r 4
foup in Zuid-Jemen
J
anzania's onderwijsbeleid werkt als boemerang
Oppositie wint
stembus IJsland
li
Comecon praat over meer samenwerking
Miljoenenschade in
Versailles door bom
Verbod op
walvisvangst
twijfelachtig
heu ro-Russische Ismail zou leider zijn
Carter prijst
Nederland voor
ontwikkelingshulp
gypte vindt
ögSraëli's
warsliggers
IRA doodt
verklikker
Sowjet-diplomaat in
Zwitserland zoek
Registratie voor verkiezingen begonnen
Sjipanga mag naar Namibië
Regering gaat aftreden
DINSDAG 27 JUNI 1978
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
7
i te
3NDEN (Reuter, UPD Pa-
a heeft gisteren op de eer-
e dag van de Jaarlijkse ver
lering van de Internationa-
Walvis Commissie (ICW) in
inden onverwacht het voor-
en g [1 ingetrokken om geduren-
tine itien Jaar de Jacht op en de
nen; ngst van walvissen te ver-
eden. Een dergelijk morato-
et p un zou binnen de IWC,
oort larblj zeventien landen zijn
Hgesloten, dit Jaar op meer
dan in voorgaande ja-
n kunnen rekenen.
de zeventien landen ln de IWC
et vi en er nog zeven op walvissen. De
at zii C stelt leder jaar vast hoeveel wal
en door deze landen mogen wor-
gevangen; het algelopen jaar wa
il's bh dat 23.000 van deze zeezoogdie-
deeltj. De belangrijkste walvisjagende
t Dis
Panama trekt voorstel in
landen zijn de Sovjet-Unie en Japan,
die zich sterk verzetten tegen verdere
vangstbeperking of een vangstver
bod van deze met uitsterven bedreig
de dieren.
Volgens de milieugroep Greenpeace,
die gisteren met andere actiegroepen
een demonstratie hield voor het hotel
waar de IWC deze week vergadert,
heeft Panama het voorstel ingetrok
ken onder druk van Japan, dat zou
hebben gedreigd een bestelling voor
50.000 ton suiker af te zeggen wan
neer Panama het moratorium op de
agenda zou handhaven. Panama wei
gerde gisteren een verklaring te ge
ven over het intrekken van het voor
stel.
Een tienjarig vangstverbod werd
voor het eerst voorgesteld in 1972,
maar het werd toen en in enkele vol
gende jaren van de hand gewezen.
Het moratorium is bedoeld om de
walvissen gelegenheid te geven zich
te herstellen en wetenschapsmensen
meer kans tot onderzoek te geven. De
Amerikaanse vertegenwoordiger Ri
chard Frank vertelde gisteren dat
president Carter het moratorium van
harte ondersteunt.
Naast de zeven walvisjagende landen
in de IWC (Australië, Brazilië, Dene
marken. IJsland, Japan, Noorwegen
en de Sovjet-Unie) wordt nog door
acht andere landen die niet bij de
IWC zijn aangesloten, op walvissen
gejaagd: Chili, Cyprus. Noord-Korea.
Peru. Portugal. Zuid-Korea, Spanje
en Taiwan. In totaal zijn het afgelo
pen jaar meer dan 30.000 walvissen
gedood.
11 2IROET (AFP, AP, Reuter, UPI) Nadat zaterdag zijn ambtgenoot Ahmed Hoessein Al-
lasjmi van Noord-Jemen was vermoord, is gisteren president Salem Robaya Ali van Zuid-
arboimen 8edwongen af te treden.
Ie kii
Dokters en verpleegsters behandelen enkele van de zeker vijftig mensen, die werden gewond
toen een DC 9 van Air Canada bij het opstijgen van de luchthaven Toronto verongelukte. Drie
mensen werden gedood. Het toestel onderbrak plotseling de start, maar schoot door en kwam in
een greppel terecht, vlak bij een drukke verkeersweg. De DC 9 brak in drie stukken, maar vloog
niet in brand.
