Psychiatrisch ziekenhuis
'Endegeest' in opspraak
0
d
'M'n lievelingsgebakje,
dat heette Frou-frou'
Volwaardige opleiding
voor Haagse migranten
'We hebben nu tenminste warm en koud stromend water'
Vrijspraak voor
Haagse afperser
Haagse wijken krijgen grote schoonmaak
Zelfde kansen op arbeidsmarkt
Extra steun voor
jonge werklozen
in Zuid-Holland
Kort nieuws
r<
Me
Expositie over Haagse theesalon Krul
REGIO DEN HAAG
WOENSDAG 19 APRIL 1978
Dt Leidsr gemeenteraad is er nog niet over uit of voor het psychiatrisch ziekenhuis Endegeest verbouwingsplannen
gefinancierd moeten worden. Veel raadsleden hebben kritiek op het feit dat wethouder Oosterman (volksgezondheid) nog
steeds niet het al lang beloofde beleidsplan voor Endegeest heeft uitgebracht.
Trouw/KwartetwQEN,
Mojet: „Ik heb sinds mijn aanstel
ling. ruim twee jaar geleden, stad en
land afgelopen voor betere behui
zing. Enige vorderingen heb ik ook
wel gemaakt. Er is nu op Voorgeest
tenminste warm en koud stromend
water. Maar ja. het is niet gemakke
lijk om een politiek lichaam als een
gemeentebestuur boven je te heb
ben. Daar gaat een ton per jaar naar
toe vanuit Endegeest en er komt
niets voor terug behalve lange
wachttijden en kritiek. Alles wat
hier gebouwd wordt, wordt door de
patiënten zelf betaald. Ik zou er heel
wat voor over hebben om te mogen
werken met een gewoon, niet poli
tiek instituut."
De werkgroep: „Mojet heeft inder
daad best wel veel gedaan voor de
verbetering van de gebouwen. Het
enige wat de directie vergeet, is dat
je eerst moet bedenken, hoe je de
verpleging precies wilt organiseren,
en dan pas een daaraan aangepast
gebouw kan gaan neerzetten. Als er
nu weer zo'n groot gebouw neergezet
gaat worden, waar veel te grote groe
pen bij elkaar zitten, dan verbetert
er eigenlijk nog niet veel. Wij zijn
voor een veel kleinschaliger aanpak
van de verzorging."
DEN HAAG (ANP) De 23-jarige
Haagse marktkoopman, die heeft
bekend een fabriek van frisdranken
te hebben gechanteerd, is dinsdag
door de rechtbank in Den Haag vrij
gesproken. De rechtbank verklaarde
de dagvaarding nietig, waardoor de
ten laste gelegde afpersing niet kon
worden bewezen. Op grond van over
treding van de vuurwapenwet kreeg
de marktkoopman een gevangenis
straf van 110 dagen, gelijk aan het
voorarrest, opgelegd.
De man heeft bekend de frisdran-
kenfabriek te hebben gechanteerd
met een zwaar vergiftigde Des cola.
Hij dreigde de fles, met het etiket
van de fabriek, tussen andere cola
flessen in supermarkten te plaatsen.
Hij vroeg de fabriek een bedrag van
95.000 gulden. Het geld moest in een
koffer op het Scheveningse strand
bij een gemarkeerde paal worden
ingegraven. De fabriek volgde de in
structies. maar stopte oude kranten
in de koffer. De Haagse politie wist
de man. die zich verdacht in de buurt
van de paal ophield, te arresteren.
Hij was toen in het bezit van een
vuurwapen. Motief voor de afpersing
was zijn faillissement.
