Lente in de vijver
-/
Bouwen in
Rectanglia
EL/V -
■r
i
f v -
jp-
Oploswedstrijd
overweldigend
voor jeugd
succes
Weekendpazzel
Alexander Aljechin in
rij van Sowjet-helden
Ui
b E m<m
Trouw
'V)
\jt ~m
Oplossing opgave nr. 613
e
P
m
Q'
Q
L
0
O
0
9
0
I
ie
b
0
|0
'1
Q
P
0
5
eerst m'n
§oud%hdi§e
opeten
Rekenpuzzel
4 E
k
B
b
m
Vit
A
[Ai
fl B&fl
IB Bah
BB B BAK
E
26-Rh
MERDAG S APRIL. 1978
VARIA
Trouw/Kwartet PS27-RH31
en en
/an de
eigen
lische
nin. 3
>.W
innen
elpen
W. J
npen.
oemd
vak
elk
3 te
van
477
JP) 's
iel
9-
3-
i/e
De bruine kikker is ontwaakt uit
zijn winterslaap. Op de morgen van
25 maart zag ik de eerste, zittend
op de vijveroever. Twee dagen tel
de ik er vier in de ondiepe strook
oeverwater, die nu groen ziet van
de uitspruitende moerasvergeet-
meniet. Die vier zijn nu twee jaar
oud en net volwassen.
Hoe ik dat weet? Omdat ik op 11
april 1976 een grote kluit kikkerdril
in de vijver heb gegooid, waaruit
voorspoedig bullekopjes kwamen.
In augustus van dat jaar had ik
tientallen piepkleine kikkertjes,
die vooral leefden van de bladlui
zen die in dat jaar alle boven water
uitstekende delen van water- en
moerasplanten hadden bezet. Vo
rig jaar zag ik er vier van terug. De
andere hadden hun eerste jaar niet
overleefd, wat niet zo'n wonder is,
want de jeugdsterfte onder kikkers
is groot. Als bullekopjes zijn ze een
welkome prooi van vele soorten wa
terdieren, van roof kever en roof-
wants tot roofvis. En als jonge kik
ker ziet het er nog niet veel beter
voor ze uit. Maar de vier halfwasjes
hebben het gered; de hele zomer
kwam ik ze tegen, overal in de tuin
en vaak in de vijver.
Nu was deze .eigen kweek' weer
terug en wat meer zegt: de hele
l avond van de 31ste maart klonk
4 het geknor van twee mannetjes, tot
4 diep in de nacht. De bruine kikker
j kwaakt namelijk niet zo als de
groene; het is meer een gebrom, dat
je zeker niet uit de slaap zal hou
den. Een niet te onderschatten
voordeel, wat iedereen zal beamen
die ooit volwassen groene kikkers
in zijn vijver heeft gehad. Ik zie me
nog in die zomernacht in pyjama
op kikkerjacht, nadat de ene buur
na de andere woedend het slaapka
merraam had dichtgesmeten!
Salamanders
Afgelopen zondag bleek het knor
ren niet zonder zin geweest te zijn:
midden tussen de
moerasvergeetmenietjes zat een
mannetje dat een vrouwtje om
klemd hield en afgelopen woens
dag dreef het eerste kikkerdril in
mijn vijver.
Vier dagen na de eerste bruine kik
ker zag ik de salamanders ook te
rug, twee mannetjes die nogal
sloom langs de groene algenmantel
op de vijverkant zwommen. De
kleine watersalamander overwin
tert. zoals meestal ook de bruine
kikker op het land. ergens onder in
diepe bodemscheuren of in verla
ten muizeholletjes.
Lente in het water blijkt vooral uit
het groeiend groen. Ik noemde al
vergeetmenietjes. Daarboven ste
ken paarsbruin de groeiende top
pen van de grote egelskop uit en
een veldje van groene stopnaalden
van de waterbies. De wateraardbei
ontplooit zijn handvormige blad,
het waterdrieblad zijn eerste kla
verbladen. Er komt leven in de
groeipünt van de slangewortel en
tussen het scherpe blauwgroene
blad van de oeverzegge zie je al
donkerbruine vossestaartjes, die
eind april begin mei geel zullen
worden van rijpe meeldraden.
