Boodschap waarvan weinig overbleef
PPj
t kjt'
*ïM
verder
Trouw
commentaar
A
Nederlandse Antillen
Van Agts schoktherapie en de ontknoping
Officier eist tot
zes maanden cel
tegen Molukkers
Bombardements
wolken
ft
luilak: een lawaaiige traditie
stuur een brief
driemaal douche
4 ZATERDAG 13 MEI 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
I Volgende week spreek! de Tweede
|j Kamer met minister Van der Stee
r| over de Nederlandse Antillen een
debat dat wel eens richting bepalend
zou kunnen zijn voor de onderlinge
I verhouding van de twee overgeble-
ven rijksdelen uit het Koninkrijk.
Er hebben zich in korte tijd heel wat
ontwikkelingen voorgedaan, die met
elkaar voor een politieke stroom
versnelling hebben gezorgd. Op
Aruba wordt bij elke verkiezing het
verlangen van de Arubanen beves
tigd om zich staatkundig en econo
misch geheel los te maken van Cura-
gao: er is een rapport van het Haag
se Instituut of Sociale Studies ver
schenen, waarin de onafhankelijk
heid van een zo klein land als Aruba
niet zonder meer als een hersen
schim wordt afgewezen (als men het
perse wil, dan is het mogelijk zou
zo de principiële conclusie van het
rapport kunnen worden samenge
vat) en van de weeromstauit vragen
nu Curagao en de drie kleine Boven
windse Eilanden (St. Maarten, St.
Eustatius, Saba) los van elkaar om
een dergelijk rapport.
De desintegratie van de administra
tieve eenheid (De Nederlandse An
tillen) is ingezet en het proces lijkt
niet meer te keren. Afgezien van de
praktische vraag of Nederland in
staat zal zijn nog veel invloed te
laten gelden in de onderlinge ver-
houding tussen de eilanden; het is
ook principieel de vraag of Neder
land zich nog moet inzetten om dat
desintegratieproces te stuiten. Cura-
gao en Aruba zijn op elkaar uitgeke
ken. De eilanden zijn bijna 350 jaar
geleden alleen maar door een won
derlijke samenloop in één verband
samengebracht. En zelfs de gemeen
schappelijke taal van het Papia-
ments is niet voldoende gebleken
om tot natievorming te komen.
Het is niet realistisch te vertrouwen,
dat dat proces van eenwording
opeens binnen 10 of 20 jaar zal
de baanbreken.
Nederland moet wel voor een ge
sprek begint, laten blijken dat het
bereid is de problemen van de kleine
eilanden (St. Maarten, St. Eustati
us, Saba en misschien ook Bonaire)
af te scheiden van de problemen van
Curagao en Aruba.
dat
cht
Er is geen schijn van kans op, dat
Aruba en Curasao, als ze eenmaal
eigen wegen gaan, zich ook maar
een ogenblik zouden bekreunen om
het lot van de bewoners van die
kleine stukjes rots, zo'n 800 kilome
ter noordoostelijk in de Caraibische
Zee. Zij kennen die mensen niet
eens, maar zij zullen dan waarempel
ook wel andere zorgen aan het
hoofd hebben.
Er is voor deze gebieden waarschijn
lijk geen andere oplossing dan dat
Nederland uitspreekt, dat het op
zeer lange termijn zich verantwoor
delijk zal blijven voelen. Theore
tisch zijn er misschien mogelijkhe
den om de Bovenwindse eilanden in
nieuw te vormen federaties samen te
voegen met de in de nabijheid gele
gen laatste snippers van het Engelse
en Franse koloniale rijk. Gezien
echter de slechte ervaringen, die
met name de Engelsen hebben on
dervonden met hun federatie-expe
rimenten, is het realistisch uit te
spreken dat er voor de Bovenwindse
eilanden geen oplossing bestaat en
dat Nederland bereid is daarvan de
consequenties te aanvaarden.
Minister Van der Stee heeft bij zijn
oriëntatiebezoek aan de Antillen vo
rige maand een mooi succes behaald
door het politieke isolement van de
Arubaanse leider Betico Kroes te
doorbreken en hem met premier
Rozendal van de centrale regering
(en met de andere politieke partij
en) in gesprek te brengen. Dat is
inderdaad een winstpunt, maar dan
moet wel zonneklaar zijn dat dit
gesprek niet een zoveelste poging
wordt om een beslissing te ont
wijken.
