Consumenten minder somber lbeda: textiel moet blijven 'Heilsplan' voor economie omstreden Adriaan Volker en H.V.A. onderzoeken samenwerking p m i j Trouw korte termijn geen oei in tapijtmarkt Maak van werkloze bouwvakker een vakman 'Brug der zuchten' Ombuigingsoperatie werpt schaduw vooruit Ombuigings- Operatie I hote behoefte aan bijscholing Binnenvloot verloor bijna 500 schepen in '77 Vorst in Brazilië oorzaak van hogere prijs voor koffie Heugten: maatregelen nodig Wellicht bod van aannemersbedrijf Afstempeling van kapitaal H.V.A. niet mogelijk FINANCIEN EN ECONOMIE TROUW/KWARTET P15-RHS17 IN HAAG Vergeleken >t oktober vorig jaar, ble- de Nederlandse consu- nten bij de drlemaande- conjunctuurenquête i het CBS, die in januari gehouden, gunstiger wachtingen te hebben i aanzien van de econoral- ontwikkelingen. Het nisme over de econo- fcche vooruitzichten is zienlijk verminderd. tens het onderzoek van Januari fcachtte 28 procent van de on- dervraagden dat de algemene eco nomische situatie in de komende twaalf maanden zal verbeteren. In oktober vorig jaar was dit percenta ge 12. Ongeveer 32 procent ver wachtte een verslechtering (in okto ber was dit nog 54 procnet). terwijl 36 procent meende dat de algemene economische situatie ongewijzigd zal blijven (oktober: 30 procent). Ten aanzien van de ontwikkeling van de werkloosheid was er ook duidelijker sprake van een dalend pessimisme. Zo verwachtte in janu ari ruim 51 procent dat het aantal werklozen in de loop van de komen de 12 maanden zal stijgen, in okto ber voorzag nog 82 procent een stij ging. 17 procent verwachtte een da ling (oktober: 4 procent). De verwachtingen ten aanzien van de economische ontwikkelingen op wat langere termijn waren eveneens gunstiger dan in oktober. Zo was 36 procent van mening dat. over het geheel gezien, de economische om standigheden de komende vijf jaar zullen verbeteren, in oktober was dit 23 procent. Het sparen voor eventuele aanko pen van duurzame goederen werd door 19 procent als belangrijkste bestemming genoemd (januari 1977: 16 procent) en voor 15 procent van de spaarders was de aankoop of verbetering van eigen huis de be langrijkste bestemming (januari 1977: 17 procent). kennis en vaardigheden is bij alle niveaus even zwaar en worden ook e noodlijdende textielindustrie ken. De textielindustrie zal zich daar om meer wervend tot de samenleving en het onderwijs moeten wenden. Het bedrijfsleven zou meer dan tot nu toe moeten adviseren en inspreken op onderdelen van het leerplan van het beroeps- en het semi-beroepsonder- wijs. zodat dit onderwijs meer reke ning kan houden met de moderne ontwikkelingen in het bedrijfs- en be roepsleven. Men denkt daarom aan een regionaal orgaan in Oost-Neder land waarin onderwijs, overheid en bedrijfsleven gestructureerd overleg hebben over onderwijs en arbeids marktvraagstukken. [een onzer verslaggevers )LLE Voor minister Albeda van sociale zaken moet de Nederlandse textielindustrie 1. Hij vertrouwt erop dat dit ook Inderdaad kan, anders was de overheid niet met wjfchotar^drteSuei steunende maatregelen gekomen. Albeda zei dit bij de presentatie ln Zwolle van het niet als een soort cursus bedoeld die jrt .Opleidingsplan textielindustrie, een uitgave van de Vereniging van textielonderne- de werknemers aan hun bedrijfstak ;n in Nederland (VTO). vastbakt. Men gelooft dat het hele plan de mobiliteit van de arbeid be- voldoende aandacht besteedt aan ty- vordert, ook naar andere branches, pisch textleltechnisch gerichte vak- DEN HAAG De actief aan het vervoer deelnemende Nederlandse binnenvloot telde, volgens het CBS op 1 januari j.l. nog 7.028 schepen. Dit was bijna 500 schepen minder dan op 1 januari 1977, toen er 7.515 schepen waren en ongeveer 850 minder dan 1 januari 1976 (7.873 schepen). De vloot ging in laadvermogen naai verhouding minder achteruit. Het to tale laadvermogen bedroeg januari j.l. 4.922.200 ton tegen 5.104.400 ton een jaar eerder en 5.153.400 ton twee jaar eerder. