m
recht op een eigen
plaats
Uit brieven van lezers
W. P. Bijleveld moet Het Dorp verlaten
Strijd om integratie is in volle gang
Geen verschuivingen
na hertelling in
Borger en Enschede
BINNENLAND
ITERDAG 3 JUNI 1978
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op m deze krant gelezen
berichten, artikelen en commentaren, en niet voor gedichten, open brieven, oproepen
ol reacties op advertenties (deze laatste dienen tol de directie gericht te worden) De
inzendingen voor deze rubriek dienen zo beknopt mogeli|k te zi|n De redactie behoudt
zich het recht van bekorting voor. Het is ons helaas met mogelijk over elk geval
van bekorting of metplaatsing (doorgaans een gevolg van een te groot aanbod) te
corresponderen Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw,
Postbus. 859. Amsterdam Bg publicatie worden naam en woonplaats van de
SC -ri;ver vermeld
Onderwijspeil
Met instemming las ik het artikel
„Studenten slechte schrijvers" van
prof. dr R. Bakker in uw blad van 26
mei. Men kan zich langzamerhand
afvragen, waaraan de miljarden, die
in Nederland jaarlijks aan het onder
wijs ten laste worden gelegd, besteed
worden. Want niet alleen blijken te
genwoordig tal van academisch ge-
vormden niet eens meer zonder gro
ve taal- en stijlfouten te kunnen
schrijven, maar ook in andere vak
ken is het veelal droevig gesteld met
de resultaten van het onderwijs. Her-'
haaldelijk roept winkelpersoneel
zelfs bij de eenvoudigste optellingen
een rekenmachine te hulp Een mij
ner zusters kocht onlangs in een win-,
kei iets van 0,70 en iets van 0,35
en zei daarop: „Dat is dan dus
1,05", waarna de winkeljuffrouw
haar verwondering uitsprak over het
feit, dat zij dit zo snel kon uitreke
nen. Bij de Tweekamp voor de
NCRV-televisie op 20 mei J.l.'— eind-
wedstrijd voor middelbare scholen;
men mag dus aannemen, dat er. naar
het tegenwoordige peil gerekend,
goede leerlingen deelnamen was
een der vragen, aan welk water Ko
penhagen ligt. Twee van de vier deel
nemende scholieren bleven het ant
woord schuldig, een van hen dacht,
dat Kopenhagen aan de Oostzee lag,
en de vierde zocht het aan de Botni-
sche Golf. Dezer dagen hoorde ik.
dat te Utrecht een meisje met eenI
diploma voor voortgezet onderwijs,
dacht dat Arnhem in het westen van
Nederland lag. Het onderwijs zal ook
vroeger wel zijn gebreken gehad heb
ben. Maar ik ben toch blij, dat in
mijn schooltijd jaren voor de
Tweede Wereldoorlog de school
zich nog tot taak stelde haar leerlin
gen enige gedegen kennis bij te
brengen.
Wageningen A. C. van den Brand
Samenlevingsvormen
(4)
Enkele dagen geleden had u een arti
kel over „Samen wonen, een misstap
van enkelen of een nieuw maat
schappelijk verschijnsel?". Maar al
sinds eeuwen was er in Nederland
het kerkelijk huwelijk; bij de RK een
sacrament, men trouwde in de kerk,
óf uit godsdienstige overtuiging, óf
omdat het nu eenmaal zo hoorde. Dit
is eeuwen het algemeen gebruik ge
weest, men leefde toch ook dichter
bij Kerk en Woord van God. Wat de
bijbel ons zegt over het huwelijk
schrijft Paulus: „Het huwelijk is eer
baar onder allen en het bed onbe
smet, enz." Ik vind het zeer betreu
renswaardig dat het huwelijk zo in-
discrediet is gékomen met alle nare
gevolgen van dien.
Amsterdam Mevrouw W. Ekering
Verkeerscursus
„Instructie maakt bejaarden minder
angstig in het verkeer" staat in uw
blad van 27 mei maar dan toch zeker
een instructie voor automobilisten
dat zij in de nabijheid van een zebra
pad eens wat eerder afremmen en
niet op het laatste nippertje, want
dan heb je de schrik al te pakken.
