oskou: alleen China en
esten stoken in Afrika
eraad Eanes en
eto in Guinee
ito ziet nieuw gevaar voor Joegoslavië
Adviseur president
Park neemt ontslag
Vance wil hervatting
overleg Israël-Egypte i
Leider van Tsjaad:
Libiërs in het land
Nazi-mars
afgelast
Na stopzetting hulp VS aan Korea
;ernationale rol voor Portugal
A£™rkije en Rusland
in samenwerken
Presidentschap
Italië naar
andere partij
Admiraal ..uit
Argentinië was in
ons land
Amerika roept
ambassadeur
in Chili terug
Libanon: grotere
rol voor eigen
strijdkrachten
jenlijke veroordeling inmenging in blokvrije landen
;RDAG 24 JUNI 1978
BUFTENLAND
TROUW/KWARTET
7
IKOU, KINSJASA (Reuter, UPI, AFP) De Sowjet-Unie heeft de bemoeienis van het
Ttsl'dlen en China met Zaïre scherp veroordeeld en alle medeplichtigheid van haar zelf en Cuba
eform
i den_.
I dooi
de gebeurtenissen daar opnieuw ontkend,
door TASS verspreide verkla-
t eme
i begii
;e in J D
in D* ffordt gezegd dat „het met het
er
meent
prei
omen
met
nitee
morgi
gen
houdi
zakei
eld
an eei
an de
de. D
n Set
s- en
en exj
aarüe)
van
de to
iisatie
bove
ïers h(
strul I
ip de uitbreiding van de imperia
le bemoeizucht met Afrikaan-
een" is dat de zogenaamde inter-
jaanse strijdmacht naar Zaïre is
'N I urd, op initiatief van bepaalde
niddai n van de NAVO. Men haast zich
x de E|>ij de mythe te propageren dat
'jet-Unie, Cuba en een aantal
inse landen aan de gebeurte-
in Zaïre deel hebben gehad,
an Sc aythe, die meer dan eens in offi-
9 juli Sowjetrussische verklaringen en
estigi aringen van de andere landen is
Ier ko nuwd, aldus de Sowjets. Ook de
e Vri^uldiging dat deze landen de vre-
het evenwicht op het Afrikaan-
intinent in gevaar brengen is
idig ongegrond".
owjet-Unie beschuldigt ook Chi-
■van dat het bijdraagt aan de
>ging van de spanningen in Afri-
e Chinese leiders spelen volgens
rearing „onder één hoedje met
nperialisme en de machten van
fI**ie, reactie, neo-kolonialisme en
e. Op deze manier hebben zij
iet alleen geschaard in de rijen
van de vijanden van de socialistische
landen, maar ook geplaatst buiten de
gelederen van de nationale bevrij
dingsbewegingen en de eenheidsbe
weging van de Afrikaanse volkeren".
Cubanen gevangen
Na een onderhoud van de Zaïrese
president Moboetoe met zijn Gabo-
nese collega Bongo, die ook voorzit
ter is van de Organisatie voor Afri
kaanse Eenheid, heeft Moboetoe ver
klaard dat zijn land als bewijs voor de
Cubaanse bemoeienis met de op
stand in Sjaba enkele Cubaanse ge
vangenen heeft. Eén van de gevange
nen zou een politieke commissaris
van de Cubaanse strijdkrachten zijn.
Volgens Moboetoe hebben ook twee
niet met name genoemde Noordafri-
kaanse landen aan de inval in Sjaba
deelgenomen.
Een hoge Chinese militaire delegatie
zal dit weekeinde een bezoek brengen
aan Zaïre. Vermoed wordt dat de Chi
nezen de levering van tanks en artille
rie-wapens zullen aanbieden. De kans
is zeer gering dat China ook militaire
mankracht beschikbaar zal stellen.
De Vlaamse socialisten zijn tegen
verdere hulp van België aan Zaïre
zolang Moboetoe daar aan de macht
is, zo blijkt uit verklaringen van BSP-
voorzitter Karei van Miert. In vraag
gesprekken heeft Van Wiert gisteren
onder meer gezegd dat de Belgische
regering zich „niet in de luren moet
laten leggen" door Moboetoe, die de
hulp in eigen zakken laat verdwijnen.
