Mr Mulder: verpersoonlijking van het ambtelijk apparaat Veelzijdig denker is moeilijk te 'vangen' Politiek Den Haag neemt onberoerd afscheid Ethiopië boos over oefening Tunesië-Nederland alleen voor de radio Raymond Barre weer Frans premier Het Anton Bolder Album WOENSDAG 5 APRIL 1978 RADIO EN TELEVISIE Trouw/Kwartet TV-COMM ENTAAR =OENSI 3 door Ton Hydra ASTERIX EN HET EERSTE LEGIOEN De dingen worden Je nooit zo duidelijk dan wanneer je ze aan een ander uitlegt. ..Iemand die zich met wast is een pathologisch (ziekeüjki verschijnsel. Hij vertoont gebrek aan beschaving „De grootste desillusie ten opzichte van de vooruitgang is dat de meeste mensen er met aan meedoen. Zij hebben er geen aardigheid in." Dit zijn uitspraken van een man die de hoogste waarde hecht aan kennis en eruditie maar over de vorderingen van de mens geen hoge pet op heeft. Een man met angst voor chaos maar die onverschrokken de rassentheoretici van Hitler-Duitsland met hun eigen waandenkbeelden bestreed Zo kon hij vele Joodse landgenoten het leven redden en noemde men hem de nobelste bedrieger in onze vaderlandse geschiedenis Zijn naam: prof. dr. A. de Froe, rustend arts en oud-hoogleraar in de anatomie, embryologie, antropo-biologie en menselijke erfelijkheidsleer Gretig schaker, knutselaar en publicist met interesses op een haast onvoorstelbaar breed terrein. Zo een man moest wel zijn portret krijgen in de NOS-rubriek Markant. Dat hij echter binnen een uur niet valt te omkaderen, kunt u morgenavond constateren. Het probleem is natuurlijk dat zijn denkwereld zoveel vertakkingen heeft, dat je een filmserie nodig hebt om alle facetten behoorlijk aan bod te laten komen. Ton Neelissen, de samensteller van het programma, zag die moeilijkheid wel zitten. Als interviewer had hij zich terdege verdiept in de persoon en de geschriften van prof. De Froe Dat bijkt uit het vraaggesprek Bij het doen van een keus moest hij zich beperken, maar toch wilde hij de veelzijdigheid van zijn gastheer accentueren. Je kunt daarover verschillend oordelen. De een zal het fragmentarische karakter van deze ontmoeting juist interessant vinden. Anderen, onder wie ook ik. geven bij een zo grote verscheidenheid de voorkeur aan het uitdiepen van een beperkter aantal „denkpunten". Doe je dit niet dan is de kans groot dat te veel gedachten onuitgewerkt blijven Eén wel zeer frappant voorbeeld is de passage waarin het denken over God en religie ter sprake komt Zonder enige introductie hoor je prof. De Froe dan zeggen: „Over het algemeen heeft de godsdienst zeer veel kwaad gedaan." Uiteraard een waarheid als een koe wanneer je denkt aan godsdienstoorlogen, vervolgingen, inquisitie, enzovoort. Maar Nelissen vraagt niet: „Hoe bedoelt u dit?'", dus komt de uitspraak in de lucht te hangen Evenmin vraagt de interviewer door nadat hij zelf De Froe's pessimisme omtrent de mens en onze samenleving aan de orde heeft gesteld. Een onderwerp toch dat alleen al een programma van een uur waard is. De geïnteresseerde kijker ontkomt niet aan de indruk dat te vlug van onderwerp wordt gewisseld. Het van de hak op de tak-effect wordt nog versterkt, omdat wij prof. De Froe op allerlei plaatsen in zijn woning gefilmd zien. Daardoor krijg je het gevoel dat de opnamen meerdere dagen in beslag hebben genomen en dat de verschillende onderdelen bij de montage nog al willekeurig aan elkaar zijn geplakt. Dit maakt het programma een beetje onrustig. Er ontstaat het effect waarvoor