tfCW: Werk is
grootste probleem
Invloed van overheid bij
Van der Giessen niet groot
)uitse bouwfraude kostte
>HV zeker 50 miljoen
Stevin verwacht akkoord met Heerema
Investeringen door
buitenland gekelderd
Voorlopig geen grote
overnemingen door OGEM
hernieuwing en samenwerking nodig"
Dit jaar beter rendement verwacht
Scheepswerf rekent op marktherstel
Miljardenorder
Boeing-fabriek
rinst dit jaar weer terug op peil 1976
Kolenboeren
Rente omhoog
in Ver. Staten
In alle landen van de EG
Voedingsbonden
beschuldigen
directie Heidemij
Werkloosheid
door kwaliteit
bestrijden
Tuijnman: geen
fosfaten in
wasmiddelen
Voedselhulp
door Europa
RÏIDAG 12 MEI 1978'
FINANCIËN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet P23-RHS27
i onze soc.-economische redactie
[STERDAM De werkgelegenheid vindt het Nederlands
ristelijk Werkgeversverbond het belangrijkste probleem in de
nende periode. Vooral nu het Centraal Planbureau de behoef-
aan nieuwe arbeidsplaatsen in de komende tien jaar op
000 schat, zal er volgens de christelijke werkgevers een grote
chtinspanning nodig zijn.
t gigantische aantal nieuwe ar-
lsplaatsen is alleen haalbaar,
meer er ruimte voor nieuwe acti-
iten wordt geschapen zowel bin-
de marktsector als in andere
oren van de samenleving. Dit
der de fout uit het verleden te
lalen, namelijk om de kosten van
laatste af te wentelen op de be
ven," aldus ir. J. de Wit, voorzit-
van het Nederlands Christelijk
kgeversverbond gisteren op de
vergadering van het verbond in
sterdam.
de mogelijkheden, die het ver-
pn van werk biedt, zullen volgens
goed moeten worden benut. Hij
wees daarbij naar de afspraken
op dit punt in de meeste nieuwe
O's zijn gemaakt.
entieel voor het werkgelegen-
Isbeleid in Nederland noemde de
W-voorzitter het terugdrukken
de groei van de collectieve uitga-
de zogeheten ombuigingsopera-
Het kabinet is druk bezig met de
rbereiding daarvan. „Weinigen,
us ir. De Wit, twijfelen aan de
idzaak van forse ombuigingen in
collectieve sector, maar velen aan
ïaalbaarheid daarvan. Hierin ligt
jens hem een tegenstelling beslo-
die voor een deel haar oorzaak
dt in de georganiseerde collectie-
verontwaardiging, die opsteekt
naar bepaalde groepen ook maar
vinger wordt uitgestoken. De
W-voorzitter kon zich niet aan de
ruk onttrekken dat die collectie-
verontwaardiging niet strookt
het inzicht en de overtuiging,
velen individueel hebben, „het is
taak van politici, om hier een
te taxatie te maken, waarbij van
voren vaststaat dat geen enkele
ize tot verhoging van de populari-
sscores aanleiding zal geven," zei
Voor Nederland wees Ir. De Wit op
een viertal onevenwichtigheden in
de economische ontwikkeling, die
„allerminst eenvoudig zijn recht te
trekken." Hij noemde de groei van
de collectieve uitgaven, die volledig
ten laste kwam van de bedrijfsrende-
menten, de snelle groei van de con
sumptie bij achterblijvende investe
ringen en de achterblijvende groei
van de export (9 procent) in vergelij
king met de groei van de wereldhan
del (21 procent).
De vierde onevenwichtigheid betreft
de arbeidsmarkt. Daar is sprake van
een zeer ruime arbeidsreserve, ter
wijl er tegelijkertijd een groot aantal
arbeidsplaatsen moeilijk te vervul
len is.
ROTTERDAM (ANP) Het OOEM-concem wil zich in de Jaren
tot en met 1980 niet verder op spectaculaire wijze uitbreiden.
„We beschouwen deze periode als een van consolidatie waarin
vla een betere interne organisatie aan kracht zal worden ge
wonnen.
