Dominee Baljé wil indammen, maar hoe?
Hervormde commissie
gaat met IKON praten
PREDIKANT
GEZOCHT!
'Gemeente als smidse'
door synode aanvaard
V
Trouwende priester
verlaat KTHA
Financieel directeur
voor hervormde kerk
HET ZIT ONS NOG NIET MEE.
Vrijgemaakte synode
bezig met kerkorde
Positieve reactie
uit DDR op stuk
Zuid-Afrika
Hele bijbel
verfilmd
Spanning tussen
NG-kerken
VANDAAG^
Praatgroep
Zuid-Afrika
VOORBIJGANGER
Synode stuurfe
telegram naa|
Brezjnjew
WOENSDAG 14 JUNI 1978
TROUW/KWARTET
door A. J. Klei
Op deze zomerzitting van de hervormde
synode hadden de synodeleden voor *t
eerst gelegenheid hun opmerkingen over
een bepaald onderwerp van tevoren op
papier te zetten en op te sturen naar de
betrokken commissie van advies, zodat zij
hun verhaal niet meer tijdens de
vergadering hoeven te houden.
Het is de bedoeling om via deze manier
van doen te komen tot bekorting van de
vergadertijd. Deze opzet is niet geheel
geslaagd, maar dank zij de nieuwe
werkwijze zijn we thans wel in staat
letterlijk te citeren hetgeen de
(confessionele) dominee L. C. Baljé uit
Breukelen op zijn hart had aangaande het
beleid van het hervormde Rome-beraad.
We zullen van de ons geboden
mogelijkheid echter een beperkt gebruik
maken. Van de veertien vragen en
opmerkingen van dominee Baljé citeren
we alleen de tweede vraag:
Js het juist dat in de R.K. Kerk en in de
N.H. Kerk paralelle stromingen en
strevingen merkbaar zijn, die wellicht als
volgt kunnen worden geformuleerd: zich
los te willen maken van het bestaande
gezag in het eerste geval van „Schrift en
Traditie", in het tweede geval van „Schrift
en Belijdenis"0 Is het niet begrijpelijk,
dat het Episcopaat van de R.K. Kerk het
zich tot zijn taak rekent, deze stroming te
trachten in te dammen, en zou het niet
dringend gewenst zijn wanneer de
Generale Synode ditzelfde ging doen.
uiteraard vanuit de gezichtspunten die zij
legitiem acht en die zij in haar
belijdenisgeschriften en haar Kerkorde
heeft neergelegd en niet met zoveel
woorden heeft weersproken?"
Tot zover dominee Baljé. Hij wil. als ik
goed begrijp, dat de hervormde synode
naar het voorbeeld van de
rooms-katholleke bisschoppen, ertoe
overgaan, het opstandige, linkse volkje in
de kerk eens krachtig aan te pakken. Hij
vindt dit zelfs „dringend gewenst".
Mooi zo. ik houd van dergelijke krachtige
taal. Echter, hoe kan de hervormde
synode bepaalde lieden zó op hun
nummer zetten, dat het beoogde effect
wordt bereikt en zij weer buigen voor 't
gezag? Op dit punt is de Breukelense
predikant nogal vaag. HIJ heeft het over
„de gezichtspunten die zij (de synode)
legitiem acht". Hieruit durf ik afleiden dat
dominee Baljé er niet op uit is, dat
basisgroepers en christenen voor het
socialisme en meer van dat soort des
nachts door synodale hand van hun bed
gelicht worden.
Maar wat dan wel? Hoe kun je vanuit
legitieme gezichtspunten met succes
indammen? De hervormde kerk wordt
presbyteriaal geregeerd en dit houdt in,
dat de ouderlingen het voor 't zeggen
hebben. Dit beperkt de mogelijkheden tot
indammen door de synode aanzienlijk. Ze
kunnen bijvoorbeeld op Hydepark
nimmer besluiten eenlaat ik
zeggen rooie studentendominee over
U. plaatsen naar een bejaardencentrum,
waar hij geen kwaad kan, omdat
bejaarden tóch niet meer met een
spandoek de straat op gaan. De synode
kan evenmin een abonnee van „Opstand"
bevelen, zich voortaan op „De
Waarheidsvriend" te abonneren.