prof. De Froe zelf waarschuwt aan het begin van de uitzending. Nu kan er ook precies gebeuren wat hij juist zo bedenkelijk en verdrietig vindt. Hij zegt ongeveer: Zelfs wanneer de dingen duidelijk worden uitgelegd, richten ze weinig uit. Daar komt nog bij dat veel mensen de uitleg anders verstaan dan je bedoelt of al heel gauw vergeten zijn. door Hans Goslinga DEN HAAG Onberoerd heeft het Haagse politieke wereldje kennis genomen van het aangekondigde vertrek van mr Albert Mulder als secretaris-generaal op het departement van justitie naar de Raad van State. Dat is opvallend, want als geen andere ambtenaar heeft Mulder in de aandacht van de polittci gestaan. Hij was zo ongeveer de verpersoonlijking van de Vierde Macht, de wat onheilspellende aanduiding van het ambtelijk apparaat. Mulder werd beschouwd als de machtigste man op het ministerie, machtiger dan de bewindslieden die hij sinds 1965 zag komen en gaan Een Kamerlid zei eens dat het in de praktijk met veel uitmaakte of Mul der minister of secretaris-generaal is. Zelf zag hij zijn post als „de belang rijkste functie." „Stalin was ook se cretaris-generaal. Maar mijn macht wordt vergroot naarmate de grens van wat tk wel en niet aan de minis ter voorleg, verschuift." Juist op dit punt liep Glastra van Loon als staatssecretaris van Justitie op Mulder stuk. Hij merkte na ver loop van tijd. dat bepaalde informa tie hem niet bereikte en deed daaro ver openlijk beklag, hetgeen tot zijn aftreden leidde. Hoewel hij nadrukkelijk verklaarde niet op de man t« spelen zei Glastra van Loon toen „Het ligt binnen het departement zo dat de secretaris generaal alle stukken op zijn bureau krijgt en daar zelf een selectie uit maakt En: „De minister heeft in beginsel de macht op het departement, maar normaal is het de secretaris-generaal mr Mulder die de werkelijke macht in handen heeft. Ten dele is dat onvermijdelijk, hij heeft een coördi nerende functie, maar voor een an der deel is dat toch gevaarlijk.'' De kritiek van Olastra van Loon. thans voorzitter van D'66, op de or ganisatie in het departement, door een topambtenaar ooit eens „een hiërarchische piramide" genoemd, heeft niet geleid tot veranderingen Zijn klachten werden uitgelegd als zwakheid Als bewindsman behoor je de ambtenaren naar Je hand te zet ten en als dat niet lukt. dan heb je gefaald, zo luidde een toen veelge hoorde reactie Aangenaam verrast Typerend voor de situatie op het departement is ook. dat Van Agt zich. toen hij als premier de eerste stafvergaderingen op algemene za ken voorzat, aangenaam verrast toonde over de openhartigheid waarmee de ambtenaren hun me ning gaven Die vrijmoedigheid was hij op Justitie niet gewend geweest. In politieke kringen In Den Haag verwacht men niet. dat het vertrek van mr Mulder ingrijpende veran deringen in de structuur van het departement tot gevolg zal hebben. Zoiets hangt niet op één man. al is die nog zo dominerend, wordt ge zegd Zo er van wijzigingen sprake zal zijn. zal het initiatief daartoe moeten uitgaan van de minister Opvallend is wel. dat de politieke en ambtelijke top van het ministerie van justitie een anti-revolutionaire kleur krijgt. Minister De Ruiter, lo co-secretaris-generaal mr. Oranje de belangrijkste kandidaat voor de opvolging van mr Mulder en de toekomstige directeur-generaal van politie, mr. Grosheide, nu nog bur gemeester van Rijswijk, zijn allen van AR-huize. In progressieve kring is men daarover verontrust. Mr. Mulder was de