Politie grijpt grote
groep zwartwerkers
850 miljoen kinderen in noodsituaties
ANWB verwacht 'explosie' bij
vijfde landelijke fietsdag
Geen straffe regels
bevolkingsonderzoek
CDA raakt vervreemd van arbeiders
Grote atlas voor
nieuwe Amro spaarders.
Ten onrechte uitkeringen ontvangen
P
©fqtfUKfrt
vfln<vflriDflfiG
©f<KfUKin
VflncyfinDflfKj
Ruim 110 duizend deelnemers
Centrale raad: Gevoelige kwestie
Leo Brouwer, voorzitter Bouw- en houtbond NKV:
Nieuwe directeur van UNICEF-Nederland, R. H. Latenstein:
3 MSDAG 9 MEM978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM - Als het
weer een beetje meezit, zullen
er zaterdag zeker enkele tien
duizenden fietsers meer dan
de ruim honderdduizend van
vorig jaar in het zadel klim
men voor de vijfde jaarlijkse
landelijke fietsdag van de
ANWB.
De bond baseert deze verwachting
op het grote aantal voorverkopen
en op de tendens van de afgelopen
jaren: In 1973 begon de fietsdag
met twintigduizend deelnemers,
daarna kwamen er enkele tiendui
zenden per jaar bij. „We weten dat
fietsen weer populair is geworden,
maar deze explosie hadden we vijf
jaar terug nooit verwacht", aldus
een woordvoerder van de ANWB.
Evenals vorige jaren hebben de or
ganisatoren ook deze fietsdag weer
laten samenvallen met de nationa
le molendag, wat betekent dat vele
routes langs molens zullen voeren.
In totaal zijn er drieëntachtig
plaatsen waar gestart kan worden
voor de ruim dertig kilometer lange
ritten, die alle door natuurlijke
aantrekkelijke en vaak onbekende
gebieden gaan. Bij de VVV- en
ANWB-kantoren heeft men de
adressen van de startplaatsen,
evenals de voor twee gulden ver
krijgbare routebeschrijving).
Met nadruk zegt de bond dat het
hier niet gaat om een fietswed-
strijd. Integendeel: het is juist de
bedoeling dat men af en toe eens
afstapt. De enige voorwaarde waar
aan moet worden voldaan is dat
men vertrekt tussen negen uur 's
morgens en één uur 's middags en
uiterlijk vijf uur 's middags terug is
bij het vertrekpunt. Wie alle stem
pels van de controlepunten in bezit
heeft krijgt een herinneringsspeld
met jaarhanger en maakt ook als
hij de onderweg opgegeven puzzels
oplost kans op een prijs.
De opbrengst van de dag wordt
gebruikt, om meer recreatie-moge-
ikheden voor lichamelijk gehan
dicapten te scheppen. Zo werd vo
rig iaar in overleg met de Neder
landse Vereniging voor revalidatie
een Amsterdamse rondvaartboot
aangepast voor rolstoelgebruikers.
Wat men dit jaar met het geld gaat
doen, wordt zaterdag bekendge
maakt.
Overigens kunnen die gehandicap
ten zelf ook meedoen aan de fiets
dag. Inhakend op het landelijk ini
tiatief van de ANWB heeft een
plaatselijk comité in Voorthuizen
op dezelfde dag een tocht uitgestip
peld voor rolstoelrijders. De route
is ongeveer vijf kilometer lang. Ook
groepen kunnen er aan deelnemen
(Informatie bij het comité Voort
huizen, Hoofdstraat 123 in Voort
huizen. telefoon 03429-1364).
Van een onzer verslaggevers
GROESBEEK De rijkspolitie van Groesbeek (bij Nijmegen) heeft de afgelopen vier maanden
110 zwartwerkers aangehouden, die ten onrechte voor meer dan een miljoen gulden aan sociale
litkeringen hebben ontvangen. Door de arrestaties is de werkloosheid in Groesbeek gehalveerd
van 450 tot 225. De verdachten, die oplichting en valsheid in geschrifte ten laste wordt gelegd,
jj sullen het ten onrechte ontvangen geld moeten terugbetalen.
