Neerslachtigheid
iorzaak klachten'
Opnieuw vrijspraak in
proces over pornofilm
Herprogrammering hoeft
niet opnieuw te beginnen
CNV blijft in Ziekenfondsraad
PrigmaTtetectivêg
landsadvocaat over 'Bijlmerbajes':
Huurmanifest voor kamercommissie
met
Kamervragen over
ouderwets regime
wamt
flews/to^
Dr„°;£
Geen oordeel over aanstotelijkheid
Jan Hogenes opvolger De Graaf
IfiÜJZ
Maaoaa"
we MOETEN doorgaan!
Pais sust universiteiten
Nu vijftig poliogevallen
Van Aardenne:
Mijnen moeten
gesloten blijven
T
IDAG 23 JUNI 1978
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
ini
iltei
een
lij:
1 ont1 een onzer verslaggevers
en b [STERDAM Na de ingebruikneming van de zogeheten
we pjuwentoren van de „Bijlmerbajes" hebben zich wel ver
lende mankementen voorgedaan, maar de hoofdpijn en
ire ongemakken waarover de daar gedetineerde vrouwen
menigen, zijn niet te wijten aan gebrekkige voorzieningen of de
igeerjezigheid daarvan. De klachten zijn veeleer toe te schrijven
de neerslachtige stemming die zich van de vrouwen
ester maakte, toen hun aanvankelijke vreugde over de
t ere behuizing was weggeëbd.
nk
sche
kijkej betoogde landsadvocaat mr E.
ordei ogieever Fortuijn ln het kort ge-
van dat twee in de „Bijlmerbajes"
lijvende vrouwen tegen de staat
>en aangespannen en dat giste-
iende voor de president van de
tbank in Amsterdam, mr W. J.
m' jerhoff Mulder. Zij eisen dat in
irlands nieuwste huis van bewa-
door middel van „voorzieningen"
eind wordt gemaakt aan de „fei
te stoornis" van hun
odheidstoestand en welzijn.
beriji voldoende
weest, maar was die oververhitting
toe te schrijven aan een vergissing-
iemand had warm water door de ver
warmingsbuizen laten stromen. De
landsadvocaat wees er verder op dat
het in Nederland maar zelden erg
warm is, dat er zelfs dan in de gevan
genis nog geen „tropische temperatu
ren" heersen, en dat die warmte „wel
onaangenaam, maar niet schadelijk"
is. Die onaangename warmte, zei hij,
rechtvaardigt niet „de uitgave van
vele miljoenen extra".
Over de luchtroosters merkte mr.
Fortuijn op dat psychologische effee-
weerwoord met de constatering dat
de „Bijlmerbajes" omstreden is, dat
er „stemming" tegen gemaakt is, en
dat in die sfeer al gauw de gedachte
postvat dat er niets aan deugt. „In die
context", zei hij de president, „moet
u dit proces zien."
Naderhand voerde hij aan dat de
meeste klachten afkomstig zijn uit
een van de paviljoens, waar de be
waarster de neiging zou hebben op
elke klacht in te gaan. Hij veronder
stelde dat de gedetineerden ln dat
paviljoen, als elke gevangenisbevol
king toch al „zeer suggestief", elkaar
de klachten hadden aangepraat.
Deze opmerking werd hem door de
raadslieden niet in dank afgenomen.
Met grote nadruk stelden ze dat de
klachten ook uit andere paviljoens
afkomstig waren.
De heer Nypels (links), voerzitter van de vaste Kamereammissie voer volkshuis
vesting kreeg gisteren een delegatie op bezoek namens een groot aantal wijk-,
buurt- en huurdersarganisaties uit vele steden. Zij baden hem een gezamenlijk
huurmanifest aan waarin niet alleen wordt geprotesteerd tegen de komende
huurverhoging, maar ook tegen de soms nog sterker stijgende stook- en
servicekosten voor gas, water en elektriciteit. De commissievoorzitter geeft self
toe dat de „huidige situatie niet meer te dulden is". Hij wees het publiek op de*
wijziging van het burgerlijk wetboek het komend najaar, die „van grote
betekenis kan zijn voor de huurbescherming".