laatste tijd poli tiek dakloos. De partij waarvan hij het laatst lid was. is DS'70. Voordien was hij lid van de PvdA. HIJ keerde deze partij de rug toe in 1971 na een conflict met Den Uyl en Roethof naar aanleiding van een rapport van een commissie onder zijn voorzitter schap over rellenbestrijding. Hierin werd onder meer gepleit voor het oppakken van demonstranten nög voor zij zich aan een strafbaar feit hadden schuldig gemaakt. Mulder heeft achteraf verklaard, dat als hij Mr. A. Mulder minister was geworden hij dit rap port nooit had uitgevoerd. Geen donderslag Het vertrek van mr. Mulder is voor ingewijden niet als donderslag bij heldere hemel gekomen. Van hem was bekend, dat hij na zoveel jaar wel eens weg wilde. Van moeilijkhe den met de huidige politieke leiding is geen sprake, zo wordt van alle kanten verzekerd. Mulder wilde weg. hij wilde per sé niet tot zijn pensioengerechtigde leeftijd op het ministerie blijven. Vijf jaar geleden is er ook wel eens sprake van geweest dat Mulder zou opstappen. Er was een mogelijkheid voor hem om advocaat-generaal bij de Hoge Raad te worden. Minister Van Agt zei echter tegen hem: „Daar ben je te goed voor. Je kunt best procureur-generaal worden". Op dat moment was die functie, door het vertrek van mr. Langemeyer. va cant. Volgens goed ingelichte bron nen heeft Van Agt zich destijds op die zaak verkeken. Door allerlei om standigheden was een benoeming van Mulder in die functie onhaal baar. ADDIS ABEBA AP/UPI) - „Provo cerend" noemt Ethiopië de oefenin gen van Amerikaanse. Britse en Franse marineschepen in de Rode Zee. voor de Ethiopische kust Deze oefeningen zouden de „vrede" tus sen Ethiopië en Somalië onder mijnen. In Londen zei een woordvoerder van de marine dat het een „normale zaak" is dat marineschepen van de drie landen in konvooi varen. Een zegsman van de militaire Ethio pische regering liet echter weten dat „dit machtsvertoon, in dit deel van de wereld op dit moment, niet toe vallig is." Het besluit van de drie NAVO-landen op zo n grote schaal is volgens hem bedoeld om indruk te maken op Ethiopië en het moreel van het buurland Somalië op te vij zelen HILVERSUM - Van de vriend schappelijke voetbalwedstrijd Tu nesië-Nederland. die morgen in Tu nis wordt gespeeld, zal de NOS al leen rechtstreeks flitsen uitzender in het programma „Langs de lijn" vanaf 20.30 uur op Hilversum 3 Via de televisie komen geen beelden van deze wedstrijd De twee landen zijn slaags over het beheer van de Ogadenwoestijn in het grondgebied. Na een aanvanke lijke Somalische opmars, slaagden de Ethiopiërs erin de Somallërs te rug te drijven. Somalië, vroeger een bondgenoot van de Sowjet-Unie. ge niet nu steun van het westen, terwijl Ethiopië daadwerkelijke militaire hulp krijgt van Cuba en de Sowjet- Unie. Totdat in 1974 de regering van keizer Haile Selassie werd omver geworpen door de militairen onder hield Ethiopië goede betrekkingen met westerse landen. PARIJS iDPA) De Franse pre mier. Raymond Barre, is gisteren officieel in die functie herbenoemd door president Valéry Giscard d'Es- taing De komende dagen zullen ook de overige posten in het Franse ka binet worden vergeven. Waarnemers menen dat Barre veel onafhankelij ke persoonlijkheden in zijn kabinet zal opnemen om de door president Giscard d'Estaing beoogde verzoe ning tussen oppositie en regering te steunen Speciaal vandaag Na een film over van huis weggelopen Amerikaanse kin deren volgt Kenmerk. Onder werpen