erkopen van
Jnilever drie
rocent hoger
Consument vaak
te kopschuw
om te procederen
Wegvervoer ziet
chtpuntjes
Een Spaarpandbiljet groeit
van f695,- naar f1.000,-.
'Juridische Kojak' nodig
Phs. van Ommeren kijkt
naar derde wereld
st eerste kwartaal 12 pet lager
iger personeel
iter regeling
2 PEBE-KSH
Samenwerking met scheepvaartbedrijven
Als u over vijf jaar een Spaarpand
biljet aan toonder, op de balie van de
Westland/Utrecht Hypotheekbank legt, dan
ontvangt uf 1.000,--.
Dat is het vaste bedrag wat een
Spaarpandbiljet waard is.
Wat u voor het biljet betaalt,
is afhankelijk van de rente
stand. Doordat het renteper
centage varieert met 0,2% en uw aankoop
bedrag wordt afgerond op eenheden van f 5,--
in uw voordeel, boekt u altijd een zo hoog
mogelijk rendement.
Zo hoog, dat uw spaargeld na vijf
jaar met ongeveer de helft is toegenomen.
Wilt u meer informatie?
Dan kunt u het beste uw financieel |V> Westland Utrecht
adviseur raadplegen. Hypotheekbank
Onze nieuwste spaarvorm geeft de volle rente
Lange duur en kosten
maken drempel te hoog
Consumentenrecht
Mening over reclame
DAG 17 MEI 1978
FINANCIEN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet
15
een onzer verslaggevers
STERDAM De verkopen van Unilever hebben ln de eerste
maanden van het lopende jaar (in geldswaarde gemeten en
pieken met dezelfde maanden van 1977) een stijging van drie
J tent te zien gegeven van 9 686 miljoen gulden tot 9.980
oen gulden. Naar hoeveelheden waren zij echter ongeveer
i! e procent lager dan in het eerste kwartaal van vorig jaar, zo
1 |t de raad van bestuur mede.
rinst, toekomend aan de houden
a het gewone kapitaal, nam even*
ial en wel met 12 procent van 217
oen gulden tot 190 miljoen gul-
n Per aandeel van 20 betekende
1 ten achteruitgang van 3.89 tot
™1.
□tag zwak
toelichting op de gang van
bij het concern in de eerste
,3-
J^XHOL (ANP) Leden van de,
2i# e BLHP en Vereniging Hoger per-
^<eel-KSH. werkzaam bij de Zet-
370 Igroep Noord-Nederland Schol
ia Honigresearch en het Centrum
eneering, staan positief tegeno-
de voorstellen van AVEBE over
Inkomensgarantie aan K8H-
knemers tot 1 juli 1980. Dit ver-
'9® irde ir. T. R. Hanssens namens
J| Ie bonden naar aanleiding van
ii irekken tussen de vakorganisa-
en AVEBE over herstructurering
overname van KSH.
drie maanden zegt de raad van be
stuur, dat in Europa de vraag naar
artikelen voor huishoudelijk gebruik
en naar industriële artikelen zwak
bleef. De bedrijven op het gebied
van eetbare vetten en wasmiddelen
behaalden betere winstmarges en in
totaal hogere winsten. De resultaten
van de overige bedrijven op het ge
bied van produkten voor huishoude
lijk gebruik waren lager dan in het
overeenkomstige kwartaal van 1977,
evenals die van de industriële pro-
duktgroepen, zoals chemische pro
dukten en papier, kunststoffen en
verpakkingsmateriaal.
In Noord-Amerika waren de totale
resultaten ongeveer gelijk aan die
van het eerste kwartaal van 1977. De
bedrijven in de overige landen bui
ten Europa behaalden hetzelfde goe
de winstniveau als in het voorgaande
jaar. De resultaten van de maat
schappijen van UAC International
waren wederom goed. Verkopen en
winsten van geassocieerde maat
schappijen, met name die van UAC
International, waren belangrijk ho
ger dan over 1977. De nadelige in
vloed van veranderingen in wissel
koersen op de door Unilever gerap
porteerde winst heeft in het eerste
kwartaal 1978 10 miljoen gulden be
dragen.
De gespecialiseerde bulkcarrier „Barendrecht" (33.000 ton) van Van Ommeren
in volle zee.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Phs. van Ommeren wil ln de ontwikkeling van
de derde wereld deelnemen door middel van samenwerkingsvor
men met scheepvaartbedrijven in deze landen. „Onze scheep
vaartkennis kan voor beide partijen aantrekkelijke mogelijkhe
den bieden", zo zei ir. W. H. Brouwer, lid van de raad van bestuur
van Van Ommeren bij de presentatie van het jaarverslag 1977.
