Amerikanen tegen hun wil gesteriliseerd
xi
Onzekere vooruitzichten
Nederlandse economie
advertenties]
Tr0%Zs owaniem
De Dochter van de Weduwe
Wil regering niet-blanke bevolkingsgroei beperken
Ontwikkelingslanden
maken zich sterk
voor grondstoffen
Band met Amerikanen
schadelijk voor DAF
Vr<
OESO: Stimulerende maatregelen nodig
NK V-bestuurder Van Lieshout:
Kost
Occasions
MAANDAG 10 APRIL 1978
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
ANC
door Freke Vuyst
Vier jaar geleden trok een
rechtszaak in de Amerikaanse
staat Georgia, de belangstel
ling van de internationale pers.
Twee Jonge negerinnen, Minnie
en Mary Alice Relf, toen 12 en
14 jaar oud, waren, tegen hun
wil in. door een dokter in een
gesubsidieerde gezondheidskli
niek, gesteriliseerd.
De vader van de meisjes spande een
rechtszaak tegen de staat aan; een
proces dat hij uiteindelijk won De
rechter. Gerhard Gesell, gaf bij het
uitspreken van het vonnis een ver
klaring af. waarin hij zei: ..Een onbe
kend aantal arme mensen wordt ge
dwongen om een sterilisatie te on
dergaan. onder het dreigement dat
zij anders geen financiële bijstand
van de regering meer zullen ont
vangen."
Gesells verklaring was de eerste in
dicatie dat sterilisatie misbruikt kan
worden en de slachtoffers van een
dergelijk misbruik bijna altijd de
armen zijn de negers, de Spaans
sprekenden. de Indianen, de Mexi
caans-Amerikanen slachtoffers
zoals de meisjes Relf. Sinds die tijd
is er een vloed van materiaal ver
schenen over dit misbruik, waarvan
met name een rapport van het Ame
rikaanse Congres over het onevenre
dig aantal sterilisaties die plaatsvin
den in regeringsziekenhuizen in Indi
anen-reservaten. de aandacht trok.
Geboortenregeling
Sterilisatie in Amerika is net als in
Nederland een steeds vaker toege
paste methode van geboortenrege
ling. De schattingen lopen uiteen
van 1 tot 2 miljoen sterilisaties per
jaar. waarbij het aantal vrouwen die
de operatie ondergaan het aantal
mannen ver overtreft. Sterilisatie is
een goed alternatief zolang er aan
een aantal voorwaarden is voldaan:
de man of vrouw beseft dat de opera
tie definitief Is; het gebeurt op vrij
willige basis; er is tussen de partners
over gesproken en het is geen haas
tig genomen beslissing.
Is er aan die voorwaarden niet vol
daan. dan treedt er misbruik op.
Sterilisatie-misbruik kan verlerlel
vormen aannemen. Karen Stamm
van de actiegroep „Stop sterilisatie-
misbruik" noemt een heel lijstje van
gevallen ..Een Spaanssprekende
vrouw wordt niet in haar eigen taal
over de consequenties van de opera
tie ingelicht; een dokter vertelt niet
dat sterilisatie definitief is; er wordt
gedreigd met het Intrekken van bij-
standsgelden; een vrouw komt voor
een abortus naar een ziekenhuis en
krijgt te horen dat ze alleen geabor
teerd wordt, als ze toestemt in een
sterilisatie; een vrouw in barens
weeën wordt een formuliertje over
handigt met de vraag „of ze dat maar
even wil tekenen". Je kunt niet van
een vrouw verwachten dat ze op zo'n
moment een weloverwogen beslis
sing neemt.
Niemand weet precies hoe wijd ver
spreid dit misbruik is. Maar er be
staan wel statistieken die enige in
druk geven. De cijfers laten zien dat
het met name arme vrouwen zijn die
er het slachtoffer van worden; vrou
wen die een sterilisatie ondergaan in
door de regering gesubsidieerde zie
kenhuizen en klinieken. Als een
vrouw van de bijstand leeft, dan
vergoedt de federale regering de ope
ratie voor bijna 100 procent. In één
jaar, 1972-1973. vond er in ziekenhui
zen in de Puertoricaanse buurten
van New York een toename van 180
procent plaats in sterilisaties. Een
onderzoek van de Universiteit van
Vorig jaar betoogden in Genève Indianen tegen de onderdrukking van die
bevolkingsgroep in de Verenigde Staten. Gedwongen sterilisatie is daar een
voorbeeld van.