zijn: Het derde Russell- tribunaal. Gesprekken met prof. L W. Nauta, de Noor prof. Johan Galtung en de Westduit sers prof. H. Gollwitzer en prof. Wolf Dieter Narr. Ned. 2/18.59 De AVRO vertoont een Duit se verfilming van Thomas Manns „Tristan". Ned. 1 19.30 Kirk Douglas. Henry Fonda. Warren Oates en John Randolp spelen de hoofdrollen in de har de western There was a crooc- kes man. Ned. 2/21.01 In de actualiteitenrubriek Info besteedt Veronica aan dacht aan: vandalisme, en ter reur door jongeren; de praktij ken van kleine woningbureaus. Ned. 2/23.08 Over de problemen van zeer lange mensen en de mogelijk heid om de groei met een hor- moonbehandeling te remmen, wordt gesproken in Kernpunt. Hilv. 1/16.30 Het Radio Filharmonisch Or kest speelt muziek van deze Per slot van rekening maak je een meisje niet van kant omdat zij er op zinspeelt dat zij iets weet dat tot je voordeel zou kunnen strekken, of zelfs omdat zij je wat hinderlijk naloopt. Over het geheel genomen zou zijn positie verbeterd zijn. Maar die van Arnold niet. Als dc politie het in zijn hoofd kreeg dat hij het testament achtergehouden had. dan zouden zij misschien heel ernstig beginnen te denken over de mogelijkheid dat William Jacson in derdaad een poging tot chantage had gedaan, en dat Clarice zijn voor beeld had gevolgd. En als Arnold de politie datzelfde bezwete masker liet zien dat hij nu naar het haard vuur gekeerd hiewd, zouden wij hem waarschijnlijk op het eerste gezicht arresteren. Hij zei op een toon die nu niet meer ironisch klonk: „Het komt mij voor dat wij bijzon der voorzichtig moeten zijn met wat wij nu gaan doen. De vuile was abso luut binnenshuis houden, en de fa milie moet op heel overtuigende ma nier één lijn trekken. Ik denk dat het het beste is dat jij maar het initiatief neemt. Rijd vanmiddag nog naar Embank en laat die advocaten daar dit testament zien. Je kunt Susan wel meenemen als je wilt. Maar nee het is toch beter dat je dat niet doet. Het moet niet lijken alsof je steun nodig hebt. Jij hebt de bibliotheek laten catalogiseren en toen is dit testament tevoorschijn gekomen achter wat oude boeken." Ik zou maar niets zeggen over de bovenste plank. Zeg maar gewoon dat het achtef wat negentiende- eeuwse preken lag. En je moet na tuurlijk wel doen alsof je er vreselijk blij om bent." Hij glimlachte, en even keerde die ironische klank A. W. Sijthoff - Alphen weer terug in zijn stem terwijl hij er aan toevoegde: „Weetje, merkwaar dig genoeg heb ik echt het gevoel dat dit nog waar is ook." Hoofdstuk 40 „Geen denken aan." zei Frank Abbott. Miss Silver keek hem aan over het laatste van de roze borstrokjes. „Maar mijn beste Frank!" „Mijn beste miss Silver, er komt niets van in ik wil mij absoluut niet lenen tot zoiets. En u weet heel goed dat u mij niet behoort te vra gen zo'n verantwoordelijkheid op mij te nemen.' Zij bleef even zachtzinnig kijken als tevoren terwijl zij zei „Wil je mij dan misschien vertellen wat je van plan bent er aan te doen?" Het was kort na de lunch, en zij zaten in Ruth Balls gezellige huiska mer. Twee lege koffiekopjes duid den aan dat haar gastvrijheid niet in gebreke was gebleven. Buiten begon reeds een najaarsschemering te val len tussen de heggen en langs de oevers van de beek. Het zou vroeg donker zijn die avond, en er zou geen maan zijn. Maar binnen was het allemaal even gezellig en vrolijk. De staande lamp achter de divan was aan en verspreidde een warme gloed over miss Silver en