Exorcisme ja, maar
wel in teamverband
'Bisschoppen moeten verbod Rome trotseren'
Personalia
'Desperado's
moorden in
Rhodesië'
Westduitse studie naar
effect jeugdreligies
Tentoonstelling over Bekkers
Conferenties
Groot luthers
feest in 1980
in Augsburg
Weinig animo voor priesterwijding EO-jongerendag in Leiden
De Bazuin over gehuwde priester-docenten
VANDAfl
VOORBIJGA
C
WOENSDAG 19 JULI 1978
KERK
door dr. K.J. Kraan
Dit jaar hebben weer een paar mislukkingen op het terrein van het exorcisme
(duivelbanning, red.) In de Europese pers de ronde gedaan: een zelfmoord in
Beieren en een beschuldiging van mishandeling in Noorwegen. Inclusief
allerlei bijzonderheden over kerkelijk en pblitiek onderzoek.
Wij mogen om de sensatie-
berichten. waaraan vooral de
boulevard-pers zich te buiten
gaat. de zaak zeil niet af
schrijven. Het exorcisme is
niet alleen te diep geworteld
in heel veel praktijk-ervarin
gen. maar ook in heel de his
torie der christelijke kerk.
>elen waren
machten en
genezing van zieken eenvoudig twee
ling-zusters van <le prediking van het
nabijkomen van het Godsrijk. Het
excorcisme doortrok de hele oud
christelijke liturgie.
De reformatie heeft weinig hart voor
het exorcisme gehad. Op middel
eeuws spoor was men vaak meer be
zig met het verbranden van ..heksen"
dan met hun bevrijding. Toch worden
van Luther en Wesley machtige won
deren van bevrijding van bezetenheid
gemeld.
BIJ Jezus en zijn discipele
uitwerping van kwade mac
Blumhardt
Een groot zielszorger van Europees
formaat was in de vorige eeuw de
lutherse predikant in Wtlrttemberg Zeldzaam''
J.C. Blumhardt (1795-1880). een der
geestelijke vaders van Karl Barth. In
zijn eerste gemeente Möttlingen was
een „vreemd" meisje. GottUebin Dit-
tus. dat hij eerst meed als „hyste
risch".
wordt er in de dienst der bevrijding
o.a. sterk op oculte Invloed gelet.
Blumhardts zielszorgelijke aanpak
werd in heel West-Europa door de zg.
MÖttllnger-beweging verbreid. O.a.
ook in Nederland door het bekende
interkerkelijke centrum voor bijzon
dere zielszorg „De Hezenberg" bij
Hattem.
Het exorcisme kreeg nieuwe aan
dacht in de pinksterbeweging (sinds
1900). en in de „charismatische" ver
nieuwing der kerken (sinds 1800), en
in de ..charismatische" vernieuwing
der kerken (sinds 1960). Waar de
Geest van Christus dieper doorwerkt,
worden klaarblijkelijk ook kwade
machten tot een diepe confrontatie
gedrongen.
In extreme pinksterkringen worden
(o.l. in strijd met het evangelie) vaak
alle zieken geëxorceerd, en alle gelo
vigen individueel als gemachtigden
tot uitdrijving van machten be
schouwd (met beroep op Markus 16).
In de charismatische vernieuwing
wordt echt§r op een goed samenspel
van alle Geestesgaven (charismata)
In gemeenschaps-teams voor de ziels
zorg aangedrongen.
Maar later ontdekte hij. dat ze ge
kweld werd door demonische mach
ten. Deze bleken geworteld In het
occultisme, waarin het „vrome"
Württemberg en heel Duitsland en
Zwitserland verzonken lagen. (Ik heb
in het Brits Museum in Londen een
encyclopedie van het Duitse bijgeloof
gezien, ongeveer van de omvang van
een Winkler Prins!) Sinds Blumhardt
De Noorse bisschoppen zeggen in hun
recente verklaring: „Wij moeten toe
geven dat de kerk haar dienaren
maar in geringe mate heeft voorbe
reid op de confrontatie met de situa
tie. die deze kanten van de christelij
ke boodschap heeft doen herleven.
