I Argentinië: zilvervloot nog niet binnen Strenge bewaking voor Oranje 'Generale' een militaire operatie Junta op tribune Joden hebben het nog altijd moeilijk 'orse streep door gedachte winstrekening Vierhonderd militairen ingezet rond Portorillos iCrtc U)i£&on -- In River Plate stadion W.K.Voetbal-Argentinie Bij openingsduel van WK'78 _8 fe ,NDAG 29 MEI 1978. SPORT Trouw/Kwartet oor Johan Woldendorp iUENOS AIRES Argentinië wil jyaal verdienen aan het wereld- ampioenschap voetbal, dat lijdt een enkele twijfel. En de zilvervlo- en komen uiteraard uit het buiten- ind. Van de Argentijnen valt im- ïers weinig te plukken, omdat de ïflatiecorrecties elkaar in het tem- o van een wereldrecordhouder op e honderd meter opvolgen. De rege- ing streefde er naar om de ontwaar- ling van de peso dit jaar tot zestig irocent te beperken. Het staat nu eeds vast, dat dat onmogelijk zal ukken. In de eerste vier maanden an 1978 is de Argentijnse munteen- eid al met vijftig procent gekel- erd. )e Amerikaanse dollar, die in Wall itreet allerminst op een onwrikbaar oetstuk staat, leverde niet lang ge- eden nog 650 pesos op. Aan de voor- ivond van de „Mundial" betaalt de tassier voor hetzelfde muntstuk iefst 734 pesos uit. Het is duidelijk, lat deze ontwikkeling de modale Ar gentijn niet in de kouwe kleren is gaan zitten. Forse belastingverho gingen en relatief weinig salarisher zieningen hebben van hem bepaald geen Croesus gemaakt. Er wonen in dit land mensen, die met hun scha mel maandloon eten voor amper drie weken kunnen kopen. De prijzen zijn uit de pan gerezen. Leer, een Argen tijns produkt nota bene, is even kostbaar (zo niet duurder) als in Ne derlandse winkels. De tarieven van het openbaar vervoer worden per maand herzien, al blijven de bus- en metrokaartjes voor onze begrippen een laag prijsniveau houden. De onverwacht hoge inflatie van dit ogenblik wordt toegeschreven aan het wereldkampioenschap voetbal, dat in totaal 700 miljoen dollar heeft gekost. Dat geld wordt van zijn leven niet terug verdiend, zelfs niet door de „welwillende" inbreng van bui tenlandse supporters en journalis ten. Het contingent voetbalfanaten uit Europa is nu eenmaal niet zo groot en vanuit andere Zuidameri- kaanse landen zullen de financiële impulsen nauwelijks betekenis heb ben. Argentinië geldt in het roerige Latijns/Amerika als een van de meest stabiele landen. Tripjes van uit andere grondgebieden, buurlan den als Uruguay en Brazilië wellicht uitgezonderd, zijn nagenoeg onbe taalbaar. Laatst sprak ik een inwo ner van Equador, die dolgraag een maandje Argentinië in zijn agenda wilde noteren, maar daarvan bij de eerste opwelling al af moest zien. „Dat reisje kost me, inclusief een set van twaalf kaarten, 8000. Dat kan ik onmogelijk betalen". De prooi van de prijsjagers stamt dus uit verre continenten. Dat treft, want Argentijnen zijn ware meesters in het verzinnen van prijscorrigeren- de maatregelen. Voor hen is het ech ter jammer, dat deze creatieve ge- dachtenkronkels pas de laatste we ken naar boven borrelden. Dat is een verfoeilijke streep door de rekening, omdat de doorsnee Westeuropeaan maar zelden genqgen is om ook maar enig begrip voor de schaduwzijden voor een prestigeobjekt als het WK te tonen. Drie alleraardigste voor beelden maken dat duidelijk. De organisatie van het wereldkampi oenschap wees een jaar geleden een aantal hotels aan, waar journalisten ondergebracht konden worden. Met het kenbaar maken van de voorkeur van de betreffende pennevoerder moest de helft van de logieskosten in dollars worden overgemaakt. Prak tisch iedere krant ontving daarna het vriendelijke briefje, dat de ge achte reporter welkom was, maar dat het vereiste bedrag nog niet op de bankrekening bleek te zijn bijge