Jaire wil verzet
m Angola steunen
Crisis in Israëlische coalitie
Waarom Carter collega Breznjew
deze zomer >ns moet uitnodigen
fcraël vernietigt
alestijnse basis
jFrontlijnlanden" in overleg
Sowjet-Unie verkoopt weinig
wapens aan Latijns-Amerika
Italiaanse
kerk fel
over abortus
Weer onrust in
Spaans gevang
Kamer betuigt
solidariteit
met Chilenen
o. fcge,
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
7
>ten
!n d
nol] IS JAS A (Reuter, UPI, AP) Zaïre wil tegenstanders van de regering in het buurland
;ola bewapenen en trainen. Dit als „wraakoefening" voor de inval vanuit Angola in de
rese provincie Sjaba. De opstandelingen waren Zairezen, maar zij zouden zijn gesteund
II r Angola.
tiaar
woi
de HppipHHHHH
d op ident Moboetoe van Zaire zei gis
ten i dat een 6000 man sterk leger
de di half jaar is getraind in Angola
zeventig Cubaanse officieren,
zouden hetzelfde moeten doen
aanzien van Angola, door tegen-
Iers van het regime daar die naar
zijn gevlucht wapens te geven
aan te leiden. Ik heb daar echter
?n p< geen uiteindelijk besluit over ge
erden", aldus de president.
"borg
S i?eninf?'
Peti ms hem kan er geen sprake zijn
olitie een verzoening tussen Zaire en
erze la. Moboetoe beschuldigde de
ite C et-Unie, Cuba en Oost-Duits
rug
lerlar"
dat
olitii
tenli
en,
mee
gew<
aan'
onn
t
tie
WASHINGTON (AP) Het Sowjet-
russisctie opzetje een belangrijke
uapenleverancier voor Latijns-Ame-
rika te worden is mislukt. Dat staat
in een rapport van de Amerikaanse
inlichtingendienst CIA. Volgens het
verslag heeft Moskou de afgelopen
maanden de poging wapens te slijten
verhevigd. Dat dat tegenvalt ligt vol
gens de CIA aan het grote wantrou
wen van de Latijns-Amerikaanse lei
ders tegenover de Sowjet-Unie. Om
dezelfde reden zou ook economische
hulp van Moskou (vooral leningen
tegen lage rente) slechts op beperkte
schaal worden aangenomen.
Peru
Peru is het enige land dat op grote
schaal wapens van de Sowjet-Unie
heeft gekocht, aldus het rapport,
maar Moskou slaagde er niet in
enige greep te krijgen op de politie
ke situatie in Peru Een kleine order
(voor jeeps) sloot Colombia.
Toen Chili onder Allende belang
stelling had voor wapenaankopen
in de Sowjet-Unie (iets wat overi
gens nooit is doorgegaan) waar
schuwde het Pentagon dat Moskou
munt zou slaan uit de beperkingen
die het Congres Amerikaanse wa
penleveranciers had opgelegd. Nu
zegt het Pentagon dat spanningen
tussen de Verenigde Staten en som
mige Latijns-Amerikaanse landen
over de schending van de mensen
rechten Moskou hebben aange
spoord met nieuwe aanbiedingen te
komen.
land ervan dat ze greep willen krijgen
op de grondstoffenrijkdom van Sja
ba. Overigens heeft Moboetoe al ja
ren steun gegeven aan de twee pro-
westerse guerrillabewegingen in An
gola (UNITA en FNLA), die uiteinde
lijk het onderspit hebben gedolven
tegen de MPLA van president Neto.
Waarnemers wijzen erop dat juist
door deze Zairese bemoeienis Neto
van zijn kant de tegenstanders van
Moboetoe heeft geholpen.
Het Zaïrese leger is in Loeboembasji,
de hoofdstad van Sjaba, begonnen
met aanhouden van mensen die er
van worden verdacht te hebben sa
mengewerkt met de rebellen, die van
uit Angola Sjaba binnen vielen. Deze
kregen steun van inwoners van Sja
ba, ook al omdat zij allen van dezelf
de stam zijn. Zo'n 250 verdachten zijn
in Loeboembasji opgepakt en overge
vlogen naar de legerplaats Kamina,
verder naar het noorden om te wor
den ondervraagd. Het zou voor een
deel gaan om invallers die na de
komst van de Belgische en Franse
troepen naar Sjaba hun uniformen
hebben afgelegd. Verder zijn onder de
verdachten gevangenen die door de
opstandelingen werden vrijgelaten,
toen deze acht dagen de mijnstad
Kolwezi in Sjaba in handen hadden.
