ndernemer krijgt
nvesteringspremie
Z. Afrikaanse journalisten onderscheiden
Pool mag uitspraak
beroep niet afwachten
Haars acht wachttijd
voor cel acceptabel
eede Kamer akkoord met WIR
BINNENLAND
Fleurop voor..
'e|rdeel ministers
B ivraagd over
idcrwagenbedrijf
Ondergronds
opereren
n Arnhem
Meer financiële armslag..
Voor die reis naar Amerika,
bijvoorbeeld.
-ennia- Konstant Krediet
Snel geld zodra u 't nodig hebt.
Haars weigert verder verblijf in ons land
'Kamer inlichten
over nieuwe
politietechniek'
'Geen achterstand in uitvoering'
Pleidooi voor
anderstaligen
Ambassadeur
Zuid-Afrika
weigert petitie
Praktisch gerichte
scholing op MTS
'Gouden pen van de vrijheid' wegens verdiensten voor persvrijheid
Bezwaar tegen
invoering
nieuwe giropas
Politieman krijgt
zes weken cel
DAG 24 MEI 1978
Trouw/Kwartet
ad
?ei onze parlementsredactie
,udK HAAG Vanaf vandaag kunnen ondernemers bij de overheid aankloppen voor investerings-
!g[ nies. De Tweede Kamer heeft zich gisteren, na dagenlang vergaderen, akkoord verklaard met
ar ret-investeringsrekening (WIR). Via de WIR zal in vier jaar Ujd circa dertien miljard gulden
investerende bedrijven vloeien.
x Van Aardenne (economi-
zaken) meent, dat de WIR circa
flerd duizend nieuwe arbelds-
tsen kan opleveren. Dat is ech-
.keihard" cijfer, zo heeft hij
weten.
dejeen
ADVERTENTIE
wie met i"n handen
'0p in het haar zit
j Doei'n mem goed: een bloomengroel
i PTT Uw flruiofvbloomisl xcepteen
US l^n WV gcvhinkboo
ak biurmmiheque.
europ Inierllofa 4 Uit er
voorin.
n Uoninjinnepachi 135.
inj Oen Haag.
?g K HAAG (ANP) De Tweede-
najnerleden Castricum, Van Thijn
s ifan der Doef (allen PvdA) hebben
et leren de ministers Tuijnman van
keer en waterstaat en Albeda van
'üe zaken schriftelijk gevraagd
oordeel te geven over „Klater-
1". „Klatergoud" ls een boekje
de vervoersfederatie NW/NKV,
Tl i handelt over de sociale proble-
in het toerwagenbedrijf.
agd is of het waar is dat in het
agenbedrijf de collectieve ar-
avereenkomst en het rijtijden-
it op grote schaal worden ont-
idjjen en wat daartegen gedaan
gekit. Voort willen de Kamerleden
tulen hoe de ministers staan tegen-
iglk de gedachte ook voor het toer-
ierienbedrijfeen raad van toezicht
nIe stellen. Een dergelijke raad
le faat bij het beroepsgoederenver-
!n r over de weg.
slotte willen de Kamerleden we-
eei0f de ministers het niet wenselijk
)eIlten, dat om sociale en vellig-
„jlsredenen een combinatie van
rwagenchauffeur-relslelder zo-
tl mogelijk beperkt wordt.
Van de grote partijen had de PvdA
de grootste moeite met de WIR, één
van de zogeheten hervormingsvoor
stellen van het kabinet-Den Uyl. Een
felle discussie in de PvdA-fracUe
ging gisteren vooraf aan de uiteinde
lijke instemming met het wetsont-
werp. Volgens de socialists mevrouw
Epema-Brugman heeft het kabinet-
Van Agt het wetsontwerp ernstig
verzwakt. De WIR biedt de overheid
nu te weinig mogelijkheden om in
vesteringen in een bepaalde richting
te sturen", aldus de PvdA.
Vooral het ontbreken van een speci
ale toeslag voor nieuwe arbeids
plaatsen was de socialisten een
doorn in het oog. Men kwam echter
tot de slotsom dat zelfs de huidige
opzet van de WIR beter ls dan de
oude belastingregelingen voor inves
teerders. te weten de vervroegde af
schrijving en de investeringsaftrek.
