k ben geen grootmoeder
lie zit te breien'
Schuitje varen
Van gebruiksvoorwerp tot kunst
UW PROBLEEM OOK HET ONZE
ti
vrouw H. J. van Nijnatten-Doffegnies:
lim een miljoen boeken
4
Amerikaanse lappendekens:
OAG 22 MEI 1978
VARIA
Trouw/Kwartet
iduir Fred Lammers
rht
boi 1
st.
n, DRN „Eigenlijk had ik er
ïvoi 974, na het verschijnen van
i twintigste boek 'Huis ter
.~J kei', al mee willen stoppen.
1 Tdat ik vond dat het niet
maal af was, heb ik.'An-
er nog achteraan ge-
n 2 ikt. Nou is het echter mooi
1 g eest. Ik ben nu tachtig en je
on< i eens van ophouden we-
he Hoewel, tachtig jaar is te-
'tst woordig nog niet zo erg
I" Laat ik er dit van zeggen:
rcje al mijn best doen me aan
voornemen geen boek
;r te schrijven te houden."
and
gevj
•uw H. J. van Nijnatten-Doffeg-
het met pretlichtjes in haar
Ze weet langzamerhand wel
e schrijven niet helemaal zelf in
id hebt. In het najaar zal er in
tval een aangevulde herdruk
omen van 'Duco's gevleugelde
tuinen', het enige kinderboek dat
<n i >oit heeft geschreven. Het is in
cto verschenen en evenals haar
re g st andere boeken, waarvan er in
on >op der jaren alleen in Nederland
zij ver de miljoen zijn verkocht, al
uit de handel.
iller i herdruk is een presentje van
di i uitgever voor mijn tachtigste
iell- aardag, waar ik erg gelukkig mee
sti Duco is het boek waar ik per
zijn dijk de meeste binding mee heb.
md ien geen grootmoeder die zit te
aar en. Het enige wat ik kon doen
mijn kleinkinderen was ver-
tjes verzinnen en dat heb ik in
dus >oek gedaan. Het speelt in Tripa-
lagi land, een naam waarin ik de be-
f itters van de voornamen van
boip kleinkinderen heb verwerkt, op
van mijn jongste kleindochter
die was er toen nog niet. Omdat
ich daardoor een beetje geno-
U voelde, heb ik speciaal voor die
flruk er nog een verhaaltje aan
if kevoegd over het dikke musje
(ske. Nou is zij ook tevreden ge-
eenf
ichl
moest dan aan de overkant passeren
omdat daar voor de ramen moge
lijk mannen zaten te loeren. Ik hoef
de thuis nooit iets te doen. Op school
gooide ik er ook met de pet naar.
Daardoor ben ik zo gemakzuchtig
geworden. Als ik examen zou moe
ten doen voor de vierde klas van de
lagere school, zou ik zakken als een
baksteen. Een brief zonder taalfou
ten schrijven kan ik niet. Als ik niet
weet hoe ik een woord moet spellen,
zoek ik maar een ander woord."
Omdat de eerste wereldoorlog het
gaan naar een kostschool in Zwitser
land belette, mocht Riek in 1919 om
haar schade op het gebied van reizen
in te halen met een bevriende familie
een jaar lang mee naar Indië. „Het
was boeiend, maar ik zou er voor
geen geld willen wonen. Het is daar
altijd warm en altijd hetzelfde. Ik
ben opgegroeid met de wisseling der
seizoenen. Dat heb je daar niet. Je
leeft er ook half in de nacht. Om zes
uur sta je op. De mannen gaan dan
naar hun werk, maar als vrouw zit je
de hele dag maar te zitten. Het
's middags naar bed gaan vind ik
iets vreselijks. Ik hou niet van een
bed. De oosterse wereld ligt mij niet,
geef mij Ierland maar. Dat is voor
mij het mooiste land van de wereld.
Die aparte sfeer daar vind je nergens
anders."
