'We koersen in
de verpleging
op een ramp af'
Albeda tegen
ï'uitkleden'
van de VAD
9e tekening van een lezer
■ouw
commentaar
trument van de staat'
'C
Revalidatiearts A. Verkuyl:
Warme pinkster?
rene pop vrouw van het jaar
met z'n allen, ja, gezellig
heilige koe
hudson
IG 9 MEI 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
xatiefout", zo noemt casino-
ur De Rooij de eerste opzet
i exploitatie van casino's in
land. Al bij de behandeling in
iede Kamer van de wetswijzi-
Odie casino's moest mogelijk
waarschuwde het toenmali-
merlid Scholten dat zonder
1 ng van de wet op de kansspel-
het financieel niet goed
jk zou zijn casino's te exploi-
nvullende wetswijziging is er
jd niet gekomen. Toch is de
k ale Stichting Casinospelen
slag gegaan, eerst in Zand
en later ook in Valkenburg,
er plannen voor Schevenin-
orden voorbereid. De NSC
loorgezet, waarschijnlijk in de
eid dat op het beslissende
ik de overheid de eenmaal
casino's toch niet in de
-■OU laten.
atf"
l>-directeur De Rooij zinspeel-
leren, bij de presentatie van
|rste jaarverslag van zijn stich-
>p toezeggingen en adviezen
overheid (vertegenwoordigd
en aantal van haar topambte-
had gegeven, in de geest van
we het eerst maar eens aan-
zo'n vaart zal het toch niet
I misgelopen en ten overvloede
teert de extern-accountant
ens in het jaarverslag, dat
ising van de huidige wet op
tofaspelbelasting tot een heffing
)m die qua omvang de brutospel-
in belangrijke mate over-
De regering had die conclusie
der getrokken en bij de Twee-
imer een ontwerp ingediend
(door het kamerlid Scholten
lu 3 al nodig gevonden) wetswij-
door te voeren,
ite
ïori
misschien mogelijk, dat ach
ten aardig en redelijk verhaal
den en te zeggen: „Goed, we
toen een taxatiefout ge-
- laten we dat nu zo gauw
.lijk herstellen".
i
ander en juister verhaal
>ntons de voorstelling, dat inder-
de voorstanders van de
die
ring van casino's in ons land is
gekozen voor de salami-tactiek: met
beetjes en brokjes door de praktijk
een juridisch kader afdwingen waar
binnen casino's en gokkers kunnen
gedijen.
Naar onze mening dient het parle
ment, nu het moet beslissen over het
regeringsvoorstel tot wijziging van
de wet op kansspelbelasting, zich
nog maar eens drie keer te beden
ken of het zich kan laten lenen voor
het spel van de salami-tactiek. Dat
geldt te meer daar ook het jaarver
slag 1976/1977 van de Nationale
Stichting Casinospelen aanleiding te
over geeft voor de veronderstelling,
dat het hebben van een concessie tot
het exploiteren van een casino ook
een vrijbrief is om zeker naar
Nederlandse verhoudingen een
zeer royale bedrijfsvoering op te
zetten.
Wij moeten het eerste Nederlandse
bedrijf nog leren kennen, dat kans
ziet uit de „fooien" van de gasten
het personeel een gemiddeld bruto
salaris van ongeveer 60.000 gulden
per jaar te geven, zodat het bedrijf
het zonder salarispost op zijn begro
ting kan doen.
Ook zullen er weinig bedrijven zijn,
die hun bestuursleden of commissa
rissen het eerste jaar reeds een siga-
rencent van 20 tot 25.000 gulden (en
de voorzitter zelfs 40.000 gulden)
kunnen toestoppen. En welk bedrijf
ziet kans in het eerste jaar 1,4 mil
joen gulden aan public relations uit
te geven (dat is ongeveer drie pro
cent van de omzet) of zonder met de
ogen te knipperen meteen al 25
procent van de investeringen af te
schrijven?
„Wij zijn niets meer en niets minder
dan een instrument van de staat",
zei casino-directeur De Rooij gister
middag deemoedig bij de presenta
tie van het jaarverslag. Naar onze
mening moet de consequentie van
die uitspraak getrokken worden.
