Kerkmensen en
CPN-ers scharen
zich rond N-bom
Kerkelijke delegatie
was op Oost-Timor
Is uw haar lil minuutje
per dag waard?
pétrole
hahn
Presbyterianen sluiten
homofielen uit ambt
Jongeren nog niet aan
gereformeerd avondmaal
Waarheen
pelgrims,
waarheen
gaat gij?
Congres kerk
DDR geslaagd
UIT DE KERKBLADEN
Dom Helder
Camara
weer op reis
General Motors
levert Pretoria
legervoertuigen
'Andere vormen van
samenleving niet
gelijk aan huwelijk'
VANDAAG
Voorbijganger
'Voormalig kamp 3
Westerbork moet
toegankelijker'
V
Zi
MAANDAG 29 MEI 1978
KERK
Trouw/Kwartet
door Aldert Schipper
De actie Stop de Neutronenbom heeft groepen met elkaar in
contact gebracht, die anders slechts zelden elkaar ontmoeten.
Volgende maand komen afgevaardigden van politieke partijen,
vredesgroepen en de vakbeweging bij elkaar om te zien hoe men
de actie tegen de neutronenbom kan voortzetten. Onder de
politieke partijen, die aan het overleg meedoen zijn het CDA, de
PvdA. de PSP. de PPR en de CPN. En de vredesgroepen komen
voort uit de kerken.
Er zijn In ons land 300 groepen ont
staan In de actie tegen de neutronen
bom Plaatselijk en regionaal wer
ken deze groepen samen met groe
pen van het IKV en Pax Christi.
Groepen van de actie tegen de neu
tronenbom zullen meedoen aan de
komende vredesweek van de kerken.
De neutronenbomactie heeft voor
het eerst sinds de oorlog naast ande
re kerkmensen en communisten sa
men op de barricaden gebracht. Vol
gens Jisk Steetskamp. theologisch
student aan de Vrije Universiteit in
Amsterdam en lid van de landelijke
werkgroep tegen de neutronenbom
is er door de gegroeide openheid
zowel bij de talrijke CPN-ers die
meededen als bij de kerkmensen
meer bewustheid ontstaan voor de
eigen identiteit. Geen verwatering
van het uitgangspunt, maar erken
ning dat deze groepen samen iets
van belang tot stand kunnen bren
gen. De heer Steetskamp zelf is lid
van de communistische partij en hij
heeft gemerkt dat er onder zijn par
tijgenoten door de neutronenactie
meer begrip is gegroeid voor kerke
lijk meelevende christenen.
Steetskamp is in een vroeg stadium
bij de acUe tegen de neutronenbom
betrokken. De organisatoren wilden
iemand er bij hebben, die geen CPN-
er was. omdat zij de actie wat wilden
ontdoen van haar CPN-stempel.
Toen zij een groep studenten aan de
theologische faculteit benaderden,
bleek alleen 8teetskamp in staat om
ten koste van veel tijd. mee te doen
aan de actie. Dat Steetskamp ook
CPN-lid bleek te zijn was geen reden
om hem te laten vallen als lid van de
werkgroep, maar het was puur
toeval.
De handtekeningenactie was juist
begonnen en Steetskamp nam deel
aan het organiseren van het natio
naal forum op 19 november van het
vorig Jaar. Hier sprak toen de hoogle
raar, waar Steetskamp student-as
sistent geweest was, dr C. Augustijn.
Steetskamp waardeerde dat erg. om
dat Augustijn „enerzijds volstrekt
eerlijk was en zakelijk sprak over de
neutronenbom, maar anderzijds zijn
achtergrond als theoloog niet ver
doezelde". Prof. J. Veenhof van de
VU deed mee aan het opstellen van
de advertentie in Trouw, waarna
veel instemming uit de kerken en uit
het CDA kwam. De werkgroep had
verder nog contacten met de andere
partijen, tot en met de WD. het
GVP en de SOP. Nu de
Antirevolutionaire partijraad zijn
onvooraardelijk nee tegen de neutro
nenbom heeft laten horen, acht
Steetskamp dat de climax in een
ontwikkeling bij het CDA naar
steeds meer duidelijkheid.