Marokkanen
Inmiddels zijn meer dan duizend Ma
rokkanen aangekomen in Zaire, om
de Fransen en Belgen af te lossen die
voor een belangrijk deel weer naar
huis toe zijn. Een paar honderd Bel
gen en een honderdvijftig leden van
het Franse vreemdelingenlegioen zijn
echter nog achtergebleven, en zullen
pas later worden teruggetrokken. De
Marokkanen maken deel uit van een
r „Panafrikaanse strijdmacht", waarin
ïaarldo's zijn in de nacht van' donderdag op" vrijdag op'de J;eh,al"e Marokko ook Senegal ivoor-
rt-' nese kust aan land gegaan en hebbende Palestine bPasis ST
ar-el-Burg tien kilometer ten zuiden van Sidon vernietigd, rokko zal in totaal 1511 militiaren
t Ch eeft gisteren een woordvoerder van het leger in Tel Aviv zenden, en de andere Afrikaanse lan-
AVIV, BEIROET (Reuter, UPI, AP) Israëlische com-
De Via Michelangelo Caetani in Rome, waar het lijk van de vermoorde Moro werd gevonden, trekt
veel belangstelling.
■htwa »nd gemaakt.
;.cte de aanval werden volgens de
1j*Va dvoerder ten minste zeven Pa-
nse geurrilla's gedood, terwijl er
11 ichijnlijk nog talrijke lijken on-
le opgeblazen gebouwen liggen.
ëllsche kant werden twee mi-
tn gedood en raakten acht com-
i's gewond. Zij werden per heli-
r afgevoerd.
isis was van te voren door Israë-
kanonneerboten beschoten en
gedurende de aanval ook vanuit
cht bestookt. Volgens de woord-
Ier van het leger hebben de Is-
munitiedepots, gebouwen en
es vernietigd. Israël besloot tot
tie omdat het over inlichtingen
et-Va ikte dat de Palestijnse guerril-
rp vi an plan zouden zijn een aanval
et, ee raëlische nederzettingen uit te
ngen n, aldus de woordvoerder. De
rp za il werd een „complete verras-
Sta en een groot succes genoemd,
en.
dvoerders van de Palestijnse be-
sterei ngsgeweging PLO zeiden giste-
id va|at de actie een „volslagen mis-
Jig" was geworden. Onder de Pa-
n hel ien zouden vijf doden en tien
1 iden gevallen zijn, onder wie
iele 1 rs. De woordvoerders zeiden
twerp e Palestijnse guerrilla's na zwa-
jk da rechten de Israëli's teruggesla-
te gei adden met achterlating van vele
le doi l
te te
blijk< mval kwam vijf dagen voor dat
na hi zijn leger moet terugtrekken
tate 1 m tien kilometer brede strook
ïdien^oorden van zijn grens, het laat-
'banese gebied dat Israël bezet
sinds de inval in Zuid-Libanon
Kii maart.
•elhebber van de vredesmacht
den achtereenvolgens 500,300,44, 300
en 159. Uit Egypte komen zestig in
structeurs om de Zairezen in te wij
den in de geheimen van de zware
artillerie die door Egypte is geleverd.
Inmiddels heeft ook Somalië militai
re bijstand beloofd.