Dat betekent dat de rekenkamer
zich dan over de rekeningen van de
Nationale Stichting Casinospelen
buigt en daarna de Kamer gedetail
leerd van haar bevindingen op de
hoogte stelt, precies zoals de reken
kamer dat met „de instrumenten
van de staat" pleegt te doen.
door Fred Lammers
DRIEBERGEN „Er moet een grondige mentaliteitsverande
ring komen op het gebied van de verpleging. Nu wordt te veel het
accent gelegd op de hogere opleiding. Dat is allemaal prachtig,
maar het gewone werk, en dat gewone tussen aanhalingstekens,
moet óók worden gedaan. Als allen in de engelenbak willen
zitten, worden er geen billen meer gewassen. Naar dat punt zijn
we in Nederland hard op weg."
De revalidatiearts Arie Verkuyl, pas
met pensioen na achttien jaar, waar
van veertien jaar als directeur-ge
neesheer, aan het revalidatiecen
trum De Hoogstraat in Leersum ver
bonden te zijn geweest, windt er
geen doekjes om dat hij zich grote
zorgen maakt.
„Wij koersen op een ramp af als niet
op korte termijn ingrijpende maatre
gelen worden genomen. Die ramp is
dichterbij dan wij denken. In 1985 en
waarschijnlijk al eerder zullen we,
als we er niets tegen doen, hier in de
allerellendigste situatie belanden
dat er geen apparaat meer is om de
vele bejaarden en gehandicapten die
dan hulp nodig hebben, bij te staan.
Het doorwerken van de geboorten-
beperking en aan de andere kant het
feit dat de generatie, afkomstig uit
de vooroorlogse grote gezinnen, tot
de bejaarden gaat behoren, zal tot
die geweldige problemen lelden. Je
hoeft om dat te voorspellen geen
ingewikkelde studies te verrichten.
Als je een potloodje en een papiertje
in de hand neemt, kunt je dat zó
uitrekenen. Officieel is dat natuur
lijk ook gedóón en de verwachtingen
zijn dat er omstreeks 1985 alleen al
zo'n 400.000 bejaarden meer zullen
zijn dan nu."
Dokter Verkuyl heeft er ook over
nagedacht hoe die moeilijkheden
kunnen worden afgewend. We moe
ten de mensen in de eerste plaats
leren zichzelf te helpen, ze niet op
zo'n afschuwelijke manier verwen
nen als tegenwoordig gebeurt. Als
ouders hun kinderen verwennen is
dat de slechtste dienst die zij de
jongere generatie kunnen bewijzen,
maar ook mensen die zijn gehandi
capt, moet je niet in de watten leg
gen. Daarmee zijn ze niet gebaat.
Met de technische hulpmiddelen die
we hebben en de uitvindingen die op
dit terrein in de toekomst ongetwij
feld nog zullen worden gedaan, kun
nen tal van gehandicapten zichzelf
aardig redden.
Verder moeten we weer toe naar het
idee van de burenhulp. Het werk van
de kruisverenigingen is in dit ver
band ook belangrijk. Dat wordt nog
onvoldoende onderkend. We zouden
al een stuk verder zijn als het kruis
werk onder de AWBZ zou worden
gebracht. Daarbij is het niet mijn
bedoeling dat, als iedereen er wette
lijk aanspraak op kan doen gelden,
dat werk allemaal gratis moet wor
den verricht. Dan kweek je passivi
teit.
Wat betreft' die burenhulp meent
dokter Verkuyl dat steeds meer de
nadruk zal moeten vallen op het
inspringen van vrijwilligers, die zo
gezegd om de hoek wonen. „Ik denk
aan huisvrouwen van wie de kinde
ren de deur uit zijn, die nu met hun
ziel onder de arm lopen en niet weten
hoe ze hun vrije uren moeten vullen.