Kostenpeil
Het zeer hoge kostenniveau noemde
hij een belangrijke oorzaak van de
verzwakking van de Nederlandse
concurrentiepositie. „Een beleid, ge
richt op kostenbeheersing is en blijft
daarom de komende jaren een abso
luut vereiste", aldus ir. De Wit.
Mogelijkheden voor nieuwe activi
teiten liggen er volgens hem vooral
op het terrein van de nieuwe schaar
ste. „Naast verdere verbetering van
milieutechnieken, biedt vooral de
uitwerking van nieuwe systemen
van energievoorziening grote uitda
gingen en mogelijkheden," aldus de
NCW-voorzitter.
Lijnvrachtschepen, z.g. allesladers van 21.500 ton, die Van der Giessen-De Noord bouwde in opdracht
van Kon. Nedlloyd. Links de „Nedlloyd Bahrain", die in het nieuws kwam in verband met een
aanvaring met de brug over de Koningshaven in Rotterdam. De reparatie aan de „Bahrain" zal
overigens eind volgende maand voltooid zijn.
rmeuwmg
nieuwing en samenwerking zijn
elementen, die nodig zijn om de
blemen met kans op succes aan
pakken, zei ir. De Wit. Als ant-
ord op de economische, techni-
e en sociale uitdagingen moeten
ondernemers „nieuwe combina-
i" vinden, die nieuwe mogelijkhe-
openen voor het vervullen van
atschappelijke wensen en noden
deze tijd.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Singapore Airlines
heeft bij de Amerikaanse Boeing-
vliegtuigfabriek negentien vliegtui
gen besteld, dertien B-747's (jum
bo's) en zes B-727's. Met deze op
dracht is (onderdelen en extra moto
ren inbegrepen) een bedrag van twee
miljard gulden gemoeid.
Van de dertien bestelde 747's zijn er
tien definitief gekocht, terwijl op
drie een optie is genomen.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De feitelijke invloed, die de overheid krijgt in
Van der Giessen-De Noord in het kader van de steun aan de
scheepsbouw, gaat niet verder dan die van een commerciële
financier of grootaandeelhouder, verklaarde de heer P. J. van der
Giessen, voorzitter van de raad van bestuur van de scheeps-
bouwonderneming, tijdens de toelichting op het jaarverslag.
„Wij hebben de overtuiging, dat deze
invloed ook in de toekomst niet ver
der zal gaan". De heer Van der Gies
sen vervolgde: „Heel duidelijk wens
te de overheid een beslissende, maar
geen overheersende stem te hebben
in het 'machtsevenwicht' bij de
werf". Immers, 30 procent van de
aandelen wordt via de beurs verhan
deld, 25 pet. is in handen van de
Stichting familie-aandeelhouders, 23
pet. bevindt zich bij RSV en de over
heid heeft een belang van 22 pet.
De invloed van de overheid in Van
der Giessen-De Noord is drieledig,
aldus de heer Van der Giessen. In het
bestuur van de werf wordt een rege
ringswaarnemer en een commissaris
li een onzer verslaggevers
TRECHT Vorig jaar aan het licht gekomen onregelmatigheden bij het Westduitse dochterbe-
ijf Kaspar Bau hebben SHV Holdings voor belastingcompensaties een verlies opgeleverd
n in ieder geval meer dan 50 miljoen gulden. Oorzaak was een combinatie van onbetrouwbaar
anagement en financieel wanbeheer door de Duitse directeur, die dit enkele jaren verborgen
eft weten te houden.
it vertelde de voorzitter van de
ad van bestuur, ir F. H. Fentener
n Vlissingen tijdens een toelich-
ig op het jaarverslag. De verlizen
n volledig in het resultaat over
17 verwerkt. Dit jaar zal ook nog
iade opleveren, die uit de Duitse
ip voortvloeit maar deze zal, al
ls de heer Van Vlissingen, in een
el kleinere orde van grootte liggen
n in 1977. Voor het bouwschan-
al is afgewikkeld, gaan wel enkele
en heen. zo meent het bestuur. Er
n nog vele processen gaande, on-
rmeer tegen de accountant, een
renommeerd Duits kantoor, dat
stukken van de bouwonderne-
ng steeds heeft goedgekeurd. De
IV eist van de accountant 10
ljoen.