van de Verenigde Naties in het Mid
den-Oosten. generaal Ensio Sijlas-
vuo, die gisteren in Beiroet bespre
kingen voerde met Libanese functio
narissen zei niet te verwachten dat de
Israëlische terugtrekking uit het zui
den van Libanon door de actie ver
traagd zou worden. Ook de Libanese
minister van buitenlandse zaken Foe- Naast militaire hulp heeft president
ad Boetros was die mening toege- Moboetoe gisteren gezegd, dat Zaire
daan en hij hoopte dat „binnen enke- ^et zonder een paar honderd
le dagen het geregelde Libanese le- technici kan die de mijnindustrie
ger het zuiden van Libanon zou kun- weer draaiende moeten krijgen. De
nen overnemen. buitenlandse technici (veelal Belgen)
werden tijdens de strijd in Sjaba eind
De mval van 15 maart, die gericht vorige maand geëvacueerd. Overi-
was tegen Palestijnse bases, was een gens hebben lokale technici volgens
vergelding voor een plaatselijke aan- Moboetoe de mijnen voor een dee) al
val op een Israëlische bus op de kust- weer in gebruik gesteld. Volgens de
weg tussen Tel Aviv en Haifa op 11 regeringskrant Salongo herneemt het
P13^,., aanslag kwamen 35 leven in Kolwezi meer en meer zijn
T C riül 1 O nm haf latran
ROME (Reuter. AP) De Italiaanse
bisschoppen hebben het recht op
abortus opnieuw fel afgewezen. Sinds
kort is in Italië abortus gewettigd De
bisschoppen zeiden in navolging van
de paus dat iedere vrouw die zich laat
aborteren, en iedereen die daaraan
meewerkt uit de kerk zal worden ge
zet. Zij begaan „de zwaarste zonde",
aldus de bisschoppen. De pauselijke
vertegenwoordiger voor de ziekenhui
zen zei dat duizenden geestelijken uit
alle ziekenhuizen zullen worden te
ruggetrokken waar abortus plaats
vindt.
De Italiaanse vrouwenbeweging
vreest dat het legaal worden van
abortus in de praktijk door deze hou
ding van de kerk weinig betekent.
Artsen weigeren al dan met onder
druk van collega's aan abortus mee te
werken, terwijl bovendien de Itali
aanse ziekenhuizen overvol zijn. Een
medisch genootschap van 25.000 zie
kenhuisartsen heeft laten weten dat
het pal staat voor het recht van iede
re arts zélf uit te maken of hij een
abortus wil doen.
Ondertussen heeft de Italiaanse poli
tie een vermoedelijke verblijfplaats
van de ontvoerde en later vermoorde
oud-premier Aldo Moro gevonden.
Gevangenis Moro
Hij zou opgesloten hebben kunnen
zitten in de ..volksgevangenis" aan de
zeekust bij Rome, vlakbij de luchtha
ven. Het zand in de broekspijpen en
aan de schoenen van Moro was het
zelfde soort als dat ligt op het strand
tussen de badplaatsen Maccarese en
Fregene. Tijdens de gevangenschap
van Moro had de politie het gebied
wel doorzocht en op het strand vlug
schriften van de Rode Brigades ge
vonden. maar verder was niets
ontdekt.
MADRID (AP/UPI) - In de Caraban-
chel-gevangenis in Madrid is een ge
detineerde om het leven gebracht, en
werden twee anderen gewond bij on
lusten. De Spaanse oproerpolitie
heeft zich nu in de gevangenis gepos
teerd om nieuwe onrust te voorko
men. Bij de inval van de politie zijn
grote aantallen wapens gevonden. De
gevangenis is bij voorgaande op
standjes zwaar beschadigd, waardoor
vluchten gemakkelijk is geworden
Afgelopen weekeinde werd nog een
geheime tunnel gevonden, kort nadat
zeven gevangenen waren ontvlucht
Het verzet in de gevangenis richt zich
tegen de slechte leefomstandigheden
en tegen de weigering van de regerinp
gewone gedetineerden amnestie te
geven, net als de politieke gevange
nen kregen.
DEN HAAG (ANP) Kamervoorzit
ter Vondeling heeft gistermiddag de
solidariteit van de Tweede Kamer
betuigd met de Chilenen die afgelo
pen week in hongerstaking zijn ge
gaan om opheldering te krijgen over
het lot van de vele gevangenen van
wie sinds lange tijd taal noch teken is
vernomen. Vondeling deed dit ten
overstaan van enkele vertegenwoor
digers van de Chilibeweging Neder
land en enkele Chileense vluchtelin
gen die in Nederland verblijven. Drie
van deze vluchtelingen verklaarden
bloedverwanten te hebben van wie zij
al drie tot vier jaar niets meer hadden
vernomen nadat zij om politieke re
denen gevangen waren genomen.