Iedereen die slecht ter been is en
weet dat nij of zij niet vlug uit de
voeten kan. is angstig. Daar helpt
geen verkeerscursus aan. Die is goed
voor autobezitters om niet te parke
ren op een hoek, zodat er geen uit
zicht is en men dikwijls gedwongen
is op de rijweg te lopen, omdat de
trottoirs vol staan. Reeds jaren gele
den vond mijn Amerikaanse familie
het verkeer hier „crazy". Voor de
bejaarden in de Zeeheldenbuurt van
Amsterdam wordt de situatie onleef
baar, omdat er teveel auto's zijn en
er te hard gereden wordt.
Amsterdam Tine de Vos
N-bom
De heer Schipper verbaast zich er
over. dat zovelen met de CPN kun
nen samenwerken. Toch is dit heel
gewoon, als je ja en amen zegt op wat
de partijleiding voorstaat. Merk
waardig om aan 't slot in dit verband
te spreken over een keerpunt in de
houding van de bevolking tegenover
de kernwapens. De bevolking heeft
er altijd afwijzend tegenover ge
staan. alleen onder conditie van we
derkerigheid tussen west en oost. De
heer S. bedoelt waarschijnlijk dat
(een deel althans) de conditie van
wederkerigheid laat varen. In dit
verband zou het dan ook eerlijker
zijn te spreken van „helpt de kern
wapens de westelijke wereld uit".
Rotterdam C. P. van Renssen
Zwarte economie
Volgens vele deskundigen hebben
we een zwarte economie die onge
veer vijftien procent is. Volgens mij
is het werk wat daarin gedaan wordt,
voldoende om alle werklozen op te
vangen. Bovendien zou daardoor zo
veel meer belasting kunnen komen,
dat bezuinigingen overbodig zouden
zijn. Ombuigingen als bestrijding in
flatie zou daarnaast gewenst blijven.
Emmen H. Weggen
Hypocrisie
President Carter heeft ferm van zich
afgesproken, gewaarschuwd als hij is
voor die gevaarlijke Russen en Cu
banen en wel over de noodzaak dat
de Navo ook buiten Europa moet
optreden. Onze media brengen deze
boodschap trouw over. omdat de Cu
baanse aanwezigheid in Afrika de
ontspanning in gevaar brengt! Je
moet maar durven! Wat te zeggen
over allerlei manipulaties van de
CIA over de hele wereld. De Afrika
nen moeten zelf hun toekomst bepa
len. heet het dan. Wat te zeggen over
Chili, zij het langs een omweg steu
nen van Moboetoe? In het recente
verleden, Angola en de Portugese
koloniën. De wereldwijde keten van
Amerikaanse bases, van waaruit cor
rupte ondemocratische regimes wor
den gesteund, ook al worden de men
senrechten met voeten getreden. Is
Carter mogelijk nu al de gevangene
van het Pentagon?
Hoogeveen L.van Veen
NAVO-agressivitelt
Prof. Rasker is weer op het oorlogs
pad tegen versterking van de defen
sieve kracht van de Ngvo; voor een
zijdige ontwapening. Want met „dui
delijk herkenbare tekenen" en
„stappen" en „duidelijke besluiten
in de richting van ontwapening" be
doelt hij een aanloop tot onze alge
hele weerloosheid. Om te beginnen:
kernwapens Nederland uit. Een laffe
leuzen. Komt de nood aan de man.
dan mogen België. Duitsland en an
dere bondgenoten voor ons de kas
tanjes uit het vuur halen, en wassen
wij cmze handen in onschuld. De
Russen vinden de Navo agressief, en
prof. Rasker is het daarmede eens.
Wie was en is agressief in Afrika?
Rusland en zijn paladijn Cuba. Wie
was tijdens de Praagse lente agres
sief in Tsjechoslowakije? Toch niet
de Navo? Ik vind een aansporing tot
ontwapening in „Trouw" prachtig,
maar dan ook zp'n schrijven naar de
Prawda s.v.p. Gelukkig dat er nog
mensen zijn die het Franse spreek
woord kennen. „Wie zich tot schaap
maakt, wordt door de wolf opgege
ten". Gelukkig dat we een Navo heb
ben. En een minister 8cholten.
