VNO bijt van zich af
over werktijdverkorting
Natuur
Nieuwe Haagse Courant en Nieuwe Leidse Courant
üroot tumult in Israëlisch parlement
Saloniki bang
voor volle maan
Non-vlinder loert
op onze bossen
Trouw bron
i deze krant
Hansweert-oost
wacht gelaten - pag. 5
iet
van eerlijke informatie
Dissidenten,
de moderne
jnakkabeeën
Aantal rokende
mannen omlaag
West-Duitsland
heeft een
'groene' partij
Los Angeles wil
zich terugtrekken
voor Spelen '84
Werkgevers tegen blijvende kostenverhoging
hapenmarkt in
len Bosch wordt
delijk gazon
eres: Begin maakt vrede onmogelijk
Ei
Vat 69 Whisky
<K5ttef J3P
Pisang Ambon
Bewolking
ET WEER
Blindenzoemers
na klachten
buiten werking
LPG-gas ontsnapt
uit pompinstallatie
Dankbetuiging van de ANWB
Trouw
Niet over één nacht ijs
Welkomstvoordeel
Trod* 4 Trouw
36STE JAARGANG NR 10507 - DONDERDAG 20 JULI 1978
rouw
Vraag
proefabonnement Tel. 020-913456, afd. Service.
TGAVE TROUW KWARTET B V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM ABONNEMENT 15,41 (MAANDI 46.40 (KWARTAAL) 183.40 IJAARI
1STGIRO 660000 BANK NED CRED. BANK REK. NO 23 00 12 574 GEMEENTEGIRO X 11000 LOSSE VERKOOPPRIJS 0.60; FRANKRIJK FRS 3.50. DUITSLAND DM 1.90. LUXEMBURG FRS 13
PAGINA 2:
'AGINA 3:
'AGINA 13:
Dansorgel voor
openluchtmuseum
PAGINA ECONOMIE:
FNV en middenstand
joos op Albeda
PAGINA 7:
PAGINA 9:
Kinderen hebben
grootouders nodig
PAGINA SPORT
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Er kondigt zich voor komend najaar een harde strijd aan tussen werkgevers en
vakbeweging over verdeling van de bestaande werkgelegenheid over meer mensen. Een
middel daartoe is verkorting van de werktijd per dag, per week of per jaar. De werkgevers zijn
hier tegen, omdat dat zou leiden tot blijvende kostenverhoging.
De afgelopen weken hebben de vak
bonden al geprobeerd de vierploegen-
dlensten in bedrijven met continue
arbeid om te zetten in vijfploegen
diensten. Deze poging is tot nu toe
afgeketst op de weerstand van de
ondernemers. Ook het kabinet, bij
monde van minister Albeda (sociale
zaken), stelde zich negatief op tegen
over vijfploegendienst, uit vrees voor
te sterke loonstijgingen in de betrok
ken bedrijfstakken in vergelijking
met het buitenland.
Het plan voor de vijfploegendienst
maakte bij de vakbeweging deel uit
van de eis om tot „arbeidsplaatsen-
overeenkomsten" (APO'S) te komen.
De FNV had 1978 al uitgeroepen tot
„jaar van de APO". Op dit moment
broeden de twee vakcentrales verde
re plannen uit om de werkgelegen-
N BOSCH (ANP) Het gemeente-
tuur van Den Bosch heeft beslo-
de Schapenmarkt in het hartje
de stad tijdelijk te veranderen in
achthonderd vierkante meter
ot gazon. Onder normale omstan-
leden is de schapenmarkt een van
drukst bereden straten in de Bos-
e binnenstad.
dit moment vinden er reconstruc-
irerkzaamheden plaats. Omdat
niet mogelijk was voor het begin
de bouwvakvakantie een bestra-
5 aan te brengen, biedt de Scha-
imarkt nu een troosteloze aanblik.
n van de winkeliers besloot dan
k het gedeelte voor zijn zaak wat
i te fleuren door er graszoden te
ggen en speelwerktuigen te plaat-
in. Dit initiatief sloeg zo goed aan,
it het gemeentebestuur op verzoek
i de overige winkeliers besloten
ft over de hele schapenmarkt
szoden te leggen. Daarmee is een
rag gemoeid van 4.800 gulden. Na
bouwvakvakantie zal het gras
sr worden verwijderd.
