Kikkers en algengroei 3 Hf lÉÉ Van licht tot zwaar 3B _X 1. f Spectaculaire partij I goed voor een prijs i 1 Weehendpnnel Hoe je een goede partij verknalt (!i> !5A ■;-W: N tk Protest van jagers tegen Kaarten PTT 1 AAA I Q v a i mm g wm m iv AA AAA #1 1 v n A A flatikfliy Niet piekeren maar puzzelen Oplossing opgave Nummer 614 UTERDAG 6 MEI 1978 TROUW/KWARTET Een zich ontwikkelend embryo van de bruine kikker in het dril. Duidelijk zijn kop, lijf en. staartstomp te onderscheiden. Kikkervisje van een dag oud, nog met uitwendige kieuwen opzij van de kop, etend van een bolletje micro-algen. Na een paar dagen ademt de kikkerlar ve door inwendige kieuwen. Het is al weer een maand geleden dat ik over de stand van zaken in de vijver berichtte. In die tijd is er weer een heleboel gebeurd. De eer ste waterleliebladeren, nog diep rood. drijven op de waterspiegel en in de diepte zijn al bloemknoppen te zien. De zeven jonge krabbesche- ren, die de oude zwarte rozet omrin gen als kuikentjes de kloek, zijn al zo groot als een hand en ik zal deze zomer moeten oppassen dat de ..soldaten", zoals ze hier en daar heten, niet al te zeer de overhand krijgen. De waterviolier heeft nu de halve vijver in beslag genomen en zal na de bloei wat moeten worden uitgedund om ook andere water planten een kans te geven. De bloe men zullen niet lang meer op zich laten wachten, want tussen het wijd gespreide, fijn verdeelde blad zijn de knoppen zichtbaar gewor den. Gewone waterranonkel groeit ertussen en een klein beetje veder- kruid. maar dat valt evenals de waterpest en het gedoomde hoorn blad nauwelijks op tussen het prachtige groen van de watervio lieren. Prachtig groen zijn ook de wolken van draadalgen die tussen de vio lieren zijn begonnen uit te groeien. Die algen doen geen schade, want uit ervaring weet ik dat die over een maand vanzelf verdwenen zul len zijn, overgroeid door de water violieren. Voorlopig bieden ze een uitmuntende schuilplaats voor de kikkervisjes, die in grote aantallen door de vijver zwemmen en worden belaagd door stekelbaarsjes en wa- terroofkevers. De oeverzegge bloeit met hangende goudgele aartjes en de egelskoppen zijn al een halve meter hoog. Daar tussen staan sinds een paar dagen de verrukkelijke, witte, van buiten iets roze aangelopen, harige bloe men van het waterdrieblad in dich- ,te trossen. Volop dierenleven Tiendoornige stekelbaarsjes „staan" bij tientallen dicht bij de groëhe algenmantel op de vijver- wand en een paar grote pikzwarte mannetjes verdedigen een plekje, waar ze tussen de wirwar van on dergedoken waterplanten een nest je moeten hebben. En je hoeft maar even te wachten of je ziet in gaten in de violierenbegroeiing manne tjes-salamanders hun geliefden met de brede staart naar voren gebogen een geparfumeerde stroom water toewaaieren, die de bruine wijfjes in de juiste stem ming moet brengen. Geen nacht gaat voorbij zonder dat het zachte knorren van de bruine kikkers te horen is. Het heeft iets bijzonders voor de vijverbezitter, zo'n