Israël stelt verkiezing
van opperrabbijnen uit
Celibaat is niet ongetrouwd
Bacteriën
gaan nooit
met vakantie
Uit brieven van lezers
Wonder in
Lourdes
na 8 jaar erkend
VANDAAG
Discriminatie
van werklozen
moet vervallen
VOORBIJGANGER!
-f
-WOENSDAG 5 JULI 1978
TROUW/KWARTET
!-
Van een medewerker
JERUZALEM Ondanks het dreigement van Ovadia Jossef,
de sefardische (oosterse) opperrabbijn van Israël, te zullen
aftreden indien de Knesset (het parlement) zou besluiten tot
uitstel van de verkiezingen voor een sefardische en een
asjkenazische (westerse) opperrabbijn van Israël, heeft Knes
set dat toch gedaan. Alleen met uitstel meenden de parle
mentsleden een eind te kunnen maken aan de voortdurende
ruzie en verdachtmakingen tussen opperrabbijn Ovadia Jos
sef en zijn collega voor de westerse Joden SJlomo Goren.
De verkiezingen waren reeds bijna
een Jaar uitgesteld om een afkoe
lingsperiode te bewerkstelligen. Het
heeft niet geholpen. Het Israëlische
parlement besloot tot een nieuw uit
stel tot uiterlijk 23 Juni 1979. Slechts
de rechts-orthodoxe Agoedatpartij-
en, wat afgevaardigden van de Bewe
ging voor Democratische Veranderin
gen en de linkse SJellipartlJ stemden
tegen uitstel. „Het parlement heeft
niets van doen met dit soort zaken",
moUveerde 8Jelü.
Het is ln en vooral bulten Israël maar
een minderheid die dit meent. Welis
waar is iedere rabbijn waar ook ter
wereld autonoom in zijn beslissingen
en kent het Jodendom ln de rabbina
le wereld geen hiërarchie, toch wor
den de twee opperrabbijnen van Is
raël als de hoogste Joodse autoritei
ten beschouwd. Aan hen worden uit
de hele Joodse wereld vragen voorge
legd. Maar belde opperrabbijnen
kunnen niet met elkaar overweg. Zij
spreken nauwelijks met elkaar en
maken eikaars beslissingen veelvul
dig belachelijk.
In het jaar uitstel, waartoe het parle
ment heeft besloten, zal dan ook wor
den geprobeerd tot een verdeling in
de werkzaamheden te komen. Het is
de opzet dat een opperrabbijn inder
daad opperrabbijn wordt van Israël
en een ander voorzitter van de rabbi
nale hoge raad. Na twee Jaar zouden
de sefardische en de asjkenazische
opperrabbijn van functie moeten wis
selen. opdat zij ln hun vierjarige peri
ode beide funcUes hebben vervuld.
Maar ln het parlement verzetten rab
bijn Kalman Kahane van de rechts-
orthodoxe Poale Agoedat Jlsraeel-
partij zich heftig tegen uitstel van de
verkiezingen. „Intriges zonder prece
dent" riep hij uit
.Anti-zionist" rabbijn Menachem Ha-
cohen van de Verenigde Arbeiders
partij liet een ander geluid horen. Hij
verklaarde voor uitstel te stemmen,
omdat hij zich keerde tegen de benoe
ming vaiy opperrabbijnen die anti
zionist, vijandig aan het leger en doof
zijn voor het gehuil van de weduwen
en wezen. Want bij het uistel zit niet
alleen de persoonlijke tegenstelling
van beide herkiesbare opperrabbij
nen. De sefardische opperrabbijn
Ovadia Jossef staat in de rabbinale
wereld te boek als een conservatief
man. al heeft hij de naam in politiek
opzicht Juist een duif te zijn. Maar
van een wat toegankelijke interpreta
tie van de Joodse wet houdt hij niet,
ook al keert zich dat tegen de staat
Israël.
Opperrabbijn SJlomo Goren, in poli
tiek opzicht havikachtig heeft met de
Joodse wet ln de hand begrip voor de
noden. Hij heeft dat ook al gekregen
als opperrabbijn van het leger. Om
een te zijn met de soldaten volgde hij
de opleiding tot stoottroeper en haal
de hij zijn brevet als parachutist
Opperrabbijn Goren heeft tot afgrij
zen van andere rabbijnen een aantal
beslissingen genomen ten einde men
sen uit bepaalde nood te verlossen.