In het gebouw van de Tweede Kamer
in Den Haag overhandigden de Chile
nen de Kamervoorzitter een petitie
waarin van het Nederlandse parle
ment wordt gevraagd activiteiten te
ontplooien om meer te weten te ko
men over het lot van de vermisten.
gewone gang, zijn de winkels weer
bevoorraad en de banken weer open.
Vanuit de omgeving keren gevluchte
Israëli's om het leven.
Waarnemers in Beiroet menen dat
Israël met de laatste actie duidelijk
wil maken dat het steeds in staat zal
zijn de Palestijnse bases aan te val- Dew°ners van Kolwezi weer terug
len, ook als zijn troepen na 13 juni naar de s^a"-
Zuid-Libanon hebben verlaten. Ver
der werd gezegd dat de aanval be
doeld kan zijn als represaille voor de presidenten van de „frontlijnlan-
ontploffing in een bus in Jeruzalem, den" (de buurlanden van Rhodesië,
waarbij vorige week zes mensen ge
dood werden en velen gewond. De
PLO heeft zich verantwoordelijk ver
klaard voor deze aanval.
Palestijnse commandanten weiger
den gisteren te zeggen of hun troepen
een tegenaanval zouden uitvoeren.
PLO-leider Jasser Arafat heeft inder
tijd beloofd dat zijn troepen geen
acties zouden uitvoeren op Israël om
dit land geen excuus te geven de
terugtrekking uit Zuid-Libanon uit te
stellen.
die deels ook aan Zaire grenzen) zul
len dit weekeinde in de Angolese
hoofdstad Loeanda bijeenkomen
voor overleg. Behalve over zuidelijk
Afrika zal vooral ook worden gepraat
over de vorming van de „Panafri
kaanse strijdmacht", die de frontlijn-
landen zorgen baart. De Tanzaniaan-
se president Nyerere had eerder al
zijn ongerustheid uitgesproken over
die vredesmacht, waarover aldus
de president de beslissing moet
worden genomen in Afrika en niet in
Parijs.
JERUZALEM (Reuter, UPI)
Premier Menaehem Begin
van Israël heeft gisteren be
sprekingen gevoerd met par
tijleiders om voorbereidingen
te treffen voor het komende
kabinetsberaad over de toe
komst van het door Israël be
zette Arabische gebied. Kr be
staat verschil van mening
over deze zaak en waarne
mers in Jeruzalem achten het
niet onmogelijk dat het tot
een breuk in Begins één jaar
oude coalitie-regering komt.
Mocht het tot een stevige politieke
crisis komen dan kan Begin zich ge
dwongen zien nieuwe algemene ver
kiezingen uit te schrijven. De rechter
vleugel van de Likoed-partij, die een
meerderheid heeft in het parlement,
heeft op een partijbijeenkomst laten
weten het Likoed-blok te zullen verla
ten als premier Begin minister van
buitenlandse zaken Mosje Dajan niet
naar huis stuurt. De rechtervleugel
vindt dat Dajan veel te ver gaat in het
zoeken naar een compromis om de
vredesonderhandelingen met Egypte
weer op gang te brengen. Zij zijn fel
gekant tegen welke territoriale con
cessie dan ook, en hebben ook pre
mier Begin laten weten dat hij zijn
eigen vredesplan beter kan laten va
ren. Begin wil de Arabische inwoners
van de westelijke Jordaan-oever en
de Gazastrook beperkte autonomie
geven
Aan de andere kant staat de Dash-
partij van vice-premier Jiggal Jadin.
Deze „Democratische Beweging voor
Verandering" heeft op een partijbij
eenkomst verklaard de coalitie te zul
len verlaten als Begin niet bereid is
water in de wijn te doen en territoria
le concessie toe te staan.
De derde coalitiepartner, de Nationa
le Religieuze Partij, is intern ver
deeld, maar de meerderheid staat
achter Begins harde lijn.