Geen gehoor
De landsadvocaat vroeg zich overi
gens af hoe de gevraagde voorzienin
gen, waarvan hij de noodzaak be
twistte, aangebracht zouden moeten
raadslieden, mr. H. A. Kater en
[h. F. A. M. Hoogenboom, voer-
aan dat de klachten worden ver
lakt door de afwezigheid van een
tbehandelingssysteem, beter be-
als airconditioning. Doordat de
tververslng onvoldoende is, zei-
ze, worden de gedetineerde vrou-
geplaagd door hoofdpijn, keel-
lusteloosheid, droge lippen en
droge schilferende huid.
lachten worden niet alleen geuit
de gedetineerden, maar ook
de bewaarsters, zoals is geble-
bij getuigenverhoren door de
er-commissaris op 12 en 19 juni.
ie verhoren heeft een functiona-
de Rijksgebouwendienst op-
baard met zijn mededeling dat
osters boven de celramen geen
buitenlucht aanvoeren, maar
ts een „psychologisch effect"
elhem
aarna
mene
iet r<
Moni
:hem.
;n aid
uur i»n
.V. gelr
^prpi ladslieden betoogden gisteren
ij de bouw van de „Bijlmerba-
net het oog op de kosten van
iditioning was afgezien. Mr.
enboom sprak van een „kruide-
nentaliteit" bij de overheid.
e >ls zijn collega Kater conclu-
e hij dat de staat, door niet voor
luchtverversing te zorgen, on-
ïatig handelt.
ten niet onderschat mogen worden en worden. De gedetineerde vrouwen,
dat hier niet aan voordegekhouderij zei hij, kunnen niet elders worden
gedacht mag worden. Ook zelf bleek ondergebracht. Ze zouden volgens
hij enkele psychologische pijlen op hem ook niet tijdelijk kunnen worden
zijn boog te hebben. Hij begon zijn ondergebracht in de vroegere vrou
wengevangenis in Rotterdam, die op
7 inaart bij de verhuizing naar de
„Bijlmerbajes" gesloten werd. Mr.
Kater hield hem voor dat hij vergeten
was aan strafonderbreking te
denken.
In zijn pleidooi wees mr. Kater erop
dat de gedetineerden wel een kort
geding hadden moeten aanspannen,
omdat zij elders geen gehoor voor
hun klachten hadden gevonden. De
vrouwen hebben zich tevergeefs ge
wend tot de directie, tot de Commis
sie van toezicht, tot de directie gevan
geniswezen in Den Haag, tot de
staatssecretaris van Justitie, en tot de
vaste Tweede-Kamercommissie voor
justitie. In een aantal gevallen werd
op brieven zelfs niet gereageerd.
Hoewel mr. Kater slechts op het „bin
nenklimaat" inging, wees hij erop dat
de „Bijlmerbajes" ook andere man
co's vertoont. Naar zijn zeggen is de
brandgevaarlijkheid te groot en kent
het complex twee te gemakkelijke
vluchtwegen.
De president zal op 29 juni uitspraak
doen.
Interieur van een cel in de
„Bijlmerbajes" met het lucht
rooster (zie pijltje), waarvan
het psychologisch effect" vol
gens de landsadvocaat niet on
derschat mag worden.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het door de Nederlandse Bioscoopbond
uitgelokte proefproces over de vertoning van de Amerikaanse
pornofilm „Deep throat" heeft ook in hoger beroep tot vrij
spraak geleld. Het gerechtshof ln Amsterdam bleek gisteren,
evenals de Amsterdamse rechtbank, van oordeel te zijn dat
artikel 240 van het wetboek van strafrecht niet is overtreden.