gang van zaken rond het Duitse
ichterbedrijf is voor de SHV mede
nleiding zich terug te trekken uit
bouw, een proces dat men in 1979
opt te voltooien. Als onderdeel
n deze politiek is deze week de
elchior Groep aan Wilma verkocht,
et geld dat vrijkomt uit de verkoop
bouwbelangen zal SHV investe-
n in de traditionele concernsecto-
n handel en dienstverlening. Indu-
riële activiteiten vindt men minder
led in het concept passen. Vandaar
SHV dit jaar actief wil zoeken
iar een koper of in ieder geval een
rtner voor Hamido, het levensmid-
lenproduktiebedrijf in Den Bosch
vroeger onderdeel van De
ruyter.
een belangrijk deel door de
uitse strop is de nettowinst vorig
ar teruggelopen van 93 tot 67 mil-
en. Zonder dit incident zou, zo zegt
t bestuur iets meer verdiend zijn
in in 1976. In 1978 hoopt men op
enp nettowinst van 95 miljoen uit
komen.
SHV Holdings is op het ogenblik ei
gendom van ongeveer 400 personen,
vrijwel allen nazaten van de acht ko
lenboeren die in 1896 de Steenkolen
Handelsvereniging (SHV) hebben
opgericht. Nog slechts 40 procent van
de aandeelhouders woont in Neder
land, vertelde topman ir F. H. Fente
ner van Vlissingen (lid van een van de
acht families).
kro zelfbedieningsgroothandel. De
omzet van de Nederlandse SHV-be-
drijven nam iets af, omdat de win
kels van De Gruyter niet langer meer
meetellen In de cijfers. SHV heeft in
deze winkelketen via de Verenigde
Distributiebedrijven overigens nog
een belang van 45 procent. Van de
totale SHV-omzet slechts 37 (in 1976
40) procent uit Nederland. Het perso
neel is voor 41 procent in Nederland
werkzaam.
De SHV stelt zich momenteel voor
zichtig op in de kolenhandel, een
sector die het door de staalslapte en
scherpe concurrentie niet zo goed
deed in 1977. Voorzichtig is men ook
omdat de omschakeling van elektri
citeitscentrales op steenkool langza
mer gaat dan aanvankelijk werd ver
wacht. De uitbreiding van de capaci
teit van de steenkolenterminal op de
Maasvlakte van 7 miljoen tot 10 k 15
miljoen ton komt er zeker maar we
weten nog niet wanneer, zei ir Van
Vlissingen.
benoemd, verder ontleent de over
heid invloed als een 22 pet. aandeel
houder en tenslotte als financier van
een vermogenslening van 60 miljoen,
vermogenssubsidies van 20 miljoen,
een investeringslening van 70 mil
joen en een investeringssubsidie van
30 miljoen gulden.
Marktherstel
Van der Giessen-De Noord (GN) ver
wacht in de wat verder gelegen toe
komst een zeker marktherstel voor
schepen, die de werf kan bouwen, zo
staat in het jaarverslag. Of het her
stel al in 1981 een feit zal zijn, is niet
zeker, maar Van der Giessen-De
Noord (GN) is ervan overtuigd „In
die omstandigheden, zeker na uit
voering van ons investeringsplan, te
kunnen concurreren zonder over
heidssteun". „Het tot die periode in
stand houden van onze onderneming
en de daarvan afhankelijke werkge
legenheid met inbegrip van het daar
in geïnvesteerde vermogen, zullen
dan gerechtvaardigd blijken", aldus
Van der Giessen-De Noord.
Een concrete uitspraak over het in
het lopende boekjaar te behalen be
drijfsresultaat wordt in het verslag
niet gedaan. Van der Giessen-De
Noord wijst er echter wel op, dat.
gezien de in de huidige markt te
boeken orders, het resultaat over het
lopende jaar negatief zal zijn.
