Waar vind je snelde
betrouwbare auto die ie zoekt?
Bel020-93488»
7
AUTOBIOGRAFIE
Renault 18: Veroveraar
in wisselende gedaante
Goud, zilver en klokken
In Schoonhoven's museum
Computer helpt zoeken
naar tweedehands auto's
ive
El
'Waardeloos' rapport over ondernemingsraad
O/f/w/eb/zz^ Q/ffótiï)'z/zfr/z
>75je lage bandenspanning verspilt benzine
idc
Renault werkt
samen met
American Motors
„Niet-onderwijzend
personeel op school
er slecht aan toe"
weet-waar-ie-staat-service
Verbond Nederlandse Ondernemingen
Stirlingmotor wordt
dubbel ontwikkeld
p -piNSDAG 11 APRIL 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
Siccode Jong
bedri
In Amsterdam heeft een be-
"""Jdrijf zijn kantoor gevestigd,
Irlonfan kalnt knnnnMn
ien tel.
dat klanten helpt bepaalde
tweedehands auto's te zoeken.
ssen v Dit geschiedt door middel van
>t uw n een kleine computer, waarin de
2 zij handelsvoorraden van vijftien
grote dealers zijn geborgen. In
Verpa3ianuari werd al met deze Opzet
ren. n in Eindhoven begonnen, bij
wijze van proef. Die proef
slaagde en de vestiging blijft
azaMdaar met ruim veertig dealer-
^bedrijven voor de zuidelijke
provincies opereren.
De onderneming, die werkt met de
tegenwoordig bij tal van bedrijven in
0 zwang geraakte minicomputer, heet
Find-A-Car, een Engelse naam om
dat dit type „tussenhandel" ook in
de Verenigde Staten en Groot-Brit-
tannië al bestaat. Voor Nederland is
het iets nieuws. Het komt neer op
een gecombineerde service van auto
bedrijven uit een bepaalde regio, die
jgratis automobilisten informeren
f waar zij welke tweedehands auto
kunnen vinden.
idienst
>men ti
ïtbedi
5.
8.
16.
20.
25.
35.
Jen
Telefonistes van „Find-A-Car" in Amsterdam verstrekken aspi
rant-kopers van tweedehands auto's met behulp van tv-scherm-
achtige computerterminals alle mogelijke informaties over auto's
uit de handelsvoorraden van grote dealerbedrijven.
De minicomputer kan tweehonderd
duizend auto's opnemen met per
auto 32 kenmerken. De bedoeling
van Find-A-Car, dat nu in Amster
dam ruim 1500 wagens in het be
stand heeft, is begin 1979 tiendui-
lenen is zend auto's en uiteindelijk het dub-
wettetjbele aantal per computer te kunnen
jft u eeiaanbieden. Merk, type, bouwjaar, ki
lometerstand, de prijs en de plaats
waar de auto zich bevindt, zijn de
icentrale gegevens. Er worden uitslui
tend auto's boven vierduizend gul-.
den opgenomen, welk bedrag de
grens is voor de BOVAG-garantie.
De bedoeling is alle aangeboden au
to's onder deze garantie te houden.
Maar bijzonder is ook dat de klant,
die zich telefonisch kan melden, te
gelijk vele speciale gegevens te we
ten komt, zoals de aanwezigheid van
radio, getint glas, schuifdak en der
gelijke.
De opzet gaat uit van Computer In
formatie Service Holland B.V., welk
bedrijf in opdracht van een groep
beleggers informatiesystemen tot
ontwikkeling wil brengen. De dea
lers betalen per opgenomen auto zes
gulden per week en krijgen wekelijks
overzichten van de mutaties.
Dagelijks komen zo'n zestig a zeven
tig reacties binnen, aldus Find-A-
Car, waarbij het systeem weinig ver
schilt van het boeken voor een vlieg
reis. Telefonistes lezen op monitoren
af welke auto's de aangesloten dea
lers beschikbaar hebben en de klant
kan dan meteen afgaan op de auto,
die hij wenst.
Jaarlijks wordt in Nederland meer
dan 150 miljoen liter benzine ver
spild doordat twee op de drie auto's
met te lage bandenspanning rijden.