WASHINOTON <UPI> - De Ameri-
kaanse president Carter prees onder
andere Nederland voor het bedrag
dat ons land jaarlijks aan buitenland
se steun besteedt. Volgens de presi
dent is Nederland naar verhouding
drie keer zo gulhartig als de Verenig
de Staten. De weigering van het Ame
rikaanse Congres de buitenlandse
steun van de Verenigde Staten te
verhogen is volgens Carter niet te
rijmen met het karakter van de Ame
rikanen. Hij zei dat zondag voor een
bijbelklas, waar hij herinnerde aan
een drie uur durende bijeenkomst
met 30 congresleden vorige week,
over buitenlandse politiek. Door
gaans moedige Congresleden stem
men, als ze ook maar een beetje onder
druk worden gezet, tegen buitenland
se steun", aldus Carter. Hij zei dat
slechts 0.3 procent van het Ameri
kaanse bruto nationaal produkt
wordt besteed aan ontwikkelings
hulp, tegen drie keer zoveel door an
dere landen.
De Amerikaanse president ontbeet
gisteren met de Britse premier James
Callaghan. Er werden geen bijzonder
heden bekend gemaakt, maar wel
duurde de ontmoeting langer dan de
bedoeling was.
noen staatsgreep zou zijn geleid door de
rtegei -Russische leider van het Nationa-
van 1 front, Abdoel Fattah Ismail. Hij
ijke srde zich tegen de president van-
jke 2 ;e diens toenadering tot het be
de ve idende en sterk islamatische Sa-
ig toll-Arabië en tot het buurland
|or«l-Jemen. Ook de houding tegen-
de zich links noemende regering
Ethiopië zou een twistappel zijn
'eest- Vanuit Zuid-Jemen dat aan
weze belangrijke olieroutes uit het Mid-
,a. „n i-Oosten ligt, worden de Russische
Cubaanse troepen in Ethiopië be-
>onke mraad.
voor de Arabische pers was de afgelo-
1 weken al sprake van strubbelin-
de g tussen de Zuidjemenitische lei-
Ts, die nu in het voordeel van de
•Russische en radicaal-Arabische
'1 lijken te zijn beslist,
lemers meenden gisteravond
moord op de Noordjemeniti-
president Gasjmi de tegenstel
lingen in Zuid-Jemen heeft aange
wakkerd. Noord-Jemen, een behou
dende staat die nauwe banden heeft
met Saoedie-Arabië heeft onmiddel
lijk na de aanslag de betrekkingen
met Zuid-Jemen verbroken. De presi
dent kwam om het leven doordat een
pakketbom in handen van een gezant
uit Zuid-Jemen ontplofte. Aan de
grens tussen de twee landen zijn troe
pen samengetrokken, en in de Arabi
sche wereld kwam diplomatiek over
leg op gang om schermutselingen tus
sen de twee landen te voorkomen.
Noord-Jemen heeft gevraagd om een
bijeenkomst van de Arabische Liga.
Bij het diplomatiek overleg wordt
naar verluidt een rol gespeeld door
(UPD Egypte heeft giste-
gezegd dat Israël de weg naar
pe in het Midden-Oosten blok-
rt door bij voorbaat een voorstel
rde toekomst van de door Israël Zondag hebben IRA-leden ook bij de
ftte gebieden van de hand te
en.
BELFAST (AP/AFP) Leden van het
verboden Ierse republikeinse leger (IRA)
hebben een verklikker gedood, die vol
gens hen is aangewezen door een politie
agent die vorige week door de IRA is
ontvoerd. De gedode man, een oud
sergeant van het Britse leger, zou de
Britse veiligheidsdienst inlichtingen
hebben gegeven. De verklikker werd
zaterdag ontvoerd en zou bij „verhoor"
hebben toegegeven, waarna hij werd
terechtgesteld. Zijn lichaam werd bij de
grens gevonden.
woordvoerder van het ministerie
buitenlandse zaken verklaarde
een bekendmaking van de Israëli-
regering, waarin deze de sugges-
ataeiin^an president Sadat dat de weste-
nverz# oever van de Jordaan aan Jorda-
zou worden teruggegeven en de
|ok van Gaza aan Egypte, „weer
digd a doet twijfelen aan de werkelijke
oeling van Israël".
