I. los je niet op, moet ermee leren leven en hoogleraar die weet van dwarsliggen Hïï Uit brieven van lezers Zelf uw zonneschermbevestigen lijkt 'n hele tijd goedkoop.Tot het gaat stormen. of. dr H. R. Wijngaarden verlaat Vrije Universiteit roën Visa Igt Ami op Chauffeur had Duitse 'gevangenen' Luxaflex Zonneschermen.Wij meten-wij monteren-wij garanderen. M -RH PDAG 17 JUNI 1978 BINNENLAND TROUW/KWARTET 25 officiële afscheid van de Vrije Universi- prof. dr H. R. Wijngaarden van veel i geprezen. Dat is ook wel eens anders (t. Wijngaarden in 1950 promoveerde op iblemen der volwassenheid" kneep ictor prof. dr J. Waterink hem al voor jke schrikreacties bij de gereformeerde n vanwege de openhartige manier waar- igaarden de problemen van het leven |n benoeming tot hoogleraar moest Wijn* zich tegenover president-curator J. (de „oude" Donner) verantwoorden jn politieke opstelling. Het was in die Ujd voor een VU*hoogleraar nog zeer ongepast op mulering van de doelstelling. een linkse partij te stemmen. Mau kennelijk had de kandidaat inmiddels voldoerae vertrou wen verworven om het voordeel van de twijfel te krijgen. Hij werd in ieder geval zonder verdere voorwaarden benoemd. Nieuwe moeilijkheden ontstonden toen Wijn gaarden in 1963 op een demonstratie tegen de militaire aktie van Nederland in Nieuw-Guinea tienduizend mensen toesprak. Ditmaal kwam hij er niet zonder kleerscheuren vanaf. Hij kreeg een officiële berisping. De reden waarom Wijn gaarden toch aan de VU bleef, was dat hij de toezegging kreeg dat er een brede discussie zou komen over het christelijk karakter van de uni versiteit. Uiteindelijk heeft dat geleid tot herfor- Prof. Wijngaarden vindt wel dat er nog altijd mensen aan de VU zijn die deze evangelische doelstelling te wettisch opvatten. Hij merkt dat bij voorbeeld bij benoemingen van wetenschap pelijke medewerkers in vaste dienst. Als hoogle raar heb je dan een gesprek met de kandidaten, die dat meestal best waarderen. Als ze zich dan met de uitleg die Wijngaarden geeft kunnen verenigen en willen iekenen, worden ze zonder probleem benoemd. Maar als ze toch liever dis pensatie vragen, kan de procedure maanden duren. Kennelijk is er dan ineens minder ver trouwen in de hoogleraar die het gesprek voert en de aanvraag om dispensatie steunt, zegt Wijngaarden. fn het interview op deze pagina vertelt de schei dende hoogleraar vooral over zijn werk als thera peut en docent. Amsterdammers kennen hem ook nog als de man die tot voor kort voorzitter is geweest van de Hervormde Jeugdraad. In die functie probeerde hij ook iets te doen aan de maatschappelijke problemen, waaraan je in in dividuele therapieën weinig toekomt. Enkele jaren geleden kwam Wijngaarden in het nieuws als vader van een dienstplichtige zoon. De vader wilde niet de verantwoordelijkheid op zich nemen om zijn minderjarige zoon te laten voorbereiden op het doden van medemensen. Hij vocht deze zaak uit tot de Hoge Raad. maar kreeg nul op het rekest. unde) plan- in de wordt »d). d. ling. LOB 40 Piet Hagen zou wel willen dat elke lagere school een uur per week eedde aan het leren luisteren. Gewoon een kind laten praten eigen ervaringen en dat door een ander laten navertellen om ijken of de bedoeling goed overkomt. Want daarop lopen lel relaties stuk, dat de mensen niet kunnen luisteren." dr H. R. Wijngaarden weet waarover hij het heeft. Als apeut heeft hij een groot deel van zijn leven luisterend door racht. En in zijn gesprekstrainingen heeft hij honderden stu- en de kunst van het luisteren proberen