M 1990 te veel raffinaderijen
blle wegen leiden naar de lonen
Bronwater duur,
niet nodig en
somtijds schadelijk
PTT maakt het grijs
met gekleurde telefoon
jm
itenlanders kopen
1 Philips-Duphar
„n Extra maand rente!
Uitstekend!"
Ombuigings
operatie II
Dansen in een nauwere steeg
Nederland wil verdere ombouwapparatuur
isitie tegen
^rlandse top in
leken-Jakarta
Makelaars leven
prijsbeschikking na
_tiging loskoppelen van maatschappijhervorming
Belgische consumentenbond
test zouten in mineraalwater
Witteveen adviseur AMRO-Bank
HS
IDAG 7 JUNI 1978
FIN ANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET P 17 RHS 19
overcapaciteit een tweede reden
waarom ze met verlies werken.
hed
m onzer verslaggevers
RDAM In de jaren tot 1980 zal het capaciteitsover-
van de Westeuropese olieraffinaderijen geleidelijk afne-
it circa 10 a 12 procent. Maar het zal nog wel tot het Zwaar getroffen
van de jaren tachtig duren mits vraag en aanbod weer
in balans zijn. Voorwaarde is dan wel dat de oliemaat-
iijen de nodige maatregelen nemen en de Europese
.en de oliemaatschappijen niet zullen verplichten de
e ruwe olie in nationale raffinaderijen te verwerken.
- Ti d'
/anal all
30UV
EN
El
REK^S
lecti
:hts
/rijft
in
f<*>5
de directie van Esso Ne-
het jaarverslag 1977. Eind
er een raffinagecapaciteit
miljoen per jaar bij een
in dat jaar van 675 miljoen
verschil dat gelijk staat aan
ongebruikte raffinaderijen,
tn zijn de geringere bedrijvig-
,3) de industrie (de economische
energiebesparende maatre-
raffinaderijen heeft dit een
gecompliceerde situatie tot gevolg.
Want terwijl de vraag naar benzine
nauwelijks geleden heeft van de hoge
olieprijs, is de vraag naar zwaardere
olie aanzienlijk teruggelopen. Uit ie
der vat olie wordt echter in een gelij
ke verhouding stookolie, middelzwa
re produkten en benzine gehaald.
Aan zware en middelzware produk
ten is er dus een overschot waardoor
de prijs daalde tot beneden de kost
prijs. Voor de raffinaderijen naast de
pen
mei1'
OVEN Philips-Duphar verwacht haar activiteiten
gebeid van radio-actieve isotopen te kunnen verkopen
<ee buitenlandse bedrijven. De activiteiten zijn gecon-
»rd in het cyclotron- en isotopenlaboratorium in het
i ïollandse Petten waar ruim 90 mensen werken. Philips
r de werknemers geen nadelige gevolgen.
Volgens de Esso-directie behoren de
Nederlandse raffinaderijen tot de
zwaarst getroffenen in West-Europa.
Slechts een derde van de produktie
wordt in Nederland zelf verbruikt, de
rest wordt geëxporteerd. Zodra ech
ter het verbruik in het buitenland
daalt, zal men in het buitenland aan
de vraag willen voldoen door produk
ten uit eigen raffinaderijen. De Ne
derlandse export van geraffineerde
olie loopt dan terug. Esso-Rotterdam
werkt sinds de sluiting van één
destillatietoren in 1974 op 40 pro
cent van de capaciteit
Esso zegt in het verslag al wat te
hebben gedaan aan de problemen
door van het totale verwerkingsver
mogen van 132 miljoen ton per jaar in
West-Europa 19,1 miljoen distillatie
capaciteit te hebben gesloten, terwijl
2,4 miljoen ton tijdelijk buiten ge
bruik is. Op enkele plaatsen zijn ver
der de distillatie-eenheden omge
bouwd tot conversie-eenheden. De
laatstgenoemde apparaten dienen
om de zwaardere produkten om te
zetten in lichtere die meer gevraagd
worden.
