Jeugdorganisaties
bieden hulp bij
televisie-kijken
Van cipier naar dokter
Van goedertierenheid tot sociologie
Hi
Uit brieven van lezers
Europese kerken
confereren over
(o.a.) ontwapening
Tilburgse kerken
bezig met vrede
Amro Privérekening
ee
r
Ui
VANDAAG
Voorbijganger »*i
VRUDAG 21 APRIL 1978
KERK
Trouw/Kwartet
5 OAS
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN De landelijke hervormde jeugdraad (HJR),
het landelijk centrum voor gereformeerd jeugdwerk (LCOJ)
staan samen met de interkerkelijke omroep Nederland (IKON)
aan de wieg van een nieuw blad, dat „Mediatief" heet en dat, kort
gezegd, beoogt hulp te bieden bij het kijken naar en beluisteren
van IKON-programma's. Het eerste nummer van de eerste
jaargang komt dit najaar uit, maar nummer nul is al verschenen
en kan gratis besteld worden bij HJR/LCGJ, postbus 114
Driebergen.
Ikon-directeur drs. Jan Greven
maakt in het woordvoord van het
nulde nummer van „Mediatief" dui
delijk wat de bedoeling is. Wij
citeren:
„Mediatief wil voor iedereen die daar
belangstelling voor heeft, voor gezin
nen, gesprekskringen, jeugd- en jon
gerengroepen. katechese-groepen
e d. een serviceblad zijn bij het ge
bruik van radio en televisie medi-
atiehet woord zegt het aleen
hulp!
Mediatief wil een bemiddelende
funktie vervullen tussen televisie- of
radioprogramma en de kijker of luis
teraar.
Om welke programma's gaat het?
In de eerste plaats gaat het om
IKON-progrmama's. Programma's
van andere omroepen worden echter
niet uitgesloten.
Wat zal dit blad zoal te bieden heb
ben? Het blad wil informatie geven
over komende IKON programma's.
Daarbij kan het bijvoorbeeld gaan
om achtergrondinformatie, maar
ook om een gesprek met de program
mamaker.
Naast informatie willen we ook ver-
werkingsvormen aanbieden bij ver
schillende televisieprogramma's.
Televisie kan immers anders ge
bruikt worden het kan een hulp
middel zijn: een opstapje voor een
gesprek, illustratie bij een gesprekst
hema, een aanzet van samen kijken
naar samen iets doen. Daartoe wil
dit blad bijdragen. Zo leren we tege
lijk om te gaan met televisie (media-
opvoeding wordt dat wel genoemd.)
Daarom ook praktische tips over het
gebruik van televisie in gezin en
groep.
Het is de bedoeling dat in het blad
ook reakties op programma's wor
den opgenomen en er een dialoog,
ontstaat tussen de kijkers onderling
en tussen de kijkers en de makers."
Tot zover drs. Greeven. De medewer
king van de IKON aan Mediatief
heeft ertoe geleid, dat de IKON heeft
besloten de publikatie van zijn blad
Ikontekst stop te zetten.
Illustraties uit „Mediatief"
door Jac. B. Looijen
Ooit vroeg ik tijdens een van m'n
luchtreizen naar Israël aan de ste
wardess een kop koffie bij m'n lunch.
Ze serveerde het snel. Maar het was
zwarte koffie. Dus vroeg ik er wat
melk bij. Ze zei: even wachten. Dat
deed ik. Maar de melk bleef uit en
m'n koffie werd koud. Daarom herin
nerde ik de serveerster nog enige
malen aan m'n verzoek. Ze zei
steeds: nog een ogenblikje geduld
alstublieft. Intussen begon ik maar
aan m'n maaltijd en nauwelijks had
ik met het servetje m'n mond afge
veegd of de juffrouw ruimde m'n
tafeltje op en kwam terug met een
kop koffie en melk.
Tja, ik reisde in een toestel van El Al,
het luchtvaartbedrijf van de staat
Israël. Dat bedrijf houdt de Joodse
tafelmanieren in ere en men neemt
daarom in acht hetgeen is opgete
kend in het boek Exodus, hoofdstuk
23, het 19de vers: „Gij zult een bokje
niet koken in de melk van zijn moe
der". Vandaar in El Al geen melk bij
de koffie als er een stukje vlees op je
bordje ligt Vlees en zuivel worden in
de Joodse keuken streng gescheiden
gehouden en als het goed is houden
de huisvrouwen er twee serviezen op
na. Een servies voor zuivel en een
servies voor vlees. Dat is een heel
stuk extra werk. Maar gewetensvolle
Joodse vrouwen hebben het er graag
voor over.