houding van Israël", zei de
rdvoerder, „laat zien dat het ze-
achtig en ongerust is geworden
Zieke de gunstige internationale reac-
an het in persverklaringen uiteen
tte idee van president Sadat.
houding is een poging de weg
vredespogingen af te sluiten",
noemde het „vreemd" dat Israel
Egyptisch voorstel afwijst „dat
niet volledig geformuleerd is" en
t het op de hoogte is van de
Egyptische ministerie van bui-
idse zaken is momenteel bezig
van Sadat te verwerken in
illedig plan, dat moet dienen als
ird op een verzoek van de Vere-
Staten. Functionarissen zeiden
i dat het plan „binnen een
in Washington op tafel zal
grens met de republiek Ierland, een
patrouille van het para-militaire defen
sie-regiment van Ulster in een hinder
laag gelokt. Een lid van de patrouille
werd gedood, en een ander gewond. De
overvallers, zo'n tien mannen die over de
grens verdwenen, lieten een landmijn
voor de patrouille ontploffen. Eén van
de auto's reed in de krater, waarna het
hele konvooi onder vuur werd genomen.
GENEVE (AFP) Een Sowjet-diplo
maat, Wladimir B. Rezoun. wordt al
twee weken op zijn post bij de Vere
nigde Naties in Genève vermist. Re
zoun is secretaris van de permanente
vertegenwoordiging van Moskou bij
de VN in Genève.
De Sowjet-vertegenwoordiging heeft
de Zwitserse regering om inlichtingen
over het lot van Rezoun gevraagd
maar de autoriteiten schijnen daaro
ver niets te weten. Bij de Amerikaan
se autoriteiten is een dergelijke stap
ondernomen maar het State Depart
ment zou ook gezegd hebben van
niets te weten. Kanselier Ivanow van
de Russische missie weigerde te ant
woorden op vragen van journalisten.
Saoedie-Arabië, waarvan Noord-Je
men economisch volslagen afhanke
lijk is. Niet alleen werken er een mil
joen Jemenieten in Saoedie-Arabië.
ook helpt dit machtige land bij de
economische en sociale ontwikkeling
van Noord-Jemen.
Pogingen van Saoedie-Arabië door
met gelijksoortige steun invloed te
verwerven in Zuid-Jemen, in ruil voor
een meer gematigde houding, zijn
eerder op niets uitgelopen, Zuid-Je
men zou onder andere de banden met
de Sowjet-Unie hebben moeten laten
vieren.
Behoudende kringen in het Midden-
Oosten beschuldigden Moskou er gis
teren openlijk van de hand te hebben
gehad in èn de staatsgreep van de
haar goedgezinde Ismail in Zuid-Je
men, èn de aanslag op president
Gasjmi in Noord-Jemen.
Jachtbommenwerpers
De opstand in Zuid-Jemen begon gis
terochtend vroeg toen jachtbommen
werpers het presidentiële paleis be
stookten, terwijl op het vliegveld en
rond het paleis werd geschoten. Alle
verbindingen met het buitenland
werden verbroken. Tegen de middag
zou de president de toestand onder
controle hebben gehad, maar enige
uren later werden de bombardemen
ten op zijn paleis hervat. De volksmi
litie onder leiding van Abdoel Fattah
Ismail slaagde erin stukken van de
hoofdstad Aden te bezetten, hoewel
grote delen van het geregelde leger
loyaal heten te zijn aan president
Robaya Ali. In de loop van de avond
werd echter meegedeeld dat hij was
afgetreden, zonder dat verdere bij
zonderheden werden gegeven.
BOEKAREST (Reuter) De negen landen van de Comecon,
de communistische tegenhanger van de Europese Gemeen
schap, zijn vanaf vandaag tot eind deze week bijeen om van
gedachten te wisselen over meer samenwerking bij de inu-
striële produktie.
