel
prijs voor de vrede.
Het Vicariaat van de Solidariteit
werd ln de herfst van 1975 gesticht
door de aartsbisschop van Santiago.
kardinaal Raul Sllva Henriquez, tl
het oecumenisch comité voor de
de onder druk van de militaire JU
ontbonden moest worden. Het Vic
aat valt rechtstreeks onder def
kerkelijke leiding van Chili. Het lr
advokaten ln dienst voor vervol#
en gevangenen, het wil helpen bij
opsporen van „verdwenen" person 2
het helpt (financieel) de gezinnenj
vermisten, gevangenen en ver*
den, geeft voedselhulp, en prob
op andere wijzen hulp te bieden i
al diegenen, die lijden onder het c
taire regiem.