Die extra moeite heeft merkwaardi
ge gevolgen. Want wat moet je nou in
de Bijlmerbajes in Amsterdam. Na
tuurlijk draait er ook af en toe wel
eens een Jood die bajes in. Hoe moet
dat dan met het eten? Daar is nogal
wat gezeur over ontstaan. Moet er
een aparte kosjere keuken komen
voor Joodse gedetineerden? Dat
wordt een duur zaakje zo meent men
bij het departement te 's Gravenha-
ge. Maar ze zijn daar in die Haagse
kringen leep als het gaat om bezuini
gingen. Men kwam op een idee. La
ten we de KLM inschakelen. De
KLM? Jazeker, want in de keukens
van onze nationale luchtvaartmaat
schappij worden dagelijks vele kos
jere maaltijden vervaardigd, die ge
heel voldoen aan de eisen van Joodse
luchtreizigers. Waarom zouden we er
niet een paar extra laten maken voor
onze Joodse landgenoten, die in de
nor zitten, zo redeneerde men in Den
Haag. Dat is stukken goedkoper dan
een kosjere keuken in de bajes. We
moeten nog eventjes afwachten
waar het op uitloopt. Een beslissing
is nog niet genomen. Er schijnen, zo
verneem ik. Joden van Oosterse af
komst nogal eens achter de tralies te
zitten. En sommige rabbijnen in Am
sterdam zijn vast van mening dat
voor hen een rituele keuken in de
Bijlmer moet komen.
Thans snel van de gevangenis naar
het ziekenhuis. Van de cipier naar de
dokter. Na 62 jaar te hebben bestaan
sluit namelijk de Centraal Israelieti-
sche Ziekenverpleging, het Joodse
ziekenhuis aan de Jacob Obrecht-
straat te Amsterdam z'n deuren. Het
verhuist naar een vleugel van het
Nicolaas Tulpziekenhuis te Amstel
veen. Daar hoopt men rust te vinden
voor de patiënten en ook de moge
lijkheden voor een goede, eigentijd
se verpleging. Ook hier geldt weer
dat een juiste bereiding van de maal
tijden overeenkomstig de bijbelse
spijswetten een voornaam punt is.
Weliswaar is de kok in Amstelveen
een niet-jood, maar hij bezit wel een
grote kennis van de wetten zodat
alles volgens de voorschriften kan
worden bereid.
Echter meer wetten spelen een rol.
Een klein voorbeeld. Zoals bekend,
worden in een ziekenhuis dagelijks
de kaarten ingevuld, waarop te tem
peraturen van de patiënt worden op
geschreven. Maar schrijven is een
handeling, die orthodox-Joodse ver
pleegkundigen op de sabbath-dag
niet is toegestaan. Daar heeft men
iets op gevonden. Men liet voorbe
drukte kaarten maken met tempera
turen variërende van 36 tot 40 gra
den. Een Joodse verpleegkundige
kan dan met een paperclip over het
kaartje schuiven om de juiste tem
peratuur aan te geven. Dat is een
handeling, die wèl is toegestaan.
Inmiddels verdwijnt met de sluiting
van het ziekenhuis aan de Jacob
Obrechtstraat weer een stuk Joodse
aanwezigheid uit Amsterdam, dat
wel het Jeruzalem van het westen is
genoemd. Veel herinneringen zijn
aan dit ziekenhuis, in de wandeling
het CIZ genaamd, verbonden. Vooral
aan de jaren na de oorlog toen zoveel
lichamelijk en geestelijk verminkte
Joden er werden verzorgd. Van de
Joden hebben de christenen geleerd
dat je hulpelozen moet helpen, want
dat zegt de bijbel. Houdt dit ook
verband met het feit dat er in de
medische wetenschap in ons land
zoveel Joden werkzaam waren? En
nog zijn?
Nog even terug naar het begin over
die koffie zonder melk. Tegenwoor
dig maakt men ook melk van plant
aardige produkten. Een hele uit
komst voor El Al wanneer christelij
ke passagiers in het vliegtuig zitten
te zeuren om een scheutje room in
hun koffie bij de biefstuk.
