IMF houdt toezicht p economie Zaïre Sowjet-voorstel verrast NAVO )pzet Italiaanse radicalen mislukt oskou: China wil euwe wereldoorlog Racisme Frankrijk wordt openlijker w annen voor nieuw Ijanadees staatsbestel derland luisteraar bij overleg in Brussel N IJN Doden bij rellen India Aanslag op generaal in Buenos Aires Arrestaties in West-Irian Amerikaan in Moskou opgepakt Roemeense leider bij Britse vorstin Oud-Nazi Wagner probeerde zelfmoord te plegen Overleg troepenvermindering Wenen Tegen Joden, Arabieren en zwarten entrf laai Iksraadplegingen versterken positie premier Andreotti SDAG 14 JUNI 1978 H 5S= BUITENLAND TROUW/KWARTET aken, gie, ig en portelt id (agi gen* d) ben ichttni den. afkoi gepen an. wj ke wel get SSEL Het internationale geldfonds IMF gaat toezicht houden op de economie van i. Het wil bij de centrale bank van Zaïre een directeur benoemen om het financiële en omische beleid van het land in de gaten te houden. Hiervoor is oud-minister van financiën Duisenberg aangezocht, maar deze heeft de functie geweigerd om persoonlijke redenen. r de v en rde ?uwe erkee ersow ertegenwoordiger van het IMF uitgebreide bevoegdheden en iputeÈï'eite de directeur van de Zaïrese een Bank vervangen. Hij moet 'r september in zijn baan be- In Brussel wordt hij de „or- iteur", de ordeschepper, ge- met iciaal erder n mo De leider van de Zaïrese dele bij het Zaïre-overleg in Brussel een rapport over de economische toe- er" Bokana wees echter opmer- van de hand, dat dit zou aan- dat de Zaïrezen zelf „onbe- n" zijn om de economie van misch volslagen aan de grond en ind in goede banen te leiden. Hij staan op de rand van een bankroet, van „technische bijstand", die als er geen hulp van buiten komt. Het IG rtegenwoordiger van het Inter- lale Monetaire Fonds zou moe- neente Dorne- an de rkweg w van t gele- tellii oillinjj ngszo- ip een :AWA (Reuter) De Canadese premier Trudeau heeft een al wijzigingen van de grondwet van Canada voorgesteld, raorstellen maken deel uit van Trudeaus streven om de idese eenheid te bewaren, die wordt bedreigd door de :e afscheidingsbeweging in de Franstalige provincie jee. keling etarie, gedu- 6). >ij ons ■n be- S Trudeau aan de macht is hij al aan wijzigingen van de itutie van Canada. In feite heeft md geen echte grondwet. De voor het Canadese staatsbestel 111-jarige Britse wet, die for- alleen door het Britse parlement rorden gewijzigd of herroepen, au heeft nu voorstellen gedaan een procedure om deze Britse vervangen door een Canadees :t van wetgeving, wil de premier echter de macht Ie tien provincies die Canada n uitbreiden. Zij moeten onder n stem krijgen bij de benoe- van leden van de Senaat en het Gerechtshof. Totnutoe behoort nd, ;ter. ;h, se- com- jnger de ge- tguld. ampen JF B.V. lle ad. 01 •rhuuf leidei (tusse (agsci Nico Kussendrager ten verlenen. Zaïre heeft al twee schijven van het geld dat door het IMF eerder is toegezegd, verbruikt en het geldfonds wil nu toezien, hoe de overige twee schijven worden aange wend. Onlangs nog maakte oud-minister Duisenberg in opdracht van het IMF stand van Peru, dat evenals Zaïre steun heeft gevraagd van het geld fonds. Beide landen zitten econo- IMF is alleen tot een „reddingsopera tie" bereid, indien deze landen, een de benoeming van deze mensen tot de bevoegdheden van de federale re gering. De huidige Canadese Senaat heeft niet veel macht. Trudeau wil nu dit orgaan vervangen door een fede raal huis, waarin de provincies recht streeks zijn vertegenwoordigd. Bij de voorstellen van Trudeau zit ook een ontwerp voor een handvest waarin de rechten van de minderhe den in Canada worden vastgesteld. Hierin krijgt iedereen recht op onder wijs in zijn eigen taal. Dit richt zich rechtstreeks tegen het beleid van de huidige regering van Quebec, die juist streeft naar afbraak