iraël en Egypte
laan verder praten
i
/est-Duitsland heeft 'groene' partij
Deining in Portugal
over kwestie Timor
Nog geen schot in
besprekingen over
troepenreductie
king stelt Hanoi
^gesprek voor
Irter zegt contract met Sowjet-Unie op
pjnce na afloop van overleg:
test tegen behandeling dissidenten
Indonesië Iaat
weer politieke
gevangen vrij
Zuidafrikaanse
politie vraagt
om voetboeien
leid door schrijver van: 'Een planeet wordt geplunderd'
ERDAG 20 JULI 1978
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
tekq j
Zu
3bel lEN De Israëlische en Egyptische ministers van buitenlandse zaken, Mohammed
em Kamel en Mosje Dajan zullen elkaar naar alle waarschijnlijkheid opnieuw over twee
onder auspiciën van de Verenigde Staten ontmoeten. Deze verwachting heeft de
kaanse minister van buitenlandse zaken, Cyrus Vance, geuit gisteren na afloop van de
aagse conferentie in het kasteel Leeds.
er geen conlerentieplaats be-
gemaakt, zullen de besprekln-
,melouden worden wanneer Vance
jeveer twee weken naar het
■Oosten reist. Tijdens deze
Vance eerst afzonderlijke be-
Israël en Egypte voeren
nemen aan de her-
ministersconferentie. Niet
dat de Amerikaanse
-ff eveneens bezoeken aan Jor-
IOI n Saoedi-Arablë zal brengen.
.iclale reizende Amerikaanse
adeur Alfred Atherton zal op
mn' ermijn naar het Mldden-Oos-
„om contact met de partij-
B53nderhouden en om deel te
voor Zover zij dat nuttig vin-
ndr i
»nd«
ziei
W(
>nd< k
.tal
den, aan de voorbereidingen van ver
dere ontmoetingen."
Rechtstreeks
Tijdens de persconferentie gisteren
noemde Vance het feit dat Egypte en
Israël in het graafschap Kent rond de
tafel waren gaan zitten al een vooruit
gang in het vredesproces in het Mid
den-Oosten. In hoeverre er daadwer
kelijke inhoudelijke vooruitgang is
geboekt tijdens de gisteren geëindig
de besprekingen, zal volgens Vance
pas blijken tijdens toekomstige con
ferenties.
Vance wees er wel op dat negentig
procent van het gesprek tijdens de
afgelopen twee dagen In het kasteel
door Jan Halkes
LISSABON Deze week ls het twee jaar geleden dat de
vroegere Portugese kolonie Oostr Timor bij Indonesië werd
ingelijfd. Ter gelegenheid van die herdenking bracht de
Indonesische president Soeharto een bezoek aan de hoofd
stad Dill ten bewijze dat de bevrijdingsoorlog van het Fretilin
niet meer ls dan „een terrorisme dat bedreven wordt door
onverantwoordelijke elementen." Ook in Portugal stond deze
week Oost-Tlmor In de belangstelling en niet alleen vanwege
Soeharto's bezoek.
Leeds rechtstreeks tussen Egypte en
Israël werd gevoerd.
Ofschoon er volgens Vance „gemeen
schappelijke elementen" in de bena
dering van Egypte en Israël tijdens
de bespreking werden aangetroffen
moest de Amerikaanse minister toe
geven dat er nog steeds zeer grote
menlgsverschillen tussen de partijen
bestaan. Niettemin hebben de nu
geëindigde besprekingen, aldus Van
ce, de basis gelegd voor verdere „dis
cussies die onderhandelingen ge
noemd zouden kunnen worden." Vol
gens Vance waren de discussies de
afgelopen twee dagen „nuttig" en
was de uitwisseling van meningen (-(OP hPPt hPt in ROfTlP
„bijzonder diepgaand en serieus nuc I IOCI I ICl WdÖ lil DUII IC?
Beide partijen zouden nu een wat Toeristen en autotochtonen zoeken in de Trevifontein te Rome verkoeling
voor hun voeten. In de Italiaanse hoofdstad en ten zuiden daarvan liepen de
temperaturen op tot tegen de veertig graden. In het noorden van het land
viel zoveel hagel dat sneeuwschuivers er aan te pas moesten komen om de
wegen vrij te maken.
duidelijker beeld hebben van eikaars
bedoelingen en van de bijzonderhe
den van de respectievelijke vredes
voorstellen.