De aanleg van de grasmat op de Schapenmarkt.
RUZALEM, KHARTOEM (Reuter, UPI) In het Israëli-
le parlement is het gisteren tot een felle botsing gekomen
;sen premier Begin en oppositieleider Peres. Peres beschul-
;de de premier ervan met zijn politiek van vasthouden aan
bezette gebieden Israël te isoleren.
Israëlische premier reageerde op
beschuldiging van de oppositie
een stuk papier doormidden te
iren met de woorden: „Dit is een
iriaal compromis, een gedeelte
gesprek tussen Israël en Egypte
voortgezet worden op het niveau van
ministers van buitenlandse zaken.
1 Meer nieuws over het topberaad
in Groot-Brittannië op pagina 7.
bes
Ti
ADVERTENTIE
Haas
jbiêi
W5
07 lifer 9?^
'n het algemeen veel bewol
king met plaatselijk een bui.
ifeest matige, aan de kust nu
tn dan krachtige westelijke
*ind. Maximumtemperaturen
tirca zestien graden.
lorgen en overmorgen: Over
wegend droog met zonnige pe
rioden. Middagtemperaturen
istreeks zeventien graden.
voor u en een voor mij". Een lid van
de oppositie reageerde hierop met de
woorden: „Het is geen vredesposter,
meneer de premier". Deze opmerking
sloeg op een gebeurtenis van afgelo
pen dinsdag toen minister van defen
sie Weizman een vredesposter in het
kantoor van Begin verscheurde, om
dat naar zijn oordeel de politiek van
Begin vrede onmogelijk maakt. Na
deze incidenten duurde het een kwar
tier voordat de gemoederen in het
Israëlische parlement gekalmeerd
waren.
Oppositieleider Peres had een parle
mentair debat aangevraagd over het
vredesplan van de Israëlische rege
ring, maar premier Begin had dit ge
weigerd met de mededeling dat hij
nog geen rapport had ontvangen van
minister van buitenlandse zaken Da-
jan, die de afgelopen twee dagen in
Groot-Brittannië besprekingen had
gevoerd met zijn Egyptische en Ame
rikaanse collega's Kamel en Vance.
Het Israëlische kabinet komt zondag
bijeen om te spreken over de nieuwe
vredesvoorstellen van de Egyptische
president Sadat.
President Sadat verzachtte gisteren
zijn eerder gedane uitlatingen over
Israël door te verklaren dat hij naar
vrede zal blijven zoeken in het Mid
den-Oosten zolang er nog enige hoop
is dat Israël positief zal reageren op
de Egyptische vredesvoorstellen. Sa
dat beschuldigde de regering Begin
er opnieuw van de voorkeur te geven
aan gebiedsuitbreiding boven vrede,
maar hij zei van mening te zijn dat de
besprekingen die in Groot-Brittannië
gehouden zijn tusseri de ministers
Kamel, Dajan en Vance Israël nog
steeds een goede gelegenheid bieden
om mee te werken aan vrede in het
Midden-Oosten.
VS
Egyptische functionarissen zeiden
gisteren dat er behoefte is aan een
actieve rol van de Verenigde Staten
om het vredesproces in het Midden-
Oosten op gang te houden. De Israëli
sche premier Begin heeft zich gister
avond in het Israëlische parlement
opnieuw bereid verklaard tot recht
streekse onderhandelingen met presi
dent Sadat, maar voorlopig zal het
SALONIKI (Reuter) Premier Karamanlis van Griekenland
is gisteren naar Saloniki gereisd om te proberen de massale
uittocht van de bevolking tegen te gaan die op gang gekomen
is na veelvuldige geruchten dat vandaag met volle maan een
grote aardbeving zal plaatshebben.