Wat kan de synode dan wel aan
indammen doen? Als je 't mij vraagt,
alleen de generale commissie voor het
opzicht er achterheen zetten. Nu, vergeet
het dan maar! Weten de geachte
hervormden onder mijn afnemers, dat van
de tien miljoen gulden die in de
hervormde kerk omgaat, er verleden jaar
maar vijfhonderd begroot was voor de
commissie voor het opzicht? En zijn mijn
hervormde lezers ervan op de hoogte dat
de generale commissie voor het opzicht
van deze vijfhonderd gulden er maar
honderd-en-zeventien nodig had? Ik kan
niet zeggen dat uit deze cijfers een grote
lust lot indammen blijkt!
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN In de hervormde synode is gisteren beslo
ten een speciale synodale commissie te benoemen, die het
radio- en televisiewerk van de IKON nader gaat bestuderen.
In de volgende synodevergadering moet deze commissie ver
slag uitbrengen en raad geven wat de hervormde kerk verder
aan moet met de IKON.
ADVERTENTIE
Dit voorstel werd namen het IKON-
bestuur onverwacht gunstig ont
haald door dr. A. H. van den Heuvel,
die er een mogelijkheid In zag. de
programmering van de IKON te de-
mocraUeseren en een extra overlegor
gaan tussen de basis en de IKON-
programmamakers te scheppen.
Zo was het door da. J. Vroeglndewey
uit Emmeloord namens zeven ande
ren ingediende voorstel echter niet
bedoeld. Ds. Vroeglndewey wilde dat
een bredere spreiding van de Neder
landse hervormde kerk ln de IKON-
programma's aan de orde zou kunnen
komen. En ln zijn motie wilde hij
uitdrukking geven aan kritiek die
binnen de hervormde kerk leeft ten
aanzien van de IKON.
Eén van deze drttici, ds. L. C. Baljé
uit Breukelen. stelde in een andere
motie voor. dat de hervormden zich
maar geheel uit de IKON zouden
moeten terugtrekken. Deze motie
werd echter met slechts negen stem
men vóór verworpen.
Effect
Dr Van den Heuvel zette als be
stuurslid van de IKON uiteen dat het
werk van het bestuur wel degelijk
effect heeft ln de programmering. Als
voorbeeld noemde hij de actie .Kerk
balans" die nu door de IKON ruimer
aandacht ontvangt dan voorheen, na
dat op aandringen van het bestuur er
een gesprek plaats gevonden heeft
tussen de organisatoren van Kerkba
lans en de IKON.
Dr. Van den Heuvel en IKON-direc
teur drs J. Oreven zeiden, dat de
IKON geen speciale theologie heeft.
In de synode werd gevraagd, of de
IKON niet te veel woorden zoals heil,
liefde en gerechtigheid losmaakt van
noties zoals vergeving, bekering en
vertroosting. Drs. Oreven ontkende
dat dit zelfs maar ooit mogelijk is.
Antwoord
Ds. P. J. Droogers uit Bodegraven
greep terug naar hetgeen mevrouw
8trlkwerda had gezegd. Hij vond dat
de IKON onvoldoende na het luiste
ren ook het woord voerde. Er moet
een aantwoord komen, zei ds Droog
ers, ander laat Je de mensen ln de kou
staan. HIJ doelde vermoedelijk op de
Geloof, Hoop en Liefde—show, die
echter pas later aan de orde zou ko
men. In de avond besloot de sun ode
evenwel na een kort debat met
tweeéndertlg stemmen vóór de Ge
loof. Hoop en Liefde-show van de
agenda af te voeren, totdat de in te
stellen begeleidingscommissie haar
S. Strikwerda-van Klinken
advies aan de synode volgend Jaar zal
voorleggen.
Eén van de vier predikantsplaatsen van de Gereformeerde Kerk
ZAANDAM is vakant. Hét betreft wijk-Oost, in de afgelopen 5 tot
10 jaar gebouwd.
Ongeveer 1000 wijkleden, van wie 70% beneden de leeftijd van 40
jaar, kijken uit naar een niepwe predikant.
Een vrij jonge wijk, veel jeugd, die in beweging wil zijn.
Voor geïnteresseerde predikanten, leeftijdsgroep 30-50 jaar, is
een profiel plus wijkschets beschikbaar.
Wij treden graag vertrouwelijk met u in kontakt.
Wilt u informatie of reageren?