Nederland moet tegelijk van meet af
aan duidelijk maken dat het om een
interne Antilliaanse aangelegenheid
gaat en als zodanig handelen. Ne
derland kan hoogstens wat techni
sche hand- en spandiensten verle
nen. Voor politieke bemiddeling
tussen Curasao en Aruba is Neder
land waarschijnlijk niet (meer) de
eerst geroepene.
Als er bemiddeling nodig is, dan
lijkt het verstandiger die eerder te
verwachten en te vragen van een
orgaan als de dekolonisatie-commis
sie van de Verenigde Naties of een
soortgelijk orgaan van de Organisa
tie van Amerikaanse Staten. Het
gaat om een lastig probleem en het
is niet toevallig dat in de geschiede
nis van de dekolonisatie de Antillen
pas zo laat aan de orde komen.
door Willem Breedveld
DEN HAAG Een ontspan
nen minister Van Agt kon twee
jaar geleden voor de VARA-
televisie nog heerlijk nagenie
ten van het optreden van een
premier die voor de VPRO-mi-
crofoon „op een van die stille
dagen rondom de jaarwisseling
met de benen op tafel hoorbaar
nadacht" over de problemen
waarvoor zijn kabinet zich ge
plaatst zag. „Heel Nederland"
liep toen te hoop tegen premier
Den Uyl, omdat hij de nood
zaak aankondigde van drasti
sche bezuinigingen in de socia
le sector.
Als mogelijkheden noemde hij af
schaffing van de kinderbijslag voor
jaarinkomens boven de vierentwin
tigduizend gulden, afschaffing van
de aftrekbaarheid van de AOW-pre-
mie voor de inkomstenbealsting, af
schaffing van de automatische kop
peling van de sociale uitkeringen
aan het vroeger verdiende salaris en
bezuinigingen in de gezondheids
zorg.
Inmiddels heeft ook de huidige pre
mier „hoorbaar nagedacht", zij het
dat het decor aanzienlijk verschilde.
Ex-premier Den Uyl sprak inder
daad letterlijk met de benen op tafel.
Van Agt verkoos het begin deze
week voor zijn boodschap de preek
stoel te bestijgen van de ruime gere
formeerde kerk in Harderwijk (wel
een bewijs overigens dat de CDA-
gedachte is aangeslagen). De pers
luisterde in de stampvolle kerk mee
vanuit de speciaal voor haar gereser
veerde ouderllngenbankjes. Zijn
boodschap zou net zo'n schokgolf
teweeg brengen als die van zijn voor
ganger. Ons land staat voor de groot
ste naoorlogse operatie sinds Lief-
tinck. Ambtenaren zullen een „aan
merkelijke" bijdrage moeten leve
ren, omdat zij nu eenmaal niet ont
slagen kunnen worden en zij boven
dien een welvaartsvast pensioen
hebben. Het accent van de bezuini-
gings-operatie zal bij de sociale voor
zieningen komen te liggen en werk
nemers zouden met minder loon ge
noegen moeten nemen. In Engeland
kon het toch ook?
Niet opzienbarend
Geen plezierig verhaal dus voor
mensen die gewend zijn te denken in
termen van meer inplaats van min
der. Maar echt opzienbarend nieuws
was het niet. We wisten allang dat
dit kabinet een aanzienlijke bezuini-
gings-operatie op stapel heeft staan.
De ambtenaren verkeren al bijna
een jaar in onzekerheid of zij al dan
niet „extra gepakt" zullen worden en
dat er in de sociale voorzieningen
gesneden gaat worden en een loon
matiging wenselijk is, was ook al
bekend.
De mededelingen van de premier
hebben aan dit beeld niets toege
voegd of afgedaan. Het schokeffect
kan dus daaruit onmogelijk worden
verklaard. Veeleer zal de verklaring
gezocht moeten worden in het tijd
stip waarop de premier sprak, de
suggestie die er vanuit ging en dei
aanwezigheid van een immer paraat',
groepje spraakmakers dat altijd
weer op elkaar reageert. Wat dat
betreft verging het Van Agt preciess
als zijn voorganger die al evenzeer
weinig echt nieuws te melden had,
hooguit slechts enkele mogelijkhe
den nader onder de loep nam.
gebeuren mag, moet grondig dood
verklaard worden.
