De waarschuwing van Albeda
i
mtmhnad
tekening van een lezer
Trouw
commentaar
Geen uitweg als werkgevers en werknemers 't niet eens worden
De Postbank en de sprookjes
Overheid moet
belangrijke
rol spelen
Apothekers
verhogen tarief
Meer zonneschijn
voor predikheren en -dames
dracula
nietig
stuur een brief
schrijven helpt
roken verboden
ZATERDAG 15 APRIL 1978
^^<1 111H11 Vtl 11 IIUUK
Trouw/Kwartel
such
ft
wal
stek
zl
Het is een sprookje te geloven' dat
de klant ook echt koning zou zijn.
Het is alleen daarom al niet waar
omdat het juist de instellingen zijn
die het van de klanten moeten heb
ben die dit sprookje hardnekkig in
stand houden. Zij hebben er alle
belang bij en de meeste klanten
vielen zich erdoor gevleid en daar
gaat het nu juist om.
Volgens datzelfde sprookje is het
juist en vooral het bedrijfsleven dat
dit principe het best in stand kan
houden. Wanneer de overheid zich
ermee zou bemoeien zou al gauw
concurrentievervalsing optreden,
die eerst weliswaar in het voordeel
van de klant werkt, maar die daarna
al gauw leidt tot een onevenredige
macht van de overheid, zeer ten
nadele van de klant.
De Postbank die zich als overheids
instelling op het terrein van de parti
culiere banken zou moeten gaan
bewegen, kreeg daarom van meet af
aan uit de bankwereld de wind fors
tegen. De Postbank werd al gauw
gereduceerd tot een paradepaardje
van Duisenberg. De kritiek heeft
echter niet kunnen verhinderen dat
het vorige kabinet een wetsontwerp
ter zake bij de Kamer heeft inge
diend. Deze weck heeft de opvolger
van Duisenberg minister Andriessen
echter aangekondigd zich over de
inhoud van het wetsontwerp op
nieuw te zullen beraden. De ver
wachting is daarom dat de plannen
met betrekking tot de Postbank aan
zienlijk zullen worden terugge
draaid. De vraag is nu of dit verstan
dig is.
i mt Het js daarom wellicht nuttig nog
n? eens duidelijk vast te stellen dat de
klant geen koning is (en dat ook niet
spoedig zal worden). Banken zijn nu
at hi eenmaal geen liefdadigheidsinstel-
Di
iute
zoal
De*
heel
froui nog al eens aardig de bal kunnen
iSloltoespelen. Bijvoorbeeld toen het
^Jfcing' om de vraag zoveel mogelijk
.^inkomenstrekkers van de giro naar
ik banken te trekken. Onder motto
ha
lingen, al doen sommige adverten
ties wel eens het tegendeel veron
derstellen. Tegelijkertijd moet wor
den vastgesteld dat banken elkaar
dat zij wèl en de giro géén rente
betaalde. Met de rentepret bleek het
al gauw gedaan toen genoeg klanten
het overstapje naar de banken had
den gemaakt.
De bestaande overheidsinstellingen
hebben alles op alles moeten zetten
het verloren gegane terrein terug te
boeken. De klant heeft daarmee zijn
voordeel kunnen doen. Bij voor
beeld is het opnemen van geld in het
buitenland via de giro voordeliger
(geen koersverlies, geen kosten) dan
via de bank. En de Rijkspostspaar
bank loopt ook nogal eens voorop
als het gaat om een verlaging van de
hypotheekrente.
De finaleslag lijkt zich nu toe te
spitsen op de vraag of de nieuwe
Postbank ook kredieten mag ver
strekken aan het bedrijfsleven. De
tegenstanders van de Postbank ver
dedigen dit laatste privilege van de
particuliere banken hardnekkig. Te
vrezen valt dat Andriessen daaraan
toe zal geven. Als meest zwaarwe
gende argument wordt in stelling
gebracht dat een overheidsinstelling
op dit terrein concurrentieverval
send zou gaan werken. Het komt
ons echter voor dat dit niet het geval
behoeft te zijn. Het is gebleken dat
de overheid op het terrein van de
dienstverlening aan particulieren
ook een belangrijke bijdrage kan
leveren aan het principe: De klant is
koning.