Verzoek VS
De directe oorzaak van de crisis tus
sen de coalitiepartners is het Ameri
kaanse verzoek aan premier Begin nu
eens duidelijk te maken wat hij ei
genlijk in de toekomst wil met de
bezette Arabische gebieden. Presi
dent Carter wil vooral weten wat er
gaat gebeuren na de vijf Jaar van
beperkte autonomie die Begin voor
staat en op welke manier de Arabie
ren zelf bij het bepalen van hun toe
komst betrokken worden
Het Israëlische kabinet heeft al een
zitting aan deze vragen gewijd en
aanstaande maandag volgt de twee
de. Het is duidelijk geworden dat
minister Dajan en premier Begin het
niet met elkaar eens zijn en politieke
waarnemers menen dat hun verschil
van mening de toekomst van de coali
tie zal bepalen. Als Dajan er uit stapt,
zal hij vrijwel zeker opgevolgd wor
den door vice-premier Jadin, zo me
nen waarnemers in Jeruzalem. Verder
zou dit waarschijnlijk een breuk in de
Likoed-partij tot gevolg hebben, om
dat de liberale vleugel onder minister
van financiën Simcha Ehriich hier
zeer weinig voor voelt
e Cotij
II
f«»l
rondaf
aai> J
II ver»
nil! J.
A
le M.
al zouden we met zekerheid
ïen zeggen wie Breznjew zal
ilgen dan zou dat ons niet hei-
bij het voorspellen van het
id dat het Kremlin na zijn ver-
misschien zou kunnen voeren,
re analyse moet gebaseerd zijn
anders dan het kleine beet-
it we weten over de grijze man
die de meerderheid van het
Juro vormen.
»J!ts
'J
deskundigen, wier meningen ik heb vergele
ken veronderstellen dat de dingen groten
deels gewoon doorgaan. Enkelen uit het
inlichtingenwerk en uit de kring van de
wetenschappers menen dat een ruk naar
rechts, naar een conservatiever en onbuig
zamer beleid, tamelijk voor de hand ligt.
Een aantal voornamelijk jongere weten
schappers en een enkele deskundige uit de
inlichtingendienst menen dat een meer libe
raal regiem na het Breznjew-tijdperk zou
den kunnen optreden.
door Victor Zorza
Opsomming
misschien niet eens zo grauw als wij
enken. Zelfs C LA-onderzoekers, wier
het is om hun persoonlijkheden en
- ters te ontleden, bekennen dat ze veel
"(L«i van hen weten dan hen lief is. Voor
^alin opvolgde, werd Chroesjtsjow be-
Jwd als één van de kleurloze figuren in
hm, olitburo. En hetzelfde dacht men van
•r< nder Doebtsjek voordat deze Tsje-
s" »wakije leidde naar het experiment
democratie. Zelfs al had iemand ons
verteld dat Chroesjtsjow en Doebt-
groot leiderschap zouden gaan op-
dan zouden we nog geen reden
gehad om aan te nemen dat zij de
J ttische politieke veranderingen zou-
rLj-» aan aanbrengen, die ze aanbrachten.
discussie tussen de westerse analytici,
ch met de Sowjet-Unie van na Brezn-
«ig en zijn drie mogelijke ont-
hgen naar voren getreden. De mees-
de onderzoekers uit het regerings-
*n enkele oudere wetenschappelijke
rrv«r>*
;"S„V!
Ik sta volledig aan de kant van deze 'libera
le' groep, maar ik wil er aan toevoegen dat
de voorspelling alleen kan uitkomen als de
westerse politieke regelaars daarbij helpen.
Dit artikel is voorlopig het laatste, dat ik
heb geschreven en op beperkte schaal is het
eep opsomming van de inzichten, die ik heb
gekregen sinds ik in 1950 de politiek van het
Kremlin begon te ontleden. De belangrijk
ste les, die ik heb geleerd is dat er in het
Kremlin altijd een politieke strijd aan de
gang is tussen rechts en links, tussen een
conservatieve vleugel aan de ene kant en
een gematigde of meer liberale aan de ande
re, ook al krijgen we het bewijsmateriaal
daarvoor pas veel later in handen.