Inspraakronde over
vestiging terminal
LNG op Maasvlakte
DEN HAAG De provincie Zuid-
Holland. het Openbaar Lichaam
Rijnmond en de gemeente Rotter
dam hebben een gezamenlijke in
spraakprocedure opgezet over de
vestiging van een terminal voor
vloeibaar aardgas (LNG) op de Maas
vlakte. Zij gaan een informatiebor-
chure uitgeven, voorlichtingsavon
den houden (2 mei in Oostvoorne. 3
mei in Hoek van Holland) en een
hoorzitting (9 mei. 20 15 uur, ge
meentehuis Rotterdam). Ook wordt
de gelegenheid geboden schriftelijk
te reageren. Daarna zullen Provinci
ale Staten van Zuid-Holland, de
Rijnmondraad en de gemeenteraad
van Rotterdam elk hun standpunt
bepalen. De regering wil deze stand
punten vóór 1 juli weten Provincie.
Rijnmond en Rotterdam zullen hier
mee reageren op het voorlopig
standpunt van de regering, dat voor
de aanvoer en opslag van vloeibaar
aardgas de voorkeur uitgaat naar
vestiging van een terminal op de
Maasvlakte boven Delfzijl.
door Henk Meulenbeld
LEIDEN/OEGSTGEEST Het psychiatrisch ziekenhuis Ende
geest in Oegstgeest is de laatste weken verscheidene malen in de
publiciteit geweest. Eerst werd de directeur-geneesheer, dr. G.
Mojet, met een luchtdrukpistool bedreigd door een leerling-
verpleegkundige. Deze zou ettelijke keren getracht hebben op
een vredelievender manier tot de directeur door te dringen. Dat
laatste wordt overigens door Mojet ontkend. Vervolgens deelde
de actiegroep „Pet met de Zwakzinnigenzorg" pamfletten uit
aan de poort van het ziekenhuis, waarin een hoofdbroeder ervan
beschuldigd werd, bezittingen van Endegeest ontvreemd te
hebben. In beide gevallen kwam de politie eraan te pas. Op
Endegeest worden 560 patiënten verzorgd. Het personeelsbe
stand bedraagt 600.
Inmiddels is de rijkspolitie een on
derzoek begonnen om na te gaan,
inhoeverre die aanklacht op waar
heid stoelt. De gemeente Leiden, be
stuurster van Endegeest, onderzoekt
de interne situatie op de door een
muurkrant tot „EUendegeest" omge
doopte inrichting. Verder gaat de
ABVA (Algemene Bond Van Ambte
naren) op 19 april een vergadering
houden voor de leden die op het
ziekenhuis werken en zal de Bewe
ging van Werkende Jongeren KWJ
binnenkort een besloten bijeen
komst organiseren, waar leerling-
verpleegkundigen hun grieven zul
len kunnen uiten. Tenslotte heeft
bovengenoemde acUegroep een
„Werkgroep Endegeest" opgericht,
die een aantal punten van kritiek op
papier heeft gezet. In die werkgroep
zit een achttal vaste leden, onder wie
drie mensen die op Endegeest wer
ken. en een vertegenwoordigster van
de KWJ
In dit artikel komen beide partijen
onafhankelijk van elkaar aan het
woord om hun commentaar te geven
op door de werkgroep aangevoerde
grieven. Voor het ziekenhuis is dat
dr. Mojet. voor de Werkgroep Ende
geest Marjan van den Berg. die de
laatste drie maanden van het vorig
jaar op Endegeest gewerkt heeft, en
DinJe Craane van de KWJ.
Intimidatie
Het is niet duidelijk hoeveel werkne
mers van Endegeest nu precies ach
ter de kritiek van de werkgroep
staan. Volgens Mojet zijn dat er
maar weinig. „Deze zaak is bijna
helemaal aangezwengeld door men
sen van buiten Endêgeest. Op het
ziekenhuis zelf heb ik alleen maar
geluiden van verontwaardiging over
de actie gehoord." De werkgroep
echter is van mening dat veel men
sen zich niet durven uiten, omdat ze
door de leiding geïntimideerd wor
den. Mojet over die beschuldiging:
„Ik zou niet eens weten hoe ik de 600
mensen, die hier werken allemaal
zou moeten intimideren. Ik zou eerst
wel eens wat concrete klachten van
de werkgroep willen vernemen."