GN is tot half 1979 voorzien van
nieuwbouworders. Dit Inclusief de
order voor de bouw van een contai
nerschip en twee „allesladers" voor
rekening van Nedlloyd. Daarnaast
heeft ON nog in portefeuille de twee
mljnenbestrijdlngsvaartulgen voor
de Kon. Marine. Met de bouw daar
van wordt in 1979 begonnen. ON
heeft problemen bij het aantrekken
van ongeschoold personeel, dat men
wil opleiden tot polyesterbewerker
voor deze schepen. Naast de order
voor genoemde twee schepen, be
staat de optie op nog eens dertien
mijnenbestrijdingsvaartuigen. waar
voor ook in het buitenland belang
stelling bestaat. Tenslotte is er de
eergisteren bekendgemaakte
KNSM-order voor de bouw van een
containerschip, welk bedrag met
deze order, die verliesgevend zal zijn,
is gemoeid, wilde ON niet meedelen.
Kostendekkend
De uitvoering ven <le merlne-op-
dracht zal, in tegenstelling tot de
andere scheepsbouwopdrachten in
portefeuille, kostendekkend zijn. Bij
de oplevering van het eerste schip in
1981 mag een bescheiden positieve
bijdrage in het resultaat worden ver
wacht
Het totale verlies voor GN bedroeg
vorig Jaar 14,6 miljoen tegen 0,8 mil
joen gulden in 1976. Ten gunste van
het resultaat kwam o.m. een bedrag
van 6,8 miljoen wegens een omzet
ting van de door de overheid ver
strekte buitengewone achtergestel
de leningen in bijzondere achterge
stelde leningsbewijzen. Het bedrag
aan achtergestelde leningen van de
overheid kwam eind 1977 uit op bij
na 30 miljoen. Deze leningen zijn
rentevrij tot 1981 en moeten daarna
in veertien halfjaarlijkse termijnen
worden terugbetaald. Inclusief de
hierboven genoemde overheidssteun
acht GN de financiering van het con
cern tot en met 1981 redelijk verze
kerd. Daarbij is rekening gehouden
met nog zeer aanzienlijke verliezen
op de in de komende jaren aan te
trekken orders.
Aldus het bestuur in een toelichting
op het jaarverslag. Een en ander wil
niet zeggen dat binnen de bestaande
activiteiten geen verdere uitbreiding
te verwachten is. OGEM verwacht
dat er in het Midden-Oosten nog
meer orders zullen loskomen. Het
bedrijf voert nog verschillende be
sprekingen over orders uit dat ge
bied. Het grote woningbouwproject
in Saoedi-Arabiê verloopt volgens
schema, zei drs. B. J. Udink, voorzit
ter van de raad van bestuur.
Verder herstel
OGEM rekent het lopende jaar op
een verder herstel van het rende
ment en de vermogensverhoudin
gen. Vorig Jaar werd op het eigen
vermogen 9,7 procent verdiend, nu
hoopt men in ieder geval boven de 10
procent te komen. De omzet nam
vorig jaar toe van ƒ3271,1 'min tot
3504,9 min. Het nettoresultaat
steeg van 20,6 min tot 27,3 min.
Het aantal medewerkers ging om
hoog van 21.095 tot 22.081, waarvan
17.326 in Nederland (v.J. 16.714). BIJ
de stijging speelde vooral de consoli
datie van Schokbeton een belangrij
ke rol.
De OGEM-actlvlteiten over 1977
zouden een nog aanzienlijk beter re
sultaat hebben opgeleverd als de si
tuatie op de binnenlandse markt op
bepaalde onderdelen niet tot verlie
zen had geleld. Zo heeft de OGEM-
bouwdivisie in Nederland opnieuw
ernstige tegenslag ondervonden.
De overeenkomst met de staat over
de overdracht van de Nederhorst-
WASHINGTON (Reuter) De Ame
rikaanse Federal Reserve Board (de
centrale bank) heeft het bankdiscon-
to (de officiële rente) verhoogd van
6,5 tot 7 procent. Dat is het hoogste
peil sedert begin 1975. De verhoging
van het disconto de rente, die de
banken moeten betalen indien zij
geld van de centrale bank lenen
had tot gevolg dat de dollar op de
valutamarkt in New York een sterke
stijging te zien gaf, hoewel een ver
hoging van het disconto werd ver
wacht.