Jisk Steetskamp
Het internationale forum tegen de
neutronenbom op 18 maart heeft als
gevolg gehad dat ook in andere lan
den de actie tegen de neutronenbom
steeds meer effect kreeg. Zo was er
het weekeinde van 20 mei in de
Bondsrepubliek op zeven plaatsen
een demonstratie tegen de neutro
nenbom. De actie heeft directe en
indirecte invloed gehad, die niet on
derschat moet worden, meent
Steetskamp. In hoeverre de CPN-
invloed in de actie een rol speelt is
moeilijk te zeggen. De landelijke
werkgroep bestond in meerderheid
CPN-leden. „Maar hun invloed was
formeel niet groter dan die van men
sen uit andere partijen. Ze zaten er
niet als CPN-leden, maar als burgers
van ons land." vertelt Steetskamp.
Hij voegt er aan toe dat in de 300
werkgroepen, die nu bestaan alle
partijen, tot en met de WD verte
genwoordigd zijn. Hij herinnert zich,
dat hij tijdens het hoogtepunt van
de actie sprak met een CPN-ster en
een hervormde ouderling en dan bel
den verbaasd bleken, dat ze zo goed
met mensen van verschillende ach
tergrond konden samenwerken.
De actie tegen de neutronenbom
heeft dan weliswaar in ons land haar
hoofddoel bereikt, maar zij wil nu
verder gaan. „De Nederlandse rege
ring heeft zich trouwens nog niet
duidelijk uitgesproken," zegt Steets
kamp en hij wijst er op dat de neu
tronenactie vooral de laatste tijd
heeft gepleit voor een bredere doel
stelling. Mogelijk zal de actie dan
ook, zoals prof. Verkuyl reeds tijdens
het internationale forum bepleitte,
een keerpunt worden in de houding
van de bevolking tegenover de kern
wapens.
Van een onzer verslaggever
Na afloop van de Jaarvergadering
van het moderamen van de raad
van kerken van Indonesië heeft een
kerkelijke delegatie, de eerste
niet-regeringsafvaardiging, een
bezoek kunnen brengen aan
Oost-Timor, de vroegere Portugese
kolonie.
Lid van de delegatie was ds T. van
Weelie, de secretaris van de
commissie werelddiakonaat van de
Nederlandse Hervormde Kerk. Bij
zijn terugkeer uit Indonesië
vertelde hij dat de protestantse
kerken hun hulp hebben
aangeboden bij de ontwikkeling
van Oost-Timor. Zij zijn van plan
er „motivators" heen te zenden. De
kerken in Indonesië hebben in
honderden dorpen een man, een
ongehuwde jongere die een goede
opleiding heeft en die na een cursus
van enkele maanden in staat is de
mensen in de dorpen te motiveren
tot zelfontwikkeling. De raad van
kerken wil dit soort mensen ook
naar Oost-Timor sturen. Dat is wel
nodig, want toen de Indonesiërs de
Portugese kolonie in eind 1975 ten
koste van veel doden veroverden,
waren er twee academisch
gevormden op de hele bevolking
van 650.000.
Ds Van Weelie is drie dagen op
Oost-Timor geweest en hoewel hij
er heel wat heeft rondgereisd, ook
in de dorpen, heeft hij uiteraard
geen compleet beeld gekregen. Zijn
indruk is dat de Indonesische
troepen en de bevolking hard
werken aan de integratie van het
achtergebleven gebied in de
Indonesische samenleving. De
kinderen gaan nu naar school en
leren er Indonesisch. Driehonderd
Timorese Jongeren zijn naar Java
voor een verdere opleiding. Want
Indonesië wil Oost-Timor maken
tot de 27-ste zelfstandige provincie
van het land. En daartoe is kader
nodig.