eigen kikkerbe- volking. En daar is niet aan te komen door kikkers in de vijvers los te laten. Nog afgezien van het feit dat het wettelijk niet mag kikkers mag je niet vangen of ver voeren ze blijven zelden. Al ko men ze soms voor een paar dagen als gast, eieren leggen doen ze vrij wel nooit in een water waar ze zijn uitgezet. Vast paarwater Kikkers trekken namelijk elk jaar naar een vast paarwater. Daarin zijn ze niet de enige, zoals u de afgelopen maand ook in deze krant over padden hebt kunnen lezen. En ook salamanders kennen ..ho ming". het naar huis terugkeren. Het inzicht in die paartrek is lange tijd nogal duister geweest. Een re delijke verklaring ervoor vond ik in een boek dat vorig jaar verscheen van de hand van de Deense onder zoeker Kaj Vermehren, waarin veel tot nu toe onbekende feiten zijn beschreven, vooral over de trek en het geheimzinnige oriëntatiever mogen. Er zijn steeds meer aanwij zingen dat de reuk een allesover heersende rol speelt bij het vinden van het paarwater. Men heeft waar genomen dat bruine kikkers bijna altijd tegen de wind in trekken. Juist deze soort is momenteel on derwerp van diepgaand onderzoek naar het oriëntatievermogen. De Engelse herpetoloog, kenner dus van reptielen en amfibieën, R. M. Savage, die een boek schreef over de ecologie en de levensgeschiede nis van de bruine kikker, ontdekte dat het weer tijdens de paartijd nauwelijks invloed heeft op het ge drag, maar wel het weer in februari, als de kikkers zelf nog in winters laap zijn. De hoeveelheid regen die in die maand valt, is bepalend voor het tijdstip waarop de eieren wor den gelegd. - X li >jH§g i Parende bruine kikkers. Het mannetje drukt tijdens de omklem ming sterk tegen de buik van het vrouwtje en helpt zo mee de eitjes uit te drijven, waarna hij ze in het water bevrucht. Algengroei De verklaring van dit verschijnsel zou tevens de verklaring kunnen zijn van het feilloze vinden van de paarvijver. Waargenomen werd dat het fosfaatgehalte van het opper vlaktewater aan sterke wisselingen onderhevig is en dat dit in het vroege voorjaar heel laag is. Na overvloedige regens stijgt het fos faatgehalte en dat stimuleert de groei van bepaalde algensoorten. Deze algëh scheiden stoffen af die te ruiken zijn, zelfs door ons weinig gevoelige reukorgaan. Van sommi ge algen is dat de bekende slootjes- lucht. Die ruiken we meestal in de zomermaanden, maar die is er ook in het voorjaar, alleen meestal te zwak om door ons te worden waar genomen. Niet voor de kikkers, die zich wellicht bepaalde geuren her inneren uit hun eerste levensfase, als kikkervisje, toen ze van algen leefden. Van de algen waarop ze zelf groot gekomen zijn, kunnen ook hun larven gedijen. Zo vormt de geur van die algen een aanwij zing van geschikt paarwater. De eigen geur Elk watertje heeft zijn eigen combi natie van algesoorten, die tezamen een heel andere geur moeten heb ben dan van andere wateren. In het begin van de paartijd merkte kik kers uit twee op enige afstand van elkaar