Ijlarde taal van Boethelezi
■ver blanke Zuidafrikanen
abinetscrisis
raël bezworen
Frankrijk breidt kernmacht uit
Italië is weer van alles mogelijk
'Moskou jut Hanoi
tegen Peking op'
Belgische premier
begint lijmpoging
/steem gegrondvest op geweld'
eigende crisis
itands CI1 Amerika
""Filippijnen
Irak ontkent
betrokkenheid
bij moord PLO-man
Chinese vice-premier:
Ethopië houdt
seminar over
kwestie-Eritrea
Britse prins: geen
katholiek huwelijk
S rkiezingen na regeling Leone-opvolging?
roi 5
SS!
RDAG 17 JUNI 1978
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
kort
aasti
geve*
•""7
oori
istailN Op een druk bezochte persconferentie in Bonn
iden. n het gisteren tot een harde confrontatie tussen het
tud ifnkaanse parlementslid Lois Nel en opperhoofd Gatsha
n I helezi, één van de belangrijkste tegenstanders van de
via i heidspolitiek van Zuid-Afrika. Terwijl Nel Boethelezi
iel door hem steeds aan vroegere uitspraken te herinne-
beet deze laatste fe! terug.
efkindfc geschreven verklaring stelde
leid al dezi: -Er ziJn momenteel heel
rde ki lanken, die de vingers jeuken
md) I zwarte Zuidafrikanen neer te
jaar i n bij de geringste aanleiding.
;t Wa 111 Soweto (deze maand
en. D w geleden), liet de wereld zien
cant 11 blanke Zuidafrikaan er niet
jkenii «mg deinst met kogels te ant-
nen op gewone stenen die door
en zijn geworpen. Wij staan
jen crisis-situatie. Het is een
■lof lieve toestand, die ons dwingt
alm te te reageren als we niet in
s- H. Bjjrt willen spelen van degenen
o ^gers jeuken en niet de zwarte
nd pn
and
Henriie Serfontein
bevolking van ons land willen vernie
tigen."
Boethelezi zei vervolgens dat het Zui
dafrikaans systeem is gegrondvest op
geweld. Hij riep alle Afrikaanse groe
pen op te gaan samenwerken, ook al
bestaan er verschillen over de stra
tegie.
De parlementariër Nel, die onmiddel
lijk daarna het woord voerde, rea
geerde met: „Wat een schromelijk OfldGTZOGk
overdreven en onverantwoordelijke
verklaring. Het is onwaar en ex
treem."
Boethelezi antwoordde: „Ik kan het
bewijzen." Waarop Nel: „Ik ontken
dat."
Het parlementslid van de Nationale
Partij onderstreepte, dat „de bedoe
lingen van de Zuidafrikaanse rege
ring eerlijk en vreedzaam" zijn. De
regering wil geen geweld om het sy
steem te handhaven. „Ik ben teleur
gesteld dat opperhoofd Boethelezi,
voor wie ik de hoogste achting heb.
deze plaats kiest om zijn verklaring
af te leggen. Wij verwachten beter
van hem."
Later zei Nel. dat hij het met Boethe
lezi eens is. dat de zwarte bevolking
deel moet hebben aan de besluitvor
ming en vrijheid moet kunnen genie
ten. Boethelezi onderbrak hem met:
„Maar u beslist voor mijn volk." Toen
Nel herinnerde aan de dictaturen van
één partij in Afrika, reageerde Boet
helezi met: „En de blanke oligarchie
in Zuid-Afrika dan?"
De persconferentie werd georgani
seerd door het Arnold Bergstrasser-
instituut dat deze week het boek
Zuid-Afrika. vreedzame verande
ring?" liet verschijnen. Het boek be
vat de resultaten van een uitgebreid
wetenschappelijk onderzoek naar de
politieke opvattingen van blanken en
zwarten in Zuid-Afrika. Deze gege
vens werden eerder deze week op een
besloten congres in het Westdultse
Freiburg besproken. De leider van
het onderzoek, professor Theo Nanf,
verklaarde dat een vreedzame oplos
sing voor Zuid-Afrika nog wel moge
lijk, maar niet waarschijnlijk is. Het
onderzoek werd ter conferentie aan
gevallen door het parlementslid Nel.
die het „onwetenschappelijk" vond.