Een nood veroorzaakt door een ande
re Interpretatie van de halacha (Jood
se wet). Het heeft opperrabbijn Sjlo-'
mo Goren geen vrienden gemaakt.
Wel vijanden.
Collega opperrabbijn Ovadia Jossef
behoort daartoe. Deze was het die
mede de aanzet ertoe gaf, dat onver
wacht zich een tegenkandidaat voor
opperrabbijn 8jlomo Goren aanbood.
Een tegenkandidaat die door het rab
binale kiescollege werd geaccepteerd,
de Jeruzalemse rabbijn Saoul Jisrae-
11. „Met hem zal ik goed samen kun
nen werken", liet opperrabbijn Ova
dia Jossef verguld weten. Maar rab
bijnen zijn ln Israël ambtenaren. Het
ministerie van godsdienstzaken heeft
heel wat in de melk te brokkelen.
Aftreden
Opperrabbijn SJlomo Goren heeft de
sympathie en de steun van de Natio
naal Religieuze Partij, wiens minister
dat departement beheert. Op een
persconferentie keerde opperrabijn
van Jeruzalem, zich scherp tegen
Aharon Abuhatzelra, de minister van
godsdienstzaken. Op die persconfe
rentie zei de opperrabbijn te zullen
overwegen af te treden als er geen
verkiezingen zouden komen op de
vastgestelde datum van 12 Juli. Daar
ook was het .dat werd aangekondigd
dat een „noodconferentie" van alle
rabbijnen uit Israel bijeen zal worden
geroepen om op te roepen tot het
verbreken van alle contacten met mi
nister Abuhatzelra.
Opperrabbijn Ovadia verklaarde, dat
uitstel opperrabbijn Goren niet zal
helpen. „De ruzies, veroorzaakt door
opperrabbijn Goren. zijn een onthei
liging van Gods naam", zei hij om
president Anwar Sadat van Egypte
aan te halen die de meningsverschil
len in het Opperrabbinaat al eens zou
hebben aangevoerd. Rabbijn Gedalia
Schreiber van de Jeruzalemse rabbi-
<1*1 1 rgl
H: .iirtVwt- 'i
Een van de twee opperrabbijnen van Israël, die ln heftige ruzie met elkaar
verwikkeld zijn, Sjlomo Goren bekijkt hier Hebreeuwse bijbelrollen, die bij
een aanslag door Palestijnen vernield zijn (archieffoto).
nale raad. meende dat het uitstel van ken". Maar minister Aharon Abut-
de opperrabbinale verkiezingen „het hatzelra dacht er niet aan. De rabbij-
falen van de minister" aantoont, „die nen dreigen, zei hij, maar het parle-
daaruit zijn conclusies moet trek- ment bepaalt.
AMSTERDAM (A hP/DPA)
De genezing van een verlamde in
het bekende Franse Maria-oord
Lourdes in 1970 is door de rooms-
katholieke kerk als een wonder
erkend. „Tranen van Maria" in
het Duitse Schwandorf zijn ech
ter door de mand gevallen als
gewoon condenswater.
Serge Perrin (48) uit de Franse
plaats Angers werd in 1964 ver
lamd vanwege een verstopping
van de halsslagader. Toen hij ln
1970 naar Lourdes ging. was er
groot gevaar dat hij blind zou
worden. In het pelgrimsoord ge
nas hij volledig.
Na langdurig onderzoek is een
medische commissie tot de con
clusie gekomen, dat de genezing
niet door natuurlijke oorzaken
te verklaren valt. Op grond van
deze conclusie heeft bisschop
Jean Orchampt van Angers
thans de genezing officieel als
wonder erkend.
Ieder Jaar zijn er ongeveer dertig
zieken, die verklaren in Lourdes
genezing te hebben gevonden.
De afgelopen eeuw hebben bis
schoppen echter slechts 62 gene
zingen als wonderen erkend.