De WIR, die met terugwerkende
kracht tot 24 mei in werking treedt,
maakt aan het bestaan van deze
twee stimulansen een eind. De Eer
ste Kamer behandelt de WIR volgen
de maand, men heeft al laten weten
geen bezwaar te hebben tegen terug
werkende kracht. Minister Van Ar-
denne heeft ook aan de overzijde van
het Binnenhof benadrukt dat bedrij
ven reikhalzend naar de WIR hebben
uitgekeken.
/an een onzer verslaggevers
ARNHEM In Arnhem wordt
norgen een van de modernste
iperatiecomplexen in Neder-
and in gebruik genomen. Het
s de nieuwe ondergrondse
iperatle-afdeling van het her-
rormd diaconessenhuis. Door
die ondergrondse ligging is het
iomplex minder kwetsbaar
voor calamiteiten. Vandaar
lat het ziekenhuis bij dergellj-
e gebeurtenissen zal optreden
ls „rampenziekenhuis" voor
|de stad Arnhem en haar omge-
ng.
!en bijzonderheid op de nleu-
e operatie-afdeling is het om-
ed-systeem, waarbij patiën-
;n zonder dat er een ver-
gkundige met haar of zijn
den aankomt van hun
worden gelicht en overge-
>racht naar de zeer steriele
iperatieruimte. Een plateau
kan daartoe onder de patiënt
op diens bed worden gescho
ten. waarna deze liggend op
het plateau vla een gleuf wordt
overgeheveld naar de andere
i (schone) kant van de muur.
Die gleuf ontstaat doordat een
elektronisch in beweging ge-
lette kunstglazen gedeelte van
de wand omhooggaat. Aan de
andere kant van de muur
wordt de patiënt dan automa
tisch op net operatieblad ge
legd. Nieuw is ook de strenge
scheiding tussen het uiterst ge-
luiverde operatleblok en de
rest van het ziekenhuis, waar
door men het oplopen van in
fecties zoveel mogelijk wil uit
sluiten.
Het complex, dat twaalf mil
joen gulden kost, telt zes ope
ratiekamers, waarvan vijf in
het „schone" gedeelte en één
—de operatiekamer voor onge
vallen daarbuiten. De schel
ding tussen „schoon" en „vuil"
..wordt verder bevorderd door
e de verschillen In luchtdruk, die
T to de operatiekamers het hoog-
"jjste is en vis een tussenruimte
afneemt tot de druk ln de rest
van het ziekenhuis.
voerder De Korte heeft in het WIR-
debat vooral op de noodzaak van de
innovatietoeslag gehamerd. Anders
dan het CDA was de WD juist blij
dat de huidige WIR de overheid nog
niet zoveel mogelijkheden biedt voor
het sturen van investeringen. De
kleine linkse partijen (PSP, PPR,
CPN) waren dermate teleurgesteld
over het „globale karakter van de
WIR", dat zij tegen het wetsontwerp
stemden.
Op aandrang van „Brussel" had het
kabinet Van Agt het oorspronkelijke
wetsvoorstel fiks gewijzigd. De Euro
pese commissie, bang voor concur-
rentievergroting, had het kabinet er
toe gebracht de nieuwe WIR te com
bineren met een oude, gedeeltelijk in
onbruik geraakte wet, de selectieve
investeringsregeling (SIR). Inves
teerders in de randstad krijgen naast
een WIR-premie de plicht een SIR-
heffing te betalen. Op die manier
hoopt het kabinet investeringen bui
ten de randstad extra te bevorderen.
Bijschavingen
Niet af
CDA-woordvoerder van Houwelln-
gen liet er gisteren geen twijfel over
bestaan dat de WIR nog lang niet
voltooid is. De wet kent nu, naast
een basispremie, toeslagen voor eco
nomisch zwakke gebieden, grote
projecten, sommige bedrijfsver-
plaatsingen en „kleinschalige" in
vesteringen; dit laatste vooral voor
het midden- en kleinbedrijf.