De beroepingskommissie staaf voor u klaar.
Sekretariaat: A. G. Brinkman.
Thijssestraat 208 - Zaandam. Teief. 075-165983.
Voorz.: H. Goossensen - Clusiuslaan 304
Telef. 075-163471.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Dr J. C. P. Waldram heeft ontslag genomen
als wetenschappelijk hoofdmedewerker aan de katholieke
theologische hogeschool te Amsterdam (KTHA), omdat hij als
priester gaat trouwen.
In zijn ontslagbrief aan de hoge-
schoolraad schrijft hij: „De reden is
louter en alleen dat ik. gezien de
huidige kerkelijke situatie, het be
stuur van de KTHA in de onmogelijk
heid zie verkeren om mij na kennis
name van mijn voorgenomen huwe
lijk in mijn functie te handhaven
en om mij bij een instructie tot ont
slag vanwege de Nederlandse bis
schoppenconferentie de nodige
rechtsbescherming en sociale zeker
heid te geven."
Dr Waldram doceerde geschiedenis
van de theologie Ditzelfde vak gaat
hij per 1 augustus parttime doceren
aan de universiteit van Amsterdam.
Tevens wordt hij redacteur theologie
en filosofie bij de O rote Winkler
Prins-encyclopedie.
In 1974 werd KTHA-hoogieraar dr H
van Luijk wegens zijn voorgenomen
huwelijk ontslagen. De rector van de
KTHA. prof. dr M. Marlet, zei gisteren
respect te hebben voor de beslissing
van dr Waldram en het te betreuren,
dat er in de huidige omstandigheden
voor een priester-docent die gaat
trouwen geen andere oplossing is dan
ontslag.
De HOBO. de hogeschoolbond van de
KTHA, heeft een protestbrief aan de
hogeschoolraad geschreven. „Voor de
KTHA betekent dit. na het gedwon
gen ontslag van Henk van Luijk en
het daaruit volgende „vrijwillige"
ontslag van Piet Ahsmann en Willy
Deckers en na de afwijzing van de
benoeming van Beef Konijn door de
bisschoppenconferentie, dat wij bin
nen nog geen vier Jaar voor de vijfde
maal geconfronteerd worden met een
voor ons onhoudbare kerkelijke situ
atie, die docenten gedwongen of
„vrijwillig" uitsluit van onderwijs en
onderzoek om redenen die niets van
doen hebben met dat onderwijs en
onderzoek". De HOBO dringt er bij
de hogeschoolraad opaan, een eigen
personeelsbeleid te gaan voeren.
Gesprek
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4. Rotterdam
Tel. 010-115588
(Red.)
Schledamsevest 52
Tel. 010-115700 (adv.)
DEN HAAO/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE'ORONINOEN
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030.
Het landelijk Kiwto beraad (een be-
raad van studenten aan de katholie
ke wetenschappelijke theologische
instellingen te Nijmegen. Heerlen,
Tilburg, Utrecht en Amsterdam)
heeft de hogeschoolraad gevraagd,
onmiddellijk met de bisschoppen een
gesprek te beginnen. Levert dit ge
sprek geen resultaat op. dan zouden
de KTHA en haar zusterinstellingen
zich moeten beraden, of zij zich niet
los van de bisschoppen dienen te
maken.
Kritiek
In de synode bleek, naast waardering,
heel wat kritiek te leven op het werk
van de IKON. Een deel van de kritiek
kwam er op neer dat kerkleden zich
niet herkennen ln de programma's
van de IKON. Ds L. de Liefde uit
Vlisslngen meende dat deze ver
vreemding bij de kerkleden voort
kwam uit een gebrek aan bevestiging
zie zij tevergeefs ln de radio- en televi
sieprogramma's van de IKON
zoeken.
Ook de motie van ds. K. A. Abelsma
uit Wateringen, die opriep de norma
tiviteit van het Woord Oods duidelijk
tot uitdrukking te laten komen in de
IKON-programma's, haalde weinig
stemmen.
