Vakbeweging verdeeld
over omscholingsplicht
MAHTIETTPES
9
Weer rumoer om hartchirurgie
m der Stee wil visser
leer haring laten vangen
Vloeibaar aardgas
Rangis alleen Rang
als er Rangop staat.
CNV stelt voorwaarden FNV terughoudend
",nrörstel
aan EG-ministerraad
Heerenveen wint
tweede wedstrijd
bij Skütsjesilen
Weer vier nieuwe
gevallen van polio
Top in Bonn
S.
Tenminste veertig operaties in Leiden in gevaar
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Het CNV is onder bepaalde voorwaarden voor een „omscholingsplicht" voor
werklozen. De FNV daarentegen is terughoudend over het idee van minister Albeda (Sociale
Zaken).
n w|inks naar rechts de voorzitter van de redersvereniging,
ter N. Parlevliet, bestuurslid C. F. Vrolijk en minister
daalder Stee.
atj«
d ml
koi
^'onze Haagse redactie
1. W| HAAG Minister Van der Stee van landbouw en visserij
bbele ministerraad van de EG, volgende week maandag in
isJ^el voorstellen om de aan de Nederlandse haringvissers
treewezen vangstquota ten westen van Ierland te verruimen.
teef
i h«eft dit gisteren toegezegd aan
i delegatie van werkgevers en
?zeéemers in de haringvisserij. De
ie nier zal voorstellen om de toeges-
:elf®angst met 4000 ton ue vergro-
ientrg optimistisch over de haal-
ndaeid van dit voorstel toonde hij
i tiaiiiet. „De kans dat mijn Ierse
s leta hierop zal ingaan is vrij
ietq' aldus de bewindsman, die
us op de geringe speelruimte van
e rse minister in diens parlement,
onlq
Jn elegatie, die bestond uit verte-
de bordigers van de redersvereni-
toaroor de Nederlandse zeevisserij,
kinfen CNV en drie schippers, heeft
celijnister ook gevraagd de bijdra-
uo eling in het kader van het ont-
ier Mings- en saneringsfonds voor
iserij in plaats van op 7 augustus
;hij juli te laten ingaan. Het fonds
Helet in een uitkering van tiendui-
jveigulden per week voor een stillig-
ïrie! schip. Op 15 juli keerden 24
)rdfclandse vissersschepen onver-
5 vfcrzake in ons land terug.
gelijk probleem
iter Van der Stee verklaarde zich
itt de vogels wat warm water
i bad
bereid deze suggestie in studie te
nemen. Volgens de bewindsman is
het visserijprobleem tijdelijk. „Over
een paar jaar zijn er weer goede kan
sen op de Noordzee. De vissers zijn
alleen dit jaar flink in moeilijkheden
geraakt. Het zal voor de rederijen
lastig zijn om de bemanningen zo
lang vast te houden. Al gooi ik daar
nog zoveel geld tegenaan, als ze niet
kunnen varen, vertrekken ze," zei de
minister.
Van een onzer verslaggevers
VEENHOOP Het skütsje van Hee
renveen, de Gerben van Maanen,
heeft ook de tweede wedstrijd van
het traditionele Skütsjesilen gewon
nen. Bij de Veenhoop klonk voor
schipper Tjitte Brouwer het eind-
schot bijna een half uur eerder dan
voor zijn volgers Hattum Hoekstra
uit Drachten en Chris Brouwer even
eens uit Drachten. Lodewijk Meeter
(Huizum) en Siets Meeter (Bolsward)
werden vierde en vijfde. Na twee wed
strijden leidt Heerenveen met 1,8
punten, gevolgd door Siets Meeter
(negen) en Lodewijk Meeter (tien).
Het Lemster Skütsje, dat gisteren
voorlaatste werd, werd niet door
schipper Sytse Hopma bestuurd,
maar door een van zijn bemannings
leden. Zaterdag was Hobma bekneld
geraakt tussen de schoten van het
skütsje uit Grouw.
NIJMEGEN De 23-jarige M. Berger
uit Nijmegen is bij een verkeersonge
val in zijn woonplaats om het leven
gekomen. Hij vloog met zijn auto uit
de bocht en reed tegen een boom.
Door de klap explodeerde de gastank
van de auto. De man was op slag
dood.