In de bergen zijn nog 1.000 tot 1.500
Fretilin-opstandelingen, die
gewapend zijn met Portugese
wapens. Voor hun voedsel zijn de
Fretilin-mensen aangewezen op
Timorezen die met hen de bergen
in gegaan zijn. Vorig jaar zijn
65.000 van deze vluchtelingen
teruggegaan naar hun dorpen en
dit jaar zijn tot dusver 31.000
mensen uit de bergen gekomen.
Het leven in Dllli, de hoofdstad van
Oost-Timor herneemt zijn gewone
gang. Er zijn nog enkele
Portugezen overgebleven,
voornamelijk geestelijken en
religieuzen. Van de bevolking zijn
190.000 mensen katholiek. Er is
slechts een kleine protestantse
kerk, een vergadering van
gelovigen.
De Indonesische autoriteiten
beschouwen de Oosttimorezen,
anders dan de bevolking van
bijvoorbeeld West-Irian, als echte
Indonesiërs. Er wordt daarom heel
wat geld ten koste gelegd aan de
ontwikkeling van het eiland. Er
zijn 15 artsen en 19
verpleegkundigen naar het eiland
gestuurd om de medische zorg op
poten te zetten. Op enkele plaatsen
zag ds Van Weelie dat er aan de
wegen werd gewerkt.
Voordat hij naar Oost-Timor
reisde, voerde ds Van Weelie
besprekingen met de diakonale
organen, die zich bezighouden met
de tienduizenden politieke
gevangenen, die Indonesië heeft.
Volgens de Nederlandse predikant
Ds T. van Weelie
is het de Indonesische regering nu
ernst, voor 1980 alle gevangenen
vrij te laten. Maar de samenleving
heeft er grote moeite mee, de
mensen weer in zich op te nemen.
De kerken stellen geld ter
beschikking van de gevangenen,
die na hun vrijlating weer een
broodwinning moeten opbouwen.
Zo zijn er al talrijke coöperaties
gesticht waar vele honderden
ex-gevangenen lid van zijn. Ieder
krijgt 40.000 roepia (ruim 200
gulden) en met dat geld beginnen
ze een naaicoöperatie, een
werkplaats voor reparatie van
auto's en bromfietsen of andere
ambachtelijke onderneminkjes.
De kerken dringen er nu op aan dat
gevangenen, die binnenkort
worden vrijgelaten, overgeplaatst
worden naar een kamp vlakbij hun
woonplaats. Voor veel mannen is
die thuiskomst een evenement dat
zij met gemengde gevoelens
tegemoet zien. In de kampen leven
veel mannen in de obsessie dat hun
vrouwen thuis niet al die twaalf
jaar trouw gebleven zijn. In heel
wat gevallen komen de mannen
thuis en dwingen hun vrouwen met
behulp van een fikse aframmeling
tot een bekentenis van ontrouw. De
kerker, pleiten er in sommige
gevallen met succes voor dat de
vrouwen meer in staat gesteld
worden hun man te bezoeken in de
kampen en dat de mannen
periodiek alvast naar huis mogen
om te wennen.
Zowel door de gevangenen als door
de regering worden de kerken om
j hun gevangenwerk gewaardeerd.
De kerken trachten nu bedrijven te
motiveren, ex-gevangenen in
dienst te nemen. De kerk geeft daar
zelf het voorbeeld bij. Nodig is dat
kinderen van (ex)-gevangenen
toegang krijgen tot de universiteit
1 Nu zijn deze kinderen vaak
verplicht net te doen alsof hun
ouders overleden zijn of dat zij
kind zijn van een oom of zo. Van
deze „grote leugen" willen de
kerken de studenten bevrijden.
Het gaat goed met de kerk in
Indonesië. Enkele jaren geleden
sprak men steeds over negen
miljoen christenen. Er wordt nu al
gesproken over veertien miljoen. In
sommige kerken in Indonesië zijn
er 150 dopelingen per zondag. De
stad Djakarta heeft 45 gemeenten.