bij te brengen. Irik Roelof Wijngaarden werd in lector in de algemene psycholo- n conflictuologie aan de Vrije ersiteit te Amsterdam; sinds hij hoogleraar. Hoewel hij eind reeds zijn afscheidscollege gaf, hij officieel in dienst tot 1 sep- er. Hij wil zijn werk als thera- voortzetten en daarnaast begin man twee nieuwe boeken. !tig verkocht gaarden is vooral bekend gewor- door zijn proefschrift uit 1951, fdproblemen der volwassen- Weinig dissertaties zijn zo gre- ïrkocht als dit boek. In negen- jaar verschenen zes drukken en tienduizenden mensen, niet al- n protestants-christelijke kring, dit boek veel betekend. Hoewel luidelijk het stempel van de ja- vijftig draagt, bestaat er nog s vraag naar. lijk leven. „Als iemand echt niet te gen het leven is opgewassen en dan van twaalf hoog springt, geloof ik dat God hem opvangt". Prof. Wijngaarden vindt wel dat het doel van elke therapie blijft, dat de mensen leren om te gaan met hun problemen én een persoonlijk ant woord zoeken op hun eigen bestaan. De bedoeling is niet dat alle proble men worden opgelost. Dat kan niet, want problemen zijn wezenlijk voor het menselijk bestaan. Ook de thera peut zelf zal zijn problemen hebben en het is van belang dat hij die onder kent. Bedreigend oofdproblemen der volwassen- bestaan volgens Wijngaarden it, dat de mens zichzelf, zijn rela- net anderen, zijn relatie tot zijn ving en het leven moet leren larden. In latere drukken legde ;1 een iets ander accent. Nu zegt ^Er zijn mensen die niet tegen het ■L-Sf op kunnen. Omdat het leven te Iis of omdat hun psychische land onvoldoende is. Van die ïn kun je niet verwachten dat ze ven als zinvol aanvaarden." ben ik een optimist," zegt prof. aarden, „en ik blijf altijd ver en dat ook in de donkerste situ- log een lichtstraal doorbreekt, soms durf je dat nauwelijks te n. Je kunt dan niet veel anders dan naast iemand in de put te zitten en erkennen dat alles er uitziet. Je hoopt dat het iets lent voor mensen dat je naast taat. Daarvoor komen ze ook bij slbaar^ soms heb het gevoel dat je Ind niet kunt bereiken, dat je K>g de heid Onder-fc, op j. •or dort Ifmoord nensen zo radeloos zijn dat ze sr denken een eind aan hun leven laken, kan het bevrijdend zijn over met hen te praten, zegt prof. jaarden. Gewoon vragen of ze lens aan zelfmoord denken. Dat harder dan het is. De meeste in spelen wel eens met de ge- te aan zelfmoord. Dan kan het in dat onder ogen te zien. emand er tenslotte toch geen gat in ziet en de strijd opgeeft, kan die wanhoopsdaad worden opge- het persoonlijk antwoord van colwassen mens op een ondraag- 2 als r van t| 51081/ I eé eni arsou* huis), die va 1408. Wijngaarden: „In de trainingen die we studenten geven merk Je hoe moeilijk het is jezelf te uiten. We zijn bang iets bloot te geven van onszelf. Ik bedoel niet dat je te pas en te onpas over jezelf praat. Maar wel dat je je |cunt uiten op het geschikte moment, ook als dat bedreigend is voor jezelf. Toch kun je dat leren. Driekwart van de studenten zegt na afloop dat er iets veranderd is in hun persoonlijke relaties." In zijn afscheidscollege op 28 mei kwam prof. Wijngaarden er eerlijk voor uit, dat hij zijn leven niet als makkelijk ervaart, ook al heeft hij als hoogleraar nog zoveel voorrechten boven anderen. Daarnaar gevraagd vertelt hij over de moeilijke periode die hij een aantal jaren geleden door maakte, toen hij ging opzien tegen zijn werk, neerslachtig was en alle trainingen ten spijt dat moeilijk kon uiten. „Ik had het gevoel van 'kan ik het nog wel?' Ook het