schreven. Niet iets om wakker van te liggen, want een kopie van de af schrijving richting Buenos Aires was voldoende om de geldzuchtige hote lier de mond te snoeren. Maar ook hij voelde zich niet uit het veld geslagen. Kort na aankomst in mijn hotel moest ik mij even bij de dame van de reserveringen vervoe gen. „Het spijt me", excuseerde ze zich, „we hebben een vergissing ge maakt. „U heeft betaald voor een éénpersoonskamer terwijl U in een kamer voor twee personen slaapt. Een andere kamer dan maar? Nee meneer, dat gaat helaas niet. Tijdens het wereldkampioenschap verhuren we alleen maar twee persoonska- mers." Of ik het verschil (15 dollar oftewel 35 gulden per nacht) dus maar even wilde bijbetalen. De be vestigingsbrief bracht uitkomst: mij was een éénpersoonskamer beloofd. De reserveringsafdeling („o meneer, neemt u me niet kwalijk") mocht terug naar „af". Twee dagen later. Na het (vooruit betaalde) ontbijt te hebben genut tigd. werd mij een ongegeneerd hoge rekening onder de neus geschoven. Een simpel stukje kaas extra kon onmogelijk 2900 pesos kosten, om dat mijn tafelgenoot voor dezelfde traktatie slechts 800 pesos hoefde te voldoen. Navraag bij de verongelijk te ober leerde, dat het reeds betaalde ontbijt opnieuw in rekening was ge bracht. De „vergissing" werd onge daan gemaakt, nadat ik opnieuw de deur van mijn papierwinkel had geopend. Puur toeval? Een ongelukkige sa menloop van omstandigheden? Ik denk, dat ik over een maand kan zeggen: „Ik zou er een boek over kunnen schrijven." door Matty Verkamman MENDOZA Oranje gaat eenzame weekjes tegemoet in Porto rillos; een tegen de Andes geposte negorij op 50 kilometer van de Argentijnse provinciestad Mendoza. Als het aan de organisato ren van de Ente Autorquico Mundial 1978" ligt, dan blijft de quarantaine in hotel Porterillos intact, zolang er voor Nederland geen wedstrijd op het programma staat. Contact met de buiten wereld geeft maar risico's. En die wil de militaire organisatie tot een minimum beperken. Er mag niets fout gaan. Opdat de wereld zal weten dat Argentinië wat kan, is het belangrijkste voetbaltoernooi immers in eerste aanleg als prestigeobject bedoeld. In dat verlangen passen normale contacten allang niet meer. Eenza me opsluiting in een oord, waar je naaste buren zwaar bewapende be wakers en iets verder sluipende roofdieren zijn, is soms de conse quentie van deelneming aan het we reldkampioenschap voetbal. Waar het die bewaking betrof, zijn er geen halve maatregelen genomen. Daar weet de ook in Mendoza langza merhand binnendruppelende inter nationale pers inmiddels alles van. Alsof er atoombommen in het pand van de voormalige Oostenrijker (toentertijd mocht hij zich ook groot-Duitser) Esteban (Stefan) Hey- der liggen opgeslagen, zo moeilijk is het om, als journalist toegang te krijgen tot het Oranje-hotel. De weg naar Portorillos zal enkele keren voorzien zijn van een serie klemmen en voetangels. Die tocht begint met een veizoek aan het pers centrum van Mendoza, waar men trouwens ook niet zomaar inkomt. Hier al is de controle troef. Eerste Divisie FC GroninenN-Excelsior 1-1. Wageningen-MVV 1-0. MW 4 2 1 1 5 5-4 FC /Groningen 4 12 14 6-4 Wageningen 4 2 0 2 4 7-7 Excelsior 4 1 1 2 3 2-5 Een tijdrovende papieroorlog ont brandt vervolgens pas echt. In een achterafkamertje moet ruim van te voren worden gemeld voor wanneer bezoek aan Portorillos staat ge pland. Paspoort, WK-administratie, persoonlijke en journalistieke gege vens worden verlangd. Dat alles komt op een lijst te staan. Andere officials versturen het document, dat ter plekke in Porterillos dus als een sluis fungeert. Het is volstrekt onmogelijk om zo maar naar het hotel te reizen. Op 3 kilometer afstand van het op een heuvel gelegen fort