Dissidenten ontkennen
Minister neemt afstand
van rapport Buikhuisen
Gewoon
y
met Nieuwe Haaöse Courant en Nieuwe Lcidse Courant
u
ïrenco geen
afgedane
pak
Polisario
blij met
coup in
Mauretanië
In deze krant
Koningin Juliana
in Tanzania - pag. 3
A
HET WEER
ill Droog
Ook gemeente
leden moeten
kerkdiensten
kunnen leiden
Wandelen op,
de Vel uwe
Zaire verzoent
zich met België
Gebrek
aan
echte
ambachts-|
lieden
Positief oordeel
over gastanker
van Verolme
Processen in Sow jet-Unie onder protest wereld begonnen
Manusama wil
parlementaire
enquête
Onderwijzers tegen
ombuigingsplannen
Pleidooi voor omstreden onderzoek
Trouw
Geen kapsones
Welkomstvoordee
Trou^.Trouw
p^hoortbijju
RT0
Trouw
36STE JAARGANG NR 10499 DINSDAG 11 JULI 1978
telefoon
020-936868
lijnen
iLiiLnirj Maandag t/m vrijdag
ADVERTENTIES van 8.30-21.30 uur
lUITGAVE TROUW KWARTET B
POSTGIRO 660000 BANK
Dei
V. HOOFDREDACTEUR J.
NED. CRED. BANK REK
TAMMINGA— DIRECTEUR ING.O.POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM ABONNEMENT 15.41 (MAANDl ƒ46.40 (KWARTAAL) - 183.40 (JAAR)
NO. 23.00.12 574 GEMEENTEGIRO X 11000 LOSSE VERKOOPPRIJS ƒ0.60: FRANKRIJK FRS 3.50. DUITSLAND DM 1.90. LUXEMBURG FRS 13.
Den Uyl tot Aantjes:
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Als Aantjes
(neent, dat eerst met de mo
pe-Van Houwelingen van ja
nuari 1978 een goed beleid be-
;onnen is om noodzakelijke
aarborgen te krijgen tegen
'sbruik van het aan Brazilië
leveren verrijkt uranium,
dan spreekt hij daarmee wel
éen hard oordeel uit over het
CDA.
ilt zegt oppositieleider Den Uyl in
ien reactie op de vorige week in deze
rant afgedrukte beschouwing van
!DA-fractieleider Aantjes op het
ïrenco-debat in de Tweede Kamer,
ie reactie van Den Uyl staat op pagi-
5 van deze krant.
_n Uyl neemt ook stelling tegen de
IB\^pmerking van Aantjes dat het met
ïme te wijten is aan verzet van „de
icialistische regeringsleiders" van
lartnerlanden als Duitsland en Enge-
nd dat er voor ons land zo weinig
.anoeuvreerruimte was. De druk om
n beslissing tot uitbreiding kwam
•oral van de kant van de ministers
ior energiezaken uit de drie landen
in Urenco zelf en van de daarmee
menwerkende ambtelijke instan-
ies, aldus Den Uyl. De Engelse en
)uitse regeringsleiders hadden Van
Ier Stoel nog op zijn minst anderhalf
lar ruimte gelaten. Ook het kabinet-
'an Agt zou, als het daarom ge-
aagd had, van Engeland en Duits-
nd zeker een paar maanden respijt
ikregen hebben, zo meent Den Uyl.
verigens is Den Uyl van mening dat
Ie UCN-zaak niet afgedaan is, mits in
„letter of intent" het door de rege-
g toegezegde voorbehoud zonder
Ige restrictie wordt opgenomen,
aat'00k 211 zal dat Htet- eenvoudig zijn
lomdat bij de partners de indruk is
[ewekt dat de zaak al is afgedaan
net de overeengekomen interpreta
tieve verklaring).
Droog met zonnige perioden.
