'Kleine man' moet met optiehandel oppassen Ook de Grieken kenden al opties Aardappeltelers in grote onzekerheid Vangst Noordzeeharing nog verboden NDU verwacht hogere winst Trouw Risico's die men loopt, niet gering Cheques KSH niet te incasseren Handelsakkoord tussen China en EG Ormasf Sharpi j zakreken- I machines Dollar later iets hersteld Grote bedrijven ook tegen verbod j prijsbinding Twee doden bij verkeersongeval GEOPEND VEEN'S ORGELZAAK Een baan aan boord bij rederij Feenstra? rederij feenstra IS 18 MSDAG 4 APRIL 1978 FINANCIEN EN ECONOMIE Trouw/Kwartet 19 door J. G. Woiters AMSTERDAM Vandaag zal, na ruim drie jaar van voorbereiding, de European Options Exchange, de Europese Optiebeurs, officieel worden geopend. Minister Andriessen van financiën geeft vanmiddag het startsein voor de handel in opties in het gebouw van de Koopmansbeurs aan het Damrak in Amsterdam n 154.00 O 147,00 0 195.50 9 517.50 1 125.50 1 362.00 i 502.00 i 284,00 1 172,50 63.50 Daarmede heeft dan tenslotte een xvan oorsprong Amerikaans initia tief ook zijn weg naar Europa ge vonden. De EOE, tot stand geko men met medewerking van de Ver eniging voor de Effectenhandel (de Amsterdamse effectenbeurs), die zelf zo'n 12'/t miljoen gulden in het project heeft gestoken, zal de cen trale markt in Europa zijn voor de handel in opties op een aantal aan delen, die genoteerd worden aan toonaangevende effectenbeuizen in de wereld. Aanvankelijk zal in Amsterdam slechts in opties op een negental fondsen worden gehandeld. Drie Nederlandse (Koninklijke Olie, Unilever en Philips), drie Ameri- kaase (IBM, Eastman Kodak en General Motors) en drie Engelse (ICI, British Petroleum en General Electric). Het is echter de bedoe ling, dat dit aantal geleidelijk aan zal worden uitgebreid. Controlesysteem De voorbereidingen voor het van start gaan van de Europese optie- beurs hebben, zoals gezegd, veel tijd gevergd. Naast oorzaken van beurstechnische aard, speelde daarbij een voorname rol het feit, dat mede op aandrang van het mi nisterie van financiën bijzondere aandacht moest worden besteed aan controlsysteem van de op te richten beurs. In verband hiermede is door het ministerie van financiën p.a. een zgn. raad van toezicht ingesteld. Deze heeft tot taak te waken voor excessen, zoals zich in de Verenig de Staten bij de optiehandel heb ben voorgedaan. Mede door de explosieve ontwikke ling van de optiehandel in de VS op de in 1973 opgerichte Chicago Board Options Exchange werden in het eerste jaar gemiddeld 6000 optiecontracten verhandeld; thans zijn het er niet minder dan 94.000 per dag was het niet te vermij den, dat „zich in de VS nogal wat „ongerechtigdheden" in de optie handel manifesteerden. Iets, dat de Amerikaanse Securities Exchange Commission de Amerikaanse beurscommissie, ertoe bracht de touwtjes van de optiehandel aan de overzijde van de oceaan strakker aan te halen en de zaken wat af te remmen. Nieuw leven Wat is nu het doel van de nieuwe optiebeurs c.q. de functie van de optie. Insiders beklemtonen dat de optiebeurs vooral bestemd is de kwijnende effectenhandel nieuw le ven in te blazen. Kopers van opties kunnen nl. aan de effectenhandel deelnemen met een beperkt risico, t.w. het bedrag van de optie. Op deze wijze, zo kan men beluiste ren, zou hier dus een mogelijkheid worden gecreëerd de interesse van de kleine „belegger" voor de effec tenhandel terug te winnen. In het verleden is dit laatste ook als eens geprobeerd door het invoeren van zgn. kleine coupures van aandelen. Deze coupures zijn inmiddels (door de gestegen bedrijfskosten van banken en effectenhandelaren) in diskrediet geraakt. Dat