Bij het zoeken van oplossingen in
EG-verband ziet Esso de conversie
als een van de mogelijkheden. Meer
algemeen verwacht men van de EG
een raamwerk van energiebeleidslij
nen waarbinnen de oliemaatschap
pijen zelfstandig beslissingen kunnen
nemen. Men wijst opgelegde investe-
rings- of afbouwmaatregelen af. Be
langrijk vindt Esso Nederland het
ook dat olie niet verplicht uit raffina
derijen in eigen land afkomstig moet
zijn.
Verlies
Esso Nederland heeft in 1977 na ver
rekening van belasting een verlies
geleden van 20,2 min of 21 cent per
liter. In 1976 werd per liter nog 6 cent
verdiend en bedroeg de totale winst
7 min.
De hoofdelementen die het negatieve
resultaat in 1977 grotendeels hebben
bepaald waren: de ook in 1977 met
10 pet gestegen prijzen van de ruwe
aardolie; de bij de stijgende grond
stoffen aanzienlijk achtergebleven
produktopbrengsten; een daling van
bunkerverkopen en exporten, waar
door het effect van een relatief gun
stige ontwikkeling van het binnen
lands verkoopvolume teniet werd ge
daan en de onderbezetting van de
raffinaderij.
Er zijn tekenen die er op wijzen dat
een verbetering van de resultaten bij
Esso Nederland tot de mogelijkheden
behoort. Als positieve factoren noemt
het overzicht: het uitblijven van een
verhoging van de ruwe olieprijzen per
1 januari 1978, de ombuiging van de
inflatoire trend, de tijdige ombouw-
van een distillatietoren tot een kraak
installatie.
Tallinckrodt (VS) en Byk-
omberg (Duits) gaan er van-
Ie verkoop doorgaat en heb-
•gebruikelijke instanties ge-
jiwd. De Amerikanen en de
3 zullen ieder voor de helft in
ijf deelnemen.
Ilook onderdeel van Philips)
■977 een gehalveerde winst:
4.4) miljoen bij een omzet van
34) miljard. Door enkele ex-
lachten zijn de vooruitzich-
|J dit jaar gunstiger.
CAMPING SPORT Bij
Tel Hucent van tuin- en camping-
li dreigen 180 van de 370 man
jt te komen. De directie on-
L Dlfelt hierover met de vakbon-
aarv
VOll
TA (AFP) Een Indonesisch
metitslid heeft zijn regering
e w^ld de Nederlandse topfunc-
irdamPH van Heineken-Indonezië
•wenste vreemdeling te ver-
leze zouden niet voldoen aan
VAGODnesiseringsprogramma, dat
iAMQieer Indonesiërs in de lei-
■N. Onde posities van buitenland-
OT Stncmingcn tc brengen. Het
m. atslid kreeg bijval van de
jorzitter van Golkar (rege-
0 ,0,lij) die zei dat het verwisse-
^tor 'Nederlandse voor Indonesi-
^"^tionarissen alleen een Indo-
zo-35rnationale aangelegenheid is
fan internationaal belang.
lerSjten van de parlementariërs
ft gevolg van de weigering
Heinekentop in Amsterdam
S t 91 Indonesiseringsprogramma
,ij bjoen. De directie in Jakarta,
s i fers en overheidsfunctiona-
.ajs' laren wel tot overeenstem-
komen.
den. In 1977 zijn bij het Oldenzaalse
bedrijf al 110 man ontslagen. Volgens
de directie is de voorraad te groot en
de concurrentie uit Zuid-Europese
landen te sterk.
SIMS Vroom Dreesmann is
bereid 70 verkoopmedewerkers van
deze boekhandelsketen over te ne
men. V&D zal ook nagaan of er voor
kader- en magazijnpersoneel en voor
nog meer verkoopmedewerkers
plaats is. Het grootwinkelbedrijf
neemt tevens de huurverplichting op
zich van de Simspanden in Amster
dam, Utrecht. Arnhem en Eindhoven.
Sims-Enschede wordt 100 procent El
sevier. De winkelketen van Sims is
gezamelijk eigendom van Elsevier en
W. H. Smith (Londen). De uit Enge
land afkomstige winkelformule sloeg
in Nederland echter niet aan.
BLYDENSTEIN WILLINK re
kent in 1979 weer op positieve resul
taten. In 1977 werd 2,4 miljoen ver
loren. De omzet in de eerste 15 weken
lag 5 procent boven die in 1977.