Zij zouden na een cursus prachtig
werk kunnen doen in de sector van
de bejaardenzorg en de hulp aan
gehandicapten. Niet iedereen is er
geschikt voor, maar er zijn veel men
sen die zich daarbij verdienstelijk
kunnen maken in de eigen wijk. Dat
kan bijvoorbeeld met „Tafeltje dek
je". Dat gebeurt nu ook al, maar het
zal in de toekomst op veel groter
schaal moeten worden aangepakt.
Dat moet dan wel centraal worden
geregeld. Er moet een apparaat wor
den opgebouwd om de ramp die ons
boven het hoofd hangt, te keren."
De mensen die in de verpleging
werkzaam zijn, moeten volgens dok
ter Verkuyl niet langer hun neus
ophalen voor baantjes die als min
derwaardig worden gezien. „Ik vraag
me wel eens af of we naar steeds
hogere opleidingen moeten streven.
De doodgewone dagelijkse zorg voor
de mens in bed is niet niks. Daarvoor
heb je ook vakkennis nodig. Wat kan
een gewone verpleegster of verple
ger, die het werk met liefde doet, niet
voor iemand betekenen. Zonder sen
timenteel te willen doen kan ik zeg
gen dat ik daar de afgelopen acht-
Dokter Arie Verkuyl: „Als allen in de engelenbank willen zitten worden er geen billen meer
gewassen" Foto Henk Tukker
tien jaar bijna dagelijks voorbeelden
van heb meegemaakt."
Om het werk in de verpleging goed
te kunnen doen moet Je gemotiveerd
zijn. Daarom ziet dokter Verkuyl
weinig heil in een dienstplicht voor
meisjes. „Waar we wel naar toe moe
ten is dat mensen met diploma's
bereid moeten zijn als dat nodig is,
werk aan te pakken dat eenvoudiger
is dan het werk waarvoor ze zijn
opgeleid. We moeten ons er nu al op
instellen dat daaraan op den duur
niet meer valt te ontkomen."
Pionieren
Op het gebied van de revalidatie
heeft dokter Verkuyl vele ten goede
zien veranderen. „Toen ik bij De
Hoogstraat kwam. na Jaren als huis
arts in Zwijndrecht te hebben ge
werkt, bestond dat centrum zeven
jaar. De eerste moeilijke pionierstijd
was net achter de rug, al blijft het in
dit werk in zeker opzicht altijd pio
nieren, omdat de opvattingen over
revalidatie en de behandelmethoden
voortdurend veranderen. Daarvoor
heb ik open proberen te staan. Ik
geloof dat me dat aardig is gelukt.
Zonder iets af te willen doen aan wat
elders in ons land aan revalidatie
wordt gedaan, is het geloof ik toch zo
dat De Hoogstraat als eerste burger
revalidatiecentrum dat in Nederland
werd gesticht, een soort moederfunc
tie heeft bekleed en stimulerend
heeft gewerkt op andere instel-
lineen."
Dokter Verkuyl neemt met gemeng
de gevoelens afscheid. Ondanks de
vooruitgang die er is geboekt bij de
revalidatie is er nog veel voor verbe
tering vatbaar. Waar hij zich met
name zorgen over maakt is de uit
voering van de sociale wetten. Voor
de onlangs door een groep gehandi
capten in Groningen gehouden actie
heeft dokter Verkuyl dan ook alle
begrip. „De sociale wetgeving in Ne
derland is een log lichaam geworden.
Ik neem niet aan dat er sprake van
onwil is bij de uitvoerenden, maar
feit is dat de situatie chaotisch is en
dringend vereenvoudigd moet wor
den. Hoe noodzakelijk dat laatste is,
daarmee worden we op De Hoog
straat doorlopend geconfronteerd.
Jaarlijks zijn er tientallen patiënten
die wat ons betreft naar huis zouden
kunnen gaan, die omdat de noodza
kelijke voorzieningen in hun woon-
of werkomgeving op zich laten wach
ten. maanden langer dan nodig is in
Leersum blijven. Nog afgezien van
wat dat allemaal kost bij een ver-
pleegprijs van 230 gulden per dag, is
het heel vervelend dat daardoor an
deren op wachtlijsten moeten wor
den gezet. Ik hoop daarom dat men
voordat men met nieuwe sociale wet
ten komt, eerst de huidige gaat con
solideren en op elkaar afstemmen."
