CDA
Uitgaven defensie
jaarlijks hoger
Hoge raad vernietigt
vonnis Pieter Menten
Vloot
Belgrado houdt RAF-leden aan
I
\w
CDA wijzigt standpunt
in Urenco-zaak niet
fWS I
Andriessen in
belangengroepen
Pagina 3
nrneit Nieuwe Haagse Courant en met Nieuwe Leiclse Courant
Nederland kan niet langer achterblijven'
Zaak verwezen naar Haagse rechtbank
HET WEER
Aanhoudend zon
Hlle pils
z?én pot nat
In deze krant
De Kleine Krant
Middenstand
ontevreden
over kabinet
Opnieuw drie
vermoedelijke
polio-gevallen
Studenten eisen
verbetering
studie-toelage
Trouw
leeft mee
•••••Welkomstvoordeel
Vraagtekens rondom uitlevering
Trouw
hoort bij u
Trouw
36STE JAARGANG NR 10460 DINSDAG 30 MEI 1978
't geweer tegen
V Sv
christen
democratisch
appèl
31 mei
STIM ZKKER STEM CDA
CDA DEN HAAG LIJST 3
IITGAVE TROUW/KWARTET BV, - HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA - DIRECTEUR ING. O POSTMA - POSTBUS 859 AMSTERDAM ABONNEMENT 15,47 (MAAND) - ƒ46.40 (KWARTAAL) - 183.40(JAAR>
rOSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. BANK REK. NO. 23.00.12.574 GEMEENTEGIRO X 11000 LOSSE VERKOOPPRIJS ƒ0.60; FRANKRIJK FRS 3.50. DUITSLAND DM 1.90. LUXEMBURG FRS 13
door Ferry Mingelen
WASHINGTON —Premier Van Agt zal vandaag op de NAVO-topconf eren tie in
Washington meedelen dat Nederland zijn defensiebudget tot en met 1982 jaarlijks
met drie procent reëel zal verhogen.
'ieter Menten (links op de foto) was gisteren zelf aanwezig toen de Hoge Raad de voor hem gunstige
itspraak deed, waarin het vonnis van de bijzondere strafkamer van de Amsterdamse rechtbank
ietig werd verklaard.
fan een onzer verslaggevers
)EN HAAG Pieter Nicolaas Menten, in december door de
lijzondere strafkamer van de rechtbank in Amsterdam wegens
orlogsmisdagen tot vijftien jaar gevangenisstraf veroordeeld,
al opnieuw worden berecht. De Hoge Raad heeft gisteren het
onnis van de Amsterdamse rechtbank wegens zogeheten vorm-
outen vernietigd.
vèrvolgd kon worden, omdat hij al in
1949 was veroordeeld wegens hulp
verlening aan de vijand. Ook meent
de Hoge Raad dat de rechtbank ten
onrechte geen aandacht heeft be
steed aan de verzoeken van Menten
en diens raadsman kennis te nemen
van „alle stukken uit de jaren 1950
tot en met 1952" en een aantal getui
gen. onder wie „enige Nederlandse
ex-SS-ers", te horen.
ïenten. die vrijdag 79 jaar is gewor-
en en die sinds december 1976 ge-
angen wordt gehouden, zal nu te-
ïcht moeten staan voor de bijzon-
ere strafkamer van de rechtbank in
j)en Haag. Daarin zullen de vice-
residenten mr C. Stolk, mr J. A. J.
I. van Goethem en mr P. A. C.
ondam zitting hebben. De raads-
tian van Menten, mr L. van Heijnin-
en, zei gisteren te verwachten dat
et zeker wel drie maanden zal du-
en, voordat de Haagse rechtbank de
aak zal behandelen.
aar het oordeel van de Hoge Raad
eeft de Amsterdamse rechtbank
iet voldoende redenen aangevoerd
)or de verwerping van het argu-
ïent van Menten dat hij niet meer
Zonnig weer met maximum
temperaturen van omstreeks 24
graden. Zwakke tot matige
noordoostelijke wind. Vlak aan
zee mogelijk mistbanken en
maximum temperaturen rond
vijftien graden.
Morgen en overmorgen: aan
houdend zonnig.