was met name het geval toen de Nederland se Bankiersvereniging ertoe over ging de kosten van het bewaren van deze kleine stukken te verho gen omdat dit een verliesgevende zaak was voor bank en commissio nairs. Speculatieve kansen Overigens is het twijfelachtig, of gesproken kan worden van het in teresseren van kleine „beleggers" voor het nieuwe fenomeen van de effectenhandel. Eerder zal het zo zijn, dat slechts diegenene zich tot de optiehandel aangetrokken zul len voelen die uit zijn op de grote speculatieve kansen, die hier wor den geboden (een gokje willen wagen),. Een van de leden van het eerste uur van de optiebeurs zegt heel open: „met een klein beetje geld, veel geld verdienen spreekt een ieder aan. Zonder speculatiedrift van zo wel publiek als beroepshandel zou de optiehandel niet bestaan." En als dan ook oud-minister Wes terterp, de nieuwbenoemde alge- Een zogeheten „trading-post" op de optiebeurs, waar de optiehandel zich afspeelt. Om de „post" heen staan de verschillende partijen. De handel vindt plaats volgens het systeem van „open out cry", d.w.z. met luide stem roept men, wat men wil doen, zodat iedereen in de „crowd" (de omstanders) de kans krijgt om te reageren meen directeur van de Europese optiebeurs, opmerkt, dat de optie handel na verloop van enige tijd zal kunnen uitgroeien tot een nieuw beleggingsinstrument, ook voor de man met de kleine beurs, dan past daarbij zeker een vraagteken. In ieder geval is het wel zaak, dat deze categorie duidelijk zal moeten wor den gewezen op de risico's die zij loopt bij het meedoen aan de optie handel. Zo voelt kennelijk een aantal bank instellingen het ook aan. De Amro- bank bijv. heeft zich (intern) al uit gesproken voor een uiterst terug houdende opstelling wat betreft de handel in aandelenopties. Dit, ge zien het uitermate specialistische karakter van de optiehandel en de daarmede verbonden risico's. Ook andere banken menen dat grote voorzichtigheid geboden is, en dat „de kleine man", die beslist een gokje wil wagen" terdege zal moe ten worden voorgelicht. AMSTERDAM Het begrip opties in het algemeen het recht tot iets gaat ver in de geschiedenis terug. De oudst bekende optietransactie wordt, volgens de Nederlandsche Midden- standsbank, beschreven door Aristo- teles in zijn boek over de wijsgeer Thales van Milete. Deze filosoof leeft in de verwachting, dat de komende olijfoogst zeer groot zou worden. Om van deze wetenschap te kunnen profite ren nam hij opties op nagenoeg alle beschik bare olijfpersen in de wijde omgeving van zijn woonplaats. Zijn verwachting kwam inderdaad uit. De oogst was overweldigend, wat een enorme vraag naar olijfpersen tot gevolg had.Hierdoor was Thales in staat zijn opties met grote winst aan de olijfboe- ren te verkopen. Bekend is ook de enorme handel in opties op tulpenbollen in eigen land in het begin van de 17e eeuw. Door het ontbreken van goede reglementen en garanties ging deze markt echter in 1636 met een financieel schandaal ten onder. Eveneens in de „Gouden Eeuw" (1600-1700) speelde de optiehandel tussen kooplieden in Amsterdam met het doel zich te verzekeren tegen het verloren gaan van hun schepen met ladingen op weg naar de thuishaven. Aangezien men geen zekerheid had, dat een schip inderdaad deze thuishaven zou berei ken, sloot men eenvoudig opties af op gelijk soortige ladingen van andere schepen. De opties, die op de European Options Ex change, (EOE) zullen worden verhandeld, zijn van een wat andere aard. Hierbij gaat het nl. om het recht gedurende een vooraf bepaalde tijd (maximaal is dat negen maan den) een vooraf bepaalde hoeveelheid (meestal 100, in sommige