.Daarentegen is een commissie
van deskundigen in Duitsland
tot de conclusie gekomen, dat de
vloeistof op afbeeldingen van
Maria in een particuliere woning
in het Beierse Schwandorf ge
woon condenswater is. Bisschop
Rudolf Graber van Regensburg
heeft de eigenares van de wo
ning, die roomskatholiek is,
daarom gelast, de „gebedssa
menkomsten" voor de „tranen
van Maria" te staken.
De commissie stelde vast, dat de
vloeistof in 1977 en 1978 alleen ln
het koude jaargetij te zien ls
geweest. Dat kwam door een lek
in het dak, waardoor de muur
waaraan de afbeeldingen han
gen, vochtig geworden ls.
>ie
met
i. Je
»n.
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wlbautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/-
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4. Rotterdam
Tel. 010-115588
(Red.)
Schiedamsevest 52
Tel. 010-115700 (adv.)
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Posious 3
Melkmarkt 56, Zwolle
Tel. 05200-17030.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten,
oproepen ot reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gencht te
worden). De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor Hierover of over
het niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet corresponde
ren Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw. Postbus 859.
Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver vermeld.
bruiken. Maar het betekent wel, dat
minimum-loners 100 gulden per jaar
eigen risico voor huisarts en apot
heek en 10 gulden per dag eigen bij
drage moeten betalen voor verple
ging in een ziekenhuis. Mijnheer Aan-
tjes, is dat de christelijke politiek
waar de wereld naar hunkert? Ik be
grijp niet, dat serieuze christenen
zich in zo'n politiek kunnen her
kennen.
Opleusden
Gerrit ter Horst
Bestek '81 (3)
wegen zij hemel en aarde om vrij te
komen. Terecht pleit nu mr Rujrter
voor straffen die te overzien zijn. Zij
zullen dan in hoger beroep moeten
willen. In een hoger beroep zal het
regeringsbeleid zeker ter sprake ko
men. De regering namelijk weigert
het probleem op te lossen. Het pro
bleem is een RMS-regering. De oplos
sing is de ontbinding van een RMS-
regering. Een goed regeringsbeleid is
een RMS-regering nu te ontbinden en
de veroordeelden vermindering of
kwijtschelding van straffen te geven.
M.a.w. een verzoening.
Bestek '81 (1)
De heer Rietkerk van de WD is zeer
tevreden met „Bestek '81" en vindt
het programma van de WD, hierin
voldoende terug. Ik heb nog niet ge
hoord of professor Goudzwaard, de
geestelijke vader van het CDA-pro-
gramma ..Niet bij brood alleen." net
zo tevreden ls. Ziekenfondsleden en
t rekkers van sociale uitkeringen lij
ken mij niet de sterkste schouders te
hebben, maar zij worden toch gepakt.
Eerlijk is eerlijk. De WD heeft er
nooit een geheim van gemaakt, dat
zij een beleid wenste zoals nu te vin
den is in „Bestek 81". Bij de presenta
tie van het kabinet Van Agt/Wiegel
heeft Rietkerk nog eens uitdrukke
lijk verklaard, dat volgens hem de
hogere inkomens onder Den Uyl ge
noeg hebben geleden en nu bescher
ming nodig hebben. In één adem
vroeg hij om de nodige dwang en
prikkels voor degenen, die moeten
rondkomen van uitkeringen krach
tens de sociale wetten. „Bestek '81"
bedient hem op zijn wenken. Natuur
lijk zal de CDA-fractle tegensputte
ren, maar gaat m.i. toch door de kni
eën. Het lot van de motie Van Houwe-
lingen bewijst in dit genoeg.
Maastricht H. H. Schoonmakers
Bestek '81 (2)
Afgelopen vrijdag zag ik de discussie
tussen Albeda en Den Uyl. Het plan
Den Uyl beoogt de werkloosheid te
bestrijden door de hogere inkomens
er op achteruit te laten gaan. Albeda
zei, dat dat niet haalbaar is. Nu zou ik
alle christenen willen vragen, welk
standpunt het dichtst bij de bijbel
staat (of beter, het minst ver van de
bijbel af). Waar staat in de bijbel, dat
je moet doen, wat haalbaar is? Ik
behoor tot de zgn. middengroep.
