1
VOGELVRIJ IN ARGENTINIË
Fussball macht
VERDWIJNINGEN
iMARTELINGEN
TROUW/KWARTET 15
Vermist!
Adriana Gatti de Rey
jaar geleden niet meer. Ook
met dit materiaal zijn er mo
gelijkheden genoeg. Probe
ren om er het maximale uit te
halen. Dat soort voetbal op
de WK? Het wordt schoppen,
dat denk ik wel ja. Nieuwe
ontwikkelingen zie ik niet, In
'74 trouwens ook niet. Polen
heette toen de grote verras
sing. maar Nederland speelde
al vier jaar eerder het spel
van de Polen. Het meest ver
rassende tot dusverre is Bra
zilië. Dat land speelt Euro
pees. dat is in feite verba
zend."
sportjournalisten, bij Hap-
pel. Er wordt ingespeeld op
een gerucht dat een redac
teur van het weekblad Voet
bal International nog diezelf
de week het „opmerkelijke"
levensverhaal van hem zal
publiceren. Opmerkelijk, wat
heet. In het bewuste artikel
blijken Happel's sociale ach
tergronden doorgelicht ta
melijk liefdeloos opgevoed,
op tweejarige leeftijd door
zijn ouders bij een oma ge
dropt, sterk op zich zelf aan
gewezen wordt maar wei
nig verzwegen over zijn privé-
leven zijn stuk gelopen hu
welijk, zijn vriendinnen, zijn
goklust en bevestigt Hap-
pel zelf als klap op de vuur
pijl dat hij tijdens de oorlogs
jaren lid was van de Hitlerju-
gend.
Happel (53) weet dus dat
„zijn" verhaal gaat verschij
nen. Wellicht om die reden
voelt hij zich tegenover ons
ook niet meer geremd om
over de oorlogsjaren te pra
ten. Het is een verhaal, dat
hij nooit eerder vertelde,
maar waar hij nu. onge
vraagd, over uitwijdt.
Over zijn lidmaatschap van
de Hitlerjugend zegt hij in
V.I.: „Wilde ik voor Rapid
Wien spelen, dan moest ik lid
worden van de Hitlerjugend.
Nou, dat heb ik gedaan, ik
was er lid van, zonder overi
gens te beseffen, waar je dan
aan mee werkte. Concentra
tiekampen? Kom nou. daar
wisten we tóen (1941-mv)
toch niets van."
door
Matty Verkamman
Het valt die dinsdag in
april niet mee om Ernst
Happel te pakken te krij
gen. Een uur of vier later
dan was overeengeko
men, kunnen er pas han
den worden geschud.
Dat gebeurt dan aan het
eind van een training bij
Club Brugge.
Vóór die begroeting volgde
de kouwe, vorsende kop van
het voetbaldier alle, door
hem voorgeschreven bewe
gingen. Hoe hij daar stond op
dat veld: onaantastbaar de
armen op de rug, blaffend in
half-Duits wanneer er maar
even iets niet naar zijn zin
ging. En man om bang van te
worden.
een oordeel hebben over wat
er nu in Argentinië gebeurt.
Happel beeft wat dat betreft
echter altijd de boot afgehou
den. „Das interessiert mich
nicht" en „het gaat om de
poen en de punkte", die kre
ten van hem moeten zelfs bij
de KNVB een ongemakkelijk
gevoel hebben veroorzaakt.
Nu zegt hij iets genuanceer
der. maar toch nog altijd recht
voor zijn raap: „Ik heb geen
verstand van politiek en dat
wil ik ook niet hebben, want
het is mijn vak niet."
Een weekje eerder had Brug
ge zich geplaatst voor de Eu
ropa Cup-finale. Een succes.
De zondag daarop verloor
„Club" voor de competitie
echter met 3-0 van Beringen.
Daarom zegt Happel meteen
maar dat hij „de pest-poe-
ken" in heeft. Die kreet
slaakt hij nog al eens, zoals
ook „scheisse" en „das inte-
ressiert mich nicht" op zijn
lippen bestorven.
Op weg naar de douches
scheldt hij nog wat op z'n
spelers, maar legt inmiddels
ook uit waarom hij die och
tend verstek liet gaan. De
jonge Ernst, het evenbeeld
van zijn vader, was onver
wacht uit Wenen overgeko
men. En dat ging voor. Zo
veel mens is hij ook weer wel.
Later, in zijn fraaie optrekje
te Oostkamp, krijgt de ont
moeting een opmerkelijk ka-
ïakter In principe praat de
Wener het liefst over voetbal
dat gebeurt ook voor een
groot deel aangezien dat
zijn leven is. Maar het uren
durende gesprek beperkt
zich niet tot Brugge, het Ne
derlands elftal waar hij
straks mee naar Argentinië
reist en andere voetbalzaken
alleen.
Natuurlijk was hij liever met
een completer Oranje op slap
gegaan. Maar bij elk afmel-
dingsberlcht riep hij steeds
weer: „Ik zie nog mogelijkhe
den genoeg." Over de instel
ling van degenen die vakan
tie boven WK-voetbal prefe
reren. zegt hij: „Misschien
wel typisch Nederlands. Toen
we met Feyenoord de Europa
Cup wonnen, kregen we een
aanbieding om vijf wedstrij
den in Brazilië te komen spe
len. Ik had het daar met Mou-
lijn en nog een paar anderen
over. Maar niemand had daai
eigenlijk zin in Kijk eens. het
elftal van 74 was natuurlijk
ideaal Hel was volstrekt nor
maal dal Nederland toen d(
finale haalde. Zoals het ook
normaal was geweest, wan
neer Nederland die finale had
gewonnen Met dat materiaal
zou ik ook in Argentinië ze
ker bij de eerste vier komen."
