Veel rooms-katholieken leggen
pauselijk woord naast zich neer
Vrijzinnig 'samen
op weg' in Arnhem
Esquivel van cel naar huisarrest
Tien jaar encycliek 'Humanae Vitae'
Kerk waarschuwt tegen
propaganda tegen DDR
Gereformeerd protest
bij Sowjet-Unie
Kerkelijke
bank zegt
nee tegen
actiegroep
Weizsacker
komt op
voor grote
gezinnen
Conferenties
VAN DA A
DE CDB
Ministerie schrijft
pastores over
buitenlanders
VOORBIJGANG^
'Na scheidin
niet kerkelij
trouwen'
DINSDAG 18 JULI 1978
KERK
TROUW/KWARTET
IAG
DEN HAAG Op 25 juli is
het tien jaar geleden dat paus
Paulus VI zijn encycliek „Hu
manae Vitae" (over het men
selijk leven) publiceerde,
waarin alle voorbehoedmid
delen behalve periodieke
onthouding werden verbo
den. Er volgde een enorme
stroom van meestal afwijzen
de reacties. Uit enquêtes
bleek weldra dat veel rooms-
katholieken het pauselijk
woord naast zich neerlegden.
Talrijke bisschoppenconferenties, zo
als de Nederlandse, wezen er meteen
op dat de rondzendbrief niet onfeil
baar ls. maar wel een gezagsvolle
uitspraak, waaraan het persoonlijk
geweten niet voorbij kan gaan. „Ove
rigens zijn er vele factoren, die het
persoonlijk geweten ten aanzien van
de huwelijksbeleving bepalen, gege
ven bij voorbeeld de onderlinge lief
de, verhoudingen in het gezin en
maatschappelijke omstandigheden".
Toch heeft deze tamelijk ruime bis
schoppelijke uitleg de discussies niet
doen verstommen. Paulus VI was
voor velen voortaan uitsluitend de
anU-pilpaus. Het tweede lustrum
gaat dan ook niet onopgemerkt voor
bij. Op congressen rond het tien-Jari
ge bestaan laten niet alleen feestrede
naars zich horen. Zaterdag demon
streerde een groep voor de pauselijke
nuntiatuur in Den Haag tegen de
invloed van de encycliek die met
name in de Derde Wereld nog erg
groot zou zijn, terwijl pater Koopman
deze weken in advertenties de actua
liteit van „Humanae Vitae" met ver
ve naar voren brengt.
Pater Koopman
Pater J. Koopman uit Nijmegen,
vooral bekend door zijn kruistocht
tegen de abortus, schrijft in een aan
vele bladen aangeboden artikel van
zijn hand: „De kerk blijft aan haar
leer trouw, wanneer zij het geoorloofd
oordeelt, dat de echtgenoten reke
ning houden met de onvruchtbare
perioden en wanneer zij als steeds
ongeoorloofd verwerpt het gebruik
van middelen die rechtstreeks tegen
de conceptie zijn, ook al wordt deze
handelwijze ingegeven door beweeg
redenen. die eerlijk en ernstig schij
nen. In werkelijkheid bestaat er tus
sen deze twee gevallen een wezenlijk
verschil: in het eerste geval maken de
echtgenoten op rechtmatige wijze ge
bruik van de natuurlijke ordening. In
het andere geval beletten zij het na
tuurlijk verloop van de voortplan
tingsorde".
Volgens pater Koopman is de inhoud
van de encycliek te weinig aan de
gelovigen doorgegeven en dit tot gro
te geestelijke en lichamelijke schade
voor heel veel gezinnen. „Mede door
dit verzuim is een groot deel van de
Jongeren bezig een levensstijl aan te
nemen, die met christendom weinig
meer te maken heeft". Voorbehoed
middelen werken bij de jeugd voor
echtelijke geslachtsomgang en abor
tus in de hand. omdat het gemiddelde
van het falen van voorbehoedmidde
len bij Jeugdigen veel hoger is dan bij
welke andere groep ook, aldus pater
Koopman.
Ander geluid
De groep die zaterdag naar de pro-
nuntius ging. laat een heel ander ge
luid horen.
Deze groep studenten en jonge afge
studeerden onder leiding van drs P.
van Andel. verbonden aan de medi
sche faculteit van de universiteit van
Groningen, gaf bij de nuntiatuur een
verklaring af en een exemplaar van
de encycliek ter herziening door de
paus.