Het proces werd gevoerd tegen de
Amsterdamse bioscoopondememlng
Flora, die in de door haar geëxploi
teerde, naast elkaar gelegen, theaters
Parisien en Centraal de omstreden
film vertoonde. Nadat de procureurs
generaal hadden bepaald dat porno
films nog slechts bekeken mochten
worden in bioscopen met minder dan
vijftig stoelen, werd de kopie van
„Deep throat" in Parisien ln beslag
genomen, omdat dit heater meer dan
vijftig stoelen telde. In Centraal,
waar het aantal zitplaatsen tot 49 was
verminderd, bleef dezelfde film
draalen.
Anders dan de rechtbank in Amster
dam, die in februari de bioscoopon
derneming Flora vrijsprak, heeft het
hof geen oordeel geveld over de vraag
of „Deep throat" al dan niet aanstote-
isadvocaat meende dat beide
men. bieden geenszins hadden aange-
zorgz^ dat de klachten van de gedeti-
en verband houden met de af
leid van airconditioning. Hij zei
van te zijn dat de ongemak-
andere oorzaak hebben, en
de president van de rechtbank
voor dat de eis tot installatie
n luchtbehandelingssysteem
lonoreerd zou moeten worden.
c „„Jns de landsadvocaat heeft de
öcnnei lerbajes" wel te kampen gehad
ebreken, maar zijn die steeds
ote spoed verholpen. De klach-
ei mr. Fortuijn, worden altijd
leider- jegeven, waarna de mankemen-
orden verholpen. „In dit kort
S", liet hij de president weten,
or u niets te doen."
den B
er van
afloop
1 geho
2 uur i
straat
nden o
ikveld
AMSTELVEEN (ANP) De Ziekenfondsraad heeft gisteren
met 166 stemmen de heer J. Hogenes van het CNV gekozen als
werknemersvooraitter in het presidium van de Ziekenfonds
raad. De FNV-kandidaat, mevrouw mr. V. Domela Nieuwen-
huis, kreeg 79 stemmen. Het was voor het eerst, dat er in de
ziekenfondsraad schriftelijk moest worden gestemd. Dat
kwam doordat CNV en FNV beide een kandidaat hadden
voorgedragen voor de vervulling van de vacature die is
ontstaan doordat L. de Graaf (CNV) staatssecretaris is ge
worden.
verweer tegen de beschuldi-
voerde de advocaat van de
Schneii**11 dat er aan de zuurstoftoe-
n de vochtigheidsgraad niets
ekt. Ook wees hij erop dat
bouwen nooit van airconditio-
orden voorzien. De raadslieden
gedetineerden vroegen zich ln
rband af of voor gevangenissen
le norm moet gelden als voor
dagmifi ren waarin ambtenaren maar
ur per dag verblijven.
mr. Fortuijn was het in de
erbajes" wel eens te warm ge-
De werkgevers in de raad hadden het
er moeilijk mee, omdat ze zich niet
wilden mengen in de ruzie tussen de
vakcentrales. Ze wilden ook geen
keuze maken: „Beide organisaties
zijn ons even lief," aldus werkgevers
vertegenwoordiger Chr. R. J. Laffree.
Hij kwam met het voorstel, zowel
FNV als CNV een zetel in het presidi
um te geven. Om het evenwicht te
herstellen zouden de werkgevers er
dan ook twee in plaats van één moe
ten krijgen. Dit voorstel baarde nogal
wat opzien en hilariteit maar drs
Laffree zei dat hij het ernstig meende,
ook al omdat hij meer zetels voor het
bedrijfsleven een redelijke zaak vindt
omdat het toezicht op de uitvoering
van de sociale verzekeringen in de
toekomst een zwaarder accent zal
krijgen.
Stichting van Arbeid
H. Bode van de FNV verklaarde na-,
drukkelijk, dat het niet de bedoeling
van de FNV is. als grootste vakcen
trale „anderen" in de organen van de
sociale verzekering overal uit te scha
kelen. Hij waardeerde de opstelling
van de werkgevers, maar meende dat
een zaak als een gewijzigde samen
stelling van de ziekenfondsraad
waarvoor een wetswijziging nodig
zou zijn beter in de Stichting van
de Arbeid kan worden besproken.