Ook voedsel en medicijnen moeten
niet in handen van het „corrupte re
giem van Moboetoe" aldus Van Miert.
SEOEL, WASHINGTON
(Reuter, UPI) De vroegere
ambassadeur van Zuid-Ko-
rea in Washington, Kim
Dong-jo heeft gisteren ont
slag genomen als adviseur
voor buitenlandse betrek
kingen van de Zuidkoreaan-
se president Park Tsjoeng-
hee. Dit onslag volgt een dag
nadat de Amerikaanse twee
de kamer besloten had de
hulp aan Korea te beperken.
De speciale adviseur van een com
missie uit het Amerikaanse con
gres, Leon Jaworski, heeft laten we
ten over bewijzen te beschikken dat
Kim achter een geheim plan zat om
invloed in het Amerikaanse congres
te kopen. Kim zou deze plannen
hebben beraamd tijdens zijn
ambtsperiode als ambassadeur in
Washington van 1967 tot 1973. Om
dat de Koreaanse regering weigert
Kim te laten getuigen in het onder
zoek naar deze omkopingsaffaire,
Verenigde Staten. De Amerikaanse
regering was sedert 1963 op de
hoogte van de praktijken van de
KCIA, maar heeft daaraan niets
gedaan.
Misdadigers
heeft het Huis van Afgevaardigden
nu besloten het bedrag van 56 mil
joen dollar dat op de Amerikaanse
begroting is uitgetrokken voor
voedselhulp aan Zuid-Korea, niet
toe te staan.
Intimidatie
Na zijn besluit tot aftreden bekend
te hebben gemaakt noemde Kim
het Amerikaanse besluit een vorm
van politieke intimidatie die geheel
vreemd is aan het internationale
recht en de diplomatieke praktijk.
Kim. die adviseur van president
Park was sedert 1975, zei zich in zijn
persoonlijke integriteit aangetast
te voelen. Hij verklaarde echter
toch zijn ontslag te hebben geno
men in verband met de moeilijkhe
den die deze affaire de Koreaanse
regering bezorgt.
In verband met de onderzoekingen
naar de activiteiten van de Zuidko-
reaanse inlichtingendienst KCIA
heeft de Amerikaanse senaatscom
missie voor de inlichtingendiensten
gevraagd om een verscherping van
de controle op de spionage-activi-
teiten van bevriende landen in de
Pas toen bekend werd dat de KCIA
Amerikaanse misdadigers wilde
gaan inhuren om een Koreaanse
oppositieleider tijdens diens bezoek
aan de Verenigde Staten te ver
moorden, vroeg het ministerie van
buitenlandse zaken de FBI een on
derzoek in te stellen. Het bezoek
van de oppositieleider verliep onge
stoord, maar tot een strafvervolging
kwam het niet.
De commissie van de Amerikaanse
senaat concludeert dat rapporten
die de FBI maakt vaak niet bij het
ministerie van buitenlandse zaken
terecht komen en omgekeerd. Daar
door ontbreekt het aan samenhang
in de controle op inlichtingendien
sten van bevriende landen die hun
tentakels in de Verenigde Staten
uitslaan.
Jan Halkes
hting
eren
i, heefl
HollanT
stichti 5ABON Met een zekere spanning worden in Lissabon
icomrrBsultaten afgewacht van de topconferentie tussen Portu-
deeinc;n Anëola die vandaag in Guinee Bissau gehouden wordt,
ee de f wel de beide landen al langer naar een verbetering zoch-
bied i iran hun onderlinge betrekkingen, komt deze topconferen
tie is 0Ch nog ynj onverwachts.
;den v
rdenir inhoud van de besprekingen
en ge 1 presidenten Ramalho
ïgezegi en Agostinho Neto is niets be-
n vert gemaakt. Het ziet er echter naar
0115816 it deze top ook wel eens belang-
jevolgen zou kunnen hebben op
lationaal niveau.
mg
trekkingen tussen Portugal en
V. van a hebben nog niet erg willen
/erkee n. Spijtoptanten en vluchtelin-
tiet bei ran de Angolese burgeroorlog
ving v en in Portugal voor een vijandig
in d< at ten opzichte van de vroegere
telijk ook vooraanstaande leden
r werqde socialistische partij zagen
;n var inho Neto als een marionet van
>f van m Tegen het ronselen van
seweg ngen voor de Unita en het
ng Hot i werd in Portugal zo goed als
n het i ondernomen.
