ositie Arafat in 't geding Arabisch geld voor Afrikaanse troepen Hulpverschaffers moeten eens naar de dessa Radicalen willen nieuwe PLO-leiding ritse rechter: bortus mag tegen van vader Rechts Spanje boycot grondwetscommissie Moboetoe ontvangt Belgische premier Doel inval: blanken weg économische groei alleen helpt Indonesië niet HPERDAG 25 MEI 1978 BUITENLAND Trouw/Kwartet i een onzer redacteuren ERDAM Voor het eerst In bijna tien Jaar wordt het leiderschap van PLO-voorman Jasser at ernstig aangevallen. In een gemeenschappelijke verklaring eisen vijf Palestijnse guerrilla- aties een nieuw leiderschap voor de Palestijnse Bevrijdingsbeweging. meenschappelljke verklaring verleden week aan de grootste itljnse verzetsgroep, Al Fatah, ran Arafat eveneens voorzitter •rhandlgd. De verklaring Is on- cend door het Volksfront voor vrij ding van Palestina van dr. ~}orge HabasJ, het Palestijnse csstrijdfront, het door Irak ge ïnde Arabische Bevrijdingsfront, Palestijnse Bevrijdingsfront en i Democratische Volksfront voor Bevrijding van Palestina van Na- Hawatmeh. Vooral het feit dat watmeh de verklaring heeft on- tekend wijst op een groeiende rrede met het beleid van Arafat in Vj lagere gelederen van de PLO. Tot kort koos de beweging van Ha- leh herhaaldelijk de kant van 'LO-leider In interne Palestijnse es. Hawatmeh wordt ook ge- als een van de eerste voorstan- van een meer gematigd Pales standpunt in het conflict in het Iden-Oosten. itocratisch ider Arafat bij naam te noemen huldigen de vijf Palestijnse or- satles de PLO-lelder ervan de lestijnse beweging autocratisch te len. In PalesUJnse kringen is dit uiterst ernstige beschuldiging, it omdat het Palestijnse verzet telkens weer beroept op zijn iocratlsche traditie. De verkla- van de vijf Palestijnse organlsa- volgt op meningsverschillen bln- de PLO en binnen Al Fatah over Palestijnse houding Jegens de lestroepen van de Verenigde Na- in het zuiden van Libanon. Met ie is er bij vele Palestijnen onvre- met het besluit van Arafat om te houden aan de wapenstil- id in het zuiden en om geen Pa- inse guerrillastrijders achter de les van de Verenigde Naties te infiltreren. Verleden maand Tt Arafat ongeveer honderddertig festijnen, waarvan velen lid van Fatach waren, oppakken omdat I van plan waren om Israëlische jis^epen in het zuiden van Libanon l.d POOL (Reuter) Een rech- in het Britse Liverpool heeft sdag beslist dat de 29-jarige Paton een abortus mag onder- i. De 32-jarige echtgenoot van de inpuw: William Paton, had de rech- 5 vr gevraagd de abortus te verbie- llah- Volgens de rechter, Sir George aglker, staat In de abortuswet van n\67 niet dat ,de vader moet worden c. raadpleegd als een vrouw een r iangerschap wil laten beëindigen". B zaak werd in Engeland gezien als ijdi proef voor de Britse abortuswet, ndi vrouw wil een abortus omdat wljsen haar dat geadviseerd hebben, loilliam Paton bestreed dit. Hij zei kilt zijn vrouw uit wrok handelde. St echtpaar is sinds enige tijd uit -*aar. Joan Paton heeft een echt- heiding aangevraagd. Tijdens de fhtszaak demonstreerde buiten de chtszaal enige tientallen voor- en genstanders van abortus. aan te vallen. Deze Palestijnen zou den vooral aanhangers zijn van de bekende Fatach-functionarissen Aboe Daoed en Aboe IJad. Met name Aboe IJad liet zich in het openbaar kritisch uit over de houding van Ara fat. Hij veroordeelde pogingen om interne Palestijnse geschillen met geweld te beslechten. In de verkla ring stellen de vijf Palestijnse orga nisaties dat „wij van mening zijn dat politieke besluiten individueel in plaats van collectief genomen wor den. Er is geen deelname in het ne men van besluiten omdat uw leiding (de leiding van Fatach) nog steeds de partij is die alle politieke besluiten bepaalt." Wat de gevolgen van de verklaring van de vijf Palestijnse organisaties zal zijn valt op dit ogenblik niet te