Dokter Verkuyl was oorspronkelijk
van plan evenals zijn broer, de theo
loog, in de zending te gaan. „In onze
familie gaat de op waarheid berus
tende anekdote dat ik het meisje,
dat nu mijn vrouw is, bij ons tweede
uitje al confronteerde met die Indo
nesische plannen en haar toen min
of meer voor het blok zette dat als zij
daar niets voor voelde, we de kennis
making maar beter niet konden
voorzetten. Gelukkig voelde zij er
wel voor, maar de mobilisatie verhin
derde dat die plannen werden uitge
voerd."
Al heeft hij dan afscheid genomen
van De Hoogstraat, toch blijft dok
ter Verkuyl voorlopig actief in de
gezondheidszorg, met name als lid
van de voorlopige raad voor de ver
keersveiligheid. Een groot aantal
van de mensen die naar de Hoogs
traat komt, is verkeersslachtoffer en
het is vooral op dat gebied dat nog
veel werk moet worden verzet
„Naast de prooiemen die verkeers
slachtoffers hebben om te aanvaar
den dat zij verder moeten leven met
een handicap moeten zij zich vaak
ook nog zorgen maken over de finan
ciële gevolgen van hetgeen over hen
is gekomen. Het komt voor dat de
partijen elkaar via hun advocaten
Jarenlang in de haren zitten over het
al dan niet schuldig zijn. Ze zitten
maar te zwammen over zaken waar
vaak toch niet uit te komen is. Per
soonlijk zou ik willen dat er een
onafhankelijke commissie kwam,
bestaande uit medische en juridi
sche deskundigen, die deze zaken
moet beoordelen."
:e in. bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke
Naam en adres aan achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten
prent. Postbus 859,
is er een boekenbon
HET WEER door Hans de Jong
Tjonge, tjonge, wat zat er een
vaart achter die weersverbete-
ring gisteren in het noordoosten.
In de morgen nog wolkenvelden,
's middags een strakblauwe
lucht schoongewaaid door een
af en toe krachtige, vlagerige
noordooster. Het zand stoof van
de mulle bospaden: Een bijkom
stigheid die op dit ogenblik niet
in Gelderland, Oost-Brabant en
Limburg bespeurd zal worden
na de zware weekendregens. In
het noordoosten staan verschil
lende gebieden nog maar op drie
vijf millimeter meiregen en
dat na een aprilmaand die ook
al een zeer droge inslag had.
Als dat zo doorgaat wordt de
voorzomer veel te droog. En
gaat het zo door? Deze week
vermoedelijk wel. Een hoge-
drukgebied ten noordwesten
van Scandinavië (1032 millibar)
met uitbouw over de Noordzee
neemt een sterke positie in. Het
verhindert dat depressies boven
Polen (Pilzen maandagmorgen
nog 38 mm regen, het vliegveld
Hof in Beieren 56 mm sinds zon
dagavond zeven uur) op het
weergebeuren in ons land kun
nen ingrijpen. Zoals vaker opge
merkt, is de blokkering van oce
aandepressies na het afleiden
van de normale westelijke circu
latie via een pak naar IJsland en
een andere naar Noord-Afrika,
zeer efficiënt, en dat is in feit
dan op een vrij belangrijk mo
ment, met het oog op de nade
rende zomer.
Als mijn theorie van de herha
lingstendenties ook voor het ko
mende seizoen opgeld doet (in
beide afgelopen winters liep het
wat dat betreft vrij gesmeerd)
lijkt het ook in de zomer van
1978 wel te zullen lukken. Nu in
mei maken we in elk geval weer
net zo'n geblokkeerde drukver-
deling met noordoostenwind
mee als eerder in april. Nog een
paar zulke showtjes en dan liefst
begeleid door een aanhoudend
onrustige zon met periodiek fel
le uitbarstingen en emigre
ren naar Spanje of Oostenrijk
zal niet meer nodig zijn, kortom:
de wens vader van de gedach
te wordt dan werkelijkheid.