:er in d
Wouds >ortugese zijde was men ont-
volge over de naasting van de door
hoorz jtoptanten achtergelaten bezit-
de me< en over moeilijkheden met
v®®. v ;ese banken in Angola. Oplos-
tiuidigf an die problemen is echter in
larin z< belang. Voor Portugal om haar
jroten, tmarkt in Angola te vergroten
ax. Har
ter pl
r dat pi
edelijk cou (Reuter, AP) De Sowjet-
tig be; en Turkije hebben gisteren een
op d( rd getekend dat voorziet in on-
ien brie ge samenwerking en vrien-
•keersc< pelijke betrekkingen. De onder
bet voi ng volgt na drie dagen van
Klom g tussen de Turkse premier
Veerka en de Sowjet-Leiders. Verder
en is ii apart akkoord ondertekend dat
itrum h et in samenwerking tussen bei
lering Qiden op het terrein van de olie-
niet gbg in de Zwarte Zee.
nité eist
en de ontevredenheid onder de ultra
rechtse spijtoptanten te verminde
ren. Voor Angola om over Portugese
technische hulp te kunnen beschik
ken, belangrijk omdat in beide lan
den Portugees gesproken wordt.
JERUZALEM (Reuter, UPI) De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken probeert volgende maand in Londen een
ontmoeting te arrangeren met de ministers van buitenlandse
zaken van Egypte en Israël, Dajan en Kamel.
Wanneer dit overleg doorgaat, zou
het de eerste rechtstreekse bespre
king tussen Israël en Egypte zijn se
dert het onderhandelingsproces tus
sen beide landen begin dit jaar vast
liep. Er werd gisteren gespeculeerd
op een hervatting van de Amerikaan
se pendeldiplomatie in het Midden-
Oosten door minister Vance.
Dieptepunt
Voorbereiding
De ontmoeting tussen de beide
staatshoofden is in mei van dit jaar
voorbereid door majoor Melo Antu-
nes, vooraanstaand lid van de Portu
gese „revolutionaire raad". Voor zijn
bezoek aan Angola heeft Antunes vi
sites afgelegd bij maarschalk Tito in
Joegoslavië, Fidel Castro in Cuba en
president Carter van de Verenigde
Staten. Na het onderhoud van Antu
nes met. Neto, bracht de Portugese
president Eanes een bezoek aan Car
ter en de NAVO-topconferentie in
Washington.
Niet zonder trots maken Portugese
waarnemers daaruit op dat er voor
Portugal als meest progressieve
NAVO-partner een belangrijke be
middelende rol is weggelegd, met
name in Afrika. Melo Antunes klei
neerde zijn eigen bemoeiingen in An
gola als volgt: „ik ben slechts een
instrument dat president Eanes
bruikbaar vond als pion in een veel
groter strategisch spel".
Eén van de spelers van dit spel lijkt
Fidel Castro te zijn. Niet alleen
Augustinho Neto voelt behoefte te
genover de Moskouse hulp de wester
se betrekkingen weer aan te halen.
Ook Cuba toont zich in haar buiten
landse politiek meer en meer onaf
hankelijk. De eerste aanwijzing daar
voor was het optreden van Cubaanse
soldaten tegen de staatsgreep van
Nito Alves vorig jaar mei. Die staats
greep was tegen Neto gericht en be
oogde een nauwere binding van An
gola met de USSR.
N'DJAMENA (Reuter, UPI) President Felix Malloem van
Tsjaad heeft gezegd dat duizenden Libische militairen, ge
steund door Cubanen, zijn land zijn binnengedrongen voor
steunverlening aan de opstandelingen van het bevrijdings
front Frolinat.