Zwakke tot matige wind uit
uiteenlopende richtingen. In
de nacht plaatselijk mistban
ken en minimumtemperaturen
omstreeks acht graden. Maxi
mumtemperatuur van 16 tot 20
graden.
Morgen en overmorgen: over
wegend droog met zonnige pe
rioden. Middagtemperatuur
omstreeks 22 graden.
Morgen zon op: 5.34
onder: 21.57
maan op: 13.04 onder: 0.49
PAGINA 2:
PAGINA 3:
PAGINA 7:
PAGINA 5:
PAGINA 13:
WASHINGTON, MOSKOU (Reuter, UPI, AFP, DPA) Onder protesten in
veie landen van West-Europa, Israël en de Verenigde Staten zijn gisteren in de
Sowjet-Unie de processen begonnen tegen twee leden van de zogeheten
Helsinki-groep, Ginzbourg en Sjtsjaransky.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Cyrus Vance heeft giste
ren gezegd dat de processen lnd e
Sowjet-Unie tegen de andersdenken
den Ginzbourg en Sjtsjaransky de
wapenonderhandelingen bemoeilij
ken maar dat die onderhandelingen
niet in samenhang met andere pro
blemen moeten worden gezien omdat
het gaat om de veiligheid va de Vere
nigde Staten en de hele wereld.
De Amerikaanse minister had zich
het afgelopen weekeinde nog in harde
bewoordingen uitgelaten over het
proces tegen het tweetal. Maar ook
gisteren zei hij dat de houding van
Moskou „onvermijdelijk" van in
vloed zal zijn op de betrekkingen
tussen de VS en de Sowjet-Unie.
Doodstraf mogelijk
Anatoli Sjtsjaransky en Alexander
Ginzbourg hebben gisteren op de eer
ste dag van hun proces ontkemj
schuldig te zijn aan de hen ten laste
gelegde spionage, anti Russische agi
tatie en propaganda. Dit is meege-
NOUAKCHOTT/ALGIERS
(AFP, AP, UPI, Reuter) De
bevrijdingsbeweging voor de
West-Sahara, Polisario, Juicht
de staatsgreep in Mauretanië
toe. Het leger zette daar giste
ren bij het krieken van de dag
president Moktar Ould Dad-
dah, aan de kant.
Mauretanië is samen met Marokko
verwikkeld in de strijd in de West-
Sahara, tegen Polisario, dat gesteund
wordt door Algerije. De West-Sahara
was vroeger Spaans bezit, en werd na
het terugtrekken van Spanje ver
deeld tussen Mauretanië en Marokko.
Polisario eist zelfbeschikking voor
het gebied.
„Goed nieuws"
In Algiers noemde Polisario minister
van buitenlandse zaken Mohamed
Ould Salek de staatsgreep „goed
nieuws". Op de vraag of de coup tot
een oplossing zou kunnen leiden voor
de West-Sahara zei de minister dat
het Mauretaanse volk heel goed in
staat is het hoofd te bieden aan de
uitbreidingspolitiek van Marokko.
Het heeft het recht aldus de bewinds
man, zich terug te trekken uit de
strijd tegen Polisario en broederlijke
betrekkingen aan te knopen met het
volk van de West-Sahara, die vecht
tegen de agressie van Marokko èn
Frankrijk. De uitbreidingspolitiek
van Marokko richt zich niet alleen op
de West-Sahara, maar ook op Maure
tanië, aldus de Polisario-vertegen-
woordiger.
Marokko heeft de staatsgreep „zeer
ernstig" genoemd. Op het ogeblik
zijn er zo'n 8000 Marokkaanse militai
ren in Mauretanië.
Waarnemers wijzen erop dat het ui
terst onwaarschijnlijk is dat linkse
militairen in die situatie een staats
greep kunnen uitvoeren. Zij verwach
ten juist verdere toenadering tot Ma
rokko en een fellere strijd tegen Poli
sario.