Het onderzoek naar de zwartwerkers
uitgevoerd in samenwerking met
iet Gemeenschappelijk administra
tiekantoor (GAK) en de gemeente-
>olitie van Nijmegen. Het onderzoek
is begonnen na het binnenkomen
van anonieme tips. Hierop is een
sociaal rechercheur gaan posten bij
de grensovergang van Zelderheide.
—Al snel bleek hem dat dagelijks
steeds dezelfde auto's op gezette tij-
3 den de grens passeerden. De politie
leeft daarop de verdachten twee we
ken lang onopvallend in West-Duits-
\and gevolgd om te weten te komen
lar zij werkten.
Afgekeurd
De aangehouden zwartwerkers (de
meesten van hen komen uit Groes-
beek) werkten vrijwel allemaal in
West-Duitsland, terwijl ze in Neder
land een uitkering genoten van het
GAK of de gemeentelijke sociale
dienst. Enkelen van hen waren afge
keurd, maar verribhtten aan de an
dere kant van de grens zware hand
werkzaamheden. Het gemiddelde
bedrag dat de aangehoudenen
„schoon" per maand verdienden, lag
rond de vierduizend gulden. De
meesten werkten maar vier dagen
per week, omdat op vrijdag de uitke
ringen in Nederland werden geïnd.
De eerste arrestaties werden begin
januari verricht. Direct daarna
meldden zeventig mensen zich bij de
gemeentelijke sociale dienst in
Groesbeek met de mededeling dat ze
weer werk hadden. Het totale uitke
ringsbedrag daalde in één week met
zeventienduizend gulden; momen
teel is dat bedrag met veertigdui
zend gulden per week gedaald.
(ADVERTENTIE)
Vii* is de froolite staal ma« Bfaiilië?
Royaal formaat, vol kaarteenheden en fraaie foto's, 176 pagina's
kleur - van de makers van de Bosatlas. Kortom: dit is de atlas die u
altijd al wilde.
Hoe komt u aan deze atlas?
Nieuwe spaarders die in de actieperiode een spaarrekening openen
(minimale inleg f15,-) kunnen deze atlas kopen voor slechts f 19,50.
Bovendien ontvangen ze ook nog f 7,50 spaarprcmie (deze premie
is één maand niet opvraagbaar). Dit unieke aanbod geldt
RcwJ/ornaat 24f 134j <m. zolang de vooiraad strekt
nbod geldt pi
t/m 2 juni. Dus wees er snel bij,
wan, voor de atlas geldt OgiM IgJ
Terugbetaling
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Wie van plan is een bevolkingsonderzoek te
houden moet dat melden aan de rijksoverheid. Met dat uitgans-
punt wordt binnen de Centrale Raad voor de Volksgezondheid
geprobeerd toch een eensluidend advies over bevolkingsonder
zoek uit te brengen aan staatssecretaris mevrouw Veder-Smit
(volksgezondheid). De raad kon het gisteren nog niet eens
worden over een wettelijke regeling van dit soort onderzoek.
„Een gevoelige kwestie," volgens de raad.
De periode waarover de verdachten
zwart werkten, varieert van enkele
maanden tot drie jaar. Sommigen
van hen moeten een bedrag van
veertigduizend gulden terugbetalen.
Niet alleen de bedrijfsverenigingen
zijn schuldeisers, maar ook de belas
ting zal aan de verdachten aanslagen
opleggen, omdat de Westduitse ver
diensten niet zijn opgegeven.
Naast de 110 aangehouden zwartwer
kers heeft de politie van Groesbeek
nog enkele tientallen verdachten op
het oog. Bij de zaak zijn ook acht
koppelbazen betrokken. Verschillen
de andere grensgemeenten hebben
de rijkspolitie verzocht ook bij hen
een dergelijke actie te houden. Hier
over is momenteel overleg gaande.