haar brei werk. Er brandde een lekker vuurtje in de haard, en inspecteur Abbott stond er bij. zeer keurig in het pak gestoken en bijzonder elegant, in de eeuwenoude positie van de man die zijn vrouwvolk de wet voorschrijft. Hij zei: „Ik zal doen wat ik vanmorgen al gedaan zou hebben als Bury mij niet had meegenomen voor een reisje dat op niets uitliep. Het schijnt dat dat meisje in Embank, waar William Jackson achterheen zat een man heeft, en toen er werd voorgesteld dat vrij maar eens moesten gaan uitzoeken wat hij uitvoerde op de avond dat William is verdronken, moest ik daar vanzelfsprekend wel op ingaan. Wordt vervolgd en vei nzeke Iders yan e Even puzzelen Radio vandaag HILVERSUM I (2*8 m en FM-kan*leo. TROS 7 00 Nieuw7 02 CS» Rustig bijko men 7 30 Nieu* 7 41 Aktua-ochtcndeditie. 8 30 Nieuws SM Gymnastiek voor de vrouw 8 45 (Si Kom er maar een» bij ge sprek en klassieke muziek. 10 00 (S) La Bamba, Zuid-amerikaanae muziek 1030 Nieuws. 10.33 (S> Toerja-Toernee. regionaal programma Mededeling» II 45 (Si Café-Chantant. 12.26 lingen voor land- en tuinbouw 1230 Nieuws 1141 Aktua II 13 00 (S) Raad een lied of niet. muzikaal telefoons pel 13.30 (Si Sport na spon. jeugdprogramma 14 00 (Si Specialueiten 8 la carte, klassieke ver roeken 15 00 (Si Als dat rou kunnen ver- roekplaten IlSJO Nieuws» 16 30 (Si Kern punt. gespreken 1720 OVERHEIDS VOORLICHTING Nederland en dc Derde Wereld 17 30 Nieuws 17.32 Aktua-magazi ne 18 19 PP Uitzending van DS'70. 18.30 Nieuws TROS 18 41 (S> De verhalen van Virgiliu» van Tuil vervolgverhaal vuor kin denn 18 45 (S< Michel en Louis. 19 05 (Si Hanje Amsterdam, gevarieerd programma 22-00 (Si Een mondje Frans 22.30 Nieuws 22 40 Aktua IV 23 00 (Si Kruis en Mol 23 55- 24.00 Nieuws. HILVERSUM II (402 w en FM-kaaalea). VARA 7.00 Nieuws 7 II Ochtendgymnas tiek 7.20 In de Roode Cirkel. <8 00 Nieuws), nieuwsprogramma 8 50 Ombudsman. 9.00 Even muziek. NOS 0 20 Je moet wat wor den 9 35 Waterstanden VARA 9 40 School radio 10 00 Radioweekblad, vrouwenpro- gramma (11.00 Nieuws) 1130 De Franse opera 12 00 Zurich (Friesland) - centraal, regionaal programma 13 00 Nieuws 13 11 Dingen van de dag 13 30 Stoomradio, geva rieerd programma 1600 Nieuws 16 03 Een kwestie van instelling, hoorspel 17 00 (S) Amusementsmuziek RVU 17.35 Volksont- wikkelingswerk in ontwikkeling 1735 Me dedelingen SOS- en politieberichten. 18.00 Nieuws VARA 18.11 Dingen van de dag 18 25 (S) Tussen start en finish, sportpro gramma 10.30 (S) Brassband Magazine 20 00 Nieuws 20 05 (S> VARA-Klassiek: Ne derlands Kamerorkest oJ.v Hans Vonk en piano klassieke muziek. 21 20 (S) Anders bekeken in proza en poëzie. 21 45 (Sl Muziek van deze eeuw Radio Filharmonisch Or kest NOS 22.15 Open School. 23.00 (S) Met het oog op morgen: 23.05 Actualiteitenover- zicht Radio-TV: 23 10 De krant van morgen. 23 20 Den Haag Vandaag; 23.52 Even op adem komen. yoga. 23.55-24.00 Nieuws. HILVERSUM III 1445 m en FM-kanaleni KRO 7.02 (Si Drie op je boterham. 9.03 (S> Pep op drie 11.03 (S< Drie draait op verzoek vi-rzoekverhaien 12 03 (S) Drie tussen de rr.iddaa 14.03 iS) De Theo-Stokkuikshow 16.03 Hitmeesters. NOS: 18.03 De vacatu rebank. 18.10 (S) NOS-maal 19 30 (S) Langs de lijn. sport en muziek. (19.38 Paardekoer- sen.) 23.02 iS) NOS-Jazz. 0 02 <S) Metro's Midnight Music. 1.02 S) Muzekuul 2.02 (S) Dat wordt weer nachtwerk. 4.02-7.00 (S) De achternacht HILVERSUM IV (FM-kanaleni. NCRV 7.00 Nieuws 7.02 Het levende Woord 7 08 (S) Te Deum Laudamus. 