Het CDA hoopt dat er per 1 Januari
1979 drie toeslagen bijkomen: voor
investeringen die bijdragen aan een
schoner milieu, een zuinig gebruik
van energie en nieuwe produktie-
methoden (Innovatie). WD-woord-
ADVERTENTIE
Of welk doel dan ook.
Met het Ennia Konstant
Krediet hebt u altijd geld
achter de hand dat u op
elk gewenst moment
kunt besteden.
En wat de maandelijkse
aflossing betreft
u krijgt 2 unieke
vriistellinaskaarten om in
te zetten wanneer betaling u
niet gelegen komt.
Vraag uw verzekeringsadviseur over het
Ennia Konstant Krediet. Hij regelt het vliegensvlug.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Staatssecreta
ris Haars (justitie) heeft een
Pool, aan wie zij politiek asiel
heeft geweigerd, geen toestem
ming gegeven in ons land te
blijven in afwachting van een
uitspraak van hoger beroep
door de Raad van State.
De Pool, de 28-Jarige André Jagtello
uit Warschau, heeft naar aanleiding
van deze beslissing een kort geding
tegen de staat aangespannen, dat
vanmiddag dient voor de president
van de rechtbank in Amsterdam. De
PvdA-Kamerleden Van den Bergh
en Kosto hebben de bewindsvrouw
om opheldering gevraagd over haar
beleid in deze zaak. Zij menen dat
Jagiello. gezien zijn politieke verle
den. bij een eventuele gedwongen
terugkeer naar Polen moeilijkheden
staan te wachten.
Volgens de staatssecretaris behoeft
de Pool echter geen vervolging te
vrezen. Zij heeft dit latén uitzoeken.
Een andere reden om Jagieilo zowel
politiek asiel als een verblijfsvergun
ning te weigeren is, dat hij niet recht
streeks van Polen naar Nederland ls
gekomen. Hij verbleef eerst enige
tijd in Zweden en België alvorens in
april vorig Jaar in ons land te arri
veren.
De Kamer, heeft, vla tientallen wijzi
gingsvoorstellen, het wetsontwerp
aanzienlijk bijgeschaafd. De onvre
de van de Kamer gold vooral te forse
premies voor investeringen in Rand
stad en investeringen ln bestaande
gebouwen. Het CDA was zeer be
vreesd, dat eigenaren van panden,
bij voorbaat via ruil, ten onrechte
premies zouden opstrijken. Diverse
wijzigingen, die het kabinet ln de
loop van het debat aanbracht, gin
gen het CDA niet ver genoeg.
Een Kamermeerderheid aanvaarde
ten slotte een CDA-voorstel, waarin
de verhuur van bestaande gebouwen
geheel buiten WIR-premies zal val
len. De WD vond steun voor een
voorstel om alleen de hoogte van de
basispremie (een vast percentage
per investering) te laten afhangen
van economische ontwikkelingen.
Andere toeslagen liggen ln beginsel
vast. De PvdA kreeg de hele Kamer
achter zich met een voorstel voor
jaarlijkse informatie aan het parle
ment, waardoor de wet en de prak
tijk beoordeeld kan worden.
Op 14 mei 1958 werd Martinair Hol
land opgericht en daarom kreeg me
vrouw Smit-Kroes, staatssecretaris
van verkeer en waterstaat, gisteren op
Schiphol van president-directeur
Martin Schroder de eerste zilveren
jubileumpenning.
De penning, in een zogenaamde eer-
ste-dagenveloppe, zal vanaf vandaag
in alle Martinairvliegtuigen te krijgen
zijn. Tegelijk met de penning over
handigde de heer Schroder de staats
secretaris een jubileumboek. Voor het
zetten van een handtekening ging hij
daarveor uiteraard door de knieën.