Deze zuinigheid met lucht kost de
gemiddelde automobilist zo'n zeven
tig gulden per jaar.
De vereniging van bandenspecialis
ten VACO heeft op grond van onder
zoekingen, o m. bij eigen veiligheids
tests, op dit euvel gewezen. Wanneer
de banden niet hard genoeg zijn,
wordt gemiddeld vijf procent meer
brandstofverbruik gemeten en dat
geldt voor 65 procent van alle auto
mobilisten. Omdat gemiddeld 15.000
km per jaar gereden wordt en een
verbruik van één op elf geldt, kost
dit per auto 68 liter benzine per jaar.
Dat houdt dus een bedrag van zeven
tig gulden in.
Maar behalve dat de automobilisten
hierdoor dieper in eigen beurs moe
ten tasten, speelt energieverspilling
een rol: het gaat om 2,3 miljoen
auto's, waar gemiddeld de 68 liter
verloren gaat en dat houdt op jaar
basis een nodeloos verlies van 156
miljoen liter in. Terwijl juist de over
gang op radiaalbanden een bespa
ring van tien procent of op het totale
wagenpark van het drievoudige
Het Franse concern, dat in Europa
de meeste auto's verkoopt, Renault,
en het kleinste Amerikaanse auto
concern, American Motors, gaan sa
menwerken. De bedoeling is, dat de
verkooporganisatie van American
Motors de Renault-modellen 5 en 30
in de Verenigde Staten en Canada
gaat verkopen, terwijl Renault de
Amerikaanse Jeep in Frankrijk en
enkele andere landen zal vertegen
woordigen. Bovendien wordt onder
zocht of de onderbezette fabrieken
van American Motors Renault-mo
dellen kunnen gaan assembleren.
De samenwerking is niet de eerste
tussen beide ondernemingen. Tot
het midden van de jaren zestig heeft
Renault in Brussel auto's van Ameri
can Motors geassembleerd en de
„Rambler Rezault" ook in Neder
land verkocht.
Ditmaal gaat het er Renault echter
om meer vat op de autoverkopen in
de Verenigde Staten te krijgen. De
noodlijdende vierde autofabrikant
uit Detroit was op zoek naar een
partner om meer bezetting in zijn
fabrieken en meer aanbod voor zijn
dealers te verkrijgen. American Mo
tors onderhandelde daarover ook zo
wel met Peugeot als met Toyota,
maar Renault is uiteindelijk
gekozen.
Op-31 maart is in Detroit een voorlo
pig akkoord ondertekend, dat een
fusie tussen beide verkooporganisa
ties in Amerika inhoudt. Renault
heeft nu het model 5 met automati
sche transmissie in voldoende aan
tallen leverbaar om de verkoop ver
der te kunnen opvoeren. Vorig jaar
zijn in de V.S. veertienduizend Re-
naults verkocht en rond tweehon
derdduizend wagens van American
Motors. De verkopen van dit concern
dalen echter steeds verder: In bet
eerste kwartaal van dit jaar bouwde
AMC nog slechts 32.000 auto's, vijf
tien procent minder dan in de eerste
drie maanden van vorig jaar.
Samen met Renault hoopt American
Motors deze verliezen goed te ma
ken; in de financiële verliezen wenst
het Franse staatsconcern niet te
delen.
daarvan mogelijk maakt.
Een ander aspect is dat volgens de
vaco het risico van ongevallen door
extra bandenslijtage tengevolge van
lage spanning vergroot wordt. Daar
om raadt de vereniging aan banden
met binnenband minstens maande
lijks te controleren en „tubeless"
banden zelfs wekelijks. Uiteraard
wanneer de banden koud zijn.
Goede bandenspanning is overigens
nog comfortabeler ook: het stuurt
lichter, waar het om de voorwielen
gaat.
BOEKBESPREKINGEN
Rollen of stilstaan
„De roman van de auto" is de onder
titel van een vlot geschreven, ge
sprekken reconstruerend, maar voor
historici pur sang wel wat oppervlak
kige boek „Rollen of stilstaan".