Zwartkruis en zijn baas Ernst Happel
zo ver, naar Rusland. Als tele
fonist heb ik echter altijd zo'n
500 kilometer achter het front
gelegen. Echt gevochten heb
ik nooit, maar wel veel last
met die partizanen gehad."
land alleen een paar in Ne
derland. Belgen, hij is er niet
wild van. Edens verwijderde
hij de burgemeester van
Brugge. Lucien van Maele.
hoogstpersoonlijk uit de
kleedkamer. En ook nu wil
hij weer wel een paar katten
kwijt aan het adres van die
man en aan „Club". „Voor
een reisje naar het buiten
land vraagt Van Maele of hij
met mij mag meerijden. Nou
ja, waarom niet. Hoor ik later
dat hij tegen het bestuur
heeft gezegd, dat ik hem
naast mij nodig zou hebben
De omgekeerde wereld Daar
kan ik niet tegen, tegen on
eerlijkheid." Over Club: „Or
ganisatorisch een boeren-
club. Niets voor mij zo'n pa
pieren oorlog. Ik weet het.
want na mijn loopbaan ben
ik bij Rapid Wien nog even
directeur-sportief geweest
De organisatie moet dus ge
regeld zijn. Bij ADO en bij
Feyenoord was dat prima
Maar Brugge, een boeren-
club."
België betaalt beter dan Ne
derland. Aanzienlijk beter
En Happel is gesteld op veel
geld. Belgische franken heb
ben bovendien de neiging
sneller wit te worden dan Ne
derlandse guldens. Maar ol
hij het ook naar zijn zin heeft
in Belgen-land? „In Rotter
dam kwam ik iedere dag in
Het Haantje (bekend
Feyenoord-café). Hier ben ik
zowat iedere dag thujs. maai
dat went ook. AJjax of
Feyenoord, wat kunnen dir
nog betalen? Dat zie ik niel
gauw meer gebeuren, rond
mijn 58ste wil ik het in Oos
tenrijk wat rustiger aan gaan
doen. AZ'67. ja daar heb ik
twee jaar geleden nog goed
mee gepraat. Met de Mole
naars. in Rotterdam-Hilton
was dat." Nieuwe Nederland
se ideeën, als bijvoorbeeld
een CAO voor voetballers,
niets voor Happel. „Hoe meer
een speler verdient, des te
beter het mij is."
In krijgsgevangenschap kan
Happel af en toe een balletje
trappen. Maar hel duurt hem
allemaal veel te lang. „Stio-
kum weggelaufen", zegl hij
over zijn vlucht, waar hij ten
langen leste toe besluit. Hij
trekt van hot naar heren komt
tenslotte weer in Wenen. „Via
Linz. dat lag toen nog in de
Amerikaanse zone. Ik heb ge
zegd dat ik daar vandaan
kwam. In '45 kon ik weer gaan
voplhallen."
De ourlog bevalt de jonge Hap
pel in het geheel niet. Ook al
zit hij dan verachter het front.
„Als telefonist weet ik precies
hoe de bewegingen van de
Russen en de Amerikanen
zijn. Op een zeker ogenblik
krijgt ik contact niet een
Weense jood die ik ken en die
aan de kant van de Amerika
nen vecht. Hij vertelt me dat
ik krijgsgevangene van de
Amerikanen kan worden,
wanneer ik op een bepaalde
plaats mijn wapens kom inle
veren. Met een groepje van
acht man besluiten we om dat
te doen. We worden als krijgs
gevangen goed behandeld. De
langste tijd zit ik in de buurt
van de Nederlandse grens, in
Oost-F riesland."
Het voetbaldierrln Vlaande
ren geniet hij, louter op
grond van zijn successen met
„Club" een zekere populair-
teit. Drie keer eerste vóór An-
derlecht. dat spreekt aan
„Natuurlijk heeft Anderlecht
het beste materiaal. Brugge
steunt op conditie en collecti
viteit". stolt hij simpel An
derlecht zal het met al zijn
kapitaal niet gauw redden,
meent hij. „Je kunt een titel
niet kopen Wanneer je vijf
spelers koopt, dan is het al
heel wat. als er drie slagen
Kijk maar naar Feyenoord.
dat koopt in pirncipe trou
wens altijd te laat en boven
dien onder de druk van de
omstandigheden." Vrienden,
die heeft hij er in het buiten
Happel: „Op 22 juni 1941
speelden Rapid Wien en
Schalke '04 in Berlijn om het
kampioenschap van Groot-
Duitsland. Rapid won na een
.1-0 achterstand met 4-1. Het
was voor dat Rapid tevens de
laatste wedstrijd. Op diezelfde
dag brak de oorlog met Rus
land uit, binnen zes maanden
lagen alle spelers aan het oost
front. Ik was toen zestien jaar.
Door die omstandigheden
werd ik in het eerste elftal van
Rapid opgesteld. In die perio
de mocht ik in Wenen eerst
nog drie maanden arbeids
dienst doen. Later moest ik
echter naar een kazerne, waar
ik tot telefonist werd opgeleid.
Begin '42 was het voor mij ook
Voor het eerst coach van een
nationaal elftal Met Oranje
naar de WK. „Het midden
veld en de verdediging zijn
geen probleem Het gaat er
om in welke vorm we met de
aanval gaan spelen Belang
rijk is dat we geen Cruijff-
complex inogen krijgen Een
jaar geleden dacht ik nog dat
Cruijff zou .spelen, een half
De samenwerking met Jan
Zwartkruis, is die goed? Hap
pel: „Waarom zou die niet
goed zijn?"
We zitten met z'n drieën, drie