Morgen
zon op: 05.27 onder: 21.48
maan op: 03.13 onder: 15.59
nog maar een
Bij het onderzoek door de Haagse
rechtbank zal slechts worden nage
gaan of en in hoeverre Menten be
trokken is geweest bij een in juli 1941
uitgevoerde massa-executie in het
vroegere Poolse, nu in de Sowjet-
Unie liggende dorp Podhorodce. Bij
die executie zijn twintig tot dertig
inwoners van het dorp gedood. De
rechtbank in Amsterdam heeft Men
ten wegens gebrek aan bewijs vrijge
sproken van medeplichtigheid aan
een andere massa-executie, in het
verderop gelegen dorp Urycz.
De officier van Justitie, die evenals
Menten zelf In cassatie was gegaan,
had geen bezwaar gemaakt tegen
deze vrijspraak, maar slechts tegen
de strafmaat. Hij had levenslange
gevangenisstraf geëist.
Struikelblok
Het beginsel dat niemand vervolgd
kan worden wegens feiten die al door
de rechter zijn beoordeeld („ne bis in
idem") is in Amsterdam een struikel
blok bij de berechting van Menten
gebleken. De Hoge Raad vindt het
juist dat de rechtbank het „ne bis in
idem" in de zaak-Menten niet van
toepassing heeft geacht, maar is
daarbij van oordeel dat de verwer
ping van het verweer van Menten
daartegen „niet naar behoren met
redenen is omkleed".
Menten heeft steeds aangevoerd dat
in 1952 de toenmalige minister van
Justitie, mr L. A. Donker, hem in een
persoonlijk gesprek heeft toegezegd
hem niet te zullen vervolgen. Dat
gesprek werd gehouden naar aanlei
ding van een tweede verzoek van
Polen om uitlevering van Menten.
Het eerste verzoek was in 1950 ge
daan. Beide verzoeken werden door
de minister van justitie afgewezen.
Vervolg op pagina 14
PAGINA 2:
Gemengd gehuwden
en de oecumene
PAGINA 3:
Politie-agente
terug naar
oude functie
PAGINA 12:
Parlementsrubriek
PAGINA ECONOMIE.'
Het kabinet heeft echter een
nieuwe berekeningmethode in
gevoerd waardoor de werkelij
ke kosten van deze beslissing
met de helft verminderen. Offi
cieel zal Nederland met dit be
sluit toch voldoen, als een van
de laatste NAVO-landen, aan
een NAVO-afspraak van vorig
jaar.
Op een persbijeenkomst in Washing
ton benadrukte premier Van Agt gis
teren de internationaal politieke be-
tekenin van deze beslissing. „Neder
land was een achterblijvertje. Dat
kan niet. Wij kunnen ons niet op een
lijn stellen met NAVO-landen in
Zuid-Europa die werkelijk grote eco
nomische problemen hebben. We
hebben het minder goed dan de afge
lopen Jaren maar altoos nog onverge
lijkbar veel beter dan die landen",
aldus premier Van Agt.
Het kabinet heeft de beslissing geno
men in het bezulnigingsoverleg eind'
vorige week. Officieel zijn Eerste en
Tweede Kamer gisteren per brief
over deze beslissing op de hoogte
gesteld. Opmerkelijk is dat daarin
een belangrijk feit, betreffende de
financiële gevolgen van het besluit,
is weggelaten. Dat gaat dan om de
nieuwe berekeningsgrondslag.
De verhoging is nl. niet berekend
over het totale defensiebudget maar
over het budget minus de bedragen
voor loodswezen, pensioenen, wacht
gelden en civiele verdediging. Dat
scheelt op het totaal defensiebudget
van ongeveer tien miljard meer dan
een miljard gulden.
Minister Scholten (defensie), die
evenals premier Van Agt en minister
Van der Klaauw (buitenlandse za
ken) in Washington is voor de NA-
VO-top zei dat de toevoeging van dit
belangrijke feit gewoon is vergeten
door de haast waarin gewerkt moest
worden om de zaak vandaag in Den
Haag bij de Kamer te krijgen. Hij
benadrukte meer het politieke dan
het financiële belang van de beslis-
cina
De wijziging van de berekenings
grondslag scheelt financieel nogal
wat. In de financiële planning van
defensie voor de komende jaren is
voorzien in een gemiddelde stijging
van het budget van 2.4 procent. Uit
gaande van een totaalbedrag van
tien miljard is dat 240 miljoen per
jaar aan verhoging. De stijging tot
drie procent over de hele begroting
vergt per jaar zo'n 60 miljoen extra.