Marjan van den Berg heeft die con
crete klachten: „Mojet heeft het hele
personeel van de afdeling 'Jongens-
Voorgeest' uitdrukkelijk verboden,
kritiek naar buiten te laten komen.
Ook heeft hij op 22 maart twee men
sen met ontslag gedreigd om ze de
mond te snoeren."
Overlegorganen
De werkgroep is ook van mening dat
er te weinig mogelijkheden tot over
leg bestaan binnen Endegeest. „Eris
wel een commissie voor overleg tus
sen de vakbondsleden en de directie,
maar daarin zitten ook afdelings
hoofden. zodat leerling-verpleegkun
digen en ander personeel van de af
delingen hun mond niet durven
opendoen uit angst voor represailles.
Er moeten op Endegeest een onder
nemingsraad, een leerlingenraad,
een jongerenraad en een patiënten-
raad komen." Mojet: „We hebben op
Endegeest een Intern Contact Or
gaan, waarin vertegenwoordigers
van alle geledingen binnen Ende
geest zitten. In de nieuwe wet op de
interne organisatie van overheidsin
stellingen, krijgt dat de status van
ondernemingsraad. Een leerlingen
commissie hebben we hier verschei
dene keren gehad, maar is elke keer
weer in elkaar gezakt bij gebrek aan
leerlingen die er in willen gaan zit
ten. Ook een patiëntenraad hebben
we meermalen van de grond gepro
beerd te krijgen, maar dat bleek niet
te gaan. Overigens hebben patiënten
wel degelijk inspraak in een aantal
dingen. De noodzaak van een jonge-
repraad zie ik niet in. Als een leerlin
genraad al mislukt, waarom zou zo
iets dan wel succes hebben.?"
Diefstal
Over de beschuldiging van diefstal
kan Mojet kort zijn: „Ik wil niet
vooruitlopen op de uitslag van de
rijkspolitie. De paar beschuldigin
gen die ik heb laten onderzoeken,
bleken allemaal onjuist te zijn. De
hoofdbroeder in kwestie is een ui
terst kundig man. en persoonlijk ben
ik ervan overtuigd dat de klachten
niet op waarheid zullen blijken te
berusten." Of de daaraan toegevoeg
de aanklacht waar is. dat de hoofd
broeder in kwestie medicijnen zou
laten uitdelen door de patiënten,
weet de directeur niet. „Dat kan ge
beurd zijn. Het is wel een ongebrui
kelijke handelwijze."
De Werkgroep Endegeest: „Het is
gewoon een publiek geheim dat die
hoofd broeder levensmiddelen uit de
inrichting meeneemt. En hij is niet
de enige. We zijn nu bezig met het
verzamelen van feiten om de aan
klacht hard te maken."
Huisvesting
Een onderwerp tenslotte, waar alle
partijen het over eens zijn, is de bar
slechte kwaliteit van de huisvesting.
Vooral het gebouw van de afdeling
„Jongens Voorgeest" verkeert in er
barmelijke staat. Het is de vraag of
de onlangs door het rijk goedgekeur
de renovatie voldoende soelaas zal
bieden. Vorige maand heeft de ge
meente Leiden plannen voor vervan
gende nieuwbouw goedgekeurd, zo
dat er enige verbetering in zicht is.
Dr Hu|if G*me«nlereinigingsdien»t heeft een aparte
vrrfpfoeg in het leven geroepen die. uitgerust met ver-
•rhillendr soorten materieel, de stad wijk voor wijk een
extra grote keurt gul geven. Tot het materieel behoort
o m. oen onkruidtproeier en een vuilwegblazer, waarmee
het vuil onder pep*beerde «uto's kan worden weggebla-
sen. In principe zal de ploeg alle wijken eens in de vier
weken aandoen. De reinigingsdienst zal tevens binnen
kort een „minihuisvuilauto" introduceren, die zal worden
ingezet in moeilijk bereikbare gebieden, zoals b.v. straten
met woonerven. Donderdag zal de wethouder van Econo
mische Zaken, L. van der Weide, het nieuwe hoofdkan
toor plus werkplaats van de Dienst Gemeentereiniging
aan de Newtonstraat officieel openen.