In de verklaring zegt de groep, dat
het ecologisch evenwicht op aarde
onder meer bedreigd wordt door de
omvang en de groei van de wereldbe
volking. Dankzij de goede gezond
heidszorg haalt nu 98 procent van de
kinderen in Europa de leeftijd van
twintig Jaar. Dit percentage kwam
niet boven de twintig uit, toen de
kerkelijke leer over geboortenrege-
ling ontstond.
Aldus de verklaring die benadrukt,
dat de geboortenbeperking even se
rieus moet worden genomen als de
sterftenbeperking. „Om de individu
ele levensverwachting van de mens
op korte termijn te verlengen wordt
nu de sterkte bestreden. Maar om
deze levensverwachting ook op de
lange termijn te behouden, dient
evenzeer aan geboortenbeperking ge
werkt te worden. Maar nog steeds
miskent ook het Vaticaan de nood
zaak tot preventie van onbedoelde
zwangerschappen." aldus de verkla
ring.
Eén van de vele spotprenten die verschenen na de publikatie van „Hu
manae Vitae": de paus veegt de pil onder het vloerkleed
vijf maal met een groep de verjaar
dag van de encycliek bij de nuntia
tuur heeft herdacht, blijft protesten
tegen Humanae Vitae nodig vinden,
omdat in de Derde Wereld, met name
in Latijns-Amerika, de invloed van
het pauselijk verbod nog steeds een
goede geboortenregeling in de weg
staat.
momd als dieren van de ark van No-
ach, variërend van de uil en de kikker
tot de ezel en de krokodil. Daarmee
wilden ze de bedreigde diersoorten
vertegenwoordigen, die door de over
bevolking van de mensheid zouden
dreigen uit te sterven.
Tegenvaller
Woordvoerder P. van Andel. die reeds De leden van de groep waren ver- Volgens het laatste nummer van het
Bredase bisdomblad „Overweg" is
een encycliek nog nooit zo slecht ont
vangen. Voor de gelovigen was de
brief een tegenvaller, die de gewe
tensnood niet oploste. De kerkleden
hadden zich aldus het blad blijk
baar misrekend op waar Rome stond,
terwijl Rome zich misrekende op de
volgzaamheid van de gelovigen.
Erger nog dan het mislukken van de
bedoeling van de encycliek vindt het
blad het feit dat het aanzien van de
kerk en haar leidsman door steeds
meer mensen wordt ontkend. Met
„Humanae Vitae" is ook de invloed
van de paus voor het bevorderen van
de vrede sterk verminderd, aldus
„Overweg", dat overigens ook nog
een kleine voorraad van de omstre
den encycliek te koop heeft.
Ontoereikend
Op een internationaal congres in Mi
laan vanwege tien jaar „Humanae
Vitae" heeft de directeur van hetLon-
dense bureau voor bevolking en ont-
wikkeling, pater Arthur McCormack
van de Mill Hill Fathers, gezegd dat
de natuurlijke geboortenregeling on
toereikend is om de buitensporige
groei van de wereldbevolking te voor
komen.
Volgens hem mogen de kerken best
de voorkeur geven aan periodieke
onthouding, mits zij het verzet tegen
andere methodes maar niet aanmoe
digen. Als voorbeeld noemde hij de
bestrijding van de overbevolking in
Hongkong, waar op een bevolking
van 4,5 miljoen slechts 230 echtparen
periodieke onthouding toepassen.
De statisticus rekende zijn gehoor-
voor dat de wereldbevolking in het
jaar 200 ongeveer 200 miljoen mensen
telde, 1,2 miljard in 1850, nu ruim 4
miljard en in het Jaar 2000: 6 miljard,
mits de geboortenbeperking toe
neemt.
Niet afgezwakt
De afgelopen tien Jaar hebben velen
gehoopt dat de encycliek zo niet zou
worden herroepen dan toch minstens,
officieel zou worden afgezwakt, voor
al ook omdat het pauselijk standpunt
indruist tegen het meerderheids
standpunt van de pauselijke advies
commissie inzake geboortenregeling,
tegen het meerderheidsstandpunt
van de moraaltheologen en van het
internationale lekencongres alsook
tegen het standpunt van een groot
gedeelte van het wereldepiscopaat.
Deze hoop is volledig in rook opge
gaan.
In 1974 schreef de „Osservatore Ro
mano" dat er in het vatikaan geen
plannen bestaan om een soepeler
houding in te nemen inzake de pil.