gelegen vijvers werden on derling verwisseld, maar na een paar dagen bleken ze te zijn terug gekeerd naar de vijvers waar ze thuishoorden. En zo kom ik aan „mijn" kikkers, want dat zijn zonder enige twijfel de overlevenden van een hele horde jonge kikkers uit eieren die ik twee jaar geleden in de vijver deed. Drie kluiten kikkerdril werden deze lente in de vijver gelegd en dat klopt niet, want twee van de vier kikkers waren mannetjes. En je mag niet verwachten dat een van de twee wijfjes tweemaal eieren afzette. Maar op de dagen voor de laatste eieren werden gelegd, zag ik een paar dat elkaar omklemd hield in amplexus heet dat bij herpe- Bruine kikker, in het water drijvend vlak naast kikkerdril, waarin de larvan al ver ontwikkeld zijn. Enkele weken terug meldde Ik dat de koffers van het Nederlands schaak- ploegje dat uit Lone Pine (VS) terug kwam ergens in Timboektoe waren beland, maar inmiddels is alles weer boven water gekomen en kan ik een leuk partijtje laten zien dat Ligte- rink daar speelde. Voor elke ronde hadden de Amerikaanse organisato ren enkele prijzen uitgeloofd voor de mooiste partijen, maar toen het toer nooi vorderde werd duidelijk dat de Amerikanen alleen hun eigen land genoten enkele dollars wilden toe stoppen. Vandaar dat Ligterink het nu volgende duel maar niet instuur de. hoewel het een zeer spectaculaire partij was. Wit: Donaldson Zwart: Ligterink t *2-c4 c7-c5 2. Pgl-f3 e7-efi 3. d2-d4 c5xd4 4. Pf3xd4 Pb8-c6 5. Pbl-c3 d7-dfi 6. g2-g3 Pg8-f6 7. Lfl-g2 Lc8-d7 8. 0-0 Lf8-e7 9. Tfl-el 0-0 10. Pd4xc6 Ld7xc6 II. a2-a4 Dd8-d7 12. b2-b3b7-b<513 Lel b2 Dd7-b7 (Tot zover ongeveer theo rie. Wits nu volgende manoeuvre doet nogal bizar aan) 14. b3-b4?! c6- e5! (Zelf was Ligterink zeer tevreden over dit antwoord. De diagonaal van Lb2 wordt ingeperkt, terwijl het gat op d5 voor wit niet werkelijk bereik baar is) 15. Ddl-d3 Ta8-c8 16. a4-a5 b6xa5 17. b4-b5 Lc6-d7 18. TalxaS Le7- d8! (Deze zet die een pionoffer in houdt. maakt duidelijk dat zwart het initiatief heeft19. Ta5-a4 (Beter was maar direct naar al terug te gaan) 19 Ld8-b« 20. Dd3xd6 (Wit hapt toe maar een zet als 20. h3 was wel zo veilig geweest) 20. Pffi-gl 21. Tel-fl Tc8xc3! SCHAKEN L-.-i* Db3-b5 De7-f6 31. Db5-c2 Td8-oS Lc3-d2 Pe3xc2 en zwart won na enkë^ le onbeduidende zetten De volgende partij is uit het Neder lands kampioenschap en laat de su perioriteit van Jan Timman zien. Wit: Timman Zwart: Bal jon 1. e2-e4 c7-c5 2. Pbl-c3 d7-d6 3. f2-f4 Pb8-c6 4. Pgl-f3 g7-g6 5. Lfl-c4 Lf8-g7 6. 0-0 e7-e6 7. (4-15?: (Timman lijkt het zo'n beetje op zijn janboerefluitjes te spelen) 7. c6xf5 (Niet mogelijk was nu 7 Pge7 wegens 8 fe6x en Pg5) 8. d2-d3 (Hier schudde Sosonko over de witte opzet het hoofd, maar niettemin komt Baljon er in het ver volg nauwelijks meer aan te pas) 8. Pg8-f6 9. Ddl-el 0-0 10. Del-H4 Pc6-d4 11. Lcl-g5 (Volgens Timman in een nog te publiceren aflevering van Schaakbulletin volgt op 11 Pe6 nu 12. ef5x Pg5x 13. Pg5x Lf5x 14. g4 d5 15 gf5x' dc4x 16 fg6x Dd4 17 Dd4x