Drama op televisie
geen doffe ellende
Bouwfonds-
hypotheken
7,5% 7,7% 8,3%
Prijstabellen in
reisgidsen nog
te onduidelijk
Wat het winterseizoen waard was (1)
Folder over fietsen
Amerika in de lift
Oordelen met
.natte vinger'
is onbetrouwbaar
Bouwfonds
Nieuwe
boeken
'Betere regels nodig
voor functioneren
van gezinstehuizen'
Jongetje gedood
Beroep weg
uit paspoort
Trouw/Kwartet
15
,eo Beyers en Piet Hendriks in de VARA-serie Klaverweide.
Hugo Metsers ais Jan Wandelaar in Hollands Glorie.
loor Ton Hydra
Een vaak gehoorde klacht is
lat het afgelopen wintersei-
:oen niet veel heeft voorge
teld De bewijsvoering blijft
chter meestal steken in vage
jeweringen. Je kunt moeilijk
ets anders verwachten, want
ïiemand kan een exact beeld
foor ogen hebben van hetgeen
r aan genres en kwaliteiten
)ver het scherm is gegaan. Bo-
endien mag van slechter of
beter pas worden gesproken als
nen vergelijkingen heeft kun-
len maken. De ..man in de
traat" doet dit met de beken-
Ie ..natte vinger" en die is in
loge mate onbetrouwbaar
fleem bij voorbeeld de kreet dat
rroeger meer tv-spelen te zien waren,
.want toen had je tenminste de vas-
e toneelavond op de buis". Met een
fluchtige telling kom ik voor het
leizoen 1977 '78 al tot 73 Nederlands
talige dramaprodukties. Dat zijn er
lus meer dan twee per week en daar
tornen nog vele buitenlandse stuk-
ÜÜ|*en bij De afdeling drama met
==1 inbegrip van films en tv-series in
indere talen omvatte 282 pro-
T iramma's tegen 235 in de overeen-
^tomstige periode van 1975. Een an-
ere bewering is dat een aantal jaren
eleden de toneeluitzendingen veel
nooier waren. Dan zouden de kijk-
waarderingscijfers -morme
ihommelingen moeten vertonen en
at is beslist niet het geval. In het
ierde kwartaal van 1977 bedroeg
alle
pro-
$:j|ent, Een procent is ongeveer 110.000
jg: lijkers». Vier jaar geleden, in het
- erste kwartaal van 1973. was het
'jij: ijfer 29 «ruim drie miljoen kijkers»,
■jij )e waardering lag toen en nu
issen 72 en 74.
betekent een aanwas van meer dan
een miljoen geïnteresseerden. Aan
wijzingen voor artistieke achteruit
gang zijn uit deze cijfers niet te ha
len. De kijkers en hun appreciaties
zijn waarschijnlijk sterker aan
schommelingen onderhevig dan de
getallen Herinneringen speien ons
gemakkelijk parten Wij hebben de
neiging het verleden bij te kleuren
en dat terwijl veel zwart-wit-uitzen-
dingen van destijds niet in de scha
duw kunnen staan van produkties in
kleur, die het resultaat zijn van gro
tere ervarirjg en betere apparatuur.
Voorzichtig
ijijiiet gemiddelde kijkcijfer voor
j:j:j Iramaprodukties bij elkaar 27 p
ijij
I
I"1
ijij: ieen opmerkelijke verschillen. Wel
(lijkt de belangstelling zich te ver
plaatsen van de serie naar het enkel-
i:i:i 'oudiee tv-spel. In het eerste kwar-
jijij aal van 1973 haalden Nederlandse
c eries een gemiddelde kijkdichtheid WiSSelvalIlG
5 an 47 procent. Nu is het percentage VV ,bbeiVa,,,9
j:j:j 9 Het eenmalige Nederlandse dra-
ijij: na klom van 21 procent in de jaren
- j:j:j}74 tot en met '76 tot 31 procent. Dit
Opmerkingen als Ik vind er niets
aan' zeggen weinig over de werkelij
ke kwaliteiten van een tv-spel en
veel meer omtrent de instelling van
een kijker Misschien is hij wel over
voerd geraakt of hebben andere om
standigheden hem beïnvloed. Zo
moeten we ook voorzichtig zijn met
het hanteren van cijfers uit steek
proeven. Een teleurstellende belang
stelling bewijst niet altijd dat een
produkt een flop was. Omgekeerd
demonstreert een daverend kijkcij
fer nog geen topprestatie. Toen de
tweede serie van Klaverweide op 25
september 1975 september 1975
startte, was de VARA tevreden met
een kijkdichtheid van 30.6 procent.