Gedacht wordt aan een samenwer
kingsverband tussen de officier van
justitie in Arnhem, mr. F. Th. Boer
winkel, de sociale rechercheurs van
het GAK en die van de betrokken
grensgemeenten en de politie.
Volgens de coördinator van het on
derzoek, opperwachtmeester Looy-
enga, zijn de zwartwerkers vaak uit
jaloezie door de buurtbewoners aan
gegeven. Het Verdiende geld is veelal
gebruikt voor de nieuwbouw of ver
bouw van huizen.
Van onze soc.-economische redactie
UTRECHT Als er vervreemding is tussen het CDA en de katholieke arbeiders
dan is er volgens de Bouw- en houtbond NKV alle reden voor het CDA om de hand
in eigen boezem te steken.
„De goed ingelichte en voorgelichte
arbeider anno 1978 wil in een politie
ke partij zijn eigentijdse opvattin
gen herkennen. De politieke partij
die daar onvoldoende rekening mee
houdt, zal de grote groep van werk-r
nemers op den duur blijvend van
zich vervreemden," aldus Leo Brou
wer, de voorzitter van de Bouw- en
houtbond NKV gisteren in Utrecht
op eeh besloten vergadering van
deze bond over de ontwikkeling van,
de Federatie Nederlandse Vakbewe-»
ging en de Federatie bouw- en hout
bonden FNV naar een grotere
eenheid.
Volgens Brouwer zou het CDA uit de
voeten moeten kunnen met het uit
gangspunt van de FNV, die bindin
gen met politieke partijen verwerpt
en die zich beperkt tot een kritische
beoordeling van politieke daden. Hij
voegde hieraan toe, dat het erop lijkt
dat bij het CDA de mening heeft
postgevat, dat de vorming van de
FNV automatisch het verdwijnen
van mogelijk goede contacten bete
kent. Volgens hem is dat een princi
pieel onjuist uitgangspunt: „Ook het
CDA kan proberen open te staan
voor de ontwikkelingen naar een
progressieve en moderne vakbewe
ging."
„Voor de politieke partijen en voor
de levensbeschouwelijke omroepen
zou het goed zijn, aldus Brouwer,
nog eens te overwegen, dat de FNV
de betekenis erkent die geloof en
levensovertuiging hebben als bron
van inspiratie voor vakbewegingsac
tiviteiten. Een strijdlied voor de
FNV zou niet „Aan u, O Koning der
eeuwen" of de „Internationale" zijn.
Beide liederen, zei Brouwer, mogen
gezongen worden, maar bij een sa
menzang zou het toch een nieuw lied
moeten zijn."
Ingrijpend
De meerderheid van de raad zag
weinig heil in een straffe wettelijke
regeling, zoals ontworpen door de
vorige staatssecretaris Hendriks.
Deze wilde „in beginsel" een verbod
van onderzoek dat onder hele bevol
kingsgroepen wordt verricht, met
het doel vroegtijdig ziekten en (li
chamelijke) afwijkingen op te spo
ren. Hendriks wilde wel uitzonderin
gen toestaan: daartoe zou de over
heid vergunningen afgeven. Slechts
een minderheid in de raad, onder wie
de geneeskundig hoofdinspecteur
van het staatstoezicht op de volksge
zondheid dr Drion, juichte deze op
zet toe.
Overmaat
Drion was bang voor een „overmaat
aan bevolkingsonderzoek, aangebo
den door al dan niet bonafide art
sen." Hij meende, dat de mensen
door de bomen het bos niet meer
zien, wat ertoe kan leiden „dat er
geen medewerking wordt verleend
aan onderzoekingen, die wel zinvol
zijn." De meerderheid in de centrale
raad gaf niet de voorkeur aan het
„nee, tenzijvan oud-staatsse
cretaris Hendriks, maar aan een Ja,
mits."-benadering.