Onder indruk
De uiteindelijke beslissing over de
dè"ÏNG. BANGKOK (Reuter, UPI, AP) De Chinese re ge- hernieuwde mlnlstersconlerentle zal
anV|eett gisteren voorgesteld op hoog niveau onderhandelin- ^„f^^rVen g^men v£
.7?e beginnen met de Vietnamese regenng over de m gens goed ingelichte Israëlische krin-
te v im wonende Chinezen, die volgens Peking onderdrukt «gen heeft de Israëlische minister van
oetT!I buitenlandse zaken Dajan reeds met
_ho 1 D„„het idee van een nieuwe conferentie
rMdat de onderministers van pen Bespugen over een evacua- ingestemd. Dajan zou tijdens de con-
>to zaken 1" augustus bij «a «ver zee doorChinese schepen zijn ferentle in het kasteel Leeds voor het
ii7«o k°men om de problemen aan tot nu toe op niets uitgelopen. eerst sinds maanden weer onder de
wes te stellen,
en
Perlheeft het voorstel gedaan, zo
het persbureau Nieuw China
„omdat het oprecht wenst de
inele vriendschap tussen de
olken te handhaven en een
ivattende regeling van het
der Chinezen in Vietnam
•ft". Peking zegt dat het reeds
Het Vietnamese buurland Laos, dat
min of meer aan de leiband van Viet
nam loopt, maar zicht tot op heden
tamelijk neutraal had opgesteld in
het conflict tussen China en Vietnam
en dat tussen Cambodja en Vietnam,
heeft zich nu ondubbelzinnig achter
Hanoi opgesteld. In een hoofdartikel
ln de officiële Laotiaanse „Stem des
Volks" wordt gezegd dat Laos „zijn
indruk zijn gekomen van de oprecht
heid van de Egyptische delegatie.
ideiljVbij de Vietnamese rege- ™*s
iercf. op !£v«aan8ewT ff betuigt voor de correcte houding van
:ing van Chinese inwoners te de Vietnamese regering". Laos heeft
maar zonder resultaat Het ln het verleden zich beperkt tot op-
t heeft er al toe geleid dat roepen aan de verschillende partijen
al zijn hulp aan Vietnam ge- om d00^. onderhandelingen tot een
heeft en alle technische en beëindiging van de conflicten te
adviseurs heeft teruggeroe- komen
Dajans Egyptische collega Kamel
heeft echter voorlopig een slag om de
arm gehouden wat betreft een beslis
sing over de hernieuwde ministers
conferentie. In dit verband wordt ge
wezen op uitspraken van de Egypti
sche president Sadat eerder deze
week dat verdere rechtstreekse Egyp-
tische-Israëlische ontmoetingen geen
zin hebben zolang Israël niet positief
op de Egyptische vredes-initiatieven
reageert. De formanten spreken ech
ter de verwachting uit dat Sadat met
een hernieuwde ministersconferentie
akkoord zal gaan.
WENEN (Reuter, UPI) De besprekingen tussen de NAVO en
het Warschau Pact over wederzijdse beperking van de in
centraal Europa gelegerde troepen (MBFR) zijn tot eind
september verdaagd zonder dat er concreet uitzicht is op
overeenstemming.
De woordvoerder van de NAVO-dele-
gatie, de Nederlandse afgevaardigde
De Vos van Steenwijk, verklaarde
gisteren bij het begin van het zomer
reces dat de communistische landen
voorstellen hadden gedaan die be
paalde welkome elementen bevatten,
RINGTON, CAIRO (Reuter, UPI, AFP) De Ameri-
president Jimmy Carter heeft een verkoopcontract
Ie levering van computers aan de Sowjet-Unie geannu-
-naar aanleiding van de behandeling van dissidenten in
01 ind. De president is ook van plan de levering van
g laai voor het zoeken naar olie aan vergunningen te
latregel van de Amerikaanse
nt komt na vrij algemene aan-
vanult het Amerikaanse con-
n handelsrepresailles tegen de
•Unie uit te vaardigen naar
ling van de recente veroorde-
van een aantal Russische dls-
in. De te leveren computers
bestemd voor het Russische
•eau Tass. Er zullen op korte
1 gesprekkenplaats vinden tus-
tegenwoordigers van de Sow-
>&ssade en de Amerikaanse
eiten over de onderhavige
De Amerikaanse autoriteiten zul
len ook met de Russen spreken over
de deze week uitgesproken veroorde
ling van twee Amerikaanse Journalis
ten. De twee hebben zich, volgens de
Russische rechter schuldig gemaakt
aan smaad door een door de Russi
sche televisie uitgezonden bekente
nis van een dissident als vals te ken
merken. Verschillende Sowjet-jour-
nalisten in de Verenigde Staten zijn
inmiddels ontboden bij het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken voor een herziening van de
faciliteiten die hun geboden worden.