Onder de waterspiegel verbreden
de toppen van de waterviolier zich,
het blad krijgt langere slippen en
nadert meer de oppervlakte. Straks
moet het steun bieden aan de
bloemstengel, die een trosje zacht-
lila bloemen met geel hart boven
water houdt. De waterlelie heeft
drie groeipunten, waaruit nu bosjes
nog opgerold blad boven de bo-
demmodder komen. En in de zwart
geworden rozet van de krabbe-
scheer of wateraloë, die in de vorige
herfst naar de bodem zakte, ontdek
ik een paar lichtgroene jonkies.
Zes jaar oud is de vijver nu. Dat is
te merken: de waterviolier, die geen
chloriden verdraagt, bloeide twee
jaar geleden voor het eerst en brei
de zich machtig uit. De chloriden
uit de eerste vulling met leidingwa
ter waren blijkbaar verdwenen. Het
af en toe uit de kraan bijvullen
verstoort het chemisch evenwicht
nauwelijks en niet voldoende om
de waterviolier van slag te brengen.
De algengroei, gevolg van de kalk-
rijkdom van leidingwater, is tot een
minimum afgenomen. Nu is er al
leen een mooi groene algenmantel
langs de vijverkant. De hele winter
bleef het water helder, alleen in
januari werd het even troebel door
micro-wieren, maar de bodem bleef
steeds goed zichtbaar. Die troebe-
ling is normaal in de winter en niets
om je als vijverbezitter ongerust
over te maken. Na de dooi was er
geen spoor van troebehng meer te
zien. Kroos gedijt niet in mijn vij
ver. De vorige herfst gooide ik han
denvol 'rood kroos' in de vijver. Het
is een inmiddels berucht geworden
kroosvarentje, dat per ongeluk in
ons land terecht is gekomen uit
Noord-Amerika en voedselrijke wa
teren in de nazomer volkomen af
sluit. Het verdween vanzelf: na de
vorst vond ik nog wat schriele plan
tjes terug, maar hoe ik ook kijk, ik
vind ze niet meer. En net zo gaat
het met het gewone groene kroos.
Kroos als plaag
Waarom groeit het dan in andere
vijvers zo uitbundig dat mensen
zich afvragen hoe ze het ooit zullen
kwijtraken9 Er is maar een ant
woord op: dat water is te voedsel
rijk. om niet te zeggen vervuild
Want kroos groeit alleen erg uit.
waar veel nitraten in het water zijn
opgelost.Het is een aanwijzing voor
vervuiling, en het wijst eigenlijk
vanzelf hoe we eraf kunnen komen:
gewoon door een tijd te laten groei
en, waarvoor het voedsel aan het
Bootsmannetjes, met.de punt van het achterlijf om adem te halen bo
ven water, loerend op diertjes, die hij grijpt met het eerste potenpaar.
hier te zien vlak voor de bolle ogen.
water onttrekt, en het er daarna af
te scheppen en weg te gooien. Als
we dat maar lang genoeg volhou
den, zal de voedselrijkdom van het
water vanzelf afnemen, als we ten
minste ook alle ingewaaide boom
blad en zoveel mogelijk afsterven
de waterplanten blijven verwijde
ren. Kroos en blad kun je van het
water romen met een gewone
schuimspaan, wat beter gaat dan
met een net. Je kunt dan weinig
beschadigen.
Kroos verduistert het water en ver
hindert daardoor de groei van de
ondergedoken waterplanten. Al
leen hoornblad schijnt er aardig
tegen opgewassen te zijn, maar ver
liest zijn gedrongen vorm. De bo
ven water uitstekende oeverplan
ten hebben er vanzelfsprekend
geen last van.
Naar aanleiding van deze rubriek
van 11 maart belde een vijverbezit
ter me moedeloos op met de mede
deling dat zijn vijver al sinds de
herfst gevuld leek met Oostindi-
sche inkt, waarin geen leven te be
fafrirv
speuren was. De oeverplanten ko
men er boven uit. maar dat is alles.