gevallen 1000) aan delen te kopen dan wel te verkopen tegen een van te voren vastgestelde prijs. Engels voertaal In het eerste geval (dus bij het recht tot koop) wordt in de voertaal van de optie beurs wanwege de financiële instellingen uit tal van Europese landen en uit de Ver. Staten die aan de optiehandel deelnemen is dit Engels gesproken van een zgn. call-' optie. In het tweede geval (bij het recht tot verkoop) spreekt men van een put-optie. Op de EOE zullen overigens aanvankelijk al leen de zgn. call-opties worden verhandeld. De beursvloer in de koopmansbeurs is de plaats, waar de optie-handel zich voltrekt. Hier komen koop- en verkoopopdrachten samen. De voornaamste partijen die aan de optiehandel op de beursvloer deelnemen zijn: public order members, floor brokers en market makers. De public order members doen zaken voor het publiek. Zij ontvangen de orders, laten deze op de beurs uitvoeren door hun floor- broker en maken vervolgens de afrekening voor de cliënt. Terwijl de floorbrokers in opdracht of voor eigen rekening orders uit voeren op de beursvloer, handelen de mar ket makers uitsluitend voor eigen rekening. Zij mogen geen opdrachten van anderen uitvoeren. Door het voortdurend uitbrengen van biedingen en offertes in opties op de hen toegewezen optiefondsen trachten zij de markt gaande te houden. Voorbeeld Om een idee te geven hoe de optiehandel in zijn werk gaat het volgende voorbeeld: ie-, mand koopt een XYZ juli 60 call-optie. Dit geeft hem het recht 100 aandelen XYZ te verwerven tegen een prijs van 60 per aan deel gedurende ieder moment tot en met de vervaldatum van de optie' in juli. Het zal duidelijk zijn dat aan dit recht waarvoor een zeker bedrag moet worden betaald, laten we zeggen 4 per aandeel meer waarde moet worden toegekend naar mate de beurskoers van het desbetreffende aandeel XYZ stijgt. Is dat het geval, dan kan op of vóór de vervaldatum de optie met winst worden uitgeoefend. Is de beurskoers bijv. gestegen tot 67 per aandeel en wordt de optie uitgeoefend (de 100 aandelen, waarop men optie heeft wor den dan gekocht tegen 100 maal 60=/6000), dan bedraagt de gemaakte winst dus 67-/60=/-7 per aandeel. Een en ander dient uiteraard te worden verminderd met de ƒ4 per aandeel, die men voor de optie heeft neergeteld, zodat de werkelijke winst 3 per aandeel is. Per 100 aandelen is dus 300 verdiend, afgezien van provisies e.d. Men kan de optie echter ook niet uitoefenen als men de aandelen beslist niet wil hebben en de optie verkopen. Met een aandelen koers van 67 zou onze XYZ koop-optie een prijs kunnen opbrengen van ca. 7, afhan kelijk van de resterende looptijd van de optie. Men zal dan dus de 4 per aandeel, die voor de optie is betaald, terugontvangen plus een winst van 3, geen rekening hou dende met provisies e.d. Gaat het om een optie op 100 aandelen, dan is de totale winst dus 300. Als de beurskoers van het aandeel XYZ daalt, zal de waarde van de call-optie in principe eveneens dalen of mogelijk zelfs nul worden. In principe blijft dan nog alleen een tijdswaarde (de duur van de optie) over. Steeds dient te worden bedacht, dat een optie maar een beperkte (vooraf overeenge komen) looptijd heeft. Als men de optie voor de afloopdatum niet uitoefent of verkoopt, is het bedrag dat men ervoor heeft neerge teld verloren. |Van een onzer verslaggevers DEN HAAG De boeren, die van Koninklijke Scholten-Honig (KSH) nog geld tegoed hebben voor geleverde fabrieksaardappe len van de oogst 1977, zitten in grote onzekerheid. Zij hebben ;weliswaar cheques toegezonden gekregen, maar die zijn niet te verzilveren omdat KSH uitstel van betaling (surséance) heeft. jHet bestuur van de Nederlandse 'Christelijke Boeren- en Tuinders- j bond CBTB spreekt in dit verband in het blad „Ons Platteland" van een grote blunder. Het is naar de mening van het bestuur zelfs nauwelijks mo gelijk aan te nemen, dat degenen die de cheques hebben verzonden, van het niet kunnen verzilveren niet heb ben afgeweten. De kwestie Wordt een hoogst te be treuren aangelegenheid genoemd, die om een spoedige opheldering vraagt. Aangedrongen wordt voorts op een algehele opheldering, met name over de vraag wat er met het KSH-concern of onderdelen daarvan gaat gebeuren. Kredieten Intussen is het zeker, dat KSH tot 5 mei in elk geval kan blijven doorwer ken. De overheid en de bankiers zijn het namelijk eens geworden over een krediet van ƒ252 miljoen. Hiervan komt 120 miljoen voor rekening van de overheid (inclusief de eerder gegeven boedelkredieten). Intussen houdt de overheid vast aan 6 april als datum, waarop er in begin sel een oplossing voor het KSH-con cern moet zijn gevonden. Thans is het zo, dat Avébé belang stelling heeft voor de aardappelzet- meel-divisie van KSH, de Centrale Suiker voor de merkartikelengroep en Wessanen voor de meelbedrijven Overheid Voor de zetmeelbedrijven in Koog aan de Zaan wordt gedacht aan een oplossing, waarbij de Centrale Sui ker en de Avébé, samen met de over heid, een nieuwe onderneming op richten, waarin dit bedrijf wordt on dergebracht. De staat zou in deze; nieuwe onderneming voor veertig tot vijftig procent deelnemen. BRUSSEL (Reuter, AP) China en de Europese Gemeenschap hebben gisteren een handelsovereenkomst getekend voor vijf jaar. In de over eenkomst beloven beide partijen welwillend rekening te houden met eikaars handelsbelangen. Er zullen jaarlijks vergaderingen komen om meningsverschillen bij te leggen, en er is beloofd om dé ander te raadple gen voordat grote handelsactivitei ten ontplooid zullen worden. Er is nooit eerder een dergelijke overeen komst geweest. „Wij steunen West-Europa in zijn streven naar eenheid en kracht en in zijn strijd tegen hegemonisme, al dus Li Tsjiang, de Chinese minister van buitenlandse handel. „Wij wil len een verenigd en machtig Europa, en we weten zeker dat de Europese landen van hun kant een welvarend en machtig China willen." Er zijn geen cijfers of andere speci fieke handelsdoeleinden verstrekt De Europese landen hopen hun ex port naar China, die vorig jaar ach ter bleef, te stimuleren Zij hopen op een belangrijk aandeel in de ver koop van kapitaalgoederen, in con currentie met de Verenigde Staten en Japan, om China te helpen een moderne industriële staat te wor den. De Chinezen hopen hun export naar Europa uit te breiden. #\ORMAS BV Bfithoven. RemOrandllain 9 (030)787844-Tete* 40130 lewering via dwlers AMSTERDAM Nadat dé Ameri kaanse dollar maandag onder in vloed van de slechte Amerikaanse handelsbalanscijfers over februari via een koersval op een nieuw diep terecord van ƒ2,1350 was gekomen, is de koers gedurende de dag iets in herstel geweest. Gesloten werd op ƒ2.1390 tegen 2.1475 vrijdag. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG De vangst van haring in de Noordzee blijft vooralsnog verboden. Haring mag dit jaar helemaal niet worden gevangen in het Skagerrak, het Kattegat, de Sont en Belt, het Engels Kanaal, het Bristol Kanaal en de wateren ten zuiden van Ierland. Een uitzondering wordt gemaakt voor de bijvangst. Bij de visserij op sprot mag maximaal 10 procent haring worden bijgevangen, zo heeft minister Van der Stee van Landbouw en visserij gisteren bepaald. De door de minister genomen maat regelen zijn genomen na overleg met het