compromis over
Ifrikaans leger
Sadat: Israël niet soepel
'op in Bonn vooral in teken van „het vertrouwen"
Verkiezingen in
Ecuador beloven
schi j n voor stelling
Groepen Palestij nen
slaags in Libanon
rter is
timistisch
er top
Bittere uitspraken over premier Begin
Anglikaan
uit Namibië
Israël zou christenen wapens leveren
immy Carter en gastheer Helmut Schmidt nog steeds sleutelfiguren
ÏTERDAG 15 JULI 1978
=F
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
-J"*-'.r f
rpaor Jan Keulen
25JARTOEM De conferentie van ministers van buitenlandse zaken van de Afrikaanse
nemen, die voorafgaat aan de conferentie van staatshoofden van de Organisatie Afrikaanse
ladfiieid, heeft een compromis-standpunt ingenomen over de pan-Afrikaanse legermacht.
tfedfoinisters vergaderden op voorstel
igt'Kongo-Brazzaville achter geslo-
"euren over de militaire interven-
Afrika en over de pan-Afri-
legermacht. Net als bij de
:re problemen die de Afrikaanse
iters deze week bespraken in de
anese hoofdstad Khartoem
er een weinig zeggende „oplos-
Uit de bus.
ciapiem werden enkele besluiten ge
ien over het thema van de pan-
5 Fkaanse legermacht. In de eerste
i" hep werd de verdediging van Afri-
l.00 pen zaak genoemd die alléén de
vicanen aangaat. In de tweede
to*ts werd het recht vastgesteld van
[soevereine Afrikaanse staat, een
vai>ep te doen op andere landen, als
6 «veiligheid en onafhankelijkheid
ol-gfar lopen.
andere woorden: Er verandert
ic'irfig- Landen als Ethiopië en Ango-
logen de Russen en Cubanen te
roepen, en landen als Tsjaad en
1 Frankrijk. De poging van Kon-
im de veroordeling door de Afri-
,ise ministers van Frankrijk uit te
traoen, strandde op de onwil van vele
^tJ^atigde" Afrikaanse landen en
lop een progressief bekend staand
n als Guinee.
betreft de pan-Afrikaanse leger-
aarJht werden vier beslissingen geno-
die in feite inhouden dat de
Mussie verschoven wordt naar de
l' Schillende commissies van de Or-
1 Isatie van Afrikaanse Eenheid.
Westduitse minister van finan-
tHSj, Hans Matthöfer, heeft gezegd
reof
Zee
ent,.
(DPA, UPI, Reuter)
H Amerikaanse president
ceimy Carter is optimistisch
r de economische wereld
die dit weekeinde in
O tpn wordt gehouden.
4
Vwn rede bij een staatsbanket met
spresident Walter Scheel zei
?r dat men verplicht is de wereld-
in vjomie weer gezond te maken,
zijn allen op elkaar aange-
Het
chtj
1,70 Amerikaanse president heeft be
lering voor Helmut Schmidt, zo
lij gisteren na overleg met de
lskanselier. „Ik heb nog nimmer
wereldleider ontmoet die mij bij
legrijpen van economische aan-
;enheden zo heeft geholpen als
ïidt," zo zei Carter gisteren. Hij
het ogenblik op bezoek in West-
sland, waar de Amerikaanse pre-
ït de komende twee dagen de
omische topconferentie zal bij-
;n. Bonn en Washington hebben
matig met elkaar overhoop gele-
over het te voeren economisch
d. „De gesprekken zijn belang-
jeweest bij het onderkennen van
Treinen waar onze nationale be
en mogelijk enigszins afwijken,"
Carter.
dat zijn land met economische stimu
leringsmaatregelen zal komen als
Carter kans ziet de dollar te stabilise
ren en de olieinvoer te beperken.
„Hoe duidelijker de president is, hoe
duidelijker de Westduitse houding*
kan zijn," aldus de bewindsman.
