In cafetaria kruipen groepjes bij elkaar
Dopen in een kritische gemeente,
wat stelt dat eigenlijk voor?
VI
w
Uit brieven van lezers
Doe mee aan de
caloriëenquiz.
evoluon
Christelijke verbondenheid
onderstreept in Chantilly
Missie bezorgd over
ontwikkelingspolitiek
Wereldraad van kerken nu in echte zorgen
Fleurop voor.
VANDAAG
Voorbijgangen
ov
be
Ph
pri
col
WOENSDAG 19 APRIL 1978
KERK
Trouw/Kwartet
door Aldert Schipper
Dit jaar bestaat de wereldraad van
kerken dertig jaar. In die tijd hebben
in Genève heel wat stormen gewoed.
Die waren echter meestal van geeste
lijke aard en zij hebben de oecumeni
sche beweging weinig schade gedaan.
Maar nu is de wereldraad van kerken voor
het eerst in echte moeilijkheden. De raad zit
al een aantal jaren in geldelijke nood. Dat
komt niet doordat de kerken te weinig bij
dragen; in leite hebben zij nog nimmer
zoveel geld voor het oecumenisch werk over
gehad als nu. Maar de wereldraad zit in
Zwitserland en betaalt zijn kosten dus in
Zwitserse francs, die steeds duurder worden.
De grootste bijdragen komen uit Duitsland
en Amerika. De mark en vooral de dollar
hebben in vergelijking met de franc sterk
aan waarde verloren.
De wereldraad heeft de laatste Jaren her
haaldelijk bezuinigingsmaatregelen getrof
fen. Veel van de stafleden hebben vrijwillig
of gedwongen afgezien van normale salaris
verhogingen en aanpassing van hun loon
aan de inflatie. Een sierlijke geste, maar
zoiets kun je niet steeds maar weer doen.
Besnoeiingen
Herhaaldelijk werd besloten openvallende
plaatsen m de staf niet op te vullen. De
laatste twee keer zijn de budgetten van de
verschillende afdelingen elke keer in op
dracht van het uitvoerend comité besnoeid.
De commissie voor deelneming van de ker
ken in ontwikkelingswerk, de CCPD. is bij
voorbeeld nu zover dat zij de keus heeft
tussen het ontslaan van nog weer een staflid
of het aanhouden van de mensen zonder dat
er geld is om conferenties te organiseren of
ander nuttig werk te doen. Bij sommige
afdelingen zijn nu nog enkele stafleden over
om het werk te doen dat vroeger door tien
tallen werd gedaan.
Soms betekent imkrimping bij internatio
nale organisaties niet noodgedwongen een
nadeel. Een vermageringskuur kan er net zo
gezond voor zijn als voor een mens van vlees
en bloed.
Zoals elke menselijke organisatie bestaat de
staf van de wereldraad uit waardevolle en
minder waardevolle mensen. De besten, die
genen met de meeste zin voor zelfopoffering,
zijn de eerste die weggeaan teneinde door
het eigen vertrek voor anderen ruimte te
scheppen. Onder de overblijvenden zijn de
wat meer gemiddelde mensen en die staflei-
den die elders minder gemakkelijk aan de
slag kunnen komen. Dat kan zijn als gevolg
van het feit dat zij in het land waar zij
vandaan komen ongewenst zijn of omdat zij
dat land of zijn kerk zelf niet meer wensen.
Zo'n proces is niet zo erg als het tijdelijk is.
maar in het geval van de wereldraad duurt
het nu te lang.
Jaloezie
Onder de achterblijvenden stafleden ont
staat rivaliteit en jaloezie. In de cafetaria,
waar de meeste stafleden tussen de middag
een hapje eten en waar zij koffie en thee
drinken, kruipen groepjes bij elkaar en
„Ik vind al die multinationals toch een beetje
verdacht" (Grapje uit „One World", het blad
van de wereldraad van kerken).
wordt openlijk geroddeld. Er ontstaan
groepjes. Vroeger werd er in Genève wel
eens schertsend van de Hollandse Maffia
gesproken. Maar nu is het ernst, wanneer
men het heeft over de Latijns Amerikanen
of over de Duitsers. Het slechtste in de mens
komt boven en ieder vecht voor zijn baantje.