De TROS stond er namelijk tegeno
ver met Baretta. die 27 procent haal
de. Bij de volgende vijf afleveringen
zaten EO en VPRO op het andere
net. Resultaat: maar liefst 51.2 pro
cent voor Klaverweide tegenover
een concurrentie die niet verder
kwam dan 3.7 procent. Ik kan u ook
laten zien van hoeveel invloed de
tegenspelers zijn geweest bij de der
de reeks van Klaverweide. De afleve
ring van 7 oktober 1977 moest het
lelijk afleggen tegen de door de KRO
uitgezonden film Help. de dokter
vereuipt. die 54 procent noteerde.
Tegenover de Mounties was het ook
nog mis 16 50). Deel vijf trok aardig
aan met 25 procent van de kijkers
boven twaalf jaar. hoevel de AVRO
met Haanstra's film Bij de beesten af
36 procent haalde. Pas de laatste
aflevering van Klaverweide liet de
concurrentie (Kojak 22 procent)
achter zich en scoorde 31 procent.
De in maart en april van dit jaar
uitgezonden VARA-serie Dubbelle
ven is wisselvallig genoemd en zeer
uiteenlopend beoordeeld. Het kijk
cijfer schommelde dan ook tussen
20.5 en '42 procent (ruim 2 en 4.5
miljoen mensen) en de waardering
bewoog zich van 67 naar 71 wat
aan de lage kant is. Toch sloeg Dub
belleven bij de achterban („En daar
sta je voor", zegt drama-chef Rients
Slippens) goed aan. Men herkende in
het project de doelstelling van de
eigen omroep. In gespreksgroepen
van VARA-leden verklaarden velen
door de inhoud aan het denken te
zijn gezet Het werkelijkheidsgehal
te van de gespeelde situaties werd
bijzonder hoog geacht Dan is er met
Dubbelleven de inzinkingen ten
spijt wel degelijk iets bereikt. Als
merkwaardigheid kan nog worden
vermeld dat in dit land met zijn vele
taboes de aflevering over een les
bisch meisje en een transsexuele
jonger, niet vooroordeel-versterkend
hebben gewerkt. Rond 40 procent
van de kijkers voelde zich aange
sproken door de problemen van het
meisje in Verder is alles oké en 46
procent toonde begrip voor de jon
gen in Als je droomt, wie ben je dan?,
die besloot zich te laten opereren.
Het drama-aandeel van de NCRV
bestond in het afgelopen seizoen uit
zeven stukken. Een fout in het ka
daster, van Marie Sophie Nathusius,
ging aan de top met 2.8 miljoen
kijkers. Dit spel trok ook het hoogste
aantal NCRV-leden, namelijk 33 pro
cent. Zij hadden echter met 66 pun
ten iets minder waardering voor het
gebodene dan het totale kijkersbe
stand met 69. De hoogste lof kreeg
de door de NCRV gekochte Britse
produktie Abide with me, namelijk
74 met een kijkdichtheid van 21 pro
cent. Voor Je bed. je kast. met Joop
Doderer als thuisloze klusjesman,
kwam de waardering niet hoger dan
het rapportcijfer 6'/=. Het tv-debuut
van Anna Bakker werd door ruim
twee miljoen kijkers gevolgd. Een
bijna gelijk aantal toeschouwers ho
noreerde Ton van Duinhoven en
Margreet Blanken in Shaws Dorpsi
dylle met 7+.