Ds Van Weelie merkte schertsend
op dat het verkeer in de knoop
raakt, als op zondag de kerken
uitgaan.
ie
LEIPZIG (Reuter) - Rond 50.000
Oostduitse protestanten hebben gis
teren deelgenomen aan de slotplech-
tigheid in de jaarbeurshallen van
Leipzig van een kerkelijk congres,
gehouden met de actieve steun van
de communistische autoriteiten. Het
vlot verloop van dit driedaagse con
gres wordt door de leiders van de
Oostduitse evangelische kerk be
schouwd als een teken dat het de
Oostduitse regering ernst is met
haar nieuwe houding tegenover de
christenen die zij niet langer meer
als tweede-rangsburgers wil be
schouwen.
Met treinen en bussen zijn de prote
stanten, ook uit ver afgelegen ge
meenten, naar Leipzig gestroomd
om deel te nemen aan dit grote ker
kelijke „feest", georganiseerd door
de evangelische kerk van Saksen.
Het congres in Leipzig was de groot
ste kerkelijke bijeenkomst in Oost-
Duitsland sinds 1954.
SAN DIEGO De generale synode van de presbyteriaanse kerk
inde Verenigde Staten heeft besloten dat homofielen uitgesloten
dienen te worden van het kerkelijk ambt. De synode nam het
besluit, nadat een deputaa'tschap had voorgesteld de plaatselij
ke kerken het recht te geven desgewenst homofiele predikanten
aan te stellen.
Een minderheidsrapport oordeelde
dat homoseksuele daden zondig zijn
en dat iemand die deze bedrijft geen
ambt kan bekleden. Een meerder
heid van de 650 synodeleden ging
met het minderheidsrapport mee. In
dat rapport werd gezegd dat aan
vaarding van homofilie strijdig is
met de bijbel en de kerk te gronde
zou richten. De opstellers van het
minderheidsrapport vreesden dat
talrijke kerkleden, die tegen homo
seksuele ambtsdragers zijn, de kerk
zouden verlaten.
De synode aanvaardde een amende
ment op het minderheidsrapport,
waarin een uitzondering gemaakt
werd voor homofielen die reeds een
kerkelijk ambt bekleden. De uitzon
dering werd aangenomen teneinde
te voorkomen dat er in de kerk een
heksenjacht zou ontstaan. Volgens
de aangenomen motie moet de kerk
commissies benoemen, die kandida
ten tot de woordbediening moeten
onderzoeken. Met het besluit kwam
een einde aan een twee jaar durend
debat, dat begonnen was door het
verzoek van de kerk van New York
City om raad in het omgaan met
homofielen, die openlijk voor hun
gezindheid uitkomen.
LEUSDEN Ook al heeft de gereformeerde synode in haar
laatste zittingsweek in beginsel besloten de jongeren, die (nog)
geen belijdenis van het geloof hebben gedaan onder bepaalde
voorwaarden aan het avondmaal toe te laten, de realisering
daarvan in kerken, die daartoe willen overgaan, is nog niet op
korte termijn mogelijk.
Het moderamen van de synode heeft
ontdekt dat het bewuste synodebe
sluit nog nadere studie behoeft, om
dat het onvoldoende in overeen
stemming met de kerkorde zou zijn.
Het breed moderamen (dagelijks be
stuur) van de synode heeft deputa-
ten voor de kerkorde gevraagd te
bezien of er in het geheel van de
bewuste besluitvorming kerkordelij-
ke elementen zijn. die eerst aan de
mindere vergaderingen (particuliere
synoden, classes, kerkeraden) moe
ten worden voorgelegd. Daarbij
wordt gedacht aan de mogelijke con
sequenties van het besluit voor de
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT.
Postbus 948
Westblaak 4, Rotterdam
Tel. 010-115588
(Red.)
Schiedamsevcst 52
Tel. 010-115700 (adv.)