Dankzij deze regering zal ik wat meer
geld ter beschikking hebben, dan
wanneer we een kabinet Den Uyl ge
had hadden, en dat kan ik best ge-
Tien miljard gulden in te leveren door
de sociaal zwakkeren. CAO gebonde-
nen en de ambtenaren. Ziekenfonds
verzekerden gaan 100 gulden eigen
risico betalen en 10 per dag als men in
het ziekenhuis terecht komt. CDA-
minister Albeda: „Die hoge inko
mens, daar kun je haast niet aanko
men. Bovendien leven we met open
grenzen." Christelijk geïnspireerde'
politieke creativiteit. Het klinkt mis
schien hard, maar dit CDA deugt
niet. Het is een groot KVP geworden
met de werkelijk christelijk geïnspi-
reerden als dekmantel, zoals bij voor
beeld de heer Goudzwaard. Erg
jammer.
Rotterdam
P. C. van Wijk
Overijs(s)el
In uw rubriek „Uit de kerkbladen"
citeert u het Gereformeerd Kerkblad
voor Drente en Overijssel en tekent
dan bij het laatste woord aan: „Dat
nog altijd met één s geschreven
wordt". Ik zou zeggen: terecht. Want
de oorspronkelijke (latijnse) naam
van de rivier is Isala (met één s). Ik
weet niet waar die tweede s vandaan
is gekomen. Weet u het soms?
Deventer
J. van Rossom
Amsterdam
B. Bastiaans
Hoger Beroep
Alle Zuidmolukkers die hun gevange
nisstraffen uitzitten, hebben gewei
gerd hoger beroep aan te tekenen.
Maar als hun straf begonnen is be-
Instituut voor evangelisatie
(Campus Crusade for Christ) zomer-
conferentie voor iedereen met o.a.
studies over de vier evangeliën, het
unieke van Jezus Christus, het unieke
van de bijbel en de grote opdracht
Sprekers o.a. George Brucks. 8-15
juli. De Bron, Dalfsen. Inl. en opg. teL
03438-7491.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT De discriminerende
tegenstelling tussen werker en werk
loze dient te vervallen, aldus een dis
cussienota van de Stichting voor dia-
konaal maatschappelijk werk van de
Nederlandse hervormde kerk in de
provincie Utrecht
De nota wil, dat er een mentaliteits
verandering komt bij werkenden en
niet-werkenden, zodat de waarde van
de mens niet langer uitsluitend wordt
afgemeten naar de plaats, die hij in
neemt in het arbeidsproces. Iemand,
die bij voorbeeld op basis van een
sociale uitkering zijn prestatie-aan
deel levert als vrijwilliger ln de ver
zorgingssector (waar een chronisch
tekort ls aan arbeidskrachten) is in
sociaal-economisch opzicht evenveel
waard als zijn betaalde collega elders
ln het arbeidsproces.
De Utrechtse diakonale nota pleit er
dan ook voor, dat werkloze welzijns
werkers op basis van hiin uitkering,
eventueel aangevuld met een belo
ning tot honderd procent, worden In
gezet bij de uitvoering van projecten
in de sfeer van de welzijnszorg, zoals
wijksgewijze begeleidingsgroepen
voor Surinamers en andere nieuwko
mers. Ook wil de nota onderzoek naar
de mogelijkheden van arbeidsverkor-
tlng.
Om hieraan vanuit de kerk te kunnen
meewerken stelt de nota do vorming
van een provinciale werkgroep voor.
GEMEENTE EN WOORD
In DIA (Diakonale Informatie
Amsterdam) werd een aantal
uitspraken overgenomen uit
„Antenne", uitspraken die kennelijk
afkomstig zijn van mensen die
moeite hebben met de kerkgang. Ou
een enkele te citeren: „de kerk ls zo
verdeeld"; „de kerk komt niet op voq.