Luisteren
IKON-bestuurslid mevrouw 8. Strik
werda-van Klinken legde in de dis
cussie sterk de nadruk op de kunst
van het luisteren. In de kerk ls in het
verleden erg weinig geluisterd, zette
zij uiteen. Er is niet geluisterd naar de
arbeiders, naar de kinderen, naar de
intellectuelen, de kunstenaars, naar
de vrouwen en de homofielen. De
IKON heeft wèl geluisterd en dat is
bevrijdend, vertelde mevrouw Strik-
werda. ZIJ meent, dat luisteren bij
uitstek iets is voor de vrouw en de
kerk die zo snel met haar woordje
klaar staat, vond zij te mannelijk van
karakter. In de Bijbel wemelt het, zei
mevrouw Strlkwerda, van verhalen
van mannen die niet wilden luisteren.
Met alle kwalijke gevolgen van dien!
GRONINGEN De generale synode
van de gereformeerde kerken (vrijge
maakt) is gereedgekomen met de
nieuwe redactie van de kerkenorde
ning. Deze nieuwe redactie, aldus sy-
nodepraeses ds. P. Lok in een slotbe
schouwing, gaat uit van het koning
schap van Christus, de zelfstandig
heid van de kerk en de christelijke
vrijheid. De kerkenordening be
schermt de kerken aan de ene kant
tegen hiërarchie en aan de andere
kant tegen independentisme. Deze
nieuwe kerkorde ademt geen geest
van de revolutie, maar van de refor
matie. De kerkorde moet op zijn tijd
aangepast kunnen worden aan het
dynamische leven van Christus' kerk,
aldus ds. Lok.
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN De hervormde synode heeft gisteren een
nieuwe generale regeling voor de financiën van de hervormde
kerk vastgesteld. De voornaamste verandering is, dat de
generale financiële raad een directeur krijgt
Volgens de huidige regeling, die nog
uit 1951 stamt, berust de dagelijkse
zorg voor de financiën van de (lande
lijke) hervormde kerk bij een quaes
tor-generaal, een onbezoldigde func
tie, vervuld door een vooraanstaand
lid uit het bankwezen. Maar in de
praktijk was het al lang zo. dat het
secretariaat een volledige en bezol
digde functie (in feite een directeurs-
functie) was geworden. Bovendien
was ln de jaren zestig de functie van
administrateur geschapen, die de ver
antwoordelijkheid kreeg voor de fi
nanciële boekhouding van de kerk.
De quaestor-generaal was daardoor
in feite overbodig geworden.
In de nieuwe regeling is het secretari
aat omgezet in een directeursfunctie.
De directeur heeft dan de dagelijkse
zorg voor het beleid en de geldwer
ving, en de administrateur voor het
beheer. Momenteel worden deze pos
ten bekleed door de heren C. D. Ha
melink en H. J. Swart. De functie van
quaestor-generaal vervalt.
Omdat aan een en ander tevens een
wijziging van de kerkorde verbonden
is, die door de classicale vergaderin
gen zal moeten worden goedgekeurd,
zal de nieuwe regeling op zijn vroegst
in november in werking kunnen
treden.
Generale kas
Tevens besloot de synode tot een
wijziging ten aanzien van de heffing
van bijdragen voor de generale kas.
In de kerkorde is voortaan nog alleen
de verplichting voor de gemeenten
tot afdracht van de bijdragen vastge
legd. Hoe zij de bijdragen innen (van
de leden individueel of b.v. via collec
ten of door een betaling uit de kerke-
kas) ligt in de vrijheid van de ge
meenten.
Ten aanzien van het ledenverloop,
waarover de generale financiële raad
zich nogal zorgen maakt, werd giste
ren meegedeeld, dat de begeleidings
commissie voor de kerkelijke statis
tiek reeds aan het werk is om exacte
cijfers boven water te krijgen.
BERLIJN (LWF) De bond van de
evangelische kerken ln de DDR heeft
positief gereageerd op het achter
gronddocument dat is verspreid door
het wereldraadprogramma tot be
strijding van de rassenwaan „Zuid-
Afrika, nu Hoop voor welke prijs?"
In een brief van Oberkirchenrëtin
mevrouw Christa Lewek zegt het be
stuur van de bond: „Wij zijn u dank
baar, dat u ons nu, op het moment
dat de rassenwaan in Zuid-Afrika nog
gewelddadiger en duidelijker blijkt,
dit achtergronddocument met zijn in
formatie en analyse van de situatie
gezonden hebt, zodat wij onze partij
keuze en ons handelen in deze situa
tie kunnen vaststellen."