Velp L. Schipper
Reclamedrukwerk
Onlangs noemde Trouw enkele
maatregelen die je kunt nemen om
de stroom van ongevraagd drukwerk
te beperken. Hierbij werd ook de
brievenbussticker „geen reclame
drukwerk" genoemd. Echter, die
sticker heeft naar een beperkt effect:
niet alleen gooien allerlei reclamebe
zorgers hun foldertjes tóch nog in de
bus; maar de reclame die door de
PTT huis aan huis bezorgd wordt,
kun Je hiermee niet tegenhouden: de
PTT heeft bestelplicht. Er is een
manier waarop je daartegen kunt
protesteren. Het heeft nog geen ef
fect, maar als méér mensen het gaan
doen, misschien wel: Stuur alle ant
woordkaarten waar geen postzegel
op hoeft terug, en zet erop dat je die
troep niet in de bus wilt hebben.
Naam en adres vermelden heeft geen
zin, immers die reclame wordt door
de post niet op naam bezorgd. Graag
geef ik wat meer bekendheid aan
deze methode: misschien gaat het
hun nog eens zoveel postzegels kos
ten, dat ze er mee ophouden.
Utrecht Gea Zijlstra
Tandenstoker
In de Jaren dertig verscheen er van
de schrijfster Amy Oroskamp-ten
Have een boek onder de titel „Hoe
hoort het eigenlijk". Na lezing van
een gedeelte van uw parlementair
commentaar In uw blad van 30 mei
j.l. („Karakter") lijkt het mij niet
ondienstig, wanneer bepaalde Ka
merleden zich ook eens in deze stof
gingen verdiepen. Dan zouden ze wel
weten, dat het nu niet bepaald van
goede manieren getuigt, indien men
in gezelschap na het eten zijn gebit
van etensresten tracht schoon te ma
ken (gebeurde dat met een tanden
stoker of haalde de hoogedelgestren
ge heer het gebit uit de mond? jam
mer dat uw redacteur dit er niet bij
vermeldt! Wanneer de minister nu
zijn betoog onderbreekt en er op een
geestige manier met een woordspe
ling op attendeert (heeft men in de
Kamer nu zo weinig gevoel voor nu-
mor?) betitelt uw redacteur dit als
een opmerking van een kapittelend
soort, maar merkwaardigerwijs geeft
u dan geen commentaar op de deni
grerende opmerking van de socialist
Kombrink, waarin hij betwijfelt of
het karakter van de bewindsman wel
borg staat voor het voortzetten van
het beleid van zijn voorganger.
Aaltcn li. A. Postma.
BOROER ENSCHEDE - De hertel
ling van de stemmen die woensdag
tijdens de gemeenteraadsverkiezin
gen in Borger en Enschede werden
uitgebracht heeft gisteren niet ge
leld tot verschuivingen in de ze tel-
verdellng.
In belde gemeenten werd de hertel
ling noodzakelijk omdat bepaalde
groeperingen met een uiterst klein
verschil in stemmen aan een zetel
waren gekomen. In Borger kreeg de
PvdA een restzetel toegewezen ten
koste van het CDA omdat deze par
tij drie stemmen meer had verwor
ven. Bij de hertelling werd dat stem-
menverschll nog kleiner. Maar met
twee stemmen meer dan het CDA
behield de PvdA de zevende raadsze-
tel. Het CDA heeft er drie
Trouw/Kwartet 11
loor Kees de Leeuw
theatei
Goni
muzi^.Lieve mensen, u kunt nu met uw lucifersdoosje naar
g 20 oifle kruidenier. De winkels zijn open," riep Mies Bouw-
ore|nan op de avond van de 26ste november in 1962
vanuit de Amsterdamse RAI de Nederlandse huiska
mers in, waar men aan de buis gekluisterd zat. Er kon,
uurmoest en zou worden gegeven voor „Open het Dorp",
is uuireen actie van initiatiefnemer dr. A. Klapwijk, die zou
^Uitgroeien tot een nog nooit vertoonde televisie-ma
rathon van ruim 23 uur met Mies zelf als het stralende
t, 15.00 middelpunt.
vburg.jAan haar oproep gaven vele honderdduizenden Nederlanders
20*00 |Be^oorzodat via die doosjes meer dan vijf miljoen gulden werd
icers opgehaald, een bedrag dat later dank zij giften en verkoop van
(Biau- geschenken zou oplopen tot 21,5 miljoen. Nederland had uit
wat voor motieven dan ook gegeven, Het Dorp kon er komen
en het kwam er ook. Onder de velen die zich met hun lucifers-
2030<loosje naar de kruidenier spoedden op die gedenkwaardige
vonc1, zwanger van de liefdadigheid, bevond zich ook mr. W. P.