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLEORONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030.
plaats van het belijdenis-doen van
het geloof, waardoor een dooplid be
lijdend lid wordt en aan het gevolg
van het besluit voor de betekenis
van de avondmaalsformulieren, wel
ke bij avondmaalsvieringen deel uit
maken van de orde van dienst.
Van de bevindingen van deputaten
voor de kerkorde zal het afhangen of
het genomen synodebesluit nu ook
feitelijk in werking zal kunnen tre
den. Mede vanwege de urgentie
het principebesluit is immers geval
len en een aantal kerken wil daar nu
ook uitvoering aan geven wordt
verwacht, dat genoemde deputaten
al in de eerstvolgende synodeweek
van oktober zullen rapporteren. Tot
zolang zal in elk geval aan het besluit
nog geen uitvoering worden gegeven.
Het oude zondagsschoollied „Waar
heen pelgrims, waarheen gaat gij?"
krijgt nieuwe actualiteit, nu dr R.
Boeke in Ruimte, het maandblad
van de Nederlandse Protestanten
Bond, voorstelt de naam van de
N.P.B. te veranderen in: Nieuwe Pel
grims Beweging. Dr Boeke legt als
volgt uit waarom hij zijn voorstel
doet:
speurend naar de vervulling van zijn
wezenlijke levensbeloften."
AMSTERDAM De bisschop van
Recife, dom Helder Camara, zal be
gin juni van dit jaar een bezoek
brengen aan paus Paulus. Daarna
zal de bisschop zijn internationale
reizen hervatten. Helder Camara. die
ere-doctor van de Vrije Universiteit
is. schrijft dit in een brief aan de
rector-magnificus van de VU prof. dr
D M. Schenkeveld, waarin hij tevens
zijn erkentelijkheid uitspreekt over
de hem verleende morele ondersteu
ning Het college van bestuur van de
VU had in maart van dit jaar aan
paus Paulus. in een brief aan de
pauselijke nuntius in Den Haag. zijn
grcte bezorgdheid kenbaar gemaakt,
over de berichten dat mgr. Dom Hel
der Camara een reisverbod zou zijn
opgelegd door het Vaticaan.
„De oude naam „Nederlandse Pro- Nagalm
testanten Bond" is niet meer zo over
tuigend in onze tijd. Want wij groei
en boven nationale begrenzingen uit
naar een meer mondiale maatschap
pij. Daarbij is de betiteling „Pro
testant" voor velen historisch belast
en politiek aangevochten (vgl de Ier-
land-hulp). Terwijl men tegenwoor
dig ook niet meer zo gauw „lid" wil
worden, omdat men meent dat je in
een „Bond" gebonden bent, door reg
lement, voor eigen belangen, enz.
't Is dus noodzakelijk ons meer te
oriënteren op een levenshouding die
ruimte laat zowel voor meegekregen
waarden, alsook perspectief biedt
voor nieuwe ontdekkingen. Jonge
ren zeggen: wees progressief op een
stevige ondergrond. Voor dit alles is
een nieuwe aanduiding passend, die
verwijst naar onze deelname aan de
Pelgrimage der Mensheid: Wellicht
„Nieuwe Pelgrims Beweging". Vroe
ger trokken pelgrims alleen op of in
stoeten, met staf- en pij, naar een
heilige plaats, door de historie ge
wijd, waar wonderen waren verricht,
of naar een hemelse rustplaats (vgl.