begint de bewa king al. Zo'n 400 militairen zijn inge zet om het Nederlandse gezelschap te bewaken. Zelfs direct telefoonver keer met de verblijfplaats van de Nederlandse kolonie is niet moge lijk. De manager van een ander ho tel, Plaza, moet worden ingescha keld, die niets doorverbindt, maar slechts als intermediair fungeert. Geriefelijk werken voor de journalis ten is welhaast onmogelijk. Van dat laatste bleek op de dag van aan komst KNVB's pr-functionaris Hans Hamstra zich ook niets aan te trek ken. Terwijl het toch zijn taak is om enigszins behulpzaal te zijn bij de arbeid van de media, ontplooide hij zich andermaal als eerste hulpje van Ernst Happel. De bondscoach bleek Aflossing van de wacht in het stadion van Mar del Plate. Militairen bewaken het stadion dag en nacht. zo geprikkeld over de 25 uur vergen de reis van Amsterdam, die langs Zürich, Monrovia, Rio de Janeiro, Montevideo en Buenos Aires naar Mendoza („ik ben hier al acht keer geweest, maar zo lang heb ik er nog nooit over gedaan") dat hij een eer der overeengekomen persconferen tie voor de zondag annuleerde. Twin tig minuten voor aankomst in Men doza kwam de lachende Hamstra met dat nieuws op de proppen. Hij sloeg Happel nog maar eens op de schouders, nam nog een sigaret en vond alle protesten slechts onzinnig. Oranje was op de allereerste dag meteen maar van het draaiboek af geweken. Veel later kwam er uiteindelijk nog een „compromis" uit de bus. Laat in de middag kon er alsnog worden gepraat. Op een tijdstip dus dat in Nederland middernacht (en het drukken van de ochtendbladen) na bij was Aantal deelnemers: 794.914. Inleg: ƒ3.389.251. Prijzenbedrag: 1.609.894. Eerste prijs: ƒ563.463. Tweede prijs: ƒ160.989. Derde prijs: ƒ241.484. Vierde en vijfde prijs: ƒ321.979. De DUITSE LOTTO De uitslag van de Duitse lotto luidt: 3 5 24 26 32 48 Reservegetal 6 SPEL-77 De uitslag van de loterij 8pel-77 luidt: 2 2 9 9 4 7 7. Amateurvoetbal Kampioenschap van Nederland VUC-Geldrop 3-0 (Hoogeveen kampioen) Eindstand: Hoogeveen VUC Qeldrop 4 2 1 1 5 4-5 4 12 14 3-1 4 1 1 2 3 5-6 Hoofdklasse A Nacompetitie periodekampioenen Blauw Wit-EDO 2-4 (EDO plaatst zich voor KNVB-beker toernooi Hoofdklasse B Nacompetitie periodekapioenen AchiUes'U-Rheden 0-1 West II Tweede klasse A: Halve nacompetitie Celerttas- LDWS 1-1 (Celeritas degradeert) Kampioenen winnen met Wilson rackets. Bij uw vak ma/1/sport shop liggen zp klaar Nu met gratisgesigneerde poster van Chris Evert of Jimmy Connors BUENOS Aires Men kan erover twisten of de „generale" van het wereldkampioenschap voetbal za terdag in het immense vernieuwde River Plate stadion een wat al te strak georganiseerd sportgebeuren is geweest, of een militaire oefening rond een sportmanifestatie. Van het laatste had het nog het meeste weg. Het monumentale stadion was hermetisch afgegrendeld. De dreigende naar buiten gestoken machinegeweren van de zes inzit tenden per patrouille-auto vorm den een eerste kennismaking met. het militaire element, dat zo na drukkelijk zijn stempel drukt op dit toernooi om de wereldbeker. De eerste „verdedigingsring" van de militairen lag op meer dan een kilometer van het stadion waar donderdag met de ontmoeting West Duitsland-Polen de titelstrijd begint. Lijdzaam wachtten de schier eindeloze rijen toeschou wers, die een gratis toegangsbewijs voor de vriendschappelijke wed strijd River Plate-Defensores de Belgrano hadden veroverd, tot ze aan de beurt waren om gefouilleerd te worden. Een vreemde bijkom stigheid was dat de journalisten niet werden gevisiteerd. Wel moes ten ze uitgebreid de inhoud van hun tas tonen en de draagbare schrijfmachine openen. Het was niet de enige controle. Bij het be treden van het stadion werden de tassen opnieuw doorzocht. De