De nieuwe machthebbers in Maureta
nië hebben zich nog niet uitgelaten
over de te volgen politieke koers. De
afgezette president Ould Daddah
voerde een duidelijk pro-westers be
leid en onderhield de beste betrekkin
gen met Frankrijk.
Volgens de Mauretaanse minister van
buitenlandse zaken Hamdi Ould
Mouknass, zit de chef-staf luitenant
kolonel Moustapha OuldMohammed
Salek achter de coup in Mauretanië.
De bewindsman is in de Soedarifese
hoofdstad Khartoem voor de confe-
Vervolg op pagina 9
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Ir. J. A. Manusama,
president van de republiek der Zuid-
Molukken in ballingschap, meent dat
een parlementaire enquête moet wor
den gehouden naar alles wat zich
rond de Zuid-Molukken heeft afge
speeld. Ir. Manusama zei gisteren dat
dit onderzoek noodzakelijk is omdat
de Tweede Kamer steeds verkeerd is
voorgelicht.
De Zuidmolukse leider zei verder het
vorige week afgebroken overleg weer
te willen voortzetten, maar daaraan
wel de voorwaarde te Willen verbin
den dat de Nederlandse regering be
reid naar de Zuidmolukkers te luiste
ren en hen ernstig te willen nemen.
Volgens ir. Manusama zal een nieuwe
overlegcommissie er anders moeten
uitzien dan de vorige week uiteenge
vallen gemengde commissie Köbben-
Mantouw. Er zullen andere mensen in
moeten zitten en de commissie zal
andere taken moeten hebben, aldus
de Zuidmolukse leider.
ïn Moskou zorgde een burgerwacht voor de bewaLlng van het gerechtsgebouw, waar
Stjsjatansky terecht stond.
Van een on2er vers|laggev;ers
DEN HAAQ - Minister De Ruiter
(justitie) heeft in een brief aan de
voorzitter vari de Tweede Kamer af
stand genomen van een rapport van
het Wetenschappelijk onderzoek- en
documentatiecentrum Van het minis
terie van justitie (WODC) waarin er
voor wordt gepleit criminologisch on
derzoek te laten uitmonden In bioso-
ciaal onderzoek. Het Engelstalige
rapport is geschreven door dr W.
Buikhuisen, die tot voor kort als
hoogste beleidsfunctionaris aan het
WODC was verbonden.
Buikhuisen verliet het WODC om
hoogleraar in de criminologie in Lei
den te worden. Zijn benoeming ging
gepaard met grote opschudding over
zijn plannen in Leiden biosociaal on
derzoek te gaan verrichten. Bij dat
onderzoek worden de oorzaken van
criminaliteit niet alleen gezocht in
maatschappelijke factoren, maar ook
in lichamelijke kenmerken van delin
quenten.
Naar aanleiding van de beroering die
daarover ontstond, interpelleerde het
Tweede-Kamerlif J. F. Wolff (CPN) de
ministers van ohderwijs en van justi
tie over de plannen van Buikhuisen.
Tijdens die interpellatie zei minister
De Ruiter m'de Tweede Kamer dat
het ministerie van justitie op geen
enkqle Wijzebij de plannen van de
nieuwe hoogleraar was betrokken.
Blijkens.zijn brief aan de voorzitter
van.de Tweede Kamer kwam minis
ter De Ruiter daarna tot de ontdek
king dat bij de Staatsdrukkerij het
WODC-rapport yan Büikhulsen ter
perse was. Toen hij dat rapport
schreef, was Buikhuisen nog weten
schappelijk adviseur van de minister
van justitie.