Dat vond hij met name van de gege
vens die aantonen dat Boethelezi veel
aanhang heeft en dat de zwarten in
de stedelijke gebieden het probleem
op niet etnische basis benaderen.
Zijn kritiek werd onmiddellijk weer
sproken door zijn collega dr Van Zijl
Slabbert, zelf een socioloog, die het
onderzoek kwalificeerde als één van
de beste in dit soort ooit in Zuid-
Afrika uitgevoerd. Boethelezi legde
in zijn toespraak de nadruk op het
In de zwarte stad Soweto (bij Johannesburg) wordt dezer dagen een periode van rouw in acht genomen als herdenking van
de opstand van twee jaar geleden. In juni 1976 kwam het in Soweto tot een uitbarsting van de zwarte bevolking tegen de
apartheid. Volgens de officiële opgave vielen er bij de opstand in totaal 618 doden.
Foto: een herdenkingsdienst in een kerk in Soweto.
dreigende geweld. Hij waarschuwde
voor een „massaal geweld, dat nie
mand van ons die nu de Zuidafri
kaanse natie vormen, zal overleven."
zoek publiceerde Trouw afgelopen
maandag en dinsdag twee uitgebreide
(Over het hierboven genoemde onder- artikelen).
uispre
ienhui
>rganj
WO!
naar^i
de li
lelbai
«ijs .(TZALEM (UPI, Reutér) Israëls premier Menachem
heeft een kabinetscrisis weten te voorkomen. De afgelo-
lagen heeft hij thuis een compromisformule weten uit te
en voor antwoorden op twee Amerikaanse sleutelvragen
sraël.
ipleii
l op
;weg.
len
leling
f drie
lerikanen willen weten hoe Is-
nkt over de toekomst van de in
es""e zette westelijke Jordaanoever
ptrede
ds Ci!
Groot
•bi f-
:itrde'
de Palestijnse bevolking in dit
uiteindelijk in de gelegenheid
len gesteld om hun eigen toe
mede te bepalen. Hoe Israël op
derlar}ragen moet antwoorden is een
ie waarover de meningen bin-
cjje t Israëlische kabinet sterk uit-
litieke,en de afgelopen weken,
de hai
de Pi r deze week werd gespeculeerd
toe egin weieens tot aftreden ge
en ;en zou kunnen worden wan-
ectivit ijn opvattingen geen meerder
en hol
islid
hier
at'
geki
LA (UPI, Reuter) - In de be-
gen tussen de Verenigde Sta
de Filippijnen dreigt er een
le gen atieke crisis te ontstaan. Na-
:er A.
naard ieke missie van de Filippijnen
zijn
rtrekt
nnen gestormd waarschuwde
nt Marcos voor een breuk in
srlinge betrekkingen tussen de
et
rijnen
toen'
n zijn
ri
s even
-Kriji
iden. Het nationale assem-
n de Filippijnen heeft het inci-
New Vork een grove schen-
van de mensenrechten
van New York heeft laten
nieutde diplomatieke missie te zijn
itewï gestormd tijdens een „wilde
n zus olging" van acht Filippino's
Lotü|-
ma
Kriji
LeK
politie van New York een di-
politie hadden aangevallen,
de politie was niet duidelijk
ven dat de ruimtes die zijn
stormden tot de diplomatieke
van de Filippijnen behoorden,
waren de politieagenten bui-
deur gebleven
heid binnen het kabinet zouden ha
len. Begin, die zich over deze kwestie
niet in het openbaar heeft uitgelaten,
zou een vaag en nietszeggend ant
woord op de Amerikaanse vragen wil
len geven. Hiertegenover staat de op
vatting van minister van buitenland
se zaken, Mosje Dajan, dat de Ameri
kanen een positief Israëlisch ant
woord dienen te krijgen terwijl de.
minister van defensie Ezer Weizman
vooral bezorgd is over de voortduren
de impasse in de Egyptisch-Israëli-
sche vredesbesprekingen.
Regeringsfunctionarissen en politie
ke kringen in Jeruzalem meenden gis
teren dat met de door Begin nu uitge
werkte compromisformule de crisis
binnen de regering was bezworen.
Aangenomen wordt dat dit compro
mis mogen op de wekelijkse kabi
netsvergadering goedgekeurd zal
worden.