Twee jaar terug bracht Herman
Bode, algemeen secretaris van de
FNV, dit zeer kernachtig onder woor
den. Toen hem gevraagd werd waar
om de vakbeweging zo fel reageerde
op de boodschap van Den Uyl zei hij:
„Het is vreten of gevreten worden.
Zo zit onze maatschappij nu een
maal in elkaar. Voor de rest zijn de
uitspraken van de minister-presi
dent als zou de economie het niet
kunnen lijden, ook maar die van een
profeet die brood eet."
eens nadrukkelijk via zijn voorlich
tingsdienst liet ontkennen maakte
het alleen nog maar gekker.
„Onzinnig"
Tijdstip
Zoals toen was ook nu echter het
tijdstip erg belangrijk. Het kabinet
stond toen en staat nu weer op het
punt te bevallen van een aantal in
grijpende maatregelen. Politici, be
langengroepen en dergelijke houden
zich in zulke gevallen gereed om zich
snel op het resultaat te werpen.
Want ook in de meningsvorming is
de eerste klap vaak een daalder
waard. Dit ongeduld schept bijna
vanzelf een klimaat waarin hard, bij
na cynisch, wordt gereageerd op be
paalde suggesties, de veronderstelde
boodschap achter de boodschap.
Dat waarvan men vindt dat het niet
Kritiek
Deze week werd Van Agt al evenzeer
geconfronteerd met welhaast cy
nisch aandoende preekjes in de ei
gen parochie. De fungerend voorzit
ter van de vijf ambtenaren-centra
les, de heer Wieringa, hing de andere
morgen vroeg al boos bij minister
Wiegel (die over de ambtenaren-za
ken gaat) aan de telefoon! Wat of dit
allemaal wel te betekenen had. En
jawel, Wiegel was vanuit zijn positie
gewiekst genoeg in dat gesprek een
aantal schoten voor open doel te
doen. Het kabinet had op nog geen
enkele manier een standpunt be
paald over de ambtenaren-salaris
sen. De gemaakte afspraken over
open overleg stonden nog recht over
eind. Wieringa kon gerust zijn.
Maar ondertussen was wel heel dui
delijk de suggestie gewekt dat minis
ter Wiegel zich van zijn premier had
gedistantieerd. Dat hij dit later nog
De grootste vakcentrale de FNV,
spande wel zo ongeveer de kroon. De
federatie noemde het betoog van de
premier „onzinnig" en sprak zelfs
haar twijfel uit over „de verstandelij
ke vermogens" van de heer Van Agt.
Later deze week onderhield de heer
Du Chatlnier, de lijsttrekker van het
CDA in Den Haag, de stad dus met
de meeste ambtenaren, Van Agt nog
eens ernstig over diens suggesties
dat de ambtenaren best wat meer
zouden kunnen doen voor de goede
zaak.
Tot zover de beschrijving van het
fenomeen van een schokeffect. Rest
ten slotte de vraag naar het eventue
le nuttige effect van zo'n therapie.
Meestal wordt de mening daarover
vervat in termen als: de premier
heeft een ballonnetje willen oplaten
om eens te kijken hoe bepaalde
maatregelen over zouden komen. Of
de premier heeft de geesten rijp wil
len maken voor pijnlijke maatrege
len. Dan wel: hij heeft zich op voor
hand in willen dekken tegen te ver
wachten kritiek.
Vaagheden
Op zich zijn al die argumenten zo
gek nog niet, maar doorslaggevend
blijft toch het bezwaar, zoals des
tijds ook bij Den Uyl, dat het alle
maal gebeurt op basis van zulke
enorme vaagheden. Dat maakt een
leider van een kabinet uitermate
zwak in zijn verweer tegen vroegtij
dige en zelf uitgelokte kritiek. Den
Uyl moest twee jaar geleden ontken
nen dat de suggesties die men in zijn
boodschap beluisterde onjuist en
ook niet zo bedoeld waren. Van Agt
heeft deze week in de Tweede Kamer
hetzelfde moeten doen.
Een zodanige ontknoping van een
schoktherapie is weinig bevredi
gend. Voor de betrokken premiers
lijkt het bovendien alleen maar een
negatief saldo op te leveren. Van de
bedoelde boodschap is in ieder geval
weinig overgebleven. Wellicht wil
premier Van Agt zijn eigen commen
taar van twee jaar geleden er nog
eens op na lezen: „Oom Joop is zo
berispend toegesproken als onder
vrienden past".