Carter, die twee-en-half uur met
Schmidt heeft gesproken, een half
uur langer dan de bedoeling was, zei
eerder deze week dat de olieimport
van de Verenigde Staten het afgelo
pen jaar al beperkt Is, en dat hij nu
wilde dat West-Duitsland en Japan
hun economie aanzwengelen.
Hetzelfde procédé werd ook gevolgd
in drie belangrijke Afrikaanse kwes
ties: het conflict tussen Tsjaad en
Libië, tussen Ethiopië en Somalië en
tussen Ethiopië en de Soedan. Afge
sproken werd dat de twintig staats
hoofden dinsdag aanstaande deze
problemen maar moeten aansnijden.
Ook de oorlog in de West-Shara zal,
ondanks de oppositie van onder an
dere Marokko, volgende week door de
Afrikaanse staatshoofden besproken
worden. De ministerraad beperkte
zich tot kibbelen of het wel of niet op
de agenda geplaatst moet worden. De
oorlog in de West-Sahara heeft deze
week een nieuwe draai gekregen door
de staatsgreep in Mauretanië. Het
Polisario kondigde een wapenstil
stand af op Mauretaans grondgebied.
Het ziet er overigens niet naar uit, dat
de nieuwe Mauretaanse machtheb
bers de politiek van hun voorgangers
ten opzichte van de oorlog in West-
Sahara zullen wijzigen. De nieuwe
Mauretaanse president Ould Salek
staat bekend als een pro-Marokkaans
militair en zijn minister van buiten
landse zaken, Ould Laghda, bezocht,
op doorreis naar de OAE-conferentie
in Khartoem, vrijdag de Marokkaan
se hoofdstad Rabat. Hij had een
boodschap bij zich met als Inhoud,
dat er geen vuiltje aan de lucht is in
de relatie tussen Marokko en Maure
tanië. Een delegatie van de Saha-
raanse bevrijdingsbeweging Polisario
wacht intussen in Libië af of ze toe
stemming krijgt van de Soedanese
autoriteiten de OAE-conferentie te
bezoeken.
Een andere omstreden bevrijdingsbe
weging is wèl aanwezig in Khartoem:
de MPAIAC, de bevrijdingsbeweging
van de Canarische Eilanden. De Afri
kaanse ministers waren het niet alle
maal eens over de aanbeveling van de
OAE-bevrijdingscommissie, dat de
MPAIAC beschouwd dient te worden
als een authentieke bevrijdings-mis-
sie.
Of de tien Spaanse journalisten,
Spanje is het land dat de meeste
journalisten zond naar de OAE-con
ferentie, met voor Spanje gunstige
berichten naar huis terug kunnen
gaan, valt echter te betwijfelen: een
meerderheid van de Afrikaanse lan
den zal de MPAIAC waarschijnlijk
steunen.
Wat betreft de ZANU, de Rhodesi-
sche beweging die geleid wordt door
ds. Sithole, zijn de Afrikaanse staten
minder enthousiast. De ZANU-dele-
gatie werd toegelaten tot Soedan; de
OAE-staten staan over het algemeen
op het standpunt, dat alleen het Pa
triottisch Front gesteund en erkend
moet. worden. De OAE-ministerraad
besloot financiële en materiële steun
te verlenen aan de zogenaamde front-
lijn-staten, met name aan Mozambi
que, Zambia en Botswana. Veel fi
nanciële steun heeft de OAE echter
niet te vergeven, zodat dit gebaar
voornamelijk symbolisch opgevat
kan worden.
Een ander onderwerp dat veel stof op
De moeder van Ginzboerg en zijn vrouw wachtten buiten
het gerechtsgebouw op de uitspraak.
deed waaien in Khartoem was het
feit, dat de delegatie van de Komo-
eren-republiek uit de OAE-minister
raad gegooid werd. Dit gebeurde op
verzoek van Benin, dat de delegatie
van de Komoren de „Bob Denard-
delegatie" noemt. Bob Denard is een
Belg die met een groepje blanke
Franssprekende huurlingen een pro-
Westerse staatsgreep deed slagen op
deze strategisch belangrijke eilan
dengroep, die gelegen is tussen het
Afrikaanse vasteland en Madagascar.