De overheidsinstellingen terzake
hebben juist concurrentiebevorde-
rend gewerkt en het verwijt dat de
overheid daarbij profiteerde van een
voordelige uitgangspositie is niet ge
grond gebleken.
Mits voldoende garanties worden
ingebouwd van mogelijke concur
rentievervalsing, valt niet in te zien
dat de overheid (lees: de Postbank)
in het geval van kredietverlening
aan het bedrijfsleven voordelen
heeft boven een particuliere bank.
De voordelen zien we vooralsnog
alleen voor de consument. Wat dat
betreft ware het aan te bevelen da-
tAndriessen het wetsontwerp nog
eens grondig vanuit die hoek zou
willen bekijken.
door Willem Breedveld
DEN HAAG Een bos is een bos. Maar het maakt nogal een
verschil of een planteliefhebber, een vogelkenner dan wel een
wildstroper over hun ervaringen in één en hetzelfde bos vertel
len. Zo ongeveer liggen de kaarten er ook voor als partijen zich
uitspreken over zeker niet het eerste het beste bos, namelijk dat
van onze Nederlandse economie.
bij it
Dat gebeurde deze week ook weer
aan de hand van de uitermate som
bere prognose van het Centraal
Planbureau, volgens welke de werk
loosheid verder zou oplopen, de eco
nomische groei wellicht blijvend zou
stagneren, met als enige troostprijs
dat er dit jaar nog wel enige inko
mensverbetering mogelijk zal zijn.
Het koor spraakmakers viel dit keer
ruwweg uiteen in twee delen. De
groep die haar wijsheid voorname
lijk put uit de kennis omtrent de
functie van de broekriem - werkge
vers. de VVD en in mindere mate het
CDA onderstreepte de noodzaak
van beleidsombuigingen in de sfeer
van de overheidsuitgaven. De over
heid moet de broekriem aanhalen
omdat het bedrijfsleven meer ruimte
krijgt en bijgevolg meer kan investe
ren met als gevolg meer werkgele
genheid.
De redenering heeft de charme van
de eenvoud en steekt bijgevolg dui
delijk af bij de spraakmakers uit het
andere kamp: vakbeweging. PvdA.
PPR, die zo langzamerhand ernstige
twijfel hebben over deze traditionele
kijk op de zaak. Wordt de meerdere
ruimte voor het bedrijfsleven echt
wel benut voor arbeidsscheppende
investeringen? Is niet veel meer
sprake van groeiende afzetproble-
men? Moeten we ons niet duchtig
bezinnen op het onuitroeibare geloof
in de economische groei? Bovendien
kijkt deze groep nogal bezorgd naar
bezuinigingsoperaties van de over
heid. Niet alleen kap je ook daarmee
een stukje werkgelegenheid weg,
maar het gaat ook nog eens ten koste
van voorzieningen die we toch eigen
lijk allemaal niet graag missen.
Links-rechts
De laatste jaren is die verschillende
kijk op de economie uitgegroeid tot
een verschil dat globaal samenvalt
met links en rechts in de politiek.
Zo'n tweedeling maakt de oplossing
van het probleem er niet eenvoudi
ger op. Het betekent bij voorbeeld
dat links rechts voor geen dubbeltje
vertrouwt en omgekeerd. Maatrege
len die het ene kamp voorstelt, zul
len dan door het andere kamp wor
den verworpen en omgekeerd. Het
zou nog niet zo'n vaart lopen, als
hetzij links, hetzij rechts kon bogen
op een beduidende meerderheid.
Maar ook dat is in de meeste Europe
se landen niet het geval.
De Nederlandse situatie vormt in
zoverre een gunstige uitzondering
dat hier sprake is van drie stromin
gen. In theorie is het daarom moge
lijk bruggen te slaan tussen beide
kampen. Tijdens de kabinetsforma
tie bij voorbeeld bleek nog overeen
stemming mogelijk tussen de PvdA
en het CDA over de voornaamste
sociale en economische uitgangs
punten. Het belang daarvan mag
niet onderschat worden. Het leverde
bijvoorbeeld een minimale vertrou
wensbasis op in de relaties kabinet
vakbeweging en werkgevers.