Op de agenda van de Comecolanden
naast de Oosteuropese staten, met
uitzondering van Albanië, ook Cuba
en Mongolië staat de behandeling
van een overzicht over de vooruit
gang, die is geboekt sinds de premiers
een jaar geleden in Warschau bijeen
waren. Daarnaast wordt gesproken
over de viering volgend jaar van het
dertigjarig bestaan van de organisa
tie. Het hoofdonderwerp zijn een aan
tal samenwerkingsvoorstellen met
betrekking tot de produktie en ver
werking van olie, energie en grond
stoffen en het gebruik van kerne
nergie.
De kans is klein dat er in Boekarest
zal worden gepraat over een mogelij
ke wijziging van de statuten zodat
voor de besluitvorming slechts een-
woudig een meerderheid vereist is
in plaats van de bestaande unanimi
teit waarbij de beslissingen voor
alle lidstaten bindend zijn. In het
westen wordt aangenomen dat met
name de Sowjet-Unie zich sterk
maakt voor zo'n verandering maar
vooral Roemenië is er fel tegen. En
aangezien Roemenië de bijeenkomst
voorzit wordt een discussie onwaar
schijnlijk geacht.
Het idee voor een samenwerking op
lange termijn kwam voor het eerst ter
sprake tijdens de Comeconconferen-
tie van 1976 maar er is tot nu toe nog
weinig mee gedaan. Het programma
zou moeten gelden voor de termijn
1981-1996 en onder meer van toepas
sing zijn op de techniek, de land
bouw, het vervoer, de voedselproduk-
tie en de energievoorziening.
Tijdens de conferentie, die geheel
achter gesloten deuren plaatsvindt,
wordt de openingstoespraak gehou
den door de Sowjetrussische alge
meen secretaris van de Comecon
Faddejew, die onlangs nog met top
functionarissen van de EG heeft on-
PARIJS (Reuter, UPI, AFP) Twee onbekende linkse groe
peringen en het Bretonse afscheidingsfront hebben tot nu toe
alledrie gemeld dat ze verantwoordelijk zijn voor de grote
bomontploffing, die gistermorgen een vleugel van het paleis
van Lodewijk XIV, de Zonnekoning, in het Franse Versailles
heeft verwoest.
De schade alleen al aan het gebouw
wordt geschat op 2,5 miljoen gulden
maar die aan de kunstwerken is nau
welijks te berekenen. Veel schilderij
en. borstbeelden en antieke voorwer
pen zijn door de explosie vernield.
Toen de verantwoordelijken voor het
museum na de ontploffing de toe
stand kwamen bekijken zagen zij an
tieke meubelen versplinterd tot
wrakhout en glasresten vermengd
met pleisterwerk en marmerbrokken.
Onder de vernielde of beschadigde
kunst in de Consulat- en Empirezalen
bevindt zich een schilderij van De-
bret voorstellende Napoleon, die on
derscheidingen uitreikt, wat waar
schijnlijk als verloren moet worden
beschouwd. Ook andere schilderijen
voorstellende Napoleon zijn geha
vend. Een borstbeeld van Pradier
werd verpulverd en twee andere zijn
zwaar beschadigd.
derhandeld over samenwerking tus
sen de twee economische blokken.
Sinds die bijeenkomst is in de Russi
sche pers benadrukt dat het onjuist is
dat individuele Comeconlanden han
delsverdragen sluiten met de EG.
Roemenië deelt ook deze mening niet
en er is een kans dat het bijval krijgt
van andere Oosteuropese landen. Of
die meningsverschillen naar buiten
zullen komen is echter zeer de vraag
BISSAU (AFP, DPA) De staats
hoofden van Portugal en Angola. Ra-
malho Eanes en Agostinho Neto, heb
ben hun topconferentie in Guinee-
Bissau met een dag verlengd. Oor
spronkelijk zou het overleg tot zon
dag duren, maar naar gisteren in de
hoofdstad Bissau verluidde moesten
„nog enkele zaken worden besproken
of verder worden uitgediept".
De ministers van buitenlandse zaken
van de twee landen ondertekenden in
het weekeinde een verdrag over sa
menwerking en vriendschap. Portu
gal heeft daarin beloofd de ideologi
sche en politieke verschillen tussen
de landen te respecteren.