verschil in leeftijd ten opzichte van medewerkers en studen ten ging een rol spelen. Het heeft een tijd geduurd voordat ik erover heen was. Het heeft me erg geholpen dat jonge mensen me duidelijk maakten dat zij dat niet zo ervoeren, dat het meer mijn probleem was dan het hunne". Man en vrouw Een zekere spanning voelt Wijngaar den ook in de verhouding tussen man en vrouw. „Bij zo'n afscheid merk je dat weer." zegt hij. „Zelf word je in het zonnetje gezet, maar wie biedt je vrouw een receptie aan omdat ze al die jaren voor het huishouden ge zorgd en de kinderen opgevoed heeft? Ook na de pensionering blijft er ver schil. Ikzelf kan voor een groot deel doorgaan met mijn werk. Maar kinde ren gaan het huis uit, en dan moet een vrouw zich heroriënteren." Prof. Prof. dr H. R. Wijngaarden Wijngaarden voegt eraan toe dat zul ke dingen makkelijker worden als man en vrouw het werk en het huis houden meer verdelen, zoals ook sommige van zijn eigen kinderen doen. „Ik heb wel beloofd dat ik voortaan ook een paar keer per week zal koken," zegt hij verontschuldi gend. In zijn contact met studenten (vroe ger kende je ze allemaal, nu alleen nog de groep die bij jou doctoraal doet) heeft prof. Wijngaarden ge merkt, dat veel jongeren problemen hebben met hun ouders. „Dat zit ze geweldig dwars", zegt hij. „Ze willen graag een persoonlijke relatie. Ook hun ouders willen dat, maar ze zijn bang dat hun kinderen toch een an dere kant op gaan. Het gevolg is dat veel relaties totaal gestoord zijn. Toch is het een belangrijk gegeven dat het de kinderen niet onverschillig laat. Misschien zou het gesprek mak- TERDAM Citroen zal in okto- nieuwe auto onder de naam uitbrengen. Het wordt een vijf wagen van nog geen 3.70 m leng- de Ami 8 opvolgt. lijk zal het nieuwe model, dat nelaandrijving krijgt, doen den- »n de Citroën-GS. De carrosserie één geheel met de schildvormige Istof bumpers die bij botsing be- ling moeten bieden. Het instru- enpancei in het interieur is ont- aan dat van de Citroën CX. Er in motoren van minder dan I liter id en van ongeveer een liter EiiiMIHHMHR keiijker op gang komen, als ook de ouders leerden hun gevoelens te ui ten, tegenover elkaar en ook tegeno ver hun kinderen." Een punt dat vaak meespeelt in de verhouding tussen ouders en kinde ren is het geloof. Ging twintig jaar geleden nog tweederde van de jeugd naar de kerk, nu is dat misschien eenderde deel. Dat zit de ouders ook dwars. Prof. Wijngaarden is echter niet zo bezorgd over de teruggang van het kerkbezoek door jongeren. „Misschien dat het instituut kerk eerst op z'n fundament moet wanke len, voordat we de echte betekenis van het geloof voor deze wereld weer ontdekken. En daarover ben ik niet zo pessimistisch bij jongeren." Prof. Wijngaarden is zelf kerkelijk groot geworden in het Hersteld Ver band, een tijdelijke kerkformatie die voor een groep gereformeerden in de tijd voor de oorlog de brug vormde naar de hervormde kerk. „Je leerde daar te leven zonder je al te menselij ke zekerheden", zegt Wijngaarden. „Zondags twijfelden de dominees als het ware voor hun gemeente uit. La ter heb ik vooral van de Duitse theo loog en verzetsman Bonhoeffer ge leerd dat God er niet is om ons veilig heid te bieden. Hij is geen veilige God, die je voor moeilijkheden be hoedt en je beschermt. Het enige wat je van Hem kunt zeggen is dat hij bij je wil zijn. Dat is ook genoeg. Niet alleen in religieus opzicht is ons leven er onzekerder op geworden. Wijngaarden: ,,Het is merkwaardig dat de problemen met de welvaart gegroeid schijnen