Zware druk
Omgekeerd zijn die relaties in het
uiteindelijk tot stand gekomen kabi
net CDA-VVD onder zware druk ko
men te staan. Het vooroordeel heeft
ruim post gevat dat een kabinet van
deze kleur de vakbeweging eenvou
dig niet ziet zitten. Het regeerak
koord werd met groot wantrouwen
in deze kring begroet. Het giganti
sche steunplan van de scheepsbouw
en het VMF-concern leverde aan
zienlijke problemen op met de vak
beweging. Premier Van Agt moest
onlangs (toen hij de vakbeweging op
het Catshuis ontving) uitvoerig uit
de doeken doen wel degelijk oog te
hebben voor de belangen van de
vakbeweging. Daarbij komt nog dat
binnen de PvdA steeds meer stem
men opgaan het CDA en de VVD
rechts te laten liggen om op eigen
kracht een linkse meerderheid na te
streven. Of anders gezegd: nu al uit
te gaan van een feitelijke tweedeling
in de Nederlandse politiek, waarbij
CDA en VVD gemakshalve in de
rechterhoek worden gedrukt.
Het zal duidelijk zijn dat deze ten
densen de oplossing van het wer
kloosheidsprobleem er niet eenvou-
Minister Albeda
diger op maken. In dit verband is het
interessant nog eens na te lezen wat
de CDA-minister Albeda (sociale za
ken) over deze problemen deze week
op een bijeenkomst van het weten
schappelijk comité van de Navo in
Brussel te berde heeft gebracht. In
een boeiend referaat signaleert de
oud-hoogleraar arbeidsverhoudin
gen onder meer dat de politiek zich
op een keerpunt bevindt, waarbij
links en rechts elk ongeveer even
sterk zijn gewordea
De politieke situatie wordt daar
door. aldus Albeda, minder stabiel.
Dit veroorzaakt een onzekerheid die
het investeringsklimaat en de werk
gelegenheidssituatie ongunstig be-
invloedt. Er ontstaat daardoor een
sterke neiging bij werkgevers en
werknemers om zich vast te bijten in
defensieve structuren, een proces
dat, indien het zich voortzet, de op
lossing van het werkloosheidspro
bleem naar ver in de toekomst kan
verschuiven. Sterk is de drang aan
beide zijden om gevestigde inko
mensposities veilig te stellen. Mijns
inziens zal daarom zonder een ge
combineerd werkgelegenheids- en
inkomensbeleid de oplossing niet
kunnen worden bereikt. Werkgevers
en werknemers zullen naar mijn stel
lige overtuiging de sleutel moeten
aanreiken waarmee de weg naar een
nieuw ondernemerschap kan worden
ontsloten.
Vastbijten
Albeda laat er ook weinig twijfel
over bestaan waarin werkgever en
werknemer zich zoal vastbijten. Voor
de vakbeweging geldt, aldus de mi
nister, dat zij zich niet te ver van de
achterban kan verwijderen. Bestuur
ders kunnen niet het odium op zich
laden niet de belangen van hun le
den te vertegenwoordigen. Maar.
zegt Albeda. die belangen zijn strij
dig. Ze zijn zowel loongericht als
arbeidsplaatsgericht. Daardoor
wordt het voor de vakbeweging
moeilijk altijd de redelijkheid te
handhaven. Omgekeerd geldt voor
de ondernemers dat zij in hoge mate
kostenbewust zijn. Elke stijging in
de loonkosten vormt voor de onder
nemer een grote bedreiging. Hij ziet
bij de loonvorming de vakbeweging
een belangrijke rol spelen. De hoge
lonen die daarbij ontstaan, staan in
zijn visie de oplossing van het werk
gelegenheidsvraagstuk in de weg. Zij
dwingen hem om arbeid te besparen,
hoewel het hem aan het hart gaat
mensen te moeten ontslaan. Het is
volgens Albeda een micro-beschou
wingswijze. De ondernemer is niet in
een positie dat hij zich kan realise
ren dat wat voor hem geldt, ook voor
zijn concurrent geldt en dat als ie
dereen tegelijk arbeidsbesparende
methoden doorvoert, de werkgele
genheid in gevaar zou komen.