De minister gaf het afgelopen week
einde uiting aan zijn voornemen in
een radio-gesprek. CNV-bestuurder
Molendijk wijst er op dat het plan
van de minister niet helemaal nieuw
is. Nu al heeft de werkloosheidswet
een artikel dat bepaalt dat de uitke
ring kan worden ingetrokken als een
werkloze zonder gegronde reden niet
wil deelnemen aan een opleiding of
aan scholing.
Onder bepaalde voorwaarden is het
CNV niet tegen strengere toepassing
van deze bepaling. Eén voorwaarde is
dat de verplichte omscholing ook uit
zicht biedt op werk. Er zal „een rede
lijke garantie" moeten komen dat de
omgeschoolde aan de slag kan in zijn
nieuwe vak, aldus de heer Molendijk.
Daarvoor is nodig dat de arbeidsbu
reaus een goed inzicht hebben in de
lokale arbeidsmarkt, en goede con
tacten hebben met de werkgevers. De
werkgevers zullen verplicht moeten
worden al hun vacatures te melden
bij de arbeidsbureaus. Voorts vindt
het CNV dat een verplichte omscho
ling enigszins moet aansluiten bij de
vroegere werkkring van de werkloze.
„Je kunt bijvoorbeeld niet een ex-
tuinman verplichten zich om te laten
scholen tot machinebankwerker."
meer omscholing zouden moeten
aanbieden. De FNV heeft in het be
toog van de minister gemist dat werk
gevers zouden moeten worden ver
plicht omgeschoolden ln dienst te ne
men. Het kabinet geeft miljarden
steun aan bedrijven. Dergelijke ver
plichtingen voor de werkgevers zou
den als voorwaarde voor deze steun
verlening moeten worden gehan
teerd. „Nu staat (in het verhaal van
de minister) zo*n omscholingsplicht
voor werklozen wel in schrille tegen
stelling tot de grote vrijheid die de
regering de ondernemers laat", aldus
de FNV-woordvoerder
Ons commentaar op de plannen
van de minister staat op pagina 5.
Eenzijdig
Een woordvoerder van de FNV vindt
dat minister Albeda zich, sprekend
over omscholingsplicht, erg eenzijdig
richt op de werklozen, en voorbijgaat
aan de plichten van de werkgevers. In
het algemeen is de FNV erg huiverig
voor verruiming van het begrip „pas
sende arbeid", waardoor werklozen
hun uitkering zouden verspelen als ze
te kieskeurig willen zijn bij het zoe
ken naar een nieuwe baan. Daarom
wil de FNV eerst wel eens weten wel
ke maatstaven de minister wil aan
leggen bij de toepassing van een om
scholingsplicht.
De FMV vindt dat ook de werkgevers
AMSTERDAM (ANP) Bij het mi
nisterie van volksgezondheid zijn gis
teren vier gevallen van polio in Capel-
le aan den LJssel gemeld. Het gaat om
een jongetje van vijf en een meisje
van zestien jaar, die beiden lichte
verlammingsverschijnselen hebben
en om twee vrouwen (22 én 23 jaar),
zonder deze verschijnselen. In totaal
is daarmee het aantal poliogevallen
op 81 gekomen.
De woordvoerder van het ministerie
kon niet zeggen of de vier polio-pa
tiënten uit één gezin komen of uit één
familie afkomstig zijn. Wel behoren
ze allen tot de groepering die om
religieuze redenen poliovaccinatie af
wijst Verder hadden de vier regelma
tig contact met elkaar.
De vier nieuwe „gevallen" in Capelle
kwamen overigens al in de tweede
helft van juni aan het licht, maar
aanvankelijk dacht men dat het om
een andere ziekte ging.
Vervolg van pagina 1
Contractueel moet Nederland vóór
oktober aan Algerije laten weten
waar het vloeibare aardgas in Neder
land in ontvangst wordt genomen. De
levering begint in 1984.
In alle rust
Volgens een woordvoerder van de
Gasunie maakt het voor de binnen
kort te nemen beslissing over de aan
landingsplaats niets uit of daar nu
jaarlijks vier of zes miljard kubieke
meter LNG in ontvangst moet wor
den genomen. De beslissing over de
uitbreiding van het contract staat
daardoor dus niet onder druk, en kan
volgens de woordvoerder in alle rust
worden genomen. Tijdens de bouw
van het ontvangststation (terminal)
kunnen volgens de Gasunie altijd
nog extra voorzieningen worden ge
troffen om de capaciteit te vergroten.