van het Engelse basis-onderwijs in deze pro vincie. KOU (UPI, Reuter) China treft volgens de Sowjet-Unie lereidingen voor het ontketenen van een nieuwe werel- g- beschuldiging werd gisteren ln een zeer opvallend geplaatst I in het dagblad van de Russi- jAifïAommunistisehe partij, Prawda. flMVMI ja heeft China in het verleden g toei lillende keren ervan beschul- ff'c <^i3öorlogsvoorbereidingen te tref- iar het gisteren gepubliceerde was één van de felste tot nu merkt op dat China fel ge ls tegen de ontspanningspoli- ian ki n dat het weinig doet om zijn nonistische voornemens" ten van buurlanden te verber- oir h «"Peking gaat er niet alleen maar en u.v. onvermijdelijkheid van 21 ieuwe wereldoorlog, maar voert 'oxio"a-de materiële oorlogsvoorberei- s ge-D °P- China vult in snel tempo Maart "oorraden aan van alle soorten is, nuclaire raketten inbegre pen, en zoekt naar nieuwe wapenty pes in het westen", aldus Prawda. Het partijblad wijst erop dat China voorstander is van een versterking van de Navo en „andere imperialisti sche militaire bloks" en dat het niet gekant is tegen de uitbreiding van de Amerikaanse militaire aanwezigheid in Europa en Azië. In tegenstelling tot eerdere artikelen gepubliceerd onder het pseudonym „Alexandrow", waarmee doorgaans aangegeven wordt dat het een vertol king is van de opvattingen van het Kremlin eindigt het gisteren gepubli ceerde verhaal niet met een belofte van het Kremlin om te proberen de meningsverschillen met China op te lossen. In plaats daarvan wordt ge steld dat Moskou alles zal doen om de wereldvrede te handhaven. „Kneipp-kuur" ondergaan en zich houden aan de voorwaarden die het geldfonds stelt. De Zaïrese president Moboetoe is daar nu mee akkoord gegaan, zo bleek gisteren tijdens het Zaïre-over leg in Brussel, dat vandaag afloopt. Er wordt aan deelgenomen door amb telijke deskundigen uit de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Frankrijk, België en West-Duitsland, landen die vorige week in Parijs nog over de vorming van een Afrikaanse strijd macht voor Zaïre spraken. Verder zijn in de Belgische hoofdstad bijeen Canada, Italië, Japan en Zaïre zelf. Saoedi-Arabië had toegezegd te zul len komen, maar is thuis gebleven, hoewel het wel zal meewerken aan een herstelplan voor Zaïre. Ook zijn er vertegenwoordigers van het Inter nationale Monetaire Fonds, de We reldbank en de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de Europe se Gemeenschap. Luisteraar Nederland neemt als „luisteraar" aan de bijeenkomst deel, en zal zich naar het heet „op de vlakte houden". Be richten dat onze regering zou hebben beslaten, voor vijf miljoen gulden steun te geven aan Zaïre, worden hier „volslagen uit de lucht gegrepen" ge noemd. Van de Europese Gemeen schap zijn Denemarken en Ierland helemaal niet vertegenwoordigd. De Zaïre-conferentie wordt voorgezeten door België, dat echter zelf bena drukt, slechts „gastland" te zijn. Het initiatief tot de bijeenkomst is hele maal van Zaïre uitgegaan, bij het bezoek dat president Moboetoe pre cies een jaar geleden aan België bracht. De Belgische minister van buiten landse zaken Henri Simonet haalde gisteren in zijn openingsrede de toe spraak van Moboetoe aan, die deze november vorig jaar hield in Nsele. Daar gaf hij bijna harder dan wie van zijn critici zou kunnen doen, het falen van het economisch beleid van Zaire aan. In het in wezen zeer rijke land wordt honger geleden vroeger voer de Zaire voedsel uit de corruptie is nauwelijks voor te stellen zonder steekpenningen lukt niets meer de geldontwaarding bedroeg vorig jaar 200 procent, de koopkracht van de bevolking is gehalveerd, en de buiten landse schuld wordt geschat op rond zes miljard gulden. President Moboe toe kondigde toen een harde strijd tegen de corruptie aan waaraan hij overigens zelf