lOnnodige bezuinigingen ociale voorzieningen riefwisseling renco-partners )lijft geheim Miljoenenplan voor nieuwe vaarroute Ziekenhuis tevreden over informatie per computer Onderzoek Kamercommissie naar hulp voor bedrijven Osborne sherry Staking begonnen Harde constatering centraal planbureau: Z* \IZKSfM K5?£Elïï&EsSs Rijksuitgaven regering worden getoetst Kinderbijslag Extra bewaking voor pyromaan nabij Harmeien Buiten wonen Felix Thijssen ƒ22,50 Rita Van Noord West Overijssel naar Friesland Nieuw leven voor kernen die kwijnen VRIJDAG 23 JUNI 1978 BINNENLAND TROUW/KWARTET -3 Van onze redacteur wetenschappen LEIDEN Het gebruik van een computer om de groeiende informa tiestromen in een groot ziekenhuis te hanteren, leidt niet alleen tot een betere kwaliteit van zorg en werk klimaat. Het is nog goedkoper ook. Deze verrassende vaststelling kon projectleider prof. dr. A. R. Bakker gisteren aanbieden in het eindver slag van de ontwikkeling van een experimenteel ziekenhuis-informa tiesysteem (ZIS) in het academisch ziekenhuis Leiden. Wat in 1972 temidden van twijfels, kritiek en onzekerheden begon, is intussen al niet meer experimenteel te noemen. Van de totale informa tieverwerking is nu 70 procent geau tomatiseerd, aldus ing. L. Costers, terec| hoofd van de centrale dienst infor matieverwerking. De computer is onmisbaar geworden en de toepas singen worden nog uitgebreid. De west* academische ziekenhuizen in Rot- ïse ïlijke ke mist pdie ïl de uk op tzelfi ke jstort en den; lebl terdam en Utrecht hebben het ZIS inmiddels al overgenomen, Gronin gen volgt waarschijnlijk binnen kort. De filosofie van het systeem kan door prof. Bakker in twee zinnen worden uitgelegd: „Men neme een computer met een heel groot geheu gen (databank) en vertrouwen alle opslag van informatie in z'n samen hang, alsmede de informatie-uitwis seling in het ziekenhuis aan dit com putersysteem toe. Daartoe stelle men een groot aantal terminals (eindstations) beschikbaar, zodat gegevens bij de bron geregistreerd kunnen worden en door bevoegdhe den op de weFkplek opgevraagd." Uitgekiende regelingen voor die be voegdheid moeten de privacy van de patiënten waarborgen. Het ZIS „zou een antwoord moeten zijn op de steeds toenemende com plexiteit van het ziekenhuisgebeu- ren", aldus Bakker, „waar ondanks het feit dat het percentage tijd te besteden aan administratieve han delingen toeneemt, de onderlinge communicatie en coördinatie te wensen overlaat." Het ZIS-project lijkt een haast be nauwend succesverhaal. Het werkt, hoewel sommige deskundigen des tijds voor de technische opzet geen goed woord overhadden. De gebrui kers hebben geen klachten; ze mop peren wel eens als ze tweemaal op een dag langer dan zes seconden op antwoord moeten wachten. (De ont werpdoelstelling was drie secon den, het gerealiseerde gemiddelde één seconde.) Het project bleef bin nen zijn begroting (9,3 miljoen gul den) en binnen zijn tijdschema. Een van de geheimen van het succes was het zorgvuldig ontwikkelen van de deeltoepassingen in nauw over leg met de gebruikers. Toch is er één zaak die prof. Bakker hoog zit, en die hij bij de aanbieding van het eindverslag ook heel duide lijk uitsprak. Het project draaide op subsidie van het ministerie van on derwijs en het Nederlands orgaan ter bevordering van de informatie voorziening (NOBIN). En dat heeft de onderneming bijna de das om gedaan. Voor het realiseren van een project van enige omvang is een deskundige team vereist. Het is geen eenvoudige opgave, een derge lijk projectteam op te bouwen en bij elkaar te houden. Maar trage besluitvorming bij de subsidiegevers heeft die continuï teit herhaaldelijk bedreigd. Alleen doordat bestuur en directie van het ziekenhuis vierkant achter het pro ject stonden, en bleven staan, kon grote schade aan