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De koffieprijzen op de Londense goederentermijnmarkt bewegen zich de laatste tijd weer in opwaartse richting. Achtergrond van deze ontwikkeling vormen berichten over het voorkomen van vorst in Pa rana, het voornaamste koffiegebied van Brazilië. Weliswaar zou deze vorst, volgens de eerste berichten, nog geen schade hebben aangericht aan de koffie-aan- plant, toch wordt het zo vroeg in het jaar voorkomen van vorst in Parana met grote zorg gezien. Algemeen wordt gehoopt, dat zich geen herha ling zal voordoen van 1975. ix 2/ lijvende plaats moet hebben ,0 847 ireneens de mening van kandi- _26 oofdbestuurder A. van de Ak- 75 ice n de Industriebond NW. Ook r" )nd dat er vertrouwen in de r* 3 gnst nodig was, wil deze sa stak het hoofd boven water poors n houden. Een vertrouwen dat a ,08 -als vakbondsman niet alleen >5 9s e werkgevers gegeven kan wor- '3tear ook door regering en parle- 1 scholing 382 ileidingsplan houdt ln bijscho- ior degenen die al in de textiel- ,73 rie werken. Op het eerste ge- 66|dsschien niet een logisch initi- rijven de rapporteurs. Want ii6 so hg" in Nederland. Ook de con- )!®so nota van de vorige minister 10330 iderwijs, Van Kemenade, had ioo3o tt deze „overscholing", getuige lende in het rapport geciteerde 26 30 e uit de nota: „Velerlei gege- 25 40 taken duidelijk dat het scho ld veau van het aanbod van leer- x 7o die het onderwijs verlaten, in tos m °Pz*chten en naar het 94 50 ln toenemende mate, de be- 94oo aan geschoolden op de ar- jyj larkt overtreft". Waarop de op- ioi 20 van het rapport er onmiddel- 104M ^raan vertellen dat de Soci- ,04economische Raad het begrip ioi so poling van de hand wees. i het rapport is van overscho- ets gebleken. Wel kon men 70 llen dat de textielwerknemers, 104 20 le jongere generatie een sterk omen scholingsniveau bezit- lar het is de vraag of ze daar in 35 001 rk iets aan hebben. 115 00 twoord Is twijfelachtig, aldus 95 00 pport. Behoeftepeilingen ge- <ria twee onderzoeken wezen ___Jt zowel de jongeren als mensen RSEtoddelbare leeftijd sterke be- iig ger» 99 65 99 90 99 60 i 100 60 100 60 99 10 99 60 8800 stocks 1055 16 20 1395 1395 onzer verslaggevers 1RPENZEEL Van Heugten (Heuga), de grootste ta- oducent in Nederland verwacht niet dat de minder ge situatie in de Nederlandse tapijtindustrie op korte n zal verbeteren. De directie vindt het nodig dat snel op ijk niveau maatregelen genomen worden om de rentabi- op hoger plan te brengen. Het door de NEHEM uitge- e structuuronderzoek in de tapijtindustrie heeft voorals- let concreet hiertoe bijgedragen, aldus het jaarverslag. hoopte herstel van de tapijt- bleef ook in 1977 uit. In Neder- laar ook in de overige West- se landen bleef de vraag naar itagneren. Als oorzaken noemt ctle van Heuga het feit dat per 'an de bevolking al zoveel ta- ';ocht wordt. Andere oorzaken relatieve teruggang in de wo uw en het uitstel van vervan- nder invloed van de slechte tfsche situatie. De achterblij- vraag leidde tot onderbezet- daarmee tot een druk op de 16 25 'L !2*< 609 :OURAI^ei ONDSI IV* O W. B-INDk' 1000 311" S5 4 58 81 59 88 1731 166.4 9« 45 04 1920 hoefte hebben aan aanvullend onder wijs. Dit dan zowel naar het vak als naar het functioneren in een bedrijfs organisatie. Bovendien: van de huidi ge textielwerknemer, op het uitvoe rende vlak werkzaam, wordt een gro te verantwoordelijkheid in het bij zonder voor