overzien. Mogelijkerwijs zal Arafat gedwongen worden om zijn beleid wat meer aan te passen aan de op vattingen van het Palestijnse Ver werpingsfront. Dit front waartoe vier van de vijf organisaties die de ver klaring hebben ondertekend beho ren, verwerpt elke vreedzame rege ling van het conflict in het Midden- Oosten. Een zekere toenadering tus sen Arafat en de Palestijnse radica len leek zich te voltrekken tijdens een conferentie van tegenstanders van het vredesbeleid van de Egypti sche president Sadat in december verleden Jaar in de Libische hoofd stad Tripoli. Sinsdlen heeft de PLO- lelder echter in een aantal vraagge sprekken, waaronder ook met Trouw, laten doorschemeren dat hij zich eigenlijk bij het bestaan van de staat Israël heeft neergelegd. Tij dens een bijeenkomst van het cen trale comité van de PLO in de Syri sche hoofdstad Damascus afgelopen weekeinde werd besloten om in au gustus een Palestijns Nationaal Con gres (een soort Palestijns parlement in ballingschap) bijeen te roepen. Op dit congres was het mede de bedoe ling om de menlngsverchillen tussen de leden van het Palestijnse Verwe- pingsfront en de overige Palestijnse groepen wat te overbruggen. Collectieve leiding In hun verklaring stellen de vijf Pa lestijnse organisaties tegenover het autocratische leiderschap het voor stel van een collectieve leiding. „Wij stellen voor dat de generaal-secreta- rissen van alle verzetsgroepen, verte genwoordigers van het centrale co mité van Fatach en andere nationa listische elementen de leiding van de Palestijnse revolutie zouden vormen en dat dit lichaam het recht krijgt om politieke besluiten te nemen." Hiermee willen de vijf organisaties de machtspositie van Fatach binnen de PLO afbreken. Hier tegenover staat echter een stroming binnen de gelederen van Fatach die'van me ning is dat het maar eens afgelopen moet zijn met de verdeeldheid bin nen de Palestijnse verzetsbeweging en dat Fatach de zaak nu volledig naar zich toe moet trekken. In hun verklaringen beschuldigen de vijf Palestijnse organisaties sommi ge partijen binnen de PLO-leiding ervan zich te verlaten op reactionai re regimes, „8aoedi-Arabië in het bijzonder". Ten gevolge van dergelij ke banden zou de PLO niet in staat zijn om onafhankelijke besluiten te nemen. Dergelijke opvattingen zijn al eerder door bij voorbeeld George Habasj geuit. In een vraaggesprek met Trouw verleden jaar liet hij doorschemeren dat hij Arafat wei eens tot het Imperialistische kamp Zou willen rekenen. Meningsverschil len tussen Arafat en de conservatie ve Arabische landen zijn volgens Ha basj „kleine tegenstellingen binnen het kader van de imperialistische plannen. Slechts wanneer Arafat zich van het huidige proces afkeert, wanneer hij de juiste polieke lijn voor de Palestijnse en Arabische massa's kiest en wanneer hij de strijd van de revolutie anders inricht kan het machtsevenwicht (in het Midden-Oosten) worden veranderd." MADRID (UPI) De rechtse Volksalliantie en de Baskische Nati onalistische Partij zijn uit protest van de zitting van de speciale grondwetscommissie van het Spaanse par lement weggelopen. De beide partijen willen door deze stap protest aantekenen tegen het feit dat de grote politieke par tijen de regerende Unie van het Democratische Centrum van premier Adolfo Suarez en de zich in de oppositie bevinden de Socialistische Arbei derspartij (PSOE) van Fe lipe Gonzales een ak koord hebben gesloten over de teksten waarvoor zij zullen stemmen. Door deze maatregel willen de. twee grote partijen het de bat in de commissie be- spoedingen. Het akkoord wordt gesteund door de communisten en de Cata laanse nationalisten. Ofschoon enkele artikelen zeer omstreden kwesties betreffen aanvaardde de 36 leden tellende commis sie na het bereiken van het akkoord met een con- fortabele meerderheid 26 artikelen van de ontwerp- grondwet. Een van de om streden artikelen