Gereformeerden stellen zich
weer achter racisme-fonds
Dominee van Hem
bij feest in VS
Meyer Mossel overleden
Gereformeerden
tegen buitenhuwe
lijkse bemiddeling
://-y - 7 Vijk'JL 0 -Vv
ir
Oeroude handschriften en ikonen gevonden
Hadden ze dat stukje nu
wel of niet gelezen?
VANDAAG
Voorbijgangers
WOENSDAG 5 APRIL 1978
KERK
Trouw/Kwartet
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN De gereformeerde synode heeft gisteren besloten door te gaan met het aanbevelen
aan de kerkleden van het speciale fonds dat gesticht is door het programma van de wereldraad
van kerken tot bestrijding van de rassenwaan (PCR). Dit besluit is genomen met 53 voor en 12
tegen.
Het gevolg is waarschijnlijk dat de
Nederduitse Gereformeerde Kerk in
Zuid-Afrika haar band met de Ne
derlandse gereformeerden zal ver
breken. De Zuidafrikanen hebben
dit besluit reeds in beginsel geno
men in 1976. De Nederlandse gerefor
meerden reageerden destijds hierop
met de opschorting van hun eerder
gedane aanbeveling van het PCR en
zij deden een beroep op de N.G.
Kerk. een gesprek te beginnen waar
ook de zwarte-, kleurlingen- en In-
dièrkerken aan zouden kunnen
meedoen.
Dit voorstel werd door de blanke
gereformeerden afgewezen In plaats
daarvan nodigden zij de Nederlan
ders uit voor een ontmoeting, die de
Nederlanders in augustus 1977 aan
vaarden. De ontmoeting had plaats
in Januari en heeft niet geleid tot
meer wederzijds begrip Intussen
waren de vrijheidsbeperkingen van
onder meer dr Beyers Naudé en het
verbod op verschillende organisaties
waaronder het Christelijk Instituut
uitgesproken en was de zwarte ge
weldloze leider Steve Biko in de ge
vangenis omgekomen.
In de Nederlands-Zuidafrikaanse ge
sprekken bleken de Zuidafrikanen
hiervan weinig onder de indruk en
niet bereid de regering hiervoor te
kritiseren. De poging tot gesprek
bleek dientengevolge mislukt.
Tegenvoorstel
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN Van alle huishoudens in ons land waren in 1976
drie procent ongehuwd samenwonend. In 1977 was dit reeds 4
procent. In Zweden is dit getal opgelopen tot 12 procent. Een
derde van de jongeren in ons land ziet geen bezwaar tegen
ongehuwd samenwonen.
Nu deze leefvorm blijkbaar in zwang
lijkt te raken, komen er ook steeds
meer mensen bij het kerkelijk huwe
lijksbureau «het landelijk centrum
voor huwelijkscontacten), die wel
een duurzame relatie willen, maar
niet willen trouwen. Dit bureau
vindt het Juister geen gegadigden
voor relatiebemiddeling in te schrij
ven die niet een officieel huwelijk op
het oog hebben. Het centrum wil
daar een apart bureau voor oprich
ten. het centrum van duurzame rela
ties (CDR).
Deze ontwikkeling plaatst de kerken
voor de vraag, of zij medewerking
moeten verlenen aan de oprichting
van zo n centrum. Hiermee verbon
den is de vraag hoe kerken denken
over ongehuwd samenwonen. Daaro
ver sprak de gereformeerde synode
maandagavond Deputaten voor ge
reformeerd maatschappelijk werk
vonden, dat de kerk zich niet blind
mag tonen voor een kennelijk be
staande maatschappelijke nood. De
commissie van rapport uit de synode
erkende deze nood. maar vond toch
dat de kerk buitenhuwelijkse relatie
vormen met kan bevorderen en dus
ook met kan meewerken aan de tot
standkoming van het CDR.
Hoewel de synodale commissie ten
slotte de meerderheid van de syno
deleden aan haar kant kreeg, maak
ten verscheidene synodeleden duide
lijk dat het hier ging om een verschil
tussen stad en platteland.
