an Agt vangt bot lij kleine EG-landen Italië tobt over nieuwe president Gromiko verwerpt westerse kritiek 'resident Park in luid-Korea herkozen Gesprek Peres-Sadat mag van premier Begin i/erkiezing afhankelijk van politieke afspraak Plan-Vredeling aanvaard Traangas tegen gevangenen in VS Nieuwe man in Ghana laat oppositie vrij "Als enige kandidaat Zeker elf doden bij brand in Britse nachttrein Oppositie-leider naar Wenen In Peking wordt weer gedanst PIJDAG 7 JULI 1978 TROUW/KWARTET oor Bert van Panhuis REMEN Nederland staat vrijwel alleen In zijn ergernis over het overleg tussen de Grote rie binnen de Europese Gemeenschap, (Groot-Brittannië, Frankrijk en West-Duitsland), P'i ooraf aan de topconferentie in Bremen, Dit valt af te leiden uit de opstelling van de andere iui leine EG-landen. Slechts Ierland kan zich wel vinden in de boosheid, maar dit land is door de remier Van Agt nu juist niet betrokken bij de plannen voor een gezamenlijk protest. |e Nederlandse eerste minister en )n minister van buitenlandse zaken in der Klaauw hebben de afgelopen igen getracht medestanders te vin- in in de personen van de Deense, elgische en Luxemburgse premiers. Bar Leo Tindemans van België en aston Thorn van Luxemburg heb- in laten weten, heel weinig te voelen lor een protest. Denemarken stelde :h bij monde van minister-presi- ®t Anker Jprgensen op het stand-* int dat het een slechte zaak zou |n, als de Grote Drie in geheim iderling overleg beslissingen zou- en nemen, maar zoiets is niet ge- eurd. Het is redelijk dat de groten ■aten om zo meningsverschillen uit weg te ruimen, aldus de Deense emier. iformatie emier Van Agt stelde gisteravond, t het begrijpelijk is, dat de kleine Manden ook bij het overleg over ans-Duitse voorstellen voor de eco- nüe betrokken willen worden. „Het erleg van de afgelopen dagen tus- n de kleinen was bedoeld om de ikjes informatie bij elkaar te leg- n en om te komen tot eenzelfde ivattlng over alle hoofdzaken. et betrekking tot het Frans-Duits sprek proberen we het verstandige idden te vinden, geen doffe berus- ig, maar ook niet het opentrekken in alle orgelpijpen", aldus Van Agt. ui de kant van de Westduitsers ;rd het rumoer van de kleintjes een letje gekleineerd. „We hebben in de ant gelezen, dat er wat aan de hand is", zo vertelde woordvoerder Grü- swald. Hij bestreed dat Bonn en, irijs geheimzinnig hebben gedaan stelde dat alle andere landen zijn gelicht over het besprokene. Van ederlandse zijde wordt gezegd, dat ae informatie zeer summier is iweest. GENÊVE (AP) Traangasgranaten en vergelijkbare wapens voor het bestrijden van ongeregeldheden worden „op grote schaal" gebruikt in Amerikaanse gevangenissen, al dus een rapport van de Internationa le commissie van juristen (ICJ). Deze wapens kunnen, vooral bij gebruik in beperkte ruimten, dodelijk zijn. Ze worden vaak gebruikt zonder dat daar een werkelijke aanleiding toe is, aldus de ICJ. De toegepaste gassen veroorzaken vaak „ernstige vergifitgingsver- schijnselen" en hebben in sommige gevallen zelfs de dood tot gevolg, aldus het rapport van de ICJ. Twee degraads verbrandingen, blijvend oogletsel, longontsteking en hersen beschadiging waren andere uitwer kingen die deze chemische wapens konden hebben. Behalve in de vorm van granaten werden zij ook ge bruikt in met de hand bediende wa pens waaruit beperkte hoeveelheden kunnen worden verspreid. Hoewel de wapens oorspronkelijk waren ontwikkeld voor het bestrijden van rellen, worden zij nu ook „regelma tig gebruikt om lastige en oproerige personen in bedwang te krijgen". Speciaal in „kleine en slecht geventi leerde gevangenissen, die een hoog percentage geestelijk weinig stabie le mensen bevatten", kunnen de che micaliën funeste gevolgen hebben, aldus de