WINDHOEK (AFP, Reuter)
Andreas Sjipanga mag te
rugkeren naar Namibië
(Zuid-West-Afrika). Sjipan
ga staat aan het hoofd van
SWAPO-Dfemocratisch), die
zich heeft afgescheiden van
de SWAPO van Sam Noejo-
ma, die „niet democratisch"
zou zijn en teveel een eigen
stempel op de SWAPO zou
drukken. De SWAPO (Zuid
west Afrikaanse volks
organisatie) is de verzetsbe
weging in Namibië.
Sjipanga heeft te kennen gegeven
bij de verkiezingen in Namibië te
willen samenwerken met het Nami-
bische nationale front. SWAPO wil
niet aan deze verkiezingen deelne
men zolang Zuidafrikaanse troepen
niet worden teruggetrokken uit Na
mibië. Dit vroeger Duitse gebied
wordt nog steeds door Zuid-Afrika
bestuurd, tegen herhaalde uitspra
ken van de Verenigde Naties in.
Eind dit jaar zou Namibië onafhan
kelijk moeten worden. Gisteren is
de inschrijving van kiezers voor kie
zers begonnen, ondanks vereet van
de SWAPO maar ook van het NNF.
Het Namibische nationale front is
van mening dat met de registratie
beter gewacht had kunnen worden,
omdat nu westerse plannen worden
uitgewerkt voor een internationaal
aanvaarde regeling in Namibië.
SWAPO neemt met Zuid-Afrika
aan dit stroef lopende overleg deel.
De registratie van de naar schatting
440.000 stemgerechtigden, onder
wie 99.000 blanken, zal ongeveer
drie maanden duren. Iedereen van
achttien jaar en ouder die vier jaar
onafgebroken in het gebied heeft
gewoond kan zich laten inschrijven,
bij één van de honderden posten die
op vastgestelde tijden zullen zijn
bemand door één van de 150 rond
trekkende ambtenaren. Een Zuidaf
rikaanse woordvoerder heeft ont
kend dat door nu al te beginnen met
de registratie van kiezers de wester
se voorstellen voor een regeling in
het gebied in de wielen worden
gereden.
REYKJAVIK (Reuter, UPI, DPA) De regering van Geir
Hallgrimsson is afgetreden na de vernietigende nederlaag bij
de algemene verkiezingen op IJsland. De regerende Onafhan
kelijkheidspartij van Hallgrimsson en coalitiegenoot de Pro
gressieve Partij verloren beiden vijf zetels. De premier heeft
nog niet gezegd wanneer hij zal terugtreden.
De algemene verkiezingen voor het 60
leden tellende parlement hebben
voor de grootste verschuivingen
sinds lange tijd gezorgd. De sociaal
democraten van Benedlkt Grondal
verdrievoudigde haar zeteltal en ging
van vijf naar veertien parlementa
riërs. De communisten boekten een
bescheidener winst, namelijk drie ze
tels en hebben er nu ook veertien.
Twee kleine groeperingen, de Euro
communisten en de links-liberalen,
verloren beiden hun ene zetel.
De Onafhankelijkheidspartij ging
van 25 naar 20 zetels maar blijft dus
wel de grootste groepering. De mede-
regerende Progressieve Partij, die
een liberaal karakter heeft, zakt met
12 (was 17) naar de onderste gelede
ren. Het is nog onbekend welke com
binatie er na het terugtreden van
Hallgrimsson uit de bus zal komen.
Zonder diens Onafhankelijkheids-
partij als deelnemer kan geen enkele
combinatie op een meerderheid
rekenen.