Op mijn vraag bleek dat er nogal
wat bomen en struiken in zijn tuin
staan en dat hij nooit de moeite
genomen had het ingewaaide blad
uit het water te scheppen. Hij wilde
nu zijn hele vijver laten leeglopen
en de modder wegscheppen. Het
eerste heb ik hem afgeraden, want
hoe vuil het water nu ook ls. het is
'oud' water. Als de bodem met een
fijnmazig schepnet is schoonge-
schept, is de bron van de vervui
ling, die steeds weer stoffen aan het
water afgeeft, verwijderd. Als je er
daarna waterplanten in gooit en
die laat drijven, onttrekken die de
voedingsstoffen aan het water en
kunnen vlak onder de waterspiegel
toch van het licht profiteren, wat
nodig is voor hun koolzuurassimi-
latie Vooral hoornblad is geschikt
om een vijver te reinigen. Als het
water helder geworden is. wat
vroeg of laat zal gebeuren, kunnen
de planten op de bodem vastgezet
worden, het liefst met uit polder
slootjes gehaalde klei of met brok
ken leem. Er is daarna nog wel kans
op sterke algengroei, die regelma
tig verwijderd zal moeten worden,
maar die ook enigszins tegenge
gaan kan worden door puntkroos
in de vijver te doen. Dat zijn de
kluiten donkergroen kroos, die in
veel sloten net onder de waterspie
gel zweven.
En dan zal het toch echt niet lang
meer duren, of de eerste bootsman
netjes komen opdagen en de eerste
waterkevers. Ze kunnen beide vlie
gen en verhuizen vaak van het ene
naar het andere water. En als het
eenmaal zover is, wordt het ook tijd
om vooreichtig wat vis erin los te
laten. Maar denk erom: alles met
mate. en geen tien vissen in een
vijvertje van amper een vierkante
meter Vissen moeten niet bijge
voerd hoeven te worden en zelf hun
kosje kunnen opscharrelen Vele
varkens maken de spoeling dun.
Het mannetje van de kleine watersa
lamander, sluipend tussen uitgroei
ende jonge planten van de krabbe-
scheer.
Nog nimmer ben ik er zó ingelopen
Een plein is volgens van Dale een
onbebouwde ruimte bij of tussen
bouwwerken. En dus meende ik in
mijn domme onschuld kunnen
twee pleinen naast elkaar niet be
staan. Totdat in het begin enkele,
maar later meerdere inzenders op
lossingen met aan elkaar grenzende
pleinen instuurden. Eerst wilde ik
die fout rekenen; edoch, een Amster
damse inzender maakte mij opmerk
zaam op het feit. dat in die stad
Thorbeckeplein en Rembrandtplefn
aan elkaar grenzen. En dus moet ik
die oplossingen goedkeuren of
schoon ze eigenlijk geen enkel pro
bleem opleveren. Met naast elkaar
liggende pleinen wordt de stad klei
ner naar mate er meer pleinen zijn!
Het wordt pas een echte puzzel in
dien de pleinen niet aan elkaar gren
zen. En de mooiste oplossingen zijn
die, waarbij alle pleinen binnen in de
stad liggen. Beide soorten zijn echter
goedgekeurd. De figuur geeft een
stad met één plein en het kleinste
oppervlak en afmetingen van 1 tot
en met 9.
Vandaag in deze kolom de oplossin
gen en de prijswinnaars van de op 18
maart uitgeschreven oploswedstrijd,
die speciaal met het oog op de activi
teiten in Zevenaar tijdens het natio
nale titeltoernooi voor de jeugd be
doeld is geweest. Het aantal reacties
hierop is overweldigend geweest. Ik
beloof jullie, dat er nog eens een
oploswedstrijd voor de jeugd zal
worden georganiseerd. De oplossin
gen zijn:
zwart (8)
DAMMEN
dat zij
Jerwi|S
opga-
3an de
larlem
i- i
"V
c
e
O
0
0
O
Is
0
e
0
In diagram 2 komen we een minder
bekende combinatie tegen. Deze is
bekend geworden als de zogenaam
de hielslag. Persoonlijk doet hij me
altijd denken aan het befaamde „tik-
kie terug" van Jaap en Dirk uit de fc
Knudde. Wit wint door 134—30 25x43
2. 33—29 24x33 3. 28x48 (het tikkic
terug) 17x28 4. 33x3! Niet moeilijk,
maar toch laat deze simpele begin-
stand nog eens zien hoe schitterend
er gecombineerd kan worden met
een paar schijven.
zwart (8)
sommige zetten verwisselbaar zijn.
doet mijns inziens in dit geval geheel
niets aan de schoonheid van het spel
af, al wordt in problemistenkring wel
eens anders geoordeeld.) 2. 35—30
24x35 3. 33—29 23x34 4. 25—20 14x25 5.