commissie. Volgens het rapport is het niet onge bruikelijk dat de wapens worden ge bruikt tegen gevangenen die niet meteen op commando hun cel willen verlaten, die hard schreeuwen, of die in hun cel met voorwerpen smijten. „In een groot deel van de gevallen is de persoon veilig in zijn cel opgeslo ten en is er geen enkel gevaar voor een opstand, of kans dat er iemand onsnapt of gewond raakt," aldus het rapport van de ICJ. ACCRA (UPI, Reuter) De nieuwe militaire leider van Ghana, luitenant- generaal Fred Akuffo, heeft gisteren opdracht gegeven tot vrijlating van politici van de oppositie. Deze waren onder zijn woensdag afgezette voor ganger Ignatius Acheampong gevan gen gezet omdat ze het niet eens waren met een volksraadpleging over de politieke toekomst van het land. Dit werd gisteren bekend gemaakt door het Ghanese persbureau. Aan het begin van het topoverleg wisten de regeringsleiders snel tot overeenstemming te komen over de aanpak van de jeugdwerkloosheid in de Gemeenschap. Dit zogeheten plan-Vredeling werd enkele weken geleden nog door de Fransen van tafel geveegd, maar volgens minister Van der Klaauw was het toen een kwestie van enkele woorden. De ver wachting is, dat de ministers van sociale zaken zich al spoedig met het probleem zullen gaan bezighouden. Vredellngs plannen behelzen in hoofdzaak twee punten. Ten eerste wil hij premies geven aan werkgevers, die Jongeren in dienst nemen en ten tweede, door middel van Europese financiële hulp, jonge werklozen aan banen helpen in de overheidssector. De Negen zijn gisteravond begonnen aan de bespreking van.de economi sche en monetaire situatie. Ter tafel lag onder meer een document van de Europese Commissie-voorzitter Roy Jenkins met een aantal suggesties voor stimulering van de economische groei. Het plan voor de vorming van een Europees Monetair Fonds kwam pas gisteravond laat aan de orde. Premier Van Agt kondigde op voorhand aan, dat Nederland in beginsel niet afwij zend staat, maar grote waarde hecht aan een sterk verband tussen zo een fonds en een nieuwe Wisselkoersover eenkomst. Rede over 'Salt', ontspanning en Afrika MOSKOU (AFP. Reuter. UPI, AP) De Russische minister van buitenlandse zaken, Andrej Gromiko, is gisteren fel van leer getrokken tegen critici uit het Westen die de Sovjet-Unie ervan beschuldigen de Salt-akkoorden (over beperking van de strategische bewapening) en andere overeenkomsten om tot ontspanning met het Westen te komen, te schenden. ÜEOEL (Reuter, AP) De Zuidkoreaanse president Park ?sjoeng-hee is gisteren voor een nieuwe ambtstermijn van zes aar herkozen. Hij was de enige kandidaat en kreeg op een na ille uitgebrachte stemmen van een presidentieel kiescollege, dat de nationale conferentie voor eenmaking heet. De 60-Jarige president Park, die al 17 laar met harde hand het bewind voert Zuid-Korea, had slechts een een- ludlge meerderheid nodig om her- :en te worden. Een stem was ongel ig en vijf vertegenwoordigers waren Iwezig. De leden van het kiescollege trden op 18 mei door algemene ver- :ingen gekozen, waarbij echter lechts aanhangers van Park kandi- er'fat waren. De belangrijkste opposi- epartij, de nieuwe democratische rtij, weigerde iemand kandidaat te ïllen omdat dat in de Zuidkoreaan- verhoudingen volstrekt zinloos is. meeste vooraanstaande tegen- anders van Park werden woensdag- htend, de dag voor de stemming, der huisarrest gesteld, zo zei de htgenote van de vroegere presi- ntskandidaat Kim Dae-joeng. Kim u de tegenstander van Park tijdens laatste directe presidentsverkie zingen in 1971. Ook oud-president ir$oen Bo-soen, één van de belangrijk ste critici van het huidige bewind was onder huisarrest gesteld. President Park greep de macht in een bloedeloze coup in 1961. Na twee jaar bestuur