In de Bijlmerbajes
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4, Rotterdam
Tel. 010-115588
(Red.)
Schiedamsevest 52
TeL 010-115700 (adv.)
DEN HAAO/LE1DEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56, Zwolle
Tel. 05200-17030.
Oeze rubnek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
berichten artikelen en commentaren, en met voor gedichten, open brieven, oproepen
o' reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te worden) De
inzendingen voor deze rubnek dienen zo beknopt mogeii|k te zijn De redactie behoudt
Zich het recht van bekorting voor Met is ons helaas met mogelijk over elk gevat
van bekorting o» metpiaatsing (doorgaans een gevolg van een te groot aanbod) te
corresponderen Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw.
Postbus. 859. Amsterdam B-| publicatie worden naam en woonplaats van de
SChrnver vprmpld
Paragnost (2)
Naar aanleiding van uw artikel „Hel
derziende: showman of speurder?"
in Trouw van zaterdag j.l. wii ik
graag enkele bijbelse kanttekenin
gen plaatsen:
1. Is het Bijbelse verbod om zich
niet met waarzeggerij, wichelarij en
andere vormen van heidense divina-
tie in te laten alleen voor Israël en
niet meer op Gods volk vandaag van
toepassing? (Lees o.a.: Deuteronomi-
um 18 vers 9-14 en Jesaja 8 vers 19 en
20.
2 Is het fraai-gevonden mode-woord
„para-gnost" geen para-psychologi
sche mystificatie van wat de bijbel
eenvoudig 'waarzegger' noemt, de
heidense tegenhanger én tegenstan
der van de door God aangestelde
profeet en Godsman?
3. Opmerkelijk en tegelijk onthul
lend vind ik de uitspraak van prof.
Tenhaeff. dat aan de pauselijke uni
versiteit in Vaticaanstad zelfs para
psychologie wordt gedoceerd, en dat
hij voor zijn „verdiensten" zelfs van
paus Paulus een lintje heeft gekre
gen. Petrus schreef zijn eerste brief
uit Babyion (5 vers 13) dat is Rome.
Over dit Roomse Babyion staan in
Openbaring 17,18 enkele zeer behar-
tenswaardige dingen te lezen.
4. Men moet de bijbelse ziener en
profeet (1 Samuel 9 vers 9) beslist
niet verwarren met de hedendaagse
paragnost, zoals door Tenhaeff
wordt gedaan. Terecht zegt Gerard
Croiset dan ook: „Het is slecht voor
de paragnost als men hem gaat zien
als een eigentijdse profeet, want dat
is hij helemaal niet."
5. Verbijsterend is de onthullende
uitspraak van Croiset, dat NAVO en
Warschaupact paragnosten gebruik-
(t>en, omdat hun spionage-dlensten
daarbij gebaat zijn. Ook wijlen A.
Hitier maakte gebruik van zijn pri-
vé-Elymas! Doet dit ook niet denken
aan de escapade van Saul te Endor,
volgens 1 Samuel 28? En wat zegt
Gods Woord over al deze onheilige
praktijken en wat is het uiteindelijk
lot van hun beoefenaren? Of gelooft
u liever de moderne leugen van de
menselijke wetenschap?
Kollum(Fr) R. Ferwerda
Gehandicapten
Gehandicapten kunnen allemaal
voor volledige vergoeding van ver-
bouwingskosten in aanmerking ka
men. Dit lijkt mij nu net iets voor de
partij met de mooie naam: De Volks
partij voor Vrijheid en Democratie.
Die vrijheid wordt dan wel zo gehan
teerd, dat de vrijheid van de markte
conomie die overal armen armer en
de rijken rijker maakt, blijft regeren
en dat het volk dan b.v. alleen uit
graven, baronnen, meesters en prof
fen bestaat mag hen niet hinderen.
Dat de democratie dan ook maar een
fagade is, hindert hen ook niet. De
VVD zou zich nu WGD kurtnen noe
men, omdat ze nu blijkbaar ook nog
voor gelijkheid is. Want of je nu een
arme of een rijke invalide bent, of je
nu zelf weinig of veel kunt betalen, of
je 6000 gulden of 60.000 gulden nodig
hebt, je kan het allemaal terug krij
gen. Zo krijgen we straks weer kwes
ties over oneigenlijk gebruik. Het
past allemaal In dezelfde strategie:
Eerst miljarden voor bewapening en
multinationals en dan moeten de
lonen omlaag.