cd4x 18. gf7 x met een gewon nen eindspel) 11. Lr8-*6 (Deze zet wordt door Timman ook afge keurd Het beste was volgens hem 11 h6 12 Lh6x Pf3x* 13 Tf3x Ph7M 12. Pf3xd4 c5xd4 13. e4xf5 d4xc3 (13 Lc4x 14. Pe4'en wit wint) 14. (5xe6 dfi-dü 15. e6-e7! tologen en telde ik bovendien nog drie kikkers. Waarschijnlijk is het omklemde vrouwtje afkomstig van een plek in de polder, waar vorig jaar een nieuwe wijk verrees, door het ontbreken van het paar water gaan zwerven en aangetrok ken door het kwaken van de man netjes. Dat kwaken deden ze zelfs toen er op 11 april enige centime ters sneeuw rondom de vijver lag. Toen ben ik pas goed gaan begrij pen hoe gehard deze kikkersoort is en waarom hij als enige amfibie tot in Noord-Noorwegen voorkomt! Kwaken zie ik ze nog steeds doen, hoewel de paartijd van de bruine kikker maar kort is en al zover verstreken dat nu alle eieren al zijn uitgekomen. De bruine kikker heeft geen grote witte kwaakblazen naast de kop zoals de groene, maar twee inwendige klankversterkers, waardoor de hals bij het kwaken iets zwelt. Daarom werken ze ook lang niet zo krachtig als klankbor den als de kwaakblazen van de groene en klinkt het geluid als een soort brommen of knorren. Over de geluiden van kikkers en padden is veel te vinden in Vermehrens boek, dat een geslaagde poging is de ach terstand in het gedragsonderzoek van kikkers en padden ten opzichte van andere diersoorten een heel stuk in te halen. Jammer alleen dat het onderschrift bij een kleurenfo to van een vergissingsparing tus sen een mannetje van de gewone pad en het wijfje van de groene kikker zelf ook een vergissing in houdt: de groene wordt hier een bruine genoemd. Kaj Vermehren: Kikkers en padden. Uitg. A. A. Balkema, Rotterdam. 228 bladzijden, 25. AMSTERDAM - De Koninklijke Nederlandse Jagers Vereniging heeft een protest ingediend bij de staats secretaris van verkeer en waterstaat en bij het bestuur van de Stichting Komitee voor de Zomerpostzegel te gen de tekst op de kaarten, die naast de zegels op de postkantoren worden verkocht. Volgens de vereniging vertoont de tekst een sterke tegen de jacht ge richte tendens Zij verwijt de stichting zich te heb ben laten leiden door een militante actiegroep „die voortdurend polari serend optreedt en het gebruik van onbehoorlijke praktijken niet schuwt bij het uitdragen van haar ideëen". 22. Lb2xc3 Ld7xb5 23. Ta4-al Tf8-d8 24. Dd6-a3 Lb5xf1 25. Talxfl Lb6xf2! 'Een nieuwe mokerslag en de uiteindelij ke pointe van de combinatie De loper kan niet geslagen worden: 26. Tf2x Tdl -U.-27. Tfl Db6+ 28. Kbl Pf2* 29. Kgl Ph3 30. KhhDgl* 31 Tglx Pf2 mat of 27. Lfl Db6 en wint) 26. Kgl-hl Lf2-bR! (Nauwkeurig Op het voor de hand liggende 26. Pe3. kan wit na 27. Da5! nog gewel dig tegen spartelen) 27. Lg2-f3 Pg4-e3 28. Tfl-cl Db7-c7 29. Da3-b3 Dc7-e7 30. (Een zeer geestige tussenzet. die de winst vergemakkelijkt) 15. Dd8xe7 16. Lc4-b3 c3xb2 17 Tal-el De7-cS 18. d3-d4 Dc3-b4 19. LgSxfti (Zo heeft wit dus zijn stuk gewon nen) 19. Lg7xf6 20 Dhl\f6.fa8-d8 21.'t)2-h4 Td8-d6 22. Df6-f4 Tdtf-cfi 23. Tci-e5? (Maar niet: 23.' c3 Telx 24 cb4 blD) 23. a7-a5 24. c2-r3 Db4xc3 25 Te5xe6 b2-blD 26. Tflxbl f7x*6 27. Df4-e5 en zwart gaf op ADVERTENTIE Een dagje uit. De benen strekken. Hossebossen. En flierefluiten. Paden op en lanen in. Er naar toe met baby's en Weuters.