ZUTPHEN (ANP) - De officier van
justitie bij de rechtbank in Zutphen,
mr. P. H. A. J. Cremers, heeft giste
ren gevangenisstraffen van twee we
ken tot zes maanden geëist tegen elf
Zuidmolukkers, die terechtstonden
wegens verboden wapenbezit. Van
de elf Zuidmolukkers waren er negen
afkomstig uit Vaassen. waar in okto
ber 1976 bij de eerste fase van de
ontruiming van het Zuidmolukse
woonoord veel gewapend verzet was
tegen de politie.
Het merendeel van de beklaagden
voerde aan dat zij zich een wapen
hadden aangeschaft omdat zij zich
bedreigd voelden door een andere
groep Zuidmolukkers. geformeerd
rond de familie P. in het Zuidmoluk
se woonoord in Vaassen. die zich met
hand en tand blijft verzetten tegen
verdere ontruiming. De officier van
Justitie heeft hiermee rekening ge
houden in zijn eisen.
Een doorn in het oog van de verschil
lende verdedigers is dat de politie
niet is opgetreden tegen de familie
P.. die, naar men aanvoerde, meerde
re keren openlijk haar wapens had
den getoond. De officier van justitie
bestreed niet dat er bedreigingen
tegen verschillende verdachten wa
ren geuit, maar hij vroeg zich af of
die angst een excuus Votf fcfet
illegale wapenbezit, tt'ij eiste zwaar
dere straffen v-otfr het in het bezit
hebben van zogenaamde zwaardere
wapens (zoals machinegeweren) dan
tegen* verdachten met een geweer of
een revolver.
i°nZ.-Afrika wijst
verwijt over
inval Angola af
KAAPSTAD (Reuter, UPI) - De
Zuidafrikaanse minister van buiten
landse zaken, Roelof (pik) Botha
heeft gisteren scherp gereageerd op
de Amerikaanse waarschuwing te
gen een hernieuwde aanval op bases
van de SWAPO in Angola.
Vijf wes
terse landen die besprekingen voe
ren om in Namibië een zwart meer
derheidsbewind te krijgen, hebben
de Zuidafrikaanse regering van hun
ongerustheid op de hoogte gesteld.
info
jïJ.-s Zuid-Afrika had ingestemd met de
«westerse voorstellen. De SWAPO, de
bevrijdingsbeweging van Namibië,
wilde er over praten, maar SWAPO-
1Cleider Sam Noejoma heeft de bespre-
oièi kingen afgezegd nadat Zuid-Afrika
ndu vorige week ver in Angola een hoofd-
hl kwartier van de SWAPO met de
P"on(1 gelijk maakte. Botha vond gis-
teren dat het tijdstip van de raid in
22Angola zeker niet ongelukkig was
Bo?„omdat de SWAPO onschuldige bur-
"oCgers doodt".
HET WEER door Hans de Jong
V'"
Weerrapporten
14 mei 1940. De Duitsers bombarde
ren Rotterdam op een verschrikke
lijke wijze. Op de Sterrewacht in
Leiden (op 26 kilometer afstand) zijn
de atmosferische effecten van de
enorme branden duidelijk te zien. J.
Wesselink pakt z'n fototoestel en
legt de grote stapel wolken boven
brandend Rotterdam vast, waarvan
dr. H. ten Kate getuige was. En zo
ziet u op deze plaats nog eens uit een
zeer ongewoon perspectief hoe erg
het allemaal was destijds. Door de
grote hitte van de branden geraakte
de lucht in sterk opstijgende bewe
ging, waarbij op hoger niveau een
zogenaamde cumulonimbus conges-
tus ontstond: een opgeblazen stapel
wolk, nu eens niet door broeiende
zonnewarmte ontstaan, maar door
(on)menselijk ingrijpen.
Ik heb niet kunnen vaststellen of er
uit die bewuste wol(en) regen is ge
vallen. Als het al zo geweest is, zeker
niet erg veel, want de relatieve voch
tigheid was 's middags in De Bilt 55
procent bij een zwakke wind uit
zuidwest tot noordwest.
B*
Weerrapporten van (Kleren
pinksterweer moeten trotseren zon
der windjack. Misschien herinnert u
zich nog wel, dat ik dit begin deze
week in een overmoedige bui inzet
maakte van een weddenschap: met
pinksteren zomer. Gelukkig was de
eisende partij zo tolerant rekening te
houden met de omstandigheid dat ik
er slechts één heb. Er zijn dus nog
goede mensen in de verscheurde we
reld. „Verscheurend", dat is ook een
geschikte term voor het komende
pinksterweer.