Geen dogma
MEVROUW VAN NIJNATTEN-DOFFEGNIES
tamme kip voorop de fiets (foto: Henk Tukker)
lichien komt er binnen afzienbare
'nog een nieuw kinderboek bij.
jongste dochter, die portret-
leres is, wil graag dat ik iets
if waarbij zij dan de illustraties
:t. Zoiets lijkt me erg leuk."
rouw Van Nijnatten zal wel zien
het loopt. Zij laat zich in elk
niet haasten. Dat heeft zij
gedaan. „Sommige mensen
ken dat ik de hele dag zit te
ij ven met die 21 boeken. Het zijn
nderdaad heel wat, dat ik dat
maal voor elkaar heb gebokst
ijp ik zelf ook niet, maar ik ben
ook in 1934 al begonnen, hoewel
schrijven er altijd In heeft geze-
Als kind op de meisjes-HBS in
enter werden mijn opstellen
naar de schooldirecteur ge
en dat was iets bijzonders,
ir toen mijn ouders naar direc-
Silijakes stapten om te vragen
ze ermee aan moesten was zijn
:s niet erg bemoedigend: er zijn
ulschrijvers genoeg!"
was uit bittere noodzaak dat
irica Judith van Nijnatten, de
gemeesterdochter uit Diepen-
n, haar oude hobby om te schrij-
later weer ter hand ging nemen.
oed
ge
Imi
17-
14
Burkorps
at was toen vader de financiële
lage aan mijn man, die bij de
le Rijders in Arnhem was, en mij
lest stopzetten. Vanaf dat mo-
nt moesten we onszelf zien te red-
l. Dat lukte niet. Je stand ophou-
bij zo'n keurkorps eiste veel en
korte tijd zaten we tot over onze
n in de schulden. Om daaraan
te doen, is mijn man toen bij het
ardendepot in Tilburg gaan wer-
O L Ik ben gaan schrijven. Dat was
enige bijdrage die ik kon leveren
uit de financiële zorgen te
nen."
Riek van Nijnatten kon er niet meer
los van komen, hoewel zij haar boe
ken zelf een beetje spottend „ver
edelde Court hs-Mahlers" noemt.
„Misschien is dat niet aardig voor de
mensen om te zeggen, maar het is in
elk geval geen literatuur. Dat preten
deer ik ook niet. Het zijn boeken die
doodgewone mensen, die ontspan
ning zoeken, aanspreken. Het ge
heim van mijn boeken is geloof ik
dat mensen zich erin kunnen herken
nen. dat er mensen in voorkomen
met wie ze kunnen leven." Al zijn de
boeken van mevrouw Van Nijnatten
grotendeels ontsproten aan haar fan
tasie, toch menen velen figuren en
lokaties te herkennen. „Ik moet
vaak toegeven dat ze gelijk hebben,
al betreft het meestal plaatsen waar
ik nooit eerder ben geweest. Ik heb
daar geen verklaring voor. Het is
hoogst merkwaardig. Kennelijk heb
ik een soort helderziende blik op die
momenten," zegt mevrouw Van Nij
natten, terwijl zij haar tekkel Men-
neke aanhaalt.
Moeder Geerte
Het kan soms een klein gegeven zijn
dat aanleiding wordt tot het schrij
ven van een nieuw boek.
„Een boom in de tuin, waarvan de
bladeren heen en weer gingen in de
wind, deed de vraag ontstaan of een
boom ogen heeft. Die gedachte is
verwerkt in Moeder Geerte, waarin
een blinde man voorkomt, iets dat in
het boek overigens een onderge
schikte rol speelt."
Omdat zij zelf als dochter en klein
dochter van een burgemeester (haar
grootvader was eerste burger van
Deventer) in de „hogere kringen"
heeft verkeerd, kan mevrouw Van
Nijnatten daarover in haar boeken
uit eigen ervaring vertellen. Andrea,
het dienstmeisje dat het niet erg
voorzien heeft op de deftigheid en
waarover haar jongste boek gaat, is
daarvan een voorbeeld. „Ik kan goed
aanvoelen dat zo'n meisje, als ze een
helder verstand had, wel eens in op
stand kwam. Als ik denk hoe het
toeging bij mijn tantes Bé en Lu, die
in Deventer het buiten „Het Schol"
bewoonden, waar alles precies zo
was gebleven als ten tijde van groot
vader. Zij legden voor de dienst-,
maagd zelf stukjes vlees op een bord,
wijd uitgespreid zodat het veel leek,
hoewel het weinig was."