Hollands Glorie
Twee jaar heeft de AVRO gelden
moeten reserveren om Jan de Har-
togs Hollands Glorie op het scherm
te kunnen brengen. Walter van der
Kamp verliet daarvoor de regieka
mer van de hem vertrouwde studio
met elektronische apparatuur om te
gaan filmen op de woeste baren.
Sterk was de bezetting en groot de
verwachting maar de van twaalf
naar vijftien uitgegroeide miljoenen-
produktie bleef qua kijkcijfers toch
beneden haar stand. De belangstel
ling bleek zeer wisselvallig te zijn
maar de waardering steeg tot 78:
bijna een 8 dus en dat is een best
cijfer.
Na de redelijke start met een kijk
dichtheid van 45,5 procent, lieten
ruim een miljoen aanvankeliike kij
kers verstek gaan en zakte het cijfer
bij deel vier tot 35.9. Gekoppeld aan
de populaire Wie-Kent-Kwis trok
Hollands Glorie weer aardig aan
<45.2 procent». Zonder deze lokker
daalde echter de elfde aflevering met
32.7 procent naar het dieptepunt van
de serie. Het dertiende deel zorgde
voor het record van ruim 5.5 miljoen
kijkers, maar de inzinkingen hielden
het gemiddelde kijkcijfer op 39.6
procent. Ter vergelijking ga ik even
naar de KRO: Willy van Hemerts
Dagboek van een herdershond klom
van het toch al mooie kijkcijfer 59
naar het nooit eerder bereikte hoog
tepunt van 67 procent. De meer dan
zeven miljoen kijkers waardeerden
(als tweede record) het spel rond
kapelaan Odekerke met een dikke
acht.
Wellicht interesseert het u hoe de
belangstelling en waardering voor
Hollands Glorie was in de verschil
lende leeftijdsgroepen. De serie werd
het minst gevolgd door kijkers van
20 tot en met 24 jaar (21%) en zij
gaven met een zeventje ook het laag
ste rapportcijfer. Van de twaalf- tot
veertienjarigen keek 28 procent;
deze jongeren waren zo enthousiast
dat de gemiddelde waardering op 77
kwam. De grootste belangstelling
werd gemeten bij kijkers tussen 35
en 49 jaar en de groep boven 65 (38 en
55%)
Ik besluit dit eerste artikel over het
winterseizoen met een lokkertje voor
het komende najaar. De AVRO zal
De mens van goede wil opnieuw ver
tonen. Met Hugo Metsers en Josine
van Dalsum in de hoofdrollen wor
den de acht afleveringen bewerkt tot
vier delen.
Dif is het eerste van drie artikelen
over drama en kunst in het afgelopen
televisie-seizoen.
(ADVERTENTIE)
2 jaar vast 5jaar vast 30 jaar vast
Ook voor bestaande panden.
Maak een afspraak hij een
Bnuwfondsinfocentnm:
Attrw. Boterstraat 78 Tel 10 72) 12 08 12
«11217 98
iloon Rag«itamlMn 34 Tel (033l 304 70
n Wnltinde 14 Tel 1020) 26 72 32
Kanaalstraat 14 16 (hoek Station»!wat)
ü-imwea
TH (080123 22 80
Rotterdam Sch'edamiediik 73A TH (010)136510
Teroeu/en Aielsestiaal 12 llniertXHjt* ZetlandI
TH (01150)183 60
Utrecht Nachtegaalstraat 72 TH (030)319744
Zulphtn Stationstraat 24 Tel (05750)155 44
Zwoïïë~Tel*»at 2 TH (05200)1164)
413
1( 698 TH (085)42 2152
Kt 2$ TH (059201159 5 7
Brmkuraat 8 7 TH (053) 31 30 90
mgH170 172 (tnlerbouw Zeeland)
IH fOttOOi 1 3310
Gri.mrKlci Pw/wwtg 68/62 (ingang recht-» naa»l
Admiraal de Ruytertlai) (H (050)18 30 33
Nas\au|itein 13 TH (070)66 08 00
Hlem An«g*ng79 TH (073)3138 67
MM lÖjQUÜ
frddHtiu'o
t.OHt? lel (01180)7 7158
«X BnuHfmds \tkrtandse ComuiATi.