Volgens de Federal Reserve Board is
het disconto verhoogd om dit meer
in overeenstemming te brengen met
de reeds door de banken gehanteer
de rente. Deze bedraagt bijvoorbeeld
voor leningen aan grote cliënten mo
menteel 8,25 procent.
DEN HAAG (ANP) In alle landen van de Europese Gemeen
schap zijn de buitenlandse investeringen sinds 1975 aanzienlijk
teruggelopen.
De meeste buitenlandse investerin
gen komen nog steeds uit de Vere
nigde Staten, maar het Amerikaanse
aandeel in het totaal van buiten
landse investeringen in de negen lan
den van de Europese Gemeenschap
is verminderd van 48,74 pet in 1972
tot 41,27 pet in 1975.
Dit heeft de Europese Commissie,
het „dagelijks bestuur" van de Euro
pese gemeenschap, meegedeeld in
antwoord op vragen van een socialis
tisch lid van het Europees Parle
ment, de Engelse mevrouw Gwyneth
Dunwoody.
In 1972 beliepen de directe buiten
landse Investeringen in Nederland
539 miljoen Europese Reken-Eenhe
den (een rekeneenheid is ongeveer
2,80 gulden); in 1976 was dit cijfer
teruggelopen tot 246 miljoen, an
1973 bedroeg het 689 miljoen, in 1974
AMSTERDAM „Hoewel het nog wel enkele maanden kan duren hebben wij goede hoop met de
heer Heerema een sluitende regeling te kunnen treffen in verband met zijn belang ln Stevin, wat
inmiddels 42 k 43 pet. bedraagt," zo heeft de Raad van Bestuur van Stevin Groep gisteren op een
persconferentie verklaard.
inzet
i.concernomzet nam vorig jaar toe
ƒ8,1 tot 8,3 miljard in welke
dragen de groep groot- en detail-
uidel in consumptiegoederen met
4.9 (was 4,5) miljard omzet het
ootste aandeel had. In laatstge-
imde groep zit ondermeer de Ma-
Stevin heeft bij de heer Heerema
veel begrip ontmoet. Belangrijk
noemt de raad van bestuur het ver
krijgen van rust rondom het aandeel
Stevin. „Ook moet worden afgespro
ken dat Heerema niet ineens een
groot pakket aandelen afstoot aan
een partij (b.v. Arabieren) die wij
ongewenst achten. Voorts moeten er
regels komen betreffende de uitoefe
ning van zijn stemrecht," aldus het
bestuur.
Inmiddels heeft ir Heerema monde
ling verzekerd, nu niet in de markt te
zijn om nog meer aandelen Stevin te
bemachtigen en schriftelijk heeft hij
verklaard zijn pakket niet te zullen
uitbreiden zonder eerst overleg met
het bestuur te plegen. Heerema
blijkt drie jaar geleden al begonnen
te zijn met de aankoop van aandelen
Stevin, zodat hij vóór de jongste
emissie al een flink pakket in han
den had. Heerema heeft niet ge
vraagd om een commissarispost.
Geld nodig
Stevin zal voor een bedrag van 100
tot 150 min. lang vreemd vermogen
moeten aantrekken (dat gebeurt on
dershands). Deze kapitaalbehoefte is
voor een belangrijk deel het gevolg
van de begin dit Jaar bij Rijn-8chel-
de-Verolme geplaatste opdracht
voor een groot baggerplatform. Het
concern zal dit Jaar zo'n 180 min
investeren tegen ruim 60 min in het
afgelopen jaar.
Voorts liet de raad van bestuur we
ten te verwachten, dat de omzet dit
jaar stabiel zal blijven op een niveau
van ƒ1.800 min. De winstvooruit
zichten wijzen op een iets hoger re
sultaat dan in 1977 (nettowinst 31,2
min) werd behaald.