De invallers hebben bruggehoofden
in drie gebieden ten zuiden van de in
maart vastgestelde bestandslijn in
ROME (UPI) Partijsecretaris Be-
nigno Zaccagnini van de christen
democraten is kennelijk al goeddeels
uit de race om het presidentschap
van Italië nadat de machtige commu
nistische partij liet weten dat zij er de
voorkeur aan geeft geen christen-de
mocraat voor die functie te kiezen.
Zaccagnini was tot nu toe favoriet
voor de post die plotseling vrijkwam
toen Giovanni Leone, ook een chris-
te-democraat, op 15 juni terugtrad na
beschuldiging over betrokkenheid bij
een omkopingsschandaal en belas
tingfraude.
De verkiezing van de nieuwe presi
dent begint op 29 juni tijdens een
gezamenlijke zitting van de senaat en
het huis van afgevaardigden en 58
regionale afgevaardigden 1011 kie
zers in totaal.
handen. Volgens Malloem bezetten
Libische militairen ook de stad Faya-
Largeau, de belangrijkste stad in het
noorden, die in januari door leden
van het Frolinat was veroverd. Welin
gelichte kringen in N'Djamena, de
hoofdstad van Tsjaad, zeiden dat de
Libiërs batterijen van de modernste
Sowjetrussische SAM-9 raketten
naar Faya-Largeau hadden overge
bracht.
President Malloem zei dat de Libi
sche regering twee luchtbases in Li
bië had uitgerust met Mirage ge
vechtsvliegtuigen van Franse make
lij, die gereed waren voor mogelijke
aanvallen op Tsjaad. In radio-uitzen
dingen van de Libische hoofdstad
Tripoli zeiden leden van het Frolinat
dat zij supersonische vliegtuigen
klaar hadden voor een confrontatie
met de acht Franse Jaguars, die in
N'Djamena zijn gestationeerd.
De Jaguars hebben een belangrijke
rol gespeeld bij geslaagde acties van
Fransen en Tsjadische grondtroepen
tegen het Frolinat in de afgelopen
weken. Sedert het bestand medio
april werd verbroken bracht Frank
rijk nog 1200 Franse militairen naar
Tsjaad. Zij voegden zich bij de 500
militaire adviseurs uit Frankrijk, die
het kleine leger van Tsjaad reorgani
seerden.
De mars van Amerikaanse na
zi's door de voornamelijk
Joodse voorstad van Chicago,
Skokie, gaat zoals het er nu
uitziet niet door. De nazi's
hadden morgen hun mars wil
len houden. Nu zal de nazi
partij haar bijeenkomst in
een park gaan houden. Op de
foto kondigt nazi-leider Collin
het niet doorgaan van de
mars aan.
BUENOS AIRES (ANP) De Argen
tijnse admiraal Lambruschini heeft
gisteren na afloop van een rondreis
door een aantal Westeuropese lan
den, waaronder Nederland, gezegd
dat men in West-Europa goed weet
dat de situatie in Argentinië aanzien
lijk verschilt van het beeld da de
massamedia van dit land geven.
Lambruschini zei onder de indruk te
zijn gekomen van de technische ont
wikkelingen in de scheepsbouw in
West-Europa. Doel van de reis van
Lambruschini was volgens het Argen
tijnse marineblad La Gaceta het ko
pen van militair materieel. Lambru
schini volgt binnenkort admiraal
Massera op als opperbevelhebber van
de vloot. Hij wil een deel van de vloot
gaan vernieuwen.
Overigens is de verhouding tussen
Israël en de Verenigde Staten giste
ren op een nieuw dieptepunt beland.
Een woordvoerder van de Israëlische
premier Begin zei, dat het vredespro
ces in het Midden-Oosten in gevaar
wordt gebracht door de steeds pro-
Arabischer houding van de VS. De
Israëlische regering begint zich
steeds vaker af te vragen of de Vere
nigde Staten nog wel als een onpartij
dige bemiddelaar kunnen optreden in
het Midden-Oosten. Israël heeft in
middels de berichten bevestigd dat
dc VS werken aan een ontmoeting
tussen Kamel en Dajan.