niet in de laatste plaats deel heeft. Ook verklaarde hij zich toen al akkoord met toezicht van buitenlandse deskundigen om op die manier de steun van het Westen te „kopen". De komst van een IMF- vertegenwoordiger als directeur van de Zairese centrale bank is daar een gevolg van, evenals de aanwezigheid van Fransen en Belgen die nu al in Zaire voor douane en belastingen werken. Mede door een slecht Bel gisch koloniaal beleid heeft Zaire een groot gebrek aan geschoold kader, wat zich op alle vlakken in het land wreekt. Als drie belangrijkste elementen van het PLan-Moboetoe noemde Simonet gisteren hervormingen in het bestuur van het land. het opvullen van het begrotingstekort en een verhoging van produktie en investeringen. Noch Bokana, noch de voorzitter van de conferentie, de Belgische vertegen woordiger bij de Verenigde Naties Ernemann, kon gisteren een bedrag noemen dat met dit herstelplan ge moeid zal zijn. NIEUW DELHI (AFP) - Tijdens rel len bij dorpsraadverkiezingen in de Indiase deelstaat Bihar zijn vierhon derd mensen om het leven gekomen en vijftienhonderd gewond geraakt. Dit heeft Jagannath Mlschra, oud- premier en plaatselijk leider van de Congrespartij gisteren verklaard. De autoriteiten van Bihar menen dat slechts 46 mensen bij de rellen om het leven zijn gekomen. Volgens de India se pers heeft de politie tot achttien keer toe het vuur gelpend op demon stranten in Bihar. Bij de onlusten tijdens de dorpsraadverkiezingen die momenteel worden gehouden gaat het vooral om botsingen tussen grondbezitters en boeren zonder land. die deel uitmaken van de kaste der onaanraakbaren. Bihar is één van de armste staten van India. BUENOS AIRES (AFP) In de Ar gentijnse hoofdstad Buenos Aires is gisteren een bomaanslag gepleegd op het huis van generaal Geynaldo Big- none, secretaris-generaal van de staf van het Argentijnse leger. Hierbij werd ernstige materiële schade aan gericht. Niemand raakte gewond. JAKARTA (Reuter) Indonesische troepen hebben in het kader van een grootscheepse speuractie in het grensgebied tussen West-Irian en Pa poea Nieuw Guinea een onbekend aantal mensen aangehouden. De ge arresteerden worden ervan beschul digd opstandelingen over de grens te hebben helpen vluchten. Waarschijn lijk zouden de opstandelingen vijf vorige maand ontvoerde Indonesiërs bij zich hebben gehad. De opstande lingen die strijden voor een onafhan kelijke staat Papoea zouden twee an dere ontvoerde Indonesische functio narissen hebben gedood. MOSKOU (UPI) Een Amerikaanse zakenman is in de Sowjet-Unie gear resteerd op beschuldiging van devie- zensmokkel. Volgens de Amerikaan se ambassade in Moskou gaat het om de 37-jarige Jay Crawford uit de staat Alabama. Hij is maandagavond opge pakt in aanwezigheid van zijn vrien din, een Amerikaanse die werkzaam is bij de ambassade in de Russische hoofdstad. President Nicoiai Ceaucescoe van Roemenië begon gisteren zijn staatsbezoek aan Groot-Brittan nië. Hij werd welkom geheten door koningin Elisabeth die hem de komende vier dagen ook onder dak zal bieden in Buckingham Palace, haar residentie in Lon den. Ceausecoe is de eerste com munistische leider die deze eer in Engeland te beurt valt. De Roe meense alleenheerser voert een actieve buitenlandse politiek, die gericht is op grotere onafhanke lijkheid van de Sowjet-Unie. In het westen wordt hij daardoor met meer eerbetoon behandeld dan zijn Oosteuropese collega's. BRASILIA (AFP, ANP) - De in Zuid- Amerika aangehouden oorlogsmisda diger Gustav Frank Wagner heeft in de gevangenis van Brasilia gepro beerd zelfmoord te plegen. Wagner heeft volgens de Braziliaanse federa le politie het glas van zijn bril gebro ken en de stukken doorgeslikt. Een cipier zag dit en liet hem met spoed naar de ziekenafdeling van de gevan genis brengen. Wagner is inmiddels