Daar zouden werkgevers en werkne
mers zich dan gezamenlijk kunnen
beraden op hun positie bij de uitvoe
ring van de gehele sociale verzeke
ring.
Verschillende leden van de raad (ver
tegenwoordigers van de ziekenfond
sen, de artsen en andere medewer
kers, het CNV en Kroonleden) noem
den het volstrekt onjuist, dat de
werkgevers het geschil binnen de
vakbeweging aangrepen om de sa
menstelling van de raad aan de orde
te stellen. Het voorstel van de werk
gevers, de zaak uit te stellen tot de
volgende vergadering zodat iedereen
er nog eens over kon nadenken, kreeg
dan ook alleen de stemmen van de
werkgeversvertegenwoordigers.
Na de stemming over de twee kandi
daten sprak de voorzitter van de
raad, H. Berends, de hoop uit dat
„deze strubbelingen niet tot een ver
wijdering tussen personen zullen
leiden".
lijk voor de eerbaarheid is. Het ge
rechtshof, gepresideerd door mr R. de
Waard, heeft slechts geconstateerd
dat niet is komen vast te staan dat
Flora de film „heeft verspreid, dan
wel openlijk heeft tentoongesteld".
Confrontatie
Het gerechtshof heeft zich op het ook
al door de Adviescommissie zedelij k-
heidswetgevlng ingenomen stand
punt gesteld dat slechts onverhoedse
confrontatie met pornografie straf
baar gesteld dient te worden. In het
arrest van het hof wordt overwogen
dat „Deep throat",in Parisien slechts
werd vertoond „aan personen van 18
jaar en ouder, die de vertoning van
die film wensten te zien, ondanks een
door verdachte bij de kassa van die
bioscoop geplaatst bord, waarop dui
delijk stond vermeld: „U bent ge
waarschuwd harde pomo", waar
mede verdachte bij die personen geen
twijfel heeft laten bestaan omtrent
hetgeen hun bij vertoning van die
film te wachten stond."
Volgens het hof is in het wetboek van
strafrecht wel het „openlijk tentoon
stellen", maar niet het „vertonen"
van pornografie aan meerderjarigen
strafbaar gesteld, en kan de verto
ning van een film niet zonder meer
worden aangemerkt als het openlijk
tentoonstellen van een afbeelding of
een serie afbeeldingen. Ook van „ver-
ADVERTENTIE
(ADVERTENTIE)
ingstell
geliefde
elden
riftelij
brachl
t afsc!
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister Pais (onderwijs) heeft ontkend dat met het invoeren van de
voorstellen uit de nota hoger onderwijs voor velen in de universitaire opleidingsprogramma's,
de hele herprogrammeringsoperatie (die nu al zo'n tien jaar geduurd heeft) weer van voren af
aan zal moeten beginnen.
Veel elementen uit de eerdere discus
sie blijven behouden en met name de
propadeutische fase van één Jaar uit
de in 1975 aangenomen herstructure
ringswet is gelijk aan die uit de nota,
aldus de bewindsman in de Tweede
Kamer bij de behandeling van het
„uitstelwetje".
Dit uitstelwetje waarmee het invoe
ren van de in 1975 aangenomen her
structureringswet voor minstens een
jaar uitgesteld wordt is nodig omdat
tot nog toe nog geen overeenstem
ming bereikt werd met de Instellin
gen over aard en duur van de pro
gramma's. Inmiddels is het ook maar
zeer de vraag of dat nog relevant is
want enkele weken geleden werd de
nota „hoger onderwijs voor velen"
aan de Kamer aangeboden, waarin
weer heel andere structuren getrok
ken zijn.