In 1975 uitte het vatikaan scherpe
kritiek op de familyplanning van de
wereldgezondheidsorganisatie, die
bijna alleen aandacht zou hebben
voor de technische kant met verwaar
lozing van de waardigheid van het
individu en het gezin. Wel toont
Rome zich de laatste Jaren ongerus
ter over sterilisatie en abortus dan
over voorbehoedmiddelen.
Herhaaldelijk heeft de paus aange
drongen op verbetering van de door
de kerk toegestane periodieke ont
houding door een preciezere datering
van de vruchtbare en onvruchtbare
periode in de cyclus van de vrouw.
Enkele jaren geleden ontdekte het
Australische echtpaar Billings een
methode om de vruchtbaarheid van
de vrouw veel nauwkeuriger te bepa
len dan bij de methode Ogino-Knaus.
Deze methode wordt reeds in onge
veer vijftig landen van de derde we
reld gebruikt.
In een brief aan een symposium over
geboortenplanning van de Ameri
kaanse bisschoppenconferentie heeft
de paus de mensen van de weten
schap opnieuw aangespoord om met
hun onderzoekingen door te gaan. De
echtparen moeten „van de kunstma
tige middelen bevrijd worden en tot
seksuele zelfbeheersing worden ge
leid, die in lijnrechte tegenstelling
staat tot het vrije geslachtelijke ver
keer en de toegeeflijkheid, die tegen
woordig een zwaar sociaal probleem
vormen", aldus de paus ln mei van dit
Jaar.
Abdijdagen bij de benedictijnen
ln Oosterhout, 2-6 augustus, inl. en
aanm. Pax Christi-voettochten. tel.
073-135140.
Charismatische retraite o.I.v. pa
ter A. Beljersbergen, 6-11 augustus,
Huize Aerwinckel, Posterholt (tel.
04742-1393).
de politieke preek
Steeds minder kunnen kerken I
eromheen de „politieke preek"!
discussie te nemen. Ik gebruik
gemakshalve die uitdrukking
„politieke preek", omdat mensé
preek waarin mede ingegaan wginkl
op politieke vraagstukken zo ee- i
noemen. Meermalen betoogdeirT
deze hoek dat de prediking daaioer
buiten kan. Eenvoudig omdat
politiek een wezenlijk stuk vankyBr,
leven in de wereld is. MerkwaarPl
dat bij mensen die vinden dat j«
christen midden in de wereld ml
staan toch vaak verzet voorkoq
tegen een kerkdienst waarin
aandacht aan bepaalde politie#
problemen gegeven wordt. Ik ze
expres bepaalde, want in diezel)
kringen bestaat b.v. geen enkelj
bezwaar om eens flink van leer I*
trekken tegen de Russische
machthebbers die kerkelijke of'
niet-kerkelijke dissidenten tot l0nZi
straffen veroordelen. Ik vind da
terecht, dat van leer trekken. W| HA
met de laatste vonnissen hebbejg
Sovjets duidelijk getoond de diL
principes van het democratisclr
socialisme met de voeten te trefcwei
zijn zij opnieuw afgezakt tot eei
ordinaire machtsstaat. Maar hééft
blijft merkwaardig, dat je in tieleg
anti-politieke gemeenten deze «jemei
wel mag laken, maar dat je je nier zj
moet houden als precies dezelfarang:
dingen in „christelijke" landenErg
gebeuren. Politiek is niets andaeid i
al dat denken en spreken en hapiet.
dat zich bezig houdt met ons le^a h
temidden van anderen en met <f' al
dingen van de schepping. Dus op d
eigenlijk onshele menselijke rse n
bestaan. Dr S. Gerssen, die onli
promoveerde, voegde aan zijn. I
proefschrift wat dit betreft de j
volgende duidelijke stelling Ju
principieel a-politieke predik
beïnvloedt de politieke werkelii
in die zin, dat zij de status quo t
bevestigt. Zij is daarom eerder ;ling
werelds te noemen dan iserij
wereldvreemd." Ik denk dat hij juli
gelijk heeft met die stelling. Heiet ii
heel werelds om te zwijgen overguld
onrecht dat mensen van allerlei sch
minderheden aangedaan wordfrlan<
is werelds, omdat het de weg vfcrzal
minste weerstand is en de
ADVERTENTIE
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM De remonstran
ten en de vrijzinnige hervorm
den in Arnhem overleggen
met elkaar om tot een nauwe
re samenwerking te komen.