buiten levensgevaar. Wagner werd onlangs door toedoen van de „Nazi- Jager" Simon Wlesenthal in Brazilië opgespoord. Wagner heeft inmiddels toegegeven tijdens de oorlog plaats vervangend commandant te zijn ge weest van de concentratiekampen Treblinka en Sobibor. Hij wordt er van beschuldigd medeverantwoorde lijk te zijn voor de dood van ruim een miljoen mensen. WENEN (Reuter, UPI) De Sowjet-Unie heelt met haar laatste voorstel over de troepenvermindering ln centraal Europa de NAVO-landen duidelijk verrast. De vertegenwoor digers van de NAVO-landen bij het bewapeningsoverleg ln Wenen proberen eerst meer duidelijkheid te krijgen over het Sowjet-voorstel voordat zij hun reactie willen geven. Op het eerste gezicht is het voorstel wel aantrekkelijk voor de westerse landen, die deelnemen aan het over leg in Wenen. De Sowjet-Unie gaat er mee akkoord dat de westerse en oos terse troepen in centraal Europa ge talsmatig ongeveer gelijk moeten zijn. Op grond daarvan stelt zij voor dat de landen van het Warschau Pact gezamenlijk 105.000 man terug trek ken uit midden-Europa, terwijl de NAVO-strijdkrachten in dat gebied tegelijkertijd met ongeveer 91.000 zouden moeten worden ingekrompen. Volgens de Oosteuropese landen moet worden gestreefd naar een maximum aantal manschappen aan beide kanten van 900.000 man, waar van maximaal 700.000 grondstrijd krachten. Het voordeel voor het Oost blok in deze voorstellen is dat het een ruime vrijheid behoudt om te kiezen welke eenheden het precies terug wil trekken en welke niet. Statistiek De moeilijkheid is dat de NAVO en het Warschau-pact het al Jarenlang oneens zijn over de statistieken. Vol gens de NAVO hebben de oosteurope se landen meer troepen in centraal Europa dan ze zelf opgeven. De Oost europese landen stellen hun troepen sterkte ln het bewuste gebied op 805.000 man aan grondstrijdkrach ten. Volgens de NAVO moet dat getal veel dichter bij de 950.000 liggen. Wordt dit getal als uitgangspunt ge nomen dan zouden de Sowjet-Unie en haar bondgenoten 250.000 man moe ten terugtrekken om op het voorge stelde maximum van 700.000 te ko men. De NAVO-landen houden als hun gezamenlijke macht aan grond strijdkrachten in centraal Europa ruim 790.000 man aan, een getal dat door de Sowjet-Unie niet wordt be streden. Óndanks deze meningsverschillen over de statistiek vinden westerse diplomaten in Wenen het Sowjet- voorstel de moeite van het bestude ren waard. Zij wijzen er op dat de conferentie over vermindering van troepen in Midden-Europa (de zoge naamde MBFR-conferentle) al vier jaar lang volledig ln het slop zit. Het Russische voorstel kan betekenen dat er nu toch een beetje beweging ln komt. Daar komt bij dat bijna alle NAVO-landen moeite hebben hun uitgaven voor defensie op te brengen en daarom sterk geïnteresseerd zijn in vermindering van de troepen sterkte. PARIJS (UPI) Racisme, dat zich richt tegen Joden, Arabieren en zwarten wordt een steeds groter probleem voor de politie in Frankrijk. Er gaat bijna geen dag voor bij of er komen op het minis terie van binnenlandse zaken wel meldingen binnen van leuzen tegen Joden, Arabie ren of zwarten die ergens in een Franse stad op een muur zijn gekalkt. Ernstiger nog zijn de uitbarstingen van geweld tegen Afrikanen, meestal Arabieren, die het leeuwedeel vormen van het leger van vier miljoen gastar beiders in Frankrijk. Fysieke aanval len op Joden komen maar zelden voor, aldus de politie. Maar anti-semi- tische leuzen verschijnen steeds veel- vuldiger op muren in Franse steden. Eén van de duistere organisaties ach ter de uitingen van racisme is het Franse Nationale Bevrijdingsfront (FLNF), een vage club die zich op de uiterst rechtervleugel van de politiek bevindt. Dit FLNF zegt verantwoor delijk te zijn voor de aanslag van afgelopen weekeinde op het kantoor van