Gisteren hadden al 500.000 van de
700.000 inwoners van Saloniki de stad
verlaten, terwijl de blijvers voorberei
dingen troffen de nacht in de open
lucht door te brengen.
Karamanlis zei gisteren dat hij geko
men was om de bevolking een hart
onder de riem te steken en hun te
vertellen gewoon in de stad te blijven.
Saloniki bood gisteren een verlaten
beeld met extra politiepatrouilles die
openbare gebouwen en banken be
waakten. De politie heeft vijf jongelui
gearresteerd die door middel van
pamfletten de bevolking opriepen de
stad te verlaten.
De seismologen in Oriekenland heb
ben inmiddels een verklaring uitgege
ven waarin ze de bevolking gerust
proberen te stellen en waarin ze zeg
gen dat volle maan en aardbevingen
niets met elkaar te maken hebben.
De geruchten over de aardbeving zijn
terug te voeren tot 20 juni dit jaar,
toen een krachtige aardbeving aan 50
mensen het leven kostte en vele men
sen gewond raakten. De nacht daar
op was het volle maan.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Na klachten
van buurtbewoners zijn de zo
genaamde „blindenzoemers"
op de kruising Middenweg-
K ruls la an in Amsterdam weër
uitgeschakeld. De omwonen
den vonden de geluidssignalen,
die gekoppeld aan verkeers
lichten slechtzienden laten we
ten of ze veilig kunnen overste
ken, vooral 's nachts hinderlijk.
De politie besloot daarop de
zoemers tijdelijk uit te scha
kelen.
Op de kruising in Amsterdam-
Oost werd al een jaar lang
geëxperimenteerd met geluids
signalen. De zoemers die on
langs werden aangebracht vol
deden aan de wensen van de
blindenorganisaties in de
hoofdstad. Het was de bedoe
ling dat na de proefnemingen
op de Middenweg meer kruis
punten uitgerust zouden wor
den met geluidssignalen.
Nu de eerste installatie is afge
wezen door buurtbewoners vre
zen de blindenorganisaties dat
Amsterdam voor slechtzienden
voorlopig nog een zeer onveili
ge stad blijft. De organisaties
zullen binnenkort met politie,
energiebedrijf en omwonenden
proberen een minder „luid-
ruchtige" oplossing te vinden.
Van een onzer verslaggevers
WAALRE Bij het vullen van de
gastank van een personenauto is gis
teravond bij een tankstation in Waal-
re een hoeveelheid LPQ-gas ont-
spapt. Een beginnende brand kon
door de brandweer worden geblust en
persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor.
heid eerlijker te verdelen. Binnen en
kele maanden komen die plannen
naar buiten, ten behoeve van het
loonoverleg voor 1979, dit najaar.
Het kabinet doet nu echter, in de
ombuigingsnota „Bestek '81". ook
positieve suggesties in de richting
van betere verdeling van het werk.
Het VNO. het grootste werkgevers
verbond. heeft in deze ommezwaai
van het kabinet aanleiding gezien
krachtig stelling te nemen tegen de
suggesties van de ombuigingsnota. In
zijn weekblad „De Onderneming"
zegt het VNO over de suggestie voor
kortere werktijden per dag, per week
of per jaar: „Een dergelijke maatregel
is. als zij eerfrnaal is genomen, niet
terug te draaien. Voor ons is zij dan
ook niet aanvaardbaar."
Ook de vakcentrales erkennen bij
hun plannenmakerij dat de bedrijven
niet op nieuwe hoge kosten mogen
worden gejaagd. Voor korter werken
zou daarom loon moeten worden in
geleverd. Een mogelijkheid zou zijn
een inlevering uit de halfjaarlijkse
prijscompensatie, bij voorbeeld een
kwart of een half procent minder per
half jaar.
Schoksgewijs
Van een onzer verslaggevers
UGCHELEN Bosbouwdeskundigen houden er ernstig
rekening mee dat de Non-vlinder een massaal offensief
gaat openen tegen de Nederlandse bossen. De rups van
deze tamelijk grote, witachtige nachtvlinder heeft in de
boswachterij Ugchelen (gemeente Apeldoorn) al een
perceel van ongeveer vier hectaren kaal gevreten. Het
insekt heeft het vooral op naaldhout gemunt, maar laat
ook het loofbos niet ongemoeid zoals de beuk).