geeft het groene licht voor de legali sering van de echtschei ding in Spanje door te ver klaren dat een burgerlijke wet alle wettelijke aspec ten van het huwelijk, waaronder ontbinding daarvan, zal regelen. Een andere artikel geeft de rooms-katholieke kerk het recht er scholen en colle ges op na te houden en staat de regering toe deze te subsidiëren. Andere ar tikelen in de ontwerp-, grondwet geven arbeiders het stakingsrecht en er kennen rechten van gewe tensbezwaarden. De Volksalliantie en de Baskische nationalisten zeiden niet hoe lang zij van plan waren de bijeen komsten van de commis sie te boycotten. Beide partijen beschuldigen de grote partijen van pogin gen tot het onmogelijk maken van een echte dis cussie. De commissie heeft nu de tekst van 50 van de 151 artikelen van de nieuwe grondwet goed gekeurd. In de herfst zal het ontwerp van de grond wet via een referendum aan het Spaanse volk wor den voorgelegd. KIN8JASA, PARIJS (UPI, Reuter, AP) Saoedi-Arabië is bereid om als geldschieter op te treden voor een gemeen schappelijk Afrikaans leger. Andere Arabische landen, zo als Egypte en Marokko, zou den ook krachtig voorstander zijn van zo'n leger, dat overal moet worden ingezet waar een Afrikaans land te maken krijgt met gewapend verzet. Dit stond gisteren in een Koe- weits dagblad, dat deelne mers aan de Frans-Afrikaan se topconferentie als bronnen noemde. Op deze conferentie, waaraan Frankrijk en twintig Fransspre kende Afrikaanse landen hebben deelgenomen, is het veiligheidspro bleem in Afrika uitvoerig aan de orde geweest. Verschillende Afri kaanse regeringen zijn nu direct afhankelijk van militaire steun van Frankrijk. Om deze taak van Frankrijk te kunnen overnemen of te kunnen verlichten is binnen Afri ka het plan ontwikkeld om een eigen expeditieleger voor noodge vallen te vormen. Landen als Saoe di-Arabië en Egypte zijn daarin sterk geïnteresseerd. De regeringen van deze landen hebben herhaalde lijk hun bezorgdheid getoond over de „toenemende invloed" van de 8owJet-Unle (met Cuba als helper) op het Afrikaanse continent. Het is niet duidelijk wat er op de conferentie in Parijs precies is be sloten over de vorming van een gemeenschappelijke Afrikaanse troepenmacht. In de verklaring die na afloop in Parijs is uitgegeven staat dat alle Afrikaanse staten het recht hebben op „veiligheid binnen hun eigen grenzen, hoe ook hun politieke stelsel is." Daarop volgt dan de zin: „Het is noodzakelijk om via onderlinge besprekingen zo spoedig mogelijk aan het onderlin ge streven tot solidariteit gestalte te geven." Daaruit kan worden op gemaakt dat de vorming van een Afrikaans leger nog verder zal wor den besproken. In de straten van Kolwezi liggen nog steeds de lijken van zwarte slachtoffers van de opstand en de Franse interventie. De blanke slachtoffers, zijn al begraven. De lijken in de'straten verspreiden een lischuwelijk,* stank en vormen een gevaar voor de gezondheid. Legionairs Op dit moment is de nood het grootst voor president Moboetoe van Zaïre. HU heeft de Franse rege ring gevraagd de eenheid van het vreemdelingenlegioen nog min stens zes maanden in het zuiden van Zaïre te laten blijven. Bij afwe zigheid van die Franse legionairs zal Moboetoe waarschijnlijk bin nen de kortste keren te maken krij gen met een nieuwe inval van de opstandelingen, die zich nu in An gola aan het hergroeperen zijn. Of Frankrijk bereid is de zorg voor Moboetoes veiligheid nog zo lang volledig op zich te nemen staat nog te bezien. De Franse regering heeft gezegd dat de para's van het vreemdelingenlegioen teruggetrok ken zullen worden zodra alle nu nog vermiste blanken in zuidelijk Zaïre terecht zijn. De Franse presi dent Giscard d'Estaing heeft dit standpunt gisteren herhaald in zijn onderhoud met Moboetoe, die nog in Parijs is. Moboetoe heeft gisteren in Parijs ook bezoek gehad van de Belgische premier