N HAAG Het vorige jaar is voor het internationale wegver-
r geen goed jaar geweest, maar voor 1978 zijn er enkele
itpuntjes. Voor een verdere achteruitgang behoeft niet te
tien gevreesd, want er ls thans een toestand van stabiliteit
ttreden.
eru
voorzitter van de Stichting Ne-
landsche Internationale Wegver-
Organisatie (NIWO), de heer H.
>ykaas, zei dit tijdens een pers-
ferentie naar aanleiding van de
daag in Utrecht te houden Jaar-
9 (adering van vergunningenhou-
van de NIWO.
internationale wegvervoer heeft
1977 over het algemeen zonder
'I iement gewerkt. Het rendement
wpercentage van de omzet) heeft
i r dit vervoer gemiddeld 0,2 pro-
,51 bedragen. Aan het internatio-
e wegvervoec nemen 1.500 tran-
j rtbedrijven in Nederland deel.
heer Hooykaas bepleitte een aan-
verbeteringen, opdat het wegver-
r weer op adem kan komen. Hij
),e! mde een doeltreffende controle
ISjbuitenlandse vervoerders. Verder
ook het zwart vervoer beter in
iten worden gehouden. Het aan-
van dit vervoer in het totale
J frnationale vervoer zou ongeveer
procent bedragen. Vijf tot acht
;nt zou worden vervoerd door
vergunningenhouders, die hun toe
gestane laadvermogen daarmee
overschrijden, en enige procenten
door vervoerders, die helemaal geen
vergunningen hebben, aldus de heer
Hooykaas. „Als die tien procent eruit
zijn, dan zijn we al een heel eind op
weg tot beperking van de bestaande
vervoersovercapaciteit," zo zei hij.
De moeilijkheden van het internati
onale wegvervoer zijn ontstaan door
het stagneren vun de ln- en uitvoer,
de harde gulden, de kostenstijgingen
en door maatregelen van buiten
landse overheden. In dit verband
noemde hij Turkije, waar anderhalf
jaar geleden een heffing op het tran-
sitowegvervoer ls ingesteld en „dit
systeem begint zich als een olievlek
uit te breiden, onder meer in Zweden
en Joegoslavië." Verder is er Oosten
rijk, dat op het vervoer naar, van en
door het land een zware heffing heeft
gelegd. Als lichtpuntjes zag de NI-
WO-voorcitter onder meer de uitbrei
ding van het zg. communautair con
tingent met 20 procent, dat vrij ver
voer tussen alle EO-lidstaten moge
lijk maakt.
Daarnaast wil de vennootschap in
haar handelsdivisie activiteiten ont
wikkelen los van de energiemarkt. In
dit kader wordt thans de mogelijk
heid onderzocht van een handelstak
in tropisch hardhout. Iets, dat bo
vendien in een redelijke relatie staat
tot de bestaande activiteiten van
Van Ommeren (zeevaart, expeditie,
projectbehandeling en stuwadoors-
werkzaamheden). Met de Indonesi
sche regering en met in Indonesië in
hout geïnteresseerden wordt ge
tracht een dergelijke handelsactivi
teit in hardhout op te Zëtten. Wel
licht, dat hiermede volgend Jaar dan
kan worden gestart.
„Diversificatie (streven naar ver
scheidenheid) en verantwoorde groei
is bij voortduring onze beleidslijn",
aldus de heer Brouwer. Hij wees
erop, dat Van Ommeren in de inter
nationale handel in een aantal basis-
produkten en halffabrikaten duide
lijk perspectieven ziet. Bij deze han
delsontwikkeling ligt overigens dui
delijk het accent op het vermijden
van avonturen.
Toekomst
Wat de toekomst betreft wordt ver
wacht, dat de vennootschap binnen
een beperkt aantal jaren weer in
staat zal zijn een aanvaardbaar ren
dement te behalen op het eigen ver
mogen (10-12 procent na belastin
gen). Weliswaar zijn de overcapaci-
teitsproblemen in de scheepvaart en
in de tankopslag nog niet verdwenen
velen zijn nog steeds pessimis
tisch toch zijn er tekenen die heel
bescheiden wijzen in de richting van
een herstel.
Dit jaar wordt evenwel nog geen
wezenlijke verbetering van de be
drijfsresultaten verwacht. Aan de
andere kant ziet het ernaar uit, dat
het dieptepunt zal worden gepas
seerd. Doorgegaan wordt met het
aanpassen van het bedrijf aan de
gewijzigde omstandigheden.