Thuis, in Diepenveen, ging het niet
zo deftig toe. „Als enig meisje met
drie broers werd ik als jongste van
het stel natuurlijk wel reuze ver
wend. Niet door mijn broers. Zij had
den me alleen nodig als ze iets bij
vader gedaan moesten zien te krij
gen. Ik ben erg eenzaam opgegroeid.
Hinder heb ik daarvan niet gehad. Ik
kon me goed alleen vermaken. Ik
ben nog geen gezelschapsdier. Ver-
jaarspartijtjes had ik thuis bij voor
beeld nooit. Vader wilde de verant
woording voor andermans kinderen
niet op zich nemen. Het deed met
niets. Als ik maar konijnehokken
kreeg op mijn verjaardag, vond ik
het allang best. Op een gegeven mo
ment had ik 42 konijnen en verder
nog een geit, een schaap, drie hon
den en een kano, waarmee ik de
wetering op ging. Ik was dol op die
ren. Ik moet nog ergens een foto
hebben dat ik op de fiets zit met
voorop twee dwergpinchertjes in een
mandje en op het stuur een tamme
kip. Zo fietste ik door het dorp. Mijn
ouders lieten me begaan. Toen vader
me op een keer op de jaarlijkse ker
mis bij de draaimolen vond op het
moment waarop ik juist met een
centenbakje rondging, was hij ech
ter woedend. Ik moest toch wel een
beetje onze stand ophouden."
Knooplaarsjes
„Ik was een meisje dat niets om
kleren gaf. Het liefst liep ik rond in
een donkere jurk met stippeltjes.
Daarom vond ik het vreselijk als wij
's zomers naar Zandvoort gingen
waar ik in zwarte knooplaarsjes rond
moest lopen. In zee gaan mocht na
tuurlijk niet, evenmin als ik later,
toen we in Den Haag woonden, langs
hotel Centraal mocht lopen -— ik
Tal van mensen hebben mevrouw
Van Nijnatten het etiket opgeplakt
een christelijke romanschrijfster uit
de Achterhoek te zijn, mogelijk om
dat een paar van haar meest beken
de boeken daar gedeeltelijk spelen.
„Ik moet er altijd een beetje om
lachen. Hoe de mensen daarbij ko
men weet ik ook niet. Het religieuze
komt maar af en toe in mijn boeken
aan de orde, en dan ik het de religie
zoals ik het zie, ontdaan van dog
ma's. Ik houd niet van christendom
waarbij alles volgens het boekje
gaat. Daarom lig ik ook altijd met
dominees overhoop. Al heel jong had
ik het gevoel vrij te willen zijn. Al
leen de mensen die daarbij opgevoed
zijn smaakt het zondagse kopje kof
fie niet als ze niet eerst naar de kerk
zijn geweest. Ik ben helemaal geen
dichteres, maar als jong meisje heb
ik juist over deze zaak eens een ge
dichtje gemaakt:
In de duinen staat een berk
Het mos zuigt aan zijn zilveren huid
Een merel in zijn takken fluit
en daaronder is mijn kerk!
De kerken zijn zo weinig open. Niet
dat ik het rooms-katholieke geloof zo
geweldig vind. maar daar kun je zo
de kerk binnenlopen. Bij de protes
tantse kerken moet je eerst bij de
koster de sleutel vragen. En die
moeite nemen de meeste mensen
niet."
Als ik opmerk dat zij in haar laatste
boek haar figuren soms dingen laat
zeggen die haar vader vast niet pas
send zou hebben gevonden voor een
dame en ik vraag of dit een zich
afzetten tegen haar verleden is. ant
woordt mevrouw Van Nijnatten:
„Dat geloof ik niet. Ik heb gepro
beerd met mijn tijd mee te gaan. Dat
taalgebruik is tegenwoordig gewoon.