van zijn militaire junta werd hij gekozen tot burgerpresident en in 1967 en 1971 werd hij herkozen. Bij al deze verkiezingen werd de oppositie aan banden gelegd en was er sprake van intimidatie. In 1972 vonden er felle demonstraties van studenten en oppositiekringen plaats, waarna Park de staat van beleg afkondigde, en het land verder per decreet regeer de. In 1974 werd er een aanslag op hem gepleegd waarbij hij zelf onge deerd bleef en zijn vrouw om het leven kwam. Het vrijwel dictatoriale bewind van de president en zijn harde methoden hebben veel kritiek in binnen- en bui tenland opgewekt, maar tot op heden wijst niets erop dat de president het Park Tsjoeng-hee autoritaire optreden van zijn bewind zal verzachten. De president zei giste ren na zijn verkiezingen dat Zuid- Korea „zonder rustpozen voorwaarts moet gaan" en dat hij vastbesloten is het land economisch pnafhankelijk te maken. Inderdaad maakt het land nationaal gezien een periode door van grote economische bloei, waarbij echter de oppositie de terechte kri tiek laat horen dat die bloei te weinig ten goede komt aan de laagste sociale lagen van het land. im.--J- TAUNTON (UPI) Een brand in een nachttrein van Cornwall naar Londen heeft woensdagnacht aan zeker elf mensen het leven gekost, terwijl twintig mensen met brandwonden in het ziekenhuis moesten worden opge nomen. Volgens spoorwegfunctiona rissen zou het vuur ontstaan zijn in een slaapgelegenheid, mogelijk door dat een passagier in bed rookte. Pas sagiers vertelden later een ontplof fing te hebben gehoord. De brand brak omstreeks vier uur uit in de voorste wagon, die geheel uitbrand de. Een tweede wagon liep zware schade op en de derde werd gevuld met verstikkende rook. In de trein zaten ruim driehonderd mensen, voornamelijk vakantiegangers op weg naar huis. Voordat de brandweer ter plaatse was hadden omwonenden al hulp ver leend aan passagiers die vaak in de wagons zaten opgesloten. Geredde passagiers klaagden erover dat zij de noodSeuren niet open konden krijgen en dat de dubbele ruiten te stevig waren om met de hand te kunnen worden stukgeslagen. De spoorwegen wezen beschuldigingen van de hand als zouden de veiligheidsvoorzienin-- gen onvoldoende zijn. Het ministerie van transport heeft een onderzoek bevolen. Op de foto dragen brand- weerliedèn het lichaam van een slachtoffer weg. In een toespraak tot de Opperste Sowjet, de Russische variant op een parlement, zei hij dat imperialisti sche en kolonialistische kringen in het Westen beweerden dat het optre den van de Sowjet-Unie en haar ruimen, bondgenoten in Afrika de ontspan- ning ondermijnde. Niet is minder waar, aldus de minis ter. die benadrukte dat Moskou alle internationale verdragen die het on dertekent, „naar letter en geest" zal nakomen. De gezamenlijke commis sie die de naleving van de het eerste Salt-akkoord moet controleren, heeft tot op heden „geen enkele Inbreuk op het akkoord kunnen vaststellen". De misverstanden die er natuurlijk wel eens geweest waren, waren steeds tot wederzijdse tevredenheid opgelost, aldus Gromiko. Volgens de minister was de westerse kritiek een dekman tel die dient om de inspanningen van bepaalde kringen in het Westen te maskeren om, wat betreft Afrika ra cisme en kolonialisme „in die plaat sen waar hun ketenen nog niet gebro ken zijn," te handhaven. Gromiko zinspeelde op beschuldigin gen van onder andere de adviseur voor veiligheidszaken van de Ameri kaanse president Jimmy Carter, Zblgnlew Brzezinski, die al eens heeft opgemerkt dat het bereiken van een tweede Salt-akkoord best afhanke lijk gesteld mag worde van een Rus sisch inbinden in Afrika. Gromiko noemde echter geen namen. Het beleid van de 8ow]et-Unle, zo hield Gromiko zijn gehoor voor, was gericht op „verdediging