^SVjQ/^-' Met ons autootje. De oplossers waren het er over eens, dat de eerste opgave gemakkelijk, de tweede moeilijker en de derde voor velen te zwaar was. probleem 1 1. ORKEST wordt KROEST 2. ROEIER wordt ROEREI 3. KASTEN wordt AKSENT 4. TOREN& wordt NESTOR 5. ORKEST wordt TREKOS De voorste letters leveren een „u allen bekend begrip", namelijk KRANT. Maar als nummer 5 STOKER wordt kan het ook KRANS zijn, evenals met SEKTOR. En het woord kan ook TRANS Zijn. Probleem 2 1. DUOVEREN wordt OVENDEUR 2. HELITOER wordt HOTELIER 3. ROETVLOK wordt TOVERKOL 4. RATELING wordt TRIANGEL 5 ASBLOKJE wordt SJOELBAK 6. LITERPAK wordt PARTIKEL 7. AARDMENS wordt MANSARDE 8. REISPRET wordt PRIESTER De tweede letters vormen, van boven naar beneden een „heerlijk begrip", namelijk VOORJAAR. Ook hier zijn weer enkele andere woorden mogelijk, maar het woord VOORJAAR is, naar ik meen en hoop, het enige, dat hier verkregen kan worden. Probleem 3 1. MORTELVOEG met E wordt S: STORMVOGEL 2 GEDENKSPEL met G wordt D: DEKENSPËLD 3 TITELDRAMA met L wordt S. STRAATMEID 4 RUIKERLAAN met U wordt T: TRAANKLIER 5. KAPERSTUNT met K wordt R RASTERPUNT 6 WERKGONDEL met L wordt K: KWEEKGROND 7 KERRIETUIN met U wordt S SKITERREIN 8 DEKWACHTER met K wordt T: TWEEDRACHT 9 DEUGDGESTE met G wordt K: KUDDEGEEST 10. LISGROENTE met E. wordt 0: OOSTERLING 11 KERFPOEDER met D wordt P: PROEFPREEK 12 TENNISLIED met D wordt U: UTENSILIËN De tweede letters, van onderen naar boven gelezen, leveren een „nuttig begrip", namelijk TROUWKWARTET. Ook hier weer zijn tal van varianten mogelijk. Voor 12 kwam STEENLINDE veel voor, een mij onbekende boomsoort. En voor 2 KEGELSNEDE. Indien ook maar enigszins aanvaard baar worden deze en dergelijke varianten goedgekeurd. Het was maar goed. dat de inzendtermijn met een week werd verlengd, want de rectificatie is door weinigen gelezen. Hierdoor is het echter onmogelijk, nü reeds de prijswinnaars te vermelden. Dat zal dan bij de volgende oplossing (van no. 615) geschieden MR O. VAN VORDEN 840 8640 10 (28 2)0 (89 42 1920 9072 15 O O co OO >0 7 2 1^0 2520 3 8 630 2048 Coor"0"' 0 8 Qo» 6 Cod*«»>oo«" De werkwijze Is als volgt: In de lege vakjes kunnen cijfers onder de tien worden ingevuld, die met elkaar ver menigvuldigd, als produkt het getal geven, dat voor de horizontale en vertikale vakjes is vermeld. Bij ge tallen met een plus moeten de cijfers opgeteld worden. Bij getallen, ge scheiden door een streep, geldt het bovenste voor de horizontale en het onderste voor de vertikale vakjes. Oplossing per briefkaart t/m woens dag a.s. zenden naar: Trouw/Kwartet, Postbus 859, Amsterdam. Linksboven vermelden: Weekendpuzzel. Oplossing vorige puzzel Hor. L pagode, 6. toeter. 