te zijn. Ik denk dat het een gevolg is van onze grotere keuzevrijheid. Vroeger ging je in het voetspoor van je vader en zijn beroep werd het jouwe. Nu kun je uit duizen den beroepen kiezen. Vroeger trouw de je met de vrouw die je ouders voor je uitkozen. Nu heb je talloze relaties en relatievormen, en het is niet mak kelijk je weg te vinden. Zo is het met alles. Je kunt uit zoveel mogelijkhe den kiezen, dat je er onzeker van wordt. Vrijheid is een moeilijke zaak." MüNCHEN Twee Westduit- se douaniers hebben een on vrijwillig ritje gemaakt in een afgesloten Nederlandse vracht wagen. Zij waren door hun ei gen collega's opgesloten. Het gebeurde bij de Duits-Oos tenrijkse grens, bij de grenso vergang Fuessen. Douaniers sloten de Nederlandse vracht wagen af en verzegelden die, zonder in de gaten te hebben dat er twee collega's in de wa gen bezig waren met controle. En de chauffeur reed weg, zon der het woeste kloppen van de twee gevangen te horen. Pas enkele kilometers verder maakten voorbijgangers de chauffeur attent op de vreem de geluiden die uit zijn laad ruimte kwamen. Toen de man de deuren openmaakte, keek hij prompt in de loop van een dienstpistool, want de heren dachten ontvoerd te zijn. Op de grenspost zelf was de vermissing van twee collega's nog niet eens opgemerkt. Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten, oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te worden). De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor. Hierover of over het met plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet corresponde ren. Boeven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw, Postbus 859, Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver vermeld Landverraders (5) Als jarenlang lid en medewerker van Kerk en Vrede, acht ik mij gelukkig het volledig eens te zijn met Kees Tinga. De NAVO jaagt alle regerin gen op voor heilloze bewapening, doch de kerken doen Goddank niet alle eraan mee. Vele voorgangers zijn op de goede weg. De mensen worden wakker maar er is te veel haat en te weinig broederliefde en begrip, dat wij met elkander onderweg zijn naar een wereld waar de vredevorst zal heersen, een aarde vol liefde en ge rechtigheid. Hilversum C. van Rijn Landverraders (slot) J. Zwijnenburg schrijft (Trouw 10 juni) over „Weg met ons" mensen. Die handschoen wil ik opnemen, hoewel dit zinnetje natuurlijk nooit door eni ge linkse actievoerder of partij be dacht is. Het is wel bedacht door iemand die een politiek voert van „als wij onze bevoorrechte positie maar overeind kunnen houden, mag de rest wel omkomen". Dit heeft niets met rechtvaardigheid te maken en he* is nog kortzichtig ook, want welbegre pen eigenbelang zal ontdekken dat eerlijkheid (is ook rechtvaardigheid) het langst duurt. van de mens: a) God heeft voor de schepping van de dieren de aarde als moederschoot gebruikt (Gen. 1 vers 24. 25); b) De mens is niet als dier geschapen, hoofdstuk 2 vers 7: de aarde leverde de stoffelijkheid; de mens nam aan het leven op aarde eerst deel toen God iets van persoon lijke geest in de mens had ingeblazen. In wezen was de mens dus hblf dier lijk. half goddelijk; die tweeheid zou moeten kiezen tussen goed en kwaad; c) Niet het dier maar de mens was bestemd om een eenheid met God te vormen; d) Het hemelse deel van de mens moet regeren over het aardse:- daaraan appelleren moraal en wet; e) Als een mens streeft naar vrije sex. verkiest hij het dierlijke boven het hemelse. De gevolgen zien wij om ons heen. Baarn H. J. Zwem Ambtenaren (2) Ik wil wél mee doen met de bezuini ging u ook? Westervoort J. M. de Troye-Dam Ambtenaren (3) Amsterdam Cardenal Ernesto Cardenal vindt zijn boeren en arbeiders degenen die het evange lie het beste zijns inziens uitleggen. Als R.K.