28—22 17x28 6. 32x1! en de dam is
winnend. Het beste is nog 3540 7.
44x35 34—39; denkt nog net dam te
kunnen halen maar na 8. 1—34 een
damoffer 39x30 9. 35x24 2530 ge
dwongen; 10. 24x35 is het finaal uit.
zwart (7)
575,
3i5
54. atlas, 56. kader, 58. naga. 59.
ever, 60. ramen, 62. Fe. 64. la. 67.
Ans, 68. opa. 72. la. 74. e.a
prijswinnaars zijn: A. F. Migo, Stati
onsstraat 48, Vleuten; P. S. Weltevre
den, Kooikersdreef 602, Apeldoorn;
mevr. J. Dijkstra, H. Colleniusstraat
24, Groningen.
Het gemakkelijkst geeft men deze
figuur weer als volgt: eerste horizon
tale lijn met verdeling 6 en 2; 3
daaronder de volgende horizontale
lijn met verdeling 1, 5 en 2; 8 onder
de bovenste een horizontale lijn met
verdeling 1 en 7; ten slotte 12 onder
de bovenste de onderste horizontale
lijn. Kortweg: 0(6.1); 3(1.5,2);8(1,7);
12. Een kleine stad met twee inwen
dige pleinen is: 0 (5,2,12); 11 (5.2,3.9);
13 (4, 1. 2. 3. 9.): 14 (4. 6. 9); 21 Een
stad met drie inwendige pleinen is
bijvoorbeeld: 0 (7.10. 5,8); 13 (6.1.10.
5.8); 14(6,9, 2, 5, 8); 16 (6,9.4. 3. 8); 19
(6, 9. 4, 11); 31. En een stad met vier
inwendige pleinen is: 0 (9.7,17); 19(9,
7.1, 16); 20(9.2,6.16); 22 (11.6,16); 27
(11,6, 3, 13); 30 (11, 4, 5. 13); 34 (15, 5.
13); 48
Het oordeel over de puzzel wordt het
best uitgedrukt door de heer J van
der Meer 152) te Groningen: Ik wil er
graag een 9 voor geven, onder voor
waarde dat de pleinen niet aan el
kaar zullen grenzen; anders maxi
maal een 4. Ik heb de oplossingen
gesplitst in wél-grenzende en niet
grenzende. Onder eerstgenoemden
zijn terecht vele onvoldoendes, on
der de laatsten is het laagste cijfer
een 7! Het algemeen gemiddelde is
6,71; verkregen uit: 1 (2.0%), 2 (1.2%),
3 (2.2%). 4 (10,4%). 5 (7.4%). 6 (12.6%).
7 '24,7%), 8 (26,8%), 9 (8,8%), 10
(3,9%).
Omdat vrijwel iedere oplossing juist
moet worden gerekend, is de ladder
tot boven 225 gestegen; inet als prijs
winnaars: 1) Ing. Joh. Th. de Jong.
Heggeranklaan 42. Eindhoven (7e
maal), 2) A. Koene. Waleweinlaan
279, Geldrop (6e maal); 3) J. Kramp,
van Limburg Stirumlaan 28, Woer
den (9e keer); 4) L. J. Snellink, Pippe
lingstraat 131, 's-Gravenhage (le
maal).
Oplossingen
„Van nog meer wat"
(vervolg)
4. Ribbensommen en -produkten
(van H. Meester). Voorbeeld som
men: a 12,b=ll,c 8,d 9.e=7.7 6,
g=3, h 10. k 5. 1=2. m l, n-4.
Voorbeeld produkten: a=3; b-4; c
16; d 12; e=l. f=8. g 10. h 18.k 6.