In de brief gaat de kerkleiding posi
tief in op de vergelijking, die ln het
Zuid-Afrika-stuk wordt gemaakt tus
sen de kerkstrijd in Duitsland tegen
het Derde Rijk en het verzet van de
Zuidafrikaanse zwarten tegen apart
heid, dat als een „gerechtvaardigde
strijd" wordt weergegeven. De bond
meent echter wel dat het moeilijk zal
zijn. in de oecumenische beweging
eenstemmigheid te vinden over de
theologische vragen, die ln het docu
ment opgeworpen worden.
PASS CHRISTIAN (VS) (Idea)
Deze zomer komen de eerste
delen gereed van een verfil
ming van de hele bijbel. „Gene
sis Project", een in 1969 ge
stichte Amerikaanse christelij
ke filmmaatschappij, ver
wacht, dat aan het eind van dit
Jaar al vierhonderd afzonderlij
ke films beschikbaar zullen
zijn. Het hele vljf-mlljoen-dol-
lar-project zal echter pas „ln de
volgende eeuw" afgesloten
kunnen worden.
Elk „fllmpakket". dat bedoeld
ls voor gebruik ln het onder
wijs. op zondagsscholen en der
gelijke. bestaat uit een film van
een kwartier over een bepaald
bijbels thema of enkele bijbel
hoofdstukken. twee kortere
ftlmjes waarin nog wat dieper
op het thema wordt Ingegaan,
een tijdschrift en instructiema
teriaal
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN Het ge
schrift „De gemeente als
smidse voor de oecumene'' is
door de hervormde synode
aanvaard als een handreiking
aan de gemeenten voor het
oecumenisch handelen van de
kerk op het plaatselijk vlak.
De ter synode gemaakte op
merkingen zullen nog in de
tekst verwerkt worden. Het
breed moderamen zal de eind
tekst vaststellen.
Vanuit de rechterzijde van de synode
was er nogal wat kritiek op het stuk.
Ds L. C. Baljé uit Breukelen vond de DGSnOeiG
inspanning van de hervormde kerk
voor de oecumene ongeloofwaardig,
omdat zij al jaren geen raad weet met
de verdeeldheid ln eigen huis. Die
verdeeldheid en de chaos nemen al
leen maar toe door ai dat oecume
nisch experimenteren. „Wanneer wij
bij ons tn Breukelen een gezamenlij
ke kerkdienst van hervormden en ge
reformeerden opzetten, willen de ge
reformeerde bonders niet meedoen
en de verontruste gereformeerden
blijven thuis, zodat je op zo'n zondag
in plaats van twee niet één. maar drie
groepen krijgt," zei hij.
verhaal van ds H. C. Nortier uit Heer
len over diens ervaringen met oecu
menische basisgroepen in het Lim
burgse: oecumene vervlakt juist niet.
maar verrijkt en verdiept Je eigen
Inzichten.
Volgens ds Baljé betekende oecume
ne „een aan alle kanten besnoeide
boodschap, zo vaag dat iedereen er
mee ln kan stemmen alleen wel
licht de bisschoppen nog niet."
Daartegenover stond een geestdriftig
Ouderling J. Haeck uit Hoevelaken
zag in de handreiking een visie op de
kerk. die hij afkeurde, de kerk is
vervluchtigd tot een beweging, „het
volk Gods onderweg", zonder een we- RoeDinf?'
zenlijke verworteling ln de confessie 6
en het ambt.
ge in het stuk, waarin als suggestie
om plaatselijk praktisch oecume
nisch bezig te zijn geadviseerd wordt
om met elkaar Iets te doen voor „de
vreemdeling in onze poorten". Daarin
wordt wel ^esproken van het beschik
baar stellen van kerkgebouwen aan
islamieten voor hun religieuze sa
menkomsten. maar niet van evangeli
satie.
Ds L. G. Zwanenburg uit Huizen en
anderen hadden kritiek op de pas&a-
Namens de hervormde raad voor het
verband met andere kerken, die het
stuk had opgesteld, antwoordde prof.
dr A. J. Bronkhorst, dat hij in de
kritiek iets wezenlijks miste, name
lijk de erkenning, dat het calvinisme
krachtens de oorspronkelijke bedoe
ling van Calvijn oecumenisch ls. Ziet
u, zo vroeg prof. Bronkhorst, de oecu
menische roeping als een wezenlijke
taak voor de gemeente, of alleen
m^ar als een hobby van'een kleine
groep mensen. Is het laatste het ge
val, dan is verder gesprek niet meer
mogelijk. Maar ziet u/het als een
roeping, blijf dan niet' aan de kant
staan, maar help ons op een wezenlij
ke manier, niet als buitenstaanders,
maar even geëngageerd. Pas dan
kunt u ons met uw kritiek verder
helpen.