Daarbij is het bevolkingsonderzoek
ln beginsel toegestaan. Wel moet de
overheid aangeven, dat onderzoekin
gen naar bepaalde aandoeningen
slechts „op voorwaarden" gehouden
mogen worden. Drion toonde zich
bevreesd, dat „in die opzet de arme
Inspecteurs van de volksgezondheid
het zeer moeilijk krijgen om een re
delijke kwaliteit te bewaken." Drion
werd in zijn „ernstige bezwaren" bij
gevallen door de hoofdinspecteur
voor de geestelijke volksgezondheid.
tief op een idee uit de raad om de rol
.van de overheid te vergroten via een
„meldingsplicht". Drion liet wel mer
ken dat zo'n plicht niet beperkt kan
blijven tot een eenvoudige medede
ling van de onderzoekers. De over
heid moet over informatie beschik
ken om toch onderzoekingen te ver
bieden, betoogde hij. „Ik zal mijn
standpunt opnieuw in overweging
nemen," zei dr Drion, waarop beslo
ten werd, dat het dagelijks bestuur
een advies voor een meldingsplicht
zal ontwerpen. Dit advies zal weer in
de raad aan de orde worden gesteld.
(ADVERTENTIE)
rijk genieten
voor weinig geld
dankzij 4.999 fietsenmakers
fijn, samen
fietsen
goed, dat ik
mijn fototoestel
meenam
Brouwer zei dat het voor twee mas
sale, levende organisaties als NW en
NKV, die elk hun eigen karakter en
traditie hebben, niet eenvoudig is
om samen te gaan. Ze moeten zich
losmaken van hun tradities en met
name van het traditionele zuilensys
teem.
Het NKV heeft dat vólgens Brouwer
op een ingrijpende manier gedaan:
„Geen bondgenootschappelijke bin
ding meer met een eigen katholieke
of christelijke politieke partij, geen
binding meer met een eigen radio-
omroep." Hij vindt dat de FNV een
goede start heeft gehad, waardoor ze
op langere termijn voor de
brede massa van de arbeiders een
vakbeweging kan zijn voor de leden
DEVENTER (ANP) - Leden van een
met de RAF-sympathlserende actie
groep hebben in de nacht van zon
dag op maandag met drie klinkers
een gTote spiegelruit van de
showroom van de Mercedes-dealer in
Deventer aan diggelen gegooid. In
een bij het Deventer Dagblad bezor-
ge brief wordt de verantwoordelijk
heid voor de actie opgeëist door de
actiegroep „Ulrike Meinhof", die in
Deventer nog niet eerder van zich
deed spreken.
De actiegroep verklaart te handelen
uit solidariteit met de twee Jaar gele
den „door de Duitse staat vermoorde
kameraad Ulrike."
zowel als voor de nog steeds ongeor
ganiseerden.
„De FNV." aldus Brouwer, „zal daar
om een nlet-dogmatische vakbewe
ging moeten zijn, die echter duide
lijk wèl modern en zeer vooruitstre
vend is. Daarbij passen geen politie
ke bindingen van welke aard dan
ook. evenmin als een nog domineren
de zuilengedachte." Hij meent dat
de vakbeweging politiek onafhanke
lijk moet zijn, maar dat ze zich als
belangenorganisatie tegelijkertijd
grondig met het politieke gebeuren
moet bezighouden. Het is ook van
belang dat de leden politiek actief
zijn. Wat dit betreft, zei Brouwer dat
het politieke bedrijf in Nederland in
het algemeen het beeld vertoont van
de afwezigheid van de arbeiders,
vooral op de belangrijkste posten.
„Onze volksvertegenwoordiging zou
er met name heel anders uit moeten
zien", aldus de voorzitter van de
Bouw- en houtbond NKV.
IADVERTENTIE
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT „Kinderen zijn de toekomst," zegt de nieuwe directeur-secretaris
van UNICEF-Nederland, R. H. Latenstein. „Wij zijn verantwoordelijk voor 850
miljoen kinderen in noodsituaties."