de verdrukten"; „ik heb het steeds U
druk". De reeks opent met: „ik zoek
de gemeente niet, ik zoek het Woord'
Daarover wilde ik even nadenken. Ik
vraag me af of dat kan. Is dat een
goede tegenstelling? Het doet me
denken aan een bezoek dat ik Jaren j
geleden aan een paar oudere mensen
bracht die hun bezoek aan een
bepaalde kerk motiveerden met de
uitspraak. „We vinden het er zo fijn,
omdat je een goede preek hoort en
verder heb Je met niemand wat te
maken". Uit het gesprek werd
duidelijk dat er van een
gemeenschap geen sprake was. Zij
zouden dit gezegd kunnen hebben:
Wij zoeken de gemeente niet, wij
zoeken het Woord! Het klinkt vromq
dan het is, naar mijn mening. Het
'lijkt te getuigen van een diepe
verbondenheid aan het Woord. Die
verbondenheid doet het contact i
mensen zelfs geheel terugwijken,
wordt nergens mee lastig gevallen,
mensen kunnen zo lastig zijn. Ze
hebben je nodig of ze vinden dat je
wat moet doen, of ze doen een beroep
op je. Het Woord ls gemakkelijker. Ji
hoort het aan en Je gaat naar huis. Ik
geloof niet dat zoiets kan. Niet dat
het niet veelvuldig voorkomt:
vrijblijvende kerkgang of helemaal
geen kerkgang meer, thuis een preek
lezen. De lastige mensen blijven
buiten Je deur. Maar heb je dan het
Woord wel gevonden? Ik denk van
niet. Het Woord is niet aan
enkelingen gegeven (ze zouden er i
zonder die gemeente zelfs nooit van
gehoord en geweten hebben), maar
aan de gemeente als een levende
gemeenschap waarin dat Woord tot
zijn recht wil komen en wat wil doen.
Het klinkt zo vroom en zo onthecht
als ik het Woord maar heb. Maar als t
je er goed naar luistert barst het op
zichzelf gericht-zijn uit alle naden
van zo'n uitspraak. Hoe lastig
mensen ook kunnen zijn en om dat It j» j
kunnen weten kan je werkelijk wel
thuis blijven, het Woord is aan de
mensen samen gegeven en wil hen 1
een gemeenschap ontmoeten.
Daarbuiten is het niet te vinden. Ha
is apart niet verkrij gbaar.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Enter en te Puttershod
A. F. Troost te Asperen; te Zevenht
zen (Gr., toez.): J. Roebers te Baai
brugge; te Aalburg: D. J. Buddü-
kand. te Driebergea
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Deventer E.
Kim te Emmeloord.
Aangenomen naar Scheemda: A. 0
Bosma te Muiden-Muiderberg. j
Bedankt voor Amsterdam West: F.$_ r
Jonge te Dokkum, die voorlopig gt*— J
beroep in overweging wil nemen.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Anna Paulowna
zen: A. v.d. Sloot. kand. te Kami
te Noordbergum: B. Wesseling,
nende te Rotterdam.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te IJmuiden: P. Roos I t
Harderwijk. c
Aangenomen naar Kampen (goé j
dienstonderwijs aan de kunstacadl t
mie): Th. Peppink te Emmen.
ADVERTENTIE
door Herman Verbeek
De roomse kerk wil haar priesters nog altijd
ongetrouwd houden. Ook de Nederlandse bis
schoppen weerstaan het Vatikaan daarin nog
steeds niet. Het zijn de studenten ln de theolo
gie. die nu opnieuw de strijd om een vanzell-
sprekend mensenrecht zijn begonnen
De katholieke theologische hogeschool van
Amsterdam is gevestigd in een majestueus
herenhuis aan de Keizersgracht. De studenten
legden tijdens hun bezetting vorige maand
hun slaapzakken op het rijke marmer en ver
gaderden ln de met kostbaar hout betim
merde vertrekken. Het herenhuls is overblijfsel
en symbool van wereldmacht, geld. slavenhan
del. koloniale uitbuiting De kerk was daar ten
nauwste mee verweven De kerk is gewend
heerschappij uit te oefenen, totale miskenning
van de rabbi van Nazaret De els ongetrouwd te
blijven heeft de priesters tot horigen gemaakt
die zo onderdanig moeten zijn aan de hiërar
chie dat hun laatste rest persoonlijke vrijheid
is afgenomen.