Princeton toonde aan dat 43 procent
van de vrouwen die gesteriliseerd
werden in gesubsidieerde klinieken,
zwart waren, terwijl zwarte vrouwen
slechts een derde van het patiënten
bestand van deze klinieken uitma
ken. Twintig procent van de ge
trouwde zwarte vrouwen in Amerika
is gesteriliseerd. 25 procent van de
Indiaanse vrouwen.
Vooringenomenheid
De kwestie van sterilisatie misbruik
heeft ernstige gevolgen. De medi
sche wereld is van mening dat mis
bruik slechts in sporadische gevallen
voorkomt en dat strengere voor
schriften de bureaucratische romp
slomp alleen maar verergeren. Actie
groepen en kerkelijke vertegenwoor
digers die zich in de kwestie verdiept
hebben, menen dat de sterilisatie
programma's van de regering wijzen
op een onuitgesproken vooringeno
menheid tegen armen en niet-blan-
ken.
Het woord „genocide" valt nogal
eens in de discussies hierover, vooral
wanneer het sterilisaties van Indi
aanse vrouwen betreft Dominee Ja
mes West, zelf een Cheyenne Indi
aan, liet dat woord vallen, toen hij
over sterilisatie van Indiaanse vrou
wen voor een hoorzitting van het
ministerie van gezondheid getuigde.
„Rassenmoord is een zwaar beladen
woord, maar Indianen zijn maar al te
zeer bekend met de realiteit van ge
nocide." zei hij. West voegde hieraan
toe dat sterilisatie niet los gezien
kan worden van andere gezond
heidsstatistieken, zoals de hoge kin
dersterfte op de reservaten, en de
levensverwachting van Indianen, die
20 jaar korter is dan die van een
blanke Amerikaan.
West zegt dat de helft van de 370
Indiaanse stammen en groepen min
der dan 500 mensen telt. Massasteri
lisatie brengt de toekomst van die
stammen in ernstig gevaar. Hij haal
de als voorbeeld aan de noordelijke
Cheyenne-Indianen, een stam met
365 vrouwen, waarvan er nu 55 zijn
gesteriliseerd.
Zodra het woord genocide valt wordt
het voorbeeld van Puerto Rico aan
gehaald. In Puerto Rico, een Ameri
kaanse kolonie in het Caribisch ge
bied, is een groter deel van de bevol
king gesteriliseerd, dan waar ook ter
wereld; in 1968 36 procent van de
vrouwen. Een groot aantal van deze
vrouwen was zich niet bewust van
het definitieve karakter van de ope
ratie. Meer dan een derde zei het te
betreuren omdat ze meer kinderen
hadden willen hebben.
Veel critici hebben echter moeite om
te geloven dat de regering moedwil
lig via sterilisatie de niet-blanke be
volkingsgroei wil beperken. Adisa
Douglas, staflid van de Amerikaanse
Raad van Kerken, en organisator
van de eerste nationale conferentie
over sterilisatie misbruik, houdt het
op een combinatie van factoren.
Douglas zegt dat het de medische
wereld en de maatschappelijke wer
kers zijn die voor het misbruik ver
antwoordelijk zijn. „Het is vaak een
dokters waardeoordeel over hoe een
Amerikaans gezin eruit moet zien,
dat zijn handelen beïnvloedt. Als een
zwarte of Indiaanse vrouw met acht
kinderen zijn spreekkamer binnen
stapt, dan zal hij al gauw zeggen „jij
moet geen kinderen meer hebben".
Soms zegt hij er hardop bij dat het
een schande is dat de vrouw van de
steun leeft en dat haar kinderen een
last voor de belastingbetaler zijn. Hij
dringt dan op sterilisatie aan."