-priester met marxistische ideologie doorspekt, is hij eerst bezig geweest zijn zienswijze aan zijn boe ren en arbeiders te vertellen. Daarna heeft hij ze vragen gesteld over het evangelie. Cardenal verwijst naar de lofzang van Maria. Daarin brengt Ma ria alle lof en eer aan De Here God. Wanneer men deze lofzang goed leest, dan staat er niet. dat de mens: ook de arme mens, tot zelfverheffing dient over te gaan. Wanneer de mens dat echter wel doet, dan komt die mens tot een tweede zondeval in concreto. En daar is Ernesto Cardenal nu mee bezig. Het evangelie van Jezus Messi as is nu eenmaal heel anders dan het dialectisch materialisme van Marx c.s. De Here Jezus heeft nooit geweld gepredikt dan wel aangemoedigd. Fi guren als Cardenal verdedigen het doden van mensen. Anders gezegd: Cardenal ontzegt zijn tegenstanders het recht tot onderdrukking en/of do den, waar hij en zijn Ansdinistisch bevrijdingsleger dat recht wel op ei sen. Een laatste vraag: Hoe komt het dat Cardenal als opofferehd leider van Soletiname niet werd gevangen genomen, maar twee anderen wel? Waarschijnlijk verwachtte Cardenal een represaille actie van het leger en/ of politie en kon hij voortijdig afwe zig zijn. Zij die geloven in de Here Jezus Messias en Zijn Verlossings werk, hebben niet te vrezen en dus ook niet te vluchten. Ernesto Carde nal c.s. vluchtten wel, ik vraag u allen: Waarom? Gelukkig las ik in Trouw van 10 juni het stukje van Jenne A. Meyster, die Dirk Veenstra na een lange loopbaan als ambtenaar kan concluderen: ze zitten op rozen. Ik onderschrijf dat graag. En zowaar in dezelfde krant iets ovet het AAA. Dat bestaat dus nog! Kop boven het artikeltje: „Hogere ambtenaar kan wel iets missen". Inderdaad. Maar het AAA is bang dat een matiging In de ambtenarensalarissen niet in de eer ste plaats ten goede zal komen aan de werkgelegenheid bij de overheid. Een vrees die ik deel. Ik wil duidelijk stellen dat de huidige bewindslieden niet tot mijn politieke vrienden beho ren. Maar ik meen ook dat het AAA wat te passief blijft. Ik wil best een voorstel en een toezegging doen. Dat zal wel als ongebruikelijk overkomen en veel bezwaren zullen er gemakke lijk tegen ingebracht kunnen worden. Maar laten we nu eens inventief zijn en vooral solidair, nu de vakbeweging het in dit opzicht zo laat afweten. Ik beloof voor de komende vier Jaren 3% van mijn netto salaris af te staan, mits velen dat met mij doen en dat geld aan de regering wordt aangebo den om werkgelegenheid in de verzor gende sfeer te bevordern. Prof. Heer tje c.s. zullen bereid zijn 4% bij te dragen, lager betaalden (ik ben eerste graads leraar) 2 en 1% en minimumlo ners blijven er buiten. Wie gaat met dit voorstel aan de gang? Het AAA? We wachten af. Katwijk D. H. Dijkman Assen P. A. Meijer Vietnam Opnieuw een bevoorrechte klasse in Vietnam! Weer corruptie uitbui ting arrogantie machtsmisbruik onderdrukking en een half miljoen politieke gevangenen! Zou het Viet- namcomité weer druk in actie zijn? Vergeet het maar! Nu zijn het de kaderleden van de communistische partij die anders denkenden oppak ken! En dan hoor je niets van derge lijke comité's. Ook niet van die chris tenen, die sympathiseren met alle mogelijke protest- en verzetsacties en z.g. bevrijdingsbewegingen. Hopelijk komt er nog eens een