Meldingsplicht
Dr Drion reageerde echter vrij posi-
In de bestuursvergadering
nam de heer Latenstein de
dagelijkse leiding van UNI
CEF-Nederland over van de
heer J. Eggink, die meer dan
dertig Jaar voor het kinder
fonds heeft gewerkt. Het af
gelopen jaar heeft de Neder
landse afdeling ruim vier mil
joen afgedragen aan de VN-
instelling. Geld werd be
stemd voor waterprojecten
op Sri Lanka, onderwijsvoor
zieningen in Nepal en dorps
technologie in Kenia. UNI
CEF-Nederland krijgt haar
inkomsten uit verkoop van
wenskaarten, agenda's en
bijdragen van particulieren.
Uniek
De vertrekkende heer Eggink
noemt het kinderfonds een
„unieke Instelling" omdat
het werkt met nationale co-
mité's, wat geen enkele ande
re VN-organisatie doet. De
nationale comité's brengen
twintig procent van de Jaar
lijkse totaalomzet van UNI
CEF bij elkaar, terwijl de
rest komt uit regeringsbij-
dragen. Voor volgend Jaar
(het Jaar van het kind) is het
streven 500 miljoen gulden.
De Nederlandse projecten
van UNICEF vormen een re
delijke afspiegeling van het
werk van het kinderfonds:
water- en onderwijs, daar
naast echter ook voedsel en
gezondheidszorg.
Het kinderfonds is in de loop
der Jaren „rekkelijker" ge
worden. Aanvankelijk richtte
het zich vrijwel uitsluitend
op moeders en kinderen,
maar steeds duidelijk wordt
R. H. Latenstein
dia's bij tante
dat dat niet los kan worden
gezien van totaal-ontwikke
ling. Moeder- en kinderzorg
neeft weinig zin, als niet tege
lijkertijd wordt gezorgd voor
genoeg en schoon water en
voor voldoende voedsel. Bo
vendien: „Als Je putten slaat,
kun Je dat water niet alleen
voor kinderen bestemmen.
BIJ malariabestrijding kun je
niet alleen die muskieten
aanpakken die kinderen tref
fen." UNICEF is „ontwikke
ling" ln de loop der Jaren
steeds „ruimer" gaan zien,
terwijl het eerder al werd om
gevormd van een noodfonds
voor kinderen in het door
oorlog geteisterde Europa,
tot een fonds vooral bestemd
voor de derde wereld.
Het vergroten van de voor
lichting over ontwlkkelings-
zaken en UNICEF is een be
langrijke taak die de heer La
tenstein voor zich ziet. Hij wil
dat de regionale comités ln
Nederland zich naast fonds
werving (nog) meer gaan toe
leggen op het Informeren van
het grote publiek,
oud-vrijwillers zouden daar
bij volgens de nieuwe UNI-
CEF-directeur bijvoorbeeld
kunnen worden ingescha
keld. Hijzelf werkte als be
stuursambtenaar op Nleuw-
Guinea en als veld- en team
leider van de Stichting Ne
derlandse Vrijwilligers op de
Filippijnen, in Kameroen en
in Nigeria. Latenstein kent
de kater van veel ontwikke
lingswerkers die in Neder
land terugkomen en hun ver
halen en ervaringen niet
kwijt kunnen. „Het komt
vaak niet verder dan een
avondje dia's bij tante."
Daaraan wil hij proberen wat
te doen.
Hans Belterman
Het enige oorspronkelijk Neder
landse kookboek over nieuwe
ontwikkelingen in de kookkunst
met exclusieve recepten uit Ne
derland en België.
Gebonden. 24.90
V"kn,abéar uw tx*kf*'K)ei
ZOMER A KEUNING BOEKEN
„Het was erg druk bij de kapper, ik
wacht nu in de ijssalon op mijn
beurt."