Daartegen protesteren de studenten. Zij zijn
wel de eerst aangewezenen om zich te verzet
ten. want het betreft hun eigen toekomst. Zij
vrezen de uitholling van het theologische on
derwijs als er straks nauwelijks nog een hand
jevol ongetrouwde theologen beschikbaar
blijft voor het onderwijs En zij zijn zelf niet
bereid later gedwongen ongehuwd in het pas
torale werk te gaan.
men. De kortstondige bezettingen ln Amster
dam. Nijmegen. Utrecht. Tilburg, volstaan
daartoe niet. Het ls nodig dat de studenten een
actie-comité, gaan vormen waarin alle betrok
ken studentengroepen verenigd worden. Ook
alle organisaties en personen die adhaesle be
tuigden. zouden voor zo'n comitë kunnen wor
den gevraagd Is het zover dan kunnen instan
ties in de kerk aangesproken worden. Het ls
een zaak van de kerkgemeenschap zelf, dus
organen als de diocesane delegaties van het
Landelijk Pastoraal Overleg komen het eerst
in aanmerking. Dat LPO raakt dan meteen aan
de hand van dit geval uit zijn vrijblijvendheid
als louter gesprekscentrum. Het kan aldus
worden gepolitiseerd als onderhandelings-or-
gaan dat zich richt tot het episcopaat. Demo
cratie wordt alleen aan concrete problemen
bevochten en geleidelijk opgebouwd. Ook an
deren kunen zich dan solidariseren: parochie
raden. dekenale raden, pastores, hoogleraren,
media enz. De Beweging van Basisgroepen en
Kritische Gemeenten heeft de studenten met
klem opgeroepen met hun initiatief deze poli
tieke weg op te gaan.
tig afgebroken. De economie en de industrie
van onze beschaving hebben dat vooral op hun
geweten. Eeuw op eeuw werden scheidingen
afgedwongen. Eerst werd de man van huls
gehaald om elders werknemer te worden. Toen
vielen akkers en vee weg, de mens werd stads
mens Vervolgens moesten de kinderen naar
scholen. Voor grootouders en zieken kwamen
er aparte Inrichtingen. Tenslotte bleef moeder
een groot deel van de dag alleen achter op de
flat, omgeven met apparaten die het meeste
werk hebben overgenomen. Het gezin ls terug
gebracht tot man. vrouw en twee kinderen. De
leefruimte is niet groter dan het vierkant: bed -
douche - fornuis - tv. Op het kamerbreed tapijt.
8-hoog, ontstaat een ontzettend gespannen si
tuatie. Heel de productie, de arbeidsopbouw.
lonen, sociale voorzieningen, woningbouw,
dwingen ons in dat systeem. En de waarden en
normen verklaren het allemaal heilig. De chris
tenen blijven dit verminkte en gekortwiekte
samenleven dé hoeksteen van de maatschap
pij noemen.
'Bruidegom'1
Niet doorgezet
In de Jaren zestig is de strijd tegen de cell-
baatswet losgekomen Het ging toen om hu
wende priesters als Jos Vrijburg. Huub Ooster
huis. Jan Ruyter De beweging Septuagint
ontstond om een kring van solidaire collega s
te mobiliseren Daar waren ook protestanten
bij: Roel Pomp. Jan Lugtlgheid. Maria de
O root enz Maar de strijd is niet doorgezet
Allerlei andere maatschappelijke problemen
vroegen de voorrang in de bewustwording en
de actie. Zo kregen de bisschoppen het gemak
keiijk. de zaak ging de doofpot ln
Het is nu de kans de strijd met grotere hevig
hetd. breder en vasthoudender weer op te ne
Wat is de eigenlijke inzet van deze plotseling
weer uitgebarsten strijd? Het celibaat ls het
gedwongen ongetrouwd blijven van de geeste
lijke stand. Daarmee worden priesters, broe
ders, vrouwelijke religieuzen afgezonderd. Zij
zijn slachtoffer van een in de geschiedenis
onwrikbaar vastgezette wet die zelfs geen uit
zonderingen of nieuwe denkbeelden verdraagt.
Hoe de culturen rondom die wet ook verande
ren. het geloof in die wetgeving blijft onbe
weeglijk.