Verder werken
In antwoord op vragen uit de PvdA-
fractie verzekerde de minister giste
ren in de Tweede Kamer dat op zijn
departement ook verder wordt ge
werkt aan de behandeling van de
universitaire opleidingsprograms zo
als die zijn afgestemd op de in 1975
aangenomen wet.
Mocht de Kamer in het aanstaande
najaar dan ook nee zeggen tegen de
nota dan is er geen tijd verloren.
Maar. aldus Pais. ook dan zullen we
waarschijnlijk twee in plaats van één
UTRECHT (ANP) Het totaal aan
tal gevallen van polio is opgelopen
tot vijftig. Bij een vierjarige jongen
uit Kootwijkerbroek en een zestienja
rige jongen uit Wekerom (gemeente
Ede) werd gisteren polio geconsta
teerd. Beide Jongens werden met lich
te verlammingsverschijnselen in een
ziekenhuis opgenomen. Zij zijn niet
tegen polio Ingeënt
spreiding" was naar het oordeel van
het hof geen sprake, omdat uit niets
is gebleken „dat verdachte over meer
dan één exemplaar van die film kon
beschikken en zich met de versprei
ding van die exemplaren heeft bezig
gehouden".
Evenals de officier van justitie had de
advocaat-generaal, mr J. H. Bergsma,
een voorwaardelijke boete van 5000
gülden geëist. Het is nog niet bekend
of hij ln cassatie zal gaan bij de Hoge
Raad.
Gisteren heeft ook het gerechtshof in
Den Haag in een proces over de verto
ning van „Deep throat" geoordeeld
dat slechts onverhoedse confrontatie
vermeden dient te worden. De Haag
se bioscoopondememlng Scala werd
bulten vervolging gesteld, nadat zij
was gedagvaard wegens vertoning
van de film tijdens een besloten voor
stelling.
Stoelengrens
Scala had beroep aangetekend tegen
de dagvaarding, omdat de onderne
ming van mening was dat er geen
sprake was van een openlijke ten
toonstelling van de film. De recht
bank ln Den Haag had dit beroep
ongegrond verklaard, maar het hof
stelde zich op het standpunt dat de
film alleen bekeken kon worden door
wie dat werkelijk wilde. De aan de
Haagse en Amsterdamse uitspraken
ten grondslag liggende overwegingen
zullen er waarschijnlijk toe bijdragen
dat de beruchte „vijftigstoelen-
grens" ongedaan zal worden ge
maakt. De minister van justitie, mr J.
de Ruiter, heeft onlangs in een radio
uitzending laten doorschemeren de
omstreden bepaling wel te willen op
heffen, maar eerst de rechterlijke uit
spraken te willen afwachten.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister Van Aarden
ne (economische zaken) blijft erbij
dat de Limburgse mijnen niet her
opend moeten worden. Hervatting
van de kolenwlnning is weliswaar
minder duur dan een commissie van
deskundigen heeft berekend, maar
het is en blijft een kwestie van miljar
den guldens.
Van Aardenne meent, dat, ondanks
de gunstiger uitgevallen eigen bere
keningen. de kosten te hoog zijn. Eer
der was de commissie van deskundi
gen tot de harde conclusie gekomen,
dat die kosten in geen verhouding
staan tot de bijdrage aan de energie
voorziening. Van Aardenne zal de
Tweede Kamer de nieuwe cijfers nog
geven, zo heeft hij gisteren laten we-i
ten aan de Kamercommissie voor
economische zaken.
Kamerleden van CDA en PvdA heb
ben de minister gisteren gemaand
serieus studiewerk te verrichten naar
vergassing van steenkool. Volgens de
deskundigen biedt dit de komende
tientallen Jaren weinig of geen moge
lijkheden voor de Nederlandse ener
giewinning. In enkele Europese lan
den is het onderzoek echter al ln volle
gang, zo hebben Kamerleden van
PvdA en CDA Van Aardenne voorge
houden. De Europese Gemeenschap
pen kunnen onderzoeksgeld ter be
schikking stellen.