1=2. m=5, n=15. 5. Een kleurrijk spel
(van J. W. Oosting).
ronden
1 2 3 4 5 6
De Wit 1 6 6 4 6 4
Groen 2 1 6 2 4 4
Oranje 3 1 5 5 2 4
Zwart 4 4 4 4 4 4
Blaauw 5 1 6 2 3 4
Bruin 6 1 6 2 4 4
6. Een vermaning van Caïssa (van de
ladderwedstrijd, no. 73). Stand met
minimaal aantal beheerste velden
(10): Kb2, Dal. Ta2. La3, PbJ Met
maximaal aantal beheerste velden
(51): Kb2. Dd5, Th4. Lf2. Pe8.6 Bibli
ofiele problemen (ladderwedstrijd
no. 74). Met drie tegelijk in 8 ver
plaatsingen: 5-9, 6-5, 2-9, 4-8,1-10,8-1,
1-0, 8-7. Met vijf tegelijk in 7 ver
plaatsingen: 5-9, 4-10,3-0,2-6, 3-2. 2-1,
1-0. 8. Ten derde male Ponderius
Kilo (ladderwedstrijd no. 76 van ir.
A. P. van der Meer), a) ene stang: 0-8-
7-5-X-3-12-0-4; andere stang 1-10-0-9-
X-6-2-11-0; b) ene stang 0-7-8-9-X-l-
3-5-6; andere stang: 0-4-11-12-X-0-0-2-
10; som der verschillen 15 9-24;
c) ene stang: 12-5-0-2-X-3-0-6-11; an
dere stang: 10-8-0-1-X-0-4-7-9. maxi
male effect 65; d) ene stang: 0-2-7-11-
X-10-6-3-0; andere stang: 0-4-5-9-X-
12-8-1-0; minimale effect 31
9 Een vermaning van de damiaatjes
(ladderwedstrijd no. 79). De oor
spronkelijke stelling was: Wit 25,27,
28. 30, 32. 33. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 45.
47. 48 of 21. 26.27.28. 30, 33. 36. 37. 38.
39. 44. 45. 47. 48. 49. De winstgang in
het eerste geval: 1.47-41,4-10 2.28-22,
23-28 3. 32x23, 21x34. 4 40x9. 19x39
(óf 19x17 5 9-4. enz óf 18x38 5 9x7.
11x2 6.48-42, 38x47 7. 30-24 enz 5. 9-
4, 18x27 6. 4x44, 27-31 (gedwongen
wegens 6 11-17 7 44x11, willekeu
rig 8. 37-32, 27x38 9. 48-42. 38x47
10.30-24. enz.) 7. 36x27. 11-17 8. 44x11
en wit heeft een schijf gewonnen
10 Nieuw PERICHON (ladderwed
strijd no. 81) Tegen de richting van
de klok leest men aan de omtrek van
de figuur: TROUW S NIEUWE PE
RICHON
C
HEI
OEVER
NOTITIE
TELESCOOP
RHEUMATISME
ONZETROUW
UUUUUUU
WOEDE
SKI
N
MR. G. VAN VORDEN
A
13751
wit (8)
In diagram 1 kan wit winnen door de
zogenaamde coup Royal. 1. 27—22
18x27 2. 32x21 26x17 3. 33—28 23x34 4.
40x29. Het is leuk om eens uit te
zoeken of wit met een extra schijf op
veld 28 dezelfde combinatie al dan
niet kan uitvoeren! Al geprobeerd?
Goed zo, dan zullen jullie gemerkt
hebben, dat wit ook wint wanneer
die extra schijf erbij is geplaatst. De
laatste combinatie is nu een vol
waardige coup Royal, terwijl de op
gave zelf slechts een stap in die rich
ting is.
zwart (7)
Q
0
9
0
O!
0
9
9
9
9
P
Q
O
wit (8)
In opgave 3 kan wit winnen door
oppositie met 1. 27—21 26x17 (dat
wit (7)
Tenslotte opgave 4. die jullie wel
kunnen beschouwen als de mooiste
van deze serie. We noemen dit een
uitgebreide combinatie van Weiss.
Isidoor Weiss is een uitstekend dam
mer geweest, die het zelfs tot wereld
kampioen heeft v/eten te brengen.
Door het ontdekken van boven
staande combinatie, heeft hij zijn
naam altijd aan het damspel weten
te verbinden. 1 24—19 13x24 2. 27—22
18x27 3. 28—22 de meest verrassende
actie! 27x18 4. 37—31 26x37 5 38—32
37x28 6. 33x4! zo daar staat de dam.
Zwart pakt die natuurlijk af met 6.
.3—9 7. 4x35 8—13 8. 35x8 2x13 9. 39—
23 en wit wint door oppositie. Zo
volgt op 13—19, 33—29 en op 13—18
33—28!