Een aantal „gematigde" Afrikaanse
landen oefent nu druk uit. opdat de
Komoren alsnog aanwezig kunnen
zijn op de staatshoofden-conferentie.
De ministersconferentie heeft tot
dusverre een zeer verdeelde en on
machtige Organisatie voor Afrikaan
se Eenheid voor het voetlicht ge
bracht. Het is de vraag of de Afri
kaanse staatshoofden dit slechte
imago kunnen verbeteren.
TEL AVIV, CAIRO (Reuter, UPI, AP) President Anwar Sadat van Egypte heeft Israël
opgeroepen meer soepelheid te tonen in vredesonderhandelingen. „Wij moeten altijd maar
concessies doen, klaagde de president bij zijn vertrek uit Oostenrijk, Israël doet nooit iets.
Sadat uitte vooral kritiek op de hou-
ding van de Israëlische premier Me-
nachem Begin. „Wat Begin wil is vei
ligheid, vreedzaam naast elkaar be
staan, genormaliseerde betrekkin
gen, al het grondgebied en soevereini
teit daarover. Op de eerste drie pun
ten wil ik hem tegemoet komen maar
de andere twee zal ik onder geen
enkele omstandigheid honoreren", al
dus de president. De enige territoriale
concessies, waartoe Egypte bereid is
zijn kleine grenswijzigingen op de
westelijke over van de Jordaan. Sa
dat wilde niets zeggen over de bespre
kingen met de Israëlische minister
van defensie, die hij „mijn goede
vriend" noemde.
In een interview met het Israëlische
blad Yedoth Achranoth heeft Sadat
duidelijk zijn antipathie jegens Begin
laten doorschemeren. „Ik verbaas me
over het standpunt van Begin. Hij
leeft in het verleden. Hij is een man
van de oude generatie met een verbit
terde ziel. Zo iemand is niet gelukkig
en kan anderen geen geluk brengen",
aldus Sadat, die zei dat er aan Egypti
sche kant geen barrières van neurose,
gevoelens van haat of bitterheid be
staan sinds het roemruchte bezoek
van de president aan Jeruzalem.
Gunstige wending
Ook Weizman keerde gisteren uit
Oostenrijk terug. Er is niets bekend
over een verandering van de positie
van zowel Israël als Egypte met be
trekking tot de toekomst van de wes
telijke Jordaanoever of de strook van
Gaza, maar er wordt wel druk gespe
culeerd over een gunstige wending in
de ontwikkelingen. Waarnemers vin
den het wel frappant dat bij de jong
ste gebeurtenissen zowel Begin als
minister van buitenlandse zaken
Mosje Dajan niet zijn betrokken en
ook dat wijst op een slechte persoon
lijke relatie met Sadat.
De Israëlische oppositieleider Sjimon
Peres heeft er gisteren in Londen
tijdens besprekingen met Britse lei
ders voor gewaarschuwd dat het con
flict in het Midden-Oosten overscha
duwd wordt door de communistische
infiltratie in Afrika. Over het Midden-
Oosten zei Peres dat Israël is geïnte
resseerd in stabiliteit in het Midden-
Oosten. Het vredesinitiatief van de
Oostenrijkse kanselier Bruno Kreis-
ky en de Westduitse socialistische
partijleider Willy Brandt kenschetste
Peres als „een mogelijk raamwerk"
voor een vredesregeling. Zijn partij
zou het plan in ieder geval aan
vaarden.
Vervolg van pagina 1
die de strijd voor menselijke vrijheid
kan blokkeren. De president sprak in
Bonn over de staat van de mensen
rechten in de Sowjet-Unie. We staan
allen ontnuchterd nu we moeten con
stateren dat zo laat in de 20ste eeuw
een mens naar de gevangenis kan
worden gestuurd eenvoudig omdat
hij opkomt voor zijn fundamentele
mensenrechten. Onze stem zal niet
tot zwijgen worden gebracht, aldus
Carter.