veiligheidsmaatregelen vergden zoveel tijd, dat toen de wedstrijd begon, het stadion nog niet voor de helft was gevuld. Dat alles niet liep. zoals het behoorde, was niet alleen een les voor de organisatoren, ook de buitenlanders werden er wijzer van. Het verkeer, dat in de Argentijnse hoofdstad toch al veel weg heeft van een gevecht, waarbij het recht van de sterkste doorslaggevend is, werd volkomen ontregeld door de stroom van zo'n 70.000 bezoekers. De journalisten deden de ervaring op, dat de busdienst, die de organi satie voor hen had ingesteld, vrij wel niet functioneerde. Taxi-chauf feurs werden verrast door afgezette wegen en raakten volkomen vast in de verstopte straten, waar uitzon derlijk overjarige auto's met ko kende motoren voor extra obsta kels zorgden. Degenen, die per eigen auto op weg waren gegaan, speelden al direct een verloren wedstrijd. De schaarse parkeerruimte was opgeëist door officials. Zonder meer werden de privé-auto's afgevoerd. Zij moesten doorrijden over de brede autoweg en konden niet binnen loopafstand worden geparkeerd. Bijzonder vreemd doen de tegen strijdigheden aan binnen de orga nisatie. Het binnensmokkelen van ongewenste voorwerpen in de wed strijd-arena's is vrijwel onmogelijk gemaakt. Daarentegen is het zeer simpel iets binnen de muren van het culturele centrum San Martin te brengen, één van de zenuwcen tra, waarin onder meer het hoofd perscentrum is gevestigd. Een offi ciële perskaart is voldoende om het gebouw binnen te komen. De kaart wordt zelfs amper bekeken. Moeite loos kan men grote en zware kisten langs de controle brengen, waar voor de deuren uitnodigend wor den opengehouden Steeds duidelijker wordt dat de problemen voor de organisatoren zich opstapelen. Zo bleek al dagen eerder de toegezegde installatie voor simultaanvertaling bij de persconferentie niet voorhanden. Elke keer weer moest Rene Courte, de perschef van de FIFA, zich ver ontschuldigen voor het ongemak dat dit gaf. Aanmerkelijk vervelen der is dat het elektronisch brein, waarvan men in Buenos Aires zo veel verwacht, het vooralsnog laat afweten. Zoals gebruikelijk bij een dergelijk toernooi moesten de jour nalisten via uitgebreide vragenlijs ten hun wensen voor perskaarten voor bepaalde wedstrijden lang van tevoren kenbaar maken. Aan de hand van die gegevens zou de computer zonder aanziens des per- 'soons voor de toewijzing zorgen. De elektronica liet het organisatie-co mité echter danig in de .steek. Ondanks allerlei ingrepen weigerde het brein hardnekkig dienst. De organisatoren kwamen erdoor in tijdnood. Ze zullen, als de storing niet op korte termijn wordt verhol pen. eigenhandig de welgeteld 1615 beschikbare persplaatsen moeten verdelen onder de bijna vijf dui zend journalisten, die donderdag de openingswedstrijd West Duits land-Polen willen zien. De reis duurde inderdaad rampzalig lang. En Happel was zo uit zijn hu meur, dat hij alle feestelijke tam tam op het vliegveld van Mendoza snijdend afdeed met: „Pure provin cialen". Toen hij even serieus was, bleek hij nog wel met het plan van een laatste oefenwedstrijd rond te lopen, voordat 3 juni het toernooi tegen Iran begint. Happel wil een dezer dagen tegen het provinciese lectie spelen. Vandaag volgen in structies hierover. „Poere provincialen", daar kon het door een ieder aangegaapte clubje volksdansers het van Happel dus mee doen. Het enthousiasme van de naar de luchthaven Al El Pumerillo toegestroomde massa toe-juichers was er niet minder om. Als je de taxichauffeurs mag geloven, dan wordt Nederland de favoriet van het publiek in Mendoza. En niet conti nent-genoot Peru, dat in Argentinië niet best staat aangeschreven. Zoals de Boliviaanse druivenplukkers in Mendoza als zwervers worden behan deld zo