Prijswinnaars
De werkwijze is als volgt: In de lege
vakjes kunnen cijfers onder de tien
worden ingevuld, die met elkaar ver
menigvuldigd. als produkt het getal
geven, dat voor de horizontale en
vertikale vakjes is vermeld. Bij ge-,
tailen met een plus moeten de cij
fers opgeteld worden. Bij getallen,
gescheiden door een streep, geldt
het bovenste voor de horizontale en
het onderste voor de vertikale
vakjes.
Oplossing per briefkaart t/m woens
dag a s. zenden naar: Trouw/Kwar
tet. Postbus 859, Amsterdam. Links
boven vermelden: Weekendpuzzel.
Oplossing vorige puzzel
Hor 1 last. 4. era. 6. Epen. 9 k.o
10 teen. 12 stee. 14 AM. 16. eppe.
18 etter. 20. rede. 22. kennel. 24
etiket. 26 er. 27 getalmerk. 30. re.
31. rek, 32. rei, 33. aet, 35. gal. 36.
Marne. 38. lek. 40. eed, 41. rob. 42.
zet, 43 kar. 44. sap, 46. sesam. 48.
net. 50. ral, 52. spa. 53. een. 55. e.k.,
57. mankement, 60. Rt, 61. raffia.
63. veelal. 65. edel, 66. garoc, 69.
lama, 70. Ne, 71. elan, 73. prei, 75. es,
76. rata, 77. sla. 78. Agen.
Vert. 1. loper, 2. stengel, 3. te. 4. ent,
5. Ase, 6 Ee. 7 perikel. 8. nader. 9.
keker. 11. eelt. 13. tree. 15. meter.
17. pn. 19 teler. 21 e.k. 23. eek. 25
tra. 28. arabesk. 29. minzaam. 31
radar. 34. teken. 35. ges. 36. mos. 37.
Eern, 39 kat. 45. pamflet. 47 speer.
48. netelig. 49. leren. 51. lai. 53. ene.
SCHAKEN
wit (7)
het vers gebraden K)mr*jten haantje
van Herman Kramer. Joure
de enige echte
De prijswinnaars zijn: Hans de Foc-
kert uit Ede, Johan Kra'jenbrink uit
Vorden, Bert Ketelaar uit 't Harde,
Gert-Jan de Jong uit Zegveld en
Jelle dc Jager uit Wijbe (Overijssel).
Alle vijf veel plezier van de boekjes
en succes toegewenst in jullie verde
re damcarrière. Voor diegenen die
niets gewonnen hebben volgende
keer beter en succes in jullie verdere
dammersloopbaan.
v Uw advertentie in
wordt door 355 000
koopkrachtige
Nederlanders
gelezen J
Goed nieuws aan het scbaakfirma-
nent! De Sovjet-Unie heeft een
kunstmaan de ruimte ingestuurd,
die luistert naar de naam: Alexander
Aljechin. Het is Kotov en de zijnen
dan toch gelukt Aljechin in te lijven
in de rij van Sovjet-helden. Een paar
jaar geleden hebben de Russen al
een groot internationaal schaaktoer
nooi naar hem genoemd en nu cir
kelt hoog boven ons dagelijks ..de
Aljechin". Het is te hopen dat deze
satelliet niet vooreien is van een
kernreactor en plotseling naar bene
den ploft.
Voor de Russische schaakautoritei
ten is Aljechin altijd een probleem
geweest. Weliswaar was hij de Revo
lutie van 1917 ontvlucht, had hij zich
over het communisme zelden in posi
tieve zin uitgelaten en was zijn sym
pathie in de oorlog duidelijk voor de
Duitsers geweest, per slot was hij een
Rus van origine en een groot scha
ker, wiens partijen een glanzend
voorbeeld konden zijn voor de tallo
ze hunkerende pioniertjes in de Sov
jet-clubhuizen. In een tweedelig
werk over Aljechin stelde dc „die
hard" van de Russische schaakauto
riteiten, Kotov, na enkele jaren dan
ook vast dat achter de hyperscherpe
stijl van Aljechin de ware Sovjet-
koffie-geest schuil ging. Over zijn
anti semitische opmerkingen repte
Kotov met geen woord
Aljechin is geheel gerehabiliteerd
Dat hij zelf vaak prat op ging te
stammen uit een adellijke familie,
zal in de boekjes voor het Sovjet-
proletariaat voortaan ook wel weg
gelaten worden Niettemin. Aljechin
was een geniaal schaker, al zult u het
ter ere van de lancering van de nieu
we kunstmaan het dit keer met een
van zijn zeldzame verliespartijen
moeten doen.