AO-boekje 1717: Zuidmolukkers op
weg waarheen?, door P. Hintzen.
Uitg Stichting IVIO. Lelystad. 20
blz. 1.75. Utta Danella schreef de
romans Vpkantie in Venetië (230 blz.)
en Een meisje van stand (233 blz.)
Prijs per deel 14,50. Zuidholland-
sche uitgeverij, Baarn.
De uitvindingen van Leonardo da
Vinci, door C. Gibbs Smith met een
voorwoord van Rudy Kousbroek.
Uitg. Unieboek. Bussum. 110 blz.
19,50 (na 1 augustus 1978: 27,50).
Bij uitgeverij Cantecleer te De Bilt
verschenen drie deeltjes in de serie
„zelf bezig metlapjes, klei en
kadootjes. Per deeltje 45 pagina's;
prijs 9.90.
Een dal van liefde, roman van C.
Marchant (176 blz. 24,90) en Re
gimenten des doods, oorlogsroman
van S. Hassel (265 blz. 24,90, zijn
boeken van uitgeverij Boekerij te
Baarn.
Bij de Walburg Pers te Zutphen ver
scheen Herstel in eigen waarde, mo
numentenzorg in Indonesië door A.
J. Bemet Kempers. 231 blz.
32.50
C. E van Koetsveld schreef Schetsen
uit dc pastorie te Mastland, ernst en
luim uit het leven van de Nederland
se dorpsleraar, Amstelpaperback
van uitg. Veen. Wageningen 223 blz.
- 12.50.
Van een onzer verslaggevers
NUNS PEET Er is een inventarisa
tie nodig van wat In gezinsvervan
gende tehuizen voor lichamelijk ge-
handicatpen noodzakelijke voor
waarden zijn om goed te functione
ren. De richtlijnen die de overheid
hanteert voor het verstrekken van
subsidie, mogen pas gaan gelden als
duidelijk Is nagegaan dat ze inder
daad toepasbaar zijn op dit soort
huizen.
Dit zei gisteren de voorzitter van de
Stichting Groot Vijverhof, w.
Boomsluiter, ter gelegenheid van het
10-jarig bestaan van de stichting
waarin drie gezinsvervangende hui
zen (Vijverhof en Kalkuur in Nun-
speet en Bloemensteyn in Hattem)
zijn ondergebracht.
Volgens Boomsluiter is het een onge
lukkige zaak dat twee departemen
ten (CRM en Volksgezondheid) moe
ten beslissen over de regels die voor
dit soort tehuizen gelden. „Door ver
traging grijpt ment nu naar richtlij
nen voor tehuizen met een totaal
ander inwonersbestand en die voor
een totaal verschillend doel zijn in
gericht. Ook bij het bepalen van de
samenstelling van het personeel is
eerst gegrepen naar de richtlijnen
voor geestelijk gehandicapten.
Richtlijnen waarbij zonder meer een
verhoudingsgetal wordt opgegeven
om vast te stellen hoeveel man per
soneel een tehuis mag hebben, zijn
volgens ons meedogenloos en dom,"
aldus de voorzitter.
LIESHOUT Het 9-jarig jongetje J
Bekx uit Lieshout is gistermorgen
op de Herendijk in zijn woonplaats
voor zijn huis verongelukt. Het kind
werd bij het oversteken geschept
door een voorbijkomende auto
Vergeleken met vroeger mogen fle meeste reisbrochures dan
een stuk duidelijker zijn geworden, vele blijken toch nog
steeds te tobben met de prijstabellen.