Begin voerde gisteren overleg met
verschillende leden van het kabinet
waaronder met Dajan en Weizman.
Hoe de nu uitgewerkte compromis
formule precies luidt is niet bekend.
Washington heeft laten doorscheme
ren met een eigen vredesinitiatief te
zullen komen wanneer de Israëli's de
door hen gestelde vragen niet bevre
digend en positief beantwoorden.
BAGDAD (Reuter) Irak ontkent
betrokken te zijn geweest bij de
moord op Ali Jasin, de vertegenwoor
diger van de Palestijnse Bevrijdings
beweging (PLO) in Koeweit. Jasin
werd voor zijn huis doodgeschoten.
Al Fatach, de grootste Palestijnse
commando-organisatie, beschuldig
de de inlichtingendienst van Irak van
de moord.
PARIJS (UPI) De vernietigingskracht van de Franse atoommacht zal volgend jaar zijn
verdubbeld en het bereik van Franse raketten zal voor 1988 verdrievoudigd zijn. Dit heeft de
Franse minister van defensie Yvon Bourges aangekondigd.
Menachem Begin
Bourges deed zijn onthulling tijdens
een debat in de nationale vergade
ring. De communistische en socialis
tische oppositie verweet de regering
Frankrijk weer terug te brengen in
het Noordatlantisch bondgenoot
schap. Ze veroordeelde ook de Franse
militaire interventie in Afrika. Vol
gens Bourges zullen de kernkoppen
op de Franse raketten volledig wor
den vervangen op grond van een drie
jarenplan dat volgend jaar moet zijn
voltooid, Het plan zal de vernieti
gingskracht van Frankrijks kernarse
naal verdubbelen, aldus de bewind
sman.
Hij onthield zich van details. Frank
rijk heeft verscheidene tientallen ra
ketten voor de middellange afstand
opgeslagen in silo's in Zuidoost-
Frankrijk en elk van de vijf kernon
derzeeboten is uitgerust met 12 raket
ten van het polaris-type. Het land
beschikt daarnaast over een vloot
van ongeveer 50 Mirage-4-straalbom-
menwerpers die atoombommen aan
boord hebben en verscheidene squa
drons met mobiele tactische kernwa
pens.
De gaullisten, die deel uitmaken van
de regeringscoalitie, waarschuwden
dat zij slechts het militaire budget
voor het komende Jaar zullen goed
keuren als de regering instemt met de
bouw van nog een kernondeizeeboot.
Dat zou de zesde van de Franse mari
ne zijn.
PEKING (AFP, Reuter) Terwijl de Chinese vice-premier
Teng Hsiao-ping de Sowjet-Unie ervan heeft beschuldigd
Hanoi tegen Peking op te zetten, heeft de Chinese ambassa
deur in Vietnam zijn post verlaten.
NAIROBI (Reuter) Terwijl de Ethi
opische leiders gisteren aan een tien
dagen durend studiebijeenkomst
over de kwestie Eritrea zijn begonnen
hebben Eritrese guerrillastrijders la
ten weten het Ethiopische leger een
gevoelige nederlaag te hebben be
zorgd. Aan het seminar in Addis Abe
ba nemen naast de militaire leiders
van het land, vertegenwoordigers van
de vakbeweging en Ethiopische am
bassadeurs in het buitenland deel.
Volgens diplomatieke waarnemers is
Breuk kabinet herstelbaar
BRUSSEL (UPI, AFP) Koning Boudewijn heeft gisteren
Leo Tindemans formeel gevraagd nog maar eens te proberen
de breuk in het Belgische kabinet te lijmen. Dit is gisteren
bekend gemaakt in een verklaring van het koninklijke paleis
in Brussel.