tijd dat alle christenen, alle barbaarsheid, van welke kant die ook mag komen, open lijk durven veroordelen. Soest W. Dekker Veronica In het Trouw-commentaar van 12 juni schreef u dat minister Garde niers aan Veronica misschien geen afzonderlijke behandeling wat be treft de commercie binnen deze om roeporganisatie gaat geven, omdat de andere omroepen wat dat betreft ook niet brandschoon zijn. U schrijft dat dat niet redelijk is aangezien nie mand tot het doen van verkeerde dingen gerechtigd is omdat anderen het ook doen. en zeker de regering mag die redenering niet bevorderen. Dat ben ik helemaal niet met u eens. Je kunt m.i. ook dit zeggen: aés bij voorbeeld drie mensen iets verkeerd doen. ga je er toch niet één van straf fen en de andere twee doe je niks? Overigens is het altijd al zo geweest dat er veel over Veronica gekibbeld werd. Terecht wordt Veronica dan ook wel eens genoemd: een speelbal in omroepland. Assen Richard Neerhof Kind en sex (2) In de bijbel vind ik over het ontstaan ADVERTEITIE Ambtenaar (4) Aantjes vindt dat ambtenaren soli dair moeten zijn met werklozen en dus een extra veer zullen moeten la ten. Ambtenaren kunnen immers nauwelijks ontslagen worden en een aantal jaren geleden hebben ze een extraatje gehad in verband met de achterstand ten opzichte van het be drijfsleven. Op dit verhaal dienen twee correcties te worden aange bracht Ambtelijk personeel, met name in de gezondheidszorg en in het onderwijs kan wel degelijk worden ontslagen en het extraatje uit de zo genaamde Toxopeus-ronde is voorna melijk bij de hogere ambtenaren te recht gekomen. Zij kregen om de zuigkracht van het bedrijfsleven te gen te gaan 40 procent loonsverho ging in vier jaar, de lagere ambtena ren kregen 12,5 procent. Die zuig kracht was weer een gevolg van het feit dat de hogere bedrljfsfunctiona- rissen door snelle loonsverhogingen wensten te ontkomen aan de werking van de sterke progressie in de inkom stenbelasting. Door de extra verho ging van de ambtenarensalarissen in 1963 werd deze legale ontduiking in feite geaccepteerd. Aantjes zal er nu op moeten toezien dat de lagere amb tenarensalarissen worden ontzien. Laten de hogere ambtenaren de profiteurs van de Toxopeus-ronde nu ook het meest inleveren. Dat zou rechtvaardig zijn. Dit.inleveren" zou overigens gepaard moeten gaan met klassen-verkleining, meer personeel in de ziekenhuizen en het aantrekken van meer welzijnswerkers. B. H. Kraaijenbrink Borne Predikantstrakte menten Nu de godsdienstonderwijzers en hulppredikers door de herv. synode de titel van dominee hebben gekre gen (een goed gebaar) vraag ik me toch af, waarom deze synode nog steeds de richtlijnen van eerste, twee de en derde klas aanhouden. Wordt het geen tijd zo spoedig mogelijk de klassificatie af te schaffen? Het spreekwoord: gelijke monniken gelij ke kappen is hier zeker op zijn plaats Bij het onderwijs is de classificatie al jaren geleden afgeschaft en ook de gereformeerde kerken kent dit sys teem allang niet meer. Predikanten met de laagste tractementen wonen vaak in kleinere plaatsen en dorpen en moeten hun kinderen naar scholen sturen waar meer voor nodig is. bij voorbeeld goede fietsen, en kleren dan voor hen die dichtbij scholen wonen (voortgezet onderwijs) wat veel voordeliger is. Ik hoop hiermee de aandacht op dit aspect gevestigd te zien en dat zo spoedig mogelijk de classificatie wordt afgeschaft. Het wordt tijd deze onbillijkheid op te heffen. Coevorden A. v.d. Hof-Eshuh

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 25