DEN HAAG (ANP) - Het Tweede-
Kamerlid Roethof (PvdA) vindt, dat
de ministers Wiegel van binnenland
se zaken en De Ruiter (Justitie) de
Tweede Kamer dienen in te lichten
over het voornemen, bij de politie
een nieuwe techniek ln te voeren
voor wat betreft het benaderen van
gevaarlijke personen. Dit blijkt uit
schriftelijke vragen, welke het Ka
merlid gisteren gesteld heeft.
Op grond van studies van de laatste
jaren is een standaardprocedure ont
wikkeld voor de benaderingstech
niek. Het Kamerlid meent te weten,
dat er aan gedacht wordt geleidelijk
aan het politieapparaat vertrouwd
te maken met de nieuwe techniek.
-Gevraagd is nu. wat verstaan wordt
onder gevaarlijke personen, wie on
der concrete omstandigheden be
paalde personen als zodanig bestem
pelt en hoe ze worden onderscheiden
van andere personen. Ook wil het
Kamerlid weten hoe de nieuwe bena
deringstechniek zich verhoudt tot
geldende voorschriften, en waarom
niet is gekozen voor openbaarheid,
maar voor een onder dlenstgeheim
slechts bij het politieapparaat be
kend rapport over de studies. Vol
gens Roethof moet de Tweede Ka
mer ingelicht worden. „Het gaat om
vfOg
iet pu
Kamerlid.
de veiligheid van de politieman en
van het publiek," aldus het PvdA-
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Staatssecreta
ris Haars (justitie) vindt een
wachttijd van tweeëneenhalf
tot drie maanden voor mensen
die zijn veroordeeld tot een ge
vangenisstraf „alleszins accep
tabel". Ze heeft de Tweede Ka
mer gisteren in een brief mee
gedeeld deze termijn niet als
een achterstand in de uitvoe
ring van vonnissen te beschou
wen. Het gaat hier om de tijd-
die verloopt tussen de veroor
deling en de feitelijke ten uit
voerlegging van het vonnis.
De enige groepen die vaak langer
moeten wachten op een eerste op
roep zijn de jeugdigen tot 23 Jaar en
de vrouw, op 1 april dit jaar tezamen
501 personen. Volgens de bewinds-
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Tweede Kamerle
den Konings en Van Ooljen (beiden
PvdA) hebben minister Pais van on
derwijs gisteren schriftelijk ge
vraagd, de faciliteitenregeling voor
anderstalige Jongeren voor boven de
zestien Jaar toch te laten voortbe
staan. Het gaat hier om jongeren die
vanwege ernstige taalproblemen in
internationale schakelklassen ge
plaatst worden.
De regeling dat ook leerlingen van
boven de zestien eraan mee mogen
doen dreigt thans ingetrokken te
worden. De onderwijskansen voor de
bedoelde jongeren worden dan prak
tisch onmogelijk gemaakt, aldus bei
de Kamerleden.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De Zuidafrikaanse journalisten Donald Woods en Percy Qoboza
zijn gisteren in de Haagse Ridderzaal onderscheiden met de „Gouden Pen van
de Vrijheid" wegens hun verdiensten voor de persvrijheid. Dat gebeurde bij de
opening van het 31ste internationale congres van dagbladuitgevers, dat dit jaar
in Nederland wordt gehouden*
Percy Qoboza was tot okto
ber van het vorig jaar hoofd
redacteur van het dagblad
The World, het grootste dag
blad voor de zwarte bevol
king van Zuid-Afrika. Na de
beruchte „banning order",
waardoor ook zijn krant een
verschijningsverbod kreeg
opgelegd, werd hij met negen
andere Journalisten gevan
gen gezet. Onder invloed van
internationale protesten
werd hij na vier maanden
weer vrijgelaten. Sinds kort
is hij weer journalistiek werk
zaam voor het snel groeiende
nieuwe dagblad The Post in
Johannesburg, de vervanger
van The World.
Vlucht
Donald Woods was de hoofd
redacteur van de Daily Dis
patch, die in oktober J.l. even
eens door de Zuidafrikaanse
regering werd verboden.
Woods werd niet gevangen
genomen, maar kreeg een
schrijfverbod en huisarrest.