kwaliteit verwacht. Hij moet voor meer werkzaamheden in zetbaar zijn dan voor één specifieke functie. Weinig aandacht De rapporteurs oordelen dat het be staande dag- en deeltijdonderwijs on- KLM zal in de namiddag van 8 juni de voornaamste cijfers bekendmaken over het op 31 maart geëindigde boekjaar 1977/'78. AMRO BANK heeft een kantoor geopend in Dubai (Ver. Arabische Emiraten). VERTO heeft van de regering be richt ontvangen dat afwijzend is be schikt over de steunaanvraag voor de verliesgevende Verto-dochter Anza Nettenfabriek in Apeldoorn. Anza zal desondanks zij het ook met een geringer aantal werkkrachten dan thans (200) worden voortgezet. AUTOMOBIEL INDUSTRIE ROT TERDAM (AIR) keert over 1977 13 (10) dividend uit per certificaat van 100. De nettowinst bedroeg ƒ957.000 bij een omzet van ƒ111 miljoen. NIJGH EN VAN DITMAR (uitge verijen, drukkerijen, reclame) behaal de over 1977 een winst van 484.000 (65.000). Het dividend wordt met een uitkering van 16 procent verdubbeld. VAN DORP heeft alle aandelen overgenomen van de kantoorboek-, meubel- en machinehandel Van Os in Amsterdam. Deze zaak wordt onge wijzigd voortgezet. Naast de oude Spijkenisserbrug de brug der zuchten verrijst de nieuwe Spijkenisserbrug over de Oude Maas tussen Hoogvliet en Spijkenisse. Deze brug, waarin delen van de oude Moerdijkbrug zijn verwerkt, wordt 7 juli officieel geopend. De nu nog in gebruik zijnde brug zal worden gesloopt. Stichting Het VTO vindt dat een eigen door de textielindustrie opgezette opleiding geen levenskansen kan en behoort te krijgen. Niet alleen omdat het draag vlak te klein is geworden maar vooral omdat opleiden in beginsel thuis hoort bij het onderwijs. Vandaar de opvatting dat er een constructie te bedenken moet zijn waarin de diverse onderwijsvormen participeren met werkgevers- en werknemersvertegen woordigers uit Oost-Nederland. Een stichting leek de meest wenselijke vorm om aan deze plannen gestalte te geven. Deze is al vrijwel van de grond, al kon het CDA-Kamerlid 8. C. Weij- ers, die de bijeenkomst in Zwolle pre- sidieerde, nog geen namen van de bestuursleden noemen. In het idee van het opleidingsplan gaat het niet alleen om de laagstge- schoolden. De ene textielwerknemer heeft meer onderwijs genoten dan de andere maar als uitgangspunt wil men hanteren de behoefte aan aan vullend onderwijs. De leemte aan ADVERTENTIEI Gebruik'n i goed. 1 Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Koninklij ke Adriaan Volker Groep ln Rotterdam en Verenigde H.V.A. Maatschappijen in Amsterdam hebben besloten tot een onderzoek, dat ten doel heeft na te gaan of inte gratie (samenvoeging) van een aantal van hun activitei ten voor belde groepen aan trekkelijk is. Dit onderzoek zal zich met name rich ten op de advies-, beheers-, ontwerp en aannemingsactiviteiten van de H.V.A. in de agro (landbouw>-indu- striële sector. Er wordt naar gestreefd het onderzoek, dat door interne des kundigen van beide bedrijven zal worden uitgevoerd, binnen enkele maanden te voltooien, in de Jaarvergadering van de H.V.A. is gisteren door de voorzitter van de directie in dit verband nog meege deeld, dat het niet uitgesloten is dat Adriaan Volker een bod op de aande len H.V.A. zal uitbrengen. Daarnaast werd verklaard, dat in verband met de algehele afslanking van de onder neming besloten is de nu nog vier- hoofdige directie tot de helft terug te brengen. Gevreesd wordt, dat 1978 voor de H.V.A. een verlies zal ople veren. Passend in visie Volgens een woordvoerder van Adri aan Volker past het thans aangekon digde onderzoek helemaal in de visie van dit bedrijf. Deze meent n.l. dat het „produktenpakket" in een aantal gebieden dient te worden uitgebreid. In