Een fietsend natuurmens, die
gistermiddag in mijn tuin bij
een kopje thee even uitblies en
zich zeer enthousiast uitliet over
de fantastisch uitziende geheel
met gele paardebloemen gevul
de weidepercelen (het is iemand
naar wie ik graag luister vanwe
ge zijn nuchtere benadering van
het atmosferisch gebeuren),
hield terecht toch wel even de
boot af door erop te wijzen, dat
er zich wel vaker in mei wat
schoons voordoet, soms ook in
de eerste juni-aanloop en dat er
dan toch van het verdere deel
van de zomer niets terechtkomt.
Geen speld tussen te krijgen na
tuurlijk: de man heeft volkomen
gelijk. Maar ook hij vond de
gretigheid van de natuur om na
storingen de zon te introduceren
(in tegenstelling tot het weer in
vorige zomers) toch ook wel
veelbelovend, maar het leek mij
goed deze filosofieën nu maar te
staken alvorens in dit opzicht te
ver te gaan.
De computerkaarten voor zater
dagmiddag laten het Scandina
vische hogedrukgebied van 1035
millibar via de Oostzee naar het
Alpengebied of noordoost-
Frankrijk afzakken. Dit met
handhaving van een flinke uitlo
per vla onze omgeving naar de
Noordzee. Ik durf er mijn wind-
Jack onder te verwedden, dat na
een tijdelijk wat terugvallen, de
temperatuur, in de tweede helft
van de week met de mogelijk
heid van wat nachtvorst, tijdens
het pinksterweekend weer hoger
wordt bij wind uit zuidoost tot
zuid met een vrij grote kans op
de eerste echte zomerse tempe
raturen van om en nabij de 25
graden.
U zult het me niet euvel dulden,
wanneer ik zwijg over de kans
droog/nat. Die hogedrukrug
lijkt al stevig, maar een sto
ring in de bovenlucht kan in de
kortst mogelijke tijd de zonnige
hemel bewolken, als alles tegen
zit, en computers hebben in de
regel geen zicht op dergelijke
vrijbuiters.
HOOOWATER, woensdag 10 mei:
Vlissingen 4.40-17.02, Haringvliet-
sluizen 5.00-17.24, Rotterdam 6.50-
19.12, Scheveningen 5.56-18.19, IJ
muiden 6.32-18.55, Den Helder 10.31-
22.46, Harlingen 00.40-13.00. Delfzijl
2.46-14.59.
ises Irene vertolkt het verlan-
i van miljoenen naar een maat-
lappijvorm met een menselijk
zicht. Daarom hebben wij haar
;eroepen tot popvrouw van het
b,o luidt de samenvatting van het
l.jryrapport dat in Nijverdal is uit-
rtfbracht nadat het sociaal jonge-
7.lncentrum in die plaats prinses
als popvrouw-1978 had geko-
in. Die verkiezing is een jaarlijks
kerkerend gebeuren in NijverdaL
jaar wordt daar een onder-
ilding uitgereikt aan een vrouw
zich volgens het jongerencen-
bijzonder inzet voor de huma-
ing van de samenleving. Dit-
I vonden de jongeren dus dat
ft prinses Irene moest worden,
Baar al eerder is een Irene door hen
ot popvrouw bevorderd. Het wa-
4. Bn onder meer ex-minister Irene
'orrink en VPRO's Germaine
Groenier die in voorgaande jaren
hun onderscheiding persoonlijk in
Nijverdal in ontvangst kwamen ne
men. Via het secretariaat van de
prinses in Parijs is ook aan Irene
gevraagd om naar Nijverdal te ko
men. Op 20 mei, want dan is er in
Nijverdal het muziekfestival, en
dat zou dus een mooie gelegenheid
zijn.