Er is heel wat kritiek op de leiding. En men
wordt licht geïrriteerd wanneer de leiden-
kerken op onverwachte wijze reageren op
wat er in Genève wqrdt uitgedokterd. Dat is
slecht voor de oecumenische beweging. Het
is voor sommige stafleden aanleiding niet
langer te streven naar vernieuwing en alleen
maar de winkel gaande te houden, omdat
men zo nog het veiligst is. Het gaat dan
rieken naar ene sterfhuis.
In Genève overheerst op het moment in
verscheidene kantoortjes de hopeloosheid.
Men ziet niet meer hoe men verder moet.
Verhuizen? De eventuele kandidaat-landen
zijn ook niet goedkoop. Misschien wil Duits
land zijn bijdrage nog wel verhogen. Maar
die nadert de veertig percent al en gezien
haar politiek-conservatieve instelling zien
de leden van de wereldraad niet graag dat
de invloed van de Duitse kerk nog groeit.
De huidige crisis stelt de leden-kerken voor
de vraag of alle mooie voornemens uit de
afgelopen dertig jaar echt gemeend waren.
Als elk jaar het budget met tien percent
moet worden beperkt leert een eenvoudig
rekensommetje dat in 1988 in Genève alleen
nog maar een dominee met een secretaresse
het huidige kantoorpand zullen bevolken.
Wanneer de leden-kerken vinden dat de
raad zijn taak vervuld heeft is dat misschien
ook maar beter. Maar als de christenmensen
in de werld vinden dat de wereldraad iets
wezenlijks van het christelijk geloof weer
spiegelt, dan doen zij er goed aan deze
vicieuze cirkel nu te doorbreken. De kerken
moeten niet wachten totdat de mensen van
de wereldraad zelf met voorstellen komen,
hoe zij uit de ellende verlost worden.
Zorgen
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op >n deze krant gelezen
berichten artikelen en commentaren en met voor gedichten open brieven, oproepen
ol reacties op advedenties (deze laatste dienen tot de pirectie gericht te worden) De
inzendingen voor deze rubriek dienen zo beknopt mogenjk te zi|n De redactie behoudt
Zich hei recht van bekorting voor Het is ons helaas niet mogeli|k over elk geval
van bekorting o' metplaatsmg (doorgaans een gevolg van een te groot aanbod) te
corresponderen Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw.
Postbus. 859. Amsterdam B.j publicatie worden naam en woonplaats van de
SCnrijver verr-.-l 1
Oude Vrouwtjes (2)
Naar aanleiding van de brief van
Mevrouw M. P. D. ter Braake-De
Waal te Naarden het volgende: Toen
Abraham Kuijper in zijn kwaliteit
van predikant der Hervormde ge
meente van Beesd (9 augustus 1863-
1867) kennismaakte met Pietje Bal-
tus, kon laatstgenoemde onmogelijk
als een oud vrouwtje worden aange
merkt zoals Mevrouw ter Braake
meent. Blijkens het artikel „Houdt
die Jonge predikant van Beesd in de
gaten", welk artikel werd opgeno
men in „Trouw" van zaterdag, 24
augustus 1963, is Pietje Baltus op 26
maart 1914 overleden Ten tijde van
de eerste kennismaking met dr.
Kuijper, moet zij derhalve een Jonge
vrouw van in de dertig Jaar zijn
geweest.
Zeist E. C. W. van Eek
Paragnost
In het stuk van uw redacteur J. v.
Galen over paragnosten ontbreekt
een verwijzing waar zij deze „be
gaafdheid" vandaan hebben. Mijn
mening staat wat dit betreft vast.
Deze figuren vallen in dezelfde cate
gorie als de waarzegster die door
koning Saul geraadpleegd werd. De
paragnost heeft zijn zogenaamde be
gaafdheid dus niet van God den
Here maar van de „tegenstrever" Sa
tan Duidelijk wordt in de Bijbel
gewaarschuwd voor het duivelse
venijn van een waarzeggende geest.
Ondanks al die waarschuwingen
heeft men dit toch wetenschappelijk
verklaard en op vele universiteiten
over de hele wereld, faculteiten voor
paranormaal onderzoek opgericht.
Volgens prof. Tenhaeff zijn paranor
maal begaafde mensen niet door Sa
tan of zijn demonen bezeten, want
volgens Tenhaeff heeft de „weten
schap" deze mythe ontmanteld.