In de verklaring staat dat de koning
„met het oog op de ernstige economi
sche en financiële situatie, evenals de
4foif scne en ïuiauuieie uituatie, evcimi» uc
ÏÜi SS honden de Bow- Problemen en de lntemetlo-
dat Ethiopiës bondgenoten, de Sow
jet-Unie en Cuba, zeer aarzelend zijn
om betrokken te raken bij de al ze-
nale situatie" premier Leo Tinde
mans heeft verzocht „een nieuwe po-
om neuwKH vej»»» «j w ging te ondernemen om de crisis op te
ventien jaar durende oorlog in de in__pnj-j«e crtsie ontstond in de
provincie Eritrea. Niet uitgesloten Iossen- Dle cnsïs <>n«w>na in ae
wordt dat er tijdens het seminar wij
zigingen zullen worden gebracht in
nacht van dinsdag op woensdag toen
het kabinet van Tindemans het niet
„„or eens kon worden over het zogenaam-
mi be antl-crislsplan. de hoofdmoot v.n
Volgens Hsiao-ping maakt de Russi
sche stokerij deel uit van een Sowjet-
plan om de wereld te overheersen en
om China te isoleren. Hsiao-ping
maakte zijn opmerkingen tijdens een
ontmoeting met een delegatie onder
leiding van een Chinese oud-minister
van buitenlandse zaken.
Noch in Peking noch in Hanoi is er
ondertussen officieel melding ge
maakt van het vertrek van de Chine
se ambassadeur uit Vietnam. Deze
zou zo wordt er gezegd om gezond
heidsredenen naar Peking zijn terug
gekeerd. Aangenomen wordt echter
dat het vertrek van de ambassadeur
verband houdt met de crisis in de
betrekkingen tussen Vietnam en Chi
na. Niet uitgesloten wordt dat de Chi
nese ambassadeur voorlopig niet
naar Vietnam terug zal keren.
Het vertrek van de diplomaat valt
nagenoeg samen met het vertrek van
twee Chinese schepen met bestem
ming Vietnam om daar Chinezen op
te halen die naar hun land terug
willen keren. Volgens China worden
Chinezen in Vietnam aan vervolging
blootgesteld.
Binnen het kader van het naar Chine
se opvatting bestaande Russische
plan om China te isoleren en om de
wereld te gaan overheersen past vol
gens Hsiao-ping de opstelling van
Vietnam. De Vietnamezen zouden
gierig zijn omdat zij de controle zou
den willen krijgen over Laos en Cam
bodja. In ruil voor een dergelijke con
trole zou Vietnam de Russen facilitei
ten aan de Vietnamese kust willen
geven.
Eritrea. De Eritreërs verwerpen dit gj
plan en eisen volledige onafhanke- het sociaal-economisch beleid. tus
lijkheid.
Een zegsman van het Eritrese Bevrij
dingsfront (ELF) zei gisteren in de
Soedanese hoofdstad Khartoem dat
de Eritrese opstandelingen de stad
Enticcio, ook wel bekend als Ine-
chew, in de provincie Tigre hebben
heroverd op het Ethiopische rege
ringsleger. Dit had afgelopen vrijdag
de stad bezet. Volgens de woordvoer
der werden de Eritrese guerrilleros bij
hun aanval geholpen door leden van
het Volksbevrijdingsfront van Tigre
(TPLF). Het TPLF had tot vrijdag
Enticcio in handen. De zegsman zei
dat negen Ethiopische brigades,
waaronder twee die sinds vrijdag in
Enticcio waren gelegerd, zich in de
provincie Tigre aan het voorbereiden
waren voor een grootscheeps offen
sief in Eritrea.
sen de twee belangrijkste regerings
partijen, de christen-democraten en
de socialisten, bleken onoverbrugba
re meningsverschillen te bestaan.
Tindemans bracht gisteren voor de
tweede maal na he tuitbreken van de
crisis een bezoek aan de koning. Op
een korte persconferentie daarna zei
de christen-democratische leider dat
hij zichzelf nu als „demissionair" be
schouwt. De juiste status van de Bel
gische regering is wat vaag momen
teel. Het kabinet heeft wel ontslag
gevraagd, maar dat is niet aanvaard
door de koning, die nu zelfs de pre
mier heeft opgedragen de zaak te
lijnen. Overigens had iedereen in
Brussel zo'n lijmpoging wel ver
wacht. ER is op dit moment weinig
kans op een andere coalie in België
Daardoor staat Tindemans tamelijk
sterk tegenover de socialisten. Vol
gens sommige commentatoren in
België heeft Tindemans de kabinets
crisis alleen maar geforceerd om de^
weerstand van de socialisten tegen
bepaalde delen van het anti-crisis
plan te breken. Beide partijen heb
ben gisteren ook verzekerd dat er
woensdagnacht „niets onherstel
baars" is gebeurd.