„Een lusie ls niet de bedoe
ling. maar wel willen wij als
één gemeente gaan functione
ren." zegt de hervormde pre
dikant W. C. F. Metz.
Het overleg ls niet alleen Ingegeven Predikanten
door economische motieven, maar
ook door de verwachting, dat beide
groepen in de toekomst getalsmatig
van de gewone hervormde gemeente.
„Voortgang en verdere uitbouw van
onze relatie met de hervormde ge
meente van Arnhem stellen wij sterk
op prijs," aldus ds Metz. Anderzijds is
het ook de bedoeling, dat de remon
stranten binding zullen houden aan
hun landelijke broederschap.
Voor de samenwerking denkt men
aan het afstoten van het kerkgebouw
van de remonstranten en het geza-
nenlljk gaan gebruiken van het bede
huis der vrijzinnige hervormden.
schillen. Dan herkenden de vrijzinni
ge hervormden en de remonstranten
elkaar toch meer als voortgekomen
uit Calvijn," aldus ds Metz.
opgericht in maart 1974, is
werkzaam in preventie, hulp
verlening en opleiding. Veel
discussie is er over de risi
co's van diverse drugs.
Vraag daarom te uwer infor
matie ons studiepakket aan
door 2,50 over te maken op
het gironummer 3501922 van
de Christelijke Drugs Bestrij
ding te BALKBRUG, met ver
melding studiepakket.
Thans hebben beide groeperingen
onog een eigen predikant (bij de re-
te kléin zullen worden om elk apart monstranten is dat ds D. Tjalsma).
zinnig gemeentewerk te kunnen op
zetten. zoals vormlngs- en kringen-
werk.
Integratie
Beide groeperingen zijn het er wel
over eens. dat de samenwerking niet
ten koste zal mogen gaan van de
binding aan de respectievelijke ker
ken. De veren iging van vrijzinnige
Men hoopt, dat het in de toekomst
mogelijk zal blijven, dat van weerszij
den pastorale mankracht kan worden
geleverd.
In de toekomstige samenwerkings
vorm zal één predikant in ieder geval
te weinig zijn, maar twee mogelijk te
veel. Een mogelijkheid is daarom, dat
als ds Metz over twee Jaar met emeri
taat gaat, de hervormde gemeente zal
hervormden heelt tn Arnhem vt)IUg
jaar praktisch buiten de hervormde
kerk gestaan. In 1958 kwam er een
integratie en sindsdien is ds Metz
predikant-met-bepaalde-opdracht
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM'
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4. Rotterdam
Tel. 010-115588
(Red.)
Schiedamsevest 52
Tel. 010-115700 (adv.)
DEN HAAG "LEIDEN:
Postbus .101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030.
beroepen die deels ln de gewone ge-
meente. deels in de vrijzinnige groe
pering üjn werk zal vinden
Open samenwerking
Er bestaat ln Arnhem al jarenlang
een open samenwerking tussen de
verschillende vrijzinnige groeperin
gen. Daar is ook de doopsgezinde
gemeente bij betrokken. Deze samen
werking blijkt onder andere in de
gezamenlijke exploitatie van een be
jaardentehuis en het samen houden
van kerkdiensten in de zomer
maanden.
„Deze samenwerking willen wij graag
handhaven, maar om tot nauwere sa
menwerking te komen, waren er met
de doopsgezinden toch te grote ver-
DEN HAAO (ANP) Het ministerie
van sociale zaken heeft ln een brief
aan de Nederlandse pastores aan
dacht gevraagd voor het speciale bu
reau voor problemen van buitenland
se werknemers, dat gevestigd is bij
het directoraat-generaal voor de ar
beidsvoorziening. Volwerweg 1. Rijs
wijk. Het bureau bestaat sedert begin
1977 en is tevens bedoeld als vraag-
LEUSDEN Het moderamen (dage
lijks bestuur) van de gereformeerde
kerken heeft een krachtig protest aan
de ambassade van de Sowjet-Unie
gezonden over de veroordelingen van
de andersdenkenden Gisburg, Pet-
kus en SJtsjaranski. De gereformeer
den vragen aan de Sowjet-regering de
vonnissen te heroverwegen en ook de
positie van de joden in de Sowjet-
Unie te herzien.