DEN HAAG Er zit geen lek in de
prijzenbeschikking makelaarstarie
ven, die in oktober vorig jaar in wer
king trad. Dit zegt minister Van Aar-
denne van economische zaken in ant
woord op schriftelijke vragen van het
Kamerlid Nypels (D'66). Deze vroeg
zich af of de makelaars die prijzenbe
schikking (met lagere provisie) wel
naleefden. Volgens hem zou bij wo
ningverkoop een te hoge provisie
worden berekend of extra bedragen
in rekening worden gebracht voor on
der meer kantoor- of bureaukosten.
Volgens minister Van Aardenne is
slechts in een zeer gering aantal ge
vallen een overtreding begaan, waar
tegen inmiddeld verbaliserend is op
getreden.
ADVERTENTIE
VAN HOUWELINGEN:
„Dar was een hoogst interessant
gesprekje met die meneer van de
Bahque de Paris, Henry. Eén tele
foontje en ik bezit een reserve -
geld-rekening, die 514%'rente
opbrengt. Oók als ik er wat van
opneem."
HENRY: Zoals ik u al zei.
meneer, zonder boeteclausule en
zonder opnamekosten. Bovendien
hent utntf 5 000,- niet aan een
opzegtermijn gebonden en
VAN HOUWELINGEN:
„En wanneer ik zorg dat ik minder
dan de helft van mijn gemiddelde
•Rente S^oor.ncv
jaarsaldo opneem, ontvang ik
bovendien nog een 13e maand."
HENRY: „Inderdaad meneer.
Bij de jaarlijkse rente-afrekening m
januari krijgt m 1/12 van de rente
er nog eens extra bij."
VAN HOUWELINGEN:
.Als ik het goed begrijp is dat
dus vooral voor de trouwe
spaarders."
HENRY: „Inderdaad, meneer."
Bel 020-5204911
afdeling Telébanque
BANQUE DE PARIS ET DES D\YS-BAS N\É
DPGI
ravai
is gt
iet
rzien
matiging van particuliere inkomens maakt afremming
collectieve uitgaven minder nodig, zo zagen we
n. Globaal kan het particulier inkomen worden onder
in in arbeidsinkomen en niet-arbeidsinkomen, d.w.z.
ehuur, pacht en winst. Het is goed eerst iets te zeggen
ontwikkeling van deze beide componenten.
Gèe:
en 911|
)onel«,
ïntinfla]
eren.
en
ir in
in 1
in de
n en
Sta.
ir het
s: Pi
izen.
KL
200
jn sl
veg
H1-
-~TS -
-,9° B.
Is
ntage van het In bedrijven
Ie inkomen dat als loon kan
beschouwd noemen we de
komensquote, vaak ook
ld als A.I.Q. Bij de bereke-
irvan wordt aan zelfstandi-
oon toegerekend dat gelijk is
van de gemiddelde werkne-
$960 bedroeg de A.I.Q. in ons
in 1970 was het 83 en vorig
!n we op 92. Voor rente, huur.
winst bleef dus in 1960 nog
en vorig jaar nog maar 87c.
ti gaat het bij zulke cijfers
'roddelden. Er zijn bedrijstak-
daar royaal boven zitten,
zijn er ook die er ver onder
^ooral in de Industrie komen
wat kwetsbare sectoren
tn van snelle, eenzijdige ver-
5 altijd een hachelijke zaak.
iet wel duidelijk dat het op
erg moeilijk wordt om de
jenheid overeind te houden
[stakken, waar geen geld is
te, huur. dividend en/of het
fen van noodzakelijke ver-
vesteringen.
n verlichten
:ent dat er iets moet gebeu-
le rentabiliteit iwinstgevend-
de bedrijven weer op een
3 an te brengen. Dat kan op
ende manieren. Betrekkelijk
kou het gaan als de onderbe-
rerliezen. die het gevolg zijn
tproblemen. verdwijnen. Na-
en internationaal is er in dit
:hter weinig reden tot opti-
Een tweede mogelijkheid is
overheid de lasten van de
H lers verlicht. Te denken valt
201. kkostensubsidies. het overne-
ateiRt oen deel van de sociale pre-
'esteringspremies e.d Vooral
INA iet verschijnen van de nota
Selectieve Groei heeft de overheid
deze weg bewust bewandeld. De fi
nanciële problemen van de overheid
zelf worden er daardoor echter niet
gemakkelijker op, ook al mag worden
gehoopt dat de groei van het aantal
mensen dat van een sociale uitkering
afhankelijk is op deze manier wordt
beperkt.