Dat merk ik bij mijn kinderen en
kleinkinderen. Vroeger was het de
tijd van het taboe. Over seks mocht
helemaal niet worden gesproken. Als
iemand in verwachting was werd er
gefluisterd: .zij is in de blijde' en dan
was zo'n kind er opeens. Mensen
overdrijven altijd. Het pakt altijd
anders uit dan je verwacht. In de
oorlog dacht mijn generatie dat er
eenheid zou komen. Het is een soep
je geworden. Kijk maar om je heen,
overal in de wereld is het hetzelfde.
Toch idealiseer ik het verleden niet.
Elke periode heeft zijn voor- en na
delen. Niets is aan één stuk door
mooi, maar niets is ook aan één stuk
door lelijk. Er is nooit alleen scha
duw, er is ook zon als een mens er
maar voor zorgt dat zijn leven niet
grauw wordt. Want grauw betekent
verveling en vervlakking. Maar mis
schien heb ik makkelijk praten, om
dat ik altijd in de watten ben ge
legd."
door Mink van Rijsdijk
Stel nou het geval dat ik niemand zou hebben om mee op
vakantie te gaan helemaal niemand en dat ik toch graag
even een frisse neus wilde halen. Stel u verder voor om
het simpel te houden dat ik niet van vliegen hield, een air
conditioned touringcar gewoon een bus vond. waar ik niet
in wilde en reisgezelschappen me op mijn zenuwen werkten.
Wat moest een mens dan? Zo'n zielige figuur was ik dus,
spelen we even.
Op een avond zit ik heel droefgeestig gestemd thuis en voor
de zoveelste keer vraag ik me geprangd af wat ik in
vredesnaam moet gaan doen in de vakantie. Zuchtend sla ik
mijn lijfblad open. Ik verwacht niet geïnspireerd te worden,
maar je kunt nooit weten.
Plotseling leef ik op, er blijken zomaar mogelijkheden te
zijn. Wie gaat er mee op de fiets naar Australië, lees ik. Het
idee bezorgt me bij voorbaat al zadelpijn, maar het avon
tuur lokt me danig. Of ben ik te bejaard voor zq'n jolig
groepje? Ach, alles is maar betrekkelijk en een oude zeur
ben ik in ieder geval niet. Ik mijmer wat over Australië,
boeiend land lijkt me dat en dan al die kangoeroes, enig.
Toch laat ik het plan varen, het leeftijdsverschil is te groot
en om als moeder-overste te fungeren trekt me niet zo aan.
Hee, wat heb ik hier een sportieve heer van 55 jaar zoekt
voor het naseizoen een beschaafde reisgenote. Nee. dat is
niks, het naseizoen wordt me te Iaat, bovendien wil deze
heer ook weekendjes uit en zo'n soort reisgenote ben ik in
wezen niet.
Maar dan, oei, dan valt mijn oog op de meest fantastische
vakantiemogelijkheid. Wat lees ik?
Duitse specialist (gynaecoloog) zoekt leuke sportieve vrouw
voor een wereldreis in zeewaardig jacht.
Alsjeblieft, dat word je dan zomaar even aangeboden.
Sportief schijnt in te zijn, daar had die heer van 55 jaar ook
al zo zijn voorkeur voor. Op de fiets naar Australië wie
zou daar nog zin in hebben? Dat wordt acuut inschepen bij
de specialist. Lekker gemakkelijk ook in geval van zeeziek
te, der Herr Doktor is altijd ter plekke. Mijn Duits is
weliswaar niet zo briljant, maar met een stoomcursus kom
je een mooi stuk op dreef.
Leuk en sportief is de voorwaarde. Ben ik leuk? Nou. dat is
natuurlijk een kwestie van persoonlijke smaak, maar als ik
mijn best doe, val ik misschien toch wel in de termen.
Sportief ben ik zeker, in ieder geval van geest en hopelijk
zal ik niet elke dag in de mast van dat zeewaardige jacht
behoeven te klimmen.