IBijleveld, advocaat te Dordrecht.
De man kon toen in het geheel niet
bevroeden, dat hij zo'n anderhalf
jaar later op voorspraak van zijn
vroegere studievriend Klapwijk di
recteur zou worden van Het Dorp bij
\rnhem. Een functie, die op aan-
rang van de heer Bijleveld zelf en
jmeer in overeenstemming met de
'democratische ontwikkelingen bin
nen de dorpsgemeenschap in juni
1976 werd omgezet in voorzitter van
■de Dorpsraad.
1""Gezondheid
|Na ruim veertien jaar aan Het Dorp
7g verbonden te zijn geweest, gaat of
beter geformuleerd: moet hij zijn
/ewtfunctie neerleggen. Niet zoals som
mige krantepublikaties willen om-
64,s»dat hij van het bestuur het veld moet
ruimen, maar het zij voor de dui-
landelijkheid nog maar eens gezegd
omdat zijn gezondheidstoestand zo-
39f9S danig is, dat hij bij langer aanblijven
-er onderdoor zou gaan. Toch heeft
het bericht van Bijlevelds vertrek,
p.u officieel per 1 september, maar hij is
nu al min of meer met ziekteverlof,
e ogen voor nogal wat beroering gezorgd in
6,75 Het Dorp.
wp.d.Men vreest dat zijn opvolger een
minder sociale lijn gaat volgen dan
ter men van de sociaal zeer bewogen
51.50 Bijleveld gewend is en dat economi
sche motieven er is een financieel
ti/den tekort van zo'n zeven ton meer;
«.so dan voorheen van doorslaggevende'
aard zullen zijn bij beleidszaken.
Daarbij doelt men op de heer A. J.
Rinkel, lid van de Dorpsraad, die
eind vorige week door het stichtings
bestuur en de Dorpsraad tot tijdelijk
vervanger van de heer Bijleveld is
benoemd. De Algemene Nederlandse
Invalidenbond (ANIB) houdt het nog
steeds op een conflict tussen functio
narissen die de harde economische
lijn volgen en enkelen die een sociale
lijn voorstaan.
In een verklaring wordt gesteld, dat
„Bijleveld tot de laatste groep be
hoorde, die het in dit krachtenveld
heeft moeten afleggen." De bond
steunt de afdeling Arnhem met
j ongeveer tweehonderd leden in Het
j Dorp van de vierhonderd bewoners
in haar protest tegen de gang van
zaken en heeft laten weten zich.
„hard te verzetten tegen elke aanval
op de groeiende zelfstandigheid van
gehandicapten." Overigens staat
over de opvolging van mr. Bijleveld
nog niets vast en is nu alleen een
inspraakprocedure vastgesteld met
bewoners- en medewerkersraad om
zo in deze vacature te voorzien. Wel
hebben bewoners en medewerkers in
een roerige vergadering uitgespro
ken dat zij de heer Rinkel liever niet
als voorzitter hebben, daarmee on-,
derstrepend dat er wel het een en
ander gaande is in deze aangepaste
woonwijk voor lichamelijk gehandi
capten.
Onzorgvuldig
Mr. W. P. Bijleveld (55), met dit alles
geconfronteerd, ontkent dat er span
ningen aan de top zouden zijn. Hij
noemt de ANIB-verklaring onzorg
vuldig en zegt: „Er is helaas maar
één reden, waarom ik moet opstap
pen en dat is mijn gezondheid. Het
feit dat je weg moet is op zichzelf al
niet zo leuk en als dan nog in allerlei
publikaties wordt gesuggereerd, dat
je opzij bent geschoven zonder dat
geïnformeerd wordt hoe het nu wer
kelijk in elkaar zit, wordt het er niet
leuker op. Daar heb je het menselijk
een beetje moeilijk mee, maar dat is
mijn probleem.
„Anders ligt het met Het Dorp zelf.'
Dergelijke berichten brengen bij
sommige kwetsbare bewoners en
dan kwetsbaar in de zin van: samen
een sociale gemeenschap opbouwen
nogal iets teweeg. Daardoor wordt
het risico gelopen, dat ontwikkelin
gen, die nu ai weer een paar jaar in
gang zijn gezet, tot stilstand komen.
Er ontstaan spanningen en sommige
verhoudingen worden beschadigd.
