Dissidenten ontkennen Minister neemt afstand van rapport Buikhuisen Gewoon y met Nieuwe Haaöse Courant en Nieuwe Lcidse Courant u ïrenco geen afgedane pak Polisario blij met coup in Mauretanië In deze krant Koningin Juliana in Tanzania - pag. 3 A HET WEER ill Droog Ook gemeente leden moeten kerkdiensten kunnen leiden Wandelen op, de Vel uwe Zaire verzoent zich met België Gebrek aan echte ambachts-| lieden Positief oordeel over gastanker van Verolme Processen in Sow jet-Unie onder protest wereld begonnen Manusama wil parlementaire enquête Onderwijzers tegen ombuigingsplannen Pleidooi voor omstreden onderzoek Trouw Geen kapsones Welkomstvoordee Trou^.Trouw p^hoortbijju RT0 Trouw 36STE JAARGANG NR 10499 DINSDAG 11 JULI 1978 telefoon 020-936868 lijnen iLiiLnirj Maandag t/m vrijdag ADVERTENTIES van 8.30-21.30 uur lUITGAVE TROUW KWARTET B POSTGIRO 660000 BANK Dei V. HOOFDREDACTEUR J. NED. CRED. BANK REK TAMMINGA— DIRECTEUR ING.O.POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM ABONNEMENT 15.41 (MAANDl ƒ46.40 (KWARTAAL) - 183.40 (JAAR) NO. 23.00.12 574 GEMEENTEGIRO X 11000 LOSSE VERKOOPPRIJS ƒ0.60: FRANKRIJK FRS 3.50. DUITSLAND DM 1.90. LUXEMBURG FRS 13. Den Uyl tot Aantjes: Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Als Aantjes (neent, dat eerst met de mo pe-Van Houwelingen van ja nuari 1978 een goed beleid be- ;onnen is om noodzakelijke aarborgen te krijgen tegen 'sbruik van het aan Brazilië leveren verrijkt uranium, dan spreekt hij daarmee wel éen hard oordeel uit over het CDA. ilt zegt oppositieleider Den Uyl in ien reactie op de vorige week in deze rant afgedrukte beschouwing van !DA-fractieleider Aantjes op het ïrenco-debat in de Tweede Kamer, ie reactie van Den Uyl staat op pagi- 5 van deze krant. _n Uyl neemt ook stelling tegen de IB\^pmerking van Aantjes dat het met ïme te wijten is aan verzet van „de icialistische regeringsleiders" van lartnerlanden als Duitsland en Enge- nd dat er voor ons land zo weinig .anoeuvreerruimte was. De druk om n beslissing tot uitbreiding kwam •oral van de kant van de ministers ior energiezaken uit de drie landen in Urenco zelf en van de daarmee menwerkende ambtelijke instan- ies, aldus Den Uyl. De Engelse en )uitse regeringsleiders hadden Van Ier Stoel nog op zijn minst anderhalf lar ruimte gelaten. Ook het kabinet- 'an Agt zou, als het daarom ge- aagd had, van Engeland en Duits- nd zeker een paar maanden respijt ikregen hebben, zo meent Den Uyl. verigens is Den Uyl van mening dat Ie UCN-zaak niet afgedaan is, mits in „letter of intent" het door de rege- g toegezegde voorbehoud zonder Ige restrictie wordt opgenomen, aat'00k 211 zal dat Htet- eenvoudig zijn lomdat bij de partners de indruk is [ewekt dat de zaak al is afgedaan net de overeengekomen interpreta tieve verklaring). Droog met zonnige perioden. Zwakke tot matige wind uit uiteenlopende richtingen. In de nacht plaatselijk mistban ken en minimumtemperaturen omstreeks acht graden. Maxi mumtemperatuur van 16 tot 20 graden. Morgen en overmorgen: over wegend droog met zonnige pe rioden. Middagtemperatuur omstreeks 22 graden. Morgen zon op: 5.34 onder: 21.57 maan op: 13.04 onder: 0.49 PAGINA 2: PAGINA 3: PAGINA 7: PAGINA 5: PAGINA 13: WASHINGTON, MOSKOU (Reuter, UPI, AFP, DPA) Onder protesten in veie landen van West-Europa, Israël en de Verenigde Staten zijn gisteren in de Sowjet-Unie de processen begonnen tegen twee leden van de zogeheten Helsinki-groep, Ginzbourg en Sjtsjaransky. De Amerikaanse minister van buiten landse zaken Cyrus Vance heeft giste ren gezegd dat de processen lnd e Sowjet-Unie tegen de andersdenken den Ginzbourg en Sjtsjaransky de wapenonderhandelingen bemoeilij ken maar dat die onderhandelingen niet in samenhang met andere pro blemen moeten worden gezien omdat het gaat om de veiligheid va de Vere nigde Staten en de hele wereld. De Amerikaanse minister had zich het afgelopen weekeinde nog in harde bewoordingen uitgelaten over het