een samenwerking met H.V.A., zo vindt Adriaan Volker, kan haar speci fieke kennis zeer wel tot gelding komen. Omtrent de uitkomsten van het thans aangekondigde onderzoek valt in dit stadium uiteraard weinig te zeggen. „Alles is mogelijk", aldus de AM8TERDAM (ANP) De bespre kingen met de overheid om steun te verlenen naar aanleiding van de ont wikkeling van de Ethiopische belan gen van H.V.A. zijn teleurstellend beëindigd. De regering heeft zich op het standpunt gesteld dat geen ver mogensoverdracht aan een particu lier Nederlands bedrijf via ontwikke lingsgelden kan plaatsvinden, aldus het bestuur in de jaarvergadering. Mogelijk kan via een achtergestelde lening met bijzondere voorwaarden, die een zekere loskoppeling met Ethi opië hebben, de regering nog iets voor de H.V.A. doen. H.V.A. streelt naar het handhaven van goede contacten met de Ethiopische regering en zal proberen de bestaande contracten te handhaven. Suggesties uit de vergadering over te gaan tot verkleining van het aande lenkapitaal van 80 miljoen ontraad de het bestuur. Zolang de reserves zo hoog zijn dat ze boven het kapitaal uitstijgen Is afstempeling niet moge lijk. Onderbrengen van de Ethiopi sche belangen in een aparte vennoot schap is fiscaal onaantrekkelijk. BIJ eventuele naasting ls het verlies na melijk aftrekbaar. komen, niet zo benoeven te zijn dat mensen overcompleet worden. Voor zover thans valt te overzien, gaat het Juist om een aanvulling van eikaars activiteiten. Bij Adriaan Volker (in ternationaal aannemer, baggerwer- ken enz.) werken momenteel 6200 mensen. De omzet bedroeg vorig jaar ruim 1 miljard gulden. De H.VA. (ma nagement en consultancytropische landbouw) telt ca. 300 medewerkers en behaalde verleden jaar een omzet van bijna 600 miljoen gulden. In een toelichting op het Jaarverslag over 1977 zei ds H.V.A.-direcUe on langs, dat men momenteel in een omschakelingsfase zit, waarbij ener zijds wordt gewacht op regerings steun. anderzijds op de afwikkeling van de Ethiopische (suiker) belangen. Hout- en bouwbond CNV tot werkgevers: pttpost Van onze soc.-economische redactie UTRECHT De Hout- en bouwbond CNV vindt dat voorko men moet worden dat werkloze bouwvakkers, die als „minder geschikt" te boek staan, voorgoed uitgerangeerd worden. Via cursussen en dus een hoger niveau van vakmanschap woordvoerder zouden de werkgevers in de bouw deze bouwvakkers toch aan zelfs een uiteindelijk- fusie sluiten een baan moeten helpen, wij niet uit". Naar zijn mening zal, als het afhankelijk van de ultkoraaten „Nu de werkgevers op alle mogelijke van het onderzoek tot een nauwere manieren proberen om vaklieden samenwerking van belde ondeme- naar de bouw toe te trekken en zelfs mingen op bepaalde terreinen mocht m het buitenland werven, zal het hen end over veranderingen op de arkt zelf, stelt de directie dat Iteeds meer een nuttigheidska- gjheeft gekregen en veel minder e mode-produkt is. Voor Heu- et duidelijk dat de tapijtlndu- :hzal moeten inspannen om in e mate in te spelen op het tlef modebewustzijn zoals ln andere takken van 3 ïuisarchitectuur het geval is. 62 behaalde vorig jaar een netto- !ï*an ƒ3 (1,5) miljoen bij een an 231 (225) miljoen. Van de »erd bijna 80 procent geexpor- Binnenkort zal het kabinet-Van Agt zijn „heilsplan" voor de Nederlandse economie openbaar maken. Twee dingen weten we er al zeker van. Het eerste is dat de oppositie het zal afschilderen als een onheilsplan. Het tweede is dat er op de uitgaven van de collectieve sector (overheid plus sociale verzekeringen) een aantal miljarden bezuinigd gaat worden. In dit artikel wil ik het vooral hebben over het tweede. -jNrwachtlng zullen omzet en teen grote verhogingen te zien al vertrouwt