Het Russische partijblad Prawda
heeft gisteren opnieuw kritiek uitge
oefend op de houding van het westen
ten aanzien van de dissidenten. De
krant schreef gisteren dat ook linkse
mensen ln het westen de reactionaire
krachten ln de kaart speelden door de
processen tegen de dissidenten te
veroordelen. Westerse reactionairen
hebben ln de zaak 8Jtsjaranski een
mooie aanleiding gezien om een cam
pagne tegen de Sowjet-Unie te ontke
tenen, aldus de Prawda.
Berisping
De Russische Academie van weten
schappen heeft de natuurkundige
Andrej Sacharow, een van de voor
aanstaande dissidenten, op de vin
gers getikt omdat hij twee maanden
geleden betrokken was bij een hand
gemeen met de politie. Sacharow ver
telde gisteren dat zijn medeleden van
de Academie zijn gedrag als ontoe
laatbaar hadden omschreven. Sacha
row wees de veroordeling van de
hand omdat hij niet gehoord was bij
de besluitvorming over de berisping.
Het handgemeén deed zich in mei
voor toen Sacharow toegang wilde
hebben tot het proces tegen Joero
Orlow, een van de oprichters van de
Moskouse Helsinkigroep.
Anatoli Sjtsjaranski is gisteren over
gebracht naar de beruchte gevange
nis Wladimir, 200 kilometer ten zui
den van Moskou. Dit is gisteren ge
meld door een vriendin van Stjsja-
ranski in Engeland, die zei deze infor
matie te^hebben ontvangen van fami
lie en vrienden van de dissident. In de
Wladimir-gevangenis zitten alleen
politieke gevangenen, aldus de vrien
din van Sjtsjaranski, Dina Beilin, die
evenals Sjtsjaranski deel uitmaakt
van Russische Joden die naar Israël
willen.
maar dat er nog steeds essentiële
dingen aan ontbreken.
De NAVO en het Warschau Pact zijn
het erover eens dat beide machts
blokken hun troepen moeten beper
ken tot 700.000 man. Onenigheid be
staat er echter over de vraag hoeveel
manschappen het Warschau Pact
momenteel onder de wapens heeft.
Het Warschau Pact zelf beweert dat
dat er 805.000 zijn, de NAVO houdt
het op 950.000. Zolang hierover nog
geen duidelijkheid bestaat, kan ook
geen oplossing gevonden worden
voor het aantal militairen dat gede
mobiliseerd moet worden.
De zeven landen van het Warschau
Pact hebben wel voorgesteld om
30.000 man en 1000 tanks aan hun
strijdkrachten te onttrekken tegen
14.000 man en 1000 nucleaire raketten
aan westerse zijde. Dat was geen on
sympathieke gedachte voor de lan
den van de NAVO. ware het niet dat
het Warschau Pact er daarbij van uit
ging dat zijn berekeningen van de
huidige aantallen militairen daarmee
geaccepteerd dienden te worden. Zo
lang men het niet eens is over de
huidige aantallen, kan geen redelijke
vooruitgang wprden geboekt op het
terrein van eventuele troepenbeper
kingen, aldus De Vos van Steenwijk.
De Verenigde 8taten en de Sowjet-
Unie zijn gisteren in Oenève een vijf
de ronde begonnen ln de besprekin
gen over niet-nucleaire radioactieve
wapens en andere massavernieti
gingswapens van niet-nucleaire aard.
Deze besprekingen zijn geheim.
Portugal beschouwt zich nog steeds
formeel-Juridisch machthebber over
haar vroegere kolonie. Bovendien be
vinden zich in Portugal nog steeds
ongeveer 2000 Timorese vluchtelin
gen. Zij zijn ondergebracht in een
tentenkamp van het Rode Kruis ln de
Vale do Jamor dicht bij Lissabon.
Daar leven zij nu al meer dan drie
Jaar in erbarmelijke omstandighe
den. Velen spreken nauwelijks Portu
gees. Het eten bestaat uit een militair
rantsoen. Integratie in de Portugese
samenleving wordt niet gewenst en
lijkt ook zo goed als onmogelijk. Te
rugkeer naar Timor is echter even
zeer uitgesloten. De vluchtelingen
sympathiseren met de vroegere UDT,
Democratische Unie van Timor, en
voelen er daarom weinig voor. zich
tot het Fretilin te richten, dat vanuit
de binnenlanden van Oost-Tlmor een
hardnekkige guerrilla voert tegen de
Indonesische troepen.