Dit hangt ermee samen dat dergelij
ke dingen uiterst zelden zijn voorge
komen."
Kan het laatste ook liggen aan ge
brek aan goede diagnose? Anders ge
zegd aan gebrek aan geestelijke diep-
teblik? We denken hier aan prof. dr.
G. Brillenburg Wurth. die intens be
zig is geweest met het verrijken van
de kerkelijke zielszorg door psycholo
gische en psychiatrische inzichten.
Hij heeft in 1961 een mooi boekje
geschreven over „de rol van het de
monische".
Enerzijds probeert hij hierin de „be
zetenen" en ..gebondenden" te verlos
sen uit hun isolement door aan te
tonen, dat demonie niet alleen op
mikro-schaal in de persoonlijke ziels
zorg voorkomt, maar ook op makro-
jchaal.
Daarover spreekt bijv. Efeze 6. vers
12: „Wij hebben de strijd niet tegen
vlees en bloed, maar tegen de overhe
den. tegen de machten, tegen de we
reldbeheersers dezers duisternis, te
gen de boze geesten In de hemelse
gewesten" (denk bijvoorbeeld aan
het nazidom).
Anderzijds citeert Wurth allerlei kun
stenaars, die uit diep-menselijk me
degevoel een „diepte-blik" hadden,
om het demonische in allerlei Ziele-
kwelingen te onderscheiden. Hij
noemt b.v. Bernanos en hij was diep
onder de indruk van de fijne romans
van Wilma (sterk door Möttlingen
beïnvloed).
Hij spreekt hier van een „diepte-
blik". die niet door medische of psy
chologische of theologische weten
schap kan worden gewaarborgd. We
willen hier graag denken aan een spe
ciaal charisma, dat net als andere
charismata niet aan enkelingen
wordt gegeven, maar aan sommigen
in een hecht gemeenschapsverband
(teamwerk met voor elk lid speciale
„deskundigheden", zie 1 Korinthe
12).
Voorkomen
Berichten zoals we hier aanhaalden,
roepen de vraag op, of dergelijke be
treurenswaardige gevallen zich ook
hier in Nederland kunnen voordoen
In april stonden in Aschaffenburg (Duitsland) de heer en mevrouw Michel (rechts) met twee r.k. priesters (links)
terecht wegens dood door schuld. Zij hadden er geen dokter bijgehaald, toen hun 23-jarige epileptische dochter
Anneliese zichzelf letterlijk doodhongerde, omdat zij ervan overtuigd waren, dat het meisje alleen door exorcisme
te redden was. Tegen de priesters werd een geldboete geest. De officier van justitie vond, dat de ouders al genoeg
gestraft waren door de dood van hun dochter.
en hoe ze eventueel kunnen worden
voorkomen.
De voorstelling dat de psychiater de
reddende engel zou zijn. is natuurlijk
overdreven, want ook hij komt in zijn
eigen praktijk en Inrichting telkens
voor dergelijke teleurstellingen te
staan.
De moeilijkheid lijkt mij o.a., dat
momenteel voor de dienst der bevrij
ding in psychiatrische instellingen
geen plaats is. Een christen-psychia
ter zei ons onlangs, dat er in zijn
instituut zelfs geen mogelijkheid was
voor een pastorale genezing der her
inneringen, die wij met veel zegen
uitoefenen en waarvan hij de zin wel
degelijk inzag.
Toch lijkt ons de oplossing, dat gelo
vige psycho-therapeuten in teams
voor de dienst der bevrijding met
zielszorgers gaan samenwerken. In
clusief maatschappelijke werkers als
deskundigen in het herstel van inter
menselijke relaties.
Teams, waarin volgens 1 Korinthe 12
ieders bijdrage welkom ls en veilig.