De verkiezingscampagne in IJsland
was voornamelijk gevoerd rond de
thema's van geld- en inkomenspoli
tiek. De geldontwaarding is de laat
ste tijd gestegen tot 40 procent op
jaarbasis. De maatregelen, die de zit
tende regering had getroffen om hier
aan een eind te maken zijn de kiezer
kennelijk in het verkeerde keelgat
geschoten.
en hel
in e.d.
idie
glas
>r Nico Kussendrager
ichiné
tgevoi
;ge week mochten 327 studenten terugkeren naar de universiteit van
es Salaam, de hoofdstad van het Oostafrikaanse Tanzania. Een paar
Jiden tevoren waren ze verwijderd omdat ze hadden deelgenomen
een betoging waarbij kritiek op de regering van president Julius
jtïilagefrere werd geoefend. Negentien studenten mogen pas volgend jaar
gkomen en 21 anderen eerst over vijf jaar. Aan de onrust aan de
kheid 'ersiteit lijkt daarmee een einde gekomen, maar onder de oppervlak-
lijft het broeien. Tanzania's onderwijsbeleid dreigt als een boeme-
orgenp te gaan werken, gericht tegen de regering.
weg naar de redactieburelen van de rege
ringskrant Daily News. Onderweg sluiten
ook anderen, niet-studenten zich bij de be
toging aan. Volgens het Nederlandse Tanza-
nia-comité, dat informatie over de gebeur
tenissen aandroeg, met name in Manzese.
nq.
Irecte aanleiding voor de demonstratie
de studenten was salarisverdubbeling
le Tanzaniaanse parlementsleden, die
is een besloten bijeenkomst op het
er.de i Pemba haar beslag had gekregen.
Lief e' de parlementsleden naar verhou-
nog steeds weinig verdienen acht
het minimumloon, dat overigens lang
edereen krijgt en volgens de leider-
wcode geen andere inkomsten mogen
^n, verwijten de studenten de regering
inbaar debat over de salarisverho-
tt de weg te zijn gegaan.
^bijeenkomst
maart wordt een massabijeenkomst
iseerd door de Dar Universiteits
en Organisatie, die los staat van
len regering. Vastgesteld wordt dat de
Verdubbeling van de parlementsle-
h strijd is met de uitgangspunten van
1 (Chama Cha Mapindoezi), Tanzani-
s politieke partij, en met de socialis-
eginselen van het land.
a manifest gaan zo'n 1500 mensen op
In deze dichtbevolkte arbeiderswijk vindt
een botsing plaats met de politie, waarbij
traangas wordt gebruikt en gewonden val
len. Een deel van de betogers licht de hielen,
een paar honderd studenten weten de kan
toren van de Daily News te bereiken.
Daar staan bussen klaar die hen volgens de
politie voor een gesprek naar Nyerere zullen
brengen. Maar in plaats van naar de woning
van de president gaat het naar het politie
bureau. Daar worden de studenten onder
vraagd, en krijgen ze te horen dat ze van de
universiteit zijn verwijderd en moeten te
rugkeren naar hun dorpen.
De middelbare scholen in Dar worden geslo
ten, naar het heet vanwege de cholera, maar
die heerste al maanden en woedt overigens
nog steeds in het land. Waarschijnlijker is
President Nyerere
dat de regering wilde voorkomen dat mid
delbare scholieren zich bij het studenten-
verzet zouden aansluiten.
Examenresultaten
Opvallend was dat onder de arrestanten
veel oudere studenten waren. In Tanzania
volgt op de middelbare school niet meteen
de universiteit, maar moet eerst een aantal
jaren praktijk worden opgedaan bij de ont
wikkeling van het land. Toelating hangt
niet alleen af van bijvoorbeeld examenre
sultaten, maar ook van het vermogen om te
werken „in dienst van het volk".
Volgens de informatie van het Tanzania-
comité waren veel demonstranten ook ex-
regerings- en partijfunctionarissen die nu
een paar jaar op een krappe beurs studeren,
en die goed op de hoogte zijn van de officië
le doelstellingen en de dagelijkse praktijk
van het Tanzaniaanse regeringsbeleid.
En het is niet allemaal botertje tot de boom
in Tanzania, 't Land maakt moeilijke tijden
door, waarbij de koopkracht is gedaald en
prijzen voortdurend stijgen. Studenten
vroegen zich dan ook af waarom de parle
mentsleden niet de minimumlonen hadden
verhoogd en eerste levensbehoeften in prijs
verlaagd, in plaats van zichzelf een verho
ging toe te kennen. De groei van de ujamaa-
(gemeenschaps-)dorpen in Tanzania komt
nog steeds niet van de grond, en op het
ogenblik wordt gesproken over „ontwikke
lingsdorpen" en amper meer over ujamaa.