John Bunyan's boek: een pelgrims
reis naar de eeuwigheid). Nu kan zo'n
reiziger evengoed een poncho dragen
of een astronautenpak. Hij gaat ook
alleen, dan wel samen op weg naar
de verwachte ruimte. Hij is de zoe
kende mens. uit op de bevrijding van
zijn ik-gebondënheid, ondanks alles
Hier is het slot van de „kroniek" van
ds A. A. Spijkerboer in het blad Kerk
en theologie (uitg. Boekencentrum):
„Al met al laat het een vervelende
smaak na. De stem van de kerk gaat
hoe langer hoe meer klinken als na
galm van wat er in de maatschappij
wordt gezegd: in de maatschappij
wordt actie gevoerd tegen kernener
gie de synode zegt dat we daar wel
mee uit moeten kijken: in de maat
schappij wordt een petitionnement
tegen de neutronenbom gehouden
de synode gaat nu in juni over de
kernbewapening praten; in de maat
schappij is men verontwaardigd over
de jongste ontwikkelingen in Zuid-
Afrika de synode houdt er zich
ook uitvoerig mee bezig. Aan het
eind van de jaren zestig is de leuze
aangeheven, dat de wereld de agen
da van de kerk bepaalt, en zo blijkt
het nu dan ook gedaan te worden.
Wordt het niet tijd dat de kerk haar
eigen agenda gaat bepalen? Waar
zouden we dan over moeten praten?
Zijn er dan niet genoeg onderwerpen
om over te vergaderen? Nou, zou het
zo erg zijn. wanneer de synode eens
een vergadering oversloeg? Of één
dag vergaderde, in plaats van twee of
drie? Want wat krijgen de gemeen
ten op het ogenblik anders te drin
ken dan met synodaal water aange
lengde wijn van actiegroepen?
Maar als men echt geen stof meer
heeft om over te vergaderen, weet ik
nog wel iets: uit het zwartboek van
het CIDI over de Arabische boycot
en Nederland, blijkt dat Nederland
het in het toegeven aan deze van je
reinste anti-semitisme hetuigende
boycot niet alleen bedrijven die
zaken doen met Israël, maar ook
bedrijven die een Joodse directie,
Joodse aandeelhouders en Joodse
medewerkers hebben, worden erdoor
getroffen bonter maakt dan ande
re Europese landen. Wij zijn heel
sterk in het uitdelen van lessen in
moraal en reizen daarbij tot „het
uiterste der aarde", maar zoals een
vriend me zei: „Wanneer het op geld
verdienen aankomt, is in ons volk
iedere moraal ver te zoeken." Dat is
een onderwerp waar de synode zich
wel eens mee bezig zou mogen
houden."
Bedanken?
Ook binnen de A.D.S. (Algemene
Doopsgezinde Sociëteit) zijn er die
moeite hebben met het P.C.R., het
speciaal fonds van de wereldraad
van kerken ter bestrijding van de
rassenwaan en die zich afvragen, of
de A.D.S. niet voor de wereldraad
moet bedanken. In het Algemeen
Doopsgezind Weekblad schrijft domi
nee J. Woudstra-Gorter hierover:
„De principiële vraag, waar het Da
gelijks Bestuur van de A.D.S. zich
voor gesteld ziet is of men moet
bedanken voor de Wereldraad om
een onderdeel van een programma,
dat niet eens verplicht vastgekop
peld zit aan het totale budget van de
Wereldraad. Bij de overwegingen
geldt, dat we dankbaar zijn voor het
bestaan van de Wereldraad van Ker
ken en dat er veel goed werk gedaan
wordt over de hele wereld zowel in
het ene programma als in het ande
re. Werk dat bij de vroegere opstel
ling van de Oecumene als een groe
pering van enthousiaste mensen
voor de oecumene, totaal onmogelijk
was. Oecumene is niet langer een
hobbyclub maar een raad van ker
ken over de hele wereld, die bereid
zijn vragen die in wereldverband
spelen, aan de orde te stellen. De
Wereldraad is er niet op uit om gewe
tens te binden, dat bleek ons uit het
feit dat we als Doopsgezinde Broe
derschap in Nederland geaccepteerd
zijn als Ud. De Wereldraad kan en wil
kerken niet dwingen tot dingen die
om der gewetenswil aan die kerken
onmogelijk zijn.
Daarom is het advies: alsjeblieft niet
bedanken voor de Wereldraad. Laten
we dankbaar zijn. dat we onze eigen
kleine Nederlandse Doopsgezinde
bijdrage aan dit belangrijke werk
kunnen geven!"