Vooraanstaande leden van het Ame
rikaanse Congres hebben woedend
gereageerd op de vonnissen tegen
Sjtsjaranski en Ginzboerg. De voor
zitter van het huis van afgevaardig
den Tip O'Neill voorspelde dat de
berechting een golf van sympathie
over de wereld zal brengen voor de
dissidenten in de Sowjet-Unie. Israël
heeft gisteren beloofd een wereld
campagne te zullen ontketenen om
de vrijlating van Sjtsjaranski en alle
andere Joodse gevangenen in de Sow
jet-Unie te verkrijgen.
De negen landen van de Europese
Gemeenschap overwegen een geza
menlijke verklaring uit te geven over
de vonnissen in de Sowjet-Unie, zo is
in Bonn door een woordvoerder mee
gedeeld. West-Duitsland is momen
teel voorzitter van de gemeenschap
en is de aangewezen instantie om zo'n
verklaring naar buiten te brengen.
QUITO (ANP, Reuter) Net als een aantal andere Zuida-
merikaanse landen heeft ook Ecuador het nodig gevonden
verkiezingen te houden. Net als in andere Zuidamerikaanse
landen belooft dat een schijnvoorstelling te worden.
De militaire heersers hebben alle
kandidaten uitgesloten die hen niet
welgezind zijn. De militairen streven
naar een politieke stabiliteit waarbij
zij toch een vinger in de pap kunnen
houden. Zij zijn sinds 1972 aan de
macht toen de gekozen president
Jose Maria Velasco Ibarra opzij werd
geschoven. Oppositieleiders als deze
gewezen president en de centrum
linkse kandidaat Francisco Huerta
Montalba hebben geen kans gekre
gen om een serieuze gooi naar het
presidentschap te doen. Het militaire
regime heeft een verkiezingsraad in
gesteld „om de verkiezingen goed te
doen verlopen". Daaronder verstaan
zij kennelijk het bewerkstelligen van
een voor hen zo voordelig mogelijke
uitslag.
Na de verkiezingen treedt er een nieu
we grondwet in werking, die al in het
begin van dit jaar is opgesteld. Junta
leider admiraal Alfredo Poveda zegt
hierover: „De grondwet vormt de ba
sis waarop we het politieke bestel
moeten bouwen". Dan kunnen er ook
nieuwe partijen worden gevormd.
Deze moeten minstens vijf percent
van de stemmen behalen om een zetel
in een volksvertegenwoordiging te
krijgen.
De oud-president Velasco Ibarra leeft
in ballingsschap in Argentinië en is
nog niet van plan naar zijn land terug
te keren, zolang de militairen aan de
macht zijn. De leiders van zijn partij,
de „Velasquista-beweging", hebben
zich nu uitgesproken voor de kandi
daat van centrum-rechts, Sixto Du-
ran, een van de zes overgebleven kan
didaten. De liberale kandidaat Raul
Huerta heeft de steun gekregen van
de ex-president Arosemena en kleine
socialistischs groeperingen.
De leider van de Concentratie van
Volkspratijen (CPP), Assad Buca-
ram, kan niet aan de verkiezingen
deelnemen dankzij een inderhaast
door de militairen toegevoegd artikel
dat bepaalt dat kandidaten „vol
bloed Ecuadoriaan" moeten zijn. Bu
caram heeft Libanese ouders. Hij had
anders grote kansen gehad op een
overwinning aangezien hij erg popu
lair is onder de bevolking. De militai
re machthebbers hebben geweigerd
leden van internationale organisaties
bij de verkiezingen toe te laten. Bij de
verkiezingen in Bolivia van vorige
week kwamen zulke waarnemers nog
tot de conclusie dat de verkiezinger
daar een schertsvertoning waren. D(
militairen begrijpen wel dat dez<
waarnemers ook in Ecuador wel tol
zo'n conclusie zouden kunnen komen
en zij willen toch wel de naam hebben
van „organisators van democratische
verkiezingen", hoewel zij in het verle
den weinig democratische neigingen
hebben vertoond en de politieke vrij
heden ernstig beknot hebben.