Ds J. P. Haspels uit Amsterdam, zelf
naar eigen zeggen vader van kinde
ren die voor buitenhuwelijkse sa
menwoning hebben gekozen, pleitte
ervoor deze mensen niet in de steek
te laten Ouderling A. G de Kruyk
uit Ameide stelde echter vast. dat bij
hem in het dorp het ongehuwd sa
menwonen nog onbekend is.
Ds S van den Veen uit Krimpen aan
den IJssel. ook uit de randstad, ver
telde uit zijn pastorale praktijk, dat
je soms mensen die gescheiden zijn.
moet afraden meteen maar weer te
hertrouwen Ongehuwd samenwo
nen is dan een noodzakelijke pasto
rale raad. aldus ds Van der Veen. Ds
G. Oppedijk uit Drachten vroeg zich
daarentegen weer af. wat de gemeen
te zou zeggen wanneer de kerk offici
eel tegemoet zou komen aan de be
hoefte aan buitenhuwelijkse relatie
bemiddeling. Pastoraal heeft ds Op
pedijk „totaal geen moeite" met sa
menwoners. maar hoe komt een sy
nodale uitspraak bij de gemeente
over0 Ouderling mevrouw M Tig-
chelaar-de Rooy uit Middenmeer.
vreesde dat zo n besluit uitgelegd zal
worden als ondermijning van het hu
welijk.
De synode ging daar in meerderheid
in mee. Ook het voorstel van ds A.
Corporaal uit Zeist, de zaak eerst
nog eens in studie te nemen, kon
geen genade vinden in de ogen van
de synodeleden
Tegen deze achtergrond sprak de
gereformeerde synode gisteren op
nieuw over het PCR. Aan het begin
van het debat introduceerde ds D. H.
Borgers uit Den Ham een tegenvoor
stel dat hij had opgesteld samen met
ouderling T. de Ruig. waarin be
toogd werd dat de kerk geen steun
aan verdrukten kan geven via niet-
kerkelijke organisaties zoals bevrij
dingsbewegingen. Ouderling De
Ruig vroeg zich af waarom de steun
niet via het eigen werelddiakonaat
wordt verleend. „Wat doet ons we
relddiakonaat onder voor de wereld
raad?" vroeg hij.
Ds A. C. Hofland uit Delft, de asses
sor van het synodebestuur, zette uit
een dat hij in tegenstelling tot wat
prof. dr K. Runia in het Centraal
Weekblad had gemeld, geen tegen
stander is van het PCR en in plaats
van via dit kanaal alleen door diako-
nale organen steun aan slachtoffers
van het racisme wil geven.
Jongeren-afgevaardigde Leo Euser
sprong ds Hofland bij en wees erop
dat het PCR de wortel van het racis
me tracht te bestrijden, terwijl het
diakonaat iets doet aan de gevolgen
ervan. Ook ds P. Verschoor uit Oss
meende dat PCR en diakonaat el
kaar aanvullen
Ds E F. Alberts, de afgevaardigde
van de Evangelisch Reformierte Kir-'
che in Nedersaksen herinnerde aan
het derde rijk. toen in de kerk teveel
vrees bestond voor politieke onder
werpen. Dat gebeurt volgens hem
ook in Zuid-Afrika. Daardoor wor
den de kerkelijke hulpkanalen ver
stopt en ontstaat de noodzaak voor
hulp via andere wegen zoals de be
vrijdingsbewegingen.
Prof. dr J. Verkuyl uit Amsterdam
vroeg de synode een oproep te doen
aan de kerken in Zuid-Afrika bij hun
regering aan te dringen op een ron
de-tafel-gesprek met de zwarte lei
ders die thans gevangen zitten, over
een vreedzame overgang naar een
democratie waarin ook zwarten hun
stem hebben. De synode zal later
over deze suggestie spreken.
Namens de deputaten sprak dr A. M.
Donner. Hij vertelde dat zijn depu-
taatschap veel hulp heeft ontvan
gen van het Nederlandse bestuurs
lid van het PCR. ds R. J. van der
Veen In dat gesprek was gebleken
dat het PCR-bestuur ook soms twij
felt over sommige acties van bevrij
dingsbewegingen. „maar je mag de
uitgestoken hand naar de verdruk
ten niet terugtrekken." zei dr
Donner.