Enige maanden geleden zag
hij kans met zijn gezin naar
Engeland te vluchten. In een
van zijn laatste columns
schreef hij: „Ze denken dat
woorden de vijand zijn, maar
gedachten zijn de vijand. En
tegen gedachten kun Je geen
wetten maken. Die kun Je
niet gevangen houden, noch
verbieden, noch beperken."
Percy Qoboza, wiens komst
naar Nederland door de Zuid
afrikaanse autoriteiten niet
is verhinderd, nam de onder
scheiding tevens in ontr
vangst voor zijn blanke colle
ga Donald Woods, die niet
aanwezig kon zijn. Vandaag
keert hij weer terug naar Jo
hannesburg. „Ik ga terug",
zei hij, „zoals ik weet dat
Woods ook eens zal terugke
ren. Ik weet niet wat er zal
gebeuren, maar ik ben ervan
overtuigd dat er tenslotte
vrijheid in mijn land zal ko
men. Misschien niet tijdens
mijn leven, maar dan toch
zeker tijdens dat van mijn
nageslacht"
Petitie
Duizend Nederlandse en in
Nederland werkende buiten
landse Journalisten vroegen
ln een petitie om vrijlating
van hun gevangen zittende
Zuidafrikaanse collega's. De
petitie was gisteren per post
naar de Zuidafrikaanse am
bassade in Den Haag ge
stuurd, nadat de ambassa
deur van Zuid-Afrika ln Ne
derland had geweigerd het
verzoekschrift in ontvangst
te nemen.
In de petitie drukken de Jour
nalisten hun buitengewone
De Zuidafrikaanse journalist Percy Qoboza, onderscheiden met de „Gouden Pen
van de Vrijheid", wordt gefeliciteerd door prins Claus.
bezorgdheid uit over de
voortdurende aantasting van
elementaire mensenrechten
en beperking van vrije me
ningsuiting in Zuid-Afrika,
waarvan onder meer de pers
het slachtoffer is geworden.
Ook wordt uiting gegeven
aan verontwaardiging over
Een woordvoerder van Justitie zei
dat België bereid ls om de Pool terug
te nemen. „Of hij daar ook mag
blijven, weten we niet," aldus de
woordvoerder. Op het ministerie is
bekend, dat Jagieilo in het verleden
enige keren last heeft gehad met de
Poolse autoriteiten. Drie jaar gele
den werd zijn pas ingenomen na een
vakantie in Zweden. Hij heeft deze
later teruggekregen.
Het Kamerlid Van den Bergh voegt
hieraan toe. dat hem toen ook te
verstaan ls gegeven, dat hij op zijn
werk, bij de Poolse staatsdrukkerij,
niet meer voor positieverbetering in
aanmërking zou komen. Het Kamer
lid weet ook. dat Jagieilo in 1976
heeft deelgenomen aan een verbo
den staking. Daarna is hij. zonder
toestemming van de autoriteiten,
weer naar Zweden gegaan. Vandaar
reisde hij via België door naar ons
land.
In ongelijk gesteld
De toenmalige staatssecretaris Zee-
valking besliste in augustus vorig
jaar negatief op zijn asielaanvraag.
Jagiello verzocht vervolgens om her
ziening van deze beslissing, waarop
mevrouw Haars ln maart van dit jaar
negatief besliste. Jagiello tekende
hiertegen beroep aan bij de Raad
van State, maar kreeg van mevrouw
Haars te horen dat hij niet langer in
Nederland mocht blijven. Ook deze
beslissing, die nu inzet is van het
kort geding, heeft de PvdA-Kamerle
den bevreemd. Ze wijzen erop. dat de
staatssecretaris voor een beslissing
in een vergelijkbaar geval (dat van
de Chileense vrouw Perez-Corea)
door de rechter in het ongelijk ls
gesteld.
ADVERTENTIE
vrouw kunnen de problemen voor
deze groepen goeddeels worden ver
holpen met een verbeterde werkwij
ze van het groepssysteem van de
jeugdinrichtingen en met de capaci
teitsuitbreiding voor vrouwelijke ge
detineerden.