Bezet gebied
Over de Amerikaanse ontevreden
heid over de Israëlische antwoorden
op vragen over de toekomst van de
bezette gebieden zei de Israëlische
woordvoerder, dat de Amerikanen bij
hun vragen de antwoorden bij gele
verd hadden en dat het de Israëlische
regering vrijstond zelf antwoorden te
geven die overeenkomen met de be
langen van Israël.
WASHINGTON (AP, UPI) De rege
ring van de Verenigde Staten heeft
gisteren haar ambassadeur in Chili,
George Landau, uit Santiago terug
geroepen. Oorzaak van deze maatre
gel. die in diplomatiek verkeer de
manier is om ongenoegen uit te spre
ken over het gedrag van een ander
land, is de weigering van de Chileense
regering om mee te werken aan het
onderzoek naar de moord op de voor
malige ambassadeur van Chili in de
Verenigde Staten ten tijde van de
regering-Allende, Orlando Letelier.
Het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft verder ook een
zending militair materieel naar Chili
opgehouden in verband met de Chi
leense houding.
De Arabische leiders op de westelijke
Jordaanoever hebben zich gisteren
uitgesproken tegen de Israëlische ge
dachte van een permanente militaire
bezetting van dit gebied. De opvat
ting van minister Dajan dat de bezet
te gebieden, na een periode van be
perkt zelfbestuur van vijf jaar, maar
al te graag zich bij Israël zouden
willen voegen, werd door de Arabi
sche leiders tegengesproken.
Wel verklaarden de Arabische lei
ders met genoegen te hebben gecon
stateerd dat het optreden van de be
zetters de laatste tijd wat milder ge
worden was. Dit zou vooral te danken
zijn aan het beleid van de onlangs
benoemde militaire gouverneur, ge-
neraal-majoor Benjamin Ben Eliezer
Ziin voorganger werd ontslagen na
dat Israëlische militairen traangas op
kinderen in Arabische scholen had
den afgevuurd. Ook de Israëlische
minister van defensie Weizman ge
niet hoge achting van de Arabische
leiders in de bezette gebieden.
BEIROET (UPI, Reuter) De Liba
nese regering stuurt aan op een ver
sterking van het Libanese leger zodat
de Libanese autoriteiten voor de
handhaving van de openbare orde
niet meer afhankelijk zijn van de
voornamelijk uit Syriërs bestaande
Arabische vredesmacht. De Libanese
troepen zullen in eerste instantie
naar het noorden van het land ge
stuurd worden om de rivaliserende
christelijke groeperingen daar uit el
kaar te houden.
De Libanese regering stuurt verder
aan op de legering van militairen in
het zuiden van het land om een einde
te maken aan de hechte samenwering
tussen de daar gelegerde christelijke
eenheden en Israël. Deze christelijke
milities zetten onlangs hun aanvoer
ders af. omdat deze de voorkeur ga
ven aan het gehoorzamen van de be
velen uit Beiroet. De Syrische minis
ter van defensie beschuldigde de Ver
enigde Staten er gisteren van de ves
tiging van een door Israël en christe
lijke milities beheerste veiligheidszo
ne langs de Libanees-Israëlische
grens te steunen.
de
ran
ïg van
raadsaj
e wethc
verki
an tij dj
aoruit d
smeenl^—
iet elf
voor h
ge C.
ijdelijkijj
;ijn
r J va
;kte is
thoude
Twee
lOUi
eep
)r J. den Boef
s geen toeval dat de Joegoslavische communistische partij haar
congres heeft geopend op de dag, waarop dertig jaar geleden werd
iten het land van maarschalk Tito uit de Kominform te stoten in
icht van Josef Stalin, toen nog alleen heerser in de Sowjet-Unie.
uders 11
circa
ofoonaj
bar-da
damse'
5 zijn bl
open
msewi
toopwa
wuste keus voor deze datum tekent de
indigheden, waaronder het partijcon-
de afgelopen dagen werd gehouden.
ook bepalend voor de inhoud van de
oering van de 86-jarige president Jo-
oz Tito, waarvan men verwachtte dat
el eens zijn „politieke testament" zou
in zijn. De toespraak bevatte echter
ïieuwe elementen, al was zij van actu-
itekenis. Dit neemt niet weg dat deze
oering wel eens de laatste belangrijke
e hoogbejaarde Tito kan zijn geweest.