Club Mediterrannee in Parijs. In een verklaring liet het front weten dat de aanslag bedoeld was als een „daad van veizet tegen de Joodse bezetting". In dezelfde verklaring staat even verder. „Dank zij het Joodse racisme en zijn gave om de zaak te bederven, zijn er nu miljoe nen zwarten en Arabieren in Frank rijk. Wij hebben niet tegen de Duitse bezetting gestreden om nu onderwor pen te worden aan zeven miljoen Jo den, Arabieren en negers." Het FLNF heeft al eerder op verschillende plaat sen zeer anti-semitische geschriften verspreid. Een organisatie die zich richt tegen Arabieren is de zogenaamde Delta- groep. Delta heeft zichzelf verant woordelijk verklaard voor verschei dene aanslagen op Algerijnen. Ook verklaarde deze groep de hand te hebben gehad in de moord op de in ballingschap levende linkse Egypti- sche politicus Henri CurieL In de Bretonse plaats Palmpol waren het afgelopen weekeinde Franse pa rachutisten betrokken bij een racis tisch incident. Twaalf para's onder wie een officier 6loegen in een café een zwarte student, afkomstig uit Ivoorkust, in elkaar. Zij maakten hem uit voor „vuile neger uit Zaïre". De parachutisten helpen in Bretagne bij het opruimen van de olie. die daar begin dit Jaar na een scheepsramp op het strand terecht kwam. Inwoners van Palmpol willen nu dat de betrok ken para's worden teruggetrokken. TlSi J. den Boef nte :reen 213. kan weer even geregeerd worden. De politieke onrust als gevolg de (voor de regering gunstig uitgevallen; volksraadplegingen van de lopen dagen, ebt weg. Ministers en parlementsleden zijn naar Rome ïgekeerd om orde op zaken te stellen. afgelopen weken hebben de meeste ien zich afgevraagd, waarom de na- *e wetgevers de mogelijkheid gescha- abben om een volksraadpleging ver te stellen, als tenminst een half mil- kiesgerechtigden hun handtekening een desbetreffend verzoek hebben ltst. De traditionele regeringspartij crazia Cristiana heeft dan ook al het eopperd, een minimum van anderhalf n handtekeningen verplicht te stel- odat de praktijk van het referendum »et thans reilt en zeilt, weinig zinvol is. o men van mening verschillen of het ment van de volksraadpleging wel ln een parlementaire democratie en 'alf miljoen handtekeningen in een land als Italië niet te weinig is. Feit is dat volksraadplegingen in Italië al belangrijke beslissingen te zien heb- igeven, die haar bestaan hebben ge* aardigd. Op 2 Juni 1946 sprak een frheid van de bevolking zich uit te lt voortbestaan van de monarchie en ïi 1975 verklaarde (bij verrassing) lljke meerderheid zich tegen af- van de toen nog maar kort be- echtscheidingswet. _jfgelopen dagen waren tegelijkertijd Hfcrenda aan de orde. De ene raadple- BS*of het afschaffen van overheids steun aan politieke partijen, een wettelijke maatregel die bedoeld was om corruptie tegen te gaan. De andere had betrekking op het ongedaan maken van de wetgeving, die politie en justitie bet^r in staat moeten stellen, terreur te bestrijden. Beide volks raadplegingen waren het gevolg van hand tekeningenacties van de sinds twee jaar in het parlement vertegenwoordigde Radicale partij, die links van de PCI (Communisti sche partij) staat. Meevaller Het is een meevaller voor het christen democratische minderheidskabinet van Gi- ulio Andreotti, dat de tegenstanders van de partijfinanciering met 43 procent van de stemmen onder het vereiste minimum van de helft plus één van de stemmen bleef. Italië staat bekend als een land waarvan de bevolking een vrij negatieve instelling heeft tegenover parlementsleden die „op koeten van de belastingbetaler" leven. Vroeger kre gen volksvertegenwoordigers geen financië le vergoeding. Dat nu ook de partij-organi saties financieel worden gesteund, wordt blijkbaar weinig gewaardeerd. Dat zich geen meerderheid vóór afschaffing van deze