Teleurgesteld
Van een onzer verslaggevers
HEM Vandaag vertrekt de
hervormde predikant van het
Noordhollandse Hem (bij Enk
hulzen), ds. J. J. F. van Melle,
naar Amerika, om de feestelijk
heden mee te maken rond het
350-jarig bestaan van de her-,
vormde kerk in Amerika.
Dat ds. Van Melle (34. sinds 1972
dominee in Hem. zijn eerste gemeen
te) uitgenodigd is. heeft een bijzon
dere reden. Het was namelijk een
verre voorganger van hem, ds. Jonas
Michaelius, die 350 jaar geleden uit
Hem naar de Nieuwe Wereld trok om
daar in Nieuw Amsterdam (het late
re New York) een gemeente te stich
ten. Dat was het begin van de Refor
med Church in America, de oudste
dochterkerk van de Nederlandse
hervormde kerk en tevens de oudste
protestantse kerk van het Ameri
kaanse continent
De Marble Collegiate Church in New
York, waarvan de internationaal be
kende dr Norman Vincent Peale
(„de kracht van het positief den
ken") predikant is. beschouwt zich
als de gemeente, die op 6 april 1628
door ds. Michaelius gesticht werd.
Nog altijd is de Nederlandse afkomst
van de Reformed Church goed merk
baar.
Hoogtepunt van de jubileumviering
zal een bijzondere kerkdienst ko
mende zondag in New York zijn. Ds
Van Melle zal er preken. Hij zal dan
burgemeester Edward Koch van
New York en de Nederlandse ambas-
Dr B. Rietveld behoorde tot dege
nen die eerst vóór opschorting van
de aanbeveling van het PCR waren,
maar hij vertelde daarvan nu terug
te zijn gekomen, teleurgesteld door
de vasthoudendheid waarmee de
blanke Zuidafrikaanse gereformeer
den de apartheidspolitiek verdedi
gen. „De opschorting heeft nu lang
genoeg geduurd. Het meedogen met
de lijdenden dwingt mij om mijn
hand weer uit te steken."
Ook rapporteur ouderling H. Otte-
vanger uit Buitenpost, eerst sym
pathisant van zijn vroegere collega
burgemeester Boot van Hilversum,
had dat standpunt nu verlaten
Aanleiding daartoe was de geweld
dadige dood van Biko. hetgeen hem
eraan herinnerde hoe de Duitsers
met de Nederlandse verzetslieden in
de jaren '40 tot '45 omgingen. „De
zwarten worden van mens tot voor
werp gemaakt." aldus de heer Otte-
vanger „De staatsveiligheidsdienst
lijkt op de Sicherheitsdienst." zei
hij De synode besloot hierop in gro
te meerderheid opnieuw aan de ge
meenteleden het speciale fonds van
het PCR aan te bevelen.
door A. J. Klei
Een vraag die me ernstig bezig
houdt. is deze: hadden mijn colle
ga's van het Nederlands Dagblad
afgelopen maandag, toen ze de
krant voor dinsdag in elkaar zet
ten. het stukje van professor
Kamphuis in De Reformatie van de
vorige week nu wel of niet gelezen0
Wij krijgen De Reformatie altijd
vrijdagsochtends bij de post en dat
zal bij 't Nederlands Dagblad ook
wel zo wezen. Ik wil maar zeggen
dat de kerknieuwsredactie van die
krant in elk geval in staat was vóór
maandag kennis te nemen van de
opmerkingen van de heer Kamp
huis.
Voor wie het misschien niet weet:
het Nederlands Dagblad Is de krant
der vrijgemaakte gereformeerden
en De Reformatie hun kerkelijk
weekblad. Nu noemen vrijgemaak-
ten zichzelf nooit vrijgemaakt, offi
cieel ten minste niet. en ze noemen
hun kerken: de gereformeerde ker
ken in Nederland. Als dit verwar
ring schept omdat er ook nog de
„gewone" (zal ik maar zeggen) gere
formeerde kerken zijn, zal hun dat
een zorg zijn: zij beschouwen zich
als de wettige voortzetting van de
sinds 1892 bestaande gereformeer
de kerken.