Zo leiden alle wegen ten slotte naar
de lonen. Loonmatiging is een middel
om de A.I.Q. naar beneden te brengen
en daardoor een steeds verdergaande
afbrokkeling van de werkgelegenheid
in bedrijven te voorkomen. Het is ook
een middel om een zo groot mogelijk
deel van de economische groei te re
serveren voor de collectieve sector.
En in de derde plaats is het een goed
middel om de groei van de overheid
suitgaven zelf af te remmen, omdat
die voor een groot deel bestaan uit
lonen en daaraan gekoppelde uitke
ringen. Betekent dit. dat Jan met de
pet die altijd de klos is ook nu
weer de kastanjes uit het vuur mag
halen? Die suggestie staat op gespan
nen voet met de waarheid.
Collectieve sector
Sedert 1960 is het aandeel van de
collectieve sector in het nationaal in
komen met ongeveer 20% gestegen
en dat van het niet-arbeidsinkomen
met 20% gedaald. De financiering
van de uitbreiding van de collectieve
sector is dus in feite bijna helemaal
ten laste gekomen van het zogenaam
de overig inkomen. Dat blijkt ook als
we kijken naar de groei van het vrij
beschikbare dus netto - inkomen
van de modale werknemer; dat is
ongeveer even snel gestegen als het
nationaal inkomen.
Bij de loonontwikkeling kunnen we
drie componenten onderscheiden: de
prijscompensatie, de initiële verho-
door dr B. de Vries
ging en de post incidenteel. De prijs
compensatie is bedoeld om de koop
kracht van de lonen op peil te hou
den. Door het „opschonen" van de
index vorig jaar, wordt tegenwoordig
niet elke vorm van prijsstijging meer
gecompenseerd. Buiten de compen
satie valt bijvoorbeeld een prijsstij
ging, die het gevolg is van hogere
b.t.w. tarieven.
Het tweede element is de initiële
loonstijging, d.w.z. het percentage
waarmee de contractlonen worden
verhoogd bij het afsluiten van een
nieuwe cao. Het derde stukje is de
post incidenteel. Dat is de stijging
van het gemiddeld loonpeil als gevolg
van periodieke verhogingen, promo
tie, hoger opleidingsniveau, verschui
vingen in de structuur van de werkge
legenheid. Kortom een allegaartje
van restposten.
Prijscompensatie
Welke van deze drie componenten
leent zich nu het meest voor mati
ging? Aantasting van de prijscom
pensatie ligt erg gevoelig bij de vak
beweging. zoals vorig Jaar is geble
ken. Hooguit bestaat er bereidhsid
een stukje van de prijscompensatie
in te leveren in ruil voor een arbeids
plaatsenovereenkomst. (APO). Van
echte matiging is dan veelal geen
sprake omdat de kosten van de APO
de aangeboden matiging overtreffen.
Ten aanzien van de Initiële looncom
ponent is iets meer optimisme op z'n
plaats. De nullijn lijkt niet onbereik
baar. Wel heeft de vakbeweging de
neiging daaraan de voorwaarde te
verbinden van versnelde maatschap
pijhervorming in door haar gewenste
richting.
Tenslotte de post incidenteel. Blij
kens de ervaring is de post verant
woordelijk voor ca. 1,5% loonstijging
per jaar. Is er wat aan te doen en is
dat wenselijk? Den Uyl vindt van wel,
maar zijn verhaal wordt zelfs door
politieke medestanders sceptisch
ontvangen. Zelfs als het mogelijk is
deze post terug te drukken tot 0,5%
zoals Den Uyl wil, vragen velen zich
af of dat voor het functioneren van de
arbeidsmarkt wel een goede zaak zou
zijn.