Schrijver Guus de Jonge heeft er
meer iets gezelligs dan iets geschied
kundigs van gemaakt en is in die
opzet zeker geslaagd. Redelijk rijk
en op sommige pagina's kleurrijk
geïllustreerd is dit werkje, dat tot
standkwam in samenwerking met
Lips Autotron te Drunen en een uit
gave is van Omni-boek te Den Haag.
De prijs bedraagt 22 gulden.
De Renault 18: vlot van lijn, royaal van interieur, maar door de normale achtersteven toch minder
karakteristiek voor het Franse merk.
De nieuwste Renault wordt deze week officieel in Frankrijk
geïntroduceerd. Dit model 18 zal in het najaar naar Nederland
komen. De prijs van het nieuwe model, dat een gewone bagage
ruimte heeft en dus de achterklep mist, zal weinig van die van de
compacte „vijfdeurs" Renault 14 verschillen.
De Renault 18. uiteraard opnieuw
met voorwielaandrijving, onder-,
scheidt zich getrouw aan de reputa
tie van het Franse merk qua com
fort, wegligging en zuinigheid. Nieuw
is dat Renault er gelijk twee motori
sche varianten en verschillende uit
voeringen met bepaalde accessoires-
pakketten van uitbrengt. Het oog
merk daarvan is de concurrentie,
want Renault noemt de nieuwe 18
„een auto om veroveringen mee te
maken." Doelend op de harten van
rijders van andere merken.
Het idee het gewone „ponton-mo-
Zo werkt een auto
Shell heeft een boekwerkje samen
gesteld over autotechniek. Dit boek,
„Zo werkt een auto", wordt niet in de
boekhandel maar op de Shellstati-
ons verkocht om een lage prijs haal
baar te maken. Gezien de overzichte
lijke indeling, de bondige en heldere
technische uiteenzettingen, de meer
dan zestig kleurenillustraties en de
praktische pech-tips met alfabeti
sche index achterin, kan het een
goede leidraad zijn voor automobi
listen, die iets meer van hun wagen
willen weten. Het boek kost 4,95.
del" te kiezen is niettemin voor het
grootste Franse automerk verras
send. Na de Dauphine kreeg alleen
de Renault 12 die vorm en op mid
dellange termijn zal er ook niet zo'n
nieuw conventioneel model meer
verschijnen. „De meeste mensen ko
pen zo'n klassieke sedan," verklaart
men bij Renault, stellig met in het
achterhoofd de gedachte net als
bij de 12 later ook nog een zeer
ruime combinatie-auto of „Break"
van de 18 te zullen bouwen
De keus is qua uitrusting zeer breed.
De Renaults 18 kennen vier basis ver
sies al dan niet met mistachterlicht.
koplampwissers. leeslamp, elek
trisch bediende zijruiten, centrale
portiersvergrendeling, van binne
nuit verstelbare buitenspiegel en
voor de GTS als topmodel een vijf
versnellingsbak. Automatische
transmissie van eigen ontwerp die
zeer goed functioneert en zelfs
airconditioning in combinatie met
getinte ruiten of getint glas alleen
zijn mogelijk, waarbij de voorruit
alleen getint ook van het veilig ge
laagd glas is.
Technisch is de verwantschap met
andere Renault-modellen duidelijk.
De motoren zijn de bekende 1,4 en
1.65 liter met de niet overdreven
hoge vermogens van 47 DIN-kW (64
pki resp. 58 kW (79 pk). De verbruiks
cijfers, die de fabriek opgeeft, blijven
nog onder die van de Renaults 16 TL
en TX en op de snelweg zelfs onder
die van de Renault 14. Het is zeer wel
mogelijk met dit model tussen de
één liter op dertien km en één op
veertien te blijven.
De carrosserievorm draagt daartoe
stellig bij. Voor het overige is deze
vorm een kruising tussen iets eigen
van Renault en een algemene lijn,
die minder overtuigend is.
UTRECHT.(ANP) De positie van
concierges, administratief personeel
en schoonmakers van scholen is nog
altijd slecht geregeld. Dat verwijt is
afkomstig van de algemene christe
lijke federatie van overheidsperso
neel.