Dit blijkt uit een nieuw onder
zoek van de Consumenten-Reis
gids (orgaan van de Consumen
tenbond). Voor dit ondefoek wer
den zeven willekeurige eispro-
gramma's uitgezocht, er uit elk
daarvan een opgave samenges
teld. Die opgave betrof een gezin
van normale (per programma wis
selende) samenstelling, dat met
vakantie gaat A'.le gegevens die
nodig waren om de reissom te
berekenen waren vermeld.
Reken uit wat zon vakantie in
totaal gaat kosten, was de op
dracht aan 84 mensen. Resultaat.
56 van hen (63 procent) kwamen
met een verkeerd antwoord Dat
was wel wat minder dan bij een
gelijksoortig onderzoek in 1975.
toen van de 74 personen, die aan
het rekenen werden gezel, er
maar vijf het goede antwoord ga
ven, maar de Consumentenbond
komt toch opnieuw tot de slotsom
dat er aan die prijstabellen ken
nelijk nog steeds veel mankeert.
Onduidelijk
keningen kunnen voorkomen.
Dat er. zoals uit het onderzoek
bleek, bij het berekenen van reis-
sommen door de consument r
steeds verschillen tot duizend
gulden voorkomen, bewijst, al
dus de bond. dat een betere infor
matie hard nodig is
In de meeste gevallen staan alle
gegevens, die nodig zijn voor het
berekenen wel in de program
ma's. maar die informatie is vaak
zo verspreid en zo onduidelijk,
dat er een complete studie voor
nodig is om achter alle gegevens
te komen. Veelal staan bijvoor
beeld de kinderkortingen niet bij
de tabellen, maar ergens voorin.
Verwarrend is ook, dat elke reisor
ganisator weer een ander systeem
hanteert bij het verlenen van kor
tingen voor kinderen en 65-plus-
sers. Ook de leeftijden variëren
Vaak staat er ook niet bij, dat de
prijzen per persoon gelden, vaak
wordt niet vermeld of een kind
wel of niet als een persoon mee
telt, zeer klein wordt soms ergens
vermeld dat voor een aantrekke
lijke korting maar één kind per
twee volwassenen in aanmerking
komt en er wordt dan niet ver
meld, hoe je de berekening moet
maken als de ouders met twee
kinderen op vakantie gaan.
Evenals in 1975 pleit de Consu
mentenbond voor een andere op
zet van de reisgidsen. Handiger
zou zijn, zegt de bond, die prijsta
bellen onder te brengen in een
aparte bijlage. Dat zou nog voor
deliger zijn óók, want die tabellen
hoeven dan niet op duur papier
en in vierkleurendruk te worden
gegeven. In die bijlage zouden
dan ook duidelijk alle kortings
mogelijkheden moeten worden
vermeld.
Voor de klant zou zo'n systeem
een stuk duidelijker zijn en misre-
Plaats op camping
gereserveerd
De twee jaar bestaande Camping
Reservering Centrale heeft een
nieuwe catalogus uitgegeven met
enkele honderden campings in
Frankrijk. Spanje en Italië, waar
via deze organisatie een plaats
kan worden gereserveerd. Vooral
in het hoogseizoen, als veel cam
pings aan de Middellandse Zee
vaak nee moeten verkopen, kan
het gemakkelijk zijn een bespro
ken plaats te hebben.
Voor de reservering moet 30 tot 40
gulden per tent of caravan wor
den betaald. Tevens moet een
aanbetaling worden gedaan op de
staplaats-kosten (adres van de
centrale: postbus 149, Amstel
veen, tel 020-41.97.10).