Niet erg zindelijk
Kan loonmatiging in alle redelijkheid
alleen van de werknemers worden
verlangd wanneer daar versnelde
maatschappijhervorming als com
pensatie tegenover staat? Van vakbe
wegingszijde wordt dit nogal eens ge
steld. Het was ook het standpunt van
de vorige regering. Toch lijkt de rede
nering niet erg zindelijk. Waar het om
gaat bij de loonmatiging is het over
eind houden van de collectieve sec
tor, inclusief één van de beste stelsels
van sociale zekerheid ter wereld, en
om het behoud van zoveel mogelijk
arbeidsplaatsen. Is dat alleen de
moeite waard wanneer tegelijk de in
richting van de maatschappij ingrij
pend wordt veranderd?
Naar mijn mening pleit er veel voor
een ontkoppeling van beide vraag
stukken. De geleidelijke ontwikke
ling naar een andere inrichting van
ons maatschappelijk en economisch
bestel zou dan als een op zich zelf
staande trend moeten worden be
schouwd. Dat houdt in dat de huidige
economische problemen niet telkens
worden gehanteerd als argument om
hervormingen aan te brengen of to
gen te houden, waar men ook los van
die problemen vóór of tegen zou zijn
geweest. Voor de politieke besluitvor
ming zou dat het voordeel hebben,
dat oplossingen voor niet-controver-
siële problemen niet uit hoeven te
blijven omdat ze steeds gekoppeld
worden aan zaken die wel controver
sieel liggen!
Dit is het tweede artikel in een serie
van drie. Het eerste verscheen in de
krant van gisteren.
Het drinken van bronwater is vanuit het
oogpunt van gezondheid volkomen over
bodig. Een overdadig gebruik van dit mi
neraalwater kan zelfs schadelijk voor de
gezondheid zijn. De meeste bronwaters
bevatten namelijk flinke hoeveelheden
natrium-, bicarbonaat- en sulfaationen.
Hiervoor waarschuwt de Belgische consu
mentenorganisatie in het maandblad
„Test Aankoop".
Er is nooit bewezen, al
dus het artikel, dat de in
mineraalwater opgeloste
zouten nuttig zouden
zijn voor enige ziekte. In
tegendeel. zo wordt ver
volgd. het regelmatig ge
bruik van water met na-
triumsulfaat en magne
siumchloride is nadelig
voor de handhaving van
de normale darmbewe
ging voor de ontlasting
en kan dehydratie (ver
lies van water uit li
chaamsweefsels) en an
dere stoornissen in de
hand werken.
Overbelasting met uit
natriumbicarbonaat af
komstige natriumionen
is in aanleg gevaarlijk
voor lijders aan hyper-
tensie (verhoogde bloed
druk) en mensen met een
zwak hart. Natriumcar-
bonaat kan bij lijders
aan een maagzweer een
reactieve hypersecretie
(overmatige afscheiding
van maagzuur) veroor
zaken.
Vichy-water
In een gTafiek wordt het
gehalte aan minerale
zouten van twintig mer
ken bronwater duidelijk
aangegeven. Het Spa
water komt in deze op
stelling niet voor, omdat
bij de tost bleek, dat het
„onschuldig" is.
Het in ons land eveneens
bekende Vichy-wator (in
vier soorten) komt daar
entegen wél in het over
zicht voor. Daaruit blijkt
dat Vichy-wator in
verhouding tot de ande
re merken opvallend
veel natrium bevat; met
'name Vichy-Hópital
(what is in a name, zou ik
zeggen).
VICM,
vicrtv
«timr
frirmur' J
Éfc»
n-mwuniiem
De Belgische consumen
tenbond komt tot de
conclusie, dat bronwater
„een uitwas van de con
sumptiemaatschappij is
waarvoor onder in
vloed van de reclame
veel en veel meer moet
worden betaald dan voor
leidingwater
Bronwater is lang niet al
tijd beter dan leidingwa
ter. Integendeel, bronwa
ter kan mogelijk schade
lijk op de gezondheid
uitwerken.