Het afgelopen jaar was het voor het
bedrijf moeilijk. Het nettoresultaat
daalde van ƒ11,4 miljoen tot ƒ2,2
miljoen. Er wordt geen dividend uit
gekeerd. Van Ommeren is alert op de
mogelijkheid om orders voor nieuwe
schepen in Nederland te plaatsen.
Volgens het bestuur bestaat er een
kans dat wellicht binnen enkele we
ken een mededeling kan worden ge
daan over de bestelling van een
bulkcarrier in Nederland.
De nettowinst van HEINEKEN
heeft in het op 31 maart eindigende
eerste halfjaar van het boekjaar
1977-1978 37,9 min bedragen tegen
37,1 min in dezelfde periode van
1976-1977.
Beurs van Frankfurt J
AEG
AkïO
Bas!
80,60
26.80 I
131,80 1
136,90 1
224.00
212.50
72.00
295,90
150,00
282,00
238,00
138.00
94.80
Klockn
Kon 0*6
lufin
ThpMn
Umlev
15/5 16/5
119,70
243.00
293.50
198,50
90,10
g 120.90
109 50
"5> 146.20
116.00
O 23,30.
91,20
180,50
270.00
116.50
107.50
195.50
ADVERTENTIE
Amsterdam, Rokin 74-76.020-249102. Amsterdam. Westeinde 26,020-264400. Amsterdam, Sarphatistraat 1.020-252525.1st. 41 en 42
Veel geld wordt nog tegen
een afgeknabbelde rente
wegge; "t.
De huidige rentevoet op
basis van het aankoop
bedrag adf695,-is 7,4
feffektief rendement 7,55%
Meestal komt de consument er bij een geschil met de leverancier niet
toe, zijn of haar recht door middel van een gerechtelijke procedure
waar te maken. De belangrijkste oorzaak is, dat de consument door
de lange duur van het proces en de daaraan verbonden kosten wordt
afgeschrikt om de kantonrechter voor de beslechting van het geschil
in te schakelen. Het gaat meestal om een verhoudingsgewijs klein
bedrag en het probleem bij deze kleine claims is, dat de kosten al
gauw het (financieel) belang dat de consument bij de kwestie kan
hebben, te boven gaan. „Het sop is op deze manier de kool niet
waard."
De huidige procesgang ls
zodoende hoogst onbe
vredigend voor de be
handeling van consu
mentenklachten. Tot
deze conclusie komt mr.
Jan Verhagen in zijn
doctoraalscriptie: „Een
vereenvoudigde kanton
gerechtsprocedure in het
kader van een betere
consumentenbescher
ming." HIJ laat het overi
gens niet bij deze consta
tering, maar dat blijkt
wel uit de titel hij
draagt (erg Interessante)
bouwstenen aan voor
een verbetering van deze
situatie.
Op beeldende wijze ver
haalt hij zijn ervaringen
in het Paleis van Justi
tie. „De portier zegt
vriendelijk trap op en
rechts af. Meestal was ik
voor tien uur binnen, be
sprak de „rol" met de
deurwaarder en zag de
rechter en de griffier zich
'omkleden'. Er was ech
ter een kantonrechter
die mijn vroege aanwe
zigheid wat minder op
prijs srelde en mij vroeg,
net als de anderen, ln de
hal te wachten. Dat was
al weer een ervaring op
zich. Een hoog, groot,
grijs, grauw lokaal met
vier harde houten ban
ken en met als enig an
der interieur twee kolos
sale asbakken.
Belachelijk
In rake bewoordingen
vervolgt hij zijn relaas.
„Het is volstrekt bela
chelijk het schril con
trast te zien tussen het
uiterst sobere wachtlo
kaal en de plechtige zit
tingszaal, waar partijen
opeens moeten verschij
nen en op 'rituele' wijze
worden ontvangen. De
rechter opent de zitting.
De niet-ingewijde aan
wezigen hebben geen en
kel benul van hetgeen
zich tussen gerechts
deurwaarder, rechter en
deurwaarder-gemachtig
de afspeelt. Ook het door
hen gebezigde Jargon is
een absoluut abacada-
bra voor ze.
Dan klinkt de naam van
een aanwezige. Hij staat
er wat ongemakkelijk
bij. zo voor dat hekje en
met zijn Jas nog aan.
Dan doet hij zijn zegje.