Amsterdam Dirk Veenstra Dzn
Solidariteit (2)
De koopkracht pioet gehandhaafd
worden, maar al$ je ziet wat door
velen besteed wordt aan overbodige
weelde, dan heb ik de indruk dat
degenen die zich zo veel kunnen ver
oorloven bestaat zouden kunnen
afstaan om v >rkloze medemensen
aan een baan te helpen. Daarmee
zou de koopkracht wel verschuiven,
maar niet onder te lijden hebben.
Behoren we als christenen niet vrij
willig te helpen? En niet-christenen
feitelijk net zo goed? Het schijnt óók
voor te komen dat in één gezin zowel
man als vrouw werken. Dóór zou de
regering in moeten grijpen. Laat de
mensen zelf beslissen of de man of de
vrouw de kost zal verdienen, maar
geen twee inkomens terwijl zo velen
géén werk hebben.
Rhenen J. Vroon-K. F.
Puinruimen (2)
Hoe kan Andriessen, na amper vier
maanden minister te zijn geweest al
GENEVE De conferentie van Eu
ropese kerken (KEK) houdt van 26
tot 28 september in Siofoki in Hon
garije haar derde „Na-Helsinki-Bel-
grado-Consultatie". Thema van het
beraad is: „Veiligheid, ontwapening
en economie sociaal-ethische uit
dagingen voor de Europese kerken
en christenen na Helsinki en Belgra
do." Dergelijke consultaties vonden
eerder plaats In oktober 1975 in het
Oostduitse Buckow en in maart 1977*
in Gallneukirchen in Oostenrijk.
Op het programma van de conferen
tie in Hongarije staat onder meer
een podiumdiscussie over het hoofd
thema met prof. dr.'A. Koetsenkow
(Moskou), prof. dr. M. Lindquist (Hel
sinki) en prof. dr. H. T. Ruh (Bern). In
een plenaire bijeenkomst zullen
prof. dr. M. Simai, president van de
World Federation of United Nations
Associations (WFUNA), over de spe
ciale ontwapeningsconferentie vqp
de V.N., een vertegenwoordiger van
de wereldraad van kerken over het
anti-militarisme programma en de
ontwapeningsconferentie van de we
reldraad, en een vertegenwoordiger
van de Praagse vredesconferentie
over de nieuwste activiteiten van
deze organisatie op dit gebied,
spreken.
In drie werkgroepen zullen de deel
nemers zich verder bezighouden met
de volgende onderwerpen: veiligheid
van de mensen door middel van een
bewapeningswedloop?, de vervlech
ting van de bewapening en de econo
mie als hinderpaal op de weg naar
vrede en gerechtigheid, en, gezamen
lijke en verschillende stappen van
kerken en christenen in de verschil
lende situaties van Europa ter bevor
dering van de ontwapening.
TILBURG De raad van kerken in
Tilburg-Goirle heeft zich naar aan
leiding van de vredesweek 1977 (help
de kernwapens de wereld uit, om te
beginnen uit Nederland) in een brief
gericht tot de landelijke raad van
kerken. De Tilburgse raad vraagt
zich af hoe de plaatselijke raden
betrokken kunnen worden in de pro
blematiek van de ontwapening en
hoe zij daarin een blijvend aandeel
kunnen hebben.
De raad wil tevens weten, wat er
momenteel gebeurt binnen de
wereldraad van kerken aan „contac
ten van christenen uit alle wereldde
len met betrekking tot ontwapening
en duurzame vrede" en vraagt de
landelijke raad of deze daarin een
actieve rol heeft en daarbuiten even
tueel nog eigen initiatieven ontwik
keld heeft.
worden bestempeld als ongeschikt
voor de post van financiën? In het
artikel van Trouw (11 april) blijkt
deze ongeschiktheid onder andere
uit het feit dat van bezuinigingen
nog weinig is gebleken, gezien de
recente extra uitgaven van de rege
ring. Bovendien zou Andriessen niet
kunnen opboksen tegen „zwaarge
wichten" als Pais en Wiegel, die niet
genoeg zouden willen bezuinigen op
hun departementen. Tenslotte
wordt fijnzinnig opgemerkt dat mi
nister Scholten maar beter financiën
had kunnen beheren en Andriessen
defensie. Uit dit alles blijkt dat kri
tiek op Andriessen wordt uitge
oefend, terwijl zijn beleid nog moet
worden gevormd! De bezuinigings
nota verschijnt pas omstreeks juni.