Het scheelde weinig of ik had het Er valt voor de weerman weinig
goeds uit te puren nu West-Europa
onder een grote depressie blijft lig
gen met gedurig storing door regen
of een handvol buien en temperatu
ren onder de maat: hoogstens der
tien tot vijftien graden (tot 8 uur
gisteravond was het in Zuidhorn niet
warmer dan 5 graden en Ten Post 4.7
graden) en dan moet de zon beslist
ook nog schijnen.
Hij belooeft dat te doen aanvanke
lijk op pinksterzondag en later op
pinkstermaandag. De kans op zon
neschijn lijkt mij het grootst in de
kustgebieden. Verder zal er flink wat
wind zijn nu en dan zelfs bijna teveel
voor aangenaam zeilen uit richtin
gen tussen zuidwest en noordwest.
Nieuwe storingen van de oceaan zul
len later vanuit het westen tot
noordwesten onze omgeving berei
ken zodat er ook op iets langere
termijn geen muziek in het weer zit.
De Amerikanen zien ook voor vol
gende week woensdag weinig voor
uitgang, maar het kan natuurlijk
zijn, dat u deze ver-vooruit-prognose
niet helemaal serieus neemt. Doe het
toch maar, dan kan het alleen maar
meevallen
HOOGWATER ZONDAG 14 MEI
Vlissingen 7.26-19.57. HaringvlirUluiren
7.2". 18.56. Rotterdam 9 25-21.31. Schevrningen
8.24-21.4». Umuiden 9.07-22.38. Den Helder 0.27-
12.30. Harlingen 3.11-15.04. Delftijl 5.04-17.04.
HOOGWATER MAANDAG IS MEI
Vlitilngen 8.22-20.55. Harin(vlleUluiien
8.19-20.51. Rotterdam 10.18-22.28. Seheveningen
9.14-21.49. IJmuiden 10.02-22.38. Den Helder 1.08-
13.09. Harlingen 3.48-15 41. DeUiijl S.48-I7.S3.
HOOGWATER DINSDAG IS MEI
VIKtingen 9.27-22.02. Haringvlietvluiten
9.24-22.03. Rotterdam 11.22-23.38 Scheveningea
I0.I9-22.S7. Umuiden 11.08-23.46. Den Helder 1.53-
14.09. Hartingen 4.37-1S.39. Delfzijl 6.4718.55
tlalion
weer
temp.
Amsterdam
zwaar bew
10
De Bilt
zwaar bew.
10
Doelen
regenbul
9
Eelde
motregen
5
Eindhoven
zwaar bew
11
Den Helder
zwaar bew
10
Rotterdam
zwaar bew
9
Twente
regen
7
Vlissingen
zwaar bew.
10
Zd Limburg
regenbui
Aberdeen
regen
8
Athene
zwaar bew
18
Barcelona
onbewolkt
18
Berlijn
zwaar bew
9
Bordeaux
zwaar bew.
14
Frankfort
regen
8
Genève
regen
9
Helsinki
geheel bew
6
Innsbruck
regen
8
Klagenfurt
licht bew
11
Kopenhagen
half bew
7
Lissabon
onbewolkt
27
Locarno
zwaar bew.
16
Londen
half bew
14
Luxemburg
zwaar bew
10
Madrid
onbewolkt
25
Malaga
licht bew
22
Mallorca
licht bew
20
München
regen
4
Nice
geheel bew
13
Oslo
geheel bew
Panjs
zwaar bew
13
Rome
zwaar bew
18
Split
onbewolkt
14
Stockholm
regen
2
Wenen
licht bew
10
ZQnch
regen
7
Ca&aBlanca
onbewolkt
21
Istanbul
regen
Tunis
onbewolkt
22
onder redactie van Loes Smit
-am
erst
Rod
Als je alle ergernis van iedereen die
vanmorgen in zijn slaap is ge
stoord, bij elkaar optelt, zou dat
wel eens een hele berg van irritatie
kunnen opleveren. Het zal je ook
maar gebeuren dat je vergeten
hebt de bel af te zetten en er wordt
dan om half zes of daaromtrent
luidruchtig aan de bel getrokken.