De kantonrechter maant
hem tot spoed, en vaak
staat hij na enkele minu
ten al weer buiten." De
heer Verhagen heeft ook
meegemaakt, dat een
mevrouw werd wegge
stuurd, omdat zij geen
schriftelijke volmacht
bij zich had. En dit, ter
wijl een eenvoudig tele
foontje elke twijfel had
kunnen wegnemen.
Terecht komt de heer
Verhagen tot de conclu
sie dat de rechter zijn
Ivoren toren dient te
gaan verlaten. „Hij is
geen Ood, geen hoge
priester en geen magiër:
althans niet mëér. Hij zal
met belde voeten op de
grond moeten gaan
staan en gaan onderken
nen, zoals prof. O. Ver-
paaien stelt, dat hij een
dienstverlenend beroep
uitoefent en deel uit
maakt van een service
verlenend overheidsbe
drijf. Hij zal minder tor-
maal en traag moeten
zijn. Ook de zittingszaal
zal vereenvoudigd moe
ten worden, waarbij alle
juridische folkloristische
inboedel dient te ver
dwijnen," aldus de heer
Verhagen.
HIJ heeft slechts éën keer
een consument als eiser
zien optreden en dén nog
ln een notoir geval van
wanprestatie. Het was
een student en dus geen
'modale' consument. In
de overige gevallen
stond de consument
steeds als gedaagde
terecht.
Incassobureau
Zijn conclusie over de
kantongerechtsprocedu
re, zoals die nu verloopt,
ls. dat die is verworden
tot een hoofdzakelijk
schriftelijk gevoerde
procedure, die hoofdza
kelijk (door onderne
mers) wordt gebruikt als
'incassobureau' voor vor
deringen. Met name be
drijven als Boek en Plaat
en Wehkamp maken van
deze gelegenheid ge
bruik om hun vorderin
gen te kunnen incasse
ren. De gewone consu
ment ziet men er niet of
nauwelijks. Kennelijk
berust de consument lie
ver in wat als onrecht
wordt ervaren, dan zich
met de nodige angst te
storten in het onbekende
avontuur van een lang
durige en kostbare pro
cedure.
Om goedkoop en snel
recht te spreken in een
geschil tussen leveran
cier en consument, zou
de kantonrechter zoals
destijds de vrederechter
(juge de paix) moeten
optreden. In deze opzet
zouden beide partijen
persóónlijk zo nodig
met getuigen en deskun
digen voor de rechter
dienen te verschijnen en
een mondelinge toelich
ting op de zaak geven.
De kantonrechter zou zo
veel mogelijk moeten
trachten een 'minnelijke
schikking' tot stand te
brengen en daarbij de
zaak, als het ook maar
enigszins kan, in één zit
ting moeten afhandelen.
In zo n opzet is het, aldus
de heer Verhagen, nood
zakelijk dat de kanton
rechter vóór de datum
van de mondelinge be
handeling al het voorbe
reidend werk doet. dat
nodig is om de zaak in
één zitting te kunnen af
doen. Dit kan bijvoor
beeld door een deskundi
ge op de kwestie af te
sturen, of zelf ais rechter
een kijkje te gaan ne
men, dan wel partijen te
bevelen bepaalde stuk
ken zoals rekeningen
te overleggen.
In deze gedachte zou de
dagvaarding afgeschaft
kunnen worden. Hier
voor in de plaats zou een
eenvoudig verzoek
schrift kunnen komen,
waarop de klager in het
kort zijn grieven schrijft
en vervolgens naar de
griffie van de rechtbank
opstuurt. De griffie zou
een kopie van dat ver
zoekschrift moeten zen
den aan degene tegen
wie de klacht is gericht,
met daarbij een duidelij
ke toelichting betreffen
de het hoe en binnen wel
ke termijn reageren en
een retourenveloppe. De
gedaagde (degene tegen
wie de klacht is gericht)
zou veertien dagen de
tijd moeten krijgen om
te reageren en te laten
weten of hij (of zij) wel of
niet naar de zitting zal
komen.
Tijdens de mondelinge
zitting zou het minder
plechtig dan nu het ge
val is, moeten toegaan.
De rechter zou zich ac
tief minder lijdelijk
dan thans meestal het
geval is dienën op te
stellen. Hij zou partijen
diepgaand over het ge
schil moeten ondervra
gen en, als daartoe aan
leiding is, niet aange
voerd juridisch verweer
moeten opsporen. De
'gewone' consument ls
juridisch niet geschoold
(en bij de kantonrechter
is rechtskundige bij
stand niet noodzakelijk).