Ook eventueel het,exorcisme. In volle
openheid voor de leidingen van de
Heilige Geest. (We zijn bezig, in ons
werk een dergelijke opzet op beschei
den voet te realiseren).
Externe machten
We hebben geleerd, vooral ook veel
aandacht te schenken aan externe
psychische blokkades, diè veel vaker
voorkomen dan gevallen van beze
tenheid. We geloven, dat bij het exor
cisme vaak te veel aandacht wordt
besteed aan het persoonlijk karakter
der demonen (een accent dat in de
bijbel zo niet wordt gelegd).
In Engeland, waar elke anglicaanse
bisschop zijn exorcisten heeft, die
hem terzijde staan, is men tot de
ontdekking gekomen, dat externe
kwade machten vooral ook in de
vorm van „bad vibrations" (kwade
trillingen) optreden.
Billy Graham getuigt, dat de moder
ne jeugd in de hippie-wereld en in de
subculturen deze „bad vibrations"
maar al te goed kent en er graag van
wil worden bevrijd. We kunnen hier
ook denken aan externe psychische
krachten die van de individuele mens
zijn afgesplitst en eventueel door
DEN HAAG (ANP) De recente
moorden op zendelingen en mlssioni-
•rissen in Rhodesië zijn het werk van
groepen „desperado's", losgeslagen
vrijheidsstrijders die zich van elke
groepering hebben losgemaakt
Dit heeft de Ierse pater Martin
O'Regan. die vorige week Rhodesië
werd uitgezet, gezegd tegen mevrouw
dr. M. A. M. Klompé voorzitter van de
commissie Justltia et Pax.
De 41-jarige missionaris was in Ne
derland op doorreis naar Ierland. Hij
was vorig Jaar oktober veroordeeld
tot drie Jaar voorwaardelijke gevan
genisstraf. omdat hij de aanwezig
heid van guerillastrijders In zijn paro
chie niet had gemeld.
Volgens pater O'Regan is zijn uitwij
zing geen eenstemmig besluit ge
weest van de overgangsregering, ge
vormd door Smith en drie gematigde
zwarte leiders. De missionaris zei ze
ker te weten, dat minstens 8lthole en
Muzorewa tegen het besluit waren
geweest-
Op 7 augustus wordt de Westduitse
pater Dieter Scholz het land uitgezet,
omdat hij als vice-voorzltter van de
commissie Justitia et Pax een reeks
rapporten heeft gepubliceerd over
het optreden van het leger en de
politie in Rhodesië. De bisschoppen
hebben tevergeefs geprobeerd de uit
wijzing van de beide priesters te voor
komen.
Directie film- en tv-academle Di
recteur Anton Koolhaas van de Ne
derlandse film- en televisieacademie
in Amsterdam wordt opgevolgd door
een driehoofdige directie, waarvan
Rens Groot uit Amersfoort voorzitter
is. De andere leden zijn Hans Klap uit
Amsterdam en Wim van der Velde te
Muiden Allen waren al aan de acade
mie verbonden.
Rens Groot was adjunct-directeur en
trad al enige maanden als waarne
mend directeur op. Behalve voorzit
ter is hij technisch directeur van de
academie en hoofd van de televisie
opleiding. Hans Klap zal de functies,
van zakelijk directeur van de acade
mie en hoofd van het produktiebu-
reau vervullen. Hij was al docent aan
de academie. Dit was ook Wim van
der Velde, die zal optreden als artis
tiek directeur van de academie en
hoofd van de filmopleiding.
TH-Eindhoven Dr Ir J Nijman.
afdellngsdirecteur van Hoechst Hol
land NV te Vlissingen, is met ingang
van 1 september benoemd tot kroon-,
lid van het college van bestuur van de
technische hogeschool Eindhoven.
De heer Nijman is 53 jaar. studeerde
scheikunde en werkte aan de TH-
Delft aan de afdeling chemische tech
nologie. Na zijn promotie in 1965 trad
hij in dienst van Hoechst. Nadat de
vestiging in Vlissingen tot stand was
gekomen, werd hij een van de twee
afdelingsdirecteuren. De heer Nijman
is onder meer lid van het bureau
milieu hygiëne van de raad van Ne
derlandse werkgeversverbonden.