financiering uitsprak, moet wor- Religieuzen in het stemlokaal. den gezocht in het feit dat de Communisti sche partij haar aanhangers in navolging van de Democrazia Cristiana —krachtig heeft geadviseerd „neen" te stemmen. Dit advies ziet er paradoxaal uit, maar voor Italiaanse verhoudingen is het vrij normaal, dat men „neen" moet stemmen als men de bestaande wetgeving wil handhaven. Ook de minder grote opkomst van ongeveer 80 procent van de 7,5 miljoen kiesgerechtigden (10 procent minder dan ln 1975) heeft er mogelijk toe bijgedragen dat het aantal voorstanders van afschaffing niet groter was. Wat het andere referendum betreft: er heeft eigenlijk geen twijfel aan bestaan dat dit een meerderheid voor handhaving van de bestaande wetgeving zou opleveren. De om streden wet „Legge Reale" genoemd naar de toenmalige minister van Justitie Oronzo Reale. dateert uit 1975 en voorziet in: beper king van gevallen, waarin een voorlopige invrijheidsstelling mogelijk Is; afwijzing van vrijlating na het verstrijken van wette lijke termijnen: arrestatie, ook als niet op heterdaad wordt betrapt; huiszoeking zon der schriftelijke opdracht; een verbod van het dragen van helmen en andere middelen om zich onherkenbaar te maken; het in beslag nemen van wapens; meer wapenge- bruik door de politie; en verbanning voor politieke delicten. Geen haast meer? De vijf partijen die het minderheidskabinet van Andreotti steunen, hebben tot voor kort voordat het referendum gehouden werd nog geprobeerd, de wet zodanig te wijzigen, dat de volksraadpleging overbo dig zou worden gemaakt. Links-radicalen en neo-fascisten maakten de debatten ech ter tot een tijdrovende bezigheid en wisten de opzet van de vijf partijen de doorkruisen. Een gevolg hiervan kan zijn dat nu de volksraadpleging met 77 tegen 23 procent in het nadeel van de initiatiefnemers is uitge vallen zich thans de mogelijkheid voor doet dat geen haast meer wordt gemaakt met verzachting van de anti-terreur-wetge- ving. Het meest opvallend is ook hier weer dat de Communistische partij, die in 1975 tot de felste bestrijders van de „Legge Reale" be hoorde, haar aanhangers had opgeroepen, voor het voortbestaan van de omstreden wetgeving te stemmen. De ontvoering die uitliep op de dood van de christen-democra tische partijleider Aldo Moro (en eerder diens vier begeleiders) hebben ook de voor vechters van handhaving van de burgerlij ke vrijheden voorzichtiger gemaakt. Alleen de in een linker- en een rechtervleugel ver deelde Socialistische partij pleitte voor „vrijheid van geweten". Steun Meer dan de angst voor nieuwe terreurda den van links, maar ook van rechts, lijkt de rol van de Communistische partij bij beide referenda voor doorslaggevende betekenis te zijn geweest. Belde raapdlegingen had den grote politieke betekenis, omdat de linkse radicalen er niet alleen mee wilden bereiken dat enkele stukken wetgeving on gedaan zouden worden gemaakt, maar er ook op uit waren, een veroordeling uit te lokken van het merkwaardige bondgenoot schap tussen christen-democraten en com munisten. dat het christen-democratische minderheidskabinet van Andreotti over eind houdt. In deze opzet zijn de linkse radicalen ondanks de steun van de neo-fasclsten, die eveneens belang hadden bij afschaffing van de „Legge Reale" in het geheel niet geslaagd. Zij hebben het tegendeel bereikt van wat zij wilden en ln in dit opzicht moet gezegd worden dat het houden van de volksraadplegingen de tijd en het geld (om gerekend meer dan 100 miljoen gulden) niet waard zijn geweest Tenzij men de uitslag minder ziet als een uiting van angstgevoe lens, dan als een aanwzijging dat de samen werking tussen christen-democraten en communisten ln een „parlementaire meer derheid" positief wordt gewaardeerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 7