DEN HAAG De bedrijfstraining voor migranten, zoals die
gegeven wordt in het trainingscentrum aan de Zichtenburglaan
in Den Haag, heeft zich inmiddels ontwikkeld tot een volwaardi
ge opleiding.
De gemeente Den Haag startte, in
samenwerking met het rijk. twee
jaar geleden met deze bedrijfstrai
ning in een speciaal daarvoor ge
bouwd pand. Met het oprichten van
het centrum werd ingesprongen op
de vele problemen, die er voor de
migranten lagen na hun vestiging in
Den Haag. Een van de belangrijkste
problemen bij het vinden van werk
bleek de achterstand ten opzichte
van de Nederlandse werkzoekenden.
Die achterstand was er niet alleen
door het gebrek aan kennis van de
Nederlandse taal of door een gebrek
kige opleiding. Ook onbekendheid
met het andere werktempo en de
eisen van het bedrijfsleven speelden
een rol.
In de praktijk komt het er op neer
dat migranten uit Suriname en de
Nederlandse Antillen zodanig bege
leid en getraind worden dat ze op de
arbeidsmarkt dezelfde kansen als de
Nederlanders krijgen.
In het trainingscentrum richt men
zich vooral op migranten in de leef
tijd van 17 tot 35 jaar. Ze worden
geselecteerd aan de hand van een
aantal tests om het kennisniveau en
de handvaardigheid vast te stellen.
Vervolgens krijgt de cursist een trai
ning die, afhankelijk van z'n niveau,
zes tot twaalf maanden kan duren.
De werktijd is acht uur per dag,
vooral bok om te wennen aan de
geregelde werktijden in het bedrijfs
leven. Het lesrooster omvat twee on
derdelen, te weten vorming en ar-
beids training.
In het begin beslaat vooral vorming
het allergrootste deel van het pro
gramma, maar dat loopt terug tot 25
procent. Het arbeidstrainingspro-
gramma traint de deelnemers op het
gebied van metaal, montage en tech
nisch rekenen. Sinds kort is daar ook
een type-training voor vrouwelijke
migranten bijgekomen.
Wie de cursus goed afsluit, ontvangt
een getuigschrift, waarna met be
hulp van het Gewestelijk Arbeidsbu
reau geprobeerd kan worden een
daadwerkelijke stap in het bedrijfs
leven te zetten.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Minister Albeda (so
ciale zaken) heeft vijfenhalf miljoen
gulden beschikbaar gesteld voor de
opvang van jeugdige werklozen in
Zuid-Holland. Via de interim-maat
regel jeugdige werklozen kunnen
overheidsorganen als gemeenten en
instellingen zonder winstoogmerk
subsidie krijgen (vaak tot honderd
procent) om jeugdige werklozen, die
langer dan twee maanden bij het
Gewestelijk Arbeidsbureau staan in
geschreven, tijdelijk in dienst te ne
men. Tot 1 juli kunnen zij bij het
Regionaal-Coördinatie-College voor
Openbare Werken in Zuid-Holland
(gevestigd in het Provinciehuis te
Den Haag) aanvragen indienen om
voor deze subsidie in aanmerking te
komen. Het RCOW verwacht onge
veer honderd instellingen op velerlei
terrein met het nu toegekende be
drag van 5,5 miljoen aan tijdelijk
extra personeel kunnen helpen en zo
ongeveer 185 jongeren werk te kun
nen bieden.