van de slachtoffers van de agressie en het onvervreemdbare recht van de vol ken op onafhankelijkheid en vrije ontwikkeling." Gromiko gaat volgen de week naar Genève voor besprekin gen met zijn Amerikaanse collega Cy rus Vance om te proberen belemme ringen voor een nieuw Salt-akkoord, die er wel degelijk zijn, uit de weg te Andrej Gromiko, JERUZALEM (Reuter, UPI) Premier Begin van Israël heeft geen bezwaar geuit tegen het onderhoud dat zijn landgenoot en politieke tegenstander Shimon Peres zondag met de Egyp tische president Anwar Sadat zal hebben. Peres, die vandaag uit Israël vertrekt, had gisteren een gesprek van ruim een uur met Begin. Verschillende vsn Begins geestver wanten hebben de afgelopen dagen krachtig geprotesteerd tegen de ont moeting Peres-Sadat, die zondag in de Oostenrijkse hoofdstad Wenen moet plaats vinden. Peres, oud-minis ter van defensie, is nu als eerste man van de Arbeiderspartij de belangrijk ste oppositieleider in Israël. Hij heeft in februari ook een gesprek gehad met de Egyptische president. Wat Be gin en Peres gisteren hebben bespro ken is niet bekend gemaakt. Er werd alleen gezegd dat de premier geen bezwaren had gemaakt tegen de on derneming van Peres. Eerder deze week had minister van buitenlandse zaken Mosje Dajan geprotesteerd en de oppositieleider voorgehouden dat gesprekken met Sadat maar beter PEKING (AFP) - Voor het eerst sinds de jaren zestig wordt er in de Chinese hoofdstad Peking op zaterdagavond weer gedanst. Vanuit Peking werd gisteren ge meld dat al drie achtereenvol gende zaterdagen er in een ont spanningscentrum een dans avond werd gehouden. Het schijnt dat deze herleving van de „decadente en bourgeois", ge woonte die tijdens de Grote Pro letarische Culturele Revolutie verboden werd, zich nog in een experimentele fase bevindt. Tot 1965 was het dansen op za terdagavond in Peking een zeer gewaardeerde bezigheid. Pre mier Tsjoe Enlal schoof wel eens over het parket In hotel Hsin Tsjiao In het centrum van de stad. En in de Jaren veertig schijnt zelfs voorzitter Mao Tse- Toeng zich wel eens op de dans vloer gewaagd te hebben. Zijn weduwe Tsjlang Tsjing, nu meer bekend als de leider van de opzij gezette roemruchte „bende van vier" vertelde haar Amerikaanse biografe Roxane Witke eens dat „in de bevrijde gebieden een meisje haar emancipatie toonde door haar partner te kiezen". Zo zou Tsjiang Tsjing toentertijd aan Mao gevraagd hebben: „voorzitter, als het u behaagt, mag ik deze dans van u". Daar ls toen lets heel moois uit voortge komen. aan de regering konden worden over gelaten. President Sadat begint vandaag aan zijn staatsbezoek aan Oostenrijk. HIJ zal waarschijnlijk vijf dagen de gast zijn van kanselier Bruno Krelsky, die achter de schermen een belangrijke rol speelt bij het overleg over het Midden-Oosten. Krelsky is ook opge treden als de koppelaar tussen 8adat en Peres. Begin deze week waren er geruchten over een ontmoeting tus sen Sadat en de Amerikaanse presi dent Jimmy Carter, maar op dit mo ment wijst niets er op dat zo'n ge sprek in voorbereiding zou zijn. Nederzettingen De extreme Israëlische beweging Goesj Emoenlm, heeft gisteren een plan bekend gemaakt voor een groot aantal nieuwe Joodse vestigingen op de westelijke Jordaan-oever. Volgens dit plan zouden er tegen het eind van deze eeuw meer Joden dan Arabieren moeten wonen ln dit omstreden ge bied. Met deze publicatie richt Goesj Emoenlm zich niet alleen tegen het Egyptische plan voor de westelijke Jordaan-oever, maar ook tegen het beleid van premier Begin. Het voor nemen van de Israëlische regering de Arabische bevolking ln dat gebied een zekere mate van zelfbestuur te geven ls voor de beweging al onaan vaardbaar. De leiders van Goesj Emoenlm kondigden aan dat zij vol gende week een publiciteitscampag ne zullen beginnen tegen Begin. Op een persconferentie vertelden zij dat 100.000 Joden zich de komende tien Jaren op de Jordaan-oever zouden kunnen vestigen als de regering het nieuwe plan van Goesj Emoenlm zou overnemen. i'} op ai oor J. den Boef !