„We hopen oprecht dat de Sowjet-
Unie zal vermijden dat zij in een
positie terechtkomt, die ons herin
nert aan de opstelling van een zekere
regering ln Europa, ongeveer veertig
Jaar geleden, die op tot dan toe onee-
kende schaal verdrukking, marteling
en dood bracht aan vele Europese
volken en ln het bijzonder het joodse
volk", aldus het telegram.
Bosbouwweek, gesprek en discus
sie en praktisch werk over de vraag
„wat mag de mens zich veroorloven
tegenover de natuur". 7-12 augustus,
vormingscentrum Barchem (tel.
05734-443).
Wonen en werken in Noord-Hol
land, 7-12 augustus, De Haaf, Bergen
NH (tel. 02208-4141).
BERLIJN (EPD) De leiding van de
evangelische kerk in de DDR maakt
bezwaar tegen de wijze waarop in
sommige westerse persmedia bericht
gegeven wordt over het meningsver
schil tussen de kerk en de staat in de
DDR over het zogenaamde Wehr-
unterricht op school. De kerkleiding
beschuldigt de niet met name ge-
ndemde westerse media ervan wan
trouwen te zaaien en de geloofwaar
digheid van de politiek van de DDR
in twijfel te trekken.
Dé conferentie van kerkleidingen
keurde de uitspraken van bisschop
Werner Krusche van Maagdenburg
goed en ontkende dat het menings
verschil de vorm van een confrontatie
heeft aangenomen. De kerkleiding
sprak uit dat de kwestie niet gebruikt
mag worden voor propaganda tegen
de DDR of om scepsis te verbreiden
over het gesprek dat bisschop Schön-
herr en enkele andere kerkelijke lei
ders op 6 maart jongstleden met
staat- en partijleider Erich Honecker
hebben gehad.
De kerkelijke pers in de DDR heeft
kort over de kwestie bericht. In de
dagbladpers in de DDR heeft echter
nog niets gestaan over het plan om op
de scholen defensielessen in te voeren
voor jongeren vanaf 14 jaar.
In een interview in de Saarbrücker
Zeitung heeft Honecker gezegd dat
de verhouding tussen kerk en staat
zich in de toekomst nog zal verbete
ren, ondanks de kanselboodschap te
gen de Wehrkunde van enkele weken
geleden.
onrechtvaardige toestand 4«i:
onweersproken en onaangetasf"C11
Je wordt door dit zwijgen
medeplichtig aan het onrecht, f
werelds en in rechtstreekse sti
wat Jezus op gang bracht, watl
Vader door mensen liet bekencE
maken en wat kerken belijden.!
TUTZINO (EPD) Het CDU-parle-
mentslid Richard von Weizsacker
heeft ln het evangelische vormings
centrum ln Tutzing een waarschu
wing laten horen tegen de gezinspoli
tiek in West-Duitsland, die als gevolg
kan hebben dat de grond wegvalt
onder het Westdultse systeem van
sociale zekerheid. West-Duitsland
heeft het laagste geboortepeil van de
hele wereld. Dit werpt de vraag op
wie „later, wanneer het evenwicht
van de generaties verstoord ls, de
pensioenen moeten opbrengen van
wie nu 35 Jaar of Jonger zijn." Weiz-
sficker beschuldigde „een maat
schappij, waarin diegenen materieel
beloond worden, die geen kinderen
hebben".
In West-Duitsland staat volgens het
CDU-lid een gezin zonder kinderen
waarvan man en vtouw werken
bovenaan de welvaartsladder, terwijl
een kinderrijk gezin dicht staat bij
een niveau waarop sociale bijstand
gewenst is. Weizsöcker zei letterlijk:
„De kinderlozen bouwen hun toe
komst, hun pensioengelden, op de
kinderen van de grote gezinnen. En
bovendien hebben de kinderlozen
ook nog gezorgd voor een hoger recht
op pensioen."
Welzsficker is lid van de raad van de
evangelische kerk en van het centraal
comité van de Wereldraad van Ker
ken. In Tutzing werd hij begroet als
„de eerste filosoof van de CDU."
KIEL (EPD) De kerkelijke leen
bank ln Kiel heeft de rekening opge
heven die twee Hamburgse advoca
ten bij haar hadden geopend ter wille
van mensen die een deel van hun
elektriciteitsrekening weigerden te
betalen aan de elektriciteitsmaat
schappij.