Een onderzoek van Planned Parent
hood. de Amerikaanse „NVSH",
kwam tot een dergelijke conclusie.
30 tot 52 procent van de ondervraag
de dokters was van mening dat een
vrouw die van bijstand leeft, sterili
satie als een conditie zou moeten
aanvaarden om overheidsgeld te
blijven ontvangen.
Strikte richtlijnen
Het ministerie van gezondheid heeft
onder druk van de actiegroepen nu
strikte richtlijnen uitgevaardigd om
misbruik te voorkomen. Vrouwen!
moeten in hun eigen taal over de*
operatie worden ingelicht. Er is een
wachttijd van 30 dagen ingesteldl
tussen de tijd waarin de vrouw toe-"
stemt in een sterilisatie en de opera-|or F
tie. Adisa Douglas is blij met der
nieuwe richtlijnen maar vindt dat er[
een effectieve controle moet zijn enUJTR
dat er op overtredingen straffend er
moeten staan. „Er zijn nu ook regels,
moor Hie n/nrrtpn met voeten cretre.
maar die worden met voeten getre
den. Er moet straf op overtredingen
staan, bij voorbeeld het intrekken
emt
tum
van subsidies van ziekenhuizen diepl vs
de richtlijnen niet volgen."
Er worden op verschillende plaatsen
ook processen gevoerd door vrouwen
die tegen hun wil in of zonder hun
voorkennis gesteriliseerd werden. In
de staat Pennsylvania loopt al enke
le jaren het proces Norma Jean Sere-
na. Norma Serena is een Indiaanse
vrouw, ongetrouwd met drie kinde-
ren, die bij de geboorte van haar|"j
>kke
weg
tijc
er
akt
n na
weet
kunt
ïan
lie jc
n pl
n w<
entei
trbij
al di
ber
iten.
lit zc
land
teert
op
vi;
derde kind. een formulier werd gege
ven, waarbij de dokter erop aan
drong dat ze tekende. Norma Serena
zette haar handtekening, niet weten
de dat het een toestemming voor
sterilisatie betrof. Later bleek dat de
maatschappelijk werkers sterilisatie
hadden geadviseerd op sociaal-eco
nomische gronden. Serena leeft van
de bijstand.
In Califomië hebben 10 Chicano
(Mexicaanse Amerikanen) vrouwen
een proces aangespannen tegen het
academische ziekenhuis in Los An
geles, op gronden, dat zij niet had-r
den toegestemd in een sterilisatie. ^elk";
Volgens hun advocaat waren negen{^j.
van de tien vrouwen getrouwd, geenjd t
van hen ontving financiële bijstand [lhed
van de regering en allen hadden d d
meer kinderen willen hebben. Alle. k
tien waren ze naar het ziekenhuis
gekomen voor een keizersnede-ver-
lossing. Slechts een van de tien vrou-Lde
wen sprak Engels.
ook
kei
PARIJS (UPI, Reuter) De OESO (Organisatie voor economische samenwerking en ontwikke
ling) in Parijs vindt de vooruitzichten voor de Nederlandse economie in de rest van 1978 nogal
onzeker. Met name tast de OESO in het duister over de ontwikkeling van de export en de
binnenlandse vraag. Positiever is de OESO over de inflatie: die zal teruglopen van 6,7 tot iets
boven 5 procent.
„Het is onduidelijk of de onverwach
te ontwikkeling bij de buitenlandse
en de binnenlandse vraag slechts
een tijdelijke verstoring is of het
begin van een nieuwe trend", zo zegt
de OESO in haar jaarlijkse rapport
over Nederland. Volgens dit rapport
zal een blijvende zwakte van de ex
port zeker gevolgen hebben voor de
binnenlandse vraag. Daar komt bij
dat de particuliere consumptie waar
schijnlijk toch al minder snel zal
stijgen als in 1977 toen de mensen
spaarcenten aanwendden voor be
stedingen en daarvoor ook in ruime
mate consumptief krediet opnamen.