Vermaatschappelijking
Verder is er een neiging de economische
koek eerst te vergroten en niet eerst te
verdelen, waarbij particuliere handel en
materiële prikkels (loon naar werken) wor
den toegestaan. Op economische en finan
ciële sleutelposten worden pragmatici en
technocraten benoemd, en niet in de eerste
plaats ideologen.
Dit alles heeft geleid tot wat heet een verde
re vermaatschappelijking van het hoger on
derwijs in Tanzania. De universiteit begint
meer en meer een kraamkamer te worden
voor politieke discussie en nieuwe ideeën in
het land, en een bron van kritiek op de
regering. Studenten beschouwen zich als
voortrekkers van de socialistische ontwik
keling en de beschermers van de gang naar
het ware socialisme.
Concrete punten in hun kritiek bijvoor
beeld de hoge kosten van staatsbedrijven
die landbouwprodukten opkomen van klei
ne boeren, het inschakelen van kapitalisti
sche landen bij de ontwikkeling van Tanza
nia, en het gevaar dat boeren de dupe
worden van deskundigen en machines uit
het westen, en dure leningen. „Hoe kunnen
we het socialisme opbouwen op advies van
de Wereldbank", zo vroeg een Tanzaniaan
zich in de Britse krant The Guardian af.
Kritiek is er ook op de groeiende kloof
tussen partij- en regeringselite en de massa
van boeren en arbeiders, en de salarisverho
ging voor parlementsleden was daarin een
element. Als in veel derde wereldlanden
wordt met name het middenkader gegispt,
dat vooral op het platteland niet altijd even
zachtzinnig optreedt en evenmin vies is van
eigen voordeel, en dat bureaucratie hoogtij
doet vieren.
Zelfkritiek Nyerere
Hoewel Nyerere zelf één van de eersten is
om aan zelfkritiek te doen. kunnen spannin
gen daardoor niet uitblijven. Die zelfkritiek
bleek uit een 51 pagina's tellend manifest
van de president na tien Jaar „Arusha", de
geloofsbelijdenis voor het Tanzaniaanse so
cialisme, door de president gedaan in de
gelijknamige plaats in het noorden van
Tanzania. In zijn manifest zegt Nyerere dat
er reden is voor tevredenheid maar zeker
niet voor zelfvoldaanheid. Ook liet hij on
langs een aantal politieke gevangenen vrij,
onder wie de vroegere minister voor econo
mische zaken en planning, Abdoelrahman
Baboe. Niet iets voor een leider die kritiek
op zijn bewind niet kan velen, hoewel an
derzijds wordt gezegd dat vrijlating onont
koombaar was om kritiek op de politieke
detentie in het land niet verder aan te
wakkeren.
Dat de regering ondertussen met haar hou
dingen tegenover de studenten in haar
maag zit blijkt uit artikelen en commenta
ren in het regeringsblad Daily News, April
vorig jaar nog kritiseerde de krant minister
van buitenlandse zaken Kadoema. vicc-
hoofd van de universiteit (Nyerere zelf is
hoofd).
De krant keerde zich tot het „reduceren van
de universiteit tot een school waar louter
kennis wordt opgedaan", zoals Kadoema
wil. en zei dat in het onderwijs het kritisch
denken moet worden ontwikkeld De krant
steunde ook studenten bij hun betogingen
tegen het bezoek van de vroegere Ameri
kaanse minister van buitenlandse zaken
Kissinger en zijn Franse ambtgenoot De
Gulrringaud (wegens het Franse optreden
in Afrika).
Richten de studenten zich echter tegen
binnenlandse gebeurtenissen in Tanzania,
dan worden ze door de Daily News uitge
maakt voor oproerkraaiers en zelfs misdadi
gers. Ook in Tanzania kan echter het sym
pathieke ontwikkelingsstreven met zonder
aanpassingen en kritiek, wil het tenminste
ooit een succes worden.