Informatiekaart voor
gehandicapten
Nieuw van de ANWB: een kaart
van Nederland, waarop een over
zicht wordt gegeven van alle at-
tractiepunten, die zo zijn aange
past. dat ook de lichamelijk en
zintuiglijk gehandicapte er naar
toe kan. Daarnaast wordt ook
aangegeven, welke wegrestau
rants en benzinestations een aan
gepast toilet hebben. De kaart is
voor bondsleden gratis verkrijg
baar bij alle ANWB-kantoren.
Eerder verschenen bij de ANWB
de inlichtingenbladen „Groepsva-
kantiemogelijkheden en groeps-
huizen in binnen- en buitenland"
en „Aangepaste verblljfsaccom-
modatie in Nederland".
WILT U NIET OVER DE SNELWEG
Routes naar he» zuiden
mer veelnaltiurschoon
Voor wie de tijd heeft of geen tin urenlang over eentonige
snelwegen naar het zuiden te spurten op deze kaart enkele
alternatieve routes, die door landschappelijk mooiere streken
voeren.
Wel moet daarbij vermeld worden, dat er kier en daar nogal pittige
hellingen voorkomen; caravanners dienen daar zeker op te letten.
Algemene tip voor Frankrijkgangers die de drukke hoofdwegen
willen vermijden: alternatieve routes zijn in zuidelijke richting
aangegeven met een dichte groene pijl en in noordelijke richting
met een open groene pijl.
Het Maatschappelijk Advies- en
Informatie Centrum (MAICi heeft
een brochure uitgegeven met een
groot aantal tips voor de fietser.
Het grootste deel van het gidsje
bestaat uit een opsomming van
organisaties die zich bezighouden
met het organiseren van fietsactf-
De verlaging van de vliegtarieven
op de Noordatlantische route
heeft de toeristische belangstel
ling voor Amerika sterk doen toe
nemen. Sinds de KLM vijf maan
den geleden begon met de „Doe-
Amerika-nu"-actie zijn er bij deze
maatschappij al meer dan 10.000
schriftelijke vezoeken om toeristi
sche informatie over Amerika
binnengekomen.
Die gestegen belangstelling blijkt
ook uit het aantal boekingen. Tot
nu toe werden voor de Ameri
kaanse bestemmingen dit jaar 22
procent meer vliegbiljetten ver
kocht dan vorig jaar in dezelfde
periode.
De KLM verwacht, dat dit per
centage nog verder zal groeien
omdat uit onderzoek is gebleken,
dat de meeste Nederlanders een
beslissingsperiode van negen
maanden tot een jaar nodig heb
ben voor een intercontinentale
reis.
De verlaagde vliegprijzen vorm
den voor de reisorganisatie Amca
Tours in Nunspeet. die zich vooral
in de verre reizen specialiseert,
aanleiding huisruil te organiseren
tussen Nederlanders en Amerika
nen (en Canadezen). Het bureau
beschikt over een catalogus met
300 adressen, hoofdzakelijk aan
de westkust. De catalogus is voor
een rijksdaalder te koop. Heeft
men wat gevonden, dan regelt de
organisatie voor 250 gulden de
verdere procedure
viteiten, zowel binnen de grenzen
als daarbuiten. Hieronder vallen
ook de fietsarrangementen (fiets
routes gekoppeld aan verblijf in
hotels of kampen). Eveneens
wordt vermeld welke mogelijkhe
den NS biedt.
In principe betreft het hier alleen
fietsactiviteiten voor jongeren.
Maar de wat oudere getrainde
fietser zal er ook veel aan kunnen
hebben.
Behalve bij het hoofdkantoor van
het MAIC in Amsterdam (Brou
wersplein 9) is de brochure ook bij
de andere MAIC-kantoren ver
krijgbaar (gratis)
Wie een nieuw paspoort-nodig
heeft, hoeft in het vervolg niet
meer te laten Invullen wat zijn
beroep is. Het regeltje, waarin dat
moest worden vermeld is in de
nieuwe versie vervallen. Alleen in
gemeenten waar men over oude
voorraden beschikt, zal het be
roep nog wel moeten worden inge
vuld