Over het algemeen wonen hier zeer
zwaar lichamelijk gehandicapten,
die proberen samen iets van hun
leven te maken, terwijl ze het toch al
veel moeilijker hebben om dat te
realiseren dan anderen in onze sa
menleving. Die poging verdient res
pect en Het Dorp moet in zekere zin
met rust worden gelaten. Een kriti
sche begeleiding is bijzonder verfris
send, maar men moet niet met gif-
spuiterijen aankomen. Daarbij is het
niet interessant of ik er last van heb.
maar het wordt wel bedenkelijk dat
momenteel in Het Dorp een aantal
bewoners zwaar onder deze publika
ties lijdt, omdat ze die niet kunnen
hanteren. En dat vind ik ronduit
gemeen."
Dat neemt niet weg, dat men zich
ook in de vijf man tellende Dorps
raad te vergelijken met het college
van b. en w. in een gemeente de
vraag heeft gesteld, hoe aan de basis
deze beroering heeft kunnen ont
staan, die als ondergrond toch er
gens achterdocht en wantrouwen
heeft. „Bepaalde mensen zijn van
mening, dat er meer achter mijn
vertrek moet zitten. En of het nu een
klein groepje is of dat het er meer
zijn. maakt niet uit. Het wordt ge
dacht," aldus mr. Bijleveld.
Hij heeft daar zo zijn eigen gedach
ten over en meent dat de oorzaken
veel dieper liggen dan je als buiten
staander uit dat verschijnsel zou
kunnen afleiden. Er volgt een uiteen
zetting over de kosten in de gezond
heidszorg, die buitensporig zijn ge-
Mr. W. P. Bijleveld: het is waanzin, wat je doet.
Foto: Ben Balster.
stegen en die nu beteugeld moeten
worden. Ook Het Dorp heeft daar
mee te maken en moet met minder
geld het toch zien te klaren, temeer
daar er een tekort is en het Centraal
Orgaan Ziekenhuistarieven (COZ)
een prijsverhoging voorlopig heeft
geweigerd.
„jttij net vaststellen van de begroting
,voor dit jaar hadden we daar al reke
ning mee gehouden door een pakket
bezuinigingsmaatregelen vast te
stellen. En wat gebeurt er: een paar
maanden later komt opeens die Bij
leveld en zegt: ik moet om medische
redenen weg. En nu gaan sommige
mensen een verband leggen tussen
die bezuinigingsmaatregelen, die
hun toen gevoelens van bezorgdheid
en onzekerheid hebben gegeven en
mijn vertrek. Die gevoelens komen
nu versterkt terug en dat verklaar ik
uit het feit, dat ze zijn gaan denken:
die Bijleveld was zo'n menselijke
jongen, er zit vast wat anders achter
en de economie moet het winnen. Ik
heb niet ingeschat dat men die ver
binding zou leggen, maar zo zit het
wel In elkaar."
Gevoelens van angst en het zich be
dreigd voelen zitten bij een dergelij
ke bevolkingsgroep veel dieper dan
bij valide mensen, heeft mr. Bijle
veld ervaren. „Indertijd zijn we dat
Dorp begonnen toen ik kwam was
er alleen nog maar bos vanuit de
gedachte dat het zoveel mogelijk een
open wijk moest zijn en dat de inte-'
gratie moest worden bevorderd,
maar het zwaarste accent lag toch op
het inrichtingsmodel. Dat blijkt al
uit het feit. dat ik destijds werd
benoemd tot directeur. ,Ik heb zelf
altijd last gehad van die naam, om
dat het naar mijn idee niet paste bij
datgene wat we hier wilden realise
ren, en gelukkig is de situatie nu
veranderd. Toch was het een inrich
ting en de mensen die hier kwamen,
kregen hun eigen woning, hadden
hun eigen privésfeer en konden zelf
bepalen wie er op bezoek kwam en
hoe laat ze naar bed wilden. De ge
handicapte mens uit de jaren zestig
vortd dat geweldig en zijn mentali
teit was: dit hebben we nog nooit
meegemaakt, het is gewoon grandi
oos en verder zoekt de directeur met
zijn trawanten het maar uit en wat
ze beslissen, is altijd goed. Nu zijn we
ruim tien jaar verder en de gehandi
capte mens van tegenwoordig zegt
allang niet meer: wat de directeur
doet is goed."