Toen de Gasunie, twee jaar geleden
met goedkeuring van de regering het
contract van vier miljard kubieke
meter vloeibaar aardgas per Jaar voor
een periode van twintig jaar met Al
gerije afsloot, kon Nederland niet
meer krijgen. Algerije sloot ook con
tracten met andere landen, zoals Bel
gië, West-Duitsland en de Verenigde
Staten. Dat laatste land zou 20 mil
jard kubieke meter per jaar gaan
afnemen, maar volgens Sonatrach is
dat contract op losse schroeven ko
men te staan. De Amerikaanse gas
maatschappijen hebben niet tijdig
voldaan aan een aantal voorwaarden
die in dat contract gesteld waren.
Omdat Algerije er daardoor onzeker
van is geworden of het vloeibare
aardgas kan worden afgezet, heeft
Sonatrach de andere klanten bena
derd met het aanbod om méér vloei
baar aardgas te leveren.
Concurrentie
Een woordvoerder van de Gasunie
bevestigde gisteren dat er besprekin
gen zijn over een uitbreiding van het
vloeibaar-aardgas-contract, maar
voegde eraan toe dat die nog niet tot
een resultaat geleid hebben. De prijs
die Algerije vraagt, moet zodanig zijn
dat het vloeibare aardgas in de Jaren
tachtig en negentig in Nederland con
currerend met andere energiedragers
op de markt gebracht kan worden, is
het uitgangspunt van de Gasunie.
Algerije vraagt voor het aanvullende
contract méér geld dan voor het con
tract waarover twee Jaar geleden
overeenstemming werd bereikt
De Gasunie zet Jaarlijks rond hon
derd miljard kubieke meter aardgas
om. Als Inderdaad zes miljard kubie
ke meter uit Algerije zal worden be
trokken, betekent dat dit met het
LNG in de komende twintig Jaar voor
zes procent in de Nederlandse gasbe-
h oef te wordt voorzien. De rest blijft
afkomstig uit de eigen Nederlandse
aardgasbronnen in het noorden van
het land en op de Noordzee.
ARNHEM (ANP) De Arnhemse poli
tie heeft voor het station in Arnhem
de 25-jarige taxichauffeur W. W. uit
Bocholt aangehouden. De man had
even daarvoor een pakje met zes kilo
gram hasj (waarde 18.000 gulden) uit
een bagagekluis gehaald. De taxi
chauffeur zei volgens de politie, dat
hij het pakje in opdracht van een
hem onbekende man uit Bocholt
moest halen. Hij zei niet te weten wat
erin zat
/Ut- d* itfjuddjMit/ ut-
Jdlfr Ut/ M/ Zvfts, dü lU/ 4<- khUUH- it, HcuU
Vervolg van pagina 1
De GATT-regelingen zullen in de ko
mende tijd meer in overeenstemming
moeten worden gebracht met de
noodzakelijke bescherming van ons
wereldhandelsysteem. De nadruk
moet daarbij liggen op meer gelijk
heid en discipline. De westerse leiders
hebben afgesproken dat er snel een
oplossing moet komen voor de over
gebleven prolemen, en dat de onder
handelingen op 15 december moeten
zijn afgesloten.
Derde Wereld
Ten aanzien van de handelsproble
men heeft de Japanse premier gezegd
dat hij er naar zal streven dat de
invoer zal worden vergroot door de
binnenlandse vraag te stimuleren en
door andere „bijzondere maatrege
len''. Bovendien zal Japan de export
bevriezen op de hoogte van het reke-
ADVERTENTIE
Gebruik'm goed.
ningjaar 1977 om Zodoende meer
evenwicht te brengen op zijn handels
balans.
Japan zal ook wat doen aan zijn pove
re bijdrage aan de hulp aan de landen
van de Derde Wereld. De regering in
Tokio wil de komende drie jaar haar
ontwikkelingshulp verdubbelen. De
zeven ondersteunen de financiële
hulp, zoals de Wereldbank en regio
nale banken die momenteel geven in
de vorm van zachte leningen. In het
algemeen werd er de nadruk op ge
legd dat de hulp aan Derde-Wereld
landen groter moet worden.