®5 'e wijze waarop de vertegenwoordigers van Kamer, "Senaat en regio's d( ezig zijn een nieuwe president te kiezen, wekt de indruk alsof er in Italië uc Iets bijzonders aan de hand is, terwijl er toch altijd nog een noodsitua- ep e heerst, lies op iven jaar geleden bijna, toen de nu alge- a(teden Giovanni Leone tot president werd kozen, waren er 23 stemmingen nodig en i 'n slechts een eind aan het drama worden eel maakt, doordat Leone zijn verkiezing invaardde ondanks het feit dat de stem- en van de neo-fascistische MSI-afgevaar- de gden de doorslag hadden gegevén. Ge- eesd wordt dat ook dit Jaar talrijke stem- d* Ingen nodig zullen zijn, alvorens een eerderheid (tenminste 506 van de in totaal He 11 stemmen) wordt gevonden voor een ld® indldaat, die een bijdrage kan leveren aan °*1e oplossing van de politieke problemen en ds1et land. i de eerste helft van maart leek er nog geen s® Hitje aan de lucht te zijn. President Leone >u pas in december aan aflossing toe zijn a' 1 er was in principe al overeenstemming 'reikt over zijn opvolger, de toenmalige wrzitter van de christen-democratische ,e' trtij: Aldo Moro Op 16 maart maakte de itvoering van Moro. die tenslotte door den van de Rode Brigades werd ver- oord. een eind aan de politieke oplossing, üU e de instemming had van de Democrazia "istiana en de PCI (communistische he iel Volgens was het feit dat Leone vanwege ie) 'weerde financiële malversaties het presi- eej 'ntschap moest neerleggen om zich te ai innen verdedigen, er oorzaak van dat vrij- jn geen meer overbleef voor overleg ge issen de vijf partijen. dLie samen in het élement het christen-democratische min derheidskabinet van Giulio Andreotti steu nen. Behalve de Democrazia Cristiana zijn dat de PCI de PSI (socialistische partij), de PSDI (sociaal-democratische partij) en de RP (Rspublikeinse partij). Geen problemen Als Moro nog zou hebben geleefd, zouden er ook nu geen problemen zijn geweest, ook al zouden de socialisten zich tegen zijn verkie zing hebben verzet. Nu Moro niet meer beschikbaar is, zien de socialisten hun kans schoon om te voorkomen dat een president wordt gekozen, die evenals Moro voorstan der is van het opnemen van communisten in een nieuwe Italiaanse regering. De socia listen beroepen zich formeel op het feit dat zij nog nooit een president hebben geleverd, hetgeen wel het geval was met de sociaal - democraten (Giuseppe Saragat). In de huidige fase van de presidentsverkie zing zijn alle partijen er nog op uit, stappen te vermijden die de zgn parlementaire meerderheid voor het kabinet van Andreot ti in gevaar kan brengen. Alleen de socialis ten bekommei^n zich weinig om het voort bestaan van dit kabinet. Toen het gerucht de ronde deed, dat de christen-democraten de 75-jarige leider van de republikeinse par tij, Ugo La Malfa zouden steunen, schoven zij noodgedwongen een „alternatieve kan didaat" naar voren in de persoon van de 82- jarige Alessandro Pertini, die 492 van de 506 benodigde stemmen op zich verenigde. Te Wanneer zij geen rekening hoefden te hou den met de socialisten, hadden christen democraten en communisten samen met 760 van de 1011 al bij de eerste stemming een keus kunnen doen. Er wondt aangeno men dat de communisten dan hun steun zouden hebben gegeven aan de secretaris generaal van de DC, Benlgno Zaccagninl, van wie wordt beweerd dat hij als president zou handelen in de geest van Moro, met wie hij nauw heeft samengewerkt. De mogelijk heid is niet uitgesloten