Volgens de federatie is het niet-on-
derwijzend personeel van scholen er
veel slechter aan toe dan vergelijk
bare mensen in overheidsdienst De
vorige minister van onderwijs had
beloofd de kwestie voor 1 augustus
1978 te regelen Minister Pais heeft
in het laatst gevoerde overleg echter
nog geen toezegging willen doen
ADVERTENTIE
162. fV
203. f 1
254./a
295. 1
392.I
ZEKER
laim 10
en; EU
lellen
in bij
oon. m
n. lid
12.
HUIS?
'ERDA
IINI'S.
U hoeft niet meer te zoeken. Als u een goede, gebruikte auto zoem
van een deskundige garage.
U belt 020-934888(Dagelijks tussen 9.00 en 18.00 uur. zaterdags tot
17.00 uur). U zegt dan even welk merk auto u zoekt, in welke kleur,
welke prijsklasse, hoe oud en de computer vertelt u in enkele seconden
waar uw favoriete auto staat. Gratis, betrouwbaar, snel. Probeer 't maar.
in. 40-Ö
}0d. gil
de fabi
sgracht
18 uur
jrs in i
teiten 1
i gema
aasstr.
990-21
Van onze soc.-economische redactie
DEN HAAG „Het moet ons van het hart dat wij zelden een zo
waardeloos rapport hebben gezien als „Mensenrechten in het
bedrijfsleven."
den en blijven de bonden acties
voorbereiden. Bij Heineken, die ook
eigenaar is van Amstel, Bokma en
Coebergh, werken 5000 personeelsle
den De grootste brouwerij van Hei
neken staat in Zoeterwoude bij
Leiden.
Van onze redacteur wetenschappen
AMSTERDAM Het Amerikaanse
ministerie van energie heeft een
tweede ontwikkelingslijn opgezet,
om de stirlingmotor geschikt te ma
ken als krachtbron voor auto's. Met
Mechanical Technology Inc. (MTI) is
een contract afgesloten voor maxi
maal 95 miljoen dollar. De MTI-
groep gaat aan het werk In concur
rentie met Ford. die vorig jaar een
soortgelijke opdracht kreeg
Uit deze tactiek blijkt dat de Ameri
kanen groot vertrouwen hebben in
de mogelijkheden van de stirling
motor, die tientallen jaren (deels sla
pend) in de wieg heeft gelegen bij
Philips. Men verwacht onder andere,
dat een auto met deze krachtbron
dertig procent zuiniger met zijn
brandstof zal omspringen dan de
huidige (Amerikaanse) auto's. En die
brandstof kan dan nog alles zijn wat
een beetje redelijk wil branden, om
dat de warmte uitwendig en continu
wordt toegevoerd. De uitlaatgassen
kunnen daardoor ook aan de streng
ste milieunormen voldoen.
Bij de motorontwikkeling is United
Stirling of Sweden betrokken, dat in
Malmö al een prototype ontwikkel
de. Voor de integratie van motor en
auto is in het MTI-contract Ameri
can Motors verantwoordelijk, die
ook de marketing moet verzorgen.
iTENTI
GINA
:n
DOOR
IENSEÉ
ORDEl
MENSfl
ERElKj
ROOU
N
IANT
Dit schrijft het Verbond van Neder
landse Ondernemingen in zijn blad
„Onderneming" over het rapport
van het Informatiecentrum Onder
nemingsraden. In dit rapport wordt
de functie van ondernemingsraads
lid riskant genoemd, omdat de wet
aan ondernemingsraadsleden te wei
nig bescherming zou bieden tegen
onvrijwillig ontslag.
Het VNO merkt op dat het Informa
tiecentrum bestaat uit oud-PPR-
Tweede Kamerlid, dr. P. van Gor-
kum. In het rapport wordt beweerd,
aldus het VNO, dat in de afgelopen
vijf jaar bijna achthonderd werkne
mers, die lid waren van een onderne
mingsraad zijn ontslagen en dat
slechts in vijf gevallen de kanton
rechter een verzoek om ontslag van
de hand wees. Nederland heeft, al
dus het VNO. ongeveer 2700 onder
nemingsraden met gemiddeld tien
twaalf leden. In totaal zijn er dus
dertigduizend ondernemingsraads
leden. Als daarvan in ruim vijf jaar
achthonderd zijn ontslagen, dan be
tekent dat gemiddeld per jaar min
der dan één procent.