Nauwe band
De UDT werd ln 1974 opgericht als
een tegenhanger van het linkse Freti
lin en de beweging pleitte voor een
nauwe band met Indonesië. Veel in
vloed heeft de UDT echter nooit kun
nen uitoefenen. Toen Indonesië ln
december 1975 Oost-Tlmor zonder
veel omhaal bezette, werd ook de
UDT zonder pardon aan de dijk ge
zet. Volgens Fretilln-leider Rogerio
Lobato zijn ln Oost-Tlmor een aantal
ex-UDT'ers overgelopen naar het
Fretilin, na uit Indonesische gevan
genschap ontsnapt te zijn. „Maar de
meesten zijn bang terug te keren naar
de bevrijde gebieden. Niet omwille
van de houding van het Fretilin,
maar omdat ze bang zijn voor de
volkshaat tegen hen."
Intussen zijn de sociale en politieke
verhoudingen in het tentenkamp ge
lijk aan die van voor de val van het
Portugese kolonialisme. Een kliek
van regenten overheerst de groep en
maakt het de Fretilin onmogelijk er
enige invloed uit te oefenen
De situatie is behoorlijk uitzichtsloos
en het is dan ook geen toeval dat her
en der vergelijkingen worden ge
maakt met de Nederlandse Zuldmo-
lukkers.
Schuld
De wijding van een drietal Timorese
priesters was begin deze week aanlei
ding voor de aartsbisschop van Braga
Dom Eurico Dias Noguelra, zijn licht
over het probleem te doen schljnén.
De tragedie ls niet de schuld van het
Portugal dat Timor ontsloot voor an
dere volken en beschavingen. En nog
minder de schuld van de kerk die op
Timor de boodschap van het evange
lie en de zin voor broederlijke samen
leving tussen volkeren van verschil
lend ras en achtergrond bracht". Vol
gens het hoofd van de Portugese ka
tholieke kerk zijn het de slechte Por
tugezen en nog slechtere christenen
die ln 1975 met een gewelddadige
revolutie de geschiedenis verrieden
en de ellende over Timor brachten.
Aangesproken
Dat ls niet erg vleiend voor de huidige
regering van Portugal die zich met
deze laatste woorden beslist aange
sproken moet voelen. De conclusie
van Dom Noguelra was dan ook dat
de Portugese regering onderhande
lingen zou moeten openen met „die
genen die in feite de macht uitoefe
nen op dit veel gemartelde eiland".
Daarmee doelde hij natuurlijk niet
op het Fretilin dat beweert 90 procent
van de eilandbewoners onder haar
hoede te hebben. Het Fretilin heeft ln
november 1975 eenzijdig de onafhan
kelijkheid uitgeroepen en vindt dus
dat Portugal niets meer met Oost-
Tlmor te maken heeft. De oproep van
de aartsbisschop vindt echter ook
geen gehoor bij het Portugese minis
terie van buitenlandse zaken waar
toch de christen-democratische mi
nister Vltor Sa Machado de scepter
zwaait.
Zonder naar de preek van Dom Nogu
elra te verwijzen gaf het ministerie
eergisteren een reactie op het bezoek
van 8oeharto. Portugal erkent de In
tegratie van Oost-Tlmor bij Indone
sië niet en beschouwt zichzelf formeel
als de wettige machthebber van het
gebied. Sa Machado beloofde „met de
diplomatieke middelen die binnen
zijn bereik liggen alles te doen om bij
te dragen tot de verzachting van het
lijden van een volk dat zich nog
steeds met het grootste recht be
schouwt als een onderdeel van het
Portugese volk".
Het ministerie van buitenlandse za
ken zal zijn inspanningen bij de Vere
nigde Naties, maar ook daarbuiten,
verdubbelen: „Met het oog op de legi
tieme aanspraken van het volk van
Timor en de eer van Portugal".
JAKARTA (Reuter, AP) De Indo
nesische regering zal volgende week
meer dan 700 politieke gevangenen
vrij laten. Dit heeft gisteren generaal
Yoga Soegama, chef-staf van het
commando voor orde en veiligheid
(Kopkamtlb) meegedeeld. In totaal
zullen dit jaar volgens de generaal
10.000 politieke gevangenen ln vrij
heid worden gesteld.