Eind 1977 was voor een totaal van
2,2 miljard aan opdrachten in por
tefeuille. Het Midden-Oosten blijft
van groot belang voor een groei van
het concern.
HAL: De Holland-Amerika Lijn
verwacht dit Jaar enige verbetering
van de resultaten maar als geheel
mag voor het concern niet op een
positief resultaat worden gerekend,
zo blijkt uit het jaarverslag. Het Jaar
1977 is tegen de aanvankelijke ver
wachting in teleurstellend verlopen.
Het boekjaar is afgesloten met een
verlies van 22.4 min waarin begre
pen een boekverlies van 7,5 min.
Hiervan is een aanzienlijk deel het
gevolg van de zeer tegenvallende re
sultaten van Ross Company en van
het boekverlies dat bij verkoop van
deze Ierse werf is geleden. Het nega
tieve resultaat vloeit verder in
hoofdzaak voort uit het cruise bedrijf
en de Big Lift Groep.
VAN BERKEL: De omzet steeg
het afgelopen Jaar tot 458,7 430,5)
min, maar de nettowinst daalde
hoofdzakelijk door eenmalige kosten
tot 7,1 9,3) min. Het dividend
wordt verlaagd tot ƒ7 (ƒ18). Het
bedrijf verwacht voor 1978 een ver
betering van de resultaten. Deze ver
wachting wordt ondersteund door
het feit, dat in een aantal landen het
laatste kwartaal van 1977 een ople
ving te zien gaf, die zich begin 1978
voortzette.
NUTRICIA: uit een omzet van
526,8 470,7) min. steeg de winst
afgelopen Jaar tot 8,3 (jlfi) min.
Het rendement tot het noodzakelijk
geachte peil duurt echter langer dan
Nutricla had voorzien. Uit de winst
zal een onveranderd dividend van
2,80 worden betaald. Intussen is
het nodig dat meer dan vorig Jaar
in enkele zwakke produktgroepen
toch enige volumestijging en marge-
verbeteririg te boeken.
bedrijven is nog steeds niet uitge
voerd. Hoewel OGEM Nederhorst
Bouw bestuurlijk heeft gewerkt alsof
dit wel het geval was. zijn in de
OGEM-cijfers alleen die van de ei
gen bedrijven verwerkt. Het bestuur
vindt dat de samenvoeging nu zo
snel mogelijk moet worden tot stand
gebracht. Niets staat dit eigenlijk
meer ln de weg. Overigens is het
rendement van de Nederhorst-be
drijven nog onvoldoende, maar het
OGEM-bestuur meent in staat te
zijn, na de samenvoeging en sane
ring tot een bevredigend rendement
voor het geheel te kunnen komen.
813 miljoen, en in 1975 782 miljoen
ERE.)
Van die 539 miljoen was 264 miljoen
afkomstig uit andere landen van de
Europese Gemeenschap. De overige
investeringen kwamen uit de Vere
nigde Staten (148 miljoen), Japan (8
miljoen). Canada (27 miljoen), de an
dere landen van OESO (64 miljoen),
de zone van China en de SowjetrUnie
(1 miljoen) en andere landen (28 mil
joen).
Het overgrote deel van de buiten
landse investeringen in de Europese
Gemeenschap ging naar West-Duits-
land.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Volgens de voedings
bonden FNV heeft de directie van de
Heidemij tegen de wil in en zonder
medeweten van werknemers en vak
bonden een onderdeel van het be
drijf proberen te verkopen aan een
Westduitse onderneming. Doordat
de voedingsbonden de zaak hebben
aangekaart, zal de voorgenomen ver
koop niet doorgaan en zal niet op
nieuw worden geprobeerd het bedrijf
te verkopen.
Het betrokken bedrijf is het Tech
nisch bureau Rheinland in Roer
mond, waar 55 mensen werken, en
dat veel zaken doet met West-Duits-
land. Ondanks toezeggingen dat het
bedrijf niet „verduitst" zou worden,
bood de Heidemij het te koop aan
aan de „Deutsche Gesellschaft für
LandeskulturDe aandeelhouders
vergadering van dit bedrijf ging 28
februari akkoord met de verkoop,
die overigens pas over vijf of tien
jaar een feit zou worden. Hoewel de
verkoop zal worden teruggedraaid,
zullen de bonden niettemin over
deze affaire een klacht indienen bij
de fusie-codecommissie van de SER
(Sociaal-economische raad).