Gevaar tweedeling
Samenvattend ziet Albeda dus in
feite geen uitweg uit de problemen
als werkgevers en werknemers het
niet op enigerlei wijze met elkaar
eens kunnen worden. Tegelijkertijd
vindt Albeda dat de overheid daarbij
een belangrijke rol moet spelen. Die
conclusie is des te interessanter om
dat de minister juist op politiek ni
veau in klimmende mate de gevaren
ziet van een politieke tweedeling, die
met name werkgever en werknemer
nog verder uit elkaar dreigt te spe
len. Wat Albeda daarop verder zegt
over de rol die de overheid zou moe
ten spelen, krijgt daarmee een drei
gende ondertoon. Zo van: als dat niet
kan gebeuren, dan kunnen we de
oplossing van het werkloosheids
vraagstuk voorlopig wel vergeten.
De overheid
Wat de minister in dit verband
vraagt van de overheid liegt er overi
gens niet om en het zal met name in
het VVD-kamp en bij de werkgevers
nogal wat wenkbrauwen doen fron
sen. In de eerste plaats vindt Albeda
het terecht dat de vakbeweging niet
zonder meer tot loonmatiging bereid
is. Hij gaat ermee akkoord dat daar
tegenover een inkomensbeleid komt
te staan waarin zowel de materiële
als de immateriële verlangens van de
vakbeweging een plaats behoren te
krijgen. Het betekent onder meer
dat meer vorm en inhoud zal moeten
worden gegeven aan openbaarheid
van inkomens en een rechtvaardiger
inkomensverdeling. Tegelijkertijd
vindt Albeda dat de vakbondseis
van meer medezeggenschap ruim ge
honoreerd moet worden. In dit ver
band verwijt hij de onderpemers tot
nu toe de kant van de industriële
democratie te zeer te hebben afge
houden.
Vraagstukken van medezeggen
schap en medeverantwoordelijkheid
in en bij het drijven van de onderne
ming, humanisering van de arbeid,
problemen van nieuwe produktiewij-
zen en alles wat hiermee samen
hangt, van veiligheid tot en met
werkgelegenheid, horen volgens Al
beda volledig in het overleg thuis.
Omgekeerd zouden de werknemers,
volgens Albeda, in de gelegenheid
moeten worden gesteld een stuk on
dernemersrisico te dragen/Wellicht
bieden, meent hij, daarvoor winstde-
lingsregelingen en VAD-regelingen
de benodigde aanknopingspunten.
Door het hele betoog van Albeda
heen klinkt eigenlijk de waarschu
wing dat een eenzijdige aanpak van
het werkloosheidsprobleem bijvoor
beeld via de traditionele aanpak
geen afdoende oplossing biedt. Er is
meer voor nodig. Maar voor dat
meerdere is het nodig dat werkge
vers en werknemers elkaar hoe dan
ook vinden. Daarvoor is ook nodig
dat een tweedeling in de Nederland
se politiek wordt voorkomen. Voor
het meerdere zijn nu eenmaal offers
nodig, met name in de inkomens
sfeer. Bereidheid daartoe kan echter
alleen worden opgebracht bij een
minimaal vertrouwen in elkaar Zo
bezien bevat Albeda s referaat een
erntige waarschuwing aan:
a) het kabinet om toch eventuele
bruggen naar links niet op te blazen,
b) aan links-Nederland om de oplos
sing niet te zoeken in een linkse
meerderheidsvorming en
c) aan zichzelf om in een kabinet dat
de schijn van de vakbeweging tegen
zich heeft, niet al te ver af te dwalen.
Met name ten aanzien van het laat
ste punt zal Albeda het de komende
periode nog erg moeilijk krijgen.
DEN HAAG Minister Van Aarden-
ne (economische zaken) en staatsse
cretaris mevr, Veder-Smit (volksge
zondheid en milieuhygiëne) hebben
na overleg met de koninklijke Neder
landse maatschappij ter bevorde
ring der pharmacie (KNMP) besloten
aan apothekers een verhoging van
2,5 pet toe te staan op de vergoedin
gen voor de geneesmiddelenver
strekking aan particuliere patiënten.
Tekeningen, bij voorkeur in liggend (ormaal. sturen aan Trouw, jury politieke prent. Postbus 859,
Naam en adres aan achterzijde vermelden Voor geplaatste prenten is er een boekenbon
rvol;
ot etuASTiNGeeTALtR
Rijk komt casino's met 40.000.000 tegemoet
HET WEER door Hans de Jong
Weerrapporten
Dit weekeinde verbetert het
weer Het s niet zo dat op korte
termijn de overjas vergeten kan
worden, maar met name de zon
zal zich meer doen gelden. Een
handicap blijft nog wel de kou
de bovenlucht. De stromingen
uit noord tot noord-west hand
haven zich daar en dat betekent
te lage temperaturen en nog al
tijd kans op enkele plaatselijke
buiten. Ook van de nachtvor
sten zullen we direct nog niet
verlost zijn.