atste is geenszins zeker. Met zijn 86
^maakt de president nog een betrekke-
'ale indruk en als zich geen plotseling
van krachten voordoet, zal Tito nog
;er van zich doen horen. De redevoe-
'an deze week trok vooral aandacht
openlijke verklaring van de presi-
dat „het onderlinge wantrouwen en de
rdocht van de grote mogendheden de
anningspolitiek deed instorten en de
van de koude oorlog deed terugke-
Tito ziet hierin terugdenkende aan
0 jaar geleden gebeurde— ook voor
'1 slavië een gevaarlijke ontwikkeling."
'scherping
verband sprak hij de beschuldiging
it de grote mogendheden alleen over
het lot van de wereld willen beslissen en
daarmee proberen de beweging van de
„blokvrije" landen uit te schakelen als een
onafhankelijke factor in de wereld. De po
gingen, de niet-gebonden landen te splitsen
of ze naar de eigen kant te trekken, moeten
volgens de Joegoslavische president onver
mijdelijk leiden tot een verscherping in de
internationale betrekkingen. Als onbetwist
leider van de blokvrije landen voelt Tito dat
zijn land hier rechtstreeks bij betrokken is.
Scherp veroordeelde hij de interventie in
Afrika en hij waarschuwde dat de niet-
gebonden landen juist nu de eenheid moe
ten bewaren: „Alleen verenigd kunnen we
gemeenschappelijke doeleinden verwezen
lijken en bereiken dat ieder land in zijn
eigen ontwikkeling onafhankelijk en zelf
standig blijft." Rechtstreekse kritiek op de
Sowjet-Unie, enkele andere Europese lan
den en Cuba vermeed Tito. In plaats daar
van sprak hij over „tegenstanders van de
blokvrije landen aan verschillende zijden"
en de „krachten van het imperialisme en
andere vormen van overheersing en hege
monie."
Dat Tito zich in feite voornamelijk tegen de
Sowjet-Unie keerde, maakte hij duidelijk in
het gedeelte van zijn rede dat ging over de
betrekkingen in de internationale arbei-
President Tito
dersbeweging. Hij keerde zich tegen pogin
gen, „de eigen politieke en ideologische
concepties op te leggen aan de partijen en
bewegingen van de blokvrije en andere ont
wikkelingslanden," „Hier staan de levens
belangen van deze landen op het spel, als
mede hun recht, vrij te beslissen over hun
toekomst," aldus Tito die meent dat de
ministers van buitenlandse zaken van de
blokvrije landen eind juli op hun bijeen
komst in Belgrado de plicht hebben zich
hierover duidelijk uit te spreken.
Waarom zoveel aandacht voor de gebeurte
nissen in de ontwikkelingslanden, zal men
vragen. Omdat Tito beseft dat wat vandaag
in Afrika gebeurt, morgen Joegoslavië kan
overkomen. Hij heeft 30 jaar lang alle po
gingen van de Sowjet-Unie verijdeld om
zijn land bij het Sowjetblok in te lijven. En
men mag aannemen dat Joegoslavië niets
zal overkomen, zolang Tito nog zelf aan de
macht is. Wat daarna zal gebeuren is een
groot vraagteken, ook al houdt de president
vol dat „alles zo zal blijven, als het door de
bevolking werd opgebouwd en nog opge
bouwd zal worden."
In 1948 meende Stalin Tito tot de orde te
kunnen roepen, omdat hij er van uit ging
dat deze zich in Joegeslavië, een staat met
verschillende volkeren niet zou kunnen
handhaven. Tito en zijn medewerkers slaag
den er echter in, de handlangers van Mos
kou uit te schakelen, voorzover zij er niet in
slaagden de wijk naar het buitenland te
nemen. Opvallend is dat in de afgelopen
jaren nog grote processen zijn gevoerd te
gen vroegere tegenstanders van Tito, die in
of na 1948 naar het buitenland vluchtten.