het projectteam worden voorkomen. Op een gege ven moment moest het bestuur op eigen houtje verlenging van tijdelij ke aanstellingen garanderen. „Andere projecten ondervinden naar ik meen eveneens grote hinder van dit effect en hebben wellicht niet zo'n krachtig bestuur achter de hand", zei Bakker. Hij heeft het niet speciaal op O&W en NOBIN ge munt. Het is een algemeen pro bleem, „het huidige beleid en de besluitvorming rond subsidiepro jecten maakt een verantwoorde projectvoering rond subsidiepro jecten maakt een verantwoorde projectvoering vrijwel onmoge lijk". Het succesverhaal heeft een wrange bijsmaak. „Ik ben zo bang dat ze nou zeggen dat het wél kan." Vervolg van pagina 1 De Haagse politie rekent aanstaande maandag op de komst van ongeveer 70.000 demonstrerende ambtenaren. Als er meer dan 40 tot 50.000 komen demonstreren tegen de bezuinigings maatregelen van het kabinet zal het de grootste demonstratie worden die ooit in Den Haag is gehouden. Aan de demonstratie voor het blijven be staan van de zender Veronica namen enkele jaren geleden zo'n 50.000 men- Sollddir sen deel. aanbieden aan de vooizitter van de Tweede Kamer. De politie verwacht dat de kop van de stoet al weer op het Malieveld terug zal zijn als de staart daar nog op weg moet gaan naar het Binnenhof. Het zal zo'n twee drie uur duren voordat iedereen de route heeft gelopen. De ambtenaren zullen om twaalf uur op het Malieveld onder anderen door FNV-voorzitter Wim Kok worden toe gesproken. Om half een vertrekt er een demonstratieve optocht naar Het Binnenhpf. Daar zullen de dagelijkse besturen van de ABVA, de KABO, de Vervoersfederatie NW/NKV, de Al gemene Bond van Onderwijzend per soneel, de Nederlandse Politiebond en de Vereniging van militair tech nisch beroepspersoneel een petitie *1 sniji >nz< izak dat Jan onze parlementsredactie £.n8' IEN HAAG De ombuigingsoperatie is ook mogelijk door en do linder het accent te leggen op pijnlijke bezuinigingen op de aciale voorzieningen en op de overheidsuitgaven zoals het abinet Van Agt nu van plan is. In plaats daarvan zal een ponz rotere inkomensmatiging noodzakelijk zijn. an he laken et centraal planbureau heeft dit berekend aan de hand van de alternatieve oorstellen die de Partij van de Arbeid het bureau had voorgelegd. De Dudei Itkomsten op de werkgelegenheid blijken zowel volgens de voorstellen van velijk e oppositie als die van het kabinet globaal hetzelfde te zijn. Of anders en «egd: er is sprake van een reëel alternatief, ordt tèe politieke gevolgen van deze con- meto atering zijn niet gering. Het bete lom tnt namelijk dat de pijnlijke sector we o s die van de sociale zekerheid meer istottn worden ontzien dan het kabinet ltoez.ll iroeit, n onze parlementsredactie ■J' ÏN HAAG Premier Van Agt heeft gisteren geweigerd om l lan briefwisseling tussen hem en de regeringsleiders van Enge- "^»d en West-Duitsland over de levering van verrijkt uranium n Brazilië, openbaar te maken. De PvdA-fractie in de Het kabinet heeft Inmiddels besloten de alternatieve berekening eerst ge lijktijdig met de presentatie van de bezuinigingsnota en het rapport van de centrale economische commissie te publiceren. Bestudeerd wordt of de voorwaarden die Den Uyl aan zijn alternatief stelt wel voldoende reali teitsgehalte hebben. Bijvoorbeeld is het de vraag of het wel reëel is ervan uit te gaan dat het incidentele loon (periodieke promoties en dergelijke) wordt gehalveerd. Het kabinet hoopt dit weekeinde de „lT,T beraadslagingen over de bezuini- 'iT^h h° Blngsnota zelf af tekunnen ronden, zich al kritisch over deze kwestie had Poiitieke waarnemers houden het er ^gesprokeni en later de CDA-fractie- echter op dat een al te optimisti- voorzitter Wim Aantjes het kabinet SChe schattin gis. Weliswaar zijn de te verstaan had gegeven het