Het komt voor, dat de
PTT door een tekort,aan
grijze telefoontoestellen
een nieuwe abonnee niet
kan aansluiten. Soms
kan de aansluiting wel
met een gekleurd tele
foontoestel tot stand
worden gebracht, maar
hiervoor moet de abon
nee dan wel ƒ40 (extra)
'betalen. Dit hoorde ik
dezer dagen van twee
kanten uit twee verschil
lende telefoondistrictén,
namelijk uit Leiden en
Amsterdam.
De nieuwe abonnee in
Leiden vroeg in februari
dit jaar telefoon aan een
kreeg waarschijnlijk
dank zij een urgentiever
klaring binnen een
maand zijn abonnee
nummer thuis. Er kwam
echter geen monteur met
een telefoon opdagen
omdat, zo liet de tochn-
sche dienst bij navraag
weten, er geen grijze tele
foontoestellen voorradig
waren. Nadat er wéér een
maand was verstreken,
belde de nieuwe abonnee
nog maar eens een keer
met de vraag, wanneer
hij het toestel verwach
ten kon. Dat zou wel eni
ge tijd kunnen duren,
was het antwoord van de
technische dienst, tenzij
mijnheer een gekleurd
toestel wenste. Dat kon
wél uit voorraad worden
geleverd: echter tegen
bijbetaling van 40.
„Ten einde raad heb ik
maar ja gezegd," aldus
de Leidse abonnee.
Conflict
De (PTT)monteurs die
het toestel kwamen
plaatsen wisten te vertol
len. dat het tekort aan
grijze telefoontoestellen
het gevolg was van een
conflict tussen PTT en
de leverancier van deze
telefoontoestellen. Die
leverancier wilde een
prijsverhoging van acht
procent maar. aldus het
verhaal, daar wilde de
PTT niet aan. Daarop
ging de PTT weer terug
naar de eerste leveran
cier, maar die had intus
sen andere orders onder
handen en deelde de
PTT (daarom) mee, dat
pas tegen het einde van
dit jaar weer met de leve
ring van grijze telefoons
kon worden begonnen.
Intussen, zo wisten de
monteurs nog, raakt de
PTT in snel tempo door
de gekleurde telefoon
toestellen heen. zodat er
binnenkort een algehele
schaarste aan telefoons
zal zijn.
De nieuwe abonnee in
Amsterdam hoorde als
verklaring voor het lange
wachten op een toestel,
dat het PTT-depot in
Leidschendam met een
langzaam-aan actie be
zig was.
Fabelen
De perschef van de PTT
wijst deze verhalen naar
het rijk der fabelen. Vol
gens hem is dat eerste
een variatie op een „oud
verhaal" over een prij-
zenkwestie over kabel,
die een paar Jaar geleden
tussen de PTT en de
NKF heeft bestaan. Vol
gens hem kan de PTT de
vraag naar telefoontoe-
stollen na in het begin
van dit jaar wat moeilijk
te hebben gezeten, om
dat er einde vorig jaar
vele nieuwe centrales en
daarmee vele nieuwe
aansluitingen gereed
kwamen nu gemakke
lijk aan. De PTT betrekt
de telefoontoestellen bo
vendien van drie ver
schillende leveranciers.
Als er op een bepaald
moment geen grijs toe-
stol voorhanden is. dan
wordt er tijdelijk een ge
kleurd toestel geplaatst.
Dat kost geen extra geld,
verzekert hij. want dat
gekleurde toestel wordt
na verloop van tijd ge-,
woon omgeruild in een
grijs toestoL
Iemand die zonder daar
om to hebben gevraagd
een gekleurd telefoon
toestel heeft gekregen en
daarvoor 40 extra heeft
moeten betalen, kan
hierover reclameren. Het
beste is een briefje te
schrijven aan de afdeling
aansluitingen of aan de
afdeling commerciële za
ken van het desbetref
fende telefoondistrict.