Sinds de laatste eeuwwisseling is
de Non-vlinder in Nederland niet
meer op grote schaal gesigna
leerd. Een groot deel van de Velu-
we werd toen door de rups kaal
gevreten. Enige jaren later deed
zich hetzelfde voor in Noord-Bra
bant.
Het ontpoppen van de rupsen, die
zich met honderdduizenden in de
bossen van Ugchelen hebben ge
nesteld, kan binnen enige weken
verwacht worden. Zwermen de
vlinders uit, dan is in een groot
gebied, waar ze hun eitje depone
ren, in de zomer van 1979 een
ramp voor de bossen te ver
wachten.
De activiteiten van de rupsen
worden door Staatsbosbeheer
nauwlettend in de gaten gehou
den. Meer valt er op dit ogenblik
niet te doen.
Op De Dorschkamp te Wagenin-
gen is meegedeeld dat er volgend
voorjaar gespoten zou kunnen
worden met Dimilin, een weinig
schadelijk bestrijdingsmiddel.
In Nederland en de aanpenzende
landen heeft de Non-vlinder zich
zoals gezegd tientallen jaren niet
vertoond. Dat maakt het onder
zoek er niet eenvoudiger op. Men
moet nu voornamelijk werken
met gegevens van achter het IJze
ren Gordijn, waar het insekt re
gelmatiger voorkomt.
Mogelijk hebben de droge zomers
van de laatste jaren er toe bijge
dragen dat het in ons land weer
actief is geworden.
ADVERTENTIE
Een probleem is dat werktijdverkor
ting in de meeste vormen schoksge
wijs optreedt. Overgang van vier- op
vijfploegendienst bij voorbeeld ver
oorzaakt voor de betrokken groep
een loonkostenstijging van negentien
procent. Verkorting van de werkdag
met een kwartier veroorzaakt bij een
40-urige werkweek een kostenstijging
van ruim drie procent. Een geleidelij
ke „afbetaling" uit de prijscompensa
tie zou enige jaren vergen. In die tijd
zouden dan de bedrijven toch met
sterke kostenstijging zitten. De vak
beweging wil dat de regering door
lastenverlichting deze periode helpt
overbruggen.r
Dit voorjaac is minister Albeda ech
ter op een dergelijk verzoek van de
vakbonden niet ingegaan. Maar in de
ombuigingsnota noemt het kabinet
nu het anders verdelen van de werk
gelegenheid als een tijdelijke maatre
gel om de huidige jaren van grote
werkloosheid te „overbruggen" in af
wachting vn het economisch herstel,
dat mede door de ombuigingsopera
tie moet ontstaan.
Als tijdelijke, overbruggende maatre
gelen van verdeling van werk spreekt
de ombuigingsnota over zaken als
vervroegde uittreding in bepaalde be
drijfstakken of bepaalde regio's, deel
tijdarbeid (halve banen, duo-banen),
vermindering van arbeidsaanbod (bij
voorbeeld langer onderwijs, herha-
lingsonderwijs, educatief verlof).
Maar in de nota van de CEC (commis
sie van topambtenaren op econo
misch gebied), die als bijlage is toege
voegd aan de ombuigingsnota van
het kabinet zelf, wordt ook gesproken
over kortere werktijden per dag, per
week of per jaar (langere vakantie»
Compensatie
Het kabinet waarschuwt in zijn om
buigingsnota zelf ook al dat dergelij
ke maatregelen kostenverhogend zul
len werken als ze niet worden gecom
penseerd door loonsverlaging of pro-
duktlvlteitsstijging. Oppositieleider
Den Uyl heeft trouwens in toespra
ken kort voor de verkiezingen voor de
gemeenteraden ook al betoogd dat
korter werken gepaard zal moeten
gaan met lagere lonen.