Nu heeft ziclreen aantal jaren te
rug een conflict in de vrijgemaakte
kerken voorgedaan, als gevolg
waarvan een aantal van die kerken
buiten het kerkverband is komen
te staan. Sindsdien maakt de bui
tenwacht onderscheid tussen vrij
gemaakte kerken binnen verband
en idem buiten verband, maar de
„echte" (zal ik maar zeggen) vrijge-
maakten wijzen de aanduiding
„binnen verband" van de hand. net
zoals zij geen prijs stellen op het
bijvoeglijk naamwoord „vrijge
maakt": zij zijn dé gereformeerde
kerken, punt uit
Eind vorige maand maakte het Ne
derlands Dagblad melding van een
gesprek tussen, wat ik ongestraft
mag noemen: binnen- en buitenver-
banders. Het N.D. bediende zich
ook van deze termen en krijgt daar
voor op z'n kop van professor
Kamphuis in De Reformatie. Het
gaat hier kennelijk om „een con
tact tussen sommigen uit de gere
formeerde kerken en sommigen uit
Prof. J. Kamphuis
de buitenverbandse kerken", aldus
de hoogleraar, die stóat op de naam
van zijn kerken „omdat het hier het
recht der kerken betreft". Hij gaat
verder:
„Zeker een blad als het N.D. heeft
niet terwille van een vreemd soort
evenwicht aan de gereformeerde
kerken in Nederland de haar wettig
toekomende naam te ontnemen.
De naam waar juist deze krant die
wij van heler harte alle goeds wen
sen daarom spreken we ook!)
prijs op blijkt te stellen zoals uit de
ondertitel Gereformeerd Gezins
blad blijkt, is primair eigen aan de
kerken. Wordt dat vergeten, dan is
het zout snel smakeloos geworden!
Zorgvuldigheid hoort in de christe
lijke journalistiek hoger genoteerd
dan vlotheid".
Dit is duidelijke taal. Maar wat
staat er nu in het N.D. van dinsdag
7 april? Weer een bericht, waarin
vlotweg over „vrijgemaakt buiten
verband" en „vrijgemaakt binnen
verband" gepraat wordt, reeds in
de eerste, vet gezette alinea. Wat ik
nu graag zou willen weten is dit.
Trekken ze zich bij het N.D. geen
zier aan van wat professor Kamp
huis zegt of trekken ze zich van
spijt de haren uit het hoofd, omdat
ze De Reformatie niet nauwkeuri
ger hebben gelezen? Kortom: hoe
staat het met de hiërarchie bij de
vrijgemaakten?
Ds. J. J. F. van Melle
sadeur in Washington mr. A. T. Bak
ker onderzijn gehoor hebben. Verder
heeft ds. Van Melle nog uitnodigin
gen van verschillende seminaries in
de omgeving van New York en in
Michigan, om er te spreken.
Van het najaar krijgt Nederland nog
met een staartje van de jubileumvie
ring te maken. In oktober komen
namelijk zo'n 350 Amerikaanse pre
dikanten naar ons land voor een
herdenkingsreis. Dan staat onder
andere ook een kerkdienst in Hem
op het programma.
door drs P. de Bruijn
DEN HAAG Op 68-jarige
leeftijd overleed in zijn woon
plaats Den Haag de vroegere
chazzaan (voor zanger) van de
Joodse gemeente Meyer Mos
sel. Een schok ging door ons
heen toen \ye deze tijding ver
namen. Want chazzaan Mossel
is een begrip in Den Haag en
dat niet alleen in de kringen
van de Joodse gemeente maar
ook bij vele christenen die met
het wel en wee van Israël mee
leven.
Meyer Mossel was voor mij. ik geef
hier uiteraard mijn persoonlijke in
drukken. het type van de vrome or
thodoxe Jood Men kon hem voor
niets anders dan voor een Israëliet
houden en hij was het in hart en
nieren. Ik heb hem leren kennen en
waarderen op de vergaderingen van
de werkgroep Synagoge en kerk voor
Israël, waar we onder leiding van ds
J. Heule en opperrabijn M Fink
spraken over allerlei dingen die van
belang waren voor synagoge en kerk.