De meest ontmoedigende les is hoe moeilijk
het de westerse machten en met name die in
Washington aan het verstand te brengen is
dat er zich ontwikkelingen in die strijd
voordoen en dat we dat in ogenschouw
moeten nemen bij het uitwerken van onze
eigen politiek Dat hoeft niet per sé te
betekenen dat het westen de ene Kremlin-
leider tegenover de ander moet gaan bijval
len. Het moet wel zó handelen, dat het
Kremlin wordt geholpen om politieke be
slissingen te nemen dié in het belang zijn
van zowel oost als west. Maar in Washing
ton wordt het volgen van een politiek, die
met dergelijke strijdtonelen rekening
houdt, vaak onmogelijk gemaakt door de
binnenlandse politiek.
Toen Winston Churchill na de dood van
Stalin president Eisenhower voorstelde een
topconferentie te houden met de nieuwe
leiders in de Sowjet-Unie adviseerde minis
ter van buitenlandse zaken John Foster
Dulles krachtig er niet op in te gaan en een
zeldzame mogelijkheid om een nieuwe rela
tie met de Sowjet-Unie op te bouwen ging
verloren. Pas later werd het algemeen be
kend dat één van de vleugels ln het Kremlin
op dat ogenblik meer samenwerking met
het westen wilde beginnen. Sindsdien zijn
er verscheidene van dit soort gemiste kan
sen geweest.
Soms is de onmaent om op dergelijke gele
genheden in te springen meer een kwestie
van onvoldoende onderzoek dan van een
mislukte westerse politiek. De opvatting
van de meerderheid nu dat er na Breznjew
waarschijnlijk een conservatief regiem zal
komen. Is gebaseerd op een aantal veron
derstellingen. Eén daarvan is dat de Sovjet
leiding in de allereerste plaats uit is op haar
eigen bestendiging, een mening die ik deel.
Maar dan wordt er gezegd, en daar ben ik
het niet mee eens, dat de instinctmatige
wens tot zelfbehoud de nieuwe leiders in de
Sowjet-Unie dezelfde conservatieve politiek
zal doen volgen, die in het verleden heeft
geholpen om de afvalligheid te beperken,
politieke hervormingen te voorkomen en
nieuwlichterijen te vermijden.
Experimenten nodig
Ik denk dat dit een onjuiste gedachte is
omdat er een hoop bewijsmateriaal is dat
een nieuwe generatie van Sowjet-leiders
naar voren treedt, een generatie, die meent
dat zonder vernieuwing en hervorming, zon
der economische experimenten en politieke
hervorming, zonder economische experi
menten en politieke verandering het voor
het Sowjet-regiem bijzonder moeilijk wordt
haar plaats als leidende macht in de moder
ne wereld te behouden. Ze zijn net zo ge
brand op bestendiging, zowel van zichzelf
ais van het regiem, als hun conservatieve
collega's. Maar zij menen ook dat dit doel
het best kan worden bereikt door een libera
lere politiek, zowel binnen- als buitenlands.
En hier kunnen we onszelf helpen door hen
te helpen.
In de overgangsperiode, die de Sowjet-Unie
al is binnengegaan en in de strijd voor de
opvolging van Breznjew, die vroeger of later
naar buiten zal komen zullen deze conserva
tieve leider en hun „liberale" een juister
woord is niet voor handen tegenstanders
herhaaldelijk met elkaar in botsing komen
Door onze buitenlandse politiek een kant
op te sturen, die de „liberalen" zou kunnen
helpen, door ze halfweg tegemoet te komen
bij economische en militaire onderhande
lingen - vooropgesteld dat daarbij de fun
damentele belangen van het westen niet
worden geschaad kunnen we een grote
bijdrage leveren aan het soort begrip tüssen
oost en west dat we sinds de dood van
Stalin verscheidene malen bijna in onze
greep hadden.