Blijkbaar gunt men Andriessen nog
niet eens het voordeel van de twijfel.
Trouw moet oppassen met het hard
oordelen over iemand, die net vier
maanden minister is. Het is uiterst
gevaarlijk voorbarige kritiek te leve
ren. Men moet t.z.t. Andriessen op
zijn beleid beoordelen, pas dan kan
men een afgewogen oordeel geven.
Dit temeer omdat men zich wel eens
vaker in de persoon en capaciteiten
van Andriessen heeft vergist.
Voorburg E. J. Jan$e de Jonge
ADVERTENTIE
Gehoord bij de Amro Bank. (14)
Kan ik vu m'n AmroPnvi-
nkemng nu ook di acceptgiro i ran
gat tv lukt beulen?
Heel gemakkelijk, mevrouw
Als u even uw handtekening en
rekeningnummer op de
acceptgiro's invult dan zorgen
wq dat het in orde komt
S'u heb ik wd een Amro Prh<é-
rekenmg bij u geopend maar hot
toen ik nou zeat erop gestort wordt
cftr afgaat2
U krijgt gewoon rekening
afschriften thuisgestuurd waar
al die dingen opstaan, meneer
(bij dc Amro Bank staan ze altijd voor u klaar i.
door dr. C. Rijnsdorp
Wat bedoelde de Frans-Joodse, vroe
ge socioloog Emile Durkheim (1858-
1917) met zijn lievelingsterm en cen
trum van zijn denken, te weten het
begrip „moraliteit"? Naar mijn over
tuiging is het antwoord te vinden in
Hosea 2 vers 18 (in de vertaling van
de Katholieke Bijbelstichting van
1972 genummerd als vers 21). Het
gaat daar over goedertierenheid, res
pectievelijk goedheid Ik citeer de
noot op bl. 451 van deze r.k. verta
ling. ..Goedheid. Hebr. Chesed, is de
houding die aan de basis ligt van
elke relatie tussen personen. Iemand
toont chesed wanneer hij de ander
geeft wat deze op grond van de we
derzijdse verhouding rechtens kan
verwachten. Bij Hosea gaat het om
het verbond tussen Jahwe en zijn
volk. Chesed betekent in dit geval
enerzijds de goedheid die Ood heeft
voor zijn volk en anderzijds de vro
me en loyale overgave van het volk
van God."
Durkheim, met zijn achtergrond van
Joodse geleerdheid, was als Jood ge
seculariseerd Geplaatst voor de
keuze: „God of de samenleving",
koos hij volop voor de menselijke
gemeenschap, zonder de God van
zijn vaderen. Maar zo eenvoudig
gaat dat niet. Het Joodse volk heeft
God om zo te zeggen in het bloed.
Durkheim kan de chesed wel in
tweeën kloven en alleen de menselij
ke helft behouden (naastenliefde
zonder God), maar dan brandt er in
wat hij moraliteit noemt een geheim
zinnig vuur.
Meerwaarde
Moraliteit ontspringt aan menselijke
samenleving, zegt hij, maar ze heeft
een meerwaarde, die in de ontwikke
ling van Durkheims denken meer en
meer tot een zelfstandige grootheid
wordt en eindigt met als een soort
platonische idee van „het goede" bo
ven de menselijke collectiviteiten te
zweven en die te doordringen. Met
als resultaat: recht en wet, weten
schappen en kunsten, beschaving,
cultuur. Durkheim zet zich pole
misch af tegen de moraalfiiosofen
die de Verlichting tot achtergrond
hebben. Zijn denken vindt even een
raakpunt bij Kants opvattingen van
de plicht óm de plicht Maar Kants
pure „je moet" (namelijk je plicht
doen, zonder bijgedachten en bijge-
voelens) is hem te koud. Kants „du
solist" is geen brandend braambos.
Durkheims „moraliteit" Is dat wel.
uiteraard 2onder Gods stem die eruit
kwam.