Deze uitspraak van prof. Tenhaeff
houdt wel in, dat hij de Boodschap
van God aan Zijn schepping, weten
schappelijk denkt te kunnen ont
mantelen. Daarmede stelt hij (prof.
Tenhaeff) zijn troon gelijk als die
van De Allerhoogste. Bekend is van
paragnosten etc. dat hun voorspel
lingen nog nooit voor 100 procent
zijn uitgekomen. Er zijn voor deze
bewering tientallen zo niet honder
den voorbeelden aan te geven. Ook
zijn er uit de laatste dne decennia
een aantal voorbeelden te noemen
van mensen die zich met deze prak
tijken bezighielden, er in geloofden,
doch op een verschrikkelijke wijze
stierven. Dit laatste is bijvoorbeeld
gebeurd met de Amerikaanse bis
schop Pike in de zestiger jaren.
Assen p. A. Meyer
Handreiking
Bij de raad van de kerkelijke zorg
van de Hervormde Kerk is versche
nen: „het pastoraat aan homofie
len". Wij vragen ons af, waar blijft
toch de uitgave: „het pastoraat aan
de (op de andere sekse gericht) onge
huwde vrouwen?" (35 Jr. en ouder)
Rotterdam Tine Stoker
In het Evoluon kan dat, en nog veel meer. Proef de sfeer
van die wonderlijke wereld in Eindhoven. Interessant voor
oud, leerzaam voor jong. Opwindend voor iedereen.
Direct aan da Rondwag In Eindhoven Opon maandag t/m vrl|dag IWffVA'if
van 9 30 - 17.30 u; zaterdag 10 00 17.00 u; zon- en teejidagen
12 00 17.00 u. 1a Kerstdag an Nieuwjaarsdag gesloten Ook voordelige NS-attraetia!
CHANTILLY Met een oproep aan de Europese christenen zich
in te zetten voor de vrede en aan de politici om een eind te maken
aan „de heilloze toename van de bewapening" is in Chantilly
(Frankrijk) de eerste oecumenische topconferentie sinds de
reformatie van alle Europese kerken beëindigd. Aan de vierdaag
se conferentie werd deelgenomen door 39 afgevaardigden van de
KEK.
De Europese Conferentie van Ker
ken, bestaande uit 110 anglikaanse,
protestantse, orthodoxe en oud-ka
tholieke kerken uit 27 landen) en 31
vertegenwoordigers van de 23 r.k.
bisschoppenconferenties van Euro
pa. Namens de Nederlandse r.k. bis
schoppen was mgr. J. Möller aanwe
zig, namens de hervormden prof. dr.
A. Geense en namens de gerefor-
meerden mevrouw ds. M. van der
Veen-Schenkveld.
In haar slotboodschap aan de ker
ken en volkeren van Oost- en West-
Europa onderstreept de vergadering
de christelijke verbondenheid van
de kerken, ondanks „diepe splitsin
gen". De volledige gemeenschap van
de kerken, ofschoon verschillend
DEN HAAG (ANP) Het Centraal
Missionair Beraad Religieuzen
(CMBR) het vertegenwoordigend li
chaam van de r.k. missionaire orden
en congregaUes in Nederland, heeft
zijn bezorgdheid uitgesproken over
tendensen in het beleid van de huidi
ge regering inzake ontwikkelings
hulp. In een brief aan de minister
van ontwikkelingssamenwerking,
drs. J. de Koning, schrijft CMBR-
secretaris J. W. Roetenberg, vraagte
kens te zetten bij de motivatie, die
heeft geleid tot het afkeuren of aan
houden van een aantal projecten ten
behoeve van bewustwording in Ne
derland.