is ook het respect voor de half-Indiaanse Peruvianen niet al te groot in de plaats, waar zoveel ex- Italianen en -Spanjaarden wonen. door Johan Woldendorp BUENOIS AIRES We ont moeten elkaar in een snackbar. De toon is gedempt, de voertaal Engels. We wisselen enkele per soonlijke gegevens uit en be sluiten het gesprek op een ande re dag op een andere plaats voort te zetten. De volgende ontmoetingsplaats: een kruis punt. Vandaar uit toeren we naar een kantoor, waar nie mand ons ziet en hoort. Ik be loof de joodse professor zijn naam te vergeten. Op praten over anti-semitisme rust in de vergaarbak van allerlei volkeren en rassen, die Argentinië heet. nog altijd een taboe. Joden hebben het moeilijk in Zuid-Amerika. „Twintig pro cent van de namen, die ander halve week geleden in La Pren- sa stonden (bedoeld wordt de advertentie, waarin ruim 2500 politieke gevangenen met naam en toenaam zijn genoemd - red.), zijn joden", aldus mijn zegsman. „En dat terwijl wij binnen de Argentijnse bevol king van 25 miljoen mensen maar een kleine groep vormen. Vierhonderdduizend mensen, groter is de joodse gemeenschap hier niet. „Terzijde: de vicc- voorzitter van de Argentijnse liga voor de rechten van de mens, Antonio Sofia (een van de opdrachtgevers voor de op zienbarende annonce), die ruim een week geleden werd gear resteerd, is weer op vrije voeten gesteld. Anti-semitisme en fascisme in Europa en Zuid-Amerika zijn volgens de professor niet geheel vergelijkbare grootheden. „Fas- s. cisme is in Argentinië het fas cisme, dat onder invloed van de hogere klasses ontstaat. Maar ook de katholieke kerk in Zuid- Amerika valt niet vrij te pleiten van fascistische tendenzen. Daarnaast wint het fascisme in tijden van sociaal-economische moeilijkheden veel terrein in de lagere middenklassen. Je kunt moeiteloos een parallel trekken tussen economische crises en golven van anti-semitisme. De karakters van de verschillende regeringen spelen in dit opzicht geen rol. Je kunt anti-semitis me signaleren in liberale, mili taire en constitutionele rege ringen." De joodse professor onder scheidt drie vormen van anti semitisme in Argentinië: econo misch gekleurd, sociaal getint en politiek geëtiketteerd, dit in tegenstelling tot de Argentijnse socioloog Gino Gcrmani. die. na uitvoerige bestudering van dit bizarre „fenomeen", twee soor ten ontdekte: een politieke en een ideologische. Het is evenwel niet mogelijk om beide vormen te ontkoppelen.' De professor: „Economisch an ti-semitisme steekt de kop op tijdens harde crises, in de tijden dat het inflatiespook rond waart en op de ogenblikken, dat de handels- en betalingsbalans verstoord zijn. In de tweede plaats heb je het sociale anti semitisme, dat zijn kiem vindt in de hogere en lagere klassen. En dan kun je tot slot de gevaar lijkste vorm signaleren: het po litieke anti-semitisme. Dat type vervaardigt zichzelf op basis van de twee andere vormen, en is altijd herkenbaar in het politie ke frame van het land. Politiek anti-semitisme is gevaarlijk, omdat het opduiken van dit type het sein tot vervolging is. En de joden worden nu eenmaal ge zien als een anti-scmitistische groep. In perioden dat mensen rechten worden geschonden, hebben wij het dubbel moeilijk, omdat wij om politieke en om anti-semitische redenen opge pakt kunnen worden." Niettemin kunnen joden in Ar gentinië in vrijheid werken. Worden joodse instellingen en verenigingen probleemloos ge tolereerd. De zegsman weer: „De invloed van het buitenland is erg groot, omdat hier tal van vreemdelingen wonen. Maar ie dere Argentijn mag een krant uitgeven (vandaar de veelheid van dagbladen en periodieken in allerlei talen: Duitsers, al dan niet uitbrocders van ver foeilijke neo-nazistische ideeën, die ongeveer