Wit Aljechin Zwart: Yates Hastings
1922
1. d2-d 1 Pg8-f6 2. Pgl-f3 d7-d5 3. c2-c4
e7-c6 4. Lcl-g5 Lf8-e7 5. c2-e3 0-0 6.
Pbl-d2 (Nogal ongebruikelijk; Pc3 is
de theoretische voortzetting) 6.
b7-b6 7. Lfl-d3 Lc8-b7 8. Ddl-c2 Pb8-d7
9. 0-0 c7-c5 10. Tal-dl H7-h6 11. Lg5-h4
c5xd4 12. e3xd4 d5xc4 13. Ld3xc4 Ta8-
c8 (Iemand als Karpov zal deze stel
ling ongetwijfeld graag met zwart
spelen) 14. Dc2-d3 Pf6-d5 15. Lh4-g3
Pd7-f6 16. a2-a3 Pf6-h5! 17. Dd3-c4
Ph5xg3 18. h2xg3 Tc8-c7 19. Lc4-d3
Pd5-f6 20 De4-c2 Dd8-d5 21. Pd2-c4
Dd5-H5 (Veel beter was volgens
Aljechin 21 Tc8 22. Pce5 Db3) 22.
Pc4-c5! Tf8-c8 23. Tfl-el Lc7-d6 24.
Ld3-bl (Met de onaangename drei
ging Dd3 en g4) 24. Pf«-g4 25.
Pf3-h4 (Nu is aan de orde 26. f3 g5 27
Peg6!) 25. Ld6xe5 26. d4xc5 g7-g5
27. f2-f3 (Gedwongen, maar ook
sterk Vooral niet 27, Td4 wegens
Tel!) 27. g5xh4 28. f3xg4 I)H5-gS
29. g3xh4 Dg5xh4 30. De2-d3 Dh4-g5?
(Beter was 30. Dg4x 31 Dh7t Kf8
32. Dh6x Dg7 en zwart moet zich
kunnen verdedigen) 31. Tel-fl Lb7-
d5? (Nu Aljechin op de hem bekende
wijze uit het niets een aanval heeft
gecreërd, raakt zwart het spoor bijs
ter. Alsnog op g4 slaan, had de voor
keur) 32. Dd3-h7+ Kg8-f8 zie diagram
(Tot dusver heeft Aljechin voortref
felijk gespeeld Hij had nu kunnen
winnen met 33. Lg6' De3+ 34. Tf2.
Maar Aljechin gaat het nu zeer mooi
doen). 33. Tdlxd5?! c6xd5 34. Lbl-g6
Kf8-e8 35. Tflxf7? (Een vreselijke
blunder. Nog altijd kon wit winnen:
35 Dg8* Kd7 36 Df7x- Kc6 37.
De6* Kb7 38 Dd5x+ Kb8 39 Le4
Tc6 40 b4 a6 41 a4. Yates schijnt nu
de volgende zet met een overdreven
gebaar van voorzichtigheid te heb
ben uitgevoerd). 35 Tc7-cl+ 36.
Kgl-f2 Dg5-h4 37. Kf2-e3 Dhl-cl+ 38.
Kc3-f3 Tc8-c3+!
Zie diagram II
AA'
BB BBIWBBv1"/
3ia ff f:
39. b2xc3 Tclxc3-+ 40 Lg6-d3 Delfl
41. Kf3-c3 Tc3xd3-f(Het nu volgende
pionneneindspel is gemakkelijk voor
zwart gewonnen) 42. Dh7xd3
Dflxd3+ 43. Kc3xd3 KcXxf7 44. Kd3-r3
Kf7-e6 45. Kc3-d4 a7-a6 46. a3-a4 b6-l»5
47. ü4-a5 b5-b4 48. K2-*3 b4-b3 49. K«ll-
c3 Kc6xi-5 50. Kc3xb3 KeS-dl SI K«3-
c2 Kd4-c3 52. Kc2-dl Ke3-d3 en wit gaf
op
Aljechin won Hastings 1922 wel.
met het een hall punt voor op Rubin
stein.
MAX PAM