Werkgelegenheid
DELFT Verbreding van het draaj
vlak der werkgelegenheid kan
dan gebeuren als er middelgrote fe
drijven worden aangetrokken
kantoren in de Delftse binnenste
gebouwd worden. Daardoor is nod
dat de huisvestingssituatie in Del
wordt verbeterd en dat er een
nuiuv ci uc ici u c li uq, vi ccii
hectare groot bedrijfsterrein won
aangelegd. Deze conclusies zijn
lezen in een rapport van de wert
groep Zuid-Holland West, dat de oni
wikkelingen volgt van de arbeid
markt van dit deel van de provinci
tot 1990. De werkgroep kent ho|
prioriteit toe aan de ontwikkelt
van industrie en dienstverlening
Delft.
CPN-Delft
DELFT De CPN-Delft heeft voa
de komende gemeenteraadsverkfc
zingen Nico Notenboom aangeweza
als lijsttrekker. Notenboom, die ia
middels al 28 jaar in de Delftse raai
zit, wordt gevolgd door Arie-Piete
Hoogendam. Siem van der Helm
Maarten Combrink en ir. Ca
Hordijk.
Gemeentebelangen
MONSTER De partij Gemeente
belangen Monster heeft voor de vier
de maal Rem. Keizer aangewezen al
lijsttrekker. Keizer wordt op de lijst
gevolgd door nieuweling Maarte
van der Zwan en de reeds zittend»
raadsleden Aad van der Knaap ei
Jacques de Backer. Willem van dei
Ende is op eigen verzoek op een niet
verkiesbare plaats gezet.
VVD/GB-Noordwijk
NOORDWIJK De VVD en
plaatselijke groepering Gemeente
belang in Noordwijk hebben beste
ten hand in hand de komende ge
meenteraadsverkiezingen in te gaan
Lijsttrekker van de VVD/GB-lijst ii
wethouder Ted Jansen. Hij wordt
gevolgd door Klaas Rubingh, At M
miraal, Fieke van Dam en Jan Ho
gervorst. De huidige fractievoorzit
ter Korbee keert wegens drukte
werkzaamheden niet meer terug
Het motto voor de verkiezingen
wordt „Samen Doorgaan".
LON1
tenpi
heeft
er vo<
koms
van e
paald
dersp
torn n
ry-vof
matie
steld.
De w
Iers
mate
ra me
lin "m
den
sen ii
LON
land:
Brits
zijn
In c
dat r
meen
een n
Britst
einde
confli
maar
raken
zijn l
eegre
ben a
Ustisc
ten F
Laa
Zo\
OPPO!
hadd
voor
op
le Pa
gabe
gelat
Vanc
tweet
onvei
aan
hebb
feren
kwes
niet 2
zamt
Vanc
regel
zwari
een v
„Die sfeer van toen, die is niet te vertellen.."
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG „Het zoete leven", daar is de geschiedenis van theesalon Krul mee getypeerd. Zo
heet dan ook de tentoonstelling in het Haagse Gemeentemuseum, die de 136 jaar belicht waarin
zich de „opkomst-bloei-ondergang" voltrok van een bedrijf dat niet alleen in Den Haag maar
ook in Nederland en ver daarbuiten een begrip was.
„De sfeer van toen, die is niet te
vertellen. De rust, het voorname en
de tevredenheid van de mensen.
Zoals de dames hun bontmantel
lieten afglijden en hun voile oprol
den... De dames die bij Krul kwa
men waren wel van standing, hoor.
Het was de elite, dat voelde je niet.
maar toch was 't zo. Het was de
welstand van de Surinamestraat.
van het Belgische Park. de Laan
Copes, 't Voorhout, de Bezuiden-
houtseweg. Daar woonde klasse,
mensen met een huisknecht Het
hofleven was toen ook veel rijker.
En jé had veel verlofgangers in die
tijd. En natuurlijk de dames uit
Wassenaar die door hun chauffeurs
werden gebracht."
Nostalgische herinneringen van
een oud-bezoekster van de theesa
lon. Verder: „Toch had je ook da
mes van „goeden huize" die eerst
een potje speciale Krul thee bestel
den en later een potje heet water
om van ëen zelf meegebracht buil
tje thee een tweede potje te trek
ken. Dat was de Haagse zuinigheid
ten top!"