Het gaat bij de kanton-
rechtszaken in het alge
meen veelal om de feiten
als: was het gekochte ar
tikel wel deugdelijk of.
was de reparatie wel ge
heel correct uitgevoerd.
Juridisch-technische
kwesties komen er nau
welijks voor.
Voorts zou op de zitting
zelf efficiëntter) gewerkt
moeten worden. Overi
gens bepleit de heer Ver
hagen een uitbreiding
van het gerechtelijk ap
paraat erop wijzende dat
102 kantonrechters voor
81.000 kantongerechts-
vonnissen een 'idiote
zaak' is.
De suggesties om zittin
gen 's avonds of op zater
dagmorgen te houden,
worden door hem een
uitstekende gedachte ge
noemd. Zo lang dat nog
niet gebeurt, zou de con
sument de tijd die hij (of
zij) kwijt ls voor zon
zaak doorbetaald moe
ten krijgen, zoals ook het
bezoek aan de arts.
Zijn motief: „Wil men
het recht om aan recht te
komen als een aan eenie
der toekomend grond
recht zien, dan lijkt het
me geheel aanvaardbaar
dat het arbeidsrecht zo
danig wordt aangepast,
dat de tijd, die met een
procedure is gemoeid,
gewoon wordt doorbe
taald en daartoe geen
snipperdag moet worden
opgenomen."
Dat is overigens nog niet
alles. Want de pogingen
om de drempelvrees bij
de consument weg te ne
men zullen gefrustreerd
blijven, als de proceskos
ten bij verlies (en zelfs
Dij winst) van de zaak
hoger kunnen uitvallen
dan het voordeel dat
eventueel met een proce-
De consument die zich in
het consumentenrecht
wil verdiepen, heeft een
ruime keus in (studie)-
boeken. De meest recen
te, die ik op mijn bureau
heb gekregen zijn:
Consumentenrecht
door mr J. A. M. P. Keij-
ser (Kluwer ƒ30). Dit
boek was voor mij het
gemakkelijkst te lezen.
Konsumentenrecht
door mr E. H. Hondlus
(Eveneens Kluwer en
eveneens 30)
Consumentenkoop
door mr R. Overeem
(Samson 34)
Produktie naar be
hoefte door Gerda Casi-
mir (De Ultbuyt 8)
Jaap Bongers (industrieel ontwerper): Volgens mij
zijn de volgende 4 voorwaarden onontbeerlijk voor het
maken van goede reclame: 1. een competent reclame
bureau, 2. een redelijk budget 3. een verstandige
fabrikant en 4. een sympathiek, milieu vriendelijk
produkt. Helaas zijn vaak meerdere van bovengenoem
de voorwaarden niet aanwezig, vandaar die eeuwige
kritiek. (Bijeengebracht door FHV/BBDO).
dure te bereiken ls, zelfs
bij zogenaamd .koste
loos" procederen. De
heer Verhagen noemt
het in strijd met het we
zen van de rechtsstaat,
indien deze kosten, of de
dreiging die ervan uit
gaat. de consument er
van zou weerhouden zijn
recht te gaan halen.
De beste waarborg voor
de klagende consument
én voor de ondernemer
(„niet elk bedrijf heeft
het formaat van een
Wehkamp of een V&D) is
o.a een vereenvoudigde
(kanton-)gerechtsproce-
dure. Want het rechtsys
teem werkt pas eerlijk,
als elke burger ook feite
lijk een gelijke toegang
heeft tot het rechtssys
teem en elke burger zelf
het initiatief kan nemen
zich toegang tot dit recht
te verschaffen. Daar
naast kan ook worden
gedacht aan materiéle
rechtsregels die de con
sument beter bescher
men en een verhoging
van de .Juridische vaar
digheden" van de
burger.
Molen?
Illusies over een spoedi
ge Invoering van een ver
eenvoudigde procedure
koestert de heer Verha
gen echter ln het geheel
niet. „De ambtelijke mo
lens malen langzaam en
er zijn (te) veel gevestig
de belangen mee ge
moeid."
Eigenlijk, besluit hij, zou
zich een beeldenstorm
moeten voltrekken. De
(kanton)rechter zou in
een auto met mobilofoon
moeten rijden en onmid
dellijk naar de plek des
onhells gedirigeerd kun
nen worden om daar, ge
lijk een „juridische Ko
jak, even ter plekke de
vierschaar te spannen".
Utopisch? „Ach, om met
Oscar Wilde te spreker.,
een kaart van de wereld,
waarop Utopia niet voor
komt, is de moeite van
het bekijken niet
waard."