BONN (EPD) Volgens de Westduit
se regering zijn in dat land 100.000 tot
150.000 Jongeren „afhankelijk" van
de nieuwe Jeugdreligies. Volgens prof.
Hans Oeorg Wolters, de staatssecre
taris van het ministerie voor jeugd,
gezin en gezondheid, ls het effect van
de Jeugdreligies te vergelijken met
gebruik van drugs, alcoholisme of het
behoren tot een terreurbende.
Volgens de staatssecretaris betekent
het toetreden tot een jeugdrellgie
vaak een persoonsverandering. Het
zou slechts weinigen gelukken zich
zonder duidelijke schade voor de ge
zondheid er weer van los te maken.
Wolters legde er de nadruk op dat het
moeilijk is met de wet in de hand de
activiteiten van de sekten te beper
ken. Hij acht het van meer belang,
informatie aan jeugdigen en hun ou
ders te geven over de methodiek van
de sekten en over het effect dat zij
hebben. Wolters kondigde aan dat de
bondsregering een aantal studies zal
financieren over de relatie tussen ge
zondheid en lidmaatschap van een
sekte en over de kriteria waaraan
men zich te houden heeft bij het
herstel van uitgetreden sekteleden.
SINT^PEDENRODE Tot 13 au
gustus wordt in Sint-Oedenrode een
tentoonstelling gehouden over de po
pulaire bisschop van Den Bosch, mgr
W. Bekkers, die in mei 1966 is overle
den. De tentoonstelling in de boven
zaal van de bibliotheek aan de markt
van Sint-Oedenrode, Bekkers' ge
boorteplaats, is elke middag geopend
en op vrijdag ook 's avonds.
NEURENBERG Meer dan zes
duizend vrijwilligers hebben zich al
gemeld voor hand- en spandiensten
tijdens de achttiende Westduitse pro
testantse Kirchentag, die van 13 tot
17 juni 1979 in Neurenberg zal worden
gehouden.
Een ander leven. In hoeverre Jezus'
bergrede een inspiratiebron kan zijn
voor een verantwoorde, actuele wijze
van leven (met Boerwinkels boek
„Meer dan het gewone" als gids), 7-11
augustus. Kerk en Wereld. Drieber
gen (tel. 03438-2241).
Bijbelweken om door bijbellezing,
meditatie en gebed te leren wat de
boodschap van Jezus Christus is, 7-11
augustus „De volgelingen van Jezus
van Nazaret". 21-25 augustus „Wie
was Jezus van Nazaret", (deelname
aan apart is mogelijk), Centrum
Kontaxt der Kontinenten, Amers-
foortsestraat 20, Soesterberg (tel.
03463-1755).
Samen kom je verder, over geloofs
overdracht naar jongeren, 7-12 augus
tus. De Drieklank, Paterswolde (tel.
05907-2700).
65 plusKent u dze tijd? 14-18
augustus. Den Alerdinck. Laag Zut-
hem bij Zwolle (tel. 05290-541.
MUNCHEN (ANP) Johannes
Hanselman, luthers bisschop
van Beieren, gaat de herden
king van 450 jaar Augsburgse
geloofsbelijdenis groots op
zetten.
Deze geloofsbelijdenis uit het
jaar 1530 is het belangrijkste
lutherse belijdenisgeschrift.
Het 450-jarig bestaan wordt
van 25 tot 29 juli 1980 in Augs
burg gevierd. Bisschop Hansel
man heeft 235 lutherse bis
schoppen uit de hele wereld
uitgenodigd.