Leo Tindemans. Wat er tussen deze twee is besproken is niet bekend gemaakt. Het bezoek van Tindemans is waarschijnlijk vooral bedoeld als verzoeningsge- baar. De afgelopen dagen ontstond er veel wrijving tussen Zaïre (het vroegere Belgische Congo) en Bel gië, om dat laatste land niet bereid bleek Moboetoe op eerste afroep te hulp te komen met militairen. Mo boetoe verstoutte zich begin deze week nog zeer lelijke dingen te zeg gen over de Belgische minister Si- monet. Het Zaïrese regeringsblad Elima uitte gisteren overigens op nieuw zware kritiek op minister Simonet. Speuractie De Franse troepen zijn gisteren tot ver in het achterland van de mijn- stad Kolwezi doorgedrongen op zoek naar opstandelingen en even tuele blanke gijzelaars, yolgens Franse opgave worden er in en rondom Kolwezi nog steeds onge veer zeventig blanken vermist. Het vermoeden bestaat dat dezen door de vluchtende opstandelingen naar Angola worden meegevoerd als gij zelaars. Een bevelhebber van de opstandelingen heeft inderdaad ge zegd dat ze blanken gevangen hiel den. Ooggetuigen die de opstande lingen hebben gezien tijdens hun tocht naar Angola hebben overi gens geen blanke gevangenen gezien. Volgens diplomatieke kringen in de< Zaïrese hoofdstad Kinsjasa zijn er twee hoofdroutes waar langs de verslagenen naar Angola trekken. De één is rechtstreeks over de Za- irees-Angeolese grens, de ander loopt via Zambia. De Franse para's zijn er kennelijk op uit de recht streekse route af te snijden. Langs beide wegen trokken gisteren nog voortdurend grotere of kleinere konvooien van het Bevrijdings front voor Congo, de organisatie achter de inval in de provincie Sjaba. De Franse regering heeft gisteren Angola en Zambia gevraagd alles te doen om de levens van eventuele blanke gijzelaars te redden. De Zaïrese opstandelingen hadden met hun inval in Sjaba twee bedoe lingen. Ze wilden in de eerste plaats in de stad Kolwezi een regering vor men tegen het bewind van Moboe toe. Daarnq wilden ze een snelle evacuatie van alle blanken uit het gebied om de koperproduktie volle- - dig te ontregelen. Daarmee zouden ze de regering-Moboetoe in het hart hebben getroffen. Deze opzet van de invasie is volgens Franse journalisten en militairen in zuidelijk Zaïre op te maken uit docu menten die zijn gevonden op ge sneuvelde opstandelingen. Een ver slaggever van het Franse blad Figa ro meldde dat de vorming van een nieuwe Zaïrese regering volgens plan had moeten worden aangekon digd in Brussel, Parijs en Genève. Volgens hem is er een lijst met de namen van de leden van deze tegen regering. Le Figaro meent dat de opstandelin gen wel degelijk bloedbaden onder de blanken hebben aangericht met de bedoeling angst te kweken en een snel vertrek te veroorzaken. Om die reden zijn de Fransen ook erg onte vreden over de Belgen, die met hun evacuatie-plan de opstandelingen immers in de kaart hebben gespeeld. Alle blanken zijn nu weg en de koperproduktie is inderdaad ontre geld. Een Franse kolonel in Kolwezi noemde de evacuatie gisteren „een fundamentele fout". Hij zei dat de Fransen Kolwezi hadden willen her overen op de opstandelingen om daarna te proberen de blanken er zoveel mogelijk te houden. De Bel gen wilden echter van begin af uit sluitend een reddingsactie. Voor de meeste waarnemers staat wel vast dat het zonder de hulp van blanke technici erg moeilijk zal zijn de ko perproduktie in het gebied van Kol wezi op gang te krijgen. En zonder die koper wordt de positie van Mo boetoe nog wankeler dan zij al is. ^por Johan ten Hove e jaarlijkse bijeenkomst van de IGGI, de Intergouvernementele Groep Jor Indonesië, die de buitenlandse hulp aan het land coördineert, is weer Hgelopen en de Indonesische delegatie kan weer tevreden naar huis gaan. |s van ouds kan de Indonesische regering - rekenen op forse aantallen dollars nee het bewind van president Soe- 0 kan proberen