De staatssecretaris heeft de Kamer
tevens meegedeeld, dat met ingang
van 1 juli voor de open strafinrich
tingen in Roermond. Almelo, Hoorn
en Wamsveld en voor de open afde
ling van de Juegdgevangenis in Zutp-
hen een wekelijks weekeindverlof zal
worden gevoerd. Met een maande
lijkse verlofregeling in het weekein
de zal met ingang van die datum
worden geëxperimenteerd in de half
open strafinrichting De Fled der
voort in Veenhuizen.
Volgens mevrouw Haars hebben de
centrale raad van advies voor het
gevangeniswezen, de reclassering en
de psychopatenzorg een positief ad
vies uitgebracht over beide rege
lingen.
De gedetineerden zullen beter wor
den geïnformeerd over hun rechtspo
sitie. Circulaires die hierop betrek
king hebben zullen in de bibliothe
ken van de strafinrichtingen ter in
zage worden gelegd.
DEN HAAG (ANP) - Het komende
cursusjaar wordt op zes MT8'en in
ons land begonnen met een bedrijfs-
technische variant naast de bestaan
de theoretisch-technische richting.
De variant zal worden toegepast op
drie afdelingen, bouwkunde, elektro
techniek en werktuigbouwkunde.
Doel is het rendement van de
MTS'en te verbeteren en antwoord
te geven op de groeiende vraag naar
meer praktisch geschoold midden
kader.
de manier waarop zonder
vorm van proces Journalisten
van hun vrijheid zijn beroofd
of „banning orders" opgelegd
hebben gekregen.
DEN HAAG (ANP) Het Tweede-
Kamerlid Van Zeil (CDA) heeft giste
ren in schriftelijke vragen aan
staatssecretaris mevrouw Smit-
Kroes (PTT-zaken), bezwaren geuit
tegen haar plan over te gaan tot
invoering van een nieuwe giropas
met foto en geboortedatum van de
betrokkene. Zaterdag jongstleden,
in een door de Rooie Haan uitgezon
den vraaggesprek, maakte de staats
secretaris melding van haar plan.
Het Kamerlid heeft er op gewezen,
dat de Invoering van een nieuwe
giropas een vele miljoenen guldens
kostende aangelegenheid ls. Hij
meent bovendien, dat een giropas
met foto en geboortedatum afwijkt
van de internationaal gemaakte af
spraken. Voorts hield Van Zeil de
staatssecretaris voor, dat ook ge
fraudeerd wordt met legitimatiebe
wijzen met foto en geboortedatum.
In zijn vragen verzocht Van Zeil
overleg met de Tweede Kamer to
plegen alvorens definitieve beslissin
gen over de nieuwe giropas worden
genomen.
AMSTERDAM (ANP) - De recht
bank heeft de 25-jarige politieagent
J.A.V. uit de hoofdstad wegens mis
bruik van gezag veroordeeld tot zes
weken gevangenisstraf.
V. had toegegeven de afgelopen vier
jaar circa dertig prostituees te heb
ben overgehaald tot seksueel con
tact door hen te bedreigen met een
proces-verbaal. Het vonnis was het
zelfde als de els.
V. zwierf in zijn vrije uren vaak door
de rosse buurten van Amsterdam.
Zich voordoend als klant ging hij bij
prostituees naar binnen. Daar legiti
meerde hij zich en stelde de vrouwen
voor de keus. mee naar het bureau of
„toeven". Geweld gebruikte de poli
tieman nooit; als zijn voorstel werd
afgewezen, drong hij niet verder aan.
Op de zitting bleek, dat eenzaam
heid de voornaamste drijfveer was
van de uit de provincie afkomstige
politieman.
AMSTERDAM (ANP) - De procu
reur-generaal bij het gerechtshof in
Amsterdam, mr. M. Josephus Jitta,
heeft dinsdag straffen van zes en drie
jaar geëist tegen de 35-Jarige D. S. en
haar 20-jarige vriendin H. 8 die vo
rig Jaar samen met twee anderen de
38-jarige echtgenoot van D. 8., de
Italiaan R.
bracht
om bet leven hebben ge-