Dat zal niet overal in het land ge
beurd zijn. want luilak vieren is
maar tot een deel van het land
beperkt. In Limburg, Zeeland en
Friesland bijvoorbeeld komt het
niet voor en waar het wél gevierd
wordt vooral in de randstad Hol
land en op Texel horen de gein
tjes van weleer, zoals het aan el
kaar binden van de deurknoppen
van buitendeuren, het maken van
constructies waardoor Je een bak
water op je hoofd krijgt als je de
deur opendoet en meer van die
gevoelige grappen, allang tot het
verleden. Luilak is in de streken
waar de jeugd er nog graag héél
vroeg in de morgen voor opstaat
(vaak al om een uur of vier of nog
eerder) maar een feest van zoveel
mogelijk lawaai maken: met een
rits blikken achter je aan door
doodstille straten fietsen, belletje
trekken en zo hard mogelijk zin
gen. Omdat het feest vaak in balda
digheid ontaardt, waarbij vooral
veel auto's en fietsen beschadigd
worden, worden hier en daar activi
teiten voor de jeugdige vierders op
touw gezet. Zo zijn er in Amster
dam speciale filmvoorstelllingen
op uren waarop een gewoon mens
er niet over zou piekeren naar de
bioscoop te gaan, maar deson
danks hebben politie en brandweer
toch altijd nog een hele drukke
nacht en ochtend.
Een typisch „luilaklied" is er ook.
In Amsterdam klinkt dat volgens
het onlangs opnieuw verschenen en
bijgewerkte boekje „Nederlandse
volksgebruiken bij hoogtijdagen"
van dr. C. Catharina van de Graft
zo: „Luilak, beddezak staat om
negen uren op negen uren, half
tien dan kan men de luilak zien",
maar wij leerden het vroeger iets
anders: negen uren, hallef
tien is die luilak niet te zien". In
de Zaanstreek, waar het huis, aldus
de „Nederlandse volksgebruiken,
met „looielak" helemaal moet zijn
schoongemaakt, gaat het weer an
ders toe: „Al een week voor Pink
steren beginnen de jongens er te
rijden met zogenaamde korries, ei
gengemaakte lage wagentjes,
waarop zij om beurten gaan zitten
bij hun proefritten Voor de luilak
ochtend. Dan is de korrie beladen
met groene takken en vooral ook
met .brandnetels. Aan de korrie
hangt een lange sliert van blikken
en deksels, kapotte emmers en tei
len, die over de kelen een hels spek
takel maken, zeer geschikt om alle
slapers te wekken. Overal waar
men een langslaper vermoedt,
wordt aan de bel gerukt en daaraan
een bos brandnetels of een dode rat
gehangen onder het zingen van: de
looie lak de slaperige zak
vanmorgen niet vroeg opgestaan
je ken wel weer naar bed toe gaan.
Drente viert luilak op pinkster
maandag. in Gelderland is het lui-
lakgebruik aan Hemelvaartsdag
verbonden, in Genemuiden aan 1
mei (de „luiemotte"), in Groningen
(Loppersum) aan de Goede Vrij
dag. In Roodeschool was het vroe
ger gebruikelijk, dat de kinderen
op Goede Vrijdag erg vroeg bij
school kwamen, want de laatste
moest „aaskejong" of „aaskepoes-
ter" spelen en een zakje met as op
ft y
de rug nemen, waarna een rond
gang door het dorp begon tot aan
de meest afgelegen boerderijen. De
kinderen sloegen met stokken op
de zak, zodat de as rondstoof, als
'symbool voor de winter die feeste
lijk werd verjaagd. Ondertussen
werd geld opgehaald en de verover
de centen waren voor de aaskejong.
De rol van „aaskejong" werd vaak
vervuld door een Jongen uit een
arm gezin, die op deze manier wat
extra's kreeg.
Bijna overal verdwenen zijn die
zoetige, warme luilakbolletjes, een
echt verlies voor de liefhebbers.
Maar wat er bij gekomen is en zich
uitstekend weet te handhaven, is
bijvoorbeeld de Haarlemse bloe
menmarkt, die een vol etmaal open
is: van achter in de middag vóór
luilak tot in de middag van de
volgende dag. En dat is weer een
winstpunt voor andere liefhebbers.