De herdenking zal in het teken
staan van „Het geloof belijden
1530/1980". Behalve zijn hon
derden lutherse collega's heeft
bisschop Hanselman ook alle
evangelische bisschoppen ln
Oost- en West-Duitsland ge
vraagd te komen en ook een
aantal Westduitse rooms-ka-
tholieke bisschoppen.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM - In de r.k. kerk blijft
de Nederlandse kerkprovincie mo--
menteel ver achter bij andere landen
op het punt van priesterwijdingen.
Volgens statistieken, die maandag in
Rome gepubliceerd zijn, werden in
1976 in Nederland acht mannen pries
ter gewijd (in 1975. 15). Enkele verge
lijkbare cijfers: België 42 (45). Frank
rijk 184 (192), West-Duitsland 170
(186). Groot Brittannië 105 (121). Oos
tenrijk 35 (33). In geheel West-Europa
liep het aantal priesterwijdingen in
1976. vergeleken met 1975. terug van
1521 naar 1353. Elders was het beeld
gunstiger. Zo liet Mexico een stijging
zien van 151 naar 218 priesterwij
dingen.
Van een onzer verslaggevers
NIJMEGEN Het R.K.
weekblad De Bazuin heelt de
Nederlandse bisschoppen op
geroepen. om zich niet langer
te houden aan de eis van het
Vaticaan, dat gehuwde pries
ters geen docent in de prieste
ropleiding kunnen zijn.
Naar aanleiding van het ..vrijwillig"
ontalag van de Amsterdamse huwen
de priesterdocent dr J Waldram en
de weigering van de bisschoppen om
de benoeming van dr A. Houtepen tot
hoogleraar In Nijmegen goed le keu
ren. schrijft De Bazuin, dat de toe
komst er voor de r.k. theologische
faculteiten somber utolet Het blad
verwacht, dat het steeds moeilijker
zal worden, om goede docenten le
vinden, zolang het verbod van het
VaUcaan gehandhaafd blijft
Geoorloofd
De achrijver van het artikel ln De
Bazuin, dr A Lascaris. vindt het Juist,
dat de bisschoppen niet met Rome
willen breken, maar hij betoogt, dat
er een groot verschil ls tussen „bre
ken" en „zich verzetten". Hij beroept
zich op ene Zinelli. die op het eerste
Vaticaanse concilie namens het Vati
caan zei. dat volgens de aloude mo-
Taalregels wetten die evident on
rechtvaardig kunnen zijn. geen enke
le verplichting met zich meebrengen.
Deze moraalregels gelden volgens Zi
nelli ook voor pauselijke beslissin
gen. Daarom is volgens dr Lascaris
een weigering het verbod van de paus
op te volgen geen breuk. Ze ls een
vorm van verzet en een berisping van
de paus die een onrechtvaardige wet
als verplichting oplegt. HIJ vraagt
zich af. of het Vaticaanse verbod niet
zinloos geworden ls. De motivering
was immers, dat de priester-docenten
aan de aanstaande priesters het goe
de voorbeeld zouden geven. De over
grote meerderheid van de theologies
tudenten heeft echter nu geen plan
nen meer om zich aan te bieden voor
een kerkelijke wijding. In de praktijk
zijn de r.k. theologische hogescholen
en faculteiten nog maar in zeer gerin
ge mate plaatsen, waar mensen voor
bereid worden op het bekleden van
het kerkelijke ambt.
Lascaris grootste bezwaar tegen het
verbod gehuwde priesters als docent
aan te stellen of te handhaven, is dat
op deze manier mensen onrecht ge
daan wordt. „Gehuwde priesters zijn
'Untermenschen'. lieden die beneden
andere mensen staan en daarom niet
waardig zijn een functie te bekleden
die wel open staat voor leken, man
nen en vrouwen, katholiek of niet. De
wijding wordt een eeuwigdurend
brandmerk, dat Je buiten de kerk en
de samenleving plaatst."