De Zweedse weerdienst heeft
voor zondag een storing juist in
de buurt van ons land. Komt dit
uit dan zal de bestendigheid ook
morgen te wensen over laten.
Voor volgende week handhaaf
ik mijn gisteren al gelanceerde
prgnose van zachter weer. Het
wordt dan bij wind uit west tot
zuidwest, later wellicht zuidelijk
lente-achtiger met temperatu
ren van 12 tot 15 graden, maar
het doordringen van die
zachtere lucht kan tijdelijk nog
wel weer enige regen opleveren.
Peter van Wely in Zoetermeer
nam donderdagmiddag na da
genlang in spanning gewacht te
hebben, de eerste boerenzwaluw
waar. „Eé zwaluw maakt nog
geen zomer," natuurlijk,
maar met lenteweer zijn we
toch ook dubbel en dwars teve-
reden. Tenslotte wijst de kalen
der nog altijd april.
Deze natuurvriend zag diezelfde
middag ook nog hoe een ooie
vaar, een hier garriveerde over
winteraar uit afrika. zich gedu
rende 25 minuten liet zweven op
stijgende bellen lucht, zogehe
ten thermiek, waar ook de
zweefvlieger gebruik van maakt.
De ooievaar is anders dan de
blauwe reiger trouwens een ech
te thermiekvlieger. Daarom
mijdt hij de betrekkelijk koele
Middellandse Zee op zijn afro-
eurovluchten en kiest zijn weg
via Gibraltar of Griekenland.
Weet u wat het koudste plekje
van de afgelopen winter is ge
weest? Temaard in noord-Fries
land met -15.3 graden C. op de
20ste februari. Het staat te lezen
in het KNMI-overzicht en ook in
het goed verzorgde particuliere
overzicht van de weeramateurs
F. J. en J. A. Kooy te Oegst-
geest, dat gisteren bij binnen
kwam. En terwijl uit de Arden
nen 10 cm verse sneeuw gemeld
werd en het ook in midden-Eu
ropa wit werd door een depres
sie boven Hongarije is het nog
steeds roerig op onze zon. Vol
gens de laatste gegegevens van
het Amerikaanse instituut Boul
der is het aantal zonnevlekken
opgelopen tot 212 tegenover
woensdag 168. De 10-cm-flux
(straling) nam echter af van 180
tot 145. Er deden zich nog errup-
ties voor in de noordoostelijke
quadrant van de zon respectie
velijk op 24 graden oosterlengte.
16 graden noorderbreedte en 9
graden oosterlengte en 15 gra
den noorderbreedte en in de
zuidwestelijke quadrant op28
graden westerlengte en 27 gra
den zuiderbreedte.
U kunt voor uzelf zo ongeveer
bepalen op welk deel van de
zonnenschijf die uitbarstingen
zich hebben voorgedaan. Teken
een cirkel, die de zon voorstelt.
Verdeel deze door twee lijnen
via het middelpunt in vieren en
u krijgt dan vier kwartcirkels of
quadranten. Het deel linksbo
ven is even aan wennen het
noordoostelijke quadrant,
rechtboven het noordwestelijke,
rechtsonder het zuidwestelijke
en linksonder het zuidoostelij
ke. Nu nog 0 graden bij het mid
delpunt en 90 graden bij de vier
Weerrapporten
giMcren
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
V'iissingen
Zd Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Burssel
Frankfort
Genève
Helsinki
Insbruck
Klagenlurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
MaHorca
München
Nice
Oslo
Parijs-
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
Casablanca
hagelbui
regenbul
half bew
regen
zwaar bew.
zwaar bew.
regenbui
zwaar bew
regen
licht bew
regenbui
zwaar bew
zwaar bew
zwaar bew.
half bew
licht bew
zwaar bew
zwaar bew
half bew
half bew
zwaar bew
regenbui
regen
zwaar bew
geheel bew
licht bew
regenbui
regenbui
onbewolkt
regenbui
zwaar bew.
zwaar bew
geheel bew
zwaar bew
licht bew
regen
zwaar bew.
jnijpunten op de clrkll en u
cunt de plaats van de errupties
self bij benadering intekenen.
da: in mijn preektasje bevindt zich
een agenda; op een bekende plaats
hangt een weekkalender. Zowel in
de agenda's als op de weekkalender
worden de verzoeken aangetekend.