Zo'n man moet wel goed in zijn slappe was zitten, een reis
om de wereld doe je niet even op een achternamiddag, dat
kost maanden. Al die tijd staat zijn praktijk stil en komt er
geen sou in het laatje. Mijn fantasie is verrukkelijk cn
ongeremd. Ik probeer me zo'n Duitse specialist voor te
stellen. Wat voor type zou dat nou zijn? Ik mik op een
mengeling van Kees Brussc en Marco Bakker. Iets in die
koers en dan natuurlijk wetenschappelijk onderlegd, «en
intellectueel. Ja, dat moet wel het summum van aantrekke
lijkheid zijn. „Dein ist mcin ganzes Herz" en een gesprek
op niveau, wat wil een mens nog meer. Niet veel.
Gek eigenlijk dat zo'n arts zelf geen relaties heeft, die staan
te trappelen om met hem mee te gaan. Een gynaecoloog
nog wel, je zou zeggen: die ziet de hele dag vrouwen, daar
zal toch best eens een leuke, sportieve bij zijn. Maar ja. hij
wil vanzelfsprekend geen patiënte aan boord en dat is zijn
goed recht. Zou hij er eigenlijk nooit eens eentje hebben
beter gemaakt die als reisgenote geschikt is?
Een reis om de wereld in een zeewaardig jacht met een
Duitse specialist dat moet toch wel het einde zijn. Het
absolute einde.
Kom, leuke, sportieve vrouwen, opstellen in rijen van drie,
bitte. Helaas kiest de kapitein er maar één uit. maar laten
we elkaar de pret gunnen en de uitverkorene een goede reis
wensen. Een behouden vaart. Dat vooral.
door Annemarie Lücker
De belangstelling voor hand
werken en oude technieken is
de laatste jaren behoorlijk toe
genomen. Patchwork, verschil
lende lapjes aan elkaar zetten
in een terugkerend patroon, is
zo populair dat er afgepaste
lapjes kant en klaar voor het
gebruik in zakjes te koop zijn.
Oorspronkelijk waren de „quilts"
van de Amerikaanse kolonisten uit
Europa in de zeventiende eeuw ont
staan uit een bittere noodzaak van
koude en armoede. Uit de goede res
ten van versleten kleren stikte men
lappen aan elkaar en voor extra
warmte werd de deken gevoerd met
een kapoklaagje. Toen het Amerika
economisch beter ging, nam de han
del met Europa toe. Er kwamen
fraaie en exotische stoffen, waarvan
men de prachtigste dekens maakte.
Behalve het aan elkaar stikken van
de lapjes en het doorstikken van de
deken in schitterende en soms zeer
ingewikkelde patronen werden er
nog afzonderlijke motieven op de
deken geappliqueerd. Dat gebeurde
meestal met de bruidsdeken, het
pronkstuk. Meisjes begonnen al op
zeer jonge leeftijd met hun uitzet die
onder andere bestond uit twaalf lap
pendekens en de bruidsdeken. Tij
dens de „dekenpartijen" werd de
bruidsdeken afgemaakt door fami
lie, buurvrouwen en vriendinnen.
Een dekenpartij was een sociale ge
beurtenis waar uitgebreid gegeten,
gedronken en gedanst werd.
Iedere lappendeken weerspiegelt de
periode waarin hij gemaakt is. Ook
de smaak, de zeden, het milieu en de
Een bruidsdeken uit 1875, aan beide zijden bewerkt
economische omstandigheden van
de kolonisten kwamen hierin tot ui
ting. De dekens van de Amish, een
sekte uit Zwitserland en Duitsland,
zijn sober en doen denken aan mo
derne grafiek. Hier geen bloemetjes
en bedrukte stoffen, maar effen, zelf
ingeverfde stof waarmee bijna strak
geometrische patronen werden ge
vormd in wonderlijk mooie tinten
die daarentegen weelderig waren
doorgestikt. Aan motieven en kleu-
renopbouw zoals het blokhut- of
postzegelpatroon van een ontwerp,
kon men de herkomst van de deken
herkennen.
Tot 15 Juni is een unieke collectie
quilts te bezichtigen bij Harvey en
Anuschka Menist in hun galerie aan
het Hoger Einde Noord 45. in Ouder
kerk aan de Amstel (stille kant). Har
vey Menist is Amerikaan en hij weet
erg veel leuke en interessante verha
len te doen over deze vorm van
volksvlijt. U kunt iedere vrijdag en
zaterdag gaan kijken tussen 11 en 18
uur en verder volgens afspraak.