Snel
Mr. Bijleveld vindt dat dit alleen
maar is toe te juichen en dat het
ongelooflijk is, hoe snel dat emanci
patieproces is gegaan. Binnen Het
Dorp functioneerde het inrichtings
model niet meer en in 1975 kwam
men in een crisis, die resulteerde in
een ombuigen van de koers. Er werd
gekozen voor een samenlevingsmo
del hetgeen altijd al voor ogen had
gestaan met daarop aansluitend
een democratische bestuursvorm in
plaats van een directioneel model. In
vijf jaar tijd wil men trachten dit te
bewerkstelligen met als einddoel:
een leefgemeenschap met bewoners
en medewerkenden. Najaar 1977
werd de Dorpsraad geïnstalleerd
met daarin ook een bewoner.
Mr. Bijleveld. „De meerderheid van
de mensen hier heeft een verleden
achter zich, dat ze van top tot teen
heeft doordrenkt met een achter
docht tegen de valide mens. Of ze
zijn thuis grootgebracht en ondanks
de goede bedoelingen van de ouders
erg verwend, omdat plies hen uit
handen werd genomen. Of ze komen
uit inrichtingen met een in onze ogen
buitengewoon autoritair regime, al
moet Je dat ook in de tijd van zeg
twintig jaar geleden zien. Dat alles
merk je. als je met de bewoners
omgaat, en het verklaart ook hun
angstgevoelens."
Bezoekuren
Hij vertelt, dat toen de eerste bewo
ners in Het Dorp kwamen, een jonge
man die er wel wilde wonen, bij hem
kwam en vroeg: meneer Bijleveld.
wanneer zijn hier de bezoekuren? Ik
zei dat we die hier niet kennen. Je
hebt je eigen woning en kunt zelf
bepalen wie je ontvangt en hoe laat.
Maak je het te gek in de nacht, dan
zul je wel last krijgen met je buren,
maar dat moeten zij dan maar oplos
sen. Hij zei toen: oké. dan heb ik nog
een tweede vraag. Wilt u nu zeggen
wat de bezoekuren zijn? Ik keek hem
verbaasd aan en antwordde: ik heb
toch net gezegd, dat we die niet
kennen. Na enig doorpraten kwam
eruit, dat hij zijn hele leven al in
inrichtingen of tehuizen had gezeten
en dat voor zover hij zich kön herin
neren het altijd hetzelfde was. Je
moest naar iets nieuws toe. mocht in
de mooie kamer van de directeur
zitten en alles werd afgeschilderd als
een paradijs, maar zodra de deuren
achter je dichtgingen werd je gecon
fronteerd met de regels, die alleen
maar een inperking van je vrijheid
inhielden. Daarom wilde hij de be
zoekuren weten, zodat hij wist waar
hij aan toe zou zijn. Dat voorbeeld is
mij altijd bijgebleven, omdat het
aangeeft hoe diep het wantrouwen
kan zitten.
Mr. Bijleveld vult aan: „Met ons ont
wikkelingsmodel willen we door dat
wantrouwen zien heen te breken. De
gehandicapten zitten midden in hun
emancipatieproces en claimen een
plaats terecht in onze samenle
ving. Ze zien zichzelf als een mens
met één of meer beperkingen of ge
breken. die net als wij zijn
vreugde en verdriet beleeft. Hij er
vaart echter, dat de valide mens hem
eigenlijk helemaal niet als een vol
waardig mens ziet. Vandaar die
strijd om integratie, waarbij ze zich
soms ook overschreeuwen, want
hulpverlener en gehandicapte heb
ben elkaar toch nodig. Zij het zonder
betutteling, en daat kan Het Dorp.
dacht ik. een waardevolle inbreng bij
hebben."
Mr. Bijleveld zegt dat je van hem
niet zult horen, dat Het Dorp de
enige oplossing is voor alle gehandi
capten, maar „het is wel een goede
oplossing voor sommigen van hen,
omdat ze beseffen dat deze gemeen
schap het hoogste is wat voor hen
haalbaar is. Ik maak me weieens
zorgen over het ongenuanceerde
beeld, dat de buitenwacht van Het
Dorp soms heeft. Dan wordt gepraat
over getto en gezegd, dat alle gehan
dicapten moeten kunnen wonen
waar ze wülen. Dat is op zichzelf
prima, maar voor een aanzienlijke
meerderheid niet te verwezenlijken.