Hoe de consument over
reclame denkt, is zo
langzamerhand wel be
kend hoe uiteenlo
pend de meningen ook
mogen zijn. Naar het oor
deel van de adverteer
der, die door middel van
de reclame z'n spullen
aan de consument tracht
te slijten lijkt minder ge
vraagd te worden. An
ders dan sommige con
sumenten heeft hij tegen
het fenomeen op zichzelf
natuurlijk geen bezwaar,
maar de manier waarop
zijn waar wordt aange
prezen. kan ook bij hem,
zij het wellicht om ande
re redenen, op bedenkin
gen stuiten
Het Amsterdamse recla
mebureau Van den Big-
gelaarCompton heeft
eens laten uitzoeken hoe
het met de appreciatie
van de opdrachtgevers
gestold is. Het eveneens
in Amsterdam gevestig
de bureau voor industri
eel marketingonderzoek
Knapper McAlley
heeft daartoe dertig gro
te en middelgrote adver
teerders benaderd. Ge
vraagd werd. globaal
weergegeven, wat zij van
reclamebureaus ver
wachten en in hoeverre
er aan de verwachtingen
wordt voldaan.
Wat in de reclamewereld
natuurlijk allang bekend
was. wordt door dit on
derzoek nog eens beves
tigd: reclame moet, meer
dan in het verleden, re
sultaten opleveren.
„Over het algemeen", zo
wordt gestold, „spelen de
opdrachtgevers meer
„op safe" dan een aantal
jaren geleden, en „wilde
creativiteit" is beslist
niet populair meer." Met
andere woorden: de re
clamemaker wordt let
terlijk en figuurlijk min
der „speelruimte" gela
ten. Of om het nog an
ders, met de woorden
van een reclameman, to
zeggen: „Je mag nog wel
dansen, maar in een
steeds nauwere steeg".
Banden
Van de reclamebureaus,
zo heet het. wordt „nieu
we zakelijkheid" ver
wacht. Als het aan de
adverteerders ligt, wordt
de „creativiteit" (een
teer begrip in de recla
mebranche) aan banden
gelegd. De scheppende
reclameman (in wie de
artiest nooit helemaal
heeft willen sterven)
moet blijkens het rap-
fiort meer dan ooit gaan
unctioneren binnen de
grenzen die door de op
drachtgever worden
bepaald.
In de steeds nauwere
steeg waarin de reclame
maker gedrongen wordt,
moet volgens de adver
teerders ook beter gelet
worden op mogelijk an
dere vormen van recla
me. en moet bij de keuze
van de media waarin ge
adverteerd wordt, zoals
kranten en tijdschriften,
meer gekeken worden
naar de kwaliteit dan
naar de kwantiteit zeg
maar: naar de oplagecij
fers.
Het speelkwartiertje
voor de reclame ls voor
bij. „Nuchterheid" is het
nieuwe 'slagwoord De
snor moet afgeschoren,
de sherry opgeborgen
worden. Reclame, vroe
ger een ambacht, naar
het schijnt, is een indu
strie geworden. Het rap
port meldt niet (maar
dat was ook niet ge
vraagd) in hoeverre de
consument er beter van
zal worden.
Leo Kleyn
Mening over reclame
P. Rutgers van der Loeff (politiek psycholoog): Recla
me bestaat slechts bij gratie vah de kennelijke behoef
te van koning klant om misleid te worden en daar nog
stevig voor te^ betalen ook. Naarmate reclame een'
nauwer keurslijf aangeregen krijgt, ial die behoefte
elders bevrediging zoeken en ongetwijfeld vinden.
Immers: hypocrisie en gemakzucht laten zich niet
verbieden. Wie daar de reelamemakers op aankijkt,
levert slechts een zoveelste bewijs voor die stelling.
(Bijeengebracht door FHV/BBDO).
(ADVERTENTIE
Méér gewicht in de schaal
met Möller
voor alles wai 't
wegen licht maakt.
moller&co
MancMmMttchappn Motief Co bv.
Oude Boekeioteweg 31. Hengrto (Ol.
Tet 0*400-1 S933' Postbu» 10. Tele. 4431S.
AMSTERDAM Het ligt in de be
doeling dat dr H J. Witteveen. die op
17 juni aftreedt al* algemeen d:rec-
tour van het IMF (Internationale
Montotalre Fonds), met Ingang van 1
Januari zal optreden aJ* adviseur van
de raad van bestuur van de Amster
dam Rotterdam Bank in het bijzon
der voor internationale zaken. Deze
adviseurofunctie zal ongeveer de
helft-van de tijd van dr Witteveen lr
beslag nemen