alterna- cijfermatige geschillen geringer ge worden, er zijn altijd nog grote pro blemen overeen aantal immateriële zaken. Een daarvan is de els van zowel de CDA-fractie als van minister Albeda (sociale zaken) dat de nota samenhang moet hebben met onder meer het inkomensbeleid. Albeda stelt zich op het standpunt dat even tuele gnegatieve inkomenseffenten voor met name de sociale uitkerings trekkers gecompenseerd meoten kunnen worden. In feite neemt hij met deze els een stuk zekrheid voor het totaal te bereiken bedrag van tien miljard gulden weg. Oom zijn er nog problemen over de vermogensaan- wasdeling. De eerste solidariteitsverklaring, die de ambtenarenbonden binnen kregen was afkomstig van de werknemers in de Amsterdamse scheepsbouw, die lid zijn van de Industriebonden NW en NKV. „Net als wij weet u als amb tenaren nu ook wat het betekent in onzekerheid te zitten over uw werk. schrijven de Industriebondsleden. Zij wijzen erop dat ook zij sinds kort weten wat het betekent wanneer het kabinet „met platvoeten door bestan- de overlegsituaties loopt." „Nu bent u slachtoffer, aldus de Industriebond sleden. Het kabinet heeft de beslis singen over de bezuinigingen al geno men. Straks worden uw organisaties voor het blok gezet. Voorbarig Ook in Rotterdam brak de staking uit. Sorteerders van het postkantoor aan het Delftse plein wachten de gang van zaken af. - kozen weg naar buiten toe te verde- Andriessen (financiën) had gedaan. Diemen overeen aanLai tmmateneie de be kgsw t drie keer toe lokte de PvdA giste- i in de Tweede Kamer vergeefs een le-debat uit om de regeringsfrac- on s over te halen tot steun aan het poek om openbaarmaking. PvdA- ordvoerder Ter Beek meent dat de arlenr oud van die brief essentieel is voor (_jKamerdebat, dat volgende week *a*dag over de sterk omstreden io-affaire wordt gehouden. Een ig van oppositieleider Den Uyl 7t$*Tcn om een meerderheid van de R i eede Kan*er achter het verzoek t openbaarmaking te krijgen leed ibreuk. De regeringspartijen en WD stemden tegen zijn rstel. De PvdA wil de inhoud van brieven van Van Agt aan Callag- i en Schmidt vooral boven tafel iben om bewijzen aan te voeren (Dartt£r de veroordeling van het door het (zeveli,lnet Sevoerde beleid in de Urenco- J. KT geei itwijl te Sc de als be Tj. G.) elen: ten. et vleiend deze brieven staan naar in Den tg verluidt wat dat betreft weinig ende zaken voor het kabinet. Zo in de brief die Van Agt begin april de andere regeringsleiders eef in het geheel niets staan over Jedoelingen van de door de Twee- tamer aangenomen motie van het A-Kamerlid Van Houwelingen. terwijl juist die motie voor de tring de aanleiding was om nog Ier met de partners te gaan onder: I delen. In de motie werd gevraagd sterkere veiligheidswaarborgen de levering aan Brazilië te koppe- Volgens ingewijden heeft in die f het kabinet al een belangrijk van het uitgangspunt van de ie-Van Houwelingen laten varen. De regeringspartijen, en van hen vooral het CDA, hebben er in dit stadium weinig behoefte aan om de briefwisseling openbaar te krijgen, omdat hun streven er nu op gericht is om in de gegeven situatie nog zoveel mogelijk positiefs tot stand te bren gen. Een conflict met het kabinet over wat in het verleden is gebeurd past niet in die strategie. Bovendien meende een aantal leden van de rege ringsfracties, vooral in de WD, dat de briefwisseling helemaal niet ter zake doet omdat naar hun oordeel het kabinet in de gegeven omstandig heden nog veel heeft weten te berei ken met betrekking tot de nadere veiligheidswaarborgen 'Niet van belang' Premier Van Agt liet gisteren de Tweede Kamer schriftelijk weten dat hij het „belang van integrale open baarmaking van de brieven niet ver mag in te zien", omdat de zakelijke inhoud van de betreffende brieven reeds is weergegeven in