730 (S) Preludium. 9.00 Nieuws. 9.02 (S) Onder Schooltijd. 10.00 (Si Orkestpalet 11.10 (S) Platennieuws 12 00 (S) Pianowerken uit de Romantiek. 1230 (S) Themaprogramma 13 30 (S) Mid dagsymfonie. 14 00 Nieuws. 14 02 (S) Verha len uit de wereldliteratuur 14 30 (S) Kerk- concert blokfluit en orgel 15 00(S) Vertolk- ders beluisterd 16 00 (S) In kleine bezetting >opraan en piano 16.35-17.00 (S) Muziek van eigen tijd TV vandaag NEDEflLANOI 15 00 TELEAC: M#«a e» da scnot* 0 15 30 VARA He- van r*amane wndarprogremma 15 SS Oeponrroof.lwOartw* 16 SS Bo*#8feuw programma 17.08 Oa'«m van Ome Wrttem 18.30 MOfcSaaamsirs.- 16.58 JOurnaa» 16 56 AVROtUanriiun Transit' Twuxprogrammj 16 20 PP LMzanOeigvanoePSP 16 30 AVRO" Trwtan IV-IW» 2137 NOS: Joumaai 21 .SS NOS: Oen Haag vandaag 22.10 AVRO r s .n concert 23 05 NOS .0umaa NEDERLAND li 16 20 TELEAC 3eoog« 3 1630 NOS. Toansbscne tips 16.55 Journaal 16.56 IKON Weggelopen, tumreponage 1634 Kenmerk 20.00 NOS Journaal 20.27 SOCUTERA - lm van de Nederlandse Harüi C"t'ng 20.33 VOO -8« Harding mal nat pop^rn** 20.40 TotHansse fiimport'e' 21.02 There was a croofcad man speelfilm 23.06 mto 2336 NOS: Journaal Horizontaal. 1. verkeerd. 10. buiten haven. 11. bloedhuis, 12. pers. voor- naamw 14 badplaats in Duitsland. 16. papegaai. 17. boom. 19. lof. 21. voorvoegsel. 22. gemalen graan. 24. mak. 26 zuiver. 28. muzieknoot. 31. ongevuld. 33. vernis. 35. water in N.Br. 37. part. 39. familielid. 40. spoedig, vrucht. 44. verharde huid, 45. grondsoort. Verticaal. 2. voertuig. 3. watering, 4. honingbij, 5. vogel, 6. HolL gravin. 7. romeins keizer. 8. wijze. 9. gordel, 13. spleet. 15. tennisterm. 18. rood in de wapenkunde. 20. soort. 23. vers. 25. insekteneter. 27. plooi. 29. jong schaap. 30 kaasworm. 32. kleur. 34 voertuig. 36. vlaktemaat. 38. schar nier iZ.N.l. 41. reeds. 43. muzieknoot Oplossing vorige puzzel Hor 1. as. 2. Amoer. 7.11. 9 klipper. 12. nat. 13. Sri. 15. gom, 17. l.M. 18 stang. 20 re. 21 ester. 22. talie. 23 Rt. 24 tabel. 26. zn. 27. sen. 28. kor. 29 lot. 33. starter. 37 ar. 38 sater. 39 Vert. I. al. 2. alm. 3. mi. 4. opera. 5 e.p. 6. rem. 8. ik. 10. hamster. 11 horizon. 12. Niers. 13. strak, 14. inter. 18 meent, 18. set, 19. gal. 25. boort, 30. ets, 31. eer. 32. Ka. 34. Aa. 35 te, 36. es. deel 8 in de derde klas van de lagere school wordt Anton onder de hoede gestekt van meester H G A M Blak. nu 48. ..Anton Bolder Natuurlijk herinner ik me hem Die zat bi) mij in de derde klas. wat wij nu encounter groep zes noemen Ik heb hem de vri|e hand gegeven met dat voetballen. vri|e expressie kwam er toen net in. Zelf kon ik er niet veel van, we kregen nooit voetballen op de Pedagogische Academie, dat is wat nu Begeieidmgsiaargangen voor de Kleuter in de Overgang heet Ti|dens een ouder avond. dat is vergeh|kbaar met het huidige eerste echelons onderhoud hoorde ik ook dat hij thuis een stimulans kreeg in die richting Dat was voor die ti|d progressief Nu zie ie zo n stimulans helemaal terug in de Kampweken voor Studie en Verdieping bi| de begeleiding van Jong Volwassenen, eens per |aar Er was zeg ik. van al die kinderen van toen meer terecht gekomen als we daar al aan toe waren geweest Maar toch. gekke tijd hoor Wie had toen kunnen denken dat ik het als onderwijzer ooit nog eens zou schoppen tot Aangever Manuele Handvaardigheid met behulp van Hamer en Sp«|ker op dit Instituut voor Handhaving van het Oude Ambacht*7

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 4