de directie erop stverbetering zal zijn. Het ook ln het komende jaar op rendementsverbetering poel gericht zijn. 5» «Insi lal WINKELEN begint bi] ELKE OCHTEND Vanwaar eigenlijk die noodzaak tot bezuinigingen? In de hitte van het politieke steekspel rond de „ombui gingsoperatie" zoals het met een net woord heet raakt die vraag gemakkelijk op de achtergrond. Dat is jammer, althans wanneer prijs wordt gesteld op een nuchter oordeel van mondige kiezers. Hoe immers kan de kiezer nog wijs worden uit alle tegenstrijdige standpunten, wanneer de meest essentiële achtergrondinfor matie hem wordt onthouden? De af gelopen decennia zijn de uitgaven van de collectieve sector beslag gaan leggen op een steeds groter deel van het nationaal inkomen. Dat blijkt uit de hierbij afgedrukte cijfers, die zijn ontleend aan de miljoenennota 1978. Hard omhoog Vooral de uitgaven voor de sociale zekerheid blijken erg hard omhoog te zijn gegaan. In feite nog harder dan de cijfers suggereren Sociale uitke ringen kunnen namelijk niet alleen plaatshebben op grond van de sociale verzekeringen, maar ook voortvloei en uit sociale voorzieningen. In het laatste geval vindt de financiering niet plaats uit premies, maar uit be lastingen. De uitgaven voor sociale voorzieningen zitten dan ook onder de overheidsuitgaven. Om een indruk van de explosieve stijging ervan te geven: ze zijn gegaan van 3 miljard gulden in 1970 tot 21 miljard gulden in 1978. Uiteraard heeft deze ontwikkeling nogal wat te maken met de achteruit gang van onze nationale economie. Het aantal werklozen en andere uit keringsgerechtigden is daardoor op een veel hoger niveau gekomen dan we in de Jaren zestig voor mogelijk hielden. Nog sprekender dan de ver melde cijfers is misschien het gege ven dat de uitgaven van de collectie ve sector in 1975, na correctie voor de inflatie, ongeveer even hoog waren als het hele nationale inkomen in 1963. Zoals premier Van Agt al bij herha ling heeft betoogd, gaat het bij de bezuinigingsoperatie niet om een echte vermindering van de collectie ve uitgaven maar om een verlaging van de verhoging. Het stijgingstempo moet worden afgeremd vindt de rege ring. Waarom? Een eerste argument is van zuiver technische aard Hoe hoger het aandeel van de collectieve door dr B. de Vries sector in het totale inkomen, des te moeilijker wordt het om dat stuk sneller te laten groeien dan het to taal. Dat klinkt ingewikkeld, maar kan met een heel eenvoudig reken sommetje worden verduidelijkt. Twee situaties Neem aan dat het nationaal inkomen 100 is en groeit met 4% per jaar. Laten we verder aannemen dat de collectieve uitgaven groeien met 6% per jaar. We onderschelden nu twee situaties. In situatie I bedragen de overheidsuitgaven 40% van het natio nale inkomen en in situatie n is dat 60%. In het eerste geval groeien de collectieve uitgaven dus met 6% van 40 2,40. Van de economische groei van 4 blijft dan nog 1,60 over om te verdelen in de particuliere sector. In het tweede geval groeien de collec tieve uitgaven met 6% van 60 3,60. Nu blijft er dus voor de parti culiere sector maar 0,40 meer over om te verdelen. Als het aandeel van de collectieve sector 70% was. zou de particuliere sector zelfs een stukje van zijn inkomen hebben moeten af staan om de collectieve sector met 6% te kunnen laten groeien. Een tweede plausibel argument voor de ombuigingsoperatie is dat de eco nomische groei zelf veel lager is dan vroeger. In de jaren zestig groeide het nationaal inkomen na Correctie voor de inflatie gemiddeld met zo'n 5,5% per jaar. Tot voor kort werd er vanuit gegaan dat we voor de toekomst nog mogen rekenen op een groei van 3,75%. Nieuwe prognoses komen tot een nog lager cijfer van