En dat kun je niet oplossen met
aangepaste keukens en het wegha
len van drempels, want een mens is
meer dan een lichaam alleen en een
stuk verzorging daarvan. Dan moet
je je ook afvragen, hoe het met de
[sociale contacten zit en of er geen
Ivereenzaming gaat optreden. Boven
dien denk ik bij dit alles ook: samen
leving. waar haalt gij de pretentie
vandaan om te bepalen voor mensen
met een handicap of iets wel of niet
goed voor hen is. Mag de gehandi
capte mens zeker tn zijn ontwikke
lingsfase eens zélf op weg gaan en
zelf beoordelen of dit een oplossing
is?"
Wegwijzer
Mr. Bijleveld „In de loop der jaren
heb ik ontdekt, dat ook of mis
schien wel juist de gehandicapte
mens ongelooflijk veel mogelijkhe
den in zich heeft en dat u en ik in
bepaald opzicht misschien wel meer
gehandicapt zijn dan zij. Ze laten
zich veel minder gelegen liggen aan
prestatiedwang en materialisme en
kunnen in dat opzicht weieens een
wegwijzer zijn naar een vernieuwde
samenleving, omdat ons mensbeeld
beschadigd is geraakt. Soms betrap
ik mezelf op gevoelens van Jaloezie.
We duwen als samenleving steeds
meer minderheidsgroepen naar de
buitenkant: bejaarden, woonwagen
bewoners, chronisch zieken en noem
maar op. En dan zeg ik: nou, Dorp.
vat maar moed. heb veel zelfbewust
zijn en gevoel van eigenwaarde, zo
dat Je in alle kleinheid, hoor
veel meer kunt betekenen."
Mr Bijleveld vertelt dat hij in zekere
zin het niet zelf lichamelijk gehandi
capt zijn soms als een gemis heeft
ervaren. „Of anders gezegd: ik heb
eens een keer in een stil hoekje van
Het Dorp waar niemand me kon
zien. drie kwartier in een rolstoel
gezeten. Ik wilde ervaren wat dat nu
is, als je daar je leven lang inzit en
van daaruit je omgeving waarneemt
Ik wilde weten hoe dat zou voelen,
maar terwijl ik daar mee bezig was.
dacht ik: het is waanzin wat je doet
Je zit hier in die rolstoel met de
wetenschap dat je er straks weer uit
kunt opstappen."
„Als je niet gehandicapt bent, moet
je ontzettend bescheiden en voor
zichtig zijn met oordelen over hoe
dat dan is en dus ook om eisen te
stellen en voor hen doelen te formu
leren. In die zin heb ik het valide-zijn
wel als een belemmering gevoeld,
maar dat neemt niet weg, dat je toch
zegt: ik hoop nooit in een rolstoel te
komen. Die moed ontbreekt mij te
enen male."
Teamwerk
Mr. Bijleveld: „Ik weet, dat er gezegd
wordt, dat ik voor een belangrijk
gedeelte het gezicht van Het Dori>
heb bepaald, maar het is natuurlijk
teamwerk, omdat je met elkaar
knokt om dingen in orde te krijgen
Wel heb ik eerst als directeur en
later als voorzitter altijd gepro
beerd over het helninkje van morgen
en overmorgen heen te kijken om zo
de ontwikkelingsmogelijkheden
voor gehandicapten in de gaten te
houden. En van daaruit een stuk
inspiratie uit te dragen, zodat de
moed niet wordt verloren. Je wordt
natuurlijk ook met veel menselijk
leed geconfronteerd en om dan je
geloof in wat je doet te behouden en
toch voor hen Iets te willen bereiken,
valt soms niet mee."
Zegt tot slot. dat je je steeds moet
afvragen waar je mee bezig bent. Een
paar jaar geleden zaten we aan deze
tafel met goede bedoelingen beslis-
sinkjes te nemen en te sturen aan die
ontwikkeling van Het Dorp. maar er
zat niet één gehandicapte bij. Daar
is toen verandering in gebracht en
hij is nu volwaardig lid van de Dorps
raad. Het is zijn taak om vanuitzijn
deskundigheid van het gehandicapt
zijn en vanuit zijn wonen hier, waar
door hij het klimaat door en door
kent. de beslissingen aan de werke
lijkheid te toetsen. „We zijn er erg
gelukkig mee, maar achteraf denk
je, wat idioot dat we daar een jaar of
tien voor hebben nodig gehad om
ons dat te realiseren."