Het CMBR meent, dat bepaalde ten
densen duidelijk worden uit deze
motivatie. Die „gevaarlijke tenden
sen" waren al bespeurbaar bij de
vorige regering, maar zij ontwikke
len zich in toenemende mate onder
dit kabinet, aldus de heer Roeten
berg in zijn brief. Het CMBR meent
door zijn missionair werk in de derde
wereld nauw betrokken te zijn bij
het ontwikkelingsbeleid van de rege
ring. Een van de tendensen, waar het
CMBR op doelt, is de stelling van de
regering, dat het buitenlands beleid
geen schade mag lijden van het ont
wikkelingsbeleid. M.a.w. de Neder
landse overheid kan geen steun ge
ven aan acties, die onwelgevallig zijn
aan de betrokken regeringen en dus
de Nederlandse betrekkingen zou
den kunnen schaden. Het gaat daar
bij om landen als Indonesië, de Filip
pijnen, Brazilië en Zuid-Korea. aldus
de brief. Landen met een militair
bewind. „Als u uw afwijzingen moti
veert met te stellen, dat zulks (de
armsten te hulp te komen - red.)
vanwege onze buitenlandse politiek
niet haalbaar is. dan plaatst u uit
drukkelijk de Nedelrandse buiten
landse belangen boven die van de
armsten in de derde wereld." zo
meent het CMBR.
wie het zwarte schaap
van de familie is
Doel 'n mens (jood: een blnemenu'oel
Maal keus uil hel fleurop ideecnboek bi| uw
bloemist
Fleurop Inlerllora slaa
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wlbautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4, Rotterdam
Tel. 010-115588
(Red. en klachten)
Schiedamsevest 52
Tel. 010-115700 (adv.)
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030.
Herman Verbeek, r.k. priester en pas
tor van de basisgroep „De vier han
den" te Groningen levert de volgende
bijdrage tot dc discussie rondom de
doop in een kritische gemeente of
basisgroep:
In de ..Kritlese Gemeente IJmond".
een van de Nederlandse basisgroe
pen van het eerste uur. zijn regelma
tig doop-vieringen. De gereformeer
de kerk van IJmuiden wil nagaan
wat ze van dat dopen moet denken.
Want zo'n basisgroep is moeilijk te
plaatsen, ze behoort meestal niet tot
een bepaalde kerk. de doop daar lijft
dus ook niet in bij een geordende
institutie Bovendien gebruiken ze er
ongebruikelijke nieuwe teksten en
rituelen. Hoe kun je daar nog toe
zicht op houden?
Voor de discussie volgt hier een bij
drage vanuit de Basisbeweging. De
gedachtengang wordt kort in een
aantal punten op een rij gezet. Re
den van dit artikel in een dagblad is
dat soortgelijke kwesties zich op veel
meer plaatsen voordoen. Er zijn im
mers ai zo'n tachtig basisgroepen in
Nederland, binnen de kerken, tussen
de kerken of buiten de kerken. Het
gesprek in Beverwijk heeft dus een
veel bredere draagwijdte
1 Uitgangspunt voor de Basisbewe-
ging lijkt te moeten zijn dat „kerk"
gaat tot de einden der aarde Er zijn
in dat opzicht geen institutionele
grenzen. Kerk heeft geen deuren.
Het messiaanse volk betreft allen.
Kerk is daar waar mensen werken
aan een toekomst van vrede.
2. In de onbegrensdheid van de vol
ken en hun geschiedenis, de tegen
stellingen en tegenstrijdigheden
daarin, hebben mensen positie-te
kiezen: waar behoor ik bij en waarbij
niet? Waaraan doe ik mee. waar
maak ik me van los? Wie is mijn
bondgenoot en wie mijn vijand? Hoe
onderscheiden wij in het netwerk
van goed en kwaad? Dat zijn sociale,
maatschappelijke en politieke
vragen.
3. De doop is daarom niet allereerst
de inlijving bij een bepaalde histo
risch gegroeide kerk. Doop beduidt
een beslissing In een veel breder ver
band. Hoe onderscheiden we met
vereende krachten de wegen van heil
en onheil in de wereld van nu? Dat
betekent een uiterst concrete con
frontatie met maatschappelijke
stromingen, structuren, organisa
ties, programma's Het gaat over ons
staan in een wereld van welvaart en
armoede, sociaal bezit en privé-bezit,
macht en machteloosheid, bewape
ning en volkenmoord, werkgelegen
heid en werkloosheid, verstedelij
king en vereenzaming, geboorte en
bevolkingsaanwas, sterven en le
vensrekking. al die grote beslissin
gen onderweg naar een messiaanse
toekomst van gemeenschap
4. Het is lang niet altijd duidelijk
welke positie kerken innemen in die
messiaanse opdracht. Het is goed
mogelijk dat ze soms een tegen
kracht zijn, daar moeten ze dan ge
weigerd en bestreden worden. Doop
kan dan betekenen dat Je de kerk
verlaat, dat je een alternatief, een
oppositie belichaamt, dat je je aan
sluit bij een verzet. De geschiedenis
van de Reformatie kan ons hierom
trent belangrijk lering bieden.