Concreet
De Joodse geleerdheid is meer op het
concrete gericht dan op bespiegeling
in de geest van het Griekse denken,
en zo koos Durkheim niet voor een
vorm van idealisme, maar voor een
„bijgestuurd naturalisme". De
Frans-Duitse oorlog van 1870/71 had
op dé begaafde en gevoelige puber
diepe indruk gemaakt. En de latere
jonge geleerde wüde met zijn denken
over de menselijke saamhorigheid
zijn land In de na-oorlogse periode
van dienst zijn.
Wat ik hier bespreek is het boek van
Emile Durkheim Over Moraliteit,
vertaling van K. L. van der Leeuw,
onder redactie van en met een uit
voerige inleiding door H. P. M. God-
dijn. Het is een uitgave van Boom,
Meppel/Amsterdam, telt 144 blz. en
kost 19,50. Het werk bevat de ver
taling van Déterminatlon du fait mo
ral van 1906 en van het onvoltooide
Introduction d la morale van 1917,
afgebroken door Durkheims over
lijden.
Het boek is, paradoxaal gesproken,
tegelijk droog en boeiend. Droog
door de abstracte gedachtengang,
zonder één voorbeeld of aangehaalde
dichtregel, die in een betoog soms zo
verhelderend en verfrissend kunnen
werken. Boeiend is het boek door dat
braambos-achtige karakter van
Durkheims denken, bij wie het oude
Joodse bloed kruipt waar het niet
gaan kan.
Ontdaan
Zijn moraliteit is officieel ontdaan
van alles wat zweemt naar de heer
lijkheid des Heren, maar zij door
dingt als een soort heilige geest de
voorstelling die hij van de menselij
ke samenleving heeft. Deze is geen
uitverkoren volk van God, maar
Durkheims opvatting van moraliteit
schept een soort verbond tussen de
mensen en wel zo, dat ze niet, zoals
dit bij Marx wèl gebeurt, opgaan in
de collectiviteit en daarin verdwij
nen. maar hun eigen individualiteit
behouden, juist als in het Oude Tes
tament.
Zo zien we hoe het begrip goedertie
renheid (mooier woord dan het kale
„goedheid") zelfs in geseculariseerde
vorm. een sterke en blijvende Impuls
kan geven tot de studie van de men
selijke samenleving in al haar ver
schijningen, met als uitgangspunt
die samenleving zelf, wat de inleider
bedoelde met „bijgestuurd natura
lisme". In de aandrift tot het bijstu
ren zit naar mijn gevoel de kern van
de zaak: het Joodse ethos, hier be
doeld als nobele gezindheid, zoals we
die bij grote Joodse denkers aan
treffen.
Signaal
In een oud boek vond ik een gedicht
van een zekere Alice de Chambrier H 01
(1861-82), In het Frans, uitgegeven hrpj)
door de liga „Voor het christendom"^
te Bausanne. Ik vertaal het een
beetje vrij:
Voel je je geloof verzwakken
in de harde storm
wees gerust,
God waakt over je.
zijn
CNV
jtena
nteer
jreek
men
l te
lts. t
tuss
ontwi
ivond
eling
isteli;
pers
dheid
Er volgen nog drie coupletten van
gelijke structuur. Het tweede
spreekt van „teder uur dat ii) het
niets valt". Kortom een
bemoedigend gedicht, van zo'n
honderd jaar geleden. Alice stierf
toen ze eenentwintig jaar was. Was
ze ernstig ziek? Is ze verongelukt?
Heeft ze nog de vreugde gekend van
haar gedicht, dat bedoeld was om
anderen te helpen, gedrukt en
verspreid te zien? Haar poëzie zal de "J"
kwalificatie literatuur wel niet
gehaald hebben. Toch treft mij de
eenvoud en ongekunsteldheid van
haar woorden. Het is alsof iemand
een arm om je een slaat of even je
elleboog grijpt. Je hebt uiting
gegeven aan je zorg en de ander
heeft daarvoor nauwelijks woorden.