proces tegen het tweetal. Maar ook gisteren zei hij dat de houding van Moskou „onvermijdelijk" van in vloed zal zijn op de betrekkingen tussen de VS en de Sowjet-Unie. Doodstraf mogelijk Anatoli Sjtsjaransky en Alexander Ginzbourg hebben gisteren op de eer ste dag van hun proces ontkemj schuldig te zijn aan de hen ten laste gelegde spionage, anti Russische agi tatie en propaganda. Dit is meege- NOUAKCHOTT/ALGIERS (AFP, AP, UPI, Reuter) De bevrijdingsbeweging voor de West-Sahara, Polisario, Juicht de staatsgreep in Mauretanië toe. Het leger zette daar giste ren bij het krieken van de dag president Moktar Ould Dad- dah, aan de kant. Mauretanië is samen met Marokko verwikkeld in de strijd in de West- Sahara, tegen Polisario, dat gesteund wordt door Algerije. De West-Sahara was vroeger Spaans bezit, en werd na het terugtrekken van Spanje ver deeld tussen Mauretanië en Marokko. Polisario eist zelfbeschikking voor het gebied. „Goed nieuws" In Algiers noemde Polisario minister van buitenlandse zaken Mohamed Ould Salek de staatsgreep „goed nieuws". Op de vraag of de coup tot een oplossing zou kunnen leiden voor de West-Sahara zei de minister dat het Mauretaanse volk heel goed in staat is het hoofd te bieden aan de uitbreidingspolitiek van Marokko. Het heeft het recht aldus de bewinds man, zich terug te trekken uit de strijd tegen Polisario en broederlijke betrekkingen aan te knopen met het volk van de West-Sahara, die vecht tegen de agressie van Marokko èn Frankrijk. De uitbreidingspolitiek van Marokko richt zich niet alleen op de West-Sahara, maar ook op Maure tanië, aldus de Polisario-vertegen- woordiger. Marokko heeft de staatsgreep „zeer ernstig" genoemd. Op het ogeblik zijn er zo'n 8000 Marokkaanse militai ren in Mauretanië. Waarnemers wijzen erop dat het ui terst onwaarschijnlijk is dat linkse militairen in die situatie een staats greep kunnen uitvoeren. Zij verwach ten juist verdere toenadering tot Ma rokko en een fellere strijd tegen Poli sario. De nieuwe machthebbers in Maureta nië hebben zich nog niet uitgelaten over de te volgen politieke koers. De afgezette president Ould Daddah voerde een duidelijk pro-westers be leid en onderhield de beste betrekkin gen met Frankrijk. Volgens de Mauretaanse minister van buitenlandse zaken Hamdi Ould Mouknass, zit de chef-staf luitenant kolonel Moustapha OuldMohammed Salek achter de coup in Mauretanië. De bewindsman is in de Soedarifese hoofdstad Khartoem voor de confe- Vervolg op pagina 9 Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Ir. J. A. Manusama, president van de republiek der Zuid- Molukken in ballingschap, meent dat een parlementaire enquête moet wor den gehouden naar alles wat zich rond de Zuid-Molukken heeft afge speeld. Ir. Manusama zei gisteren dat dit onderzoek noodzakelijk is omdat de Tweede Kamer steeds verkeerd is voorgelicht. De Zuidmolukse leider zei verder het vorige week afgebroken overleg weer te willen voortzetten, maar daaraan wel de voorwaarde te Willen verbin den dat de Nederlandse regering be reid naar de Zuidmolukkers te luiste ren en hen ernstig te willen nemen. Volgens ir. Manusama zal een nieuwe overlegcommissie er anders moeten uitzien dan de vorige week uiteenge vallen gemengde commissie Köbben- Mantouw. Er zullen andere mensen in moeten zitten en de commissie zal andere taken moeten hebben, aldus de Zuidmolukse leider. ïn Moskou zorgde een burgerwacht voor de bewaLlng van het gerechtsgebouw, waar Stjsjatansky terecht stond. Van een on2er vers|laggev;ers DEN HAAQ - Minister De Ruiter (justitie) heeft in een brief aan de voorzitter vari de Tweede Kamer af stand genomen van een rapport van het Wetenschappelijk onderzoek- en documentatiecentrum Van het minis terie van justitie (WODC) waarin er voor wordt gepleit criminologisch on derzoek te laten uitmonden In bioso- ciaal onderzoek. Het Engelstalige rapport is geschreven door dr W. Buikhuisen, die tot voor kort als hoogste