ROTTERDAM Het geld dat thans
uitgegeven wordt aan de werkloos
heid kan veel effectiever worden be
steed door het te investeren in de
„kwaliteitszorg" van de Nederlandse
bedrijven.
Alleen op deze wijze kan de concur
rentie van de Japanse industrie en
de dreigende marktverovering door
de Oostbloklanden het hoofd gebo
den worden met als gevolg behoud
van werkgelegenheid in ons land. Dit
zei dr ir B. Veen, voorzitter van het
bestuur van de Stichting Kwaliteits
dienst Industrie gisteren tijdens de
viering van het 25-jarig bestaan van
de KDI in Rotterdam.
Hij uitte kritiek op het bedrijfsleven
dat, ondanks alle waarschuwingen
van deskundigen op het gebied van
de kwaliteitszorg, nagelaten heeft
aandacht te schenken aan dit vol
gens hem vitale onderdeel van het
bedrijfsbeleid. Het gaat hierbij niet
alleen om de kwaliteit van het totale
produkt, maar ook om de kwaliteit
van het functioneren van de onder
neming, de eigen verantwoordelijk
heid van de werknemers in het pro-
duktieproces en hun inzet.
Medewerkers
De heer Veen memoreerde, dat de
KDI het Nederlandse bedrijfsleven
herhaalde malen heeft gewaar
schuwd voor de concurrentie van het
Japanse bedrijfsleven die de hoogste
aandacht besteedt aan de kwaliteits
zorg en het motiveren van de mede
werkers. „De ondernemingen in Ne
derland hebben er nauwelijks op ge
reageerd."
De voorzitter betreurde het, dat het
Nederlandse marktaandeel inmid
dels zo sterk is teruggelopen dat
terugverovering extra moeilijk zal
zijn. „In plaats van in de tijd van
economische bloei naar verhouding
geringe bedragen te investeren in de
kwaliteitszorg, moeten we thans mil
jarden besteden om Industrieën te
redden en in te krimpen."
DEN HAAG De belangrijkste mo
gelijkheden om het fosfaatgehalte in
het oppervlaktewater terug te bren
gen zijn het wegnemen van fosfaten
uit wasmiddelen, en de fosfaten van
zuiveringsinstallaties.
Dat zei minister Tuijnman van ver
keer en waterstaat gisteren bij de
opening van een waterzuiveringsin
stallatie in Oijen, Noord-Brabant.
DEN HAAG De Europese
Gemeenschap heeft het afgelo
pen jaar 1.155.532 ton graan,
148.121 ton melkpoeder, 53.773
ton boterolie en 6.102 ton suiker
als voedselhulp naar ontwikke
lingslanden gezonden. Dit heeft
de Europese Commissie, het
„dagelijks bestuur" van de Eu
ropese Gemeenschap, meege
deeld in antwoord op vragen van
bet Belgisch lid van het Euro
pees Parlement, de christen-de
mocraat Joris Verhaegen.
Voor 1977 werd 720.500 ton
graan, 105.000 ton melkpoeder,
45.000 ton boterolie en 6.102 ton
suiker beschikbaar gesteld. Het
programma voor de levering van
graan werd voor 67,5 procent
uitgevoerd, dat voor melkpoeder
voor 28,7 procent, dat voor boter
olie voor 38,6 procent en dat voor
suiker voor 100 procent. Uit vori
ge programma's werd echter
nog 669.000 ton graan, 117.989
ton melkpoeder en 36.374 ton
boterolie geleverd.
Aan gouvernementele en niet-
gouvernementele organisaties
als Unicef, Unrwa, het Hoge
Commissariaat voor de Vluchte
lingen en de Liga van Rode
Kruis-Verenigingen werd het
afgelopen jaar 165.000 ton graan,
44.780 ton melkpoeder en 19.720
ton boterolie beschikbaar
gesteld.