Enkele belangrijke figuren uit die dagen
werden uit Frankrijk. Roemenië en Zwitser
land naar Joegoslavië ontvoerd.
Overigens kon Tito zich slechts staande
houden omdat hij niet schroomde om met
name met de Verenigde Staten te gaan
samenwerken, zonder dat hij de onafhanke
lijke positie van Joegoslavië prijsgaf. Wash
ington ga! soms aarzelend economische en
militaire hulp om Tito in staat te stellen,
zich tegenover de druk van Moskou te
handhaven. Deze steun stelde Tito in staat
om te experimenteren met het uit economi
sche noodzaak geboren arbeiders-zelfbe
stuur en om de basis te leggen voor samen
werking tussen de verschillende volken, die
gezamenlijk de Joegoslavische federatie
vormen.
Invloed Servië
Deze samenwerking wordt nog altijd be
moeilijkt door het niet aflatende streven
van de Serven, die de grootste bevolkings
groep vormen, naar een dominerende posi
tie en door het verzet van de andere volken
vooral de Kroaten daartegen. In de
periode van 30 jaar hebben zich heel wat
problemen voorgedaan en moest zelfs één
van de naaste mederwerkers van Tito, mi
nister van binnenlandse zaken Rankovic,
worden gearresteerd om te voorkomen dat
Servië de macht aan zich zou trekken. Vorig
jaar deden nog geruchten de ronde dat hoge
Servische officieren van de invloed van Ti
to's vrouw Jovanka misbruik wilden maken
om hun macht binnen de strijdkrachten te
versterken.
Van hoe groot belang de rol van het leger in
Joegoslavië is, moge blijken uit wat Tito
zelf verklaarde in de periode, waarin bedoel
de geruchten de ronde deden. Zinspelend
op de tijd die na zijn aftreden of overlijden
zal aanbreken, zei Tito: „Het leger zal er
voor zorgen dat het socialisme in Joegosla
vië wordt voortgezet. Het vormt de beste
garantie voor de eenheid van Joegoslavië
Daarom moet het altijd een eenheid blijven
vormen. Er moeten geen politieke stromin
gen of afwijkingen in voorkomen. Dan kan
het de factor vormen die de broederschap
en de eenheid tussen de verschillende etni
sche groeperingen binnen Joegoslavië ver
sterkt."
Opvallend is in dit verband dat het ministe
rie van defensie opnieuw in handen is geble
ven van de Servische generaal Nikola Ljubi-
cic, ondanks het feit dat het in Joegoslavië
voorgeschreven „rotatie-principe" elke vier
jaar een wisseling van kabinetsposten ver
eist. De oorzaak moet niet alleen worden
gezocht in het feit dat LJubicic één van de
betrouwbaarste naaste medewerkers van
Tito is. Ook de omstandigheid dat de drie
belangrijkste politieke secondanten van
Tito uit Slovenië (Stane Dolanc en Edvard
KardelJ) en Kroatië (Wladimir Bakario ko
men, speelt een rol van betekenis
Pluralisme
Wat het arbeiders-zelfbestuur betreft er
worden opnieuw pogingen gedaan om de
gebreken ervan op te heffen. Kardelj heeft
als theoreticus aansluiting gezocht bij het
„pluralisme" van het Eurocommunisme en
het begrip „pluralisme van belangen van
zelfbestuur" gelanceerd. Hoe dit moet wer
ken is nog geen uitgemaakte zaak, omdat
de partij zeker wil zijn dat zij ook het
nieuwe systeem volledig in de hand kan
houden. Zoals gewoonlijk zal ook nu naar
praktische oplossingen worden gezocht,
voordat definitieve besluiten worden geno
men. Voorlopig zal er naar worden ge
streefd, de enkeling en de basisgroepen
meer Inspraak te geven
Het motto van het elfde congres van de
Joegoslavische Bond van communisten
luidde: „Stabiliteit en continuïteit". Zoals
de zaken er nu voorstaan zijn deze beide
factoren van levensbelang voor Joegosla
vië, wil het zich kunnen beschermen tegen
invloeden van buitenaf. De verontrusting
van Tito over de terugkeer van „koude
oorlogstoestanden is begrijpelijk