Wie zijn agenda kwijt is. kan zo
altijd nog op een andere aanteke
ning teruggrijpen." aldus de heer
Voogt. die zijn adviezen presen
teert als „tip voor predikheren en -
dames".
Nu al twee dominees zijn hun
preekrooster kwijt en wie weet
hoeveel nog meer die stilletjes ho
pen dat de preekbeurten .vanzelf'
wel weer opduiken. In elk geval is
zoek raken van zo n rooster ner
gens voor nodig schrijven ons een
scriba en een evangelist.
.Zelf heb ik al jaren het genoegen
om gastpredikanten uit te nodigen
(het is vaak een heidens karwei) en
wanneer een predikant kan toezeg
gen om op een bepaalde datum bij
onS te komen dan stuur ik hem
altijd enkele dagen er na een vesti
ging door middel van een briefje
schrijft de heer Kooij uit Oegst-
geest Daar laat hij het trouwens
niet bij omdat hij elk risico iedere
vergissing absoluut wil voorkomen.
Vandaar dat hij een week voor de
afgeproken datum nog eens een
briefje naar de uitgenodigde predi
kant stuurt met een herinnering
aan de afspraak plus de nodige
nuttigt mededelingen. Er kan een
voudig niets mis gaan meent de
heer Kooy. als de kerkeraad iedere
afspraak schriftelijk vastlegt („dat
gebeurt blijkbaar nog te weinig");
de predikant van zijn kant moet
elke bevestiging van elke afspraak
zuinig bewaren. .Mocht dan de
agenda zoekraken dan kan hij op
zeer eenvoudige wijze terugvinden
*in welke gemeenten hij wordt ver
wacht. Geen oproep nodig, geen
noodkreet en geen gebel. Ik kan
mij moeilijk voorstellen dat zo'n
bevestiging niet wordt bewaard en
derhalve door de predikant in de
prullenbak wordt gedeponeerd, te
meer omdat het mij nogal eens
overkomt dat de uitgenodigde pre
dikant zelf om een bevestiging van
de gemaakte afspraak vraagt."
Wel een dubbele administratie dus
voor de predikanten maar er zijn
er vermoedelijk genoeg die het
toch zo doen. Evangelist Voogt uit
Hollandsche Rading noteert zijn
afspraken zelfs tot driemaal toe
Hij doet het op deze manier: Bij
mijn telefoon ligt een bureau-agen-
De Roemeense partijleider Nicolai
Ceaucescu heeft Dracula, de legen
darische vampier uit Transsylvanië
die zich volgens de verhalen tegoed
placht te doen aan het bloed van
zijn slachtoffers, in bescherming
genomen. Dracula. hoogst populair
in de Verenigde Staten, kwam ter
sprake in de persclub van Washing
ton, waar de Roemeense leider op
bezoek was. Ceaucescu kwam on
middellijk voor het fantoom met de
lange vlijmscherpe hoektanden in
het geweer: de echte Dracula. zei
hij. was helemaal geen graaf, maar
een zachtmoedig en vriendelijk
man een held die tegen de Turkse
bezetters vocht voor de vrijheid
van zijn volk Ceaucescu doelde op
vorst Wlad de Vijfde uit de vijftien
de eeuw. die model stond voor de
romanfiguur die de Ierse schrijver
Bram Stoker in 1897 bedacht naar
die figuur ontstonden tal van fan
tasievolle verhalen en films over de
bloeddorstige .graaf
Geen beeld uil een Amerikaanse
science fiction-film maar een beeld
van de werkelijkheid: de nietige
mannetjes op de (voor-)grond zijn
echt zo klein, doordat hel wiel achter
hen echt zo groot is. De mannetjes
zijn werknemers van overigens nor
maal. zelfs enigszins robuust pos
tuur. van een Poolse bruinkoolmijn
in Bclchatow in midden-Polen, die
voor het kolossale wiel van een
graafmachine even een praatje
maken.