Op 26 Juli worden In Bandoeng 715
mensen vrijgelaten, volgende maand
3200, ln oktober 2000 en ln december
ongeveer 4000, aldus de generaal. Het
gaat om gevangenen die vast zitten
sinds de mislukte staatsgreep van
september 1965, waarbij volgens de
regering veel communisten betrok
ken zouden zijn geweest. Velen van
hen hebben meer dan twaalf Jaar
zonder enige vorm van proces vast
gezeten.
PRETORIA (Reuter) De Zuidafri
kaanse politie heeft een tekort aan
voetboelen en heeft een advertentie
geplaatst waarin om 200 paar ge
vraagd wordt. Het tekort komt door
het grote aantal arrestaties van men
sen die zich verzetten tegen de apart
heidspolitiek van de regering. Veel
gevangenen, met name zwarten wor
den ln Zuld-Afrika ln de voetboeien
geslagen om te voorkomen dat zij
ontsnappen. De door de politie ge
vraagde boeien moeten een ketting
hebben van nog geen meter, met In
gewikkelde sloten waarbij een reser
vesleutel geleverd moet worden.
J. den Boef
Z t-Duitsland heelt er een partij bij gekregen, nu de schrijver van de
iaie lUer „Een planeet wordt geplunderd", de 56-jarlge Herbert Gruhl,
t pr e CDU ls gestapt en de GAZ (Groene Actie Toekomst) heeft
ht, die in de gehele Bondsrepubliek Duitsland als politieke partij
in" 'treden.
ruik
de de bedoeling van de GAZ (tot de
prlchters waarvan ook de „ruimte-
°-0(fyofessor" Heinz Kaminski uit Bo-
iehoort) aan de deelstaat-verkiezin-
el te nemen die op 8 oktober in
worden gehouden en vervolgens een
iter bij soortgelijke verkiezingen in
i Er werd ook overleg gepleegd met
an Fredersdorf, die aan het hoofd
'an de onlangs gestichte Belasting-
welke eveneens ln Hessen haar geluk
ieproeven. Deze moest echter nog
ten. hoe zijn eigen partij zich opstelt
ter zijn program.
Dopt echter anders dan Gruhl ver
heeft. Hij zal zich ln Hessen moeten
en tot het geven van steun aan de
Toepen GLU (Groene UJst milleube-
Ing) en OLW (Groene lijst kiezersini-
'oor milieubescherming en democra-
tot samenwerking besloten hebben,
itlge meningsverschillen die tot ver
lig hadden geleid, te hebben bijge-
k ln Beieren heeft men nog geen
aan de door Gruhl gestichte over
ride organisatie. En Fredersdorfs
ngpartlj houdt zich nog op de ach-
UL
rouwen
die uit Oberlausltz in de deelstaat
Nedersaksen komt, had al het vertrouwen
uitgesproken dat zijn GAZ ln Hessen verre
weg de meeste stemmen zou krijgen van de
kiesgerechtigden die via de stembus willen
protesteren tegen het vastgelopen beleid
van de grote partijen. Hij beweerde, de
plaats te kunnen Innemen van de liberale
FDP (Vrije democratische partij), dlè ook in
de deelstaten Nedersaksen en Hamburg uit
het parlement verdween. Hij moet nu maar
afwachten hoe de GLU en de GLW (waar
van de laatste wordt beheerst door radicale
politici) het er zullen afbrengen.
Gruhl ziet gTOte mogelijkheden voor de
Bondsdagverkiezingen die ln 1980 op het
programma staan. HIJ meent dat 40 procent
van de bevolking tegen de bouw van kern
energiecentrales en andere milleubederven-
de activiteiten ls. De GAZ zou op een mil
joen kiezers kunnen rekenen. De GLU
(Groene lijst milieubescherming) in de deel
staat Noordrijn-Westfalen maakt volgens
Gruhl al deel uit van de nieuwe partij. In
Nedersaksen wordt een soortgelijke ontwik
keling verwacht.
In Bonn wordt een partijbureau gevestigd,
zodra daar geld voor beschikbaar ls. Gruhl
kan daar zijn hoofdkwartier vestigen om
zijn werk voor de GAZ te combineren met
dat van Bondsdaglid, want Gruhl, die in
1954 actief werd voor de CDU, ls sinds 1969
Gruhl meent dat 40 procent van de bevolking tegen kernenergie is,
zoals hier de bouw van de centrale in Kalkar.
als afgevaardigde van deze partij lid van de
Bondsdag. Nu hij als lid heeft bedankt,
heeft de CDU hem verzocht, zijn mandaat
neer te leggen. Gruhl denkt daar echter niet
aan en is van plan. tot de volgende Bonds-
verkiezingen als vertegenwoordiger van de
GAZ ln functie te blijven.