Van het begin af aan was chazzaan
Mossel bij dit werk betrokken
Wie vraagt, wat nu eigenlijk een
chazzaan is. wordt niet veel wijzer
als men dit woord vertaalt met voor
zanger. De chazzaan is de leider van
de synagogale dienst en draagt door
zijn zang zeer veel bij tot het karak
ter van zo'n dienst. Men moet bij het
woord „dienst" onze christelijke
kerkdiensten, al stammen deze uit
de synagoge, vergeten.
Een dienst onder leiding van Mossel
was iets zeer unieks. Daaraan werkte
mee zijn bewonderenswaardige
stem. die een uitdrukking was van
zijn gelovige persoonlijkheid. Het
heeft hem enige tijd geleden moeite
gekost om zijn ambt als chazzaan
neer te leggen. Maar hij meende na
meer dan vijftig jaar dienst, dat de
tijd gekomen was om aan een jonge
re kracht zijn werk over te dragen.
Dit neemt niet weg dat hij nog vaak
inviel.
Op de vergaderingen van bovenge
noemde werkgroep opende Mossel
de werkzaamheden met het zingen
van een psalm in het Hebreeuws, dat
hij met het Aramees en het Jiddisch
volkomen beheerste. De meesten
van ons volgden deze meditatie, het
zij uit hun hoofd hetzij vanuit hun
Nederlandse bijbel Toen de wens
geuit werd. dat hij niet alleen een
psalm zou zingen, maar ook zou uit
leggen. nam hij deze taak graag op
zich.
Nooit vergeet ik, hoe hij' een lied als
psalm 83. na het eerst gezongen te
hebben, voor ons liet herleven in zijn
exegese. Hier ondervonden we. hoe
„vloekpsalmen zoals ze genoemd
worden, ook vandaag nog springle
vend zijn. In deze zoon van Israël
beleefde men de oude psalmdichters
als sprekende in onze tijd.
Wie nu denkt, dat Mossel zich enkel
bepaalde tot synagoge en werk
groep, vergist zich. Hij is lang pasto
raal werkzaam geweest. En ook heeft
hij onderricht gegeven in Joodse
kennis. Ook daarvan hebben we mo
gen genieten, als hij zijn causerieën
hield op gemeente-avonden van ker
ken en groepen. Zo heeft Mossel veel
mogen doen om ons er aan te herin
neren. dat Israël leeft en dat we niet
alleen „dode Joden" moeten liefheb
ben. maar ook levende.
Mossel was een mens van deze tijd.
die intens meeleefde met wat er se
dert 1948 met Israël gebeurde. Jam
mer dat hem nooit een onderschei
ding werd uitgereikt voor zijn vele
werk op verschillend gebied en zijn
grote kennis, waarmee hij bijvoor
beeld de bijbel uit zijn hoofd citeer-,
de in het Hebreeuws. We hopen dat
de Koning van Israël hem nu de
hoogste onderscheiding heeft uitge
reikt en dat hij de Messias aanschou
wen mag, waarnaar zijn hart en het
onze uitgaat. Moge zijn ziel gebon
den zijn in de bundel der levenden
bij de Here zijn God.
Drs De Bruijn is gereformeerd predi
kant in Den Haag.
SIN AI In het zeer oude Catharinaklooster op de Sinai zijn nog
oudere ikonen en handschriften gevonden. Een deel ervan zou
zelfs nog ouder zijn dan 1600 jaar. De handschriften op papyrus
rollen en perkament omvatten bijbelteksten en geschriften van
kerkvaders.
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4. Rotterdam
Tel. 010-115588
(Red. en klachten)
Schiedamsevest 52
Tel. 010-115700 (adv.)
DEN HAAG LEIDEN
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56, Zwolle
Tel. 05200-17030.
De monniken hebben de handschrif
ten voorlopig opgeborgen in 47 kar
tonnen dozen. Zij hebben toegezegd,
dat de geschriften gefotokopieerd
zullen worden ten behoeve van we
tenschappelijk onderzoek.