12. tram. 14. mees. 16. Ot. 18 os. 19 sol. 21. Dr. 22. MR 23 segment. 26. energie. 29. stap. 30. teken, 32. eelt. 33. es, 34. os. 36 ram. 37. nu. 38. d.i. 39. Otto. 41 Aare, 43. do. 44 opstand 45. eb, 47. Gera, 4y. sein, 52. te. 54. e.k. 55. rek, 57. re, 58. eg. 59. eter, 61. malie, 63. gade, 65 grillig. 67. enteren. 69. Ee. 7Q. A E. 71. eer, 73. al, 74. Ld. 75. indo. 77. grijs. 79. regaal, 80. banket. Vert. 2. at. 3. grompot, 4. oase, 5. dm. 7. om, 8 Eede, 9. terreur. 10. es. 11. mossel. 13. Po. 15. gretig. 17. tets. 19. ster. 20. leem. 22. mild. 24. ga. 25. N T. 27. nn. 28 ge, 31. kanteel, 35. stork, 37. nader, 39. oog, 40. opa, 41. Ans, 42. een. 46.stegel. 48. eerlang. 50. iege lijk. 51 agenda. 53. etre, 55. rage, 56. kier. 58. edel. 60. ei. 61. mi. 62. en. 64. ar, 66. Leda. 68. tarn, 72. er. 75. i.e. 76. o.a. 77. ga. 78. Se. De prijswinnaars zijn: de heer D. Hunia. Jeanne d'Arclaan 292. Amstel veen: de heer W. J. in 't Veld. Zwart- sluisje 75. Zuid-Beijerland; de heer G. A. v. d. Toorn, Aagje Dekenlaan 104. 's-Gravenhage. Dat de voorbereiding van een partij altijd erg belangrijk is. zal ieder dui delijk zijn. Zeker topspelers moeten zich op een belangrijk toernooi goed voorbereiden Voor elk toernooi, of dit nu een Suikertoernooi is of en Nederlands kampioenschap, de hal ve finales, de rayonwedstrijden of zelfs de onderlinge competitie, moet je op de hoogte zijn van de spelop vatting en de speelstijl van je tegen stander. Voor het kampioenschap van Nederland heb ik zelf wat in de openingen zitten zoeken en van elke tegenstander de laatste 15 20 par tijen bestudeerd, zij het opper vlakkig. Natuurlijk is zelfanalyse tijdens de voorbereiding beslist noodzakelijk en gelukkig heb lk uit mijn eigen partijen ook het nodige geleerd en daarbij ontdekt, dat ik soms met een verkeerde instelling achter het bord heb gezeten. Typerend voor dit laat ste zijn veel van mijn partijen en een kleine selectie daaruit wil ik U be slist niet onthouden: Jansen en Clerc (Suikertoernooi '77Hermelink, Van Aalten, Van der Meerendonk en Wiersma (K. v. N. 1977), van Ingen (bondscomp. '77) en zo zijn er nog veel meer partijen op te noemen. In het afgelopen kampioenschap van Nederland heb ik twee zwakke ronden gekend, maar gelukkig heeft niemand van die inzinking geprofi teerd. Mijn partij tegen Van Tilborg is voor mij zo beschamend, omdat ik mij voor het toernooi zeer bewust had voorgenomen dergelijke caprio len achterwege te laten. Wel profijt leek ik aanvankelijk te kunnen trek ken uit mijn duel met wit tegen de jonge Fries en debutant Auke Schol- ma. maar ook hier was een moment van onoplettendheid en ongeconcen treerdheid de oorzaak van een gelij kwaardige remise en dat vanuit een zeer goede stand, die door weldoor dacht spel was verkregen. Wit: Frank Drost Zwart: Auke Scholma 1 32-28 19-23 2.28x19 14x23 3 37-32 10-14 4.41-37 14-19 5 34-29. Een ruil. die erg vreemd aandoet, maar in het DAMMEN Suikertoernooi speelde grootmees ter Kaplan uit de V.S. dit tegen mij en ik moet bekennen, dat ik dat toen zeer vervelend vond. Het gevolg is geweest, dat ik mij een klein beetje in de mogelijkheden hierna heb ver diept. 