de opening van zaken die de regering eerder deze week aan de Tweede Kamer gaf. Bo vendien wil Van Agt niet aan zijn collega-regeringsleiders om toestem ming tot openbaarmaking van de brieven vragen, omdat dit „nadelige gevolgen zou hebben voor het toe komstige gebruik van deze, tot nu toe zelden benutte, mogelijkheid van di recte persoonlijke communicatie tus sen regeringsleiders". Op een later verzoek van oppositielei der Den Uyl om de brieven dan ver trouwelijk aan de leden van de Twee de Kamer bekend te maken reageer-, de Van Agt ook afwijzend. Vervolg van pagina 1 mille recht op een gedeeltelijke leef tijdsopslag op de studietoelage. De opslag gaat in met het studiejaar 1979-'80. De bèperking in de meervou dige kinderbijslagen voor zestien- en zeventienjarigen komt voor het eerst tot uiting bij de uitbetaling van juli volgend jaar. 'Fooi' De PvdA vindt deze compensatie „volstrekt ontoereikend, een fooi", en blijft daarom vierkant tegen de be perking van de kinderbijslagen voor zestien- en ze ventien jarigen. Ouders met een jaarinkomen van 25 mille met een zestienjarige scholier gaan er ongeveer duizend gulden op achter uit, of tweeduizend als het om een tweeling gaat, aldus Dolman (PvdA). De PvdA wil dat de bezuiniging op de bijslagen tot stand wordt gebracht door de bijslagen te verlagen naarma te het ouderlijk inkomen hoger is. De regeringspartijen CDA en VVD toon den zich een heel eind tevredenge steld met de mededeling van de staatssecretarissen. Hermsen (CDA): „De laagste inkomensgroep krijgt nu nagenoeg volledige compensatie. Naast de toeslag op de studietoela gen profiteren zij ook nog van de eerste fase (van het totale bezuini gingsplan kinderbijslag: de vervan ging van de kinderaftrek door opsla gen op de kinderbijslag, red.). De situ atie voor de laagstbetaalden wordt nu niet meer totaal onbevredigend." De Korte (WD): „Dit lijkt een rede lijk voorstel. Bezuinigen zal nu een maal onverbiddelijk ergens pijn doen." Van onze parlementsredactie DEN HAAG De Tweede Kamer gaat een onderzoek instel len naar de manier, waarop de regering bedrijven in nood te hulp komt. De Kamercommissie voor de rijksuitgaven, het „financiële geweten" van de Kamer, heeft daarover gisteren een voorlopig besluit genomen. Het CDA-Kamerlid Van Dijk, ontwerper van een onderzoeksprogramma, hoopt dat de stu die uitmondt in een betere parlementaire controle op steun verlening. Volgende week komen de betrokken Kamercommissies (rijksuitgaven, economische zaken, financiën) bijeen om de „blauwdruk" verder in te vullen. Voorzitter Kombrink (PvdA) van de commissie rijksuitgaven heeft de af gelopen weken bepleit, dat het „fi nanciële geweten" zichzelf nieuw le ven inblaast. De commissie heeft de laatste jaren maar weinig werk ge maakt van de jaarverslagen van de algemene rekenkamer. Die verslagen bevatten vaak onthullende staaltjes van verkeerd gebruik van overheids geld. In het jongste jaarverslag is vooral de miljoenensteun aan het Nij meegse bedrijf Tealtronic het mik punt van kritiek. Kombrink meent, dat het nu te hou den onderzoek niet per se hoeft uit te monden in voorstellen voor een bete re parlementaire controle. Het is ook goed denkbaar, dat de huidige vorm van steunverlening zelf wordt aange vochten. In de twee grootste Kamer fracties, die van CDA en PvdA, wordt overigens al „gescheiden" gewerkt aan de opzet voor een steviger con trole. Het CDA-Kamerlid Van Dijk, lid van de commissie rijksuitgaven, vindt het jongste jaarverslag van de rekenka mer zeer onthullend. Van Dijk: „Als je ziet, wat er allemaal mis kan gaan bij steun aan noodlijdende bedrijven, moet je wel zeggen: een onderzoek is dringend gewenst. Te meer, omdat er de komende jaren nog veel steun ver leend zal worden. Het terrein van bedrijfssteun is opengelegd door de vorige minister van economische za ken, Lubbers. Dat was een moedige daad, maar duidelijke richtlijnen wa ren er aanvankelijk niet of nauwe lijks. Ook nu ontbreken nog richtlij nen, het komt ook voor dat er buiten bestaande richtlijnen om, hulp wordt geboden." De commissie rijksuitgaven wil „niet in de eerste plaats naspeuren wat er in het verleden gebeurd is, maar voor- Zr ""J!" al achterhalen wat het huidige beleid JSSSf.