WINDHOEK (Reuter) De vicarus-
generaal van de Anglikaanse kerk in
Namibië (Zuidwest-Afrika), Ed M01
row, zijn vrouw en een rooms-katho
lieke priester zijn het land uitgezet
Daarvoor is de opdracht gegevei
door de Zuidafrikaanse bestuurde:
van Namibië, rechter Steyn, precie:
één dag nadat hij de bevoegdhek
had gekregen „ongewenste perso
nen" over de grens te sturen. En éér
dag nadat de bevrijdingsbewegim
SWAPO met vijf westerse landei
overeenstemming had bereikt, zij hel
onder voorbehoud, over een onafhan
kelijk Namibië, dat nog steeds ondei
onrechtmatig Zuidafrikaans bestuur
staat.
BEIROET (Reuter, UPI, AP) Twee groepen Palestijnen zijn
gisteren in het zuiden van Libanon slaags geraakt. Volgens
eerste berichten zijn er bij de gevechten twaalf mensen om het
leven gekomen.
De strijd woedde bij Sidon en Tyrus
en er waren commando-eenheden
van El Fatach van Jasser Arafat en
pro-Irakese radicale Palestijnen bij
betrokken. De gevechten zouden
donderdagavond zijn begonnen.
Reden van de strijd was onenigheid
over het vasthouden van veertig man
van de vredesmacht van de Verenig
de Naties door radicale Palestijnen.
Deze leden van het zogeheten Afwij
zingsfront hadden de VN-soldaten ge
vangen genomen en ze vijf uur vast
gehouden.
Ooggetiiigen meldden dat burgers in
paniek Tyrus waren uitgevlucht. Vol
gens hen maakten van de groep radi
calen geen leden van het Volksfront
voor de bevrijding van Palestina deel
uit. Er waren, volgens een Franse
officier, geen aanwijzingen dat de
VN-vredesmacht aan de strijd heeft
deelgenomen.
Volgens Westerse diplomatieke krin
gen in Beiroet heeft Israël sinds hel
uitbreken van de bloedige onlusten ir
Libanon twee scheepsladingen wa
pens verstrekt aan de rechtse christe
lijke milities, één van de betrokker
partijen. Het zou hier voornamelijk
gaan om kleine wapens en anti-tank
raketten.
Het Engelstalige blad Middle East
Reporter heeft gisteren linkse bron
nen geciteerd, die ervan overtulgc
zijn dat Israël met honderden militai
re adviseurs aan de zijde van d<
rechtse Libanezen opereert. Andere
berichten spreken van duizenden
burgers, die door Israël zijn opgeleid.
>r Bert van Panhuis
UN Herstel van het vertrouwen in de westerse economieën, is het
to van de vierde topconferentie van zeven geïndustrialiseerde wes-
le landen, die morgen en maandag in de Westduitse hoofdstad Bonn
dt gehouden, Maar, o ironie, de zeven regeringsleiders met EG-baas
Jenkins als gedulde bijzit mogen het over herstel van vertrouwen
ben, het zal ze alle moeite kosten om het onderlinge wantrouwen
iszins te bedekken.
wantrouwen dat niet ongerechtvaar-
is, want wat is het geval? Het West-
B-Franse duo Helmut Schmidt en Valé-
iscard d'Estaing wil de Amerikaanse
ident Jimmy Carter nu wel eens met de
n bloot hebben en diens goede vriend
?s Callaghan van Groot-Brittannië
lt ook duchtig in de gaten gehouden,
r sinds hij op de jongste Europese top
oede sfeer dreigde te verzieken.
James en Jimmy kijken zeker net zo
end naar de as Bonn-Parijs want de
ambitieuze regeringsleiders aan de
e uiteinden hebben de afgelopen maan-
zoveel met elkaar opgetrokken dat er
eens snode plannen in de diplomaten-
irtjes kunnen zitten. Het monetaire
van de top in Bremen vorige week is
een goed voorbeeld van.