In die ruim vijf jaar is slechts in vijf
gevallen door kantonrechters gecon
stateerd dat het ontslag als werkne
mer samenhing met het lidmaat
schap van de ondernemingsraad.
„Het rapport levert zelfs geen schijn
van bewijs voor de stelling dat de
andere ondernemingsraadsleden!
vanwege hun or-lidmaatschap zijn
ontslagen."
„Nog nooit," zo gaat het VNO verder,
„heeft een or-lid zich bij de kanton
rechter erover beklaagd dat hij van
wege zijn lidmaatschap van de on
dernemingsraad in zijn positie als
werknemer is benadeeld. Hieruit
valt geen andere conclusie te trek
ken dan dat de cijfers die dr. Van
Gorkum heeft verzameld, precies
het tegenovergestelde aantonen van
wat hij heeft beweerd", aldus het
VNO.
Heineken
De gekozen leden van de onderne
mingsraad bij Heineken hebben het
overleg met de directie opgeschort.
Volgens een woordvoerder van de
Industriebond NVV heeft de onder
nemingsraad hiertoe besloten uit
ontevredenheid over het standpunt
van de Heinekendirectie, die geen
afspraken wil maken over de werk
gelegenheid. Daarom liep eerder al
het CAO-overleg bij deze bierbrou
wer vast.
Volgens de woordvoerder is de situ-
tatie nu duidelijk grimmiger gewor-
Van een onzer verslaggevers
SCHOONHOVEN Prinses
Margriet opent vanochtend in
Schoonhoven het Nederlands
goud-, zilver- en klokkenmu
seum. Tot dusver had het om
zijn zilversmeedkunst be
faamde stadje aan de Lek al
leen een „Zilverhuis". Daarin
is een collectie voorwerpen en
sieraden te zien zoals die ter
plaatse worden gemaakt.
De collectie zilver van het nieuwe
museum sluit prachtig op het he
dendaagse zilverwerk aan. Zij om
vat uit het hele land afkomstige
stukken van de zestiende eeuw tot
aan 1960. Het zwaartepunt ligt ove
rigens op de negentiende-eeuwse
produktie van de Nederlandse zil
versmeedkunst. In Schoonhoven is
van nu af aan dan ook de grootste
collectie zilver uit de vorige eeuw
geconcentreerd wat van meer bete
kenis is omdat in vrijwel geen enkel
museum in dit land dat tijdperk
goed aan bod komt.
Uurwerkgangen
Hoewel het goud in de naam van
het museum vooropstaat ls de col
lectie gouden voorwerpen, alhoe
wel interessant en met verschillen
de mooie stukken, minder indruk-
wekkkend. Zij blijft beperkt tot
kleinere voorwerpen zoals besloten
siernaalden. snuifdozen en siera
den. Anders is het met de uurwer
ken waar bijzonder mooie exem
plaren bij zijn. De oudste dateren
uit de zestiende eeuw, het accent
ligt op de achttiende eeuw. Net als
het zilver reikt ook deze collectie
naar de moderne tijd en wel met
enkele progressieve klokken uit de
negentiende eeuw zoals de eerste
elektrische uurwerken.
Interessant zijn de verschillende
uurwerkgangen die enkele befaam
de klokkenmakers in de vorige
eeuw hebben uitgevonden en waar
over het museum tekst en uitleg
verschaft. De aan de binnenhaven
gelegen oude kazerne van Schoon
hoven biedt het museum een uit
stekende huisvesting. Op de eerste
verdieping bevinden zich de klok
ken, op de tweede zijn de edele
metalen ondergebracht
Op deze etage is ook een hoek
Ingericht als zilversmidse en is een
ruimte gewijd aan de keuring van
zilver en het waarborgkantoor. Het
nieuwe museum is voortgekomen
uit het Waarborgmuseum Keur en
Ambacht en het Archief voor tijd-
meetkunde. kleinere musea in
Utrecht die samen zijn gegaan en
nu extra allure geven aan Schoon
hoven als zilversmeden- en klok-
kenmakersstad.