5. De oorsprong van de christelijke
beweging zelf zal in dat verband ver
staan moeten worden. Die zich groe
peerden rond de messiaanse rabbi
van Nazareth werden dissident. „Ek-
klesia" hield niet zozeer in dat je de
„kerk" van het „Oude Verbond" ver
liet maar dat die jou verliet, dat je
uitgestoten werd, in de hoop dat je af
zou sterven, daartoe werd zelfs ge
welddadig gedood. Wie het water in
ging van de Jordaan en eruit opdook
was vanaf dat moment religieus en
politiek verdacht. Ja onwettig, ille
gaal En precies daarin plantte de
messiaanse bevrijding zich voort
6. Wie doopt en dopen laat staat dus
voor een heel program van keuzes.
Wat wil ik eigenlijk afwassen? Wat is
nü. in deze wereld om te beginnen
rein en onrein? Waarin ga ik op, waar
moet ik van weg? De gemeenschap
van de messiaanse solidariteit loopt
zo dwars door de bestaande kerken
heen en evenzeer dwars door heer
sende economische, sociale, culture
le. militaire en politieke verhoudin
gen. In dat zo verwarde en chaoti
sche kluwen moet ja en nee, voor en
tegen opnieuw worden onderzocht
en gekozen. De messiaanse oecume
ne heeft dus een heel andere platte
grond dan van de bestaande kerken.
7. Het is de vraag of behalve die
bestaande kerken ook hun taal en
rituelen nog aansluiten bij de ver
plichtende bewustwording aangaan
de het Rijk Gods. Het zal goed zijn
dat de kerken hier grote bescheiden
heid opbrengen. Zeker zullen zij hun
gevestigde doop-traditie niet mogen
opeisen als enige of meest echte aan
sluiting bij de oorspronkelijke doop
van de messiaanse gemeente. Het
messiaanse lichaam bloeit wellicht
heel ergens anders en zijn bloed
vloeit mogelijk minder onder ons
dan mede door ons toedoen. Het is
niet zo waarschijnlijk'dat de hoofden
van de meest welvarende en mach-
tigsten van de wereld de beste lan
dingsplaats zijn voor de duif.
8. De Basisbeweging, samenscho
ling van onrustige christenen, is het
sterkst en meest geloofwaardig in de
Derde en Tweede Wereld. In Latijns-
Amerika, Afrika en Azië is het chris
tendom met het kolonialisme uitge
zaaid, het is dus gekomen als vijand.
Doop ging daar samen met onteige
ning. Doop zal daar nu zijn: je eigen
bestaan, vrijheid, identiteit ontruk
ken aan het koloniaal systeem, je
inlijven bij de revolutionaire bevrij
dingsbeweging. In de Tweede We
reld. in de communistische staten, is
de Basisbeweging van christenen
Er heerst echter ook in de kerken een zorge
lijke stemming. In sommige landen een
„Tendenz-wende", een omslag in de belang
stelling. Het draagvlak van de oecumeni
sche beweging versmalt zich. Dat kun je
merken in Amerika en Duitsland Versmal
ling van het draagvlak hoeft echter niet
verzwakking te betekenen. Toen bijvoor
beeld in de Nederlandse kerken de tegenzin
tegen het programma tegen de raasenwaan
toenam, ontstond er een steungroep, Be
taald Antwoord, die deze ontwikkeling met
succes trachtte tegen te gaan en die heel
wat geld voor het speciale fonds van het per
op tafel wist te krijgen.
Misschien moet er in verschillende landen
oojc een steungroep voor de wereldraad in
zijn geheel komen. Een andere vorm zou
kunnen zijn dat de verschillende afdelingen
en programma's van de wereldraad steun
groepen krijgen. Er zou in ons land bijvoor
beeld best plaats zijn voor een steungroep
voor een eventueel militarisme-programma.