Ida's Pierre Trudeau zal ook wel voor
itukje doortastend optreden willen zor-
want binnenkort houdt hij algemene
lezingen. Takeo Foekoeda. de grijze
entie van Japan, houdt zowel Europa
merika in de gaten. De één vlast op zijn
ten en de ander op zijn inkomsten. En
Jenkins, och, die mag al blij zijn, dat
r bij kan zitten. Dat is waar ook. Giulio
'eotti (Italië), zit ook aan de tafel, sa-
met zijn colonne tolken, maar dat is
zozeer omdat zijn land economisch nog
voorstelt maar omdat Andreotti zich
Is meer verslingert aan het communis-
En naast pest en inflatie kunnen de
terse leiders zich niet zo iets besmette
en gevaarlijks voorstellen als commu
nisme. Nee, die Andreotti moet er ook zijn,
dan kan hij tenminste in de gaten worden
gehouden.
Genoeg gespot, de westerse leiders hebben
de komende dagen de handen vol aan be
langrijke zaken. De gespreksonderwerpen
zijn in het algemeen in vijf punten te rang
schikken: de monetaire problemen, de eco
nomische groei, de handel, de energie en de
hulp aan de derde wereldlanden. Alle vijf
punten hebben met elkaar te maken; een
maatregel op het ene vlak heeft zijn weer
slag op de andere terreinen.
Aan de basis ligt het probleem van de
economische stagnatie. Wil het westen zijn
hoge werkloosheidscijfers drukken dan is
het onder meer nodig dat de economie
groeit. Telkens weer hebben de leiders een
streefpercentage gesteld tijdens de vori
ge wereldtop in mei 1977 in Londen was dat
voor dit jaar een percentage van vijf in het
geïndustrialiseerde Westen maar even
zovele malen moest men er op terugkomen.
De verwachte groei voor dit jaar is momen
teel dan ook slechts 3,5 procent. En om een
indruk te geven van de verdere verwachtin
gen: in de Verenigde Staten, waar men met
een groeipercentage voor dit jaar van 4,1
procent nog een redelijk goede beurt maakt
wordt er door toonaangevende economen
voor het komend jaar op slechts 2,8 procent
economische groei gerekend. De vrees be
staat dat er maar weinig nodig is om zulke
krachteloze economieën weer in de recessie
terug te laten vallen met alle ellende op het
De twee sleutelfiguren van de Bonner top Helmut Schmidt en Jimmy Carter vlak na de
aankomst van de Amerikaanse presidentiële familie op de luchthaven van Keulen. Links
de dames Carter en (nauwelijks zichtbaar) Schmidt.
gebied van de werkgelegenheid vandien.
Natuurlijk wordt er over en weer met de
vinger gewezen: dat is de schuldige. In
West-Europa wijst de Bondsrepubliek met
name naar de VS. Carter moet meer doen
om het enorme tekort op de begroting van
de VS weg te werken en de inflatie, die stijgt
en inmiddels al boven de zeven procent zit.
bestrijden, zo vindt de leiding in Bonn.
Bovendien moet er een ander energiebeleid
in de VS worden gevoerd. De Amerikanen
hoeven dan minder olie in te voeren, waar
door de economie daar zou kunnen aan
trekken.
Maar president Carter heeft al overduide
lijk laten merken dat de VS zich niet tot
zondebok voor de economische problemen
van de Westerse wereld zal laten maken.
Washington meent dat alle Westerse landen
een bepaalde verantwoordelijkheid tegeno
ver elkaar hebben.
En dan wijst Carter op zijn beurt naar West-
Duitsland en Japan. Daar moet de economi
sche groei een extra duwtje krijgen, zodat
Bonn en Tokio als locomotief voor de werel
deconomie kunnen dienen: belastingverla
ging, een groter tekort op de begroting,
stimuleringsmaatregelen.
Alles goed en wel, zeggen Schmidt en Foe
koeda, maar wij hebben ons inflatiepercen
tage heel laag gekregen en dat willen we zo
houden. Een Westduitse econooom zei het
onlangs onomwonden: onze kiezers hebben
een afkeer van werkloosheid maar zijn nog
veel banger voor geldontwaarding. En met
een serie belangrijke landsdagverkiezingen
voor de boeg kan Schmidt niet doen alsof
die kiezer niet bestaat. Als de bondskanse
lier een goede bui heeft zal hij de Amerika
nen misschien wel iets tegemoet willen ko
men maar daar zal Carter wat tegenover
moeten stellen op het gebied van de energie
en de positie van de dollar.