£0°r!?p'aiL"0.r?.e-n is," aldus Van Dijk. Hij wil antwoord op vragen als. wat zijn de doelstellin gen? Hoe staat het met de naleving van richtlijnen? „Ook moeten we na gaan hoeveel mankracht en geld er exact voor steunverlening beschik baar is." Uiteindelijk moet de com missie, in zijn ogen, „de aanzet geven voor een goede controle door het par lement. Interessanter dan het onder zoek zelf is de manier, waarop de Kamer daarmee verder gaat." Naar de mening van Van Dijk is het niet de taak van de commissie rijksuitgaven te bekijken welke gevolgen de steun heeft voor de toestand in een'bedrijfs tak, of zelfs de economische situatie in ons land. In zijn opzet begint de commissie, of een groep daaruit, met schriftelijke vragen aan de betrokken minister(s). Anders dan de afgelopen jaren („de commissie was te tam") houdt het onderzoek dan niet op. De vragen Een heel ander geluld laat het Ver bond van Nederlandse Ondernemin gen horen. De werkgevers schrijven in hun blad „De Onderneming" dat de staking van de ambtenarenbon den anti-democratisch en uiterst voorbarig is. De werkgeversorganisa tie wijst erop dat er wordh gestaakt tegen plannen die nog niet definitief zijn en waarover bovendien nog te praten valt. volgens het VNO moet de staking volstrekt worden afgewezen en niet alleen omdat zij onwettig is. „Het.Is duidelijk dat bij de ombuigingsope ratie iedereen zijn steentje moet bij dragen. Wanneer wordt aangetoond dat ambtenaren een bevoorrechte po sitie innemen onder de Nederlandse werknemers, dan zullen zij naar ver houding een grotere bijdrage moeten leveren dan anderen," aldus het VNÓ. UTRECHT (ANP) De rijkspolitie in het district Utrecht werkt met man en macht aan het opsporen van een pyromaan, die sinds eind april in to taal vijf hooibergen en twee loodsen in vlammen in Harmeien deedt óp- gaan. Bij een boerderij brand werd eind mei voor zeker een half miljoèn gulden schade aangericht. ADVERTENTIE. (ADVERTENTIE) Verrukkelijk boek voor ieder een die buiten woont of dat graag zou willen. Alles over de aankoop en het verbouwen van een huis of boerderijtje, de moestuin, boomgaard, kippen, geiten, kaas en paté maken Uitgeverij Kosmos met bewindslieden en ambtenaren. Van Dijk denkt er nog niet aan om ai direct deskundige buitenstaanders (bij voorbeeld ondernemers) te horen, zoals kamervoorzitter Vondeling had geopperd. In de commissie rijksuitgaven is de afgelopen weken ook gezinspeeld op een parlementaire enquête. In de Ka mer wordt dit vrij algemeen als vrij zwaar geschut beschouwd. Ook vol gens Kombrink is dit middel niet nodig, omdat het eenvoudig de taak van de commissie is de jaarverslagen van de rekenkamer te onderzoeken. SCHIERMONNIKOOG Een aan tal Schiermonnikogers gaat in beroep bij de Kroon nu de procureur-gene raal bij het gerechtshof te Leeuwar den een klacht, die de natuurvrien den aan hem hadden gericht, naast zich neer heeft gelegd. Het betreft hier het rapen en zoeken van kievietseiren op Schiermonni koog en in Friesland zonder schrifte lijke toestemming van de grondge bruikers. Dit is in strijd met de wet. „Vandaag hebben we geleerd, dat die ren hun pels per jaar verliezen. Ik zal het maar niet aan mam vertellen. ADVERTENTIE D. Ri m: J. loosl isteren aoshel iorgai gew Dat ver® sich Toepö ;eweld Een b Van een onzer verslaggevers ZWOLLE Een nieuwe vaarroute tussen Noord West Overijssel en