Anderen zullen wellicht voelen voor steun
aan de gesrpekken met vertegenwoordigers
van andere godsdiensten en ideologieën di
ed ewereldraad voert of "ban het bureau dat
zich bezighoudt met de vraag naar de plaats
van de vrouw in kerk en wereld. Het initia
tief tot zulke steungroepen hoeft niet van d
elandelijke raden van kerken te komen. Het
mag wèl. Maar in ons land zit bij voorbeeld
de rooms katholieke kerk in de raad van
kerken, die weer geen lid is van de werel
draad. Particulier initiatief kan wonderen
doen in dit geval.
Van C
DEN
Rljno
mlnin
millei
omschreven en nagestreefd, wordt
door allen gehoopt, aldus de bood
schap, want: „er is geen navolging
van Christus zonder bereidheid tot
eenheid".
Het document benadrukt verder de
nauwe samenhang tussen de een
heid van de kerk en de eenheid van
de gehele mensheid. De christenen
worden opgeroepen de „wortels van
de onvrede" te bestrijden, namelijk
het verlangen naar rijkdom, macht
en gelding, alsook het denken in
tegenstelling vriend-vijand.
In hun boodschap vragen de afge
vaardigden uit Oost- en West-Euro
pa het afschrikkingsevenwicht te
vervangen door een evenwicht van
vertrouwen.
Portugese bisschoppen
tegen vrouwenrechten
LISSABON De Portugese bis
schoppen hebben verzet aangete
kend tegen een wijziging in het bur
gerlijk wetboek, die als gevolg heeft
dat er gelijke rechten komen voor
mannen en vrouwen, gehuwd of on
gehuwd. In een pastorale brief zeg
gen de bisschoppen dat zaken, die
geregeld behoren te worden door
liefdesbanden nu door de wet gere
geld worden. Zij zijn bevreesd dat dit
de gezinssfeer zal bederven.
De nieuwe wetgeving Is gelijk voor
gewoon gehuwde paren en voor sa
menwonenden. Zij stelt de man en
de vrouw, indien zij beiden een inko
men hebben, verantwoordelijk voor
het gezinsbudget.
WENDING
Lange tijd hebben wij gesproken vi
de zegeningen van de techniek. En
niet ten onrechte Wie. om maar éét
ding te noemen, denkt aan de
medische wetenschap en wat haar
door de moderne techniek aan
apparatuur ter genezing van men*
ten dienste staat, zal dat met me
eens zij. Toch komt er een wending
in die waardering van de techniek.
Niet vandaag voor 't eerst, maar wé
steeds heviger, zodat we elkaar
daarbij wel eens even moeten
aankijken. Twee reportages brenge
mij ertoe dit onderwerp aan te
snijden. Zaterdagavond jl. zag ik
voor de televisie een korte
documentaire over de ramp van
Michigan Het verhaal zal velen
bekend zijn. Een aantal jaren
geleden zijn er verkeerde zakken bl
een distributie-station voor veevoe
terechtgekomen De fout is op de
chemische fabriek gemaakt. Het
gevolg is dat de boeren hun koeien
bij duizenden hebben moeten
afschieten omdat ze vergiftigd
waren. Op de televisiefilm werden d
vergroeide poten getoond.
Onheilspellend werd er bij verteld
dat deskundigen van mening zijn
dat het optreden van kanker in de
staat Michigan in de nabije
toekomst zeker zal verhevigen. De
instanties hebben er tot nu toe
weinig of niets aan gedaan. Een boa
heeft zelf een onderzoek naar het
betreffende vergif moeten
entameren en bekostigen. Een ande
reportage, in Vrij Nederland, vertell
van wat er in de ruimte allemaal mii
kan gaan als er niet op tijd iets
gevonden wordt om de Skylab, of
althans grote brokken van dit
vijfentachtig ton wegende gevaarte,
niet ergens op aarde neer te laten
komen Beide berichten behoeven
nauwelijks toelichting. Van
zegeningen van de techniek kan hier
geen sprake zijn. Bedreigende
techniek, daarvan valt eerder te
spreken. Ik denk dat iedereen het et
mee eens is dat de instanties zich
bemoeien met clandestiene
jeneverstokerijen (en vooral als ze
dan en passant nog even een valse
munter in de kraag pakken), maar
wat weten wij van die talloze
laboratoria en chemische fabrieken
en fabriekjes in ons land? Wie
controleert deze „zegeningen'
Waarmee zijn zij bezig? Wat leveren
ze af en hoe groot is de afstand
tussen die ene zak met dat spul dat
in de frisdrank moet en die andere
zak waarin het vliegendodende
preparaat verdwijnt? Goed en
kwaad, leven en dood liggen
misschien nergens zo dicht bij elkafl 'jedat
als in een chemische fabriek, maar il nng
denk dat velen erop gesteld zullen
zijn, dat de meest strenge
voorschriften beide zullen
gescheiden houden.