het land sociaal-econo- sch omhoog te stuwen. Als vanouds is er r aangedrongen op een zodanige beste- i van de gelden dat ook de allerarm- a in de samenleving ervan kunnen pro- ren. Per slot van rekening is dat één i de criteria van het Nederlandse ont- elingsbeleid en Nederland vervult tra- ioneel een grote rol bij IGGI-bijeen- isten. Nederland is tot op heden voor- r van de IGGI en dit jaar fungeerde de tuwe minister van ontwikkelingssamen- Jan de Koning als zodanig. drong er bij de opening van de vergade- bij de Indonesische regering op aan 1 nadruk te leggen op arbeldsintensie- programma's, zodat de enorme werk- leid in het land teruggedrongen t. Overigens waren de minister en de I van mening dat de Indonesische ring een goed gebruik had gemaakt zijn buitenlandse hulp. Hij citeerde !t instemming het rapport van de we bank (lid van de IOOI) waarin stond t het land een snelle economsiche groei (er een breed front doormaakt en dat de donesische regering zich zal toeleggen economsiche gelijkheid en sociale »rd|chtvaardigheid. az l' uitermate hoopgevend beeld. onderaf' r niet alleen dc IOOI houdt zich bezie jet de ontwikkelingshulp aan Indonesië! voor de bijeenkomst van de IGGI i er in de Universiteit van Amsterdam Q congres gehouden waar een breed sca la van deskundigen zich eveneens bezig hield met hulp aan Indonesië. Met dit verschil dat zij de hulp „van onderaf" bekeken. De slotconclusie van dit congres was kort gezegd dat de hulp aan Indonesië zeker met aan de armste lagen van de bevolking ten goede komt, dat zij de kloof tussen rijk en arm vergroot, dat de zoge naamde „donorlanden" in samenwerking met het bewind hard bezig zijn roofbouw te plegen op de grondstoffen van het land en dat het regime gestaafd wordt in zijn onderdrukking van de Indonesische bevol king. Waarna het congres aandrong op stopzetting van de hulp. Een uitermate somber beeld. Wie heeft er gelijk? Het trieste is dat op het economische gebied beide partijen deels gelijk kunnen hebben. Een economische groei, verhoging van het nationaal inko men per hoofd, zoals het rapport van de wereldbank zegt, kan samengaan en gaat vaak samen met vergroting van de kloof tussen rijk en arm. Verhoging van het nationaal inkomen hoeft met in te houden dat de allerarmste lagen in een samenle ving er beter van worden. BIJ het bekijken van hulp en investeringen „van bovenaf" zoals de IOOI doet, wordt geen rekening gehouden met de individuele man in de dessa. die in de benadering van „onderaf" op de voorgrond staat. Het is juist de taak van het ontvangende land via goed uitgewerkte programma's op de verschillende niveaus de mensen te bereiken en in te schakelen in de nationale economie. En het is juist hierin dat de Indonesische regering volgens het congres volkomen faalt. Het apparaat dat voor de uitvoering van programma's zou moeten rechtvaardige ontwikkeling of die welke aantrekkelijk is voor de elite van het land en een bepaald soort inversteerders en „hulpverschaffers". Stoppen? Oud-minister Jan Pronk zorgen ontbreekt of is van hoog tot laag corrupt, en dan vooral hoog. Stabiliteit Over de onderdrukking van het volk moet gezegd worden dat er nog steeds enkele tienduizenden politieke gevangenen in het land worden vastgehouden, hoewel er in derdaad een begin gemaakt is met de vrijlating van deze mensen, van wie velen meer dan elf jaar vastzaten zonder enige vorm van proces. Feit is ook dat de Indo nesische regering bijzonder weinig binnen landse kritiek op haar eigen beleid kan verdragen. De studenten van verschillende universiteiten en de kranten die over hun Minister Jan de Koning verzet schreven kunnen ervan meepraten. Triest is dat ook hierin de buitenlandse hulpverschaffers een rol spelen. De Indo nesische regering houdt al jaren vol ter wille van de politieke stabiliteit de teugels strak te moeten houden. Politieke stabili teit die