NEW YORK (ANP) - Volgens een
document, dat aan het licht is ge
bracht door het ICCR in de Verenig
de Staten (Interkerkelijk Centrum
inzake Gemeenschappelijke Verant
woordelijkheid in de Sameleving).
levert het automobielconcern Gene
ral Motors militaire voertuigen van
uiteenlopende aard aan de regering-
Vorster. General Motors is een van
de grootste zo niet de grootste multi
nationale onderneming er wereld.
Volgens het ICCR is het Amerikaan
se concern met zijn vestigingen in
Zuid-Afrika kennelijk „een nationa
le strategische industrie", die in ge
val van oproer en burgeroorlog door
het ministerie van defensie zal wor
den overgenomen.
Volgens het ICCR heeft GM in Zuid-
Afrika midden vorig Jaar een geheim
crisisplan opgesteld, waarmee zal
moeten worden ingehaakt op even
tueel oproer of een burgeroorlog,
waaruit blijkt dat het concern reke
ning houdt met regeringsovername
in geval van een nationale noodsitu
atie.
Een woordvoerder van GM heeft het
bestaan van het plan bevestigd. GM
heeft, zei hij voorts, vrachtwagens
aan de Zuidafrikaanse inkoopcen
trale geleverd. Wij maken geen mili
taire voertuigen als zodanig, maarzij
passen ze aan de doeleinden, die zij
wensen, aan."
Verbondsraad GPV:
AMERSFOORT (ANP) De centra
le verbondsraad van het Gerefor
meerd Politiek Verbond wijst het
streven naar gelijkberechtiging van
andere vormen van samenleven dan
het huwelijk van de hand. De centra
le verbondsraad zegt dat de overheid
gehouden is het huwelijk als een
voor het leven bindende samenle
vingsvorm te erkennen en te be
schermen. Het streven naar gelijkbe
rechtiging van andere vormen van
samenleven wordt daarmee onvere
nigbaar genoemd.
De verbondsraad zegt het te betreu
ren dat minister De Ruiter het beleid
van de overheid op dit terrein „eer
der wil funderen in de voorkeur van
de burgers dan in de normen van
Gods Woord". Het standpunt van de
ARP wordt in de verklaring „bedroe
vend" genoemd.
Ik oordeel niet eens over mijzelf
A
Je moet maar eens over jezelf gaan^
nadenken. Zoiets zeggen wij t)
gemakkelijk tegen iemand die in
moeilijkheden zit. Misschien wel t«_
gemakkelijk. Want hij doet 111
waarschijnlijk niet anders. In 2 e
Corinthe 4 vers 1 tot 5 geeft Paulu
verantwoording van het beheer vai
Gods geheimen, zoals hij dat noem
Er is blijkbaar kritiek op hem. En j.