En dr C. P. van Andel betoogde tegen
ds Baljé, dat gezamenlijk aan de oe
cumene werken Juist een probaat
middel kan zijn om de verdeeldheid
ln eigen huis op te lossen. Terzake
van de moslims zei hij, dat natuurlijk
ook voor hen het heil alleen in Chris
tus Jezus is. „Maar aan een dialoog
met hen zijn wij nog lang niet toe.
Laten we eerst maar eens een gebaar
van gastvrijheid maken."
flcie
HERINNERINGEN AAN EEN
PROFESSOR
JUT
irde
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN Het moderamen
van de hervormde synode heeft een
informatieverwerkingsgroep met be
trekking tot Zuid-Afrika ingesteld. In
de groep zijn kerkleden bij elkaar
gebracht, die getoond hebben zich
bijzonder voor Zuid-Afrika te interes
seren en die daarbij nogal uiteenlo
pende gedachten hebben.
Het ls de bedoeling, dat zij een paar
maal per jaar samenkomen om nieu
we informaties ten aanzien van Zuid-
Afrika met elkaar te bespreken. „Op
deze wijze hopen wij de merkwaardi
ge en heilloze polarisatie te overwin
nen, die kenmerkens was voor de
laatste Zuld-Afrika-debatten in de sy
node," aldus de scriba van de synode
dr. A. H. van den Heuvel. Het gaat
voorlopig om een proef voor een jaar.
De groep bestaat uit drs. A. W. Berk
hof, J. Bos, ir. J. van der Graaf, prof.
dr. C. Graafland, dr. A. H. van den
Heuvel, prof. dr. H. Jonker, ds. S.
Koolstra, mevrouw W. de Ru-Schou
ten, ds. H. J. Smit, ds. G. Spilt, drs. J.
E. van Veen en ds. J. Windig.
Op de opmerking uit de synode, dat
bijna de helft van de groep tot de
gereformeerde bond behoort, ant
woordde dr. Van den Heuvel, dat dit
een logisch gevolg is van het feit, dat
juist ln die sector van de kerk zo veel
belangstelling ls voor Zuid-Afrika.
In de jaren dertig waren er
(kwantitatief en kwalitatief) nieta
heel veel professoren aan de Vrije
Universiteit. In de faculteit w;
studeerde meenden sommigen te
kunnen volstaan met gedurende
enkele uren per week datgene wj
thuis hadden uitgeplust te dicl
Daardoor ontstond niet zelden
soort „kalkeerpraktijk". Zelden w
het interessant. Ik herinner me jai
over „de engelen". Het was een he
systeem, begreep ik. De jaren daai
in de oorlog, bleek het nergens op
slaan, ik kwam ze gewoon niet teg
Wel heel andere engelen. Engelen'
mensen, maar daar ging het nooit
over. Toch herinner ik me een echt
professor. Met hem, prof.
Vollenhoven, die de vorige week
begraven werd, openden wij de we
Wat je ook verder van plan was te
bestuderen, je moest
maandagmorgen langs Vollenhovi
en zijn filosofie. Een volle zaal. De
eerste keer een aandachtig gehoor
Mededelingen over het lezen van<L.
lijst. Wie te veel ontbroken had mi
er aan't eind van't jaar tentamen
doen. De rest kreeg een verl
Een beetje gek natuurlijk, maar
denk dat hij daar niet veel aan ki
doen. Wat hij ons trachtte bij te
brengen was in ieder geval
belangrijk. Niet zelden hoorden
hem relaties leggen naar het
eigentijds gebeuren, het fascismei
het natlonaal-socialisme. Of hij ha
het ineens over de vakbeweging. 0 g J
die manier stond hij midden in heip
leven. Een tijdje volgde ik zijn
doctoraalKiolleges, maar dat glngi
weldra te hoog. Toen ik eens voon
Amsterdamse kring van
letterkundigen iets zou voorlezen
over de symbolist Maeterlinck,
klopte ik niet vergeefs bij hem aan.