ca. 3%. We kunnen nu het voorgaande als volgt samenvatten. Als het roer niet omgaat, legt de collectieve sector be slag op een steeds groter deel van een steeds kleiner wordende groei. In de eerste helft van de laren zeventig ging er al zo'n 80% van de groei naar de collectieve sector. Als we willen voorkomen dat dat oploopt tot 100% of meer dan zal er omgebogen moeten worden. Geen ijzeren logica Maar willen we dat eigenlijk wel voor komen? Is het zo erg als de groei voor 100% of nog meer ten goede komt aan de collectieve sector? Liberalen vin den het een ramp, socialisten vinden het een goede zaak. Daaruit blijkt ln GAO-OVerleg ieder geval al dat de noodzaak tot bezuiniging niet met een IJzeren logi ca volgt uit wat hiervoor ls gezegd. zeker ook wat waard zijn om de men sen die als minder geschikt worden gekenschetst meer vakmanschap bij te brengen en ze op die manier aan een geschikte baan te helpen," aldus voorzitter Van Commenée van de Hout- en bouwbond CNV op de bondsraadsvergadering van deze or ganisatie ln Utrecht. HIJ wees erop dat uit een onderzoek van het direc toraat-generaal van de arbeidsvoor ziening is gebleken dat het aantal van 14.600 werkloze bouwvakkers minder alarmerend is dan op het eerste ge zicht wel lijkt. Ruim éénderde is kor ter dan drie maanden werkloos en daarvan komt dan weer de helft bin nen een maand elders aan de slag. Een groot deel van de Ingeschreven bouwvakkers staat te boek als „min der geschikt". Juist die laatste groep is, volgens Van Commenée. het meest de dupe van de werkgelegenheidssi tuatie, omdat ze ook in andere be drijfstakken veelal niet aan de bak kunnen komen, omdat men ook daar uitsluitend behoefte heeft aan goed opgeleide mensen. Collectieve uitgaven als procenten van het nationale inkomen. Jaar 1960 1965 1970 1975 Overheid 27 29 32 39 Sociale Verzekering 9 13 16 22 Totaal 36 42 48 61 Dat is ook niet zo verrassend. De ruimte voor extra collectieve uitga ven wordt natuurlijk groter naarmate de inkomenstrekkers in de particulie re sector meer bereid zijn om te mati gen. Er bestaat dus kennelijk een alternatief voor ombuiging van de collectieve uitgaven, namelijk extra matiging van de particuliere inko mens. Het ls een alternatief dat in de politieke discussie een belangrijke rol speelt Bespreking ervan biedt tege lijk een goed uitgangspunt om het verband tussen ombulgingsbeleid en werkloosheidsbestrijding te verdui delijken. Alles bij elkaar ls dat reden genoeg om er in een volgend artikel uitvoerig aandacht aan te besteden. Dit is het eerste artikel in een serie van drie. Dr B. de Vries is wetenschappe lijk hoofdmedewerker van de Eras inus-Universiteit in rotterdam. Over het CAO-overleg merkte de bondsvoorzitter op dat wellicht beter is voortaan immateriële zaken (werk- gelegenheidsoverleg. overleg over In vesteringen. medezeggenschap etc.) in een aparte overeenkomst te rege len. In de CAO zouden dan uitslui tend materiële zaken (lonen, vakan tietoeslag etc.» kunnen worden vast gelegd. Van Commennée zei. dat tij dens de jongste CAO-onderhandelin- gen het overleg nogal eens is ver traagd. omdat men het over immate riële punten in dit geval de afspra ken over de werkgelegenheid niet eens kon worden. Door het loonoverleg los te koppelen van de immateriële zaken zou men dit euvel kunnen voorkomen. Van Commenée dacht in dit verband aan een apart sociaal statuut of een soci aal contract. „Loskoppeling biedt het voordeel dat de resultaten van het loonoverieg meteen kunnen worden binnengehaald en dat er vervolgens op de immateriële punten, zoals de werkgelegenheid, minder gehaast kan worden doorgeknokt." aldus Van Commenée

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 17