ROTTERDAM Aandeelhouders
van Adriaan Volker voelen er niets
voor de nieuw uit te geven aandelen
te laten opkopen door enkele beleg
gers. Volker is tot nu toe een beslo
ten vennootschap maar gaat binnen
kort naar de beurs. Voor die beursin
troductie wordt een aandelenpakket
in de handel gebracht ter grootte
van 15 procent van het kapitaal. De
Banque de Paris et des Pays Bas
wilde dat pakket graag voor enkele
relaties overnemen De aandeelhou
dersvergadering besloot echter niet
op de voorstelen van de bank in te
gaan.
De OESO zegt dat de uitbreiding
van economische activiteiten in Ne
derland (zoals in vele andere landen)
wel niet snel genoeg zal gaan om de
slechte conjunctuur te compense
ren. Integendeel, aldus het rapport,
op zijn best mag worden verwacht
dat de afnemende binnenlandse
vraag (van Industrie en consumen
ten) in de laatste maanden van 1977
zich niet zal voortzetten en dat het
verlies op de exportmarkten gedeel
telijk zal worden ingehaald.
beteren. De binnenlandse vraag zal
in deze voorspelling met 2 procent
toenemen en de export met 3
procent
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Een aantal
ontwikkelingslanden heeft een
verdrag gesloten om sterker te
staan bij de uitvoer van grond
stoffen. Derde wereldlanden
zijn daar voor verreweg het
grootste deel van hun inkom
sten van afhankelijk.
In Genève is nu door ongeveer veer
tig ontwikkelingslanden afgespro
ken een raad op te richten van orga
nisaties van exporteurs van grond
stoffen. Deze raad zou moeten probe
ren zekerder en evenwichtigei; prij
zen voor grondstoffen (koffie, koper
katoen bij voorbeeld) te bewerkstel
ligen. De voorzitter van de vergade
ring, Susanda de Alwis, noemde de
overeenkomst „een belangrijke
doorbraak op weg naar een nieuwe
economische orde".
Met name sinds de topconferentie
van ongebonden landen in Algiers
heeft de derde wereld voortdurend
geprobeerd betere prijzen voor
grondstoffen te krijgen. Hoogetpun-
ten in het overleg met de industrie
landen waar een bijzondere zitting
van de Verenigde Naties over een
nieuwe economische orde en de we
reldhandelconferentie in Nairobi.
Tot nu toe vingen de ontwikkelings
landen echter steeds bot, reden
waarom zij nu hebben besloten te
proberen zélf het heft in handen te
nemen.
Organisaties voor de uitvoer van olier"**
(OPEC), rubber, bauxiet en kokosno-fiw
ten namen aan het overleg in Genè-[f
ve deel. Zodra vijf van dit soort in-rf
stellingen het verdrag hebben onder-P1.
tekend. treedt de overeenkomst inF
werking. Uiteindelijk zullen zo'n zes-'
tig ontwikkelingslanden via hun lid-0
maatschap van een grondstoffenor-,
ganisatie bij de nieuwe raad zijnjf,1
aangesloten.
dvini
:htti
1" zij
•d h
Knelpunt bij het verkrijgen van be-^?,™
tere prijzen van grondstoffen is;
voortdurend dat voorraden moeten^
worden aangelegd om de prijs ter'
beïnvloeden. Wie dat zal moeten be-lp™
talen en hoe dat in zijn werk moet'1 üe
gaan, is bij het akkoord dat nu injJaar
Genève is gesloten, niet nadrukke-|>ave
lijk geregeld.
Weinig groei
Een probleem daarbij is echter dat
die exportmarkten een mate van
groei vertonen die ligt beneden het
gemiddelde van een groot aantal ja
ren. Daarom is het belangrijk, aldus
de OESO. dat landen met een beta
lingsbalansoverschot (Nederland is
een van de weinigen) gezamenlijk
een politiek, gericht op economische
expansie voeren. Wanneer op lange
re termijn gezien, de economische
groei lager dan 4 procent is, dan
wordt namelijk zegt de OESO
de werkloosheid groter.
De OESO voorspelt, dat de Neder
landse betalingsbalans, die vorig
jaar verslechterde, dit jaar kan ver-
EINDHOVEN DAF-Trucks moet de samenwerking met het
Amerikaanse bedrijf International Harvester verbreken, vindt
districtsbestuurder T. van Lieshout van de Industriebond NKV.