Door de nieuwe berekeningsgrond
slag is nu echter slechts 30 miljoen
per jaar extra nodig. Hoeveel de be
dragen precies zullen worden kon
minister Scholten gisteren echter
nog niet zeggen.
Grote problemen
De uiteindelijke defensiebegroting
voor 1978, op basis waarvan alle be
rekeningen uitgevoerd gaan worden,
is nog niet vastgesteld. Er liggen nog
enkele grote problemen zoals de
compensatie voor de zeer snel stij
gende prijzen van defensiematerieel.
Minister Scholten heeft daarover
reeds moeilijke gesprekken met zijn
collega van financiën, Andriessen ge
had.
Vervolg op pagina 14
LEIDSCHENDAM (ANP) —Evenals
in de afgelopen week zijn er gisteren
in ons land opnieuw drie vermoede
lijke gevallen van polio gesignaleerd.
Dit heeft het ministerie van volksge
zondheid bekendgemaakt
Het gaat bij deze gevallen om een
elfjarig meisje uit Horst bij Harder
wijk, om een negenjarige jongen uit
Uddel en om een zeventienjarig
meisje uit Vriezenveen bij Almelo. In
de afgelopen weken is bij twaalf pa
tiënten de diagnose polio definitief
vastgesteld.
AJACCIO (UPI) Een kneed bom
heeft de villa van de Franse onder
minister van buitenlandse zaken,
Jacques Dominati, vernield. De villa
stond ten zuiden van Ajaccio. Ook
een reisbureau in Ajaccio werd bij
een bomaanslag beschadigd, aldus
de politie.
Van onze parlementsredactie)
AMSTERDAM Wie denkt dat de
CDA-fractie bezig is haar standpunt
te wijzigen in de Urenco-zaak vergist
zich.
In die zin liet de fractievoorzitter van
het CDA in de Tweede Kamer mr W.
Aantjes zich gisteravond uit op een
verkiezingsbijeenkomst in Am
sterdam.
Aantjes pleitte er gisteren net zoals
zijn fractiegenoot Van Houwelingen
sterk voor dat het kabinet zich
krachtig zal blijven opstellen tegen
over de Urenco-partners Engeland
en West-Duitsland ten aanzien van
de nadere eisen die de Tweede Ka
mer wil verbinden aan de uraniumle
verantie aan Brazilië.
Aantjes reageerde hiermee op de be
richten over de aanwijzingen dat zo
langzamerhand een meerderheid
van de CDA-fractie vindt dat het
algelopen moet zijn met het tegen de
zin van de partners in eisen van
verdere veiligheidswaarborgen van
Brazilië." Aantjes zei wel dat het
standpunt van de CDA-fractie is ge
baseerd op „de huidige situatie, en er
is altijd bereidheid om dit standpunt
bij gewijzigde omstandigheden op
nieuw te toetsen." Daaruit af te lei
den dat het CDA nu op de terugtocht
is. noemde Aantjes echter „een ver
gissing".
Van onze onderwijsredactie
DEN HAAG De studentenorgani
saties van het universitair en hoger
beroepsonderwijs hebben minister
Pais (onderwijs) gevraagd om verbe
tering van de studiefinanciering. In
een gesprek met de studenten heeft
minister Pais gisteren geen toezeg
gingen gedaan. Wel wil hij een aantal
van de naar voren gebrachte punten
in studie nemen.
De eerste eis van de studenten was
dat hun achterstand op de ontwikke
ling van lonen en prijzen wordt weg
gewerkt. Volgens minister Pais is dat
op dit moment moeilijk te verwezen
lijken.
Op langere termijn willen de studen
ten een systeem, waarbij iedere stu
dent naast een basisbeurs een rente
loze lening krijgt. Rentedragende le
ningen en financiële afhankelijkheid
van het ouderlijk inkomen wijzen de
studenten principieel af.