Het VNO schrijft nu in zijn weekblad
die loonsverlaging niet te zien zitten.
„Die eis lijkt ons in de praktijk vrij
wel onuitvoerbaar." Het VNO wijst
op Duitsland en Engeland. Daar ver
langen vakbonden ook overgang op
een 35-urige werkweek (halve dag per
week, of uur minder per dag). Maar
daar wordt behoud van loon bij ver
langd „Wij vrezen dat het hier niet
veel anders zal toegaan," aldus het
VNO.
Het VNO schrijft over betere verde
ling van de arbeid. „Wij willen duide
lijk vooropstellen dat alleen maatre
gelen die niet tot kostenverhoging
leiden, voor ons aanvaardbaar zijn.
Maatregelen die dat wel doen, ook al
is dat „zo weinig mogelijk", kunnen
wij niet accepteren. Zeker kunnen wij
geen maatregelen aanvaarden die lei
den tot een blijvende kostenverho
ging. Tijdelijke kostenverhogingen
kunnen aanvaardbaar zijn mits zij
worden gecompenseerd door over
eenkomstige lastenverlagingen."
Deze laatste toevoeging geeft de mo
gelijkheid dat vakbeweging en werk
gevers het dit najaar eens worden
over bepaalde vormen van korter
werken, mits de lonen geleidelijk wor
den verlaagd (bij voorbeeld door af
betaling uit de prijscompensaties) en
het kabinet in de overgangsjaren vol
ledig inspringt voor de kostenstij
ging.
Vervolg op pag. 3, kol. 6
f
De ANWB heeft er behoefte aan zijn
oprechte dank uit te spreken aan iedereen die
zich heeft ingezet om het werk van de
ANWB-Alarmcentrale bij de reddingsaktie voor de
betrokkenen bij de campingramp in Spanje
mogelijk te maken.
De medewerking die de Alarmcentrale in
deze bewogen dagen ondervond van zowel
overheidsinstanties en instellingen als het
bedrijfsleven en particulieren was indrukwekkend
en bemoedigend.
Direktie ANWB
Twee zwaargewonden bij ontploffing
VAASSEN (ANP) - Twee arbeiders
van de aluminiumindustrie Vaassen
zijn zwaargewond bij een explosie in
het bedrijf. Beide mannen werden
met zeer ernstige brandwonden naar
het Julianaziekenhuis in Apeldoorn
overgebracht. Een derde raakt^ licht
gewond.
De explosie deed zich voor bij
schoonmaakwerkzaamheden aan een
drukmachine. De stof die explodeer
de was vermoedelijk methyl-alcohol.
De bedrijfbrandweer kon de brand
vrij snel blussen.
Terug van een kleine eeuw weggeweest: de nonvlin
der is weer in ons land. Wij zijn van nature geneigd,
zoiets als een verrijking van onze fauna te zien. Toch
nog maar even geïnformeerd. Nou, dat lag dus toch
even anders. Zo zie je maar weer.
l)e nieuwe abonnee krijgt een welkomstvoordeel.
Hij betaalt Ina twee weken de krant gratis ter kennismaking
te hebben ontvangen) 16,55 minder voorde eerste termijn.
Schrijf op dc envelop: 'H4>uw-Kwartet. antwoordnummer 2792,
Amsterdam. Ken postzegel is niet nodig, die betalen wij. Hellen kan ook:
(12(1-913456. afdeling service.
nieuwe abonnee:
naam:
adres:
plaats:
giro:
naam:
adres:
plaats:
betaalt per kwartaal
opgegeven door:
tel:
!k ontvang graag naar keuze:
Een degelijke mini-indexklapper voor telefoonnummers
en adresgegevens. Handzaam formaat. Geschikt om mee
te nemen in elke jas of tas.
Drie kleine gekleurde klosjes garen en naalden in een
fraaie balpen. Een handig hulpmiddel voor de vakantie.
Twee verschillende Ot en Sien afbeeldingen Te gebruiken
als sierplaat of place-mat. In originele kleuren en afwasbaar.