Het ergste ls dat celibaat wordt opgevat als
een toestand van óngehuwd zijn. Daarover
dient opnieuw te worden nagedacht Aan het
kerkwettelljk onrecht ligt een veel dieper lig
gende misgroei ln denken ten grondslag. Kort
gezegd: celibaat betekent Juist niét ongehuwd
zijn Daarover een kleine uitweiding.
Elk huwelijk was vroeger een soort communi
teit Daartoe behoorden grootouders, ouders
kinderen, een weeskind, een knecht, ook de lap
grond, de vruchtbomen, de honden, de kippen,
de zeug. de koe Die gemeenschap ls stelselma
Ult die benauwenis breekt een exodus los.
Duizenden echtscheidingen. De maatschappij
heeft die scheidingen voorbereid. Man en
vrouw zijn niet schuldig, zij zijn slachtoffer.
Het feminisme heeft dat tot nu toe het duide
lijkst aangetoond.
Het werkwoord „trouwen" kan zich niet meer
kwijt in die engte. Daar is alle intimiteit opge
borgen. En buiten de deur is alles verboden,
daar is dus alles hard en kil, want alleen
restanten liefde treden nog naar buiten. Hoe is
het mogelijk dat het woord „trouwen" gemo
nopoliseerd is voor dit huwelijk?
Het Is precies het evangelie van de eerste
christenen dat daar anders over dacht. Dat
was ook toen uiterst schokkend. Je wordt
zomaar niet gekruisigd en vervolgd. Juist de
ongehuwde rabbi van Nazaret en je was toen
als ongehuwde man een nul werd na zijn
dood met feilloos zuiver aanvoelen door het
volk hun „bruidegom" genoemd, het volk had
ervaren dat hij trouwde met iedereen.
De gemeenten maakten daarover een pracht
van een parabel De samenleving als een brui
loft. Het belangrijkste ln de samenleving is het
samen delen van het eerst nodige: het voedsel.
Bruiloft
ZIJ die zich helemaal begeven hebben in het
privé-bezit ktlnnen zo'n bruiloft niet maken.
Zij moeten zich verontschuldigen om hun een
zaam wegblijven. Die land gekocht hebben,
spannen ossen aangeschaft, een vrouw ge
trouwd. het is of je Marx hoort: land, trekvee
en nakomelingschap zijn Immers precies de
produktiemiddelen van die agrarische samen
leving.
Alleen degenen die daarover niet beschikken
en dus de handen leeg hebben, kunnen de
messiaanse bruiloft maken. Degenen die zo
zijn achtergesteld, blind, ziek, zwakzinnig, dat
ze zelfs geen vrouw kunnen trouwen, zij maken
de bruiloft.
Doorbraak
Uit dit evangelie spreekt een radicale door
braak ln het trouwen. Het heeft niets met de
verheerlijking van het privé van doen. De mens
trouwt allereerst met zichzelf als het moet
lange tijd in de woestijn en in het nachtelijk
gebeurgte vervolgens trouwt hij met allen.
En dat is helemaal verwaarloosd, wij zijn er
haast analfabeten ln, het moet helemaal op
nieuw bevochten en geoefend worden. Pas
daarna trouwt een mens eventueel nog met één
iemand.
In zo'n beschaving kunnen mensen alle voor
rang geven aan dat verleerde trouwen met
allen. Daartoe worden al vormen van samenle
ven en samenwerken opgebouwd.
De traditie van het celibaat kan ook in dia
nieuwe beweging doorgang vinden. Maar dan
niet kerkelijk opgelegd aan een aparte religieu
ze kaste, die zich daarmee isoleert in hiërarchi
sche macht en afhankelijkheid. Dat is het
verband waarbinnen de kerkwet van het ver
plicht celibaat een onrecht en een wanstaltig
heid is. Juist omdat verbond sluiten tot de
einden der aarde zo'n hartvervullende opgave
van en voor éllen is.
Herman Verbeek werkt in de basisgroep „de
vier handen" te Groningen.
Maar u wel.
Neem daarom desinfekterende
Unicura zeep mee.
Opgewassen tegen
binnen-en buitenlandse bacteriën.