Ontstemd
De Ruiter wijst er in zijn brief op dat
de onderhavige publikatie weliswaar
in de WODC-serie is verschenen (wat
betekent dat hij er verantwoordelijk
heid voor draagt), maar dat de daarin
geventileerde opvattingen niet die
van het WODC. maar van Buikhuisen
persoonlijk zijn. Hij handhaaft in de
brief zijn tijdens de interpellatie ge
dane mededeling dat het ministerie
van justitie op generlei wijze bij de
deeld door familieleden, die de pro
cessen bijwonen. Als Sjtsjaransky,
die in Moskou terechtstaat schuldig
wordt bevonden aan „verraad" kan
hij ter dood worden veroordeeld. Een
broer van de 30-jarige computerdes
kundige zei dat zijn broer de 17 maan
den eenzame opsluiting goed heeft
doorstaan, dat hij er goed uit ziet en
vo zelfvertrouwen is.
Ginzboerg
In Kaloega, 200 km ten zuiden van
Moskou, wordt Alexander Ginzboerg
(41) berecht. Evenals Sjtsjaransky be
hoort hij tot de dissidente groep die
de mensenrechten verdedigt. Ginz
boerg wordt beschuldigd van staats-
vijandlge agitaite, waarop maximaal
tien jaar strafkamp plus vijf jaar ver
banning staat. Zijn vrouw Irina, die
het proces bijwoont, vertelde tijdens
de middagpauze tegen verslaggevers
dat haar man er na 16 maanden ge
vangenschap erg slecht uitziet. Hij
was helemaal grijs geworden en zag
eruit als een man van zestig.
militaire strafkamer van het opperste
gerechtshof het proces aan tegen de
42-jarige Litouwse dissident Viktor
Piatkus. eveneens lid van de groep
die toezicht houdt op toepassing van
het slotakkoord van Helsinki. Piat
kus heeft in het verleden zware ge
vangenisstraffen uitgezeten. Hem
wordt „anti Sowjetactiviteit" ten las
te gelegd en hij zou tien Jaar opslui
ting in een concentratiekamp kunnen
krijgen.
De Russische pers heeft gistermor
gen gewaggemaakt van het begin van
nog een vierde proces in de Sowjet-
Unie: dat in Moskou tegen een zekere
A. Filotow. Hem wordt spionage ten
laste gelegd. Ook Filatows proces
speelt zich af ten overstaan van een
militaire strafkamer. Deze zaak is
volkomen onverwacht in de open
baarheid gekomen en niemand weet
iets over de beklaagde. Mevrouw Sa-
charow zei dat ze nooit van hem had
gehoord en sterk In twijfel trok of hij
in dissidentenkringen verkeerde.
Vervolg op pagina 9
„Bekentenis"
In tegenstelling tot de familieleden
die zeiden dat beide beklaagden alle
schuld hadden ontkend, zei het Rus
sische persbureau Tass dat zij enkele
daden hadden bekend, maar deze
niet als misdaden beschouwden. Als
de gebruikelijke procedure wordt ge
volgd, is de uitspraak over een dag of
vier. vijf te verwachten. Sjtsjarans
ky's broer zei, dat er vandaag geen
familie en publiek bij het proces in
Moskou aanwezig mag zijn. Er wordt
dan gesproken over zaken die de
landsveiligheid aangaan.
'Gebaar'
In Kaloega werden Westerse journa
listen en een vertegenwoordiger van
de Amerikaanse ambassade in Mos
kou niet tot Ginzburgs proces toege
laten, net zo min als een twintigtal
vrienden van de beklaagde. Zijn
vrouw Arina en zijn moeder Ludmilla
mochten echter wel naar binnen. Als
gebaar zonder weerga tegenover de
pers uit het westen sprake een ambte
naar van de afdeling voorlichting van
het ministerie van buitenlandse za
ken met journalisten buiten de
rechtszaal in'Kaloega en regelde voor
hen een ontmoeting met de vice pre
sident van het hof waarvoer Ginz-
burg terechtstraat, Arkadi Koez
netsow.
In Vilnius, de hoofdstad van de Sow-
jetrepubliek Litouwen, ving voor de
DEN HAAG (ANP) Het terugdrin
gen van de werkloosheid mag dan
doelstelling van het kabinet-Van Agt
zijn, in de bezuinigingsplannen wordt
geen enkele garantie gegeven dat dit
inderdaad wordt bereikt. „Bestek 81"
is daarmee onaanvaardbaar voor de
Algemene Bond van onderwijzend
personeel (ABOP).