daar heeft hij 't over. Een beheerder
een helper van Christus, moet
betrouwbaar zijn. Hij is nogal
emotioneel, want meteen merkt hir
op: Mij is echter heel weinig gelegr
aan jullie oordeel of dat
menselijke instantie,
eens over mijzelf. De
over mij oordeelt. Dat zijn krasse
woorden. Aan dat zinnetje: Ik
oordeel niet eens over mijzelf. voegP
hij toe: Want al ben ik mij van nietfe
bewust, daarom ga ik nog niet 'e
vrijuit. Hij gaat in feite meteen in ojj
tegenwerpingen als: Ja dat is 10
makkelijk. Ik oordeel niet over 111
mijzelf, je voelt je zeker boven elk
oordeel verheven! Maar dat is 't
geval niet. Nee. zegt Paulus, ik kan j
best denken dat ik vrijuit ga. maar
dan hoeft dat nog niet waar te zijn. i
Het zelf-oordeel is niet het f
eind-oordeel. Misschien dat dit heer
belangrijk is om te overwegen. Wat
schiet je er eigenlijk mee op, om
jezelf te beoordelen, dat iets andersri
is dan kritisch na te gaan waarin jel
verkeerd geweest bent. Maar zoiets*-
als een eind-oordeel over jezelf
opmaken heeft geen zin. Want öf hehi
valt gunstig uit en dan zegt het nog',
niets, terwijl je't gevaar loopt erg J*1
zelf-tevreden te gaan rondlopen; öf K
het valt ongunstig uit en je zit in defc
put. want er volgt niets meer op. Heftj
was immers zoiets als een *c
eindoordeel. En je komt tot een nieLf
ongevaarlijke zelfverwerping, die
sommigen funest geworden is. Dat fo,
in strijd met „God die mij oordeeltVj
Zijn oordeel verloopt volgens andeye
regels. Paulus verwijst hiervoor na^e
„als de Heer gekomen is". Je kunt
'ook dichterbij zoeken en denken aafoi
het evangelie als die „vreemde be
vrijspraak", waarbij we. ondanks to
alles, aanvaard en in de ruimte be
gesteld worden. Zo'n mens is ook wiaa
vrijer ten opzichte van menselijke st:
beoordelingen. 0j;
'g'
NED. HERV. KERK
Aangenomen: naar Brielle L. J. C
^eeuw te Sint Anna Parochie.
4. J. C
EN
GEREFORMEERDE KERKEN
Intrede (28 mei): te Amersfoort, lil
Popma uit Hoofddorp.
Ds. J. J. Bosma
V2
R(
Op 74-jarige leeftijd is een een ziiaa
kenhuis te Amersfoort overleden dis
gereformeerde emeritus-predikant ;1
J. Bosma, woonachtig te Scherpen!
zeel (Gld.). Ds. Bosma heeft de gere<
formeerde kerken te Krabbendanja
te Scharnegoutum en te Musselkage
naai gediend. In december 1968 ginfee
hij met emeritaat. ha
ga
Werkgroep gevormd va
gf
Van een medewerker lit
A8SEN/WESTERBORK In Assé?®
is de werkgroep Westerbork gef«
meerd. Zij staat onder voorzitl
schap van het Drentse statenlid
vrouw L. E. de Wijn. De werkgroej
waarvan onder meer een aan!
Tweede Kamerleden, Drentse stift
tenleden en gemeenteraadsled»
van Westerbork deel uitmaakt, ste!V(
zich ten doel de toegankelijkhei
naar het vroegere concentratiekamp
te verbeteren. Het terrein van hf
kamp, van waar de Duitsers in
Tweede Wereldoorlog bijna 100.1
Joden uit Nederland deporteerde)
wordt sinds enige Jaren in besli
genomen door het stiltegebied vi
de radio-sterrenwacht. De wei
groep wil tevens trachten de bewi
wijzering naar het vroegere ki
duidelijker te maken en op de plaal
van het kamp mogelijkheid gevi
tot informatie over het gebeuren
1940-'45. Een subcommissie uit
werkgroep zal zich bezighouden m(
het coördineren tussen de instantii
die het in 1970 onthulde eenvoudi
monument en wat nog resteert vi
het kamp willen onderhouden.
Elke ochtend slechts 1 minuutje Pétrole Hahn inmasseren.
Daarmee voorkomt en bestrijdt u roos en haaruitval. Daarmee
voedt en versterkt u de haarwortels en stimuleert u de
hoofdhuid. Daarmee aktiveert u de bloedsomloop.
Pétrole Hahn, betrouwbaar en bekend als het meest werkzame
haarverzorgingsmiddel voor ieder haartype.
Met frisse geur en antiseptische werking.
Niet vet. Kortom, met Pétrole «i
Hahn houdt u het haar 1^'
dat u hebt.
Elke morgen
1 minuutje inmasseren.
-de
In
nei
Vo
stc
doi
die
ter
tw;
Me
'reg
Me
V(
EC
lirr
is i
nal
vai
koi
eei
gel