Alles wat men binnen de beperktheid van
een artikel kan doen is enkele conclusies te
uiten, die gefundeerd zijn op tientallen ja
ren werk op dit terrein. Maar anderen die er
net zolang mee bezig zijn zijn tot heel
andere opvattingen gekomen. Uiteindelijk
komt het neer op een persoonlijke mening
en het wordt dikwijls gezegd dat de mensen,
die het soort politiek nastreven dat ik hier
aan de orde heb gesteld persoonlijk het
Kremlin alles willen geven wat het hebben
wil. Voor zover het mijn opvattingen betreft
wordt dit gemakkelijk ontzenuwd door de
harde houding, die ik vaak heb aangeno
men tegenover wat ik beschouwde als ex
cessen van de Sovjet-Unie Ik ben dus van
mening dat het westen stevig kan en moet
optreden cm de uitbreiding van de 8owjet-
macht in Afrika tot staan te brengen. Als
ons dat niet lukt zullen we metterdaad de
onbuig^amen ln het Kremlin helpen, want
zij krijgen dan de Indruk dat ze alles maar
kunnen doen en worden daarom aangemoe
digd om nog riskantere avonturen te begin
nen. Bovendien kunnen ze zich dan nog
harder gaan opstellen tijdens andere onder
handelingen met het westen. Onze weer
stand tegen de uitspattingen van het Krem
lin moeten echter wel onderdeel vormen
van een opbouwende politiek, die zich richt
op het bereiken van een nieuwe relatie, die
een begin zou kunnen krijgen in de huidige
overgangsfase van het Breznjew-bewind
naar een nieuw bewind dat vroeger of later
zal worden vertegenwoordigd door een
nieuwe generatie Sowjet-leiders. Boven al
les moeten we er op bedacht zijn dat we
niet. zo als zo vaak in het verleden is ge
beurd, onze kansen voorbij laten gaan Eén
zo n kans doet zich op het ogenblik voor en
wordt intensief bestudeerd door de Ameri
kaanse politieke adviseurs.
Moet president Carter Leonid Breznjew uit
nodigen voor een topoverleg deze zomer0
Brezjnew. zo wordt gezegd, is fysiek en
daarom ook politiek te zwak om zo'n confe
rentie van nut te doen zijn. De strijd om de
opvolging, zegt men, is al aan de gang en
Carter moet daarom wachten tot deze is
uitgewoed en daarna een ontmoeting heb
ben met Brezjnews opvolger, die meer uit
zou zijn op het internationale prestige, dat
zo'n overleg met zich brengt en dien ten
gevolge bereid zou zijn er een politieke prijs
voor te betalen.
Maar als de opvolgingsstrijd inderdaad be
zig is en als. en er is alle reden om dat te
geleoven. het daarbij zowel om politiek als
persoonlijkheden gaat dan ls daar het ogen
blik voor Washington om te proberen in
vloed uit te oefenen op de ontwikkelingen
in Moskou Een zomerconferentic met
Breznjew. ook al is zijn invloed en macht
grotendeel verdwenen, zou Carter de kans
geven om de hele leiding van de Sowjet-
Unie enkele van de voordelen kenbaar te
maken, die zouden kunnen voortvloeien uit
een gunstige ontwikkeling van de Ameri
kaans-Russische relatie en van de gevaren
als zo'n ontwikkeling uitblijft Het is dan
/aan die Sowjet-leiders. die er het beste van
willen maken om de kwestie met hun colle
ga s op te nemen.
Zeker, door dit te doen zou Carter zich
mengen in de opvolgingsstrijd in de Sowjet
Unie maar op deze manier zou hij er nauwe
lijks van kunnen worden beschuldigd dat
hij partij trekt voor een speciale leider of
dat hij zich met de binnenlandse aangele
genheden van het Kremlin bemoeit. Hij zou
het Kremlin simpelweg zijn opvattingen
laten weten over hoe de relatie VS-Sowjet
Unie zou kunnen zijn en hij zou dit op het
goede ogenblik doen. zodat hij een steun in
de rug zou kunnen worden voor die mogelij
ke opvolgers van Brezjnew. die meer sa
menwerking met het westen voorstaan.
Voor één keer zouden we deelnemen aan
een verandering van de wacht in het Krem
lin en aan de wijziging van het beleid, dat
daarop volgt in plaats van hoofdzakelijk er
op te reageren nadat het achter de rug is.
(Zoals uit bovenstaand artikel al
blijkt stopt Victor Zorza enige tijd
met zijn artikelen over de ontwikke
lingen binnen de communistische
wereld. Hij zal zich voorlopig wijden
aan het schrijven van een boek en
denkt over enkele maanden weer
met zijn „normale" werk te kunnen
doorgaan.)