dat de keus tenslot te toch op Zaccagnini zal vallen. Maar dan moet eerst voor iedereen duidelijk zijn, dat er geen andere keus is. Geen tekening Buiten het parlementsgebouw wachten Italianen op de uitslag van de presidentsverkiezing. Maar dat kan nog tijden duren. weinig om gekozen te worden. Dat er nog geen president is gekozen, moet met name worden toegeschreven aan het feit dat de christen-democratisceh afge vaardigden (2424) zich na de eerste drie ronden, waarin een meerderheid van twee derde (674 stemmen) vereist was, van stem ming hebben onthouden. Deze*str?tegie die de woede van de socialisten en de Linksradi calen heeft gewekt, werd gekozen om te verhinderen dat vertegenwoordigers van de rechtervleugel van de DC een socialistische kandidaat steunen om te voorkomen, dat na de presidentsverkiezingen christen-de mocraten en communisten samen gaan regeren. Zolang dit laatste niet het gevail is, worden kandidaten naar voren geschoven, die niet bovenaan de lijsten van de partijen prijken. Dat was het geval met de socialist Pertini, die enkele Jaren geleden nog voorzitter van de Kamer van afgevaardigden was. Niet anders is het met La Malfa, die gieen serieu ze kandidaat ls, maar door de christen democraten vooral vriendelijk wordt beje gend, omdat nog altijd niet uitgesloten la, dat men op de stemmen van zijn Republi keinse partij aangewezen zal zijn om Zac cagnini het presidentschap toe te spelen. Niettemin houdt La Malfa, die a ls onheils profeet wel een Cassandra wordt genoemd, omdat men niet naar hem wil luisteren, rekening met de mogelijkheid dat hij de volgende president van Italië mil zijn. La Malfa, met wie ik in maart gesprekken voerde naar aanleiding van de door de ont voering van Moro ontstane situatie, is zeer emotioneel en lijkt alleen al oro die reden niet de aangewezen man te zijn. Omdat hij van mening is dat de Italiaanse problemen niet opgelost kunnen worden als de commu nisten bulten de regering worden gehouden, is hij niet kansloos. Er kan nog van alles gebeuren. Slagen de christen-democraten er uiteindelijk niet in, voldoende steun voor Zaccagnini te vinden (zonder- gedwongen te worden tot het doen van te grote concessies) dan zullen zij wel licht een kandidaat van een andere partij steunen. Toen zij weigerden, hun steun aan de socialist Pertini te geven zei hun woord voerder dat hij wel een goede kandidaat ls, maar dat zijn verkiezing alleen een feit zou kunnen worden als gevolg van een „collegi ale ontmoeting" tussen de vijf partijen die het kabinet van Andreotti steunen. De christen-democraten beschikken voer drie kandidaten, Zaccagnini, Andreotti en Amintore Fanfani (als voorzitter van de Senaat thans plaatsvervangend president). Als premier lijkt Andreotti voorlopig on misbaar en Fanfani ls een politiek omstre den figuur. De socialisten hebben hun vroe gere leider Francesco de Martlno nog achter de hand, maar die lijkt onaanvaardbaar voor de Democrazia Cristiana. De commu nisten schuiven geen kandidaat naar voe ren, omdat zij beselfen dat hij geen schijn van kans zou maken. Voordat de eerste stemming werd gehouden in het paleis Montecitorlo (zetel van de Kamer van afgevaardigden) vroeg Emma Boninl, een linksradicale afgevaardigde, het woord. Zij was gekleed in een rose truitje en nauwsluitende Jeans en trok de aandacht van de voornamelijk uit mannen bestaande vergadering. Niet ten onrechte oefende zij kritiek op het feit, dat de presi dent nog steeds door politici en niet door het volk wordt gekozen. Voorzitter Ingrao (PCI) onderbrak haar voorgelezen verkla ring na verloop van tijd met de opmerking, dat er een traditie bestaat, die goed werkt. Elke dag lijkt hij minder gelijk te krijgen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 7