Noordeinde
De geschiedenis van theesalon
Krul begint in 1834. In dat jaar
kocht Cornelis Hendricus Krul. ei
genaar van een graanhandel, een
koek- en banketbakkerij, die „De
Zoete Inval" heette en aan het
Noordeinde lag. Zijn zoon Johan
nes Lambertus mocht het bedrijfje
exploiteren. Twee van zijn zoons
traden tussen 1900 en 1940 als di
recteur op, waarna Gerardus Leo-
nardus en Johannes Antomus,
zoons van een der directeuren, de
leiding hadden tot in 1970 tot spijt
van zeer velen het bedrijf gesloten
moest worden.
Achter de fraaie Jugendstilgevel
aan het Noordeinde lag de in de
zelfde stijl ingerichte winkel en de
Salon de Rafraichissements („Ver-
verschings-Salon"). die beide een
eigen ingang hadden maar ruimte
lijk in elkaar overliepen. Daar kon
men de heerlijkheden krijgen,
waardoor Krul zo beroemd is ge
worden: koek. wafels, cakes, pud
dingen. ijs, pasteitjes, en vooral na
tuurlijk de taartjes.
„Bij Krul waren er allemaal spie
gels aan de muur. En die serveer
sters renden wel. Die waren alle
maal in 't zwart gekleed met witte
schortjes en een wit bandje. Die
kende je allemaal bij naam. Ze wa
ren er allemaal heel lang Ze ken
den jou ook. Ze wisten afstand te
houden. Vooral die voorgeschreven
kleding maakt een hoop uit."
„Mijn lievelingsgebakje heette
'Frou-Frou'. Oh zalig gewoon, heer
lijk; als ik er weer aan denk. proef
ik het nog. Het was een rond choco
ladegebakje. Twee verrukkelijke
plakjes van een iets taai soort deeg.
daartussen en omheen een chocola
de-crème. Een chocolade-glazuur
erbovenop met hagelslag."
Rode cijfers
Vooral na de Tweede Wereldoorlog
ging het steeds slechter met Krul.
De tien opgebouwde filialen moes
ten een voor een worden afgestoten
en de laatste tien jaar kwam men
niet meer uit de rode cijfers. Toen
de sluiting openbaar werd ge
maakt, haastten zeer velen zich
naar Krul om als vaste gast af
scheid te nemen of om de laatste
kans te grijpen tenminste eenmaal
de sfeer en de taartjes geproefd te
hebben.
De laatste zaterdag stond een ge
duldige rij te wachten tot er een
plaatsje vrij kwam. Souvenirjagers
beijverden zich om koffiekopjes,
hopjesblikjes en andere relikwieën
te bemachtigen. De gebroeders Ge
rard en Jan Krul liepen de hele dag
door de zaak om te vertellen dat
het echt niet meer ging. Het was
waar dat de omzet steeg en de
theesalon druk bezocht werd, maar
de produktiekosten waren zo hoog
geworden dat doorberekening in de
verkoopprijzen de clientèle te zeer
zou afschrikken. Het was ook niet
meer mogelijk om voldoende jon
ge. geschoolde banketbakkers aan
te trekken, die het zeer arbeidsin
tensieve werk willen doen.
„Ze hebben de halve stad afgebro
ken. Alles is zakelijk nu. er is geen
charme meer in het leven. Er is nu
toch niks meer in Den Haag waar je
kunt gaan zitten. Er is alleen het
Gouden Hoofd nog en Corona. Al
les is egaal nu. 't Is net een pudding
waar geen smaak aan is."
Tot 28 mei in het Gemeentemu
seum.
doe
Opl
de v
hou'
naai
pen 1
rieT
Bene
maai
de oj
Haai
toen
wist
te vc
met
zust<
op.
scho
leerd
blad-
even
midc
Late
versi
gene
In te
stud
bleel
maa
Aan!
kleir
dekt
en g
mog
sche
Kir
Nu i
(het
Nati
Volt