5.23x34 6.39x30 5-1Q 7.44-39 16-21 J(ondernemend. maar niet van gevaar ontbloot). 8.31-26 11-16 9.32- 28! (de allerscherpste). 10-14. Op di rect 18-22 volgt natuurlijk 28-23. 39- 34 en 30-25 met dam, zoals Kuyken eens aangetoond heeft. 10 46-41 18-22 Scholma is beslist niet bang uitgevallen, maar ik betwijfel, of hij wel door heeft gehad waaraan hij op dit moment begon. De nu ontstane stand staat bekend als minder goed voor zwart en is wel eerder op het bord geweest na: 1.32- 28 19-23 2.28* 19 14*23 3 33-28 23*32 4 37 *28 10-14 5.39-33 14-19 6 44-39 16- 21 7.31-26 5-108.41-37 18-22 9.34-30 10- 14 10.46-41 11-16. U ziet het. de posi tie is exact gelijk en waarschijnllijk had Scholma zich in deze laatste zettenreeks niet tot dit speltype la ten verlokken. 11.30-25 13-18 12 40-34 8-13 1334-306- 11 14.39-34 18-23. Zwart is niet ten onrechte bang voor 45-40, waarna zowel 18-23 met slag naar 10. Na de tekstzet krijgt mijn tegenstander echter problemen door een minder voor de hand liggende tegenactie. 15.45-40 23x32 16.38x18 12x23 17.42- 38 7-12 Ook na 1-6 ot 2-8 zullen soortgellijke speltypen ontstaan als in de partij. 18. 33-28! Door deze zet, die is geba seerd op nauwkeurige berekeningen, wordt de zwarte stelling in tweeën gereten. 18. 23x32 19. 37x28 12-18 20. 38-33 dreigt 28-22 en na 18-22 volgt direct 34-29 met zeer grote druk op zwarts lange vleugel. 20. 1-6 21. 34-29! (Wit mag zelf geen tempo verliezen) 20-241 waar schijnlijk nog de beste» 22. 29x20 15x24 23. 40-34 De clou is. dat 18-23 nu faalt door 24. 47-42! 23x32 25. 34-29! Zo is het duidelijk, dat 4-10-15 zwarts rechter vleugel ten dode doet op schrijven, en de manoeuvre 25. 14-20 26. 25x23 32-37 27. 30x8 32x46 28. 33-28 2x13 29. 42-37 46x32 30 28x37 21-27! 31. 23-18' (er dreigt immers 27-32. 17-21 en dit Is niet op te heffen met 43-38 wegens 27-31, 17- 21 en ook 37-32, 27x38; 43x32 levert na 9-14!! met de dreiging 13-19 en/of 13-18 en na 29-24. 3-9 met 13-19 niet meer op dan 1-1) 13x22 32.29-23! Ziet er zeer slecht uit voor zwart. U ziet dat een en ander stoelt op zeer nauw keurige berekeningen. Partijverloop: 23. 4-10 24. 47-42 (om nu op 18-23 „gewoon" met 42-37 op te vangen). 18-22 SIJbrands opper de in analyses, dat wit nu simpel moet wachten met de opbouw 43-38 13-18. 49-43 2 8; 50-45 8-13, 41-37 3-8. 37-32 en zwart zal eens moeten ko men met zeer onplezierige gevolgen. Inderdaad biedt deze opbouw grote kansen, maar ook de ln de partij gevolgde strategie geeft groot voor deel. 25. 34-29 2-8 26. 29x20 19-23 27. 28x19 13x15 Zie diagram. Aan U de vraag wat de beste zet is voor wit. Waar schijnlijk zal dat niet al te veel pro blemen opleveren, maar ln de vol gende rubriek zult U hierop een ant woord krijgen en kunnen zien hoe een en ander zich heeft vervolgd. FRANK DR08T

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 27