Heel elementaire dingen worden
gezegd. Het komt hierop neer: in de
storm, die je niet aan kunt, sta je
niet alleen. Het geloven van velen
heeft allang niet meer die
rotsvastheid en dat eikenhouten
gehalte dat we het vroeger
toedichtten. Misschien waren we
meesters in het dichtknijpen van
onze ogen en het dichtstoppen van
onze oren. We zagen niets en we
hoorden niets. En achter die dichte
ogen en oren ging het door: het
vragen en het steeds onzekerder
worden. We hoeven er geen
onzekerheidscultus van te maken
om te merken dat niemand hier zo
langzamerhand meer onbeschadigd
rondloopt. Vlak naast momenten
van zekerheid zijn die van twijfel en
onzekerheid er. We staan in menige
storm. Dreigend is de situatie. Hout'
ik het uit? Er zit in dit vers iets dat
wij kennen uit een psalm: bezwijkt
mijn vlees en mijn hart, toch bent l
de rotssteen van mijn hart. Bijna ee
paradox. Wat kan een bezwijkend
hart? Dit: een signaal geven. Alice d
Chambrier formuleerde een soort 'J
antwoord op zo'n signaal. Van mens
tot mens.
weri
jani
id vai
is v
flat ht
ste jt
ng bi
gind
een
het
vakbt
n ree
het 1
chrisl
laf ht
ft get
blij r
ïser.
der d
de D
Wit
nst V!
iet Cl
eet
n ee
:nh
onti
oglei
ik" i
t bi
En [o
nne
gens
so
Soek
doot
om di
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK Beroepen
Veenendaal: L. Schaap te Eemi
buiten; te Oud Beijerland: R.
Kuus te Putten; te Leersum (toez
gele
chai
Vaan ber. te Putten; van Goederedt^oek
R. van Kooten, ber. te Zeist; vi
Kloosterhaar en Sibculo: T. Robijifcappe;
ber. te Haulerwljk; van Eist (cl. Ni
megen): W. Vons, ber. te Holten.
J. Kortleve te Driebergen.
Afscheid op 23 april van Aalburg:
tE
nd pi
Intrede te Heerjansdam-Kijfhoek:
Th. Grootjans uit Dendermor
(Belg te Randwijk: G. Veldjesgrafistig
uit Harskamp. (26 april).
Intrede: te Haren (Gr.), hulppred. M,at ka,
itsch
lar je
de m
heeft
Buil
Zuidersma. Te Varik en Heessel ia,
hulppred. P. Nap.
Bevestiging van hulppredikers V
predikant: te Hasselte: Tj. v.d. Bij; t mmee
Vijfhuizen: G. H. N. Germans; tfhand
Drogeham: A. M. Langhout;
Hoorn: A. Spaargaren; te Oude
kela: E. Woltinge; te Leersum: mev nologi
A. M. de Vlieger, secretaris van 2°ek
centrale voor vormingswerk her lheen
vrouwendienst; op 27 april te Spijpstud
(cl. Gorinchem): D. Oskam.
EV. LUTH. KERK
Afscheid van Amsterdam: A.
meulen wegens emeritaat.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Leiden en te Leusden:
S. Ridderbos te Goes.
Afscheid van Oosterbeek: J. v.d.
ber. te Diemen-Watergraafsmi
Bijlmeer; van 't Harde: Th. Weersl
ber. te Brussel (Bel.).
Intrede te Mariënberg: S. Poelmafceerd
kand. te Kampen; te Duisburg-R n agri
rort (W.Dld): L. Prinsen uit Muni i hij n
kenzijl; te Ulrum: C. W. Plooij u der s
Dokkum; te Burum: S. Sluis, kanfhten.
te Kampen.
vind
il nie'
Bevestiging te Rotterdam-FeU a]
noord (zendingspred. te Ruandaf r[,P]iik
van Schaardenburgh kand. te Oegl bijJ
geest.
GEREF. KERKEN VRIJG.
spitali
n dat
Beroepen te Schilwolde: N. J. Beg n verg
mann te Assen.
GEREF. KERKEN VRIJG. B.V.
Afscheid van Amstelveen: H. J. vj
Kwast ber. te Dronten.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Rotterdam Centrum:
v.d. Schaaf te Dordrecht.
Aangenomen naar Damwoude:
Plok te Eemdijk, die bedankte vot
Westzaan.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Middelburgen SunnyJ
de (USA): J. van Haaren te Amef
foort.
Bedankt voor Ancaster (Can
Vergunst te Veen.
VRIJE EV. GEM.
Afscheid van Enschede: H. P.
Schormans wegens benoeming tl
full time leraar aan het Lauwersct
lege te Buitenpost (1 aug
BAPT. GEM.
Intrede te Den Haag: A. Visscheri
Veendam.
mogeL
erigen
chte".
Vraag i
XI-UOO
Uht .r
gewei
Hand;,
Autom
luidsst