Een beminnelijk mens, erg
systematisch en exact, en ook
In het conflict in zijn kerk had hij
moeilijk, maar hij verliet die kerk
niet. Hij wist meer van het geheim
van de kerk dan sommige volgelinj
die maar aan 't scheuren bleven
volgens bepaalde berichten nog
uitgescheurd zijn. Hem, terwijl de
laatste jaren het publieke leven
begon te ontgaan, alsnog te rekent
tot de sympathisanten van een
uiterst rechtse groepering komt ml
(en velen met mij) dan ook
onzindelijk voor. Voor mij blijft hij
professor die ik om zijn
wetenschappelijkheid bijzonder hef
acht, die ik nietbltijd kon volgen,
maar die altijd wel dingen zei die
ergens op sloegen.
a
kruin
d hij 1 1
kerk JJ
eim
elini
a en -
gni I
[de I
Dd
3t
de
tw
leL
stil
Rrt
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Wageningen (toez.y.
den Hoed te Sliedrecht.
Aangenomen naar Hoogeveen: B. Tjjij
Lelie te Raamsdonk, die bedanl
voor Maasdam-Cillaarshoek.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Woerden: H. E. f
leveld te IJlst.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te Zuidwolde en te Beilenjïaf
combinatie met Hooghalen: J. v n
Wetering, kand. te Zwolle. t
Bedankt voor Rotterdam-Delfsïf
ven: T. J. Keegstra te Arnhem.
CHR. GEREF. KERKEN
Berocpen'te Leerdam: P. Roos te Hl
derwij k.
de
KAAPSTAD (EPD) Volgens de
directeur voor oecumenische zaken
van de Nederduitse Gereformeerde
Kerk in Zuid-Afrika, dr. Frans
O'Brien Geldenhuys is er grote span
ning ontstaan tussen zijn kerk en de
„dochterkerken" van zwarte, kleur
lingen- en Indiase origine. O'Brien
Geldenhuys schrijft dit in het laatste
nummer van Die Kerkbode.
In het artikel ln het kerkelijk tijd
schrift zegt de kerkelijke leider dat de
verhouding tussen de verschillende
kerken van dezelfde belijdenis „in
een delicaat stadium" is gekomen.
Enkele maanden geleden besloot de
federatieraad van NG-kerken tot een
overkoepelende synode van alle NG-
kerken in Zuidelijk Afrika. De blanke
vertegenwoordigers in de federatie-
raad hadden zich tegen de totstand
koming uitgesproken.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te 's-Gravenzande: A.
hout te Slikkerveer.
(GEREF. KERKEN
«Beroepen te Schoonhoven-Willlfcv
Langerak B. Braam te Vlaarcii.ng! ai
te Haarlemmermeer O.Z., D. W. Do pr,
dorp te Dronten.
L
ed
DRIEBERGEN De hervormde 1
node heeft een telegram aan de Ri
sische regeringsleider Brezjnjew
zonden, waarin deze herinnerd won
aan de talrijke verzoeken, die re&
aan hem zijn verzonden in verbal
met de gevangenhouding van Qlfl e,
burg, die zich in Rusland sterk mail
voor de naleving van de Helslnl B
akkoorden. Er is een internationi
comité gevormd waarvan dr A. H. vi
den Heuvel en de bisschop van Ml k
Chester voorzitters zijn.
Kerken in het westen, aldus het te*
gram, hebben in de afgelopen jafl 4
alle moeite gedaan om hun leden I r
actie te brengen voor het bevordert ln
van vrede en veiligheid in Europa. S
de eigen regering en die van ande -
landen is steeds aangedrongen op e< Tf
beter begrip daarvoor. Er ls geprotc [f
teerd tegen de bewapeningswedlo"
en de noodzaak van de strijd voor
mensenrechten als een voorwaar
voor vrede is benadrukt. Tegen d
licht gezien, aldus het telegram, bet
kent de behandeling die Glnzbui
Orlov en Sjaranski ondergaan, eü
ernstige tegenslag voor deze
gen. We vragen u dringend, aldus W
telegram, om uw invloed en gexi
aan te wenden om de mannen vrij
laten, die hun leven hebben gen'
aan de verbetering van de kwalll
van de ontspanning, die we allen
vurig wensen.
j'