Dit heeft de Griekse hoogleraar
Agourides meegedeeld aan zijn col
lega Martin Hengel van de universi
teit van Tübingen in West-Duits-
land. Agourides zegt de geschriften
tijdens een bezoek aan het klooster
te hebben gezien. Zij waren volgens
hem in zeer goede staat
In dit beroemde klooster, dat in de
zesde eeuw aan de voet van de berg
Oods, Horeb. werd gebouwd, zijn al
dikwijls unieke vondsten gedaan.
Het meest bekend is de ontdekking,
die de Duitse geleerde Teschendorf
in 1844 deed. Hij vond een Gneks
handschrift, van. naar later bleek,
vnjwel de gehele bijbel uit de vierde
eeuw Dit handschrift staat sinds
dien bekend onder de naam Codex,
8inaiticus en geldt als een van de
meest belangrijke bijbelhand
schriften.
Acht bladen, die in de Codex Sinaiti-
cus ontbreken, bevinden zich vol
gens Agourides bij de nu ontdekte
papieren.
De vondst werd reeds twee jaar gele
den gedaan, toen bij bouwwerk
zaamheden een muur werd afgebro
ken en daar een ruimte werd gevon
den, waarvan men het bestaan niet
wist. In die ruimte waren de ikonen
en de geschriften opgeborgen. De
circa dertig monniken van het kloos
ter hebben de vondst angstvallig ge
heim gehouden en alleen aan enkel
Gnekse instanties vertrouwelijk me
degedeeld.
De waarde van de bijbelhandschrif
ten en van de manuscripten van oud
christelijke schrijvers kan pas goed
worden bepaald, wanneer de weten
schappers izoals het Nieuwtesta
mentisch Instituut van prof Kurt
Aland te MQnster) de beschikking
krijgen over de toegezegde fotoko-
pien. Dan kan ook de ouderdom be
ter bepaald worden
De ikonen lijken in ieder geval van
onschatbare waarde Een deel zou
geschilderd zijn met technieken, die
slechts tot de vierde eeuw gebruike
lijk waren.
"«jp--
MARKTDES DOODS
'Van i
Het bericht omtrent de plannen vatppxj
sommige Duitse industriëlen om
aan de dictator Moboetoe neia
materialen voor het vervaardigen gebn
van kernwapens te leveren, mag onlgeko:
de schrik om het hart doen slaan.
Natuurlijk is elk bericht van deze
markt des doods in de letterlijke zii
van het woord om wakker van te
liggen, om nooit meer in slaap te
kunnen komen, maar we raken
gewend. We dreigen cynisch te
worden bij de stroom van informal
omtrent toenemende bewapening
bij allerlei machthebbers, die tot di
internationale misdadigers
gerekend dienen te worden.
Zuid-Afrika is. volgens de berichte!
mede in het complot. De
samenzwering van de desperado's,
zo mag men dit heus wel noemen.
Onze wereld is met z'n problemen e 1
machten in een situatie
terechtgekomen waarbij alle
optimisme onzin wordt Wij staan
letterlijk op springen, nog ongeach
van wat voor tuig wij in de
atmosfeer omgeven zijn. Op alle
mogelijke plaatsen ter wereld staai
wapens op scherp. Het wordt
spitsroede lopen voor politici en
mensen die invloed hebben op
anderen. En intussen gaan de
desperado's, die alleen nog maar
aan eigen dwaze en kortstondige
welvaart denken, hun gang. Door
vrijwel niemand gestuit.