Éénling
Al jaren was Gruhl in de Bondsdagfractie
van de CDU een éénling. HIJ kon zich niet
langer neerleggen bij het gemak, waarmee
deze partij pleitte voor de bouw van kern
energiecentrales en de CDU kon op haar
beurt geen toezeggingen doen die een breuk
konden voorkomen. Een gesprek met par
tijvoorzitter Helmut Kohl, dat enkele we
ken geleden zou "worden gevoerd, bleek zin
loos te zijn geworden. Gruhl verwijt zijn
vroegere partijgenoten dat zij theorieën
huldigen die in de Jaren zestig nog goed
waren, maar nu verkeerd zijn.
Om zijn uittreden nog wat meer te onder
bouwen met argumenten verklaarde Oruhl
dat zijn plotselinge vertrek uit de CDU
mede veroorzaakt werd door het pleidooi
van deze partij voor toelating van neutro
nenwapens op Westduits grondgebied, door
de wijze waarop de CDU met financiële
steun omspringt en door de bijna onvoor
waardelijke garantie die deze partij geeft
voor de politieke betrouwbaarheid van een
partijlid, dat niet te verdedigen valt.
Met de laatste opmerking doelde Oruhl op
premier Hans Karl Filblnger van de deel
staat Baden-Württemberg, die aan het eind
van de Tweede Wereldoorlog nog medewer
king verleende aan ter dood veroordelingen
van gedeserteerde matrozen.
Niet eerste keer
Oruhl studeerde ln Berlijn geschiedenis,
germanistiek en filosofie, eerst aan de Oost-
berlljnse Humboldt-unlversiteit en later
aan de Westberlljnse Vrije universiteit. HIJ
werd bekend door zijn boek. „Een planeet
wordt geplunderd", waarvan een kwart mil
joen exemplaren werd verkocht Het is een
kritische beschouwing over de milieupoli-
tiek van regering en partijen in Bonn. om
dat zij bezig waren ertoe bij te dragen dat
de wereld van haar grondstoffen wordt be
roofd en er niets overblijft voor komende
generaties. Hij bleef echter een „roepende
ln de woestijn".
Het is niet de eerste keer dat Oruhl probeert
een „Groene partij" van de grond te krijgen.
In 1975 werd hij voorzitter van de vooral ln
Beieren actieve Bond milieu- en natuurbe
scherming. Vorig Jaar werd hij echter niet
herkozen en zegde hij zijn lidmaatschap op.
Oruhl gaat er vanuit dat de milieugroepen
die niet worden beheerst door uiterst linkse
activisten (zoals de zgn. K-groepen, met
name de maoïstische communisten) zich bij
de GAZ zullen aansluiten.
De vraag ls of de OAZ niet onbedoeld tot
een vergaarbak zal worden van uiterst
rechtse elementen, die zich toch al ln geen
van de bestaande politieke partijen thuls-
voelen. Oruhl heeft wel ln het vaandel van
zijn partij geschreven dat zij een zuiver
democratische grondslag heeft, maar het
gevaar ls niet denkbeeldig dat zij zich lang
zaam maar zeker bulten de politieke werke
lijkheid plaatst. Dat zou een bijzonder on
gezonde ontwikkeling zijn ln een land, waar
Hitler nog een onverwerkt stuk verleden
blijkt te zijn en (gelukkig zeer kleine) neo-
nazistische groepen de kop opsteken.
Buiten de politieke werkelijkheid staat de
OAZ van Gruhl ongetwijfeld, ook al klinken
zijn bezwaren tegen kernenergie-centrales
en verspilling van grondstoffen nog zo sym
pathiek. „Alles moet eenvoudiger worden",
aldus het program van Gruhl, „de mens. het
bestuur, de techniek en het verkeer. Alleen
dan krijgen we meer vrijheid, minder con
sumptiedwang en prestatie-terreur. minder
stress, neuroses en andere kwalen van de
modeme samenleving". Gruhl richt zich
vooral tot de vrouwen als hij zegt dat „moe
ders de belangrijkste groep in de maat
schappij" zijn. Voorlopig moet hij echter
afwachten, of zijn partij een kans krijgt om
van de gfond te komen.