Het CDA denkt erover een Kamerde
bat over de steenkoolwinning aan te
zwengelen. In PvdA-kring voelt men
daar ook wel voor. Niet alleen de
minister van economische zaken,
maar ook diens collega's van weten
schapsbeleid en sociale zaken zouden
daaraan moeten deelnemen. Van
Aardenne heeft erkend dat openstel
ling van de mijnen een belangrijk
wapen kan zijn in de strijd tegen de
grote Limburgse werkloosheid. Er
zou werk geboden kunnen worden
aan 10.000 man. Gezien de kosten is
dat echter „niet reëel", heeft Van
Aardenne nog eens vastgesteld.
Van een onzer verslaggevers
APELDOORN Boetes van
een kwartje voor het zetten van
voeten op een tafel, het wandelen
met losse veters of met slippers
buiten lopen zijn uit de'tijd. Ze
doen denken aan regels die ln de
vorige eeuw in Engelse internaten
in zwang waren. Dat vinden de 22
jongens die in „Nieuw Veldzicht",
een tehuis voor werkende en stu
derende Jongens in Apeldoorn wo
nen. Vandaar dat zij er via hun
belangenvereniging al sinds enige
maanden bezwaar tegen maken.
Het conflict dat daarover met de
tehulslelding is ontstaan i9 de af
gelopen dagen verscherpt. Het
PPR Tweede Kamerlid Ria Bec
kers is het volkomen met de jon
gens eens. Zij heeft de zaak giste
ren in de openbaarheid gebracht
en staatssecretaris Haars van Jus
titie schriftelijk vragen gesteld
over het ouderwetse regime in het
Apeldoornse tehuis.
Ria Beckers heeft mevrouw Haars
een bloemlezing uit de huisregels
op „Nieuw Veldzicht" voorgelegd.
Daarin lezen we onder meer dat de
bewoners hun geld, verdiend door
arbeid, niet in handen krijgen
maar alles moeten afdragen aan
de leider, die het beheert. Door de
regels met daaraan verbonden
boetes blijft er voor de Jongens in
de meeste gevallen niet veel meer
over.
Doen zij hun schoenen niet uit in
het paviljoen dan komt dat te
staan op een boete van een kwart-
Je. Op het laten slingeren van vuil
ondergoed, handdoeken of andere
kledingstukken staat eenzelfde
boete. Jongens die de kamersleu
tel niet inleveren als ze weggaan
betalen daarvoor vijftig cent. Als
ze hun bed niet naar behoren op
maken is de boete een gulden. Dat
bedrag betalen ze ook als ze ver
zuimen een hemd aan te trekken
of 's nachts onder hun pyjama
ondergoed aanhouden. Een fiets
die niet in het daarvoor bestemde
rek wordt gezet valt ook onder de
één-gulden boete. Trekken de Jon
gens kleren van elkaar aan dan
wordt dat afgestraft met een boe
te van een rijksdaalder.
Ria Beckers heeft mevrouw Haars
gevraagd haar invloed aan te wen
den om verandering te brengen in
deze toestanden.
jaar nodig hebben, want ook bij in
voering in de huidige wet van een
postdoctorale fase, zoals die met
name ook door de universitaire we
reld zelf gewenst wordt, is wetswijzi
ging nodig. En dat gaat dan langer
dan één jaar duren.
De minister stond dan ook positief
tegenover een amendement van CDA
en WD waarin de opening geboden
wordt tot twee Jaar uitstel.
ADVERTENTIE
In het Belgische Brugge is gisteren
een man door de rechtbank tot het
betalen van een boete van zeventig
gulden veroordeeld. Hij kreeg die
straf omdat hij had geweigerd zijn
kind te laten inenten tegen polio. De
Bruggeling die natuurvöedingsme-
thoden propageert, stelde zich op het
standpunt dat zijn gezin zich bij zul
ke voeding welbevindt.
Gebruik'm goed