„Het verbod van de bisschoppen be
vestigt dat het celibaat wordt ge
bruikt als een machtsmiddel: onge
huwde priesters zijn met handen en
voeten gebonden aan de kerk. Met de
wijding geef je ook Je vrijheid op.
terwijl ambt en celibaat slechts in
vrijheid aanvaard kunnen worden,
wil Je mens blijven. Hoe de celibaats
verplichting ook in het verleden ge
fungeerd moge hebben, het lijkt mij
dat we haar nu als een onrechtvaardi
ge wet mogen bestempelen, als een
dwangmiddel, niet als een wetgeving
die mensen vrij maakt." aldus dr Las
caris Hij beseft, dat het uiterst moei
lijk moet zijn voor de Nederlandse
bisschoppen, zich te verzetten tegen
pauselijke beslissingen, zelfs al zijn
die evident onrechtvaardig Daarom
pleit hij voor een „pastoraal van het
verzet". Ook de bisschoppen hebben
pastorale hulp nodig, zoals elke mens
en elke groep. De gesprekken, die de
faculteiten gaan voeren met de bis
schoppen, zouden deze functie mee
kunnen helpen vervullen. „De ge
sprekspartners en heel de kerkelijke
gemeenschap hebben een pastorale
verantwoordelijkheid tegenover de
bisschoppen, zoals dezen het hebben
ten opzichte van elkaar en van de
Nederlandse kerkprovincie en sa
menleving."
Alternatief
Voor het geval de bisschoppen het
niet op een dergelijke confrontatie
met Rome willen laten aankomen,
stelt dr Lascaris in De Bazuin voor.
de theologiestudie op hogescholen en
universiteiten te scheiden van de
ambtsopleiding. Voor degenen die
priester willen worden, zou dan na de
theologiestudie bij voorbeeld een half
jaar gezamenlijke priesteropleiding
kunnen volgen en de bisschoppen
zouden dan hun gezag over de theolo
giestudie aan hogescholen en univer
siteiten minstens voor een zeer groot
deel moeten laten schieten.
duistere machten kunnen worden
bezet.
Schrijvers als Couperus en Vestdijk
zijn diep onder de indruk van extere-
ne spiritistische machten. Evenals
een onderzoeker als prof. Tenhaeff,
die zulke externe machten „occult"
noemt en tegelijk in zichzelf neutraal.
Men zegt dat het aannemen van ex
terne, buiten-menselijke duistere
machten en krachtvelden in strijd
zou zijn met de mondigheid van de
moderne mens. Maar waarom is hij
dan zo vervuld van allerlei science
fiction?
Onze methode is eenvoudig: dieper
duiding van ervaringen in de per
soonlijke zielszorg, als pastores in sa
menwerking met andere disciplines.
Met een volle inbreng van het bijbels-
eigene in de dienst der bevrijding. We
hebben in allerlei nadere bezinning
nog pas de eerste stappen gedaan.
Dr K. J. Kraan, gereformeerd emeri
tus-predikant te Rotterdam, leidt
het Oase-werk in Nederland.
„INDRUK"
Ze had ook best kunnen me(
met die oproep om „indruk»
lagere schooltijd aan de kra)
sturen, was de mening van ti
Coba en die mening vertroui
ons. zittend in haar hoge std
rug naar het raam, toe. We nf
haar op bezoek in het huis v|
wordende mensen. Zij kan H
gesproken niet zo heel veel <1
meer worden en dat weet zeU-
Ze vertelde ons ook wat ze dj
willen insturen. Ja, dat moe|
kleine tachtig jaar geleden
geweest. Op de dorpsschool^
meester Gijsman was „opeif
Intussen werd ons even vert)
meester Gijsman ook 90 jaal
geworden was. Maar goed. oj
„openbare les" dan, daar hal.
broer Jan Iets moeten voor<$_
Daartoe was hij op een stoeljc
geklommen en had ten aanh
de samengestroomde oudere
onderwijzend personeel dit P
opgezegd: j
Vrouw, de bom is door de k$.