Medaillon op ware
grootte afgebeeld
Een dierbaar symbool van blijvende lielde.
- het volmaakte geschenk voor Moederdag
in sterling zilver en met ingelegd camee van 24-karaats goud op
sterling zilver
Exclusief ontworpen voor Moederdag 197B
Strikt beperkte uitgifte
Alleen verkrijgbaar tot en met 20 apnl 1978
voo' een miniatuurloloot|e van
een dierbaar iemand ol van een
geheld voorwerp
Het 1978 Moederdag Medail
lon - het eersle Moederdag Me
daillon van Franklin Mini- ver-
schi|nl in een enke'e strikt be-
perkte uitgifte voor Moederdag
1978 en zal daarna nooil meer
worden aangeboden Er geldt
een hmiet van een medaillon per
intekenaar en de absolute slui
tingsdatum voor tiid'be aflevering
voor Moederdag <s zOapni 1978
De pri|S, met inbegrip van een bi|-
passende ketting van sterling zil-
ver en de oeschenkverpakkmg
bedraagt I 175.-
Dit isoen Moederdaggeschenk,
waarin u met welsprekendheid
uitinq kunt geven aan de helde die
m u w hart teelt - een geschenk dat
voorbestemd is om bevend z>in.
plaats in het gezin m te nemen -
een geschenk dat haar voort
durend zal herinneren aan uw
Mde Maar. om hel haar ie
kunnen schenken, dient u hei
tHigeslolen intekenformulier lifdig
te verzenden zodat net uiterlijk
20 apni 1978 door de posterijen
afgestempeld, door ons wordt
ontvangen
- INTEKENFORMULIER t
Nu Moederdag alweer nadert
bent u wellicht op zoek naar een
speciaal geschenk dal uitdrukking
geelt aan uw helde En welk ge
schenk is meer op zi|n plaats dan
een bekoorlijk medaillon dat met
zi|n betoverende schoonheid de
steer van deze zo bijzondere dag
volmaakt vertolkt
De voorzijde van het m sterling
zilver gevatte en met made-
ketjes versierde medaillon wordt
gevormd door een sierlijk camee,
m glanzend 24-karaats goud op
massiel sterling zilver De met de
hand ingelegde camee vertoon!
een tijn ontwerp, dat speciaal en
exclusie! voor dit medaillon ge-
croeerd werd en beeldt een
boeket anierc uil. vastgehouden
door een hel kinderhandje
Door de mei ongeëvenaarde
precisie weergegeven Jeta.ts- zo
kenmerkend voor de Franklin
M.nt Pfool-kwahteit- roepi deze
camee die bijzondere betovering
op van de traditionele bloemen-
gilt het meest verbreide Moeder-
daggeschenk Het geelt dit
weer m een blijvende vorm. met
bloemen die aiti|d zullen blijven
bloeien Bi| het openen van hel
medaillon worden twee geheime
bergplaatsen zichtbaar, bestemd
HET MOEDERDAG MEDAILLON
Aan Franklin Mint BV.
Am$teldi|k 166
Antwooidnummer 7816
1000 SN Amsterdam
(Ie verzenden m een envelop
zonder postzegel)
Hierbi| beslet ik een Moederdag
Medaillon in sterling z>iver inge
legd mei eencamee van 24 karaats
goud op massiel sterling zilver
tegen de uitgifteprijs van I 175,-
Hel medaillon wordt geleverd met
een bijpassende ketting van
Sterling zilver
Ik heb het bedrag nog niet be
taald maar zal dit na ontvangst
van ren accetxg«rokaari brj voor
uitbetaling void oen
Alleen geldig indien mierik
20 apnl 1978 door de posten/en
algestempeld
Limiet een medaillon per
bestciimg
Handtekening
Datum
Intekening gekJ-g na acceptatie
door Frankhn M nt BV
I