Over het plan van Frankrijk en West-
Duitsland voor een nieuw Europees
monetair stelsel is slechts gezegd dat
de EO de niet-leden op de hoogte zal
stellen van de ontwikkelingen.
Algemeen werden pogingen om meer
rust te brengen op de wisselkoers-
markten aangemoedigd.
De westerse leiders, die hebben beslo
ten dat ze volgend jaar opnieuw bij
elkaar komen voor beraad, hebben
toegezegd dat ze hun parlementen en
onderdanen zullen trachten te win
nen voor de afgesproken regelingen.
Daarbij heeft men elkaar nodig, de
huidige economie is er één van
interafhankelijkheid, zo zei de Brit
Callaghan. Alle gasten in Bonn pre
zen na afloop de Westduitse Bond
skanselier Schmidt voor zijn werk om
deze conferentie te doen slagen.
*iii
ADVERTENTIE
Rang Cassis.
door Kees de Leeuw
LEIDEN Er is weer eens rumoer rond de hartchirurgie, de cardiologen
en de patiënten die op dergelijke operaties zijn aangewezen. Dit keer is
de plek des onheils het academisch ziekenhuis in Leiden. Het besluit van
dr. Jack Kolff afgelopen vrijdag om per eerste gelegenheid (hij vertrekt
vandaag) naar de Verenigde Staten terug te keren, heeft tot spanningen
geleid onder de cardiologen van dit ziekenhuis en tot grote onrust onder
de hartpatiënten in deze regio.
Dat is begrijpelijk, want dr
Kolff die eind 1976 naar Lei
den werd gehaald is op het
gebied van de coronalr-chi-
rurgie een kundig man, van
wie er in Nederland maar
een stuk of vijf, zes zijn.
Bovendien was hij geliefd
bij zijn patiënten en men
kan zich dus heel goed voor
stellen dat de directie van
het academisch ziekenhuis
zijn vertrek als een groot
verlies beschouwt. De conti
nuïteit dreigt niet alleen in
gevaar te komen, maar van
een uitbreiding van deze
operaties is voorlopig geen
sprake. En dan te weten dat
het aantal patiënten dat
een open-hartoperatie (dus
niet alleen coronair) moet
ondergaan op vierduizend
wordt geschat en er leder
jaar meer bij komen.
Twee zaken hebben uitein
delijk tot het vertrek van dr
Jack Kolff. de zoon van de
naar de VS geëmigreerde
hoogleraar Willem Kolff
(uitvinder van de kunstnier
en het kunsthart), geleid:
zijn vermeende toezegging
op een hoogleraarschap in
Leiden en zijn opvattingen
over de plaats van de coro-
nair-chirurgie binnen het
geheel van de thorax (borst
kas )-chlrurgie.
Noodoplossing
Concreet betekent dit alles
voorlopig, dat tenminste
veertig hartpatiënten dit
jaar niet meer in aanmer
king komen om in Leiden
aan verstopte kransslaga
ders te worden geopereerd.
Dr Kolff heeft tot nu toe 76
operaties verricht en zou
eind van dit jaar op een
aantal van rond de 160 zijn
uitgekomen. Als noodoplos
sing heeft de directie van
het ziekenhuis de chirurg dr
H. Huysmans van het
Utrechtse Antoniuszleken-
huis bereid gevonden één
dag per week in Leiden te
komen opereren. Mogelijk
later twee keer per week.
Dit zou neerkomen op nog
zo'n veertig operanties de
rest van het jaar.
Geprobeerd zal worden hen
in het buitenland in dit
geval Oenève te laten hel
pen, maar het gevaar ls niet
denkbeeldig dat deze hulp
voor hen te laat komt. Met
name als het acute opera
ties betreft. Het streefgetal
van tweehonderd coronair-
operaties zou overigens ook
dr Kolff dit Jaar niet hebben
gehaald, maar dit neemt
niet weg dat „we midden in
de ellende zitten en op korte
termijn geen uitbreiding
kunnen realiseren", aldus
dr A. A. H. Kassenaar, de
caan van de medische facul
teit in Leiden. Samen met
medisch directeur A. Th.
Schweizer van het zieken
huis betreurt de hoogleraar
het besluit van dr Kolff.
„We hadden hem graag hier
gehouden, maar hij is vast
besloten naar de VS terug te
keren."