noodzakelijk is voor de sociale eir economische ontwikkeling en die tevens noodzakelijk is om buitenlandse hulpver schaffers en investeerders met af te schrikken. Samen met de IOOI zou de Indonesische regering zich wel eens mogen afvragen welke stabiliteit ze eigenlijk nastreeft. De stabiliteit die noodzakelijk is voor een Stopzetten of doorgaan met de hulp. Dat is de vraag die elk jaar opnieuw naar voren zal komen, zolang de Indonesische rege ring het huidige beleid handhaaft. De IGGI en met name Nederland kan elk jaar met om deze vraag heen. Ook de vorige minister van ontwikkelingssamenwerking, Jan Pronk, werd er mee geconfronteerd. Ook hij heeft er geen afdoend antwoord op weten te vinden en dus bleef onder zijn bewind alles bij het oude. Een nota over deze materie werd verschillende malen uit gesteld tot het niet meer hoefde omdat Pronk het veld moest ruimen. Stopzetten of doorgaan met de hulp. Sim pele problemen behoeven een simpel ant woord. Maar de vraag en het probleem zijn met zo simpel en dus het antwoord en de oplossing met. De gevolgen van een plotse linge stopzetting van de hulp zullen desa streus zijn, voor de elite, voor de regering maar ook voor de armste lagen. Het land zou bankroet gaan en dat zou op korte termijn rampzalig zijn voor miljoenen in woners. Indonesië voert twee en een hall miljoen ton rijst per jaar in. Stopzetting daarvan zou op korte termijn tot grote hongersnoden leiden, en met in de eerste plaats bij de rijke elite. Doorgaan met de hulp op deze manier is al even rampzalig. Potentiële rijkdommen worden in snel tempo afgeroomd, terwijl de voordelen niet terecht komen bij de mensen die ze het hardst nodig hebben. Doorgaan van de hulp sterkt de Indonesi sche regering inderdaad in het idee dat het goed gaat in het land en dat het huidige sociaal-economische beleid voortgezet moet worden, hetgeen slechts kan gebeu ren als het bewind de huidige politieke stabiliteit handhaaft. Maar deze politiek van rust en orde ontmoet steeds meer verzet, dat op zijn beurt met steeds meer repressie tot de „orde" geroepen moet wor den. De spanningen op het overbevolkte Java zijn tot grote hoogten gestegen. Meer verzet, meer onderdrukking en meer span ning zal onvermijdelijk leiden tot een uit barsting, waarbij het geweld van de jaren 65 en 66, toen honderdduizenden mensen het leven lieten, nog overtroffen kan worden. Anders Niet doorgaan en met stoppen dus, maar doorgaan op een andere manier, zoals ook sommigen op het Congres, zij het schoor voetend. naar voren brachten. Net als ove rigens verantwoordelijke en oprechte in woners van Indonesië zelf. die ondanks al hun kritiek met voor een algehele stopzet ting van de hulp zijn. Er bestaan wel degelijk voorbeelden van goede lokale projecten in Indonesië ge richt op de behoeften van de armste lagen van het volk. Vaak zijn dat projecten die buiten de officiële kaders omgaan en die door nlet-gouvernementele organisaties gefinancierd worden. Meer nadruk op deze projecten en meer financiële mogelljkhe den voor de organisaties die deze projec ten ondersteunen, is een eerste vereiste Naast deze benadering „van onderaf" zal de financiële hulp van samenwerkingsver banden als de IOOI niet van de ene op de andere dag afgebroken kunnen worden. Daar is tijd voor nodig, waarbij het geen „inmenging in interne Indonesische aan gelegenheden" is wanneer de IOOI en met name minister De Koning blijk geven van hun verontrusting over het huidige soci aal-economische beleid van de Indonesi sche regering. Verder is het noodzakelijk dat men van het hoge IGOI-niveau eens afdaalt naar de „onderaf-benadering", om in ieder geval eens kennis te nemen van het „andere Indonesië". Anders wordt het echt tijd de „allerarmsten" als criterium voor het Nederlandse ontwikkelingsbeleid maar openlijk opzij te zetten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 7