VRAGEN uitsluitend in envelop sturen neer postbus 507 Voorburg
Per vrssg een gulden in postzegels bet liefst in waarden van 55 en
45 ets bijvoegen, en beslist niet san de buitenkant opplakken
Geheimhouding verzekerd Briefkaarten worden terzi|de gelegd
AAG: wij hebben altijd, winter en
ner een reiger in de vaart voor ons
is en dat hebben we steeds alle-
lal fijn gevonden. Bij regen en
meschijn stond het dier altijd
odstil te vissen en wist met een
tsemsnelle beweging van de kop
ijd wel iets te vangen. Tot onze
irik hebben we nu ontdekt dat
c kleine eendjes op die manier
^gevangen worden. Is daar nu iets
n te doen?
1TWOORD: Tamme eenden kan
n met het kroost altijd nog wel
it beschermen, maar de wilde en
lfwilde stadseenden moeten er zelf
or zorgen, dat de soort niet wordt
geroeid. Helaas zijn de oude een-
n niet zo fel bedacht op gevaren,
Kh van de kant van de reigers en
rioolratten, noch van de kant van
t verkeer, want hoe vaak ziet men
zo'n eendemoeder met haar
*p van kinderen een verkeersweg
ersteken en van het plotseling
>ppen voor eenden (en ook wel
or egels) hebben we wel erg nare
ftalen gehoord. Misschien is uw
iger wel een broertje van „Gerrit",
bij ons in de buurt 's morgens
cl vroeg de goudvissen uit een
tavijvertje staat op te lepelen (de
'schuldige katten kregen er de
lidwoorden voor naar de kop ge-
ogerd). Wij kunnen u helaas niet
lPen: Eet of wordt gegeten, dat is
de wet van de jungle, maar ook van
de poldervaart
Aanvulling: een paar weken gelden
schreven we over de sluipwespen, die
de rupsen verdelgen. Wij wisten ech
ter niet, hoe men aan deze dieren
kan komen. Mèt een vriendelijke
brief kregen we van een lezeres het
adres van de Biologische Gewasbe
scherming, Veilingweg 8a. Berkel/
Rodenrijs, 01891-4044. compleet met
plaatje.
NIEUWS VOOR DE ZWACHTEL-
BREISTERS: In de „Vrije week" zijn
we met een auto vol zwachtels, hand
doeken, enz. naar Deventer getogen.
We konden ons de laatste tijd slechts
springend verplaatsen in huis, zoveel
dozen en zakken breiwerk stonden er
opgeslagen. Op het voetstuk van het
monument van Albert Schweitzer
hebben we uw spulletjes opgetast cn
we hopen nu maar dat de foto's van
de overdracht duidelijk zullen zijn.
Krijgt u nu nooit te veel van die
zwachtels, vroegen we. Helaas zijn er
altijd leprapatiënten, maar u moest
de gezichten eens zien als er weer een
paar containers met zwachtels arri
veren! Nu de zomerrelsjes weer be
ginnen. raden wij de organisatoren
aan ook het Schweitzercentrum,
Brink 49 te Deventer eens in het
programma op te nemen. (Naast het
bekende winkeltje van „de gekroon
de Allemansgading", ook een be
zienswaardigheid en pleisterplaats
voor koffie en chocolademelk)
VRAAG: Is het waar. dat de schrijver
van het bekende boek een Jeho
vah's getuige is en dat alle baten van
de verkoop daarheen gaan?
ANTWOORD: Er zijn schrijvers, die
van de opbrengst van hun werk een
heel mooie motorboot kopen, of een
auto. of een tweede huis in Frank
rijk. of misschien alles zouden geven
aan de kerk of aan de gemeenschap,
waar ze bij horen. Het ligt niet op
onze weg, daarnaar te informeren.