LONDEN (Reuter) Paus Paulus wil
geen dispensatie geven aan de room-
katholieke Oostenrijkse Barones Ma
rie Christine von Relbnitz (33) voro
een kerkelijk huwelijk met prins Mi
chael van Kent (35). een neef van de
Britse koningin Elizabeth, zo is door
r.k. kerkelijke functionarissen in Lon
den meegedeeld. De prins is Angli
caan. Hij heeft voor het huwelijk af
gezien van zijn rechten op de Britse
troon. Hij is 16de in de lijn van opvol
ging. Hij wil zijn kinderen een Angli
caanse opvoeding geven, waardoor
zij recht op de troon krijgen. Het
vaticaan eist een katholieke opvoe
ding voor eventuele kinderen. Het
huwelijk zal 30 Juni in Wenen worden
voltrokken.
i V I ceerde schandalen zal de rechter moeten plaatsvervar
den Boef uitmaken. Tot zo lang kan er slechts wor- niet in aam
m een - „dmnHDMb. H»n ffocno,„l«,rH voor de C
vooni lamenloop van omstandigheden heeft geleid tot het vervroegde
rijventlen van de Italiaanse president, Giovanni Leone. Niet alleen de
oorharhem ingebrachte beschuldigingen hebben het tijdstip van zijn
Séien bepaald.
keel,.
SlNel
one z
va
d.i
ot
verketL.
CDArwe' zeker mag worden aangenomen
^)ne zijn tijd tot de presidentsverkie-
van eind december zou hebben uit*
d, als de christen-democratische par-
lot van Leone, Aldo Moro, niet zou
Ivoerd en vermoord. Leone wordt al
van malafide praktijken beschul-
lo_. het halve jaar tot december er ook
ifJcfoü I had gekund. De onthullingen in
«o en andere Italiaanse bladen, die
«a611 deel betrekkinK hebben op de
!iLtie'voordat Leone president werd. zou-
Li n00k minder spontaan in de publici-
dpnh- W van Moro zette de tussen de chris-
ipnw^r nocrateo en de communisten ge-
p Spirt f P°htieke afspraken op losse schroe-
Lrffv! ndat zich in de Democrazia Cristiana
TVïti oUUeke leider van betekenis bevindt,
presidents-kandidaat op eenzelfde
rtnnr ^vaardbaar zou zijn voor de Com-
l»che Partij (PCI). Daar kwam vorige
,"i_ 1 bij, dat bij regionale verkiezingen in
ppp hel van Italie de communisten een
t hpt 0 Van on8eveer negen procent leden en
l nev christen-democraten als gevolg van
dat zich rondom Moro afspeelde,
politieke winst boekten.
Ie zeer belangrijk aspect is dat
lezen
in he
meer de mogelijkheid bestaat, het parle
ment te ontbinden en vervroegde algemene
verkiezingen uit te schrijven. Om bij het
laatste te beginnen: dit voor enkele partijen
niet aantrekkelijke vooruitzicht heeft onge
twijfeld een belangrijke rol gespeeld in het
politieke krachtenspel, dat tot het gedwon
gen aftreden van Leone heeft geleid.
Beweringen
n"ï chrtsl
p
eosd M.
.-J n(k een half jaar vóór de presidents-
'■bigen (door beide Kamers van het
it in een gezamenlijke zitting) niet
Er wordt in Rome beweerd dat de christen
democraten niet bereid waren om Leone die
zelf als hoogleraar een belangrijke bijdrage
leverde aan de Italiaanse strafwetgeving, te
laten vallen vóór de in het begin van deze
week gehouden referenda over afschaffing
van partijfinanciering door de overheid en
de wet op de terreurbestrijding, maar dat zij
hem daarna wilde opofferen om dit Jaar
alsnog op ontbinding van het parlement en
vervroegde verkiezingen te kunnen aanstu
ren. Het resultaat van de vorige maand
gehouden regionale verkiezingen zou de De
mocrazia Cristiana daartoe hebben aange
spoord.
De uitkomst van het referendum over de
partij-financiering, die slechts een kleine
meerderheid tegen afschaffing te zien gaf,
zou voor de christen-democraten een laat
ste aanwijzing zijn geweest om niet langer
meer te wachten, omdat de door het tragi
sche overlijden van Moro verkregen good-
Zaccagnini
will wel eens spoedig verbruikt zou kunnen
zijn in elk geval als met vervroegde
verkiezingen tot volgend voorjaar gewacht
zou moeten worden. Deze overweging en de
toenemende beschuldiging aan het adres
van Leone. zouden tot de val van de presi
dent hebben geleid.