Integendeel, heimelijk
aangemoedigd. En dat. Godbetert, t^i
nog door z.g. christenen ook. Y\c
Mannen die de bodemschatten van
hun volk schaamteloos aan derden
verkopen als was het hun eigen
bezit, die er bovendien niet tegenop
zien om anderen de macht over
mensen te verlenen tegen betaling
Wat moet een christen in zo'n
wereld? Bij wie en bij wat moet hij
zich voegen? Hij kan bidden en dat|
zal hij niet nalaten, maar hij weet
dat ar meer is. Dat hij een mond
heeft om die te rechter tijd te
openen, dat hij handen en voeten VEL
heeft om te rechter tijd op het maa
onrecht af te gaan. Of doen we niets
en wachten we af en verklaren we Don'
elkaar glimlachend dat alles wel ingen
orde komt? Het geloof bewaren is van
gelukkig niet alleen afhankelijk vail lege
onze inspanning. De Geest zal niet
wijken. Daar houd ik me aan vasty
Ter g<
hulde
tionaj
ménej
taal v
quetti
Cicerc
heid
zegge:
heid
sten".
een u
mina.
despa
symbi
ven o
ties o
losser
Erki
Secre
vaard
de V«
ter vi
giesti
Oostt
heid
Nedei
i stand
Van
Bij I
overl
- expe
ten
merj
opdr
proc
ten i
niet
werk
loon
milji
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Wageningen (toez.).
Kievit te Windsheim, te Nieuwe:
kerk a.d. IJssel: D. v.d. Berg te Ede
Aangenomen naar Lemele (toeg E
R. Jonker, kand. te Leek; naa
Voorthuizen (deelgemeente; partt
me): mevr. K. E. Biezeveld te Zand
voort (parttime). dat
Bedankt voor Sleeuwijk: K. van Lie zulle
re te De Meem; voor Monster: J. G
v. Loon te Aalst.
Beroepen te Barchem: F. E. van di
Zee. leraar g o. chr. scholengemeei
schap te Alkmaar en bijstand in hi
pastoraat te Egmond-Binnen
GEREF. KERKEN
Beroepen te Zevenhuizen (Gr.):
Medema te Nijensleek; te Hilve
sum: C. W. Kempenaar te Drachteij
te Deventer: T. de Boer te Wiij
schoten.
De
NV\I
bele
mee:
wer)
ten
onm
door
van
ren.
ker
neer
de
kom
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Aangenomen naar Meppel: J. Kla
mer te Zaandam. De
Bedankt voor Hattem: H. de Vries li nietj
Drogeham. Prat
gele
GEREF. GEMEENTEN de O
Bedankt voor Rilland-Waarde: 4 legr
Hofman te Scheveningen. ren-
j nist
BAPT. GEMEENTEN zola
Aangenomen naar Winschoten. W soec
P. v. Berkel te Ter Apel. hecl
Uni<
Camara
In een brief aan Dom Helder Cam$ v00,
ra heeft dr. A. H. van den Heuvel, di
scriba van de hervormde synod» In
zijn droefheid en verslagenheid uil Pun
gesproken over de reisbeperkingen de
die aan de Braziliaanse aartsbij wer]
schop vanwege het Vaticaan zijl de n
opgelegd. Vele rooms-katholieke
reformatorische christenen in c
kleine land beschouwen u niet
leen als hun vader in het gelooj
maar ook als een vriend en een bri
der. aldus dr. Van den Heuvel, die
zijn brief de hoop uitspreekt, di
Camara's stem nu helderder dal
ooit zal worden gehoord.
initi
wori
deir
hou
Gijsen
Het Catharina-kJooster
Bisschop Gijsen van Roermon
heeft de priesters, diakens en rel
gieuzen van zijn bisdom opgero
pen, één te blijven in de kerk. „B
geeft u niet op wegen die u meer
meer vervreemden van paus en bi
schop," waarschuwt hij in een brit
waarin hij zijn visie geeft op zi;
breuk met de landelijke week vo<
de Nederlandse missionaris. H
vraagt de dekenaten en parochie
zich te distantiëren van het diss
dente missiebureau in Limburg, BI
en het missie- en ontwikkelingswet
te steunen in nauwe verbondenhei
met het bisschoppelijk missieb
reau. Volgens bisschop Gijsen ga
het in dit conflict ook wel om e<
verschil van mening over wat miss
is. maar is de kern toch de ker
kwestie: ..het al dan niet in de keri
werken en staan vanuit een onlol
makelijke verbondenheid met
trouw aan de leiding van die ket
die in feite altijd geconcretiseerd
in deze paus en in deze plaatselijk
'bisschop.