Waarom juist prinses Irene is geko
zen, staat in de volledige tekst van
het juryrapport: „De oorkonde
popvrouw van het jaar' wordt uit
gereikt aan prinses Irene de Bour
bon Parma. De prinses krijgt de
onderscheiding wegens haar inzet
bij de democratisering van Spanje,
haar streven naar een samenleving
van gerechtigheid, vrijheid van me
ningsuiting en gelijke kansen voor
arm en rijk. Aan de zijde van Carlos
Hugo bepleit zij een drastische
aanpak van sociale ongelijkheid,
en zet zij zich moedig in voor een
betere toekomst. Door haar solidai
re inzet voor het belang en geluk
van velen weet zij het grote ideaal
van de Europese jeugd gestalte te
geven. Verder is de jury eenstem
mig van mening, dat prinses Irene
de onderscheiding toekomt omdat
zij opkomt voor de belangen van de
vrouw en wegens haar duidelijke
uitspraken over de noodzaak tot
complete aanvaarding van vrou
wen in de samenleving".
En nu maar afwachten, of de prin
ses kans ziet om op 20 mei haar
onderscheiding in ontvangst te ko
men nemen.
Eén ding is zeker: comfortabel was het allerminst. Maar wel hebben
zesentwintig Amerikaanse psychologie-studenten dolle pret gehad met het
passen en meten, duwen en wringen, tot ze allemaal in één personenauto
„zaten". Daarmee waren ze de winnaars van een wedstrijd die een stuk of
wat dealers van een Japans automerk in de Amerikaanse stad Avenel
- hadden uitgeschreven. De studenten hielden er de man zestig gulden aan
over én flink wat blauwe plekken.
„Televisie is een raar ding hoor. Je
wordt een soort heilige koe en voor
al dat „koe" is in mijn geval een
treffende typering", zegt cabare
tier/quiz-presentator Jos Brink in
Televizier. „Als Je wordt opgebeld
voor enige werkzaamheden in het
land is dat altijd omdat men een
Bekende Nederlander nodig heeft,
alsof je een buitengewoon bavia-
nenras bent. Totdat Je een keer
miskleunt op het scherm natuur
lijk. Want dan ben je ineens voor
het ganse volk en geminachte lei-
petikker. Maar verwacht van de
voordelen niet te veel: ik werd aan
gehouden door een agent, omdat
mijn linkerkoplamp niet brandde.
„Dag meneer Brink!", riep de goede
man. Ik dacht: daar draal ik me wel
uit. En Ja hoor: „Wat zal m'n vrouw
dót leuk vinden". Ik meende al
vijftig gulden verdiend te hebben.
Met recht IJdele hoop! Want de zin
was nog niet af. „Wat zal mijn
vrouw dót leuk vinden als ik 'r
vanavond vertel dat ik Jos Brink
een bekeuring heb gegeven.
Jackson is, speelt een tataal andere
rol in de serie waarin de Engelsen
hem sinds een paar weken op hun
scherm zien. In „The Professio
nals" is hij de harde leider van een
soort commando-eenheid die terro
risten, bankovervallers en andere
grote misdadigers te grazen pro
beert te nemen nog voordat ze in
actie kunnen komen. „Ik vind de
opzet van de serie verduveld aar
dig: preventief te werk gaan," ver
telt Jackson in het omroepblad
Veronica. „Als Je weet dat er iets
broeit, er met een stelletje onmid
dellijk op af en de handel uitroeien.
Ik weet niet of het een preventieve
werking heeft op een eventuele
misdadiger, maar het lijkt me dat
Je met dit soort series beter dan in
politieseries kunt laten uitkomen
dat het tuig wat het ons vandaag
de dag zo lastig maakt, neem de
vliegtulgkapers, de bankrovers en
al die terroristen, er geen recht op
heeft om ons dagelijks leven zo te
verzieken." Na de eerste aflevering
kreeg Hudson* meteen het ene te
lefoontje na het andere van kijkers,
die bekenden hem veel liever als de
butlers te zien. Terwijl hij, zo te
horen, toch echt wel een beetje
Hudson gebleven is.
„Butler Hudson" heeft de familie
Bellamy allang achter zich gelaten.
Hudson, wiens ware naam Gordan