beleidsfunctionaris aan het WODC was verbonden. Buikhuisen verliet het WODC om hoogleraar in de criminologie in Lei den te worden. Zijn benoeming ging gepaard met grote opschudding over zijn plannen in Leiden biosociaal on derzoek te gaan verrichten. Bij dat onderzoek worden de oorzaken van criminaliteit niet alleen gezocht in maatschappelijke factoren, maar ook in lichamelijke kenmerken van delin quenten. Naar aanleiding van de beroering die daarover ontstond, interpelleerde het Tweede-Kamerlif J. F. Wolff (CPN) de ministers van ohderwijs en van justi tie over de plannen van Buikhuisen. Tijdens die interpellatie zei minister De Ruiter m'de Tweede Kamer dat het ministerie van justitie op geen enkqle Wijzebij de plannen van de nieuwe hoogleraar was betrokken. Blijkens.zijn brief aan de voorzitter van.de Tweede Kamer kwam minis ter De Ruiter daarna tot de ontdek king dat bij de Staatsdrukkerij het WODC-rapport yan Büikhulsen ter perse was. Toen hij dat rapport schreef, was Buikhuisen nog weten schappelijk adviseur van de minister van justitie. Ontstemd De Ruiter wijst er in zijn brief op dat de onderhavige publikatie weliswaar in de WODC-serie is verschenen (wat betekent dat hij er verantwoordelijk heid voor draagt), maar dat de daarin geventileerde opvattingen niet die van het WODC. maar van Buikhuisen persoonlijk zijn. Hij handhaaft in de brief zijn tijdens de interpellatie ge dane mededeling dat het ministerie van justitie op generlei wijze bij de deeld door familieleden, die de pro cessen bijwonen. Als Sjtsjaransky, die in Moskou terechtstaat schuldig wordt bevonden aan „verraad" kan hij ter dood worden veroordeeld. Een broer van de 30-jarige computerdes kundige zei dat zijn broer de 17 maan den eenzame opsluiting goed heeft doorstaan, dat hij er goed uit ziet en vo zelfvertrouwen is. Ginzboerg In Kaloega, 200 km ten zuiden van Moskou, wordt Alexander Ginzboerg (41) berecht. Evenals Sjtsjaransky be hoort hij tot de dissidente groep die de mensenrechten verdedigt. Ginz boerg wordt beschuldigd van staats- vijandlge agitaite, waarop maximaal tien jaar strafkamp plus vijf jaar ver banning staat. Zijn vrouw Irina, die het proces bijwoont, vertelde tijdens de middagpauze tegen verslaggevers dat haar man er na 16 maanden ge vangenschap erg slecht uitziet. Hij was helemaal grijs geworden en zag eruit als een man van zestig. militaire strafkamer van het opperste gerechtshof het proces aan tegen de 42-jarige Litouwse dissident Viktor Piatkus. eveneens lid van de groep die toezicht houdt op toepassing van het slotakkoord van Helsinki. Piat kus heeft in het verleden zware ge vangenisstraffen uitgezeten. Hem wordt „anti Sowjetactiviteit" ten las te gelegd en hij zou tien Jaar opslui ting in een concentratiekamp kunnen krijgen. De Russische pers heeft gistermor gen gewaggemaakt van het begin van nog een vierde proces in de Sowjet- Unie: dat in Moskou tegen een zekere A. Filotow. Hem wordt spionage ten laste gelegd. Ook Filatows proces speelt zich af ten overstaan van een militaire strafkamer. Deze zaak is volkomen onverwacht in de open baarheid gekomen en niemand weet iets over de beklaagde. Mevrouw Sa- charow zei dat ze nooit van hem had gehoord en sterk In twijfel trok of hij in dissidentenkringen verkeerde. Vervolg op pagina 9 „Bekentenis" In tegenstelling tot de familieleden die zeiden dat beide beklaagden alle schuld hadden ontkend, zei het Rus sische persbureau Tass dat zij enkele daden hadden bekend, maar deze niet als misdaden beschouwden. Als de gebruikelijke procedure wordt ge volgd, is de uitspraak over een dag of vier. vijf te verwachten. Sjtsjarans ky's broer zei, dat er vandaag geen familie en publiek bij het proces in Moskou aanwezig mag zijn. Er wordt dan gesproken over zaken die de landsveiligheid aangaan. 