visserijbedrijfsleven en overeen komstig de voorstellen van de Euro pese Commissie, waaraan acht van de negen EG-lidstaten zich gebon den achten. Groot-Brittannië is de enige EG-lidstaat die een eigen vis serijbeleid voert. Haring mag dit jaar, vanaf een nog te bepalen tijdstip, worden gevangen ten westen van Schotland (3.000 ton), in de Ierse Zee (715 ton en in de wateren ten westen van Ierland (4.000 ton). Deze hoeveelheden bete kenen een aanzienlijke verminde ring ten opzichte van die in 1977, toen ongeveer 12.000 ton haring mocht worden gevangen. Voor de overige vissoorten zijn de belangrijkste toewijzingen voor onze vissers: Kabeljauw: 22.138 ton in de Noordzee. Koolvis: 7.000 ton in de Noordzee. Makreel: 2.534 ton in de Noordzee, 30.000 ton in de wateren ten westen van Schotland, rondom Ierland en in de Golf van Biscaje te zamen. Schelvis: 3.218 ton in de Noordzee. Wijting: 12.732 ton in de Noordzee. Van de te vangen hoeveelheden moet worden afgetrokken hetgeen vanaf 1 januari 1978 tot heden reeds is gevangen. De gezamenlijke vissers in de EG mogen tevens 500.000 ton blauwe wijting vangen in de Noord zee en in de wateren ten westen van Schotland. Daarnaast mogen de EG- vissers (met uitzondering van de Britten) in de Noordzee, de wateren ten westen van Schotland en ron dom Ierland, alsmede in de Golf van Biskaje in totaal 130.000 ton horsma kreel vangen. De vangstregeling voor tong en schol is eerder dit jaar bekendgemaakt, zij het, dat de minister gisteren bepaal de dat de vangst van schol in Skager rak en Golf van Biscaje voor de rest van het jaar verboden is. De te van gen hoeveelheid schol, te weten 2.000 ton in het Skagerrak en één ton in de Golf van Biscaje is intussen binnen. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Na de midden standsorganisaties heeft ook de J Raad voor het Grootwinkelbedrijf zich uitgesproken tegen het wets ontwerp economische mededinging waarover de Kamercommissie voor economische zaken zich binnenkort zal bulgen. Volgens het wetsontwerp moeten afsrpaken voor vaste prijzen verboden worden maar zou de over-' heid in bepaalde gevallen ontheffin gen kunnen verlenen. Op het ogen blik is de praktijk andersom: de afspraken zijn toegestaan maar kunnen verboden worden als ze in strijd met de wet zijn. In de visie van de Raad voor het Grootwinkelbedrijf is niet aange toond dat de bestaande wetgeving tot onaanvaardbare toestanden leidt en valt het ook niet te verwach ten dat de voorgestelde wetgeving tot belangrijke verbeteringen zal leiden. Wat de verschillende onderdelen van het ontwerp betreft, geldt het eerste bezwaar het verbod op de zogeheten „horizontale prijsbin ding", dat zijn afspraken over gelij ke prijzen in vergelijkbare winkels zoals filialen van één bedrijf. Onder zulke prijsregelingen zijn er die nut tig zijn en waarvoor ook wel onthef fing verleend zal worden. Maar waarom dan eerst een algemeen ver bod instellen, zovraagt de raad zich af. Over een algeheel verbod op de „ver ticale prijsbinding" (prijzen, voorge schreven door de fabrikant) zegt de Raad dat deze vrijwel is verdwenen, zeker bij de duurzame consumptie goederen. Leveranciers zijn echter vindingrijk in het vinden van syste men die niet onder de verticale prijs binding zullen vallen maar er wel erg op lijken. In tegenstelling tot de midden standsorganisaties wijst de Raad voor het Grootwinkelbedrijf het handhaven van de minimumprijzen in de wet economische mededinging af. ROTTERDAM De Nederlandse Dagbladunie (NDU) heeft goede ver wachtingen van de toekomst De omzet en de rentabiliteit stijgenden aldus wordt een hogere winst per aandeel in 1978 mogelijk