Lang genoeg zijn we uitgezo]
maar nu staken we al't werkjórde
riep Jan Snorker opgetogen
Ja, het volk gaat "u ontwak[
morgen gaan wé eenparig stk
Of er nog iets achteraan kwi
tante Coba ons niet meedeli;
vonden het evengoed al bijzf
kras om zo'n versje je hele Ufo.
te sjouwen. Niets nieuws onfog
zon, dacht ik bij mezelf. Oof'
emancipatie, bewustwordir
mondige mensen. Of dat de
geweest was weet ik intussi
Misschien was het wel een
een groter gedicht waarin ji
staking op principiële grom
afgewezen. Je weet het nooi
wij hadden onze „indruk",
er nog plezier om gehad. Ji
En tante Coba was bijna nii
te remmen toen ze ook ven
herinneringen naar boven 1
kamer die altijd een beetje
omdat de gordijnen vanwet
licht half dicht zijn. werd er]
een beetje lichter van. En v
constateerden dat onze ou<
het eigenlijk nog best maal
dat constateerden we daar nik i
aan. m H
N<
Beroeplngswerk—
NED. HERV. KERK W
Beroepen te Terheijde (to(
te Kirchberg (Zw.), voorhee)
ningen.
Aangenomen naar Almel
mevr. M. H. van Belnumfl
(N.H.)
„Ji
mïl 1
GEREF. KERKEN (VRIJ!
Beroepen te Oegstgeest-L
Boer. kand. te Kampen; t
C. Stam te Burlington-Wei
Aangenomen naar NoordF
Wesseling wonende te Roth-
nïi
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Leiden: C.
kand. te Apeldoorn.
•E
fee
ge
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te 's-Gravenpoli
man te Rotterdam-Zuid; te
ley (USA): L. Blok te C E'
IJssel, die bedankte voor i a
Bedankt voor Poortvlietbte
Wolphaartsdijk: M. Mondri
denburg.
LEIDEN „Zin of onzin?" is het motto van de jongerendag, die de
Evangelische Omroep zaterdag 7 oktober organiseert in de Groenoordhal in
Leiden. Vorig jaar trok een dergelijke manifestatie in Hilversum zesduizend
bezoekers. Behalve samenzang, toespraken, muziek en bijbelstudie omvat
het programma ook een huis-aan-huis-evangelisatieactie. Voor deze actie wil
de EO vijfhonderd jongeren recruteren, die 23 september een instructiedag
krijgen in Leiden. Tijdens de jongerendag zullen de uit Oeganda uitgeweken
anglicaanse bisschop Festo Kivengere, Leo Habets en Henk Binnendijk het
woord voeren.
Ds J. M. S. Baljf:
De 87-jarige hervormde era J
dikant J. M. S. Baljon i,t"
overleden als gevolg
verkeersongeval. Na korte
kant te zijn geweest in I
werd ds Baljon in 1918 als
leraar door het Nederlands^
genootschap uitgezonden
Java. Daar werkte hij in M<
de oudste zendingsgeme ,rp
Oost-Java, die in 1924 totF
ge kerk verklaard werd. in
to. waar hij een christelijk!
Chinese school stichtte, en
Door familieomstandighta]
noodzaakt terug te keren, i
1933 geestelijk verzorger vafrie
ring-gestichten in Zetten,
tot 1948 was hij geestelijk
van politieke delinqui
Utrecht. Vervolgens was
jaar gewoon predikant in
(Fr.) en een jaar geestelijk
van sanatoria in het Goc
emeritaat in 1956 verleent
bijstand in het pastoraat
Paus Paulus verlaat de helikopter, die hem gebracht heelt
bij lijn zomerverblijf in Castelgandolfo, 25 kilometer ten
zuidoosten van Rome. De tachtigjarige kerkleider is van
plan, er tot september te blijven.
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4. Rotti
Tel. 010-115588
(Red.)
Schiedamsevest 52
Tel. 010-115700 (ad Uk
DEN HAAG/LEIDfï
Postbus 101
Parkstraat 22. Den
Tel. 070-469445
ZWOLLE/ORONINL'
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwd,,
Tel. 05200-17030.
iii