Het tweetal heeft het uiter
ste gedaan om de Ameri
kaanse chirurg, die een ex
pert is in het aanbrengen
van „bypasses" (omleidin
gen voor vernauwingen in
de kransslagaderen) voor
Leiden te behouden. Hem is
zelfs aangeboden om naast
prof. dr A. G. Grom voor
drie jaar buitengewoon
hoogleraar te worden in de
thorax-chirurgie. „Een aan
bod dat ik nog nooit eerder
in mijn loopbaan heb mee
gemaakt." aldus dr Kasse
naar. maar voor Kolff was
het echter een zaak van het
gewoon hoogleraarschap of
niets.
De chirurg was (en is nog)
één van de belangrijke kan
didaten voor dit ordina
riaat, maar van een echte
toezegging is geen sprake
geweest. Dat kan ook niet,
want voor het bezetten van
een dergelijke leerstoel is
een benoemingscommissie
ingesteld, die verplicht is
ook de andere medische fa
culteiten ln Nederland te
polsen De benoeming zelf is
uiteindelijk een zaak van de
Kroon en de adviezen van
de zes zusterfaculteiten we
gen daarbij zwaar. Zij heb
ben drie andere kandidaten
voorgedragen en „onze in
druk is." aldus dr Kasse
naar en directur Schweizer,
„dat Kolff dit systeem, dat
in Amerika totaal onbekend
is, heeft onderschat."
De chirurg wilde voor 1 juli
uitsluitsel over deze kwestie
en die konden ze hem niet
geven. Dat was mede voor
Kolff een reden om Leiden
te verlaten. Hij had inmid
dels drie harde aanbiedin
gen uit de VS gehad en gelet
op het feit, dat zijn eventue
le benoeming tot hoogleraar
niet rond zou zijn voor het
eind van dit Jaar deed hem
besluiten dan maar op te
stappen Een ander punt
dat bij dit alles een rol heeft
gespeeld is zijn opvatting
over de plaats van de coro-
nair-chirurgie binnen het
•geheel van de thorax-chi
rurgie en die van de andere
chirurgen.
Specialisatie
Kolff had graag gezien, dat
elke chirurg binnen deze af
deling zich zou gaan specia
liseren op één deelterrein,
waarbij het accent zou moe
ten komen te liggen op de
coronair-chirurgie, omdat
daar op dit moment de
meeste behoefte aan is. Nu
doen alle chirurgen alles:
kleppen, longen, aangebo
ren hartafwijkingen bij kin
deren en kransslagaderen,
omdat men binnen het zie
kenhuis van mening is. dat
de top' onderling uitwissel
baar moet zijn. Medisch di
recteur Schweizer: „Kwan
titatief gezien is de coro
nair-chirurgie het belang
rijkste. maar dat neemt niet
weg dat de andere onderde
len-' ook zeer belangrijk
zijn."
Het laatste punt ten slotte
is het wel of niet een „hart-
faljriek" maken van het
Academisch Ziekenhuis.
Kolff wilde de thorax-chi
rurgie op Amerikaanse leest
schoeien, waarmee hij zowel
de kwantiteit als de kwali
teit wilde verbeteren Ook
daar bestond verschil van
opvatting over. Kassenaar
en Schweizer: „We waren
bereid om met hem mee te
gaan tot een uitbreiding
van de open hartoperaties
tot zeshonderd per Jaah
Meer zou onverantwoord
zijn gezien de structuur van
een academisch ziekenhuis,
omdat de verhoudingen dan
zouden scheefgroeien. Als
ziekenhuis kan je daar niét
aan voldoen, omdat Je dan
met de andere afdelingen ln
de knel komt te zitten en
gelet op Bestek 81 zal het ér
niet beter op worden."
De verwachting is dat het
nog wel een jaar zal duren,
voordat een opvolger van
Kolff er werkelijk zal zijn.
Tot die tijd zal geprobeerd
worden met kunst- en vlieg
werk de zaak draaiende te
houden. Duidelijk is In ieder
geval wel, dat kwesties als
deze de zaak van de hartchl
rurgie, waarmee het toch al
moeilijk in Nederland is ge
steld, geen goed doen. Da$r
doet een noodgreep als h$t
aantrekken van Huysmar$
voor één twee dagen in de
week (hoe bekwaam ook
ln het Antoniusziekenhute
worden als grootste hart-
centrum in Nederland zo'n
duizend operaties per Ja$r
verricht) nauwelijks iets af.