Hoeksteen
Die dollar mag dan nog steeds de hoeksteen
zijn van het Westerse geldstelsel; haar posi
tie is uitermate zwak. Ten opzichte van de
andere munteenheden is zij in een jaar tijd
zo'n 25 procent in waarde gedaald. De oor
zaak: de al eerder te berde gebrachte ener-
giepolitiek van de VS. Er wordt veel olie in
gevoerd, waarvoor dollars moeten worden
aangemaakt en die in waarde daalt. Ameri
kaanse deskundigen menen ook dat de dol
lar is verzwakt doordat de economische
groei van de VS vooral op de binnenlandse
markt is gericht. Daarbij worden veel Euro
pese goederen op de Amerikaanse markt
gebracht.
De medewerkers van Carter klagen dat het
handelsverkeer eenzijdig is omdat Europa
zijn markt met veel EG-regels heeft afge
schermd. Met name geldt dat voor land-
bouwprodukten. De starre houding van de
Europeanen is er debet aan dat men in
Genève bij de onderhandelingen over in
voerrechten en andere handelsbelemmerin
gen, de zogeheten Tokio-ronde, niet tot een
politiek akkoord heeft kunnen komen.
Vooral de Amerikanen hadden gehoopt dit
succes op de top in Bonn te kunnen benut
ten. Washington is zeer ontstemd over de
houding van de EG en spreekt ronduit van
protectionisme (bescherming van de eigen
markt). Maar ook Japan ontkomt niet aan
kritiek. Zowel in de VS als in Europa is men
van mening dat Japan een veel te agressief
exportbeleid voErt en daarmee nauwelijks
mogelijkheden laat voor invoer. De eerste
beschermende maatregelen van de kant
van de EG (voor kogellagers) zijn dan ook
niet uitgebleven.
Voor het wijzen met de vinger is bij de
energiepolitiek de beurt weer aan Europa.
Rustig kan worden gezegd dat daar dè
zwakke plek van Carter zit bij de top van
morgen. De president heeft de afgelopen
maanden overduidelijk te kennen gegeven
wel een ander olie-invoerbeleid te willen
maar de kans niet te krijgen van het Con
gres, met zijn machtige olie-lobby. De presi
dent zal erop wijzen dat de olie-invoer ver
houdingsgewijs wat is teruggebracht, maar
zeker Schmidt zal hier geen genoegen mee
nemen. Wat Bonn, en in zijn voetspoor
Japan en de andere Westeuropese landen,
wil zijn: concrete maatregelen, zeg maar
accijnzen en belastingen om 't energiege
bruik te remmen en een goede wetgeving.
De president is aan handen en voeten ge
bonden, en er lijkt geen verandering op
komst te zijn. De kans dat Carter in Bonn
wat op tafel kan leggen is vrijwel nihil.
Marshall-plan
Het slotstuk zal de hulp aan derde landen
worden. West-Duitsland is van plan te ko
men met een soort Marshallplan, waarbij
grote hoeveelheden kapitaal in de econo
mieën van ontwikkelingslanden moeten
worden gepompt. Er is grote twijfel over het
resultaat omdat de angst bestaat dat de
derde landen sociaal-economisch veeleer
ontwricht worden dan geholpen.
Geen van de deelnemers aan de Bonner top
durft uitspraken te doen over het resultaat.
„Het is geen Yalta of Bretton Woods maar
gewoon een gelegenheid voor regeringslei
ders om van gedachten te wisselen." zegt
een Amerikaanse functionaris. En een
Westduitse econoom meent dat ei* slechts
algemene verklaringen zullen komen. Het is
duidelijk: niemand wil bij voorbaat het
achterste van zijn tong laten zien bij een
gelegenheid, die zo omgeven is met natio
naal en persoonlijk prestige.