Friesland kan nieuw leven in de brouwerij brengen van enkele kwijnende kernen van de vroegere Zuiderzee. Het gaat met name om Vollenhove, Blokzijl, Blankenham en Kuinre. Dit staat in een rapport dat gisteren is uitgebracht aan de provinciale besturen vun Overijssel en Friesland. Overigens is dit niet de reden waarom het rapport is ge maakt. Hoofddoel is verlich ting van de recreatiedruk op het overbelaste merengebied in Noord West Overijssel. Een bestuurlijke commissie, waar in behalve beide provincies ook de ministeries van econo mische zaken en CRM zaten, alsmede ingenieursbureaus Oranjewoud B.V. en Beren schot B.V., heeft het hoofd gebogen over de mogelijkhe den voor een alternatieve vaarroute naar Friesland. De huidige route via de Wetering en de Kalenbergergracht kan het allemaal niet meer ver werken. Volgens het rapport is er een nieuwe vaarroute nodig, die het best kan worden gegraven tussen Blokzijl en Kuinre. Dit kost dertig miljoen gulden. Dit is echter het meest simpe le plan. Er zijn vier varianten uitgedokterd. Zo worden mo gelijkheden aangegeven om de nieuwe vaarweg te combi neren met een meer van mini- maal honderdvijftig tot maxi- BelastinCf maal vijfhonderd hectare. Een andere variant houdt een herinrichting van het Ketel meer in. Al deze varianten bie den bepaalde mogelijkheden om gedeeltelijk te voorzien in behoeften voor de waterrecre- actie. Zowel in de vaarroute als een (eventueel) meer kun nen er ligplaatsen komen. De duurste variant komt op hon derddertig miljoen gulden, dus honderd miljoen meer dan alleen maar een vaarrou te. De definitieve keus zal een politieke beslissing moeten zijn. Het kostenaspect zal in de toekomst landelijk steeds zwaarder gaan wegen. De Friese gedeputeerde L. Eringe acht een „vaarbelasting" in de toekomst onvermijdelijk. De watersport zal volgens hem een ?ware sport worden, die alleen voor de beter gesitueer den te betalen valt, tenzij er op rijksniveau aan deze socia-, le kant van de zaak aandacht wordt besteed. De nieuwe vaarweg naar Friesland zal geen eentonig kanaal worden maar een vaar- watér met wisselende breedte met een natuurlijke begroei ing en diverse watersport- voorzieningen. Er zullen land bouwgronden voor moeten worden opgeofferd. De een voudigste variant gaat boven dien ten koste van zeventien arbeidsplaatsen. Alle andere varianten vergen nog meer ar beidsplaatsen in de land bouw. Dat wordt echter weer gecompenseerd door nieuwe arbeidsplaatsen in de recrea tieve sector. Volgens de rap porteurs worden natuurgebie den bij de aanleg voldoende vermeden. In Friesland wordt aansluiting gemaakt op de Linde en niet op de TJonger, omdat die door meer waarde volle natuurgebieden loopt. Veranderingen In het gebied en de dorpen zijn veranderingen in de soci aal maatschappelijke verhou dingen te verwachten. De structuur van de werkgele genheid wijzigt meer naarma te de varianten ingrijpender zijn. Dit zal vooral het geval zijn als er een meer bij Kuinre komt. Volgens gedeputeerde H» Smit van Overijssel is haast geboden. Overbelasting op; het merengebied ln Noord' West Overijssel neemt dusda nige vormen aan, dat het niefc meer verantwoord is. De pro cedures met betrekking tot de wet op de ruimtelijke orde-.' ning, de voorbereiding en de uitvoering vergen samen vijf. tot tien jaar tijd. Voordien zal de besluitvorming nog moe-! ten plaatshebben en het geld beschikbaar worden gesteld. Over een verdeelsleutel voor de bijdragen van de provlm cles is ook nog niet besloten. Het rijk zou het merendeel moeten betalen. In het provin ciehuls van Zwolle koestert men de stille hoop dat moge-- lijk gelden beschikbaar kun-' nen komen uit een speciaal „geldpotje" tn het kader van het Integraal Structuurplan Noorden des Lands.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 3