De bond stelt dit in het nieuwste
nummer van Het Schoolblad. Het
ontbreken van de garantie plus de
onverantwoordelijke omvang van de
bezuinigingen cn het loslaten van het
draagkrachtprincipe maken het de
ABOP onmogelijk mee te werken aan
het uitvoeren van de bezuinigings
nota.
Extra tv-uitzending
Ronde van Frankrijk
HILVERSUM De NOS ul
vandaag een extra tv-uitzen
ding wijden aan de elfde etap
pe van de Ronde van Frank
rijk. De uitzending begint om
kwart over drie op het tweede
net, en niet zoals eerder aange
kondigd om vier uur op Neder
land 1. De elfde etappe gaat
van Pau naar Saint-Lary Sou-
lan over een afstand van 161
kilometer en eindigt op de top
van de Pla d'Adet, een berg
van de eerste categorie met
een hoogte van 1680 meter.
In Den Haag werd tegen de processen in de Sowjet-Unie gedemonstreerd door ongeveer 100
mensen onder wie ds. Albert van den Heuvel (secretaris-generaal hervormde kerk), rabbijn
Awram Soetendorp en de kamerleden Van Kemenade, Dolman en Verkerk-Terpstra.
Dachten de Italianen dat ze eindelijk een ordentelij
ke president hadden en nou wil die man niet eens in
z'n paleis wonen. En z'n vrouw blijft gewoon me
vrouw en z'n chaulfeur hoeft geen pet op. Niet dat
wij ons er mee willen bemoeien, maar van ons mag
ie.
Do nieuwe abonnee krijgt een welkomslvoordeel.
11 ij betaalt (na twee weken de Krant gratis ter kennismaki ng
te hebben ontvangen) f 6.55 minder voorde eerste termijn.
Schrijf op de envelop: 'IVouw-Kwartet. antwoordnummer 2792.
Amsterdam. Ken postzegel is niet nodig.die betalen wij. Itellen kan ook:
020-91:1456. afdeling service.
plannen tot biosociaal criminolo
gisch onderzoek betrokken is
geweest.
De brief van de minister laat er wei
nig twijfel over bestaan dat hij met
het „afscheidscadeau" van Buikhui
sen allerminst geTukkig is. Ook diens
vroegere medewerkers op het WODC
zouden daarover ontstemd zijn.
Het rapport van Buikhuisen is be-
jdoeld als bijdrage aan de discussie
binnen een internationale groep van
deskundigen op het gebied van de
sociale en biologische wetenschap
pen, die de achtergronden van het
ontstaan van criminaliteit bestu
deert. In de memorie van toelichting
bij de Justitiebegroting voor 1976
werd gemeld dat deze groep was
gevormd.
Buikhuisen bepleit in het rapport een
integrale benadering van het crimi-
naliteitsvraagstuk, waarbij niet al
leen wordt gelet op door de situatie
bepaalde factoren, maar ook op per
soonskenmerken. Daarbij wijst hij
erop dat het criminologisch onder
zoek in het verleden te vaak een een
zijdig karakter heeft gehad.
adres:
plaats:
giro:
adres.-
i plaats:
I
I
I
I
I
I
l
i
nieuwe abonnee:
betaalt per kwartaal
opgegeven door:
tel:
Ik ontvang graag naar keuze:
Een degelijke mir i-indexklapper voor telefoonnummers
en adresgegevens. Handzaam formaat Geschikt om mee
te nemen in elke jas of tas
Drie kleine gekleurde klosjes garen en naalden in een
fraaie balpen. Een handig hulpmiddel voor de vakantie
Twee verschillende Oten Sien afbeeldingen Te gebruiken
als sierplaat ofp^ce-mat In originele kleuren en afwasbaar
1 SS-Jfi