Datwi
in het
bit ovi
Bijn-vi
ran zc
tan de
pas va:
parlerr
keurd.
De Tw
goedki
Kamei
terst
meen
iprake
gaan,
door d
oevers
teelm
ook w
In Nee
menta
dient
'Ope
Jen
noemi
dijk
voegd
overei
ten w
omda
„p®pi<
blljke
Evers
grote
den U
„Bete
PvdA
de ve
toétre
drag
daarri
den r
gangs
zo vr
Boois
het g
maar
WD-
ke na
die
heeft
koste
grond
lozing
op de
Doopvont uit de elfde eeuw, met
afbeelding van de doop van
Christus in de Jordaan.
vaak verbonden, vervolgd, onder
gronds. In de Eerste Wereld, waarin
wij geboren zijn en ondergedompeld
zitten, kunnen christenen niet beter
doen dan zich de heersende positie
van hun „beschaving" bewust wor
den en een nieuwe beweging op gang
brengen tegen die overmacht in.
Doop is onderdompeling in die nog
nauwelijks begonnen strijd. Doop is
zo geen louter kerkelijk ritueel, maar
je solidariteit zoeken in een ontzet
tend ingewikkeld en gevaarlijk ge
worden woud van ontwikkelingen.
De groepen, acties, partijen waarbij
je je aansluit in het verzet tegen de
ontmenselijking en uitbuiting, vor
men jouw kerk. Een lidmaatschaps-
bewijs. abonnement of acceptgiro
kaart kunnen evenzovele onderpan
den en bevestigingen zijn van die
doop: het duiken in die politieke
bevrijding.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Noordeloos: C. Kik
Rouveen; te Heteren: Th. W H. vj
Heijden te Zalk en Veecaten;
Vlaardingen: J. Visser te Nleu
Stadskanaal; te Uithoorn: W. Hoel
stra (Andreasziekenhuis) te Amstc
dam; te Silvolde (toez.): A. J. Plug
Venlo.
Bedankt voor Arnhem: G. F. Smalir
te Wierden; te Hallum en Finkum: I
Mulder te St. Jacobiparochie
Wier.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Grijpskerk (Gr.): C. Zee
man te Birdaard
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te Spakenburg: S. Cnoss
te Hoogkerk; te Bunschoten H.
Begemann te Assen; te Capelle a/
IJssel: M. Brandes te Ermelo.
Beroepbaar: H. Messelink. PiksC
brink 250, Enschede.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Zierikzee: J. Kievit
Ermelo
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Rotterdam-IJsselmoi
de: A. Moerkerken te Nieuw Belj*
land.
Ds. K. van der Meulei
In de leeftijd van 82 jaar is ds. K.«
der Meulen te Ede overleden. I
Van der Meulen, die emeritus prt
kant van de gereformeerde kak
was, diende achtereenvolgens i
kerken van Kommerzijl en Lanfi
meer. Op 1 september 1959 ging!
met emeritaat.
Ds H. Zuiderveld
Op 66-jarige leeftijd Is te WinscM
overleden de hervormde emeril
predikant H Zuiderveld aid»
Voordat hij zijn theologische still
begon, was ds Zuiderveld werkzll
In het zakenleven Hij begon I
hulpprediker te Tiel en diende
volgens als predikant de hervorm
gemeenten te Scherpenzeel (Fr.l.
Terborg. te Zuidhom en te winst»
ten, waar hij In 1977 met emeritt
ging
A8S1
zieke
de 5
Wildi
een -
maai
huis
toegi
72-Ja
even
«as
Van
blijvi
een
Hun
een
kend
het 1
Van
den i
jl na
Van
DEN
gaat
het
vinei
than
tevei
ren
voor
leen
mw
CDA
miijc
=3
«V»
.Ik
JN
Wal