Wij adviseren lezers, die graag be
paalde dingen zouden willen weten
over schrijvers van boeken, die ze
lazen, zelf een brief te schrijven en
die via de uitgever van het laatste
boek aan de schrijver te zenden.
VRAAG: Toen ik in Duitsland was
met vakantie, zag ik in een groente
zaak „Löwezahne". Blaadjes die me
bekend voorkwamen. En jawel: het
was een delicatesse, onze paarde
bloemen, althans het loof. Ook jonge
brandnetels verkocht men daar. Wat
doe je daar nu mee?
ANTWOORD: „Molsla" kan men hier
ook kopen, maar men kan die zelf
even goed verzamelen, als men dat
tenminste niet doet op een plaats
waar gespoten is, of dicht bij een
drukke autobaan. Mijn kleindoch
tertje heeft op de kleuterschool ge
leerd, dat de mooie gele bloemen
„slabloemen" heten, om op te eten.
net als gewone kropsla. Jonge brand
netels zijn te gebruiken als peterselie
en in de reformwinkel kan men u nog
wel andere recepten verstrekken.
REACTIES over „Het metalen Kruis
(1830-1831): Volgens een lezer is het
opschrift: Trouw aan Koning en Va
derland. Degene, die ons het eerst
inlichtingen vroeg over dit kruis.
noemde een ander opschrift, maar
zal bij nadere beschouwing het eens
zijn met deze woorden.
Een lezer uit Breda wist te vermel
den dat slechts officieren die onder
scheidingen ontvangen hadden en
dat hun namen bij de Herv. Kerk te
Ginneken op een gedenkteken ver
meld staan. Daarentegen wist een
andere lezer weer te vertellen, dat
ieder die deelgenomen had, van hoog
tot laag de onderscheiding had ont
vangen. Onze abonnee Tiemeas uit
Oosterbeek verwijst ons naar het
Algemeen Rijksarchief, depot
Schaarsbergen. bij Arnhem. In de
enorme bunker, meters dik beton
van de Duitse luchtmacht aan de
Koningsweg even ten westen van de
ingang Hoge Veluwe is het archief
van de in de tiendaagse veldtocht
gehonoreerden. in een indruk
wekkende kast. In elk geval een nut
tig gebruik van de sombere kolos.
VRAAG: Ons probleem is het vol
gende: Een groentepan en een vlees-
pan van gelijke diameter zitten
muurvast in elkaar. We wilden de
pannen tegelijk verwarmen en dit
was het resultaat.
ANTWOORD: Volgens ons is het eni
ge middel, dat overigens niet zo ge
makkelijk toe te passen zal zijn: De
buitenste pan verhitten in een groter
vat of emmertje met kokend water,
terwijl u in de binnenste pan ijsblok
jes en ijswater doet. En dan maar
wringen en .draaien in de hoop dat er
enige beweging komt (en dat u zelf
uw vingers niet brandt aan dat gloei
ende buitenpanhetje). Ook voorzich
tig tikken met een rubberhamer zou
misschien wel kunnen helpen
VRAAG: Wij hebben van oud eiken
hout een zgn klerenkist gemaakt.
Het resultaat vinden we zelf heel erg
mooi. maar we willen zo graag onze
naam en een paar motieven in de
panelen aanbrengen. Bestaat daar
een goeie handleiding voor?
ANTWOORD: Wij raden u aan eerst
op een stukje hout terdege te excer-
ceren. U moet er op rekenen dat uw
mes in de vezelrichting wel eens wil
uitschieten. In het boekje Kerb-
schnitzen van Karsten Jeep komen
een paar klerenkisten voor. bewerkt
met motieven, die aan het Friese
Houtsnijwerk herinneren, in drie
hoek. boog en lijn (lettensnee. Enige
jaren geleden hebben we voor fami
lieleden van abonnees in Canada be
middeling verleend bij het aanschaf
fen van allerlei materialen en bouw
pakketten <o.a. van Stezona). We
zouden het boekje van Karsten Jeep
daar graag achteraan willen zenden.
Enige weken geleden werd de bewer
king in het Nederlands „Houtsnij
werk" ISBN 906010396-3 (StrengholtT
in ons blad aangekondigd.