'Gebaar' In Kaloega werden Westerse journa listen en een vertegenwoordiger van de Amerikaanse ambassade in Mos kou niet tot Ginzburgs proces toege laten, net zo min als een twintigtal vrienden van de beklaagde. Zijn vrouw Arina en zijn moeder Ludmilla mochten echter wel naar binnen. Als gebaar zonder weerga tegenover de pers uit het westen sprake een ambte naar van de afdeling voorlichting van het ministerie van buitenlandse za ken met journalisten buiten de rechtszaal in'Kaloega en regelde voor hen een ontmoeting met de vice pre sident van het hof waarvoer Ginz- burg terechtstraat, Arkadi Koez netsow. In Vilnius, de hoofdstad van de Sow- jetrepubliek Litouwen, ving voor de DEN HAAG (ANP) Het terugdrin gen van de werkloosheid mag dan doelstelling van het kabinet-Van Agt zijn, in de bezuinigingsplannen wordt geen enkele garantie gegeven dat dit inderdaad wordt bereikt. „Bestek 81" is daarmee onaanvaardbaar voor de Algemene Bond van onderwijzend personeel (ABOP). De bond stelt dit in het nieuwste nummer van Het Schoolblad. Het ontbreken van de garantie plus de onverantwoordelijke omvang van de bezuinigingen cn het loslaten van het draagkrachtprincipe maken het de ABOP onmogelijk mee te werken aan het uitvoeren van de bezuinigings nota. Extra tv-uitzending Ronde van Frankrijk HILVERSUM De NOS ul vandaag een extra tv-uitzen ding wijden aan de elfde etap pe van de Ronde van Frank rijk. De uitzending begint om kwart over drie op het tweede net, en niet zoals eerder aange kondigd om vier uur op Neder land 1. De elfde etappe gaat van Pau naar Saint-Lary Sou- lan over een afstand van 161 kilometer en eindigt op de top van de Pla d'Adet, een berg van de eerste categorie met een hoogte van 1680 meter. In Den Haag werd tegen de processen in de Sowjet-Unie gedemonstreerd door ongeveer 100 mensen onder wie ds. Albert van den Heuvel (secretaris-generaal hervormde kerk), rabbijn Awram Soetendorp en de kamerleden Van Kemenade, Dolman en Verkerk-Terpstra. Dachten de Italianen dat ze eindelijk een ordentelij ke president hadden en nou wil die man niet eens in z'n paleis wonen. En z'n vrouw blijft gewoon me vrouw en z'n chaulfeur hoeft geen pet op. Niet dat wij ons er mee willen bemoeien, maar van ons mag ie. Do nieuwe abonnee krijgt een welkomslvoordeel. 11 ij betaalt (na twee weken de Krant gratis ter kennismaki ng te hebben ontvangen) f 6.55 minder voorde eerste termijn. Schrijf op de envelop: 'IVouw-Kwartet. antwoordnummer 2792. Amsterdam. Ken postzegel is niet nodig.die betalen wij. Itellen kan ook: 020-91:1456. afdeling service. plannen tot biosociaal criminolo gisch onderzoek betrokken is geweest. De brief van de minister laat er wei nig twijfel over bestaan dat hij met het „afscheidscadeau" van Buikhui sen allerminst geTukkig is. Ook diens vroegere medewerkers op het WODC zouden daarover ontstemd zijn. Het rapport van Buikhuisen is be- jdoeld als bijdrage aan de discussie binnen een internationale groep van deskundigen op het gebied van de sociale en biologische wetenschap pen, die de achtergronden van het ontstaan van criminaliteit bestu deert. In de memorie van toelichting bij de Justitiebegroting voor 1976 werd gemeld dat deze groep was gevormd. Buikhuisen bepleit in het rapport een integrale benadering van het crimi- naliteitsvraagstuk, waarbij niet al leen wordt gelet op door de situatie bepaalde factoren, maar ook op per soonskenmerken. Daarbij wijst hij erop dat het criminologisch onder zoek in het verleden te vaak een een zijdig karakter heeft gehad. adres: plaats: giro: adres.- i plaats: I I I I I I l i nieuwe abonnee: betaalt per kwartaal opgegeven door: tel: Ik ontvang graag naar keuze: Een degelijke mir i-indexklapper voor telefoonnummers en adresgegevens. Handzaam formaat Geschikt om mee te nemen in elke jas of tas Drie kleine gekleurde klosjes garen en naalden in een fraaie balpen. Een handig hulpmiddel voor de vakantie Twee verschillende Oten Sien afbeeldingen Te gebruiken als sierplaat ofp^ce-mat In originele kleuren en afwasbaar 1 SS-Jfi

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 1