Agirdas Zypre is een 50-jarige Li
touwer die gevangen gehouden
wordt in de psychiatrische afdeling
van het centraal hospitaal, beho
rend bij de heropvoedingswerk-
kampen in Mordovië, enkele hon
derden kilometers ten zuiden van
Moskou. Volgens de heer Zypre en
anderen is hij niet op medische
gronden in de inrichting opgeno
men. maar omdat hij herhaaldelijk
geprotesteerd heeft tegen het feit
dat hij 25 Jaar gevangenisstraf
moet uitzitten. Hem zijn, zegt hij,
sinds januari 1975 „verdovende
middelen" toegediend die „overbo
dig" waren en „zijn gezondheid ern
stig schaadden"; voorts is hij vol
gens zijn zeggen bij twee gelegen
heden geslagen door verplegers.
In 1944 hij was toen zeventien
sloot de heer Zypre zich aan bij de
Litouwse partizanen ln hun strijd
tegen inlijving van Litouwen bij de
Sowjet-Unie. Omstreeks 1952
kwam er een eind aan de gewapen
de conflicten, maar enkele partiza
nen, onder wie ook de heer Zypre.
bleven ondergedoken. In het mid
den van de jaren vijftig kwam hij
tevoorschijn, naar hij zegt na een
officieel amnestie-aanbod aan
voormalige partizanen. Hij was ar
beider in de bouw, totdat hij ln
januari 1958 toch gearresteerd
werd. Enkele maanden later werd
hij beschuldigd van contra-revolu
tionaire activiteiten, gepleegd in
zijn partizanentijd. In zijn protes
ten aan de Sowjet-autoriteiten
heeft de heer Zypre verklaard dat
hij in 1958 tot 15 jaar veroordeeld
is, en du« in 1973 vrijgelaten had
moeten worden. De autoriteiten
hebben hem geantwoord dat het
vonnis 25 Jaar luidde. De heer Zy
pre stelt nu, dat het vonnis is ver
valst is omhem 25 jaar te kunnen
vasthouden. Het amendement dat
kort na zijn vonnis aan het straf
recht wdrd toegevoegd, waardoor
er hoogstens vijftien jaar gevange
nisstraf mag worden opgelegd, gold
niet voor politieke delinquenten.
Herhaaldelijk heeft de heer Zypre
verzoeken ingediend voor vrijla
ting op grond van het feit dat hij
zijn straftijd heeft uitgezeten. Art
sen, zegt hij. hebben hem verteld
dat hij niet geestesziek Is, maar dat
de behandeling voortgezet zou wor
den totdat hij toegeeft dat hij tot
25 jaar veroordeeld 'is.
In brieven in het Russisch of
Engels kan uiting worden gege
ven van verontrusting over het feit
dat volgens de berichten de heer
Zypre in de inrichting mishandeld
zou zijn; er kunnen ook inlichtin
gen gevraagd worden over diagno
se en behandeling. Zulke brieven
kunnen gericht worden aan: Dr. V.
V. Kokorev
head of the Psychiatrie Section of
the Central Hospital of the Mordo
via corrective labour colonies com
plex Mordovia. USSR, bij Mr.
Roman Rudenko. Procurator Ge
neral tot the USSR Prokuratura
SSSR Pushinskaya ul. 15a
Moskva, UUS, kan aangedrongen
worden op een algeheel onderzoek
naar de omstandigheden waaron
der de heer Zypre in de psychiatri
sche inrichting gevangen gehouden
wordt. Ten slotte kan ook geschre
ven worden aan de ambassadeur in
ons land. in het Nederlands: Z E.
de heer I. Romanov. Andries Bic-
kerweg 2. Den Haag
Een dertienjarige Rotterdamse
Jongen heeft driemaal achter el
kaar een douche gehad. De eerste
keer haalde de politie hem weg
onder de fontein voor de schouw
burg op het Lucas Bolwerk in
Utrecht, waar hij al zijn kleren had
uitgegooid en zich lekker afspoel
de. De politie sloeg een paar dekens
om de Jongen heen en nam hem
mee naar het politiebureau, waar
hij een warme douche mocht ne
men. Op het bureau bleek, weet het
Utrechts Nieuwsblad, dat de Jon
gen van huls was weggelopen en
dat zijn ouders al om zijn opspo
ring verzocht hadden De ouders
werden gewaarschuwd en zij na
men de verloren zoon mee naar
huls. Daar heeft hij naar alle waar
schijnlijkheid voor de derde keer
een douche gehad, een Ijskoude
ditmaal.