De studenten willen verder, dat de
studiefinanciering in het hoger be
roepsonderwijs gelijk wordt getrok
ken met het systeem voor het weten
schappelijk onderwijs. Nu is het zo
dat universitaire studenten ander
half keer zo lang over hun studie
mogen doen. zonder hun beurs te
verliezen. In het hoger beroepson
derwijs mogen studenten alleen het
laatste jaar overdoen met behoud
van hun beurs. Dat levert bijvoor
beeld grote problemen op in het ho
ger technisch onderwijs, waar onge
veer de helft van de studenten in het
eerste Jaar doubleert. Dat betekent
dat zij dan terstond hun beurs ver
liezen.
Tenslotte hebben de studenten en de
minister gesproken over de achter
uitgang voor gehuwde studenten en
over de afbetaling van promessen.
Ze hebben In elk geval weer één schip, al kunnen ze
nog niet het eigen zeegat uit. Een kleine eeuw nadat
je enige stukje strand werd afgepakt, is dat toch een
mooi gevoel. Welkom, Bolivia, in de rijen der zeeva
rende naties. En hou de voeten droog.
De nieuwe abonnee krijgt een welkomstvoordeel.
Hij betaalt (na twee weken de Krant gratis ter kennismaking
te hebben ontvangen) f 6.55 mindervoorde eerste termijn.
Schrijf op de envelop: TVrniw-Kwartet antwoordnummer 2792.
Amsterdam. Ken postzegel is niet nodig, die betalen wij. Hellen kan ook:
020-913456. afdeling service.
BONN, BELGRADO (Reuter, UPI, AP) De politie van Joegoslavië heeft vier Westduitsers
aangehouden, die ervan worden verdacht stadsguerrilla-activiteiten te hebben gepleegd. Drie van
hen zouden behoren tot de Rote Armee Fraktion. Het viertal zal, in afwachting van een beslissing
over een Westduits uitleveringsverzoek, worden vastgehouden.
De vier verdachten, Brigitte Mohn-
haupt (28). Rolf Clemens Wagner
(33), Peter Boock (26) en Sieglinde
Gutrun Hoffmann (33) behoren tot
de twintig belangrijkste verdachten
van een reeks terreuraanslagen,
waaronder de moorden op procu
reur-generaal Siegfried Buback.
bankdirecteur Jürgen Ponto en
werkgeversvoorzitter Hanns-Martin
Schleyer. Brigitte Mohnhaupt zou
ook betrokken geweest zijn bij een
schietpartij in Utrecht vorig jaar,
waarbij een brigadier van politie om
het leven kwam. Voor deze aanslag is
de Westduitser Knut Folkerts in de
cember tot twintig jaar gevangenis
straf veroordeeld.
Woordvoerders van de Westduitse
ministeries van Justitie en binnen
landse zaken zeiden niet te weten
hoe, waar en wanneer de Westduit
sers opgepakt zijn. Het viertal is
klaarblijkelijk tegelijk gearresteerd.
De Joegoslavische autoriteiten zou
den op hun beurt de Westduitse re
gering gevraagd hebben om uitleve
ring van een aantal in Joegoslavië
gezochte personen. Over de identi
teit van deze perscnen is niets be
kend gemaakt. In hoeverre Joegosla
vië de gevangenen tegen in West-,
Duitsland levende Joegoslaven wil
ruilen, is niet geheel duidelijk.
Het uitleveringsverdrag tussen
West-Duitsland en Joegoslavië voor
ziet in ultleveing van gewone misda
digers. Politieke misdadigers behoe
ven niet te worden uigeleverd Of
Joegoslavië het viertal een politieke
status zal toekennen is nog niet be
kend. De Westauitse autoriteiten lie
ten er geen misverstand over be
staan dat zij de vier aangehouden
personen als gewone misdadigers be
schouwt. De arrestatie van de vier
zou al meer dan een week geleden
hebben plaats gevonden en is via
diplomatieke kanalen ter kennis van
de Westduitse autoriteiten gebracht.
adres:
plaats:
giro:
adres:
plaats:
nieuwe abonnee:
betaalt per kwartaal
opgegeven door:
tel:
Ik ontvang graag naar keuze:
Een degelijke mini-indexklapper voor telefoonnummers
en adresgegevens. Handzaam formaat. Geschikt om mee
te nemen in elke jas of tas.
Drie kleine gekleurde klosjes garen en naalden in een
fraaie balpen. Een handig hulpmiddel voor de vakantie.
Twee verschillende Ot en Sien af beeldingen. Te gebruiken
als sierplaat of place-mat. In originele kleuren en afwasbaar.
TroW