Hiermee is niets gezegd over de vraag, of
Fanfani
Leone al dan niet terecht wordt beschul
digd van malafide praktijken, die te maken
zouden hebben met Lockheed-steekpennin-
gen. belasting- en andere fraudes, die hem
in staat hebben gesteld om aan de rand
Rome een „optrekje" van zo'n slordige 39
kamers te laten bouwen. In hoeverre hij
betrokken was bij de tot dusver gepubli
ceerde schandalen zal de rechter moeten
uitmaken. Tot zo lang kan er slechts wor
den gespeculeerd.
Communistische steun
Heeft de Cristiana Democrazia echter reden
om aan te nemen dat Leone inderdaad niet
vrij uitgaat, dan valt te begrijpen dat zij op
vervroegde verkiezingen wil aansturen,
voordat zulks bij een gerechtelijke uit
spraak wordt vastgelegd. Dit zou één van de
andere overwegingen van de christen-de
mocraten kunnen zijn om te proberen, elec
torale winst binnen te halen voordat het
getij gaat keren. Of het waar is. valt moei
lijk uit te maken, omdat ook nog andere
factor meespeelt, nl: hoe de Democrazia
Cristiana de steun van de PCI krijgt voor
een door haar te presenteren kandidaat.
Het lijdt geen twijfel dat de Communisti
sche partij alleen haar medewerking aan de
verkiezing van een christen-democratische
kandidaat voor het presidentschap zal ge
ven, als met de DC overeenstemming kan
worden bereikt over zaken als het al dan
niet houden van nieuwe verkiezingen bin
nen een bepaalde periode. Zou zij daartoe
niet bereid zijn dan bestaat de mogelijkheid
dat de PCI een kandidaat steunt van de
Socialistische partij, die geen medewerking
zou willen verlenen aan pogingen van chris
ten-democratische zijde om op vervroegde
verkiezingen aan te sturen.
Men ziet, zo eenvoudig liggen de zaken in
Italië nu óok weer niet. Daar komt bij dat
de Democrazia het nog niet eens kon wor
den over hun kandidaat, terwijl toch bin
nenkort al een opvolger voor Leone moet
worden aangewezen. Amintore Fanfani. die
als voorzitter van de Senaar thans als
plaatsvervangend president optreedt, lijkt
niet in aanmerking te komen, omdat hij
voor de communisten onaanvaardbaar
lijkt. In Italië is echter alles mogelijk, voor
al als Fanfani de PCI toezeggingen doet
met betrekking tot de voort te zetten sa
menwerking tussen christen-democraten en
communisten en vervroegde verkiezingen.
Heersen zonder regeren
Mocht Fanfani leienltief niet in aanmer
king komen, dan zal de Democrazia Cristia
na misschien haar huidige partijsecretaris
Zaccagnini naar voren schuiven, die tot
dusver als zodanig heeft „geheerst, zonder
te regeren". Van hem wordt gezegd dat hij
als president in staat moet worden geacht,
in de geest van Moro (met wie hij in de
partij nauw samenwerkte) op te treden.
Mogelijk zullen dé communisten aan hem
de voorkeur geven, tenzij zij de gebleken
„volgzaamheid" van Zaccagnini ten opzich
te van de Democrazia Cristiana als een
groot bezwaar zien, dat zich in de toekomst
kan gaan wreken.
Algemene verkiezingen willen de commu
nisten thans tot elke prijs voorkomen, ge
zien de forse nederlaag in mei. Partijchef
Enrico Berlinguer heeft zijn teleurgestelde
aanhangers al voorgehouden, dat de neder
laag een gunstige uitwerking kan hebben
als zij zich realiseren, dat zij dank zij de
voortdurende winst van voorgaande jaren
te vroeg op hun lauweren zijn gaan rusten.
Berlinguer ziet de oorzaak van de PCI-
nederlaag vooral in het feit dat het contact
met de kiezer werd verloren en dat ten
onrechte de indruk werd gewekt, dat de
partij de samenwerking met de christen
democraten tot elke prijs had gezocht. HIJ
kondigde een harde strijd aan.