In de afgelopen maanden was op de
rekening meer dan 12.000 mark ge
stort door mensen, die tien percent
van hun rekening Inhielden, omdat
zij tegen reclame voor meer stroom
verbruik waren en niet wilden dat de
elektriciteitsmaatschappijen investe
ringen deed in kernenergie en elektri
citeit uit kernenergie leverde. Onder
de weigeraars bevonden zich talrijke
predikanten en kerkelijke medewer
kers, die betrokken zijn in de Duitse
actie voor nieuwe levensstijl.
Als reden voor de opzegging van de
rekening gaf de kerkelijke bank op
dat zij niet tot een platform voor
politieke discussie gemaakt wil wor
den. Ds Ulrich Kleinert, die spreekt
namens de actiegroep Stroomboycot,
heeft gezegd dat hij al contact met
andere geldinstellingen heeft opge
nomen.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Rouveen (to
D. van Roest te Ederveen
Tricht: H. de Lange, kand. te U
Bedankt voor Twello (toez.): 1
te Appelscha.
GEREF. KERKEN (VRLJGl/
Beroepen te Zaandam: H.
Egmond, kand. te Kampen.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Poederooijen: 1
kerken te Nieuw-Beijerland
Aalburg: Chr. v.d. Poel te Y
voor Middelburg-Zuid: D. Rietl
Vlaardingen; voor Scherpenil
Blok te Dirksland.
YORK (ANP) Voor de tweed
in vijf jaar heeft de generale
4van de anglicaanse kerk met et
'ne meerderheid voorstellen v
pen om een kerkelijk huwelijk
staan aan gescheiden mensei
vroegere echtgenooMnote) nog
ven is. De tegenstanders vers
met 213 stemmen in totaal d<
stemmers met 206 stemmen,
bisschoppen waren echter 25
13 tegen.
De voorstellen waren gedaar
een speciale commissie en zij i
afgewezen om twee redenen. T
ste. zo verduidelijkte de aa
schop van Canterbury, dr. I
Coggan, was men bang, dat hi
nemen van de voorstellen en
lijken, dat de kerk laks aan h<
den was wat betreft de ech
trouw. Bovendien vond men h
teem van onderzoek naar de in(
ele gevallen onmogelijk om
praktijk uit te voeren.
BUENOS AIRES (ANP) De Argen
tijnse geweldloze leider, de beeldhou
wer Adolfo Perez Esquivel, is na 14
maanden hechtenis zonder aanklacht
of proces op vrije voeten gesteld
Dit is meegedeeld door Servizio, de
dienst voor vrede en gerechtigheid in
Latijns-Amerika. een overkoepelend
orgaan voor geweldloze basisgroe
pen, waar Esquivel de coördinator
van was. Esquivel ls onder huisarrest
gesteld.
Esquivel ls een van de oprichters van
de oecumenische beweging voor de
mensenrechten. Zijn activiteiten op
dit gebied hebben waarschijnlijk ge
leld tot zijn arrestatie. Dat hij nu is
vrijgelaten ls mogelijk de vrucht van testeerde bij president Videla van Ar
een Internationale campagne.
Een week na zijn arrestatie verleende
de katholieke vredesbeweging Pax
Christi aan Esquivel de onderschei
ding Johannes de drieëntwintigste
voor zijn vredeswerk. Het Fonds La
tijns-Amerika van Kerk en Vrede pro-
gentinië.
De Braziliaanse kardinaal Arns van
Sao Paulo wekte de katholieken op
brieven te schrijven aan Videla om
Esquivels vrijlating te bewerken. Dit
voorjaar stelden de Noordierse nobel-
prijswinnaars Betty Williams en Mae-
read Corrigan hem kandidaat voor de
nobelDriis voor de vrede.
De voorzitter van de commis
bisschop van Lichfield, K(
Skelton, vond het eerste argi
niet zo steekhoudend: de anglii
kerk stelt zich de laatste vijft
al steeds rigoreuzer op inzal
hertrouwen van gescheiden n
en intussen zijn de echtschei
steeds toegenomen. Wat voor v
heeft het getuigenis van de K
maakt? Zo vraagt de bisschop a
De bisschop van Winchester,
Taylor, vond bovendien: „He
erop alsof we Iets zondigs i
hertrouwen in plaats van in
lukking van het vorige huweli
De synode heeft echter niet al
ties kunnen behandelen. In r
ber, wanneer de synode weer
komt. zal hetzelfde punt weer
agenda staan. Verwacht wort
de bestaande regels dan verlat
len worden en dat hertrouwen
kerk overgelaten zal worden a
geweten van de individuele ge
ken en de betrokken paren.