In Bulgarije kunnen mensen die
„het doel nastreven de macht van
de Bulgaarse volksrepubliek te ver
zwakken. fascistische en anti-de
mocratische ideologieën te propa
geren, activiteiten gericht tegen de
volksrepubliek te steunen of open
lijk tot deze activiteiten aan te zet
ten, of ongunstige berichten te ver
spreiden die de sociale orde aantas
ten. ofwel lectuur te verspreiden
waarin het plegen van dergelijke
daden aangemoedigd wordt" tot
maximaal acht jaar hechtenis wor
den veroordeeld. En zij dié „valse
geruchten verspreiden die verwar
ring of wantrouwen tegen de macht
van de staat stichten" kunnen twee
jaar gevangenisstraf krijgen. Een
hele mond vol, maar zo staat het in
de Bulgaarse wet. Op grond van die
wet is de 50-jarige Stefan Wladimi-
row Goesenko op 18 september
1976 gearresteerd en tot drie jaar
gevangenisstraf veroordeeld, om
dat hij „anti-communistische lec
tuur" verspreid zou hebben. Voor
zover Amnesty weet stoelt die be
schuldiging alleen op het feit dat
Goesenko westerse lectuur in zijn
bezit had en die ook aan zijn vrien
den gaf Op zijn werk en onder
vrienden was bekend dat hij kri
tiek had geleverd op de arbeidsom
standigheden en op de schending
van mensen- en burgerrechten in
Bulgarije. Tot zijn proces, eind de
cember 1976, werd hij In de centrale
gevangenis van de hoofdstad Sofia
in eenzame opsluiting gehouden,
maar waar de heer Goesenko nu
gevangen zit, is niet bekend. Zijn
vrouw en andere familieleden wor
den voortdurend door agenten van
de geheime politie in de gaten ge
houden.
Beleefde brieven met het verzoek
om onmiddellijke invrijheldsstel-
ling van de heer Stefan Wladimirov
Gusenko (zo niet zijn naam in de
brief gespeld worden» kunnen ge
richt worden aan Mr Todor Zhi-
vkov. Chairman of the State Coun
cil Sofia, Bulgaria, en aan de
Bulgaarse ambassadeur in ons
land: Z.E. de heer Ivan Kulev.
Duinroosweg 9. Den Haag. De brief
aan de ambassadeur kan in het
Nederlands worden geschreven, die
aan de heer Zhivkov in Duits of
Frans.
De Israëlische procureur-generaal
prof. Aharon Barak heeft Amnesty
International op de hoogte gesteld
van de vrijlating van Taisir el-Aru-
ri voor wie een aantal maanden
geleden een oproep tot schrijven
gedaan werd De heer el-Arur zat
sinds april 1974 krachtens de nood
wet van 1945 in een Israëlische ge
vangenis. zijn detentie werd perio
diek herzien, maar steeds werd tot
verlenging besloten. Op 1 decem
ber vorig Jaar moest hij weer voor
de commissie van beroep verschij
nen; in deze zitting werd besloten
hem vrij te laten. In de brief aan
Amnesty werd gerefereerd aan „de
duizenden brieven" van Amnesty-
leden die ten behoeve van de ge
vangene waren ontvangen; die
brieven hebbeni dus wel degelijk
invloed gehad.
Wie op of na 1 juli waar ook in de
Amerikaanse staat New Jersey een
school, restaurant, theater, zieken
huis. museum, bejaardenhuis, ver
gaderzaal of bioscoop binnenstapt
of welke andere ruimte maar te
bedenken valt die gebruikt wordt
voor religieuze, recreatieve, politie
ke. opvoedkundige, sociale of ande
re openbare bijeenkomsten, moet
wel eerst zijn sigaret uitmaken. De
Staatsoverheid heeft namelijk be
sloten dat vanaf die datum in de
meeste openbare gelegenheden
niemand meer mag roken, zelfs de
president niet als die toevallig
langs zou komen Ook de speelza
len vallen onder de nieuwe bepa
ling. en geen toerist komt er onder
uit. Een strop voor met name de
horecabedrijven die vrezen dat het
verbod hun zaken zal ruineren
Hun protest heelt nog niets uitge
haald. maar wellicht heeft de VVV
van New Jersey meer succes die
wil de zaak voor de rechter gooien