Gebeurt dat niet. dan staat DAF-
Trucks alleen bij de verovering van
interessante afzetmarkten in Afrika.
Azië en het Nabije Oosten Vracht
wagenfabrikant Int Harvester heeft
een belang van ca. 33 procent in het
kapitaal van DAF-trucks.
Volgens Van Lieshout betekent de
samenwerking met de Amerikanen
dat DAF-Trucks niet kan deelnemen
aan het plan van de Europese produ
centen van bedrijfswagens om de
belangen te bundelen om zo de
braakliggende gebieden in het oos
ten te bewerken De Europese fabri
kanten hebben een voorsprong op de
Amerikaanse en willen die behou
den. aldus de Industriebonden.
In een actiekrant van de Industrie
bonden NVV en NKV zegt Van Lies
hout dat de samenwerking met In
ternational Harvester zich nu voor
Daf-Trucks wreekt. „Nu DAF-
Trucks is verbonden met IH zijn ze
uitgesloten van het Europese over
leg. Terecht vreest men in de EO dat
IH een groot belang heeft verworven
om in Europa en het achterland te
kunnen afzetten Vandaar dat de Eu
ropese bedrijven DAF buiten de
deur houden"
De bonden stellen ook de overheid woordvoerder
voor deze ontwikkeling verantwoor
delijk. Het standpunt van het minis
terie van economische zaken is nog
steeds dat de huidige deelneming
van de overheid voldoende is en dat
IH met haar belang voor de nodige
afzetmogelijkheden zorgt Volgens
Van Lieshout is dat niet waar. „De
samenwerking met IH heeft know
how opgeleverd en wat geld. maar
meer niet. Zeker geen orders voor
DAF bulten Europa". De overheid
moet daarom volgens de bonden
haar belang vergroten ten koste van
IH
In een reactie op de stellingname
van de FNV-bonden zei een woord
voerder van DAF-Trucks bij Europe
se concurrenten nooit iets gemerkt
te hebben van terughoudendheid
ten gevolge van de relatie met Int.
Harvester
Weliswaar is volgens hem een wens
droom van de Europese vakbewe
ging dat er in Europees verband een
bundeling van de bedrijfswagenin
dustrie tot stand komt. maar zover is
het nog lang niet ..Er is helemaal
geen sprake van een plan om de
belangen te bundelen. Daarom va
ren we onze eigen koers", aldus de
Auto's aangeboden
officiële VW-Audi dealer
Amsteldijk 10
Ook donderdagavond
geopend
A dam. tel 020-734666.
T k van part DAF 66 de luxe.
b| bi|na 76. km st 40.000
Kleur goudgeel. Altijd binnen
gestaan Desk onderz toe-
gest Prijs weg omst.h.
5450 Tel 02263-3118.
T.K VW Variant met trekhaak
72 I 950 Tel 020-152921
Attentie
Oldsmobile Cutlass. 0 cil.. au-
tom 4 drs met gas T '70
2450.-. Mazda 1300 T '72
1850 -, Citroén GS Club T
73 I 1950.-. Ford Taunus
1600 De Luxe T 72 f 1650.-.
Citroén 2 CV 4 T'73 f 1650.-.
Fiat 127 3 drs. T. '73 f 1650 -
Deze auto s zijn in uitzonder-
hik goede staat. Tel.
020-450536. Fluweelboom-
laan 22. A veen
Ruilschokbrekers
TRIX. Quellijnstr 159
Tel 020-723946
Sinds 20 jaar
PLAATS EEN
MINI-ADVERTENTIE
Diversen
Te koop
koffie-automaat merk Olland-117
(6 mogelijkheden) in prima staat, prijs 1500 Tel 02159-
10351
GOEDKOPE VERLICHTING'
REON. Rozengracht 141-145
6 ETALAGES BARSTENS
VOL
Atlantic gemengd SAUNA
BAD Haarlemmerstraat 60.
A dam Tel 020-262361.