geacht, zo blijkt uit het jaarverslag. Het jaar 1977 was voor vrijwel alle sectoren van de NDU een goed jaar De concernomzet steeg tot 415 (331) miljoen gulden en de nettowinst naar 10,3 (7,1) miljoen. Het dividend is bepaald op 20 (16) procent, of naar keuze 16 procent contant en 4 pro cent in agio-aandelen. Van de landelijke dagbladen, die de NDU uitgeeft, kenmerken Algemeen Dagblad en NRC-Handelsblad zich door een gestadig groeiende oplage Het Vrije Volk (helft NDU. helft Perscombinatie) had eveneens een goed jaar. Weliswaar vertoonde de oplage een lichte daling, maar het advertentievolume steeg met 12,6 procent tegenover een algemeen ge middelde in Zuid-Holland van 6.3 procent. De stijging van het advertentievolu me en die van de -omzetten waren vorig jaar tevredenstellend Voor de NDU-bladen (inclusief huis-aan- huis-bladen) steeg het volume met 10,3 pet en de omzet met 18,1 pet van 104,1 min tot 122,9 min. Het ad vertentievolume van alle landelijke dagbladen vertoonde in 1977 voor de ochtendbladen een stijging van 9.9 pet en voor de avondbladen van 9,8 pet. Het Algemeen Dagblad boekte een stijging van 12,1 pet en NRC- Handelsblad van 10,5 pet ZEELAND (ANP) Door een ver keersongeval in de gemeente Zee land zijn gistermiddag omstreeks vijf uur twee mensen om het leven gekomen. De slachtoffers zijn de 46- jarige M. van den Wijngaard en lijn tienjarige zoon Johannus. beiden uit Uden. Hun auto kwam op een krui sing met de Midden-Peelweg in bot sing met een andere auto. in de P. C. Hooftstraat 111 Amsterdam op de eerste etage vindt u vele m2 sfeervolle showroom met diverse merken orgels zoals; HAMMOND - WURLITZER - SOLINA - EMINENT-CRUMAR. Electronische orgels en toonwiel aangedreven Hammond orgels. Nieuw en Occassion alles met 1 jaar garantie. Bij aankoop van een orgel krijgt u de reiskosten voor 2 personen vergoed. Maakt u eerst een telefonische afspraak tel.: 020-729270 Heb je zin in gezellig, afwisselend werk? Voor de gehele periode (van half april t/m half oktober) zoeken wij meisjes van 18 t7m 23 jaar, die de handen uit de mouwen kunnen steken. Onze passagiersschepen maken vakantiereizen op de Rijn, Main, Moezel en Neckar vanaf Arnhem. Jouw taak is om ervoor te zorgen dat de vakan tiegangers het goed naar hun zin hebben Dit bete kent in de regel dat er aangepakt moet worden. Gevarieerd huishoudelijk werk, 't schoonmaken van de hutten, bediening van de gasten, afruimen van tafels e.d., behoren lotje taak Ervaring op dit gebied is niet noodzakelijk Wil je meer weten? Bel dan naar 085-452805. s Avonds na 7 uur en op zaterdag kan je ons ook bereiken Bel dan 01821-2304 Schriftelijk kan je ook reageren Het adres is; Rederij j-eenstra, Rijnkade 40. Arnhem VOOR DE ZEVENDAAGSE NCRV-RIJNREIS VAN VRIJDAG 28 APRIL TOT VRIJDAG 5 MEI A.S. ZIJN NOG ENKELE PLAATSEN VRIJ. U kunt nog mee; op het prachtige M S Riinhaven kan nog een hut (zo u wilt met douche en toilet) voor u worden gereserveerd Een vaarvakantie is een zeer speciale belevenis Oe verwennerij, de service, de apane steer, u vindt het aan boord van dit luxe passagiersschip U moet dat zeker eens hebben meegemaakt De prijzen variëren van 433,- (4- persoons hul) tot 578,- (2-persoons hut met douche en toilet) per persoon Bel ol schnjt ons even voor nadere inlichtingen oI voor een reservering voor deze NCRV-Rijnrets Ons adres NCRV. Stationsplein 62. Baam. Tele foon: 02154-15251 ELKE ZATERDAG IN advertentie; pagina's voor ONDER Wl JZEND- VERPLEGEND- VERZORGENO- EN HOGER PERSONEEL Inlichtingen Mvetlentie- etphitatie T«L 020-913456 Toestel 794 rmp. 783 wi 750.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 19