dertig jaar geleden naar Latijns-Amerika vluchtten, hebben bijvoorbeeld een eigen krant - red). Die vrij heid is erg belangrijk. Ik blijf echter met een brandende vraag zitten. Waarom breekt er tij dens sociaal-economische crises altijd zo'n haat tegen joden uit? Waarom heerst er in dit land. waar ook Armeniërs en Libane- zen wonen, een vooroordeel te gen slechts één volk? Waarom? Wij gedragen ons toch niet an ders dan de rest? Wij zijn toch niet beter of slechter? Goed,'wij hebben formeel dezelfde vrijhe den. Vanuit een legaal stand punt kun je geen discriminatie laten ontspruiten. Toch vind ik Argentinië niet het decor, waar in ik vrij kan werken. In de praktijk kun je de sociale discri minatie duidelijk proeven." Gratis 4-kleuren stickers van alle Nederlandse voet balsterren bij Ver pleegster Drop- rollen, Mintina en Dropmintina. Uw winkelier heeft ze in voorraad Vraag ook de 4-kleuren poster aan van het sta dion, tiaar de finale wordt gespeeld: Stuur een briefkaart aan Gilda Drop, Postbus 6001 Rotter dam. Plak 2,50 aan postzegels naast de fran keerzegel. Naam en adres duidelijk vermelden. Binnen enkele dagen ontvangt u de poster thuis. Droplabriekon Rotterdam Teleloon: 010-150055 BUENOS AIRES De voltallige Argentijnse militaire junta zal de openingswedstrijd voor het wereld kampioenschap op 1 Juni in het Ri ver Plate-stadion in Buenos Aires bijwonen, zo melden goedingelichte kringen in de Argentijnse hoofdstad. Zowel president en opperbevelheb ber der landstrijdkrachten, Jorge Vi- dela, als de opperbevelhebber der zeestrijdkrachten admiraal Emilio Eduardo Massera en de luchtmacht chef brigade-generaal Orlando Ra mon Agosti zullen acte de présence geven bij West-Buitsland-Polen. De Argentijnse regering zal de spe lers en bezoekers bij het wereldkam pioenschap „totale veiligheid" ga randeren. Dit heeft de burgemeester van Cordoba, een van de steden waar wedstrijden voor het wereldkampi oenschap worden gespeeld, gezegd. „Het zal in Argentinië geen herha ling worden van München." aldus Cordoba's eerste burger. Mochten er toch problemen komen, bijvoor beeld gijzelingen, dan zal de Argen tijnse regering weigeren met de ont voerders te onderhandelen. Deze uit spraak deed de Argentijnse minister van binnenlandse zaken generaal Harguideguy in een interview. „Wij bevinden ons in staat van oorlog" aldus de generaal. De druk van inter nationale organisaties als Amnesty International en de commissie voor de mensenrechten van de Verenigde Naties op de Argentijnse regering vanwege de grote aantallen „verdwe nen" mensen noemde hij onvermij delijk. „Helaas waren doden en dui zenden gevangenen nodig, aldus Harguideguy, sprekend over de toe stand in zijn land, „maar de subver sieve organisaties zijn uiteindelijk de kop ingedrukt" De Westduitse ploeg wordt overi gens toch begeleid door een aantal manschappen van de speciale een heid van de Bundesgrenzschutz. Ne gen leden van deze eenheid, G8G 19. bewaken onopvallend gekleed in trainingspakken de Westduitse se lectie. De heren mochten van de Ar gentijnse regering toch mee. op voor waarde dat ze ongewapend waren. De militaire regering van Argentinië heeft zaterdag een maandblad over de rechten van de mens verboden, dat wordt uitgegeven door de Argen tijnse liga voor de rechten van de mens, een beweging die communisti sche sympathieën zou hebben. Het blad belastert leger en politie door hen indirect te beschuldigen van schending van de mensenrechten, zo wordt als reden voor het verbod aan gevoerd. De liga en andere bewegin gen voor de rechten van de mens